Francisci Robortelli Vtinensis in librum Aristotelis De arte poetica explicationes. Qui ab eodem authore ex manuscriptis libris, multis in locis emendatus fuit, ut iam difficillimus, ac obscurissimus liber à nullo ante declaratus facilè ab omnibus po

발행: 1548년

분량: 364페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

341쪽

quam in vulgatis libris distinguuntur. Quando iis uti ore,& intelligo ,

poeta usus fuerit, nulla urgente necessitate. Absurda quidem narratione, seu ut ipse ait Eαλογν; sicuti Euripides in Argeo. Narratione autem improbitatem pro seserente; ut in Oreste, Menelai personam cum imitatur. His ita interpunctis, declaro quasi adductus coniectura puto legendum esse Aiγῶ. Eurthides in Medea redeuntem ab Oraculo facit Aegeum, qui ierat percunctatum deibbole filiorum propaganda, atque occurrentem Medeae merenti ac iratae, quod eliceretur domo a Iasone . Paulatim eo res deducitur mutua collocutione; ut AEgeus spondeat Medeae se illam hospitio accepturum; si sponte ad se venis let; nam vocasse videri nol bat ipse, ne ius hospitii violaret, quod sibi intercedebat cum Iasene,rem cum iureiurando cofirmasset,abit Argeus. Medea liberos perimit paulo post. in hac igitur narratione considerat Arist. τὸ xλργον ἔnam absurdum est tam insperato aduentu Argeum Medee occurrisse.oraculum tam temere exposuist e;ac demum spopodisse se eam h spitio excepturum. rursus magis absurdum homine voluisse excipere hospitio eam, quaeliberos peremisset.At nondum peremerat, dicat aliquis. esto, ut lubet. at multo magis absurὸum Medeam cum sciret Argeum velle se excipere,ac sponi odisse;sobolis procreandae causa,liberos peremisse. quis enim ex tam immani muliere filios velit procreare aut quomodo incolumes sere spere 'cum liberos illam trucidare solitam sciat. Haec No ita interpretatus sum,coniectura uti mihi videor adductus satis sema,quanquam nihil magnopere aismo,cum careat nostra hςc opinio manuscript

runt librorum authoritate.

is Talest itaque obiectiones ex quinque generibus proueniunt. Et- ,, enim vel scut illa, quae fieri nequeunt, vel quae rationis expertia, velm quae laedentia, vel quae contraria, vel quae praeter artis rectam norm 1s, existunt. solutiones aute, ex dictis iam enumeratis considerandae sunt

x, omnino duodecim.

Epilogus est superioris totius disputationis,in qua reprehensiones tum firmae, tum infirmae eauillationes, qui aiseruntur contra poetas:& solutiones cauillationum expositae fuerunt ab Aristotele.Ac reprehesiones quidem sunt quinque ex locis ductae. Solutiones vel δ ipsarum habent locos, unde promuntur duodecim.quos omnes hactenus singillatim exeosuimus. Annotanda illa verba,quae profert Aristoteles in en ineratione reprehensionum. ἔ r'o Laedentia venit Paccius. Valla Pemitiosa. Ego vero ea voce puto ab Aristotele signi scari omnia ereata,quae & in rebus,& in dictionibus sunt;nam c arx, sunt ea vocabula, que rem minus exprimui, immimili que venustatem ac dignitatem siermonis ac deteriorem faciunt imitatione; aut quod peregrina,aut quod dule transscua.am quod ambigua fiunt: Reliqua satis patent per se;neque egent mea interpretatione, quia fatis superius declarata sunt. Auermes insita Parapli rasi sex ponit genera erratorum nec est,quod quisquam mireturi,Cu Aristoteles tonat in contextu tantummodo quinque nam omnia illic confuse leguntur;

uti paulo post ostendam, et aliam quadam diuisionem sequitur hoc loco Auere. Sed satius igitur fuerit verba ipsius apponere, tum quia mirifice nonnulla illustrant Aristotelis dicta; tum quia nonnulla profert, quae cum iis, quae ab Aristotele prolata sile,, runt conserri possunt; ait igitur:E R R o R E s, qui accidunt in poetarum scriptis, pr pter quos iure reprehendendus est poeta, sunt sex. Primus est;cum reprssentatio sit,. per aliquid,quod non sit possibile; mo impossibile;oportet ergo,ut sat reptis entatio,, per rem, quq existat in rei si natu ra aut per rem,que existimetur esse, aut per aliquid,

ii via seri potest,aliquado ut situ c Averrois verba fgniscant ita crurab Aristotele

342쪽

tella voeavim.Secundus est; cum poeta distortam adducit,ac prauam representationem seu imitationem sicuti pictor,in imagine aliqua pingenda, in qua pingit membrum, is quod non competit ei aut no ponit in loco competenti, atque apto; ut siquis in qua-M drupede ponat pedes posteriores ante,& priores pos L Hae sunt,quae ab Aristotele vom eantur να o ταTertius error est;cum per irrationabilia, ac parum consentam nea fit imitatio, ae narratio. Veritas nanque in hac perpusilla est; mendacium autemri magnum. Vel cum rationalia per irrationalia explicantur. sed hoc tolerabile si pro- ,, pter constetudinem, ut consueuerunt Arabes assimilare mulieres campis; & vaccis D sylvestribus;& puellas hinnulis ceruorum. Haec ille. in quibus .videor mihi perspic re Averroem,l qui de metaphora; ut non ordinatim persequatur.quinque bos m dos erratorum Poeticorum, de quibus Aristoteles in cotextu;sed confuse de omni bus loquatur Quare facile adducor,ut credam Averrois Paraphrasin hoc loco,scuti in aliis multis;este mutilam, ac consesam,vel ipsus culpa,vel interpretis vitio acciderit;Ideo non est magnopere laborandum in conferendis his,quae ab eo dicta sunt,singillatim cum iis, quae ab Aristotele explicantur. Recitabimus tamen etiam alia genera erratorum,quae Auermes persequiturina docte de iis videtur locutus,etiamsi non ,, sequatur exacte ordinem,quem constitu it Aristoteles. Ait igitur. Quartus error est. ,, cum res ita representatur,ut similis si simili sui contrarii, aut ipsim et contrario.Uidetur Averroes in his verbis,quoquomodo significasse V lia, quς appellat Arist

D teles. intus error est cum adducuntur in medium duo nomina aequaliter duas dies uersas res significantia Nis fallor innuit Averroes V ruo essem iamex quo ia ape cisii me cognosci potest,quam haec consese explicentur ab eo.Sextum genus quoque erratorum apponit Averroes; sed adia obscure verba eo loco, ac corrupte lesutur in

tralatione interpretis,ut nullus possit satis certus elici sensus; ideo 'inermisi. Libuit Vero superiora apponere,quia non omnino inutile existimavi, si quod ab initio mihi proposui,excerperem ex eius Paraphrasi,quq intelligi poste videbatur.Sed, quod ρ stea hec scribes animaduerti Auermes inseruire cupiens sitis Arabibus potius,quam exacte Aristotelem interpretari, omisit ea,quae in illorum poematibus non reperirebantur.id quod ipsemet ait, in Paraphras; Sunt igitum ut ad Aristotelis epilogum redeamus . in poetice Reprehensionum modi seu loes sex. Solutionum aute duodecim, sicuti singillatim explicauimus ante.

Utru vero melior Epopoeica imitatio sit, an Tragica; dubitare ali-' quis poterit. Etenim si illa melior quae minus inuidiosa,huiusmodi case nE est,quae ad meliores fit spectatores. Manifestum quide m,quod illa

se quae cuncta imitari vult,magis inuidiosa est: vi quae parum sentientes, is nisi multo motu moveatur,excitare debeat. Id quod inepti tibicines,, efficere solent: qui, cum discum imitari oporteat, seipsos in gyrumo, agunt: Scyllamque dum modulantur, chori principem trahunt.

Postquam Aristoteles de reprehensionibus , ac cauillationibus, quae aduersius poetas excogitari solen locutus est;& earum solutionibuni aggreditur aliam disputati nem in qua disserit in utranque partem allatis rationibus. v T R. Α P Ο E s i s praesta tior st,tragica'ne, an epio:& haec laudabiliorem imitationem contineat,an illa.Videtur enim quaestio haec multum apud veteres agitata; tum quia in frequenti usu utra'.

erat pessis tum quia Plato di hanc, & illa in libris de Legibus exagitarat; quasi inu

343쪽

les,ac penitus reiiciendas; Secus vero cum sentiret Aristoteles, conatus est omnes Platonis,aliorumque tollere reprehensiones, nam multas in primis attulit Plato libro secundo, & tertio de Legibus, ad quas respexisse videtur Aristoteles; Qui sentiebane

epicam imitationem, ac poesin praestantiorem esse, huiusmodi utebantur argumentatione . Ea poesis praestantior est,quae paucioribus eget adiumentis extrinsecus sumptis ad imitatione suam de vim exprimendam Rursus ea, quae pauciora requirit adiumenta, acc5modata est ad peritiores auditores; quae vero huiusmodi praestantior, peritiores voco auditores,qui etiam sine gestu histrionum, ac voce,& apparatu apte percipiunt imitationem poematis; nam vulgares rudesque homines no apte intelligunt, nisi omnia ponantur ob oculos, quasi tunc agantur, sensu enim vivunt instar Gutorum,ac mouerituri neque mentis acie, aut cogitatione post unt uti, quam nunquam excoluerunt,segnes igitur illorum sensus,ac mentes imitatione scenica ab Histrionibus,rem,de qua agitur;reserentibus voce, vultu,gestu, habitu,totius denique corporis motione;sunt irritandae, atque excitandae, Sed tali tantaque rerum euidentia, ac expressione non egent docti ho nunes,qui meditationi sunt a flueti; percipiuntque etiaea, quae longissime absunt a corporis sensibus. Epopoeia igitur, cum narratio sit ipsorum poetarum,sola recitatione contenta est, aut etiam tacita, muta'. lectione unius.

Segnius irritant animos demissa per aurem,

Quam quae sunt oculis subiecta fidelibus, Inquit Horatius in Epistola ad Pisones , non de peritis loqv ens viris,sed de hominiabus,qui rudes stant,ac prorsiis inculti; Ex his facile patet Epopoeiam multo este pristantiorem tragoedia;quae dum singulas motiones corporis magna cum agitatione, saepe etiam distorta,ac parum virili,qualis erat olim mimica; prorsiis onerosa est multisque eget adiumentis, nec parum molestiae affert peritis, sapientibusque viris, quamuis fortasse rudes oblectet. Res tota ut apertior sit, faciliusq. intelligatur ab omnibus, exemplum affert Aristoteles a Tibicinibus sumptum. Distum suit ab initio noli raris explicationum huius libri. Auleticen eam elle poesin, quae tibiis imitatur actiones,&mores hominum,no est igitur necesse, ut de eius imitatione plura dicamus hoc loco, F n exercentes, cum sono tibiarum non possint satis exprimere, & imitari acti nes, motionesque eorum, quos sibi proposuerint imitandis; adiicientes praeterea gestum,asitationem totius corporis magno cum risu,imitari apte student; siquando igitur discum iaculantes homines, frendentemque discum, dum in aere circvagitur,imitari volunt Tibi is,neque post ni propter imperitia; simul consi argentes ipsi se circumosunt; ut ea corporis motione circumactionem imitentur disti; Adnotandum autem

est diligenter hoc loco, qualis olim fuerit discus, Homerus de disco mentionem facie

libro primo Odyss

in altum sitiere discum significat, his verbis. Nam& seculis multis ante gymnasia in- Denta ab illis, quis in gymnasiis exercebant, sunt, quam in his plutolophi garrire

caeperunt,& hoc ipso tempore cum omnia gymnasia philosophi teneant; tamen eorii auditores discum audire, quam philosophum malunt, qui simul ut increpuit ,lin m dia oratione de maximis rebus,& grauissimis disputante philosophum omnes acti nis causa relinquunt: ita leuissimam delectationem grauissimae ut ipsi fuerunt utilia uales ipsius essent cantilenae recenseamus. Imperiti igitur Tibicines, Auleticen

344쪽

ai Disci iactum declarat Iulius Pollux his verbis libro tertio; sub Dnon. ἈA A ria ex A m,nem , in sinu, δμω ἰν, ti. sed di ex Dioscoride licet cognoscere, quo loco agit γ' de herba,quam vocant ina n. ait enim U9 ολον α exin λ Ma r H Asris αγγ απινά,π εμ 'σ Murima Amata r. eam ego saepe inspectaui ; in qua solliculi qui iadam , quisus semina includuntur rotundi carnosi exi- msui admodum & crebri; hanc praeseserunt formam . , ε .ct ideo Dioscorides ostr xin, ait. Verum ha tenus dedisco. Alterum quoque affert exemplum Aristoteles in contextu, quo explicat, imperitos tibicines motionem addere solitos corporis, cum dissiderent sesbno tibiarti satis imitari rem polle. Uerba

Latinis praesultor, seu praecentor, lux chori, & saltationis de qua dictione copiose in Conina suis Budaeus locutus es Lod quid sit satis notum, eam pulcherrinus versiabus emtigit Vergilius libro tertio AEneidos. 2 Informem vasto vidisse sub antro , Scyllam,& caeruleis canibus resenantia saxa. Hanc igitur scyllae rabiem, ac latratum imitari cupientes tibicines; gest u ipso con bantur exprimere,cum s no tibiarum satis non pollentinam trahebant ipsum Cor phaeum huc,& illuc,ut imitarentur scyllae motus,quos ita exprimit Vergilius, cu ait.

s, Ora exertantem,&naues in saxa trahentem. &quae sequuntur.

Hoc illud est,igitur,quod inquit Aristoteles ἄν extruar αυλία sicuti Horatius Epistolarum libro secundα Ep. vltima. M Ludentis speciem dabit,&torquebitur,ut qui

D Itaque Tragoedia talis est. unde priores illi iuniores se pro histrio,, nibus habebant. siquidem Myniscus velut in eo nimium Callipidemo, simiam appellabat. talis que propemodu de Pindaro opinio erat. Ut ,, autem hi ad illos se habent:ita quoque integra ars ad Epopoeiam.

Argumentationis igitur illorum,qui anteponebant tragoediae Epopoeiam,haec erat conclusio; cum tragoedia multis extrinsecus adiumentis egeret; moles laque esset propter scenicam imitationem ab histrionibus saepe immoderata corporis motione e presta; eam Epopoeiae postponendam Epopoeiam autem,sua narratione cum esset colenta,neque scenica quaereret adiumenta multo esse praestantiorem tragoedia. His ita declaratis, adhuc illorii exponit probationem, qui aiebant immoderatam,ac nimiam illam corporis motionem scenicam este reprehendendam;ut ostenderent postea tr

foediam esse damnandam; ducebatur autem illorum probatio ex hoc signo, seu simitudine.Sicuti ipsῖmei lii striones inter se alter alterum tanquam peritior parum peritum reprehendit,atque illudit,vel ob hoc ipsum tantummodo;quod nimium gesticu lantiari,sic quoque ea poemata,in quibus hii trionum scenica imitatio requiritur, deteriora sunt censenda iis, quae tali motione corporis mimica carere, pro lito iure pol- si int.Verba haec, tuae sunt in contextu,neq. intellexit,ne l. apte vertit Paccius, A ratis ,, Ida Deci is i sit in Maed ἄρσο --ρβῖς. nam sic sunt vertenda. Quemadmodum etiam

praestantiores laistriones , qui principatum obtinent, propter peritiam suae artis, inseriores se ob idipsum alios putabat histriones,minusque prostantes. Myniscus igi-4. Dd ii

345쪽

tur Callipide vocabat simiam, quod nimia uteretur gesticulatione, et motione totius corporis quali vitio laborauit olim apud Romanos Hortensius Orator; saltatriculaque dictus, de qua re A.Gell.meminit. Allieneus libro octauo de Mynisco hoc histrione tragico mentionem facit; ubi ait a Platone comico poeta reprehensiim acn ,, latum;tanquam helluonem, ac voracem, verba illius sunt haec. Nutariis i quodiis ita

m τ- ίσς ρσw--οσίω ἐχ ovi MDe Callippide vero Xenopho in Sympos.loquens ait ipsum aptum fuisse ad ciendaso, lacrymas. & luctum, Quis ρον γεφε αρεωρ raram i inris i Hir Eor me num , n M,, ra ἰσ- ωωκειρον. Eleganter quidem & apte Callipides Myniseum simiam uocabat, nsm similas veteres appellabant imitatores, qui gestu omnia exprimere co- ,, nantur; undeAristophanes Miri ait siun Uλασο tarmisHσμαὶ τ' et 'MAν tr. Usque adeo autem imitar; simiae student actionem gestum'. hominum , ut vinum etiam bibant; temulentaeque sant; quod pauci si imis inter bruta accidit; ut suibus, corvis, , elephanto etiam,de qua re Athenaeus libro decimo ita disserit. 1M MMU A xo τω α-

,, Simia quam similis turpissima bestia nobis. Sed non tantum peccabat nimio gestu Mynisicus, verum etiam alius histrio qui Pi darus vocabatur, Valla Dareum, Vertit.., TU HAU πῆι- λαθις ε' mlκεις, Φαοιπε, λο οὐδ ιδεοντωτ χιματων. Eru,, δἰ τραγε ών προς Φαυλοή. v d pHmicis . Utam αν ωκ.

,, Hanc igitur sicuti praestantiorum spectatorum esse dicunt, histrio-M nica arte minime indigentium: ita ignarorum Tragoediam,quae,qu di, niam inuidiosa, ideo deterior esse apparet.

Adhue refert Aristoteles illorum probationem, qui ostendere conabantur tragoediae anteponendum esse Epopoeiam.Sic accommodata est inquiunt Epica imitatio d viros doctos,sapientes; ideo praestantior, tuam tragcedia,quae vulgi auribus, atque oculis inseruit;patet enim Epopoeiam,cum iudicio paucorum,ac sapientu probetur; minus multis egere adiumentis; minusque molestam esse,aut onerosam auditoribus propter exactam illam omnium rerum imitationem ,saepe usque ad fastidium,ac nauseam spectantium factam ab histrionibus, seu mimis, qui etiam turpia dictu ipse ge-

su exprimunt.

., Primum igitur huiusmodi accusatio non poeticae, sed histrionicae

,, est. nam ct indicioru opificio tum, qui hexametros recitat, quod So- ,, sistratus iaciebat, utitutatum, qui hos concinit, quod Manasitheus 1, Opuntius.

Hactenus argumetationem illorum exposuit Aristoteles,qui putabant Epopoeiam esse praestantiorem tragoedia. Nunc vero,quid ipse sentiat,exponit; ac frmis rationi- ostendit,r em aliter se habere.existimat enim Aristoteles longe praestantiorem esis, tragoediam epopoeia;ait igitur. Quatenus illi tragoediam criminantur,quod nimis sesticulosa st,hoc non esse poclices vitium, sed lustripnice; poetica enim scribit, histrionum

346쪽

yrionum ars refert,atque exprimit voce,ac gestu ea, quae a poeta scributum, ae sine tape contingit, ut propter imperitos lustriones; poetae minus periti videantur. ideo Luiacianus in Nigrino ait de uoda narraturo Philosophi serinonem. creri se, ne malis,, histrionibus similis sit,qui male reserunt, ac recitant poetarum Di amata. Astis ἶσ

M xkctis sis hs,sis xabs G, - inino τυπήσωπ αἱ A. Haee igitur diligenter sunt diiudicanda ; ne quod histrionis erratum est, poetae attribuatur; subseruit enim poetis lustrio in recitandis yersibus Dramatum scriptorum; propter exactant illam omnium rerum imitationem, nepe usque ad sistissium, ac nauseam spectantium sectam ab histrionibus, seu mimis ; qui etiam turpia dictu, ipso gestu cxprimunt; Prima ratio, quam affert Aristoteles, ut illorum refellat opinionem, est haec. Quid opus est, inquit, propter nini iam gesticulationem reprehendere tragoediam; cum etiam Epopoeia eodem modo a Rapsodis recitari soleat, ac repraesentari habitu,

voce , gestu, non secus ac tragoedi solent Ἀ-qiii dicantur sit perius copiose declaratum suit; & plura de iis legi post uni apud Platonem in Ione, ubi cum Ria

- Deinde non omnes motus sunt improbandi, sicuti nec saltationes, se sed ineptorum tantum:quibus & ipse tunc arguebatur Callippides,&is nunc etiam aliqui, perinde ac minime liberales foeminas imitentur.

Alia baec est ratio,qua illorum refellit sententiam Aristo. ait enim non esse omnem corporis motionem reiiciendam nam ex hoc consequeretur etiam siliationes elle tollendas, aut pyrbicbam, aut hyporchematicen, aut alias eiusdem generis , quibus se plurimum exercebant veteres. Ego de his ex Athenaeo superius multa recensui, plura legi pos Iuni apud Platonem libro de Legibus tertio ideo hoc loco non est necesse, ut copiosius explicem,aut ipserum genera aut utilitatem,quae maxima ex iis capieb M tur.Xenophon in Syn Io. UA Moo xi,--sias Eri s ορο πῆσμοῦ τι - κwγα Maw -sias Idem pauis io post utilitatem Litationis ostendens ait.-ουν Mia iei totiria κράἶ ia D I G

se . -- λογχα rian. Paulo post. ν ἀργὸν υ σωματω n. εἰ πῆ - καMυ,, λω, και , M.' ἰγγυζοντο, χή τυμλον si qua τη- τὸ σωμα diis. Multa alia apud Xenophontem de Stationis utilitate legi post in quae ego, ne longior sim praetermitto.si igitur propterea Epicam poesin illi laudant, quod recitatione tantum habet;Tragicam vero,quia in illa insunt gestus, de motiones totius corporis; videant,inquit Aristoteles, ne totam nitationem damnent; nam perridiculi essent, si rem adeo absurdam assererent.Non igitur motio corporis,aut gestus est damnandus; sed immoderatus tantummodo, ac nimius,quale reprehedebat Myniscus in Callippi-

347쪽

Soluimus praeterea ratione accelus: ut Hippias Thasus illud :; M GO AA: id est, nos verb damus, a enim articulus est: cui s circu flexum M addideris accentum, pronomen, sibi, significat,quin S illud quoque:

,, οὐ καπα πάλ- ο Μω : id est imbre minus naarcet.οὐ enim, quae negatiua

is particula est, si circumflexum cum aspiratione sumpserit, aliud sonat.

Aliquando cauillationes soluuntur accentuum consteratione.quia tuti nosii ess)sepe accetu di uerse variatur signiscatio dictionum. Aristo es in libro et E . sex genera captionum sophisticaru in dictionibus esse ait. his verbis. ὶ3AUμ. παρὰ

cunque ad ductionem spectant, in primis huius sunt facultatis. Cum igitur Homerii reprehenderent nonnulli in his duabus lectionibus. M.& ου. non distinguentes significationem multiplicem ex accentu. Hippias Thasius vir doctissimus facile modsi hune . eos refellendi excogitauit.Tam saepe vi apud Homerum inuenias pro Glas,ut non sit . necesse exempla apponere ἱ να sh is ομ α Dimidiatus hic versus Homeri est, sed .

Boetius, qui primus librum EJ Aristotelis Latine verti non apponit versii Homeri Graecum,sed Latinos duos profert;Alterum ex Horatio,qui elbor Metuo longas pereunte noctes. Lydia dormis. Alterum vero ex Vergil.Heu quia nam tanti cinxerunt aethera nimbi;quasi differre signiscare voluerit Boetius dicas ne ME Tvo separatim an M ET Voconiunctim,&rursus. yi A NAM distincte an ovi ANAM simul, sed haec magis perspiciuntur apud Graecos,qui subtilissime considerant ac distinguunt, ea, quae ad 'accentus pertinent;Aristineo lib.ostendit non magnopere ad Dialecticen spectare cauillationem laanc,quae circa accentum versatum ted potius ad Poeticen,his verbis παραμ κω π α bo εἰ pG Io msi γxetis Hamissis ρύ-πῶ, λωπ . e. Aτωσγ- :γ' alia οπ, MN Ironam . ut mirum non se tam diligenter de hac re in hoc libro Poetices de iis agere Aristotelem, Sed illic quoque copiose omnia explicat , ct e dem affert exempla ex Homero, apponam igitur illius verba; ut facilius res tota per spiciatu rέ οιον - τα ρυερο iam δομυν αι et ἀb A μαα c MI τὸ μί.,ου κα&ομ ωctu G ψας ὁ τῆστω - λίγα ae που tot urit:3. Uerum eodem quoque loco profert Aristoteles etiam aliud exemplum quod superius retulimus. Agousis M. atque . ita aperte Prosert,explicatque sinui, ut non egeat locus hic mea interpretatione, adscribam igitur ipsius verba, καὶ πόα δῶ riuo ἡ-,no Metis tuis Area Elias si ei os tam x oam eri TOLA δουρεα ,οιονεμπιδεκώς. αίρια si θνιπα ερύοντο τα μαθον οἴξαια e,, ζω τε Re i Hod.

se Per diuisionem quoque: quemadmodum apud Empedoclem: Nari ta sed haec subito mortali corpore vidi. Ante immortali quam aniis mantia seligerentur.

Docet alium modum siluendi cauillationes obtrectatorum, quae sunt, circa intempunctiones dictionum ; sepe enim oratio aliqua hoc,vel illo modo interpuncta, ac di iuncta;diuersam praesesert sententiam,contrariam et,quam sequi oportet.Tradit qui dem :

348쪽

IN ARI s

dem soli itionem quoque ps em in libro ed D o. sed alio quodam modo considerat illic,quam in hoc libro Poet.quod facile unusquisque per se perspicere poterit. Disiunctionis igitur,quatenus ad Poeticen spe tat;exemplum affert,ex versibus Empedoclis sumptum, qui cane corruptissimi habentur in vulgatis libris; nee in Medi aeis recte sese habent,sed facile,uti spero,ipsis medelam aiseremus. Nam Simplicius in librum primum Phys Aristotelis, ubi de Empedoclis sententia disputat, qui existimabati item,& Amicitiam duo este principia rerum naturalium,plurimos reces et Empedoclis versus;inter quos & hi ita leguntur,interpuncti; ιδ dic orro U, π,- - a

V Athenaeus quoque libro decimo, trobaturus tam M significarenνσεμ νιν, hos eosdeversus refert Empedoclis,quos ideo rursus adscribeta putaui, quia varietas quaedam est in nonnullis dictionibus. et JH4, A MU Morre G μα, α Ar ειν, ' Συμ γ a Mucisου, xi bino. V ex quo Athenaei loco satis patet legendum este α PI quia opponitur alteri dictioni non autem ut est in vulgatis Simplicii libras. αψω. τα δἰ αμαβολuc. παγωγ - δἰ πιεον αἶ, X-τ'εον αμ illi, m.

Item per Amphibologia: Plurima praeterist nox. Illud enim intol,, amphibologicum est.

V Ambigi enim potest, dixerit. πλu .an H,. ex quarum dictionum diue sitate satis patet diuersam in iis versibus existere sententiam; In lib. α δ ad αγχων etiam agit Ar stoteles et , P Uinc . . Sed plane diuerio modo, quia illic inseruit dialectico, i Ie

si Per consuetudinem quoque dictionis: vi illud M, ,ανΠον id est mi- xtum, quod ad vinum pertinere receptum est. Unde S illud. Ocrea, is quae fuerat stanno consecta recenti. & 1 tara, quae vox alioqui δε- se bros aerarios significans, pro ferrariis sumitur. Iuxta quod etiam G is nymedes vino minister Iouis appellatur. cum tame Dii ipsi vinum

is non bibant id quod per translationem dici neutiquam potest.

Alium quoque locu explicat; unde soluere , ct refellere cauillationes possimus o trectatorum.Siquis enim reprehendat verbum aliquod tanquim minus proprium,facile fuerit respondere;ira usum obtinuisse,qui maximus est loquedi magister,ut pro- erratur: Tradit Aristoteles in libro Euἰώ sin praeceptum soluendi cauillationem

349쪽

quod aceri Aristoteles hoc loco est huiusmodi. νένξηιλον satis notum est nihil aliud sirenificare, quam mistum; sed quia νιμ, vini si ebat apud veteres, de qua Athenaeus

libro primo multa narrat & nos libro primo nostrarum Annotationii copiose declarauimus usus obtinuit,ut vinum,quod proprio nomine vocatur obοσ, dicatur a poetis me iis π. qui plura cognoscere volet;legat Athenarum libro primo. Nec disiunili ratione καMιτερον, quae vox proprie stannum signascat; pro ferro accipimus.ut saepe potet apud Homerum.lib.x I I.enim Iliados ait.

Quamuis hoc loco ambiguum videri possit. Idem igitur apertius ait lib.x vi rL Iliadoc ubi de Vulcano loquitur, ut arma Achilli fuerat fabricatus.

τpi eo x ιχοπ ἰοσου κα-m Eo Eodem modo χαλκία videmus appellari etiam eos fabros qui serrum cudunt;cum tamen dictio ab aere deducta aerarios tantum, seu susores aeris significet. Latini quoque ARGENTA Rios ab argento primum vocatos, eos omnes appellant,qui etiam aurea numismata & aerea permutant, tractantque.eadem ratio est in hac dictione si Tos te apud Graecos,quae & si deducitur a quercu; ad omnes tamen sylvarum caesores resertur. A R v N D o praeterea a Latinis sagitta vocata, quamuis ex arundine non sit consecta,quia primum ex ea confici caepit. PALMA quoque,& A D O R E A ex hoc penere sunt.aliaque multa,quae ego breuitaris caussi praetermitto. Aliud exemplum affert Aristoteles in contextu,quod est huiusmodi: i costris verbum est,sicuti patet, deductum a vino; & tamen videas a poetis Ganymedem, qui Ioui fundit nectar, neque enim potores vini sunt Dii appellare sNχοω. versuI est Homeri lib.xi x. Iliados, in quo perspicias hoc esse verissimum.

Athenaeus libro. x. ex Alcaeo hunc citat versum. ,, 2. A Myωμὰ Got Hli locos x Idem lib.i i .ait veteres corneis poculis uti solitos;idque comprobat hac ratione. quod verba haec νιρνεν. coo. νή- . ad vinum reserantur,cum es κερατ , hoc

,, est,t cornibus,ex quibus olim veteres pocula conficiebant,sint deducta.Q π αιν in ,, quit λιμα - - ῆ mstix 'ino λε'm I,i mota se Oi cirro. & quae s quuntur . nam de his copiose locuti suimus libro Annotationu m nostraru. I i.cap. I ri I. Eadem igitur ratio in his esse v idetur, quae indictione, de qua loquitur lioc loco Aristoteles omiχM . sic Latini quoque A vspicARl primum ab auspiciis,quae antequam aliquid agerent captabat, dixerunt; mox, pro exordiri,& incipere ad omnia caepit referri. Rurnis, A DoLE RE. quod ab Ador deductum, postea ad concremationem thuris,de viscerum accommodatum. Haec igitur huiusmodi sunt,in quibus siquis poetas reprehendere conetur, satis pate qua ratione possit refelli. Adnotanda vero in contextu illa yerba. γωρῖν. haec addit Aristoteles, nequis sortasse decipiatur, putans illa omnia, quae e posuimus, dicta esse per metaphoram; nam aliud quiddam est metaphora,& differt ab hac consuetudine loquendi .nee sane ullus satis doctus dicat PALMAM pro vici ria translate poni. Illa transatio est apud Verg.lib. v I I AEneid. vere appellanda. ,, Et frontem obscenam rugis arat.

Plura de hac re dicerem,sed satis sit apposuisse exempla,ex quibus satis cognosci po-

350쪽

est,quanti im inter illa discrimen st

D Quando autem in nomine contrarietas inesse significationis vide-M tur,considerandum sane, quot uplex est eiuS,circa id de quo agitur,s-

Μ gnificatio:quemadmodum: Huic spicula ferrea cum prohibebat. Et-M enim eo in loco in m. quod alio 'ui inhaerebat significat, pro prohiberi bat accipitur. Quot uplex vero illud expenditur hoc seri ne pacto: mari xime ver siquis contraria, e regione disposita suscipiat.

Alium locum ostendit Aristoteles, unde solutio eauitationum quae asseruntur a Luersus poetas, duci potest:& est locus 1s,quem declarat in libro Hs ἰώγχω, & vocatis παρὰ hi m: apponam autem illius verba, ut res facilius intelligat urti A,, qar Is παρῖ- amato, Dic m, em s. Ossa;ο λινγαν οῦ τρυπxi vpiis otiatam πλειω , b, eloe x τυ, οῦ siis A a B ει ατευ ω ν ουτω Mων. orris A ἔω ἡ σαπιλοῦ nios, di i ,, ρομία, mois. Hanc ὀμο ii volens Aristoteles declarare in hoc libro Poet ait Cum nomen videtur aliquid contrarium significare,nam es haut in primis hanc repugnari tiam inducunt in orationem oportet igitur diligeter iustionum signiscatione multiplicem perpendere,intuerique, quae ad rem,de qua sermo habetur, accommodatior siti Verum qui ineptis delectantur cauillationibus,saepe eam,quae minus accommodata est ad rem,sumentes;poetas reprehendere conantu Ideo ait in contextu Aristot les M. --ῶν ωλcῶr A tras viis. Nec dissimili ratione in Topicis lib. t. instruens um dialecticum,utpossit soluere sophistarum cauillationes, ait: πωτον uti 'raosam εἰ ταπου δUsta m&χύσ λ- κῶν τὸ τυπω λ iis οχ. . t iam, & quc sequuntur Exemplum,quia assert Aristoteles ex versu Homeri sumptum est. me dico coris zγχω . In quo εχ το signiscat PROH in v ir, seu Rri Ectτ, sic enim declarat ipse, καλυράκι τας ra. Idem Aristoteles in libro Q s λ,-- ,

ubi loquitur ομυ iis; ait nonnullas dictiones separatim sumptas aliud sisnificare; aliud vero positas in cotextu orationis; quod tamen facile perspicitur ex assinitate ,, aliarum dictionu,quibus cu coniunctae proseruntur;his verbis a tam συμ- πλέω ,, si mrM , exemplum autem proseri huiusinodi. Lami πεια a Γι γραμ

hi rur c . Hi γραμμά - . Hoc exemplum,s consideres, valde simile est ei quod affert in libro hoc Poet. Dat vero praeceptum Aristoteles,quomodo possimus internoscere contrarias dictionum signiscationes, ac reiicere eas, quae ad rem non simi aecommodatae. Oportet inquit ex ipsa repugnantia diiudicare, quae siqnificatio aptior sit;si enim vicleas absiardum ex una signis catione sensum exi flere; ad alteram confugiendum est,hoc Aristoteles declarauit per ea verba, - ει - λάζοι xx ι ἀῖνπr artari, scilicet, κα eximio. quae est xxr' MD .ut si proferas illum Horatii versiam. ,, Locus est & pluribus umbris;nam umbrae vocantur conuiuiorum, alienarumque mensarum assectae spontanei,qui 1 GKcis in rci. ut libro primo docet Athenaeus, &mis , sicuti a Latinis, & sane Landinus Horatii interpres turpiter lapsus est in hoc loco declarando propter ambiguitatem vocis: ait enim Horatium loqui,de sede, seu coenaculo umbroso; quod falsissimu est. At debebat saltem Landinus hac Aristotelis norma si eam norat.uti in perpendenda dictione ambigua, nam ut taulo post in consequenti contextu declarat Aristoteles; pe consequentia verba tollunt ambiguitate praecedentium. , H --λεο πυια eλόγως που P -r , Uta ρω i κα7α ζωῶ -

SEARCH

MENU NAVIGATION