Legum delectus ex libris digestorum & codicis. Ad usum scholae & fori. Accedunt Singulis legibus suae summae earum sententiam brevi complexae. Opera d. Joannis Domat, qui easdem leges methodo genuina disposuit

발행: 1703년

분량: 658페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

326 LEGUM DELECTUs, LIB. XXVIII. TiΥ. VIII. bo in partes aequales admittuntur. Plerumque enim haec conia ditio, si uxorem duxerit , si dederit , si fecerit , ita accipi portet, quod per eum non stet, quo minus ducat, det, aut

faciat. l. 23. Oui ex struribus meis Titiam conseisinam uxorem duxerit , ex .e heres estor qui non duxerit, ex triente heres esto. Vivo testatore consobrina defuncta, ambo ad hereditatem veniem tes, semisses habebunt: quia verum est, eos heredes institutos, sed emolumento portionum eventu nuptiarum discretos. l. 2

TITULUS VIII.

De Ptire deliberandi.

Thmpus aI Llib. Λ Praetor, si tempus ad deliberandum petet, dulo. Mumjudex - II Clim dicit tempus, nec adjicit diem, sine dubiosuit,'pro uri . ostendit, esse in jus dicentis potestate, quem diem praestituat. l. I. f. I.& 2. Illud sciendum est , nonnunquam semel, nonnunquam saepius diem ad deliberandum datum esse, dum P tori suadetur, tempus, quod primum aditus praestituerat non suffecisse. l. 3. Ins/rest hσεdis ΙΙ. Aristo scribit, non statim creditoribus, sed &her e di instituto Praetorem subvenire debere: hisque copiam in

h. F . .. strumentorum respiciendorum facere , ut perinde instruere se possint, expediet, necne, agnoscere hereditatem. l. s. Cum d liberat III. Si major sit hereditas, & deliberat heres, & res sunt here , πω t in hereditate, quae ex tractu temporis deteriores fiunt: adi- is Praetore potest is, qui deliberat, sine praejudicio eas j m, .ndia. stis pretiis vendere: qui possit etiam ea, quae nimium sumptuosa sint, velliti iumenta , aut venalitia, item ea, quae mora deteriora fiant, vendere e quique p terra curaturus sit, ut aes alienum, quod sub poena, vel sub pretiosis pignoribus debeatur, solvatur. l. s. f. I.

Igitur si quidem in hereditate sit vinum, oleum , si mentum , numerata pecunia , inde fieri debebunt imper-d :

352쪽

Εx L In RIs DIGEs T. ET COD. 327 dia: si minus , a debitoribus hereditatis exigenda pecunia. Quod si nulli sent debitores, aut judicem provocent: --nire debent res supervacuae. l. s.

Ex aliis quoque iustis causis Praetor aditus deminutionem permittet : neque enim sine permissu eius debet deminutio fieri. l. 7. in fin. IV. Filius , dum deliberat, alimenta habere debet exhereditate. l. 9. 'V. Si plures gradus sint heredum institutorum, per singulos observaturum se ait Praetor, id quod praefiniendo tempore deliberationis edicit: videlicet ut a primo quoque ad sequentem transtata hereditate , quamprimum inveniat succestarcm, qui possit defuncti creditoribus respondere.

heressitate , dum de liberat.

Secundo ct xlt riori gractu locati habeni quilue tempus deliberandi.

VI. Sancimus, si quis vel ex testamento ., vel ab inte- ωνει juris non stato vocatus, deliberationem meruerit: vel si hoc quidem non secerit, non tamen successioni renunciaverit, ut ex hac usa deliberare videatur e sed nec aliquid gesserit, quod non εο elatio. aditioncm, vel pro herede gestionem inducat: praedictum arbitrium in successionem suam transmittat Et si qui-dcm is, qui sciens hereditatem ab intestato, vel ex testamento sibi esse delatam, deliberatione minime petita, intra tempus decesserit: hoc ius ad suam successionem intra tempus extendat Si enim ipse , postquam ei cognitum sit l, redem eum vocatum iuisse , tempore transsapso nihil secerit , ex quo vel adeundam , vel renunciandam hereditatem manifestaverit: is cum successione sua huiusmodi beneficio excludatur. Sin autem instante tempore decesserit, retia quum tempus pro adeunda hereditate suis succetaribus sine aliqua dubietate relinquat: quo completo nec heredibus ejus alius regressus in heri tatem habendam servabitur. l. I9-

