장음표시 사용
521쪽
496 LEGUM DELECTus, LIB. XLIII. TIT. XIII. XVI. qui fundos stu- ΙΙ. Quaestum est, an is, qui in utraque ripa fluminis men divulit, poni. publici domus habeat, pontem privati juris facere potest leρ ι ἔς ς ' Respondit, non posse. l. est.
Ne quid in flumine publico fiat . quo aliter aqua fuat , atque uti priore ae te fluxit.
in flumine publico, inve ripa ejus fac
'men ripamve ejus immitere, quom
siter aqua fluat , quam priore Uaete 'xit, vero. l. I. Si quod vitii accolae ex facto ejus, qui convenitur, sentient, interdicto locus erit. d. l. f. s. in f Oportet enim in hujusimodi rebus utilitatem & tutelam facientis spectari, sine injuria accolarum. d. I. f. 7. in LII. AEstas ad aequinoctium autumnale resertur. l. Un. f. 8. V. ins de aqua quotid. & aest. l. I. f. ue 2.
'sirita. I. TTOC interdictum pmponitur ei, qui vi deiectus est. Etenim suit axiuisiunum, vi deiecto subvi, nire ; propter quod ad recuperandam possessionem interduectum noc proponitur. Ne quid autem per vim admittatur, etiam legibus Iuliis prospicitur publicorum, & privatorum, necnon & constitiationibus Principum. l. I. l. 2.ri,doiecto dam- II. Qui vi dejectus est, quidquid damni senterit ob vin omne sarcis hoc quod dejectus cst, recuperare debet: prilrina enim restitui debet, quam habiturus erat, si non fuisset d
Fructus restituena III.,die, quo quis dejectin est, fructuum ratio ha- δἰ ex pio quia deje- betur: quamvis in caeteris interdictis, eX quo mita sunt, ctu est, quo potuis computantur. Idem est de in rebus mobilibus, Iet percipere. V quae Disitirso by Coos
522쪽
Ex Lia Rrs DIGEs T. ET COD. 497 quae ibi erant: nam 3e earum fructus computandi sunt, ex . quo quis vi dejectus cst. l. I. f.qo. Si de possessione vi deiectus es, cum dc lege Julia vis privatae reum postulare , & ad instar interdicti unde o,
convenire potes, quo reum causam omnem praestare oportet : in qua fructus etiam quos vetus possctar percipere potuit, non tantlim quos praedo percepit, venire non ambigi tur. l. q. C. unde vi.
IV. In inteidacto unde vi, tanti condemnatio facienda inurrim est, quanti intersit possidere: & c jure nos uti, Pomponius scribit. Id est, tanti rem videri, quanti actoris imtersit. l. s. V. Fulcinius dicebat, vi possideri, quoties vel non do- me mterdictum minus: cum tamen possideret, vi deiectus est. l. 8. .
I. A Praetor, Miras ades, Dibus ae agitur, me vi , ' Tum ι - φαλ nec cisu, nec precario aber ab altera possidetis, quo si '
-- ρ ῶ-s, vim -. s. r. ΙΙ. Hujus interdicti proponendi causa haec suit, quod separata esse debet possessio a proprietate: fieri ctenim pintest, ut alter possetar sit, dominus non sit; alter dominus quidem sit, posses, vero non sit: feri potest, ut&ρομ sttar idem, & dominus sit. l. I. g. 2.
III. Inter litigatores ergo quoties est proprietatis contro- ni de dominio, versa, aut convenit inter litigatores uter possesses sit, uter μ' peritor, aut non convenit. Si convenit, absolutum est: ille possetaris commodo, quem convenit P sdere, ille toris onere singetur. Sed si inter ipsos contendatur uter .. , possideat , quia est ter se magis possidere adfirmat; tunc,
si res soli si, in cujus possessione contenditur, ad hoc imterdictum remittitur. l. I. g. I. Incerti juris non est, orta proprietatis de poste oris lite, prius possessiunis decidi oportere quaestionem. I. s. C. de interd. Rrr IV.
523쪽
-ι ad ν iis n- IV. Omnis de Irassessione controversia aut eo pertinet, dam ρέπρηρm, ut quod non possidemus , nobis restituatur; aut ad hoe,' his Misis retinere nobis lictat quod possidemus. I. r. f. p. sis s D. V. Perpetuo aliteria hoc interdicto insunt haec, quod Meuec vi, nec clam, M, nec clam, nec precaris , ab ilis possides l. I. f. s. nec cario M od ait Praetor in interdicto, nec vi , nec clam, nec re casib, ρ Dai cmio , oster ab altero risiactra, noc pertinet, ut si quiqadversus coerra. possidet vi, aut clam, aut precario, si quid ab alio,
prosit ei possessio; si vero ab adversario suo, non debeat eum, propter hoc quod ab eo possidet, vincere: has enim possessiones non debere proficere palam est. l. t. f. ult. usta an injusta adversus caeteros possessio sit, in hoe in- icto nihil referi: quasdcumque enim possessor, hoc se, quod possessor est, phas juris habet, quis ille qui noni possidet. l. 2. D iae interdicto VI. Hoc interdictum duplex est: &hi, quibus compstiterque actor O &
anm--te inter ictum, Per coloum, o
Iri jure se, vitutem impositam, an non: sed hoc tae thm, an itinere actuque hoc anno usus sit non vi, non clam, non precario. Et tuetur eum, lices eo tempore, qu interdictum redditur, usias non sit. l. r. f. 2. Annum ex die interdicti retrorsiam computare debemus. I. I. f. I. V. l. 2. C. unde M. II. Ιs cujus colanus, aut hospes, aut quis sius iter adfundum secit, usus videtur itinere, vel actu, vel via: de idcirco interdictum habebit. l. I. g. 7. III. Si ego tibi fundum precario dedero, cui via debebatur 3 & tu rogaveris preruio, ut ea via utaris: nihil minus utile interdictum mihi ine. I. I. g. II. Quoties enim colonus meus, aut is, cui precario sum
dum dedi, via utitur: ego ire intelligor: propter quod &
524쪽
tua, sed mea quaerenda est. d. f. II. . . . IV. Si quis supradicto tempore anni non vi, non clam, -ν-δ, non precario itinere usus sit, verum postea non situsius, sed rim e clam, ain clam, precariove: videndum est, an ei noceati Et est, ut nihil ei noceat, quod attinet ad interdictum. Necur enim corrumpi aut mutari quod recth transactum est, superis, non amit-yeniente delicto potest. l. I. f. r l. a. v. l. r. f. ult. '' sicut non nocet ei qui sine vitio usius est, quod eodem anno vitiose usus est; ita emptori, heredique non nocebit, quod ipsi vitiosὸ usi sunt, si testator, venditorve re- usi sunt. l. 6. V. Reficere sic accipimus, ad pristitiam sumam iter Se Pristisis firma actum reducere: hoc est, ne quis dilatet, aut preHucat se V 'aut deprimat, aut exaggeret: & aliud est enim reficere, longe illud facere. I. 3. 3. IS. VI. Si quis servitutem iure in sitam non habeat, ha- Semirus uvabeat autem velut longae possessionis praerogativam ι ex eo, ε Hμ i quod diu usus est stivitute, interdi hoc uti potest. I. 1 f. 3. V. l. ro. T si serv. Vind. l. I. C. de servit. I. 2. cod. eod. V. T. seq. l. q.
S T A T Ε Μ incipere sic tiores tradiderunt, ab . at ab quia iam aequinoctio vemo, & hniti α'innoctis autum- εμ nati. Et ita senis mensibus aestas, atque hyems .viditur. l. 3. y. z. r. s. ne quid in s. puta. I. un. 3.
diurnarum aut noctumarum horarum aquaeductum Assis horis ιν
habeam, non possum alia hora ducere, qu m qua ius ha- θ
beam ducendi. l. r. PGm concessa est.
III. Hoc iure utimur, ut etiam non ad irrigandum, sed in*- uri ρει specoris causa, vel amoenitatis, aqua duci pota. L 1: OI . Ductus aquae, cuius origo memoriam excessit, iure cor 'ituti loco habetur. l. s. f. . V. f. Tit. prox. l. s. f. 3. m. mutuu/Rrr 2 T Ι-I
525쪽
s.1visus δε- Linquis novum canalem, vel fistulas in rivo velit cobbetur, commodio- Olocare, clim id numquam habuerit: utile ei hoc imsuturum, Labeo ait. Nos & hic opinamur, uti- min. 'DMi Mi litatem ejus, qui ducit , Me incommoditate ejus , cuj νων. ager est, spectandam. l. s. f. 2.
kοIvi aut cum quis fecerit, restimentum est, etsi Di habeat. Vist quia contra
prohibitionem, vadenuntiationem secerit.
eum celat, quem prohebiturum exispimare debet.
I re agitur , id cum experiendi potestas est, restituas. Hoc interclictum restitutorium est : & per hoc occursum est calliditati eorum, qui vi aut clam quaedam moliuntur: iubentur enim ea restituere. Et parvi rescit, uom jus habuerit faciendi, an non. Sive enim ius habuit, sive non, tamen tenetur maerdicto, propter quod vi aut clam secit: tueri enim jus suum debuit, non injuriam comminisci. I. I.
II. Vi sectum videri, Quintus Mutius scripsit, si quis contra quam prohiberetur secerit: & mihi videtur plena esse Q ti Μutii definitio. I. I. g. F. Sed & si contra testationem , aenunciationemque sece rit: idem esse Cascellius & Trinatius putant. c d v rum est. l. I.. f. 7- III. Clam secere videri Cassius scribit, eum qui celavit adversarium, neque ei denunciavit: si modo timuit ejus controversiam, aut debuit timere. Idem Aristo putat, eum quoque clam facere , qui celandi animo habet eum, . quem prohibiturum se intelles fit, & id existimat, aut extrumare ω et, se prohibitum iri. l. s. f. n.& ult. V. Si Dissiligod by GOoste
526쪽
Ex Lia RIs DIGEs T. ET COD. Fo IIV. Si alius fecerit me invito; tenebor ad hoc, ut pa- me imitotientiam praestem. l. 7. . Miusfecit, non imV. Est & alia exceptio, de qua Celsus dubitat, an sit tiar. objicienda: ut puta, si incendii arcendi causa, vicini aedes Intinia ere licet intercidi, & quod vi aut clam mecum a tur, aut damni iniuria. Gallus enim dubitat, an excipi oporteret, incendi defendendi civ fa factum non fit. Servius autem ait, si id Magistratus secisset, dandam esse : privato non esse idem concedendum. Si tamen quid vi aut clam factum sit, neque ignis usque eo peremisset, simpli litem aestimandam: si pervenisset, abselvi eum oportere. l. 7. f. q. V. s. ad leg. Aquit. l. 69. . I. VI. Ad quaedam, quae non habent atrocitatem sicin Minusiali mris vel sceleris, ignoscimr serius, si vel dominis , vel his esse simiu qin victaminorum sent, obte emerint VII. Herecitas dominae locum obtinet. I. I . f. s. in f vij. VIII. Opus quod a pluribus pro indiviso factum est, Hereditas ira ἐφ singulos in selidum obligat. l. I . 3-2. . IX. Hoc interdicto tanti sis aestimatur, quanti actoris . interest id opus factum esse. Ossicio autem judicis ita o- tidum. portere fieri restitutionem judicandum est, ut in omni ca 'sa eadem conditio sit actoris, quae sutura esset, si id . de quo actum est, neque vi neque clam factum esset. l. I s.f.7.
L dum conceditur tamdiu , quamdiu is, qui conces quod precanti uten- sit, patitur. l. r. dum concedituri
II. Distat precarium donatione , eo quod qui do- αὶ remis concnat, sic dat, ne recipiat: at qui precario concedit, sic dat, 'quasi tunc recepturus, cum sibi libuerit precarium Blvere. l. I. f. 2. III. Est simile precarium) commodato. Nam & qui Simile commοδεν commodat rem, sic commodat, ut non secita rem acci-νς ' η
527쪽
LEGOM DELECTus, LIB. XLIΠ.Τrr. XXVIII. pientis; sed ut ei uti re commodata permittat. 3. Ire νἰoemeetan. IV. Habere precario videtur, qui possessionem ves eo σαν --biliβ, ct poris, vel juris adeptus est, ex hac Elummodo causa, quod preces adhibuit, & impetravit, ut sibi possidere , aut uti liceat. Veluti si me precario rogaveris, ut per fundum meum ire , vel agere tibi liceat: vel ut in tectum , vel in aream aedium mearum stillicidium, Vel tignum in parietem immissum habeas. In rebus etiam mobilibus precarii rogatio constitit. l. 2. . l. 3. & q. Praean. datum V. Cum precario aliquid datur, si convenit, m in C ad D u im is, ' reetatris possitavi: numquid exceptione adimvandus est , ne ante ei possessio austraturi Sed nulla vis est hujus conventionis, ut rem alienam domino invito possidere liceat. l. 2. V. l. IT. 3. 3. ff. comm .
Possi ει qui VI. Eum, qui precario rogaverit, ut sibi possidere ibprecariὸ rogavit, Onancisci possessionem non est dubium. is quoque possideat, qui romtus sit, dubitatum est ' Placet autem ' penes utrumquς else eum hominem, qui precario datus es set: penes eum qui rogasset, qua possederat corpore et penes dominum, quia non inscesserit animo possessione. I. I s. f. q. . Duo is selidum VII. Duo in solidum precario habM non magis possunt, fluere tun possum. quis duo in solidum vi possidere , aut clam. Nam neque iustae , neque injustae possessiones duae concurrere possunt. l. I9. V. l. b. f. F. .
528쪽
De liberis exhibendis, item ducendis.
N T E R D υ Μ magis apud matrem) , quam apud pD intertam trem morari filius debet, ex iustissima scilicet causa. M
nia iure patriae potestatis turbentur. Quod tamen sic erit adhibendum , ut patri persuadeatur , ne acerbὶ patriam po- testatem exerceat. l. I. g. est. in s. l. s. f. s. in f
De exceptimibus , praescriptiovibus , o praejuiciis.
I. Eos in exceptione actor est. l. I. In exceptime r-r
II. Exceptio dicta est, quasi quaedam inclu- . sio: qui inter opponi actioni cujusque rei se ιisia Miluo. let, ad eludendum id quod in intentionem , condemnati
a parte actoris veniunt et quae quidem ideo necessariae sunt, ut exceptiones excludant. Semper enim replicatio i, circo obiicitur, ut exceptionem oppugnet. l. 2. f. I. - N. Sed & contra replicatio m solet dari triplicatio, & . Ubriores actoris eontra triplicationem rursus, & deinceps multmlicantus --g. A,2 δ z. . mina, dum aut reus, aut actor Objicit. l. a. h. 3. μωι. V. Solemus dicere, quasdam exceptiones esse dilatin Exceptionum aliarias, quasdam peremptorias r ut puis dilatoria est exce- . rum actionεm, ptio, quae differt actionem : Veluti procuratoria exceptio ,.r HIAE., dilatoria est: nam qui dicit, non licere proolratorio nota tar, ira diutisia
529쪽
so Lxo ΠΜ DELECTUs, LIB. XLIV. TIT. I. ne agi, non prorsus litem inficiatur, sed personam evitat. l. 2. 3- q-Exe ptionis aist VI. LXceptiones, aut perpetuae de peremptoriae sunt, per i tua sum . aut aut temporales & dilatoriae. Perpetuae atque peremptoriae N pq - sunt, quae semper locum habent, nec evitari possunt: qua- lis est doli mali. & rei iudicatae, & si quid contra leges Senatusveconsultimi factum esse dicetur: item pacti conventi peipetui, id est, ne omnino pecunia petatur. Temporales atque dilatoriae sunt . quae non semper lacum habent, sed evitari possunt: qualis est pacti conventi temporalis, id est, ne forte intra quinquennium ageretur. l. 3. Plia,ibus εxe pris- VII. Is, qui dicit se jurasse, potest & aliis exceptionibusnibus mi termitar- uti cum cxceptione juri'upatuli, vel aliis solis: plinibus cnim destiasonibus uti permittitur. l. s. Nemo prohibetire pluribus exceptionibus uti, quamvis
divellae sunt. l. 8. Exeotiones ριν se. VIII. Exceptiones, quae personae cuiusque cohaerent,nalis as atios neu non it anseunt ad alios. Veluti ea quam secius habet exce- νηπομ' , rc qia' petioncm , quod facere possit, vel parens, non competitrente scunt si ui autem cohaei cntes exceptiones etiam fide
jussoribus compctunt: ut rei judicatae, doli mali, jurisj randi, quod metus causa factum est. Igitur & si reus pa- Rus sit in rcm , omnimodo competit exceptio fidei utari.
d. l. 7. f. I. Cum alia Dica-- IX. Modestinus respondit: Res inter ad os judicara , aliis tum alii non obis, non obest: nec si is, contra quem judicataest, heres extite- nec is here contra quem nihil pronunciatiun est , hereditat iam
proprio nomine ad ' litem inierenti, praetcribi ex ea sententia posse , quam versius eum judic proprio nomine disceptans, antequam heres extiterit , cx- - est. cepit. l. Io. V. T. seq. l. 3. '
Non stat judica- X. Si res iudicita esset ex sessis instrumentis , si postea inveniantur , nec rei judicatae praescriptionem opponi.
Finfussor rei ex- XI. Omnes exceptiones, quaereo competunt, fides usiori reptio ibuι eo tot' quoque, etiam invito reo, competunt. l. 19.
Iicatum in qua . maiori perimiae praejudicium fieri videtur, climpione communi ea quaestio in iudicium deducitur, quae vel tota, vel cx ali- : pr0μ is m. qua parte communis est quaestioni de re majori . l. 2 r.
530쪽
Ex Lrs Rrs DI rs T. IT COD. XIII. Exceptio est conditio, quae modo eximit reum rara times qua damnatione, modo minuit damnationem. I. 2 2. . XIV. Debitores quidem hereditarii unicuique heredum, mihistiis, 'pro portione hereditaria, antiqua lege obligati sunt. Scd si De ιιον. hὸν diacis hcredibus omnem pecuniam exolvisti, quibus nomen patris tui testator in divisione adscripserat, doli mali exceptione adversus alios agentes lucri te potes. L I. C. de cxcepi. seu praeser. XV. Replicatio doli opposita bonae fidei iudicium facit, risi ι & commentum fraudis repellit. l. 3. in L C. eod. D. - XVI. Exceptiones peremptorias ante sententiam quando Semar auditur cumque objicere licet. l. . & l. 8. C. eod. eAc ιιo perempto-XVII. Dilatoria exceptio in exordio litis proponi debet. Θρηι ιμ-
., me exceptione rei judicatae. . Ι. D E s inter alios iudicatae, nullum aliis praeiudicium alio iussi
a faciunt. l. I. tinn, alii non obest.
II. Julianus respondit, exceptionem rei iudicatae obsta- Rιsjudica mu . re, quoties eadem quaestio inter easdem persenas revocatur.
Et iueo & si singulis rebus petitis hereditatem petat, zr se m is ab
contra, eXceptione submovebitur. l. I. III. Julianus scribit, exceptionem rei iudicatae a perso- reptis νεisera na auctoris ad emptorem transire selere : retro autem ab iaversu su emptore ad auctorem reverti rem debere. Quare si hereditariam rem vendideris, ego eandem ab emptore petiero, dc vicero r petenti tibi non opponam exceptionem. I. 9.
Exceptio rei iussitatae nocebit ei, qui in dominium sile- cessit ejus, qui judicio expertus est. l. 28. IV. Cum quaeritur, haec exceptio noceat, necneῖ Ιm P judisno id b
spiciqndum est, an idem colus sit, quantitas eadem, id ii se