장음표시 사용
541쪽
Cur enim quoel in principalibus persenis iustum est, non
ad heredes & adversius eos transmittatur φ l. Is . C. de contri& committ. stipui. Hores vitiorum defuncti successer. l. II. f. r. in f ff. de public. in rem act. l. 2. in L. C. de silvct. & lit. cxp. Licet non ea sit harum legum sententia, quae in causa delimadversus heredem aptari posset. Ratio i a legum juri canorico
oblita is lauisiis XXXVI. Obligationes quae non propriis viribus consi- au loratate juilicis stunt, neque officio judicis, neque Praetoris imperio, ne-- ι ' potestate confirmantur. l. 27. Milia actiones XXXVII. Mixtae sunt actiones, in quibus uterque actor sunt in quibus uter- est: ut puta finium regundorum, familiae erciscundae, coinque actor es. muni dividundo, interdictum uti possidetis. i. 37. r. Hereditaria actio XXXVIII. Hereditariai um actionum loco habentur & .
C-ὸ γ s qtii XXXIX. Creditores eos accipere debemus, qui aliquam actionem Labet Mnactionem haiant: sic tamen ne exceptione submoveantur.
In o ligation XL. Obligationum sere quatuor causae fiant: aut enim dies revisitio, mesui 'in conditio, aut modus, aut accelso. I. A. Ateissio. XLI. Circa diem duplex inspectio est: nam vel ex die in- Aut ex die incipis cipit obligatio, aut consertur in diem. Ex die, veluti, δε - 2 . 2'' risendis Martiis darespondest cuius natura haec est, ut amte diem non exigatur. Ad diem autem, usque ad Kalenias dare spondest l. . f. I. Conritis aut fr- XLII. Conditio vero essicax est, quae in constituenda, AEut seisit ρῆ- obhioatione inseritur, non quae post perfectam eam ponitura Veluti, centum dare spondes, nos natis ex Asia venoris ἰ Sed hoc cassi, existente .conditione, locus erit exceptioni pacti conventi, vel doli mali. I. q. f. a. XLIII. Μodus obligationis est, cum stipulamin decem, aut hominem: nam alterius silutio totam obligationem imterimit. Nec alter peti potest, utique quamdiu um ire est. l q. 3. . .. XLIV.
542쪽
Tx LIBRI s DIGEs T. ET COD. FIT XLIV. Accessio vero in obligatione, aut persenae, aut Accesso aut reἰ rei fit: personae, clim mihi aut Titio stipulor: rei, cum 'ν pesπε- . mihi decem, aut Titio hominem stipulor: ubi quaeritur, an ipse iure sat liberatio homine sollito Titio' l. q. f. q. XLV. Si ita stipulatus sim, si fundum mn dederis, cen- obfigatio faciem tum dare spondes' sola centum in stipulatione stini inexs,ri, n. fcra, Ilatione sundus. Sed fi navem scri stipulatus sitim, &,
non seceris, centum: vidcndum utrum duae stipulationes
sint, pura, & conditionalis, & existens sequentis conditio non tollat priorem; an vero transferat in se, & quas novatio prioris fiat ' Quod magis verum cst. l. q. f. penuit. &cit.
XLVI. Furiosus & pupillus, ubi ex re actio venit, obli- ,
gantur, etiam sine curatore, vel tutoris auctoritate. Velut lsi communem sundum habeo cum his, & aliquid in cum imitendero; vel damnum in eo pupillus dederiti nam judbrio communi dividundo obligabuntii XLVII. Arrianus ait, multiun interesse, quaeras, utrum dubio p eu- aliquis obligetur, an aliquis liberetur' Ubi de quaeritur, propensores esse debere nos, si haboeamus occasionem, ad negandum. Ubi deliberando, ex diverse, ut facilior sis ad liberationem. l. 47. XLVIII. In quibuscunque negotiis sermone opus non est, sussciciate consensu, iis etiam sumus intervenire potest: quia . virilis. Vpotest intelligere dc consentire: veluti in locationibus, comductionibus, emptionibus, & caeteris. l. q8. XLIX. Quod quis aliquo anno dare promittit, aut d, remo οὐ re damnatur, ei potestas est quolibet eius anni die dandi. l. IO. Qui hoc anno, aut hoc mense dari stipulatus sit, nisi omnibus partibus praeteritis, anni vel mentis, non rei id pinret. l. 2. ff. de verti. obl. L. Nihil aliud cst aetio, quam jus, quod sibi debeatur,.-ήιε s μή p judicio persequendi. l. I. LI. Num solo pleraque constant. l. s 2. f. ult. Interdum nutu LII. In omnibus negotiis contrahendis, sive bona fide obligamur. sint, sive non sint, si error aliquis intervenit, ut aliud se ρ'sem ε σ
. tiat puta qui emit, aut qui conducit, aliud qui cum
543쪽
Lis contestata ad heredem alias transit. Poena poenam non consumιt.
Varie ex persionis, causi que judican
Contrahere liberum , flare contracis
tui necessarium. Pinioris persecutione actio personalis non tollitur. Incipit obligatio ab herede, e, contra
118 LEGuM DELECTUs, LIB. XLIV. TIT. VII. his contrahit: nihil valet quod aim sit. Et idem in secie tale quoque coeunda respondendum est, ut si dissentiant. aliud alio existimante, nihil valet ca societas, quae in consensu consistit. l. 37. LIII. Sciendum est: ex omnibus causis lites contestatas& in heredem, similesque per nas transire. l. 38. LIV. Numquam actiones poenales de eadem pecunia
concurrentes alia aliam consumit. l. 6o.
LV. Seia cum silarium consi fuere vellet, ita epistolam emisit: Lucio Titio salutem. Si eodem animo, is eadem
affectione circa me es qui semper fuisse ex commenti acceptis lis teris meis, aestrarita re tua , veni : hoc tibi quamdiu viva praestabo, annuos decem: siis enim quia valde me bene ames.
Qtiaero, clim &rem suam dictaaxerit Lucius Titius, & ad eam prosectus sit,& ex eo cum ea sit, an ei ex his epistolis salarium annuum debeatur ' Respondit, ex peti is causisque, eum, cuius notio sit, aestimaturum, an actio danda sit. l. ult. 3. I. LVI. Bonam fidem in contractibus considerari aequum est. l. . C. de oes. & acto. LVII. Sicut initio libera potestata unicuique est habendi, vel non habendi contractus: ita renunciare semel constitutae obligationi, adversario non consentiente, nemo potest. Quapropter intelligere debetis, voluntariae obligationi semel vos nexos, ab hac, non consentiente altera parte, de cujus precibus secistis mentionem, minime posse discedere. l. 3. C.
LVIII. Adversus debitorem electis pignoribus i persenalis actio non tollitur: sed eo quod de pretio servari potuit
in debitum computato, de residuo manet integra. l. IO. C. eod.
LIX. Ab heredibus & contra heredes incipiunt actiones,& obligationes. l. . C. ut act.&ab heres.&mntr. her. inc. LX. Cortissimum est ex alterius contractu neminem obligari. l. 3. in L C. ne m. pro mar. Vel mar. p. v. Dissiligod by COORli
544쪽
i in faciendo consistunt. Et hariim omnium quaedam ora o, qua- partium praestationem recipiunt; veluti cum decem dari sti- 'puIimur: quaedam non recipiunt, ut in his quae natura alia in tot a. divisionem non admittunt; velutii cum viam , iser, adium sipulamur. l. 2. d. l. f. I. .
II. Satis acceptio est stipulatio, quae ita obligat promis. Satis are es darasorem, ut adpromissores quoque ab eo accipiantur: id est, qui idcm promittunt. l. s. f. 2. III. Si sortem promiseris , ct si ea soluta non esset, po - 'omo stipulatiouu
nam: etiam si unus ex heredibus tuis portionem suam exsorte stolverit, nihilominus poenam committet, donec por omnes heredi s com-tio coheredis selvatur. Idemque est de poena in compro-mistitur, si vel ab
misso, si unus paruerit, alter non paruerit sententiae sincis. Sed ii coherede ei satisfieri debet: nec enim aliud in his stipulationibus sine injuria stipulatoris constitui potest. l. s. in LIV. In illa stipulatione, si Kalendis S ichum mn dederis , In sipulatione sub decem darespondest Mortuo homine quaeritur , an ante Kalendas agi possiti Sabinus & Proculus inpectandum, menitim expec- diem actori putant: quod est verius. Tota enim obligatio rania dies.sub conditione, & in diem collata est: & licet ad conditionem committi videatur, dies tamen superest. l. 8. V. Si ex legati causa, aut ex stipulatu hominem certum Si res legata posmihi debeas: non aliter post mortem ejus tenearis mihi, quam si per te steterit, quominus, vivo eo, eum mihi dares: quod ita fit, si aut interpellatus non dedisti , aut occidisti Cum. l. 23. V. l. 33.& l. 82. f. I. VI. Generaliter novimus turpes stipulationes nullius esse Turpis It utilis
545쪽
puluiloni non nocet. Si res ante diem perierit, liberatur promissor. Ex isolo personati, eo quem dicunt
dorum reiba, seu Aθενὶ inutiliter sipulor, nisi mea intest. Contra sipulato- νιm D interpretatio. Stasim debetur quo sue die debe
Hae veνba cum petiero) conditionem non faciunt, minitio sipulaιore debetur heredi.
31o LECυΜ DELECTUI, LIB. XLV. TIT. I. VII. Si in nomine servi, quem stipularemur dari, e ratum sitisset, clam de colore constitisset: placet stipulationem valere. l. 33. 'VIII. Si Stichus certo die dari promissus, ante diem moriatur : non tenetur promissor. l. 3 3. V. s. l. 2ue.& l. 82. f. r. IX. Si quis, chim aliter eum convenisset obligari, aliter per machinationem obligatus cst: erit quidem subtilitati iuris obstrictus , sed doli exceptione uti potest. Quia enim per dolum obligatus est, competit ei exceptio. Id est A: si nullus dolus intercessit stipulantis, sed ipse res in se dolum habet: cum enim quis pctat cx ea stipulatione, hoc ipse dolo facit, quod petit. l. 96. X. stipulari nemo potest. l. 38. f. IT. Inventae sunt enim hujusmodi obligationes ad hoc , ut unusquisque sibi adquirat , quod sua interest. Caeterum, ut alii detur, nihil interest mea. l. 38. 3. I7. Si stipuleratu, cum mea interesset, videamus, an stipulatio committetur ' Et ait Marcellus stipulationem mi re in specie hujusmodi. l. 98. f. 2 o. XI. In stipulationibus cum quaeritur, quid actum sit,
XII. Qitoties in obligationibus dies non ponitur , p senti die pcmnia debetur: nisi si locus aricctus spatium temporis inducat, quo illo possit perveniri. l. r. f. I. XIII. Si quis arbitraru puta Lacu Tιtii restitui sti m-pulatus est, deinde ipse stiphilator moram secerit, quom nus arbitretur Titius: promitar, quasi moram secerit, non tenetur. Quid ciso, si ipse, qui arbitrari debuit, moram feceriti magis probandiun est, a persona non esse recedendum ejus, cujus arbitrium insertum est. Et ideo, si omnino non arbitretur, nihil valet stipulatio radeo ut & si poena adjecta sit, ne ipsi quidem committatur. l. que.&qq. XIV. Si decem, cum petiero, dari fuero stipulatus, admonitionem magis quandam , quo celerius reddantur , &quasi sine mora, quam conditionem lubet stipitiatior &ideo, licet decessero prius, quam petiero, non videtur des cisse conditio. l. 48. XV. In Dissiliasu by Coosid
546쪽
Εx LIRRIs DIGEsΥ. ET COD. 12 IXV. In conventionalibus stipulationibus contractes foria Comeηtis iudicia mam contrahentes dant. Enimvero Praetoriae stipulationes legem accipiunt de mente Praetoris, qui eas proposivit.
Denique toriis stipulationibus nihil immutare licet, neque addere, neque detrahere. l. 32. l. s. ins de stip.
XVI. Stipulationes commodissimum est ita componere, Doli Hausula asut quaecumque specialiter comprehendi possint, contineam' pres pertitur: doli autem clausula ad ea pertineat, quae in praesentia occurrere non possint, & ad incertos casus pertinent. I. 1 3.
XVII. Quoties in dem . vel sta condisione oleum quis astimatio ejus stipulatur, ejus aestimationem eo tempore spectari oportet, quo dies obligationis venit: tunc enim ab eo peti potest: alioquin alias rei captio erit. Idem erit, &R Capuae αγ- tum olei pondo dari quis stipulatus sit : nam ejus temporis fit aestimatio, cum peti potest. Peti autem potest, quo primum in locum pervenire potuit. l. 69.&6O. XVIII. Si quis ita stipuletur, sive natis ex Assia venerit, In disjunctisuset e Titius consῖl faelus fuerit: utra prius conditio extitisset, , alte stipulatio committetur: & amplius committi non potest: .sta enim cum ex duabus disjunctivis conditionibus altera de- 'socerit, necesse est , ut ea quae extiterit, stipulationem
XIX. Interdum pura stipulatio ex re ipsa dilationem ca- Pura Ilipulati et t. l. 73. Sic qui stipulatur, chim ' Σ sit, tacitd tempus complecti videtur, quo perveniri 'thaginem potest. d. l. 9. V. inst. I 37. f. 2. XX. Stichi promitar, post moram offerendo purgat -- Post moram obmram: certe enim doli mali exceptio nocebit ei, qui pecu-- ρ m puta t-niam oblatam accipere noluit. l. 73. 3. Ut. XXI. Stipulationum quaedam certae simi, quaedam incem In sipulationem tae. Certum est, quod ex ipsa pronunciatione apparet, Quid, quale, quantumque sit: ut ecce aurei decem, funduς Tul-culanus, homo Stichus, tritici Asrici optimi modii cem tum, vini Campani optimi amphonae centum. Ubi autem non apparet, quid, quale, quantumque est in stipulatione: inccnam esse stipulationem dicendum est. Ergo si
547쪽
122 LEGUΜ DELECTUs, LIB. XLV. TIT. Ι. quis findum sine propria appellatione, vel hominem generaliter sine proprio nomine , aut vinum , stumentumve sine qualitate, dari sibi stipulatur: incertum deducit in obligari nem. Usque adeo ut si quis ita stipulatus sit, Tritici Africi boni modos censum, vim Campam boni amphoras centum Z in. certum videatur stipulari: quia bono melius inveniri potcst. Quo fit, ut boni appellatio non sit certae rei significativarctim id, quod bono melius sit, ipsum quoque bonum sit. At clim ινγιι mn quisque stipulatur, id stipulati intelligitur, cujus bonitas principalem gradum bonitatis habet: quae res ossicit, ut ea appellatio certi significativa sit. l. 7q. l. 7
XXII. Si stipulatus fuerim illud aut illud, quod ego
volucro: haec eieci io persensis est. l. 76. In heredes tamen transit obligatio, & ante electionem mortuo stipulatore. d. l. 76. XXIII. Ad diem sub poena pecunia promissa , & ante diem mortuo promitare, committetur poena, licet non sit hereditas ejus adita. l. 77. Tempus cinnactus XXIV. In stipulationilvis id tempus spectatur, quo conspecti η m- trahimus. l. 78. l. I P. fide reg. jur. l. I 8. e sie aeci- XXV. Quoties in stipulationibus ambigua oratio est,pimui ut quo commodissimum est id accipi, quo res, qua de allitur, in
promissoris perima, XXVI. Si post moram promitaris homo decesserit, te--ligatio qua rei m- tur nillilominus, Droinde ac si homo viveret. l. 8 r. f. I
Ubi δε bona ct XXVII. Mora rei fideiusseri quoque nocet. l. 88. 2-ώῖ ιζ. ζ XXVIII. In quaestionibus, de bono 2 aequo plerumque
ritate ρονιων. sub a toritate juris scientiae perwulose eminur. l. 9 I. l. 3. , Secundum promis XXIX. Quidquid adstringendae obligationis est, id ni-F fit μω ρη si palani verbis exprimitur, omissium intelligendum est: ramuν. ac iere secundum promissiorem interpretamur : quia iis pulatori liberum fuit verba late concipere. l. 99. V. Π. I. . , 'I XXX. G ndirio in praeteritum, non tantum in praesens νι lata iratim tempuS rclata, statim aut peremit Ooligationem, aut omni-rum habet. no non differt. l. Ioo. XXXI. Si
Stipulatoris eliatorransit ad here em. Parna stipulationis etiam ante diem mortuo stipulatera
548쪽
Γx LIBRI sDIGE IT. ET COD. 32IXXXI. Si annum aut Memium bien- In si tulationibusnium debentur. . ita in stipulationibus id servatur: ut alternati-- quod minus esset, quodque longius, esse videretur in obli /' sationem deductum. l. IO9. XXXII. Si quis stipulatus sit aut Pamphilum, An variare possit utrumn ipse vellet: quem elegerit, petet: & is erit sbius in es eligenia, obligatione. An autem mutare voluntatem possit, & ad a, 'teritis petitionem transire, quaerentibus respiciendus erit sermo stipulationis. l. II 2. V. inst. 138. f. I. XXXIII. In insulam deportato reo promittenti, stipu- Stymiatio ad tem- latio ita concepta, cum morieris, darii non nisi moriente
Committitur. l. I 2I. f. 2. et igitur.
. XXXIV. Plerumque ea quae praesitionibus convenisse Prafationum b concipiuntur, etiam in stipulatione reposita creduntur. l. I 34.
XXXV. Plura ad iudicis cognitionem remittenda sunt. iussiris cr-
XXXVI. Clim ira stipulatus sum , Ephesi dari ' inest Insiputationsius
tempus. Quod autem accipi debeat, quaerituri Et magis est ut totam eam rem ad iudicem, id est, ad virum bonum m p .liis, mittamus, qui aestimet quanto tempore diligens paterfi - ramorabis, iiν lias conficere pol sit quod ficturum se promiserit. l. r 3 7. 3. 2. retur.
Item qui insula seri simpondit, non utique cciliquisitis undique fabris, S plurimis operis adhibitis , festinare debet ; nec riirsus utroque aut altero contentus esse e sed ' Uno aut altero modus adhibendus est secundum rationcm diligentis aedifi- catoris, &temnonim, locorumque. l. 137. f. I. XXXVII. Lum qui certarum nund narum diebus dari Cui diebus nundia si puletur, primo die petere posse Sabinus est. Proculus auia Urum debetur,nmtem & caeteri diversae scholae auctores , quamdiu vel exi- t . O..is ,.
guum tempus ex nundinarum spatio superesset, peti posse pulsuperes , petera existimant: sed cgo cum Proculo sentio. l. I 3 8. XXXVIII. Clim pure stipulatus sum, illud aut illud δε- Promissor alterari, licebit tibi, quoties voles, mutare voluntatem in coquod praestaturus sis: quia diversia causa est voluntatis exinpiussae, & ejus quae inest. l. I98. 3. I. V. s. l. II 2. XXXIX. Omnes stipulationes etiam si non solennibus, Gibustumqua vcl directis, sed quibuscunque verbis consensu contrat ten-, et ou ue cθη μVvu 2 tium Diqitigod by Cooste
549쪽
si LEGUM DELECTUs, LIB. XLV. TIT. ΙΙ. Uet, rectὸ contra- tium compositae sunt, vel legibus cognitae, suam habeant firmitatem. l. Io. C. de contr.&comm. stip. omnis stipisti is XL. Sancimus omnem stipulationem sive in dando, si-- hereris, o, in ve in ficiendo, sive mixta ex dando & faciendo inveniatur, bere e &-heredes, & contra heredes transmitti , sive specialis heredum fiat mentio, sive non. Cur enim quod in principalibus personis justum est . non ad heredes , & aaversus eos transmittatur ἰ l. I 3. C. de contr. &comm. stipui. Reprobas si ti- XLI. Ex eo instrumento nullam vos habere actionem. Diio de futura μι- in quo contra bonos mores de successione sutura interposi-ς λης- stipulatio, manifestum est: clim omnia quae contra honos mores , vel in pactum , vel in stipulationem deducuntur , nullius momenti sint. l. q. C. de inutil.
duobus reis constituendis. I. I stipulatur , reus stipulandi dicitur : qui pro
Simul id m pro. Cum duo eandem pecuniam aut promiserint , aut mittenus msolidum stipulati sunt: ipQ jure & singuli ' in solidum debentur,l. 2. V. inf. l. II. f. I. fusi iam pineia, L. duobus reis promittendi frustra timetur novatior letur. nam licet ante prior responderit, posterior etsi ex inter-' Singulis in soli- vallo accipiatur, consequens est dicere pristinam obligati dum dς tur, durare , & sequentem accedere et & Pari i refert, δεν priori aee.d m, simul spondeant, an separatim promittant: cum hoc actum licet ex intervallo, inter eos sit, ut duo rei constituantur, neque ulla novatio non facit vatιο- his, , potest vel ab imo eorum Ab uno eorremum solidum peti: hoc est enim duorum reorum, ut unusquisiis Ipsi um totum que eorum in solidum sit obligatus, possitque ab alterutro peti potest: isque u icti l K
pro vos reis. Creditor prohiberi non potest exigere debitum, cum sint duo rei promittendi ejusdem pecuniae, a quo velit. Et idi, si Di siligod by Cooste
550쪽
LR x LIBIs DIGEs T. ET COD. 32 si probaveris te conventum in selidum exolvisse, rector provinciae adjuvare te adversiis eum, cum quo communiter mutuam pecuniam accepisti, non cunctabitur. l. 2. C. d.
V. Ex duobus reis promittendi alius in diem, vel sub conditione obligari potest: nec enim impedimento erit dies, A aut conditio, quominus ab eo qui pure obligatus est, obligari
I. Eandem rem apud duos pariter deposui, utriusque Ex omnzοηι fidem in solidum secutus: vel eandem rem duobus similiter commodavi: fiunt duo rei pmmittendi; quia non tantum Prasoria comverbis stipulationis, sed & caeteris contractibus, veluti em- rei in solidum Ariptione , Venditione, locatione, conductione, deposito, commodato, testamentor ut puta, si pluribus heredibus institiitis testator dixit, Titius & Maevius Sempronio decem dato. l. 9.
Et stipulationum Praetoriarum duo rei fieri possimi.
VII. Cum tabulis esset comprehensim, illum cst illum centum aureos si lutos, neque acijectum, ita ut duo Wisti' u .i: putandi essent: virilem partem singuli stipulari videbantur. i. .
Et e contrario cum ita cautum inveniretur, tot aureos resne
dari stipuisus est Putas Campus: mponamus ego Antoninus Achillem, er Cornebus Dius: partes viriles deberi: quia non fuerat adjectum singulos in solidum spopondisse, ita ut duo rei promittendi fierent. l. II. f. I. & 3. 2. Exprimere debueras tuis precibus, utrumne in partem an in solidum singuli vos obligaveritis, ac duo rei promittendi extiteritis: clim, si quidem ab initio unusquisque pm parte sit obligatus, egredi contractus fidem non possit: si vero in solidum, electio rescripto adimi non debeat. l. 3. C. de duob. reis stip. & prom. Alteri. VIII. Si reus pmmittendi altero reo heres exstiterit, Si correus μεροι duas obligationes eum sustinere dicendum est. Nam ubi qui ua, is , dem altera i differentia obligationum esse possit, ut in fide- Obi sationbi' vinjussere & reo principali, constitit alteram ab altera perimi: reui Mejusseri βωcum vero eiusdem duae pol statis sint, non potest reperiri, εμ si ejus