C. cod. V. ins de acquir. vel omiti. hered. n. 28. ex l. m. f. s. C. de cad. top.

VII. Si dubius est heres sive ex testamento sive ab in- B n eis invent . testatoJ, utrumne admittenda sit , necne defuncti hereditas: non putet sibi esse necessariam deliberationem, sed adeat

nereditatem, vel sese mamisceat: omni tamen modo inven

353쪽

nentur.

actiones.

si da fide inven-

times de omisis. Credisoribus , lagatariis solidum prauat heres, qui

nou confecerit iniamentarium.

318 LEGUM Dp LECTUs, LI s. XXIIIII. TIT. VIII. . Et si oraefatam observationem invcntarii faciendi lier, des) k,l: discrint: hereditatem sine periculo habeant, &legis Falcidiar adversus togatarios utantur beneficio : ut in tantum hereditariis creditoribus teneantur, in quantum res substantiae ad eos dcvolutae valcant. d. l. 3. a. Et nihil ex sua substantia penitus hercdri amittant: ne cium lucrum sacere spei ant, in damnum incidant. d. f. q. Hoc inventarium) modis omnibus impleatur , sub praesentia tabulariorum, caeterorumque qui ad hujusmodi consectioncm neccssarii sunt. Subscriptioncm tamen supponere heredem necesse est, significantem, Sc quantitatem rerum, 8c quod nulla malignitie circa eas ab eo DEla vel ficienda, res

apud eum re meant. d. l. f. 2.

VIII. In computatione aulcm Patrimonii damus et licentiam) excipere & retinere quicquid in simus expendit, vel in testamenti insinuationem, vel in inventarii consecti nem , vel in alias necessarias causas hereditatis approbaverit sese pcriblvisse. l. est. f. 9. C. eod. V. ins l. IT. de reb. aut.

IX. Si vero & ipse aliquas contra defunctum habeat acti nes, non hae confundantur: sed similcm cum) aliis re ditoribus per omnia habeat fortunam : temporum tamen praerogativa inter creditores servanda. d. l. ult. f. 9. in sin.

X. Licentia danda creditoribus, seu legatariis, vel fideicommissariis, si majorem putaverint esse substantiam a d suncto derelictam, quam neres in inventario scripsit: quibus voluerint legitimis modis, quod superfluum est , arprobare. d. L est. 3. Io. Ut undique veritate exquisita, neque lucrum, neque damnum aliquod heres ex hujusmodi sentiat hereditate. d. f. XI. Si quis autem temerario proposito deliberationem quidem petierit, inventarium autem minime conscripserit,& vcl adierit hereditatem , vel minime cam repudiaverit: non sistum ci editoribus in solidum teneatur, scd etiam legis Falcidiae beneficio minime utatur. d. l. est. f. Iq. C. eod. LI-Disit iroo by Coral

354쪽

LIBER XXIX.

Testamento Militis.

L L s ni cis E , cum testamenta faciunt, per Exemplum eum in scripturam, adjicere , velle hoc etiam vice eodDilu-Aia codicitam. rum valere. l. I. V. ins de jure codic. l. I.

r quomodo facta ab his testamenta rara sint, sic intelligi de--mitura pro Oct, ut utique prius constare debeat, testimentum iactum

esse. I. 2 . . . , . . . . probatiombus osten

Caeterlim si cui plerumque sermonibus seri solet dixi datur. alicui , Ego te heredem facio, aut, tibi bona mea relin re: non oportet hoc pro testamento obsti vari. Nec ullorum magis interest, quam ipsbrum , quibus id privilegium d tum est, ejusmodi exemplum non admitti. Alioquin non dissiculter post mortem alicujus militis testes existerent, qui adfirmarent se audisse dicentem aliquem , relinquere se, na, cui visum sit: & per hoc judicia vera subvertun

tur. d. l. 2q.

Lucius Titius miles notario suo testamentum scribem. dum notis dictavit, & antequam literis perscriberetur , vita defunctus est e marro , an haec dictatio valere possit ἰResimndi, militibus quoquo modo velint, & quomodo possunt, testamentum facere concessum esse e ita tamen ut hoc ita subsecillum esse legitimis probationibus ostenda

tur. l. o.

III. Mulier, in quam turpis fiaspicio cadere potest, nec ex testamento militis aliquid capere potest , ut Divus Hisarianus refici ipsit. I. AI. 3. I. IV. Rescripta Principum ostendunt, omnes omnino, Paganui in Is

qui ejus sunt gradus, ut jure militari testari non possint, η si si in hostico deprehendantur , & illic decedant, quom velint, & quomodo possint testari. Sive Praeses sit Tt prom

355쪽

yure militis is ρ- tui testatur, qui in

expeditione occupatus es. Miles te atatem inutititer tutatur. Heres veI is i tam vel ex certu

Substitutus non omittitur , clina heres msire potest. Ite non vides. qui non potest. Mutus , surAM . bonis interdictvi adire possunt herein

ditatem.

33o LEGUΜ DELECTus, LIB. XXIX. TIT. II. provinciae, sive quis alius, qui jure militari testari non potest. l. test. V. Ne quidam putarent in omni tempore licere militibus testamenta, quoquo modo voluerint, com mere et sancimus his solis qui in expeditionibus occupati sunt, mem ratum indulgeri circa ultimas voluntates conficiendas beneficium. l. I7. C. d. VI. Licet antiquis legibus permittebatur pupillis, si re, natum numerorum merebantur, ut imum clogium conficere posse : attamen indiginim nostris temporibus esse videtur, eum qui stabilem mentem nondum adeptus est, propter privilegia militum , sapientium jura pertractare: & in tam tenera aetate ex tali licentia patentibus sorte suis , vel aliis propinquis nocere , propriam substantiam extraneis relinquendo. l. est. C. t. q. C. eod. l. b. ff. de m

num. test.

TITULUS ILaequirenda vel omittenda hereditate.

parte eam scindendo adire non potest. Sed & siquis ex pluribus partibus in eiusdem hereditate institutus sit, non potest quas m partes repudiare , quasdam agnoscereo l. I. 8 2. Vel omnia admittantur , vel omnia repudienturi. l. 2Ο. C. de iure delib. Si ex asse heres destinaverit partem habere hereditatis, v detur in assem pro herede gessisse. l. Io. II. Quamdiu prior heres institutus hereditatem adire potest, substitutus non potest. l. s. l. 69. III. Nolle adire hereditatem non videtur , qui non eo test adire. t. q. TU. Μutum, necnon surdum, etiam ita natos, proba de gerere, &: obligari hereditati posse, constat. l. s. Evin ca lege bonis interdicitur, heredem institutum m ' .dire heria talem constat. d. L f. I. V. In

356쪽

Ex LIBRI s DIGrs T. ET COD. 33 IV. In omni successione, qui ei heres extitit, qui Titio πἀM heres fisit, Titio quoque heres videtur esse. Nee potest Tistii omittere hereditatem. I. 7. f. r. Heres heredis testatoris

est heres. l. est. C. de hered. inst. l. I9 .ff. de g. iur. VI. Hereditas quin obliget nos aeri alieno, etiamsi non Heres tenetur ML sit solvendo, plus quam manifestum est. l. 8. tra Urra heredιω- VII. Is qui heres institutus est, vel is cui legitima here- 'οῦ tu hilia, amit ditas delata est, repudiatione hereditatem amittit. l. I 3. risur ειreditas. Recusari hereditas non tantum verbis, sed etiam re potest, & alio quovis indicio voluntatis. l. 9s. VIII. Heres institutus, idemque legitimus, si quasi in- .stitutus repudiaverit, quasi legitimus non amittit hereditat . L I7. f. I. V. ins Tit. Siquis n. caustin. repudιat. IX. Is potest repudiare, qui & acquirere potest. l. 38. Repuriare potest . X. Qui hereditatem adire , vel bonorum possessionem petere volet, certus esse debet, deiunctum esse tessatorem.-rarivi

t. I9. de morte testatoris.

Neminem pro herede gerere posse, vivo eo, cuius in binnis gerendum sit, Labeo ait. l. 27. XI. Pro herede gerere videtur is, qui aliquid si it quasi pro hereis gενα heres. Et generaliter Iulianus scribit, eum gemum pro εσιδε rede gerere, qui aliquid quas heres serit: pro herede autem erere, non esse facti, quam animi: nam hoc animo esse ebet, ut velit esse heres: caeterum si quid pietatis causa

fecito , si quid custodiae causa fecit, si quid quasi non

res egit, sed quasi alio jure dominus, apparot non videri pro herede gessisse. l. 2 o. Gerit pro herede, qui animo agnoscit successionem, licet nihil attingat hereditarium. l. 88. XII. Et ideo solent testari liberi, qui necessarii existunt, pietatuv tnon animo heredis se gerere, quae gerunt; sed mat pietatis aut cust liae causa, aut pro suo: ut puta Intrem, Apelivit , vi, 'tire is geri.

vel , a ei fecit: si animo heredis . pro herine gessit. Enimvero, si pietatis causa hoc fecit, non videtur pro herede gesesisse. l. 1 o. f. I. Aut si non ut heres, sed ut custodiat, aut putavit sua, aut dum deliberat, quid secit, consulens, ut vivae sint res hereditariae, si sorte ei non placuerit pro heredegerere, apparet non videri pro herede gessisse. d. f. r. Tt a Non

357쪽

. Alius te re res hereditarias, aliud pro herede gerere.

id aeritis, i d non nisi heres accipere potor, heras M.

Debunna solvens pro heroue gerit. Heres legitimus, qui resamentum g ram quo insti-rutus es, gerit, non si fores ex te

mento: nec sinpim, qui vitium testa. menti Unorans geret.

Non repudiat, qui de jure suo certus non est. Di pretium acincipii nem heres,

tenemr ut heres.

331 LEGUM DELECTUs, LIR. XXIX. TIT. II. Non hoc, an tenuerit quis res hereditarias, necne, innevoluntate acquirendae sibi hereditatis quaerendum est: sed an admiserit hereditatem, vel bonorum possessionem. l. q. C. unde legit. & unde cogn. XIII. Tunc pro herede geri dicendum esse ait 'minianus , quoties accipit, quod citra ncmen & jus heredis a cipere non poterat. l. 2 o. f. q. in fCiim debitum paternum te exstavisse alleges: pro por tione hereditaria agnovisse te hereditatem de isti non ambigitur. l. r. C. de juri de lib. XIV. Ut quis pro herede gerendo obstringat se hereditati , scire debre, qua ex causa hereditas ad eum pertineat. Veluti adgnatus proximus justo testamento scriptus heres,

antequam tabulae proserantur , clan existimaret intestato patremfamilias mortuum, quamvis omnia pro domino secerit, heres tamen non crit. Et idem juris erit, si non justo testamento scriptus heres, prolatis tabulis, clim putaret iustum esse: quamvis omnia pro domino administraverit hereditatem tamen non acquiret. l. 22. :XU. In repudianda hereditate, vel legato, certus esse debet de suo jure is, qui repudiat. l. 2 . XVI. Fuit inlaestionis, an pro herede gerere Videatur, qui pretium hereditatis omittendae causia capiti Et obtinuit, hunc pro herede non gerere, qui ideo accepit, ne heres sit: in edictio tamen I toris incidere. l. 24. Vialas Si quis om. caus test. l. 2. XVII. Heres in omne jus mortui, non tantiun sing larum rerum dominium, succedit: ciam & ea, quae in nominibus sint, ad heredem transeant. l. 37. . XVIII. Quamdiu potest ex testamento adiri hereditas, ab intestato non desertur. l. 39..

In plurium heredum gradibus hoc scivandum est, ut si testamentum proferatur, prius a scriptis incipiamr: deinde transitus fiat ad eos, ad quos legitima hereditas porti-

XIX. Clim quaestus & compendii secietas initur, quis quid ex operis suis socius acquisicrit, in medium conseret, sibi autem hereditatem quisciue adquirit. l. 4 . f. a. XX. Qui.

358쪽

. Ex LrnRIs DIGEs T. ET COD. 33IXX. Qui semel aliqua ex parte heres extiterit, deficiem Doscisntrum pararium partes etiam invitus excipit, id est, tacite ei deficien- coheredi acerestium partes etiam invito adcrescunt. l. 13. f. r. -' ν et ψm MVuo. Si quis heres institutus ex parte, mox Titio substitutus, parte he- antequam ex causa substitutionis ei deseratur hereditas, pro herede gesserit: erit heres ex causi quoque substitutionis: 'Hi,M MALquoniam invito quoque ei adcrescit portio. l. ue s. eod. situtione Aeceuit. I. Heres quandoque, adeundo nereditatem, jam tunc Heresitatis alliis a morte successisse defuncto intelligitur. l. 1 . V. I. de reg. 40- 'ε1ur. I. I 38. & l. I9S. XXII. Minoribus viginti quinque annis, si temere dam nosam hereditatem parentis appetierint, ex generaliquod est de minoribus viginti quinque annis, succurrit Proconsul r cum, & si curanei damnosam hereditatem adierint, ex ea parte edicti in integrum cos restituit. I. XXIII. Si minor annis, posteaquam ex parte heres exin Minori restitutιtitit, in integrum restitutus est: D. Severus constituit, ut ejus partis onus coheres suscipere non cogatur: sed bono- bis rum possessio oecditoribus detur. l. II. XXIV. Si quis situs se dicit retinere hereditatem nolle, Ego amovit . non aliquid autem ex hereditate amoverit r abstinendi benefi- re. cium non habebit. I. 7 I. f. q. XXV. Haec verta edicti ad eum pertinent, qui ante Gipsisti m βquid amovit, deinde se abstinet: caeterum si ante se tu, et ιnuit, deinde amovit, luc videamus, an edicto locus sisti missi h ,. . /'Magi 'xie est, ut putem, istic Sabini sententiam admittendam, icilicet, ut Hirti potius actione creditoribus teneatur. Etenim qui semel se abstinuit, quemadmodum ex post delicto obligatur' l. 7I. f. ult.

XXVI. Duo fratres merant, bona communia habuerant: - mmmi n. torum alter intestato mortuus, situm heredem non relique--: I, rat: frater, qui supererat, nolebat ei heres esse: consule ruitior non Ν h.-bat, niim ob eam rem, quod communibus, clam sciret rei. eum mortuum esse, usius esset, hereditati se alligasseti R spondit, nisi eo consilio ustis esset, quod vellet se heredem esse, non astringi. Itaque cavere debet; ne qua in re plus stia parte dominationem interponeret. l. 78. ' Tt q. XXVII. . Disit iroo by Corale

359쪽

334 LEG ubi DELECTUs, LIB. XXα. TIT. ΙΙ. Uli usus, mi XXVII. Toties videtur heres institutus etiam in tau non est j qμ substitutionis adisse, quoties adquirere sibi possit: nam si mortuus esset, ad heredem non transferret substitutionem.

Aiam heredam. L SI. V. L. de iure delib. n. 6.Η ν/ditas non a. XXVIII. In novissimo autem articulo, ubi proprie cadi a non duca fiebant, secundum quod praediximus, ctiam clausis nec ἔ- Πιδι -- existere heredes, quam posse adire, sive ex palate sint, sive ex asse instituti, censemus, & dies legatorum& fidei commistarum secundum quod praediximus) a moi te destincti cedere. Hereditatem etenim, nisi fuerit adita,

transmitti, nec veteres concedebant, nec nos patimur: exceptis videlicet liberoriun pers is, de quibus Theodosiana lex super hujusimodi casibus introducta loquitur: his niti, lominus, quae super his qui deliberantes ab hac luce migrant, a nobis constituta sunt, in sim m re mansuris. l. m. f. s. C. de cad. toll. l. 7. C. de iure delib. V. f. de jure delitan. 6. cx l. I9. C. de jure delib. Liberi eiu ante hanc jubemus sanctionem, in posterum valituram, 'rati. . I, sh.m --, nepotin aut neptes, pronepotes aut pron 3ransmisiunt. a patre Vel matre, avo vel avia, proavo vel proavia scriptos neredes, licet non sint invicem substituti, seu cum extraneis, seu sui sint instituti, & ante apertas tabulas dein functi, sive se noverint scriptos heredes, sive ignoraverint in liberos suos, cujuscunque sint sexus vel gradus, derelictam sibi hereditariam JGrtionem posse transimitterer m moratasque personas H tamen hereditatem non recusant nulla hujusin i praescriptione sibi obstante, eam tamquam debitam vindicare. Quod scilicet etiam super legatis, scii fideicommissis a patre vel a matre, avo vel avia, proaVOves proavia derelictis, locum habet. Siquidem perindignum est, senuitas ob causis, vel casus humanos, nepotes aut neptes, pronepotes aut proneptes, avita vel proavita se cessione fraudari: aliosque adversus avitum vel proavitum desiderium vel institutum, insperato legati commodo vel hereditatis gaudere. Habcant vero solatium tristitiae suae, quibus est merito contaendum. l. m. C. de his qui ante aperi. tab. V. ins. Tit. quaia. dies lag. ced.

η- sed XXIX. Si totam an partem, ex qua quis heres estit

360쪽

Γx LIRRIs DIGEs T. ET COD. ue uestus est, tacite rogatus sit restituere: apparet, nihil ei de- rei ediaret jus aebere accrescere: quia rem non videtur habere. l. 8 s. crs νηή XXX. Si metus causa adeat aliquis hereditatem: set, Non vi adiιών ut quia invitus heres existat, detur abstinendi facultas. l. 8s . . XXXI. Pannonias avitus, cum in Cilicia procuraret, he- A Diu Repu-rey instkutus, ante vita decesserat, uti m heredem se insti- '

tutum cognoiceret : quia bonorim ponestionem , Mam dεej7rear, herediis procurator ejus petierat, heredes Aviti ratam habere non bias inust Guνjus

potuerunt, ex persona defuncti restitutioncm in integrum μή u implorabant, quae stricto live non competit, quia intra diem aditionis Avitus obisset. Divum tamen Pium contra constituisse Marcianus libro quaestionum resert in eo, qui legationis causa Romae erat, & filium, qui matris delatam possessionem absens amiserat, sine respectu ejus distinctionis . restitutioncm locum habere: quod & hie humanitatis gratia obtinendum est. l. 86. V. s. n. 28. XXXII. Eum bonis patris se miscere convenit, qui re- Gifundum he- moto familiae vinculo, pro herede gerere videretur: & ideo

filius, qui tamquam ex bonis matris, cuires hereditatem suscepit, agrum ad hereditatem patris pertirentem, ut ma-st heres.

temum ignorans possedit, abstinendi consilium, quod in bonis patris tenuit, amissis non videtur. l. 87. XXXIII. Sicut major viginti quinque annis, antequam adeat, delatam repudians successionem, post quaerere non , ' ro , potest: ita quaesitam renunciando nihil agit, sed ius quod iar. nabuit retinet. l. . C. de rep. vel abst. hered. Si maior viginti quinque annis hereditatem fratris tui repudiasti, nulla tibi ficultas ejus adeundae relinquitur. l. 7. C. de dolo. XXXIV. Quamvis heres institutus hereditatem vendido- Pro heriae ha&rit, tamen legata & fideicommissa ab eo peri possunt: Acquod eo nomine datum fuerit, venditor ab emptore, Vel fideiussoribus eius petere poterit. l. r. C. de legat. XXXV. Gerit pro herede, qui animo agnoscit sucres, alienam remsionem, licet nihil attingat hereditarium: unde & si α-mum pignori datam, sicut hereditariam, retinuit, cuius

possessio qualis qualis fiui in hereditate, pro herede gere

SEARCH

MENU NAVIGATION