Legum delectus ex libris digestorum & codicis. Ad usum scholae & fori. Accedunt Singulis legibus suae summae earum sententiam brevi complexae. Opera d. Joannis Domat, qui easdem leges methodo genuina disposuit

발행: 1703년

분량: 658페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

341쪽

heredibus instituendis.

G ρεπιενυ I. COLΕΜus dicere, media tempora non nocere: ut pu-itar non - o civis Romanus heres stanus: vivo testatore saetiis peregrinus, mox civitatem Romanam pervenit: mediatem pora non nocent. l. 6. f. 2.

Hereae inlisi,u- II. Heredes, iuris successeses sunt: &, si plures insibesis et heres partia tuantur, dividi inter eos a testatore nos oportet: quod si non omnes aequaliter heredes sent. l. s. f. I 2. μι-isa, uter III. TH- , Seius, ueteris remm viset , heres mihi estia vivet, fer vivm- existimo, si uterque vivat, ambo heredes esset altero mor- νυ αδ φε, in m eum qui superest, ex asse heredem sore. Quia tacita ,,-- substitutioinesse videatur institutioni. Idque Min legato eor-niens. dem modo relicto Senatus censuit. I. 2 .is. & 26.. Ea est ad His- IV. Illa institutio, pin Titius voluerit, ideo vitiosa est. - di quod alieno arbitrio permissa est: nam satis constanter vel res decreverunt, testamentorum jura ipsa per se simia esse oportere, non ex alieno arbitrio pendere. L 3 2.

Nu ex dis. πεο V. Hereditas ex die, vel ad diem, non recte datur : sed .erra Us temporis sublato, manet institutio. l. 3q. 'Ilia is Mati. legatis, vel fideicommissis tem resibus 'utpote initis, a legum conditoribus definitum eu, emem dare prospeximus: sancientes etiam talem legatorum , vel fideicommitarum speciem valere, & firmitatem habere. Cum enim jam constritum sit, fieri posse temporales d nationes , & contractus; consinuens est etiam legata vel fideicommissa, quae ad tempus relicta sunt, ad eandem similitudinem confirmari r post completum videlicet tempus ad heredem iisdem legatis, vel fideicommissis remeantisis τnecessitatem habente lesvario vel tacicommissario cauti nem in persenam heredis exponere, ut ei postuansactum tempus, res non culpa ejus deterior facta restituatur. L estis

C. ae legat.

uia 'diis ii, iis proponebatur quidam dum heredes sciUx id a ' π, unum rerum provincialium, alterum rerum Dalic kσειν, sed ἐεσι-is rum: &, clim merces in Italia devehere soleret, pecuniam

misisse

342쪽

misisse in pmvinciam ad merces comparandas; quae compa--μι ratae sunt, vel vivo eo, ves post mortem , nondum tamen in Italiam devectier .aerebatur, merces utrum ad eum pertineant , qui rerum Italicarum heres scriptus erat: an

vero ad eum , qui pmvincialium . Rerum ainem Italicarum vel revincialium inficatione, quae res accipiendae sint, videndum est. Et facit quidem totum voluntas deiuncti. Nam, quid senserit , spectandum est.

Verumtamen hoc intellisendum erit , remm Bascinum significatione eas contineri, quas perpetuo quis ibi habuerit. arque ita disposuit, ut perpetuo litaret. Caeteroquin , si tempore in quo transtulit in alium locum, non ut ibi ha ret, sed ut aenuo ad pristinum locum revocaret, neque augebit, quo transtulit: neque minuet, unde transtulit Quae res in reposito suggerit, ut Italicarum rerum esse credantur hae res, quas in Italia esse testator voluit.

inde & si pecuniam misit in revinciam ad merces

compararulas, & necdum comparatae sint, dico, pecuniam, quae idcirco missa est, ut per eam merces in Italiam adveherentur, in Italico patrimonio injunsendam: nam & si dedisset in revincia de pecuniis, quas in Italia exercebat, ituras & revituras, dicendum est, nanc quoque Italici patrimonii esse rationem. Igitur essicere dici, ut merces quoque istae, quae comparatae sunt, ut Romam veherentur, sive pmfectae sunt eo vivo, sive nondum , & sive scit, sive ignoravit, ad eum heredem pertinere , cui Italicae res sim adscriptae. l. 3 s. d-

l. f. 3. in princ. & in με. penulto&ult. VII. Si in patre, vel patria, vel alia simili adsumptione falsum scriptum est: dum de eo, qui demonstratus sit, com

stet, institutio valet. I. 48. f. ult. VIII. In exti eis heredibus illa observantur, ut sit cum eis testamenti sectio ; five rpsi heredes instituantur , sive hi, qui in potestate eorum sunt. Et id duobus temporibus inspicitur e testamenti facti, ut constiterit institutio : & rasta orat, mortis testatoris, ut essectum habeat. Hoc amplius , & --i mi cum adibit heri citatem , esse debet cim eo testamenti fa- . ,

ctio, sive purὶ, sive sub conditione heres institutus siti Rr 3 nam

343쪽

LEGUM DELECTus, LIB. XXVIII. r. V. nam ius heredis eo vel maximὸ tempore inspiciendum est, quo adquirit hereditatem. Μedio autem tempore inter sactum testamentum & mortem testatoris, vel conditionem institutionis existentem , mutatio iuris heredi non nocet: quia cui dixi tria tempora inspicimus. l. qm f. I. V. cl. I. de leg. 2. l. 32. Η res institutus In tempus capicndae hereditatis institui heredem posse, ram capere pote v. .benevolentiae est: veluti, racius Atrus , cum capere potuerit , heres esto. Idem & in legato. l. 62. Si deportati servo fideicommissum fuerit adscriptum, ad fiscum pertinere, dicendum est: nisi si eum deportatus vivo restatore alienaverit, vel fuerit restitutus: tunc enim ad ipsum debebit pertinere. l. 7. ff. deleg. 3. Pariet ossis. IX. Heredias plerumque dividitur in duodecim uncias, quae alsis appellatione continentur. Habent autem & hae partes propria nomina ab uncia usque ad assem, puta haec:

sextaris, ι'adram, triens , primunx , semis , septunx, bes,dodrans , dextans , deunx , αδ l. so. 3. 2. Diis similitis m- X. Cum quis ex institutis, qui non cum aliquo conium sejus omnibus mie refert, primo I heres sit. l. 39. I. . V. inst. sue. l. 2. Qeod. ins. n. I7. l. 3. 3. I. de acquiri ves

rem in1titutus lit, neres non eli, paportionibus hereditariis adcrescit: neqco quis institutus, an alicui substitutus Incerti, redis m- apparet, quis heres institutus si, i, si Mis non latis. stitutio non Valet: quippe evenire potest, si testator complures amicos eodem nomine habeat, & ad des alionem nominis singillari nomine utatur, nisi ex aliis aperti ssimis probationibus fuerit revelatum , pro qua pers a testator senserit. l. 62. f. I. V. inf. n. I9. cis Ai h redis XII. Heredes sine partibus utrum coniunctim, an sep para ι Myamci ratim isibantur , hoc interest : quod, si quis ex conjum diis decessit, hoc non ad omnes, sed ad reliquos, qui comjuncti erant, pertinet: sin autem ex separatis, ad omnes qui testamento eodem scripti sunt heredes, portio ejus pertinet. l. 63.

Si quidam ex heredibus institutis, vel substitutis permixti sunt, S alii conjunctim, alii disjunctim nuncupati: tunc squi-

344쪽

Ex Lin RIs DIGEs T. ET COD. I9squidem ex conjunctis aliquis deficiat, hoc omnimodo ad solos conjunctos cum suo veniat onere k id est , pro parte hereditatis quae ad eos pervenit. Sin autem ex his, qui disjunctim scripti sunt, aliquid evanescat: hoc non ad s,los disjunctos, scd ad omnes tam coniunctos, quam etiam disiunctos similiter cum suo onere pro portione hereditatis perveniat. Hoc ita tam varie , quia conjuncti quidem, propter unitatem simonis, quasi in unum corpus redactissint: & partem coniunctorum sibi heredum quasi suam p occupant. Disjuncti vero ab ipsb testatoris sei mone ape rissime sunt discreti, ut suum quidem habeant, alienum: autem non stat appetant, sed cum omnibus coheredibus suis . .

accipiant. I. un. f. IO. C. de caduc. tollo

XIII. Captatorias institutiones non eas Senatus improba--:mst..uit, quae mutuis affectionibus judicia provocaverunt λquarum conditio consertur ad secretum alienae voluntatis. ρεν iam directa. I. 7Ο.lia . ff. de leg. I. l. II. C. de test. mil. Illae autem institutiones captatoriae non sunt: veluti si ita a iube heredem quis instituat, qua ex parte Duus me heredem instia fla s, ex ea parte Mamus heres epo et quia in praeteritum, non conserantur. in stiturum institutio collata est. l. 7 I.

Sed illud quaeri potest i an idem servandiun sit, quod

Senatus censuit, etiamsi in aliam per am captionem dir xeriti Veluti si ita scripserit: Titius, si Maevium tabubs testamenti sui heredum a se simplum ostenderit, probaveritque, heres esto. Quod in sententiam Senatusconsitati incidere non est dubium. d. l. 7 r. f. I. V. in fide leg. i. l. D. XIV. Clemens Patronus testamento caverat, in Ai filius . imi η-

ninus fuisset, heres esset: si duo sibi, ex vi partibus heredes seni: A dua filia, similiser: si ius silia, filio dum parres, ratione tot s. '

sidia tertiam dederas. Duobus filiis & filia natis , quaerebatur quemadmodum in proposita specie partes faciemus: cum filii debeant pares, vel etiam singilli duplo plus quam seror accipere. Quinque igitur partes fieri oportet,. ut ex his binas masculi, unam tamina accipiat. I. 8 r. . XV. Pactumeius Androsthenes Pactumeiam Magnam si quis itio aliam filiam Pactumen Magni ex asse heredem instituerat: eique here em seri t. patrem ejus substituerat. Pactumeio Magno occiso, & ru

345쪽

32o LEGUM DELEous, LIB. XXVIILDT. V. more perlato, quasi filia quoque ejus mortua, mutavit testamentum , Noviumque Rusum heredem instituit , hae

praefatione: heredes, quos vol- habere mihi. cmtinere non potui, Novius Rufus heres em. Paetimeta Μagna su plicavit Imperatores nostms: & cognitione suscepta , licet modus institutione contineretur , quia fusus non taet o esse, tamen ex voluntate testantis putavit Imperator ei su veniendum: igitur pronunciavit, hereaetatem ad Magnam pertinere. Sed legata ex posteriore testimento eam praestare

debere, proinde atque si in posterioribus tabulis ipsa fuisset

heres scripta. l. est. Nec per P . XVI. deportantur, si heredes scribantur, tamquam si fialeis horari, capere non postunt: sed hereditas in ea causa est, .c. in qua esset, si scripti non fuissent. I. I. C. d. x p N. XVII. Pater tuus, si ex residua parte heres institutus est, quod ια, eis .is scriptus capere non poterat, isque ad nu, mn μι . lam partem hereditatis per conditionem suam admitti potuit rex asse heres extitit. Nam residui commemoratio etiam totum admittit. l. 2. C. d. Hem νε νε μοδ XVIII. Q ies certi quidem ex certa re scripti suntli es, non heria. redes, Vel certis rebus pro sua inlcitutione contenti elle jussi sunt, quos legatariorum loco haberi certum est : alii vero ex certa parte, vel sine parte, qui pro Veterum legum ten re ad cenam unciarum institutionem referuntur et eos tam tummodo omnibus hereditariis actionibus uti, vel conveni ri decernimus, qui ex certa parte . vel sine parte scripti su rint : nec aliquam deminutionem eant em actionum occasione heredum ex certa rescriptorum fieri. I. I s. C. d. V. . l. II.&l. 3 s. s. d. Instituero potest XIX. Extraneum etiam penitus ignotum heredem quis here em rest ior, instituere potest. l. it. C. de heres. istit.

Ii quos numquam testator vidit, heredes institui possunt: veluti si fratris filios peregrinantes , ignorans qui essent, heredes instituerit. Ignorantia enim truantis inutilem institutionem non ficit. f. ult. Inst. eod. V. s. l. 62. f. I.

346쪽

TITULUS VI. i vulgari, is pupillari substitu tione.

LI instituti, primo gradu: substituti, secundo,

tertio. l. I. secumis.

II. Heredis substitutio duplex est, aut simplex : velu- Sub tutio autti, Lusus Tlius heres esto : s hi Lucius Titius heres

erit , tunc Seius horas mihi esto: si heres non erit , sue erit, ris sanium, aut Histra pubertarem decesserit, tunc Cazus Seius mis heres esto. mul vulgara I. I. f. I. . pu Paris.

Jam hoc iure utimur ex Divi Marci & Vcri constituti, Utramquε coutinetne: ut cum parer impuberi silio in aberum caseum substituisset, ἡρζ -'in utrumque casum sub uisse intelligatur : sive filius heres ejus volumai vpa. non extiterit, sive extiterit & impubes decesserit. l. . Si modo non contrariam defuncti voluntatem extitisse probetur. l. q. C. de impub. & s. sub III. Moribus introductum est, ut quis liberis impis in Pupitiari es, quabus testamentum facere possit, donec mastuli - -a uordecim annos perveniant , foemina ad duodecim. Quod lic erit accipiendum , si sint in potestate. Caeterum emancipatis non possumus: posthumis pland possumus: nepotibus etiam pos sumus: & deinceps si qui non recasuri sunt in patris pintestatem. l. 2. IV. Ad exemplum pupiliaris substitutionis possunt pinentes liberis G nepotibus meme captis, salva eorum legitima , fu, evit .stituere: ita tamcn ut si ipsi mente capti liberos habeant, aut sine liberis fratres extranci non substituantur et & evanescat substitutio, si respiscant. EX. l. 9-C. dc impub- N R.ὸ is a Db I s substit. inter impube-V. Quod ius ad tertium quoque genus substitutionis res vulgarem cretia mustum esse videtur. Nam si pater duos filios impuberes heredes instituat, eosque invicem substituat, in utrumque cassim reciprocam substitutionem factam videri, D. Pius r. m tantum, Mnconstituit. Sed si alter pubes, alter impubes, hoc commu- et Hira Iupitur 'mzaei verbo, evique istic sius tuo , sibi fuerint substituti .

347쪽

312 LEGUΜ DELECTus, LIB. XXVIII. TIT. VI. in vulgarem tantummodo casum saetim videri substatutionem, Severus & Antoninus constituit. Incongruens enim videbatur, ut in altero duplex esset substitutio , in altero sola vulgaris. l. q. f. I. Sc 2. Ita in altero utraque substitutio intelligitur , si voluntas

parentis non refragetur. d. f. 2.u radia in sub L VI. Si in testamento heredes scripti ita alicui substituti non esset, quisiquisfibi heres esset , is inesset heres: pro qua parte quisque he-

parte eum in portione quoque deficientis vocari placet. Neque interesse , iure institutionis quisque ex majore parte heres factus esset, an quod per legem alteram pancm alicujus vindicasset. l. s. Partes eaecem ad substitutos pertinent, quas in ipsius patrisfamiliae habuerunt hereditate. l. 8. in LSi plures sint instituti ex diversis partibus, de omnes imuicem substituti, plerumque credenatim & ex iisdcm partibus substitutos, ex quibus instituti sint: ut si sorte unus ex inacia, secundus ex octo, tertius ex quadrante sit institutus: repudiante tertio, in novem partes dividatur quadrans ; seratque octo partes, qui ex besse institutus fuerat; unam partem, qui ex uncia scriptus estJ r nisi sorte alia mens fuerit testatoris, quod vix credendum est, nisi evia denter suerit expressum. l. 2 q. Clim heredes ex disparibus partibus instituti, & invicem substituti sunt, nec in substitutione facta est ullarum

tutionem vocat pro fuerint, ut si is heres partibus hereris 'i deficientis

Suo itutus impu

ὼeri aut utramqueatiι neutram halethereditatem.

Pluribus h redibus invicem substia

tutis, hi vocantur qui heredes extite

' Munt: non eorum heredes

partium mentio: veriim est , non alias partes testatorem

substitutioni tacite inseruisse, quam quae manifeste in institutione expressae sint. l. I. C. de impub.&s. subst VII. Filio impuberi heredi ex asse instituto substitutus quis est: extitit patri filius heres: in possit substitutus separare hereditates, ut silii habeat, patris non habeat' Non potest. Sed aut utriusque debet hereditatem habere, aut neutrius. Juncta enim hereditas coepit esse. l. Io. f. 2. U.

VIII. Qui plures heredes instituit, ita scripsit: usiue omnes invicem substituor post aditam a quibusdam ex his hei editatem uno eorum defuncto, si conditio substitutio-

348쪽

Ex LIRRIs DIGEs T. ET COD. 323nis extitit, alio herede partem suam repudiante, ad summstites tota ponio pertinebit. Quoniam invicem in omnem causam singuli substituti videbuntur: ubi enim quis heredes instituit , & ita scribit, eosque invicem Missetiuo, hi substituti videbuntur, qui heredes eXtiterunta l. 2 3. Paulus respondit, si omnes instituti heredes omnibus invicem substituti essent, eius pontonem , qui quibusdam defunctis postea pontonem suam repudiavit, ad eum selum, qui eo tempore supervixit, ex subst tutione pertinere. l. s.f. I.

Sed si plures sint ita substituti, qmsi is mihi ex se pr. 'istis heres erit; deinde quidam ex illis , posteaquam h

recies extiterunt patri, obierunt: soli superstites ex substitutione heredes existent, pro rata paretum, ex quibus imstituti sunt: nec quicquam valebit ex persona desunctorum.

IX. Si Titius coheredi suo substitutus suerit, deinde ei

Sempronius: verius puto, in utramque partem Sempronium substitutum esse. l. 27. X. Quidam testamento Proculum ex parte quarta , &Quietum ex parte dimidia & quarta heredem instituit: deinde Qtileto Florum, Proculo Sositam heredes substituit: deinde, si neque Florus, neque Sosia heredes estat, temtio gradu ex parte dimidia & quarta coloniam Leptitan rum , & ex quarta complures heredes substituit in plures quain tres uncias: Quietus hereditatem adiit: Proculus &ei qui

est, in titramq- .causam substituitur. 6titutis in tri-m' gra uni tutorum , qui heres

bur, proretur coheres substitutu altero gradu in timmersam hereditaιem.

Sosia vivo testatore decesserunt. O rino , quadrans Proc

lo datus ad Quietum, an ad substitutos tertio gradu pertineat/ Remmdi, eam videri voluntatem patrisfamilias suisse, ut tertio gradu scriptos heredes ita demum substituerit, si tota hereditas vacasset: idque apparere evidenter , in eo quod plures quam duodecim uncias inter eos distribuisset:& idcirco partem quartam hereditatis, de qua quaeritur, ad Quietum pertinet e. l. o. XI. Ex duobus impuberibus, ei qui supremus morer Gi coheredamtur, heredem substituit: si simul morerentur, utrique morientidem esse respondit. Quia supremus non is demum qui post aliquem, sed etiam post quem nemo sit, intelligatur : utriqua Heredit'

349쪽

t,4 LEGUM DELECTUs, LIB. XXVIII. Tir. Vs. sicut & e contrario proximus non statim is, qui ante aliquem, sed etiam is ante quem nemo sit, intelligitur. I. 34. ins de bon. poss. sec. tab. II. s. hq tis . cuia XII. Potcst quis in testimento plures gradus heredum mgaris m Ilures I ' ccie: puta, si ille heres non erit, ille heres csto, & dei isti, feri pο:es; is, plures. l. 3 6. plures in imius locum possunt substitui, vel unus

in plurium, vel singulis singuli, vel invicem ipsi qui heredes instituti sunt. l. 96. f. I...is XIII. Ea scriptura, quam testamentum esse voluit testis tit ure tor , codicillos non faciet, nisi hoc expressum est. l. r.

νiam, nisi hoc V. de iure codicill. l. I.

Licini j mi sob. XIV. In pici isque quartatur, an ipse sibi substitui po

situi potest, mtitata sit η Et resipondetur , causa institutionis mutata substitui institui Π μέμ- posse. I. ult. f. r. Si sub conditione quis heres scriptus sit, purd autem substitutus est, causa immutatur. d. f. i Interisvicem μι- XV. Testamento iure facto, multis institutis hcredistitutos εβju accr flatu, & invicem substitutis : ademtibus suam portionem, otiam invitis, coheredum repudiantium accrescit poletio. l. 6. C. de impub.&es.sub. Substhurtiti silvo- XVI. Cum quidam duobus impuberibus filiis suis heltis impubertfiui, se redibus institutis adjecit, si uterpu impubes decesserit, illum

uterque ecst here is es: dubitabatur apud antiquos leatim auctores, i/uiisuccedit. utriunm tunc Voruerit substitutum admitti, cum uterquestius ejus in prima aetate decesserit: an alterutro decedente, illico substitutum in ejus partem succedere. Et placitit Sabino, substitutionem tunc locum habere, clim uterqued cesserit. Cogitasse enim patrom, primo filio decedente, fratrem suum in eius portionem succedere. Nos eiusdem S bini veriorem sententiam existimantes, non aliter substinitionem admittendam esse censemus, nisi uterque eorum in prima aetate decesserit. l. IO. C. d. Pupilla Mytinta XVII. Ex conti actu patemo aditim est cum pupilla tui inivisitsub titutis, re auctore, & condcmnata est: postea tutores abstinuerunt

cam bonis paternis: & ita bona defuncti ad substitutum, vel ad coheredes pervenerunt Quaeritur, an hi ex causa judicati teneantur' Rescripsit, dandam in eos ad ionem, nisi culpa tutorum pupilla condemnata est. l. qq. s. de re judici

350쪽

TITULUS VII.

conditionibus institutionum.

I. Us impossibili conditione, vel alio mendo factam C imai institutioncm placet non vitiari. I. I. l. 6. cod. II. Si ita heres institutus sim, si decem dedere: & accipere nolit, cui dare jussus sum, pro impicta conditione ha- Pro impb a hab

Non videtur desectus conditione , si parere conditici ni non pol sit. Implenda est enim voluntas, si potest. l. 8. f. 7. insin. III. Si heredi plurcs conditioncs conjunctim datae sint, Si casu δε sint omnibus parendum est; quia unius loco habentur. Si disiunctim 1int , cuilibet. I. s. Iuncta, una poscit. IV. Quae sub conditione juris stan ta relinquuntur, a Remittitur conjia Praetore reprobantur. l. 8. rio jurfurandi. V. Conditiones, quae contra bonos mores inseruntur, Conritio contra remittendae sunt, Vclutis ab hostias patrem sium non rea sim mort/ remis Amerit, si parentibus Dis par nove alimenta non praestiterit. l. 9. V. l. Iq. d. l. 27. eod.

Quae facta laedunt pietatem, existimationem , verecunia 'ρη ρ -- ἰdiam nostram , & ut generaliter didierim' contra bonos mores fiunt, nec facere nos posse credenaum est. l. I s. in fin. VI. Si ita scripserit 'estato , cism nomen coaecillis sirim. Fero, ille miti heres esto: dicendiun erit institutionem vile-2. hil is viri brre nullo jure impediente. l. IO. tur. VII. Nulla est conditio quae in praeteritum consertur, Non es consitio vel quae in praesens. Veluti, si Rex Parthorum vivit : si ,

navis in portu stat. l. IO. In fine. inpraFns. VIII. Uter ex statribus meis confibrinam nostram iumeris Fratres sius eo uxorem, ex dodranter qui non duxerit, ex quadrante heres sitione is alterumem. Aut nubit alteri, aut non vult nubere. Consebrinam qui ex his duxit uxoremJ , habebit dodrantem : erit abolenta vieniuηt interius quadrans. Si ncuter eam duxerit uxorem , non quia virili4- ipsi ducere noluerunt, sed quia illa nubere noluerit, am-

SEARCH

MENU NAVIGATION