장음표시 사용
331쪽
Achillem ab Homero alio loco iubentem, apio suos equos pasci. quoniam equi . cum stabulantur,in octo l. desident ;pedum,articulo nique dolore laborant; huius vero morbi medelam in primis esse apium.& sane in Iliade non obseruabis unqtiam. apio pasci ab aliis equos, praeter quam ab Achille, qui medicinam a Chirone didic rat. Haec igitur ratio est,cur meracius tunc iusserit vinum propinari; neque enim diei potest compotatione oblectatum unquam Achillem, quum seueriore esset ing m n io;neque admodum ad hilaritatem propenso; αἰ gi l γ d Uier inqu it Plutarchus is reli οὐδε φω-αλλ' -- - xij in πολλὰ r n&9σ δάγχν. - r AP o
tanda .quia inquit maxima aegritudo est ipsa ebrietas. nam ebrietatem vocat ei rassis,scuti Aristoteles hoc loco eadem utens voce ait mr οm pH ι nam ebrios Graeci ita . vocant; quam dictioia in mearum Annotationum lib.I. cap. I. declara ut politassisne voluisse vertere Tibullum, cum ait. Nec quisquam multo percussum tempora Baccho. Nec vero praetermittenda, quae eligantissime disserit Athenaeus de hac eadem dialtione ζω τιρο libro decimo. M3, 1μοὶ siti si et M taismui κοῦραι . Paulo post. γγ ποτιρονει μοι λει trivm Mωροτερον. Antiphanes Milanione. M τοὐτει ἰώ νμωμU metin Haraa ἡτιν ζωροτερν χροι- ο ara oes Idem Larapone.
is Per transsationem insuper: ut, Iamque deos alios pernox, hominesiis que tenebat Insignes galea somnus: tu illud quos. Si ouando Troiae
se ad campos sua lumina vertant: ut etiam tibiam fistularumque vo- cem. sane pro multis Omnes per translationem dicimus. Omne enim
,, aliquod multu est.&οὶηες erid est sola, expers similiter per tranDis lationem. illud enim quod notissimum est, unicii,& solum dicimus.
Postquam Aristoteles docuit rationem defendendi poetas aduersiis cauillationes improborum hominum,solutione , ae consutatione allata τώ-. hoc est per varietatem, & dissimilitudinem eorum verborum, quae peregrina sunt. Nunc docet aliam rationem refellendi,quae ducitur ex metaphora; siquis igitur Homerum reprehendat,quod dormientes faciat Deos; ut in iis versibus qui sunt lib.i i.Iliados. nam itulum citat in contextu Aristoteles.
Hos eosdem legas lib. vltimo Iliados. Sed idem Homerus in extremis versibus pr seri hanc rem multo sicuti mihi videtur apertius. is asci A reor A H-οῦ ολύμπαν si Ammis,
332쪽
Eiquis,inquam, Homerum reprehendat .facile poterit refelli;si dixeris hanc esse me taphoram quandam, qua caepe VIuntur poetae.omnia enim quae hominum sunt propria, Diis attribuunt, risum, netum, innum,& quq huiusmodi sunt.transferuntque humana ad Deos,ut Cicero inquit. Non dissimili ratione,Vergilius lib. I. AEneidos. ait de Ioue, quem facit osculantem Venerem.
s, . Oscula libauit natae. Et eodem libro ridentem. M Olli subrilit. Aliud exemplum sinite his in contextu affert Aristoteles ex Homero . ubi Iouem ex alto speculantem facit S intuentem Troianam regionemn planitiem,ubi pugna co
mittebatur inter Graecos,& Troianos. πτεινωπι i νάρι-lis.
Nam αδρὴ, hoc est cernere dixit Iouem.Sic noster quoque Vergilius. M Et Libyae defixit lumina regnis. Quam re aliquato copiosus exprimit Homerus Iliados lib. ii t.ab ipso statim initio. D Γ δἰ λῶ πῖρμα καί cani ἐγομων o. Paulo possi
Versus hic est lib.x x. Iliados. ubi Agamemnonem inducit se oblectantem dum tibiarum,sstularumque sonum audiret,sicuti Reges decet. sed Homerus loques de tibiis; e- ώ vocat ipsarum sonum. nam iam o Proprie vocem loquentium hominum diciamus.Hesodiis Mintui rex de Musis canentibus protulit sub poematis sui initium.vti satis notum est. Non est tamen reprehendendus Homerus;quia metaphora usus est a que haee est optima ratio illius defendendi. Versum hune Homeri citat, declaratque M Athenaeus . . tis uαυλοῦ καὶ GD trib. ό γῆν - ,Δ, συριογωπ' e-ὰρ γ όκου NI A U λε'-άέπαρήου πιώναώ τε Haec ille sed Aristoteles in superiore versu.
3 α lati ex λοὶ semili, α α sit ista, Sie enim legendus et considerat in eo meram cauillationem esse obtrectatorum,qui reprehendebant Homerum, quod πωδε dixisset cum no omnes dormi rent. nam τοτοά, ἄπολλο saepe ponitur, apud Poetas.cuius rei etiam philosopliice admodum reddit rationem,cum ait τὸ Dira πολύ 'b. Rursus consideranaum aliud exemplum, quod affert ex versu,quem dimidiatum Proseri, Homeri. M o. haμρο r.
Versius hie integer est apud Homerum lib.v.Odyss ubi de rate Vlysiis loquitur, &tanquam peritum gulaernatorem Uyssem sicit intuentem Orionem finitum,& Ple
- ἰέ αυτοῦ via Iri ; καὶ siax e Exst ci,, Ma hii vis Ei λω ab inissata. Transat ό loeutus est Homerus, cum dixit Arcton expertem esse lauacrorum ine ni. Sicuti etiam Vergilius apud Latinos .cum est.
Haec vero,quae per metaplaoram proseruntur valde sunt probanda, quia mirifice sermonem illustrant metaphor et rem ob oculos ponunt; notissimamque reddunt. Plutarc. in Hom. ubi veteres poetas multa ab Homero sumpsit e narrat. Aratum imitati
333쪽
se Soluimus praeterea ratione accutus: ut Hippias Thasus illud : gu es M, chio: id est, nos vero damus, Menim articulus est: cui si circusexum se addideris accentum, pronomen, sibi, significat,quin S illud quoque:
M ου καταπνειτω-: id est imbre minus marcet.ον enim, quae negatiua
,, particula est, si circumflexum cum aspiratione sumpserit, aliud sonata
Aliquando cauillationes soluuntur accentuum consileratione.quia tuti notu est saepe actatu diuerso variatur significatio dictionum. Aristoteles in libro et u ἰλλχων .sex genera captionum sophisticaru in dictionibus este ait his verbis. ni A Us G παμ
ramis. Haec omnia considerat in hoc libro Poetices.quoniam qυς-cunque ad dictionem spectant, in primis huius sunt facultatis. Cum igitur Homerareprehenderent nonnulli in his duabus dictionibus.s.& ου. non distinguentes significationem multiplicem ex accentu Hippias Tliasius vir doctisiimus facile mod si hune . eos refellendi excogitauit.Tam saepe οἱ apud Homerum inuenias pro M s,ut non sit . necesse exempla apponere ἔ καί Ihis ομ α Dimidiatus hic versus Homeri est , sed . integer ita legitur lib. xx II I .Iliados. . D οῦ δ σύ πα-σ, m uti ου ML- Γα ιμ α Boetius, oui primus librum et J ruinis Aristotelis Latine vertit,non apponit versem Homeri Graecum, sed Latinos duos profert;Alterum ex Horatio,qui est. m Me tuo longas pereunte noctes. Lydia dormis. Alterum vero ex Vergil. Heu quia nam tanti cinxerunt aethera nimbi;quasi differre significare voluerit Boetius dicas ne ME Tvo separatim, n ME Tvo coniunctim,&rursus. 3 1 A NAM distincte an qui ANAM simul, sed haec magis perspiciuntur apud Graecos,qui subtilissime considerant ac distinguunt; ea, quae ad 'accentus pertinent;Aristin eo lib.ostendit non masnopere ad Dialecticen spectare cauillationem hanc, uae circa accentum versatur;sed potius ad Poeticen,his verbis παρα si τώ et η-ro ei lati το si γεxeis . Ἀλιλ- ο ab eis ci me λογον. e. A ταο γ γ' latista, Mia προ iam μα- . ut mirum non sit tam diligenter de hac re in hoc libro Poetices de iis agere Aristotelem, Sed illic quoque copiose omnia explicat ,&e dem affert exempla ex Homero,apponam igitur illius verba; ut facilius res tota perspiciatur Ioiarati in ομνρον EMMAE - ῶν et σω ἰλίγχον τάσσωπα ει MΓα τε lia ουπυλλ ομ ω θυM-αίτὸ πῆ προσωδις λίγυπόγήοι,οι rita. Verum eodem quoque loco profert Aristoteles etiam aliud exemplum quod superius retulimus. Aoutio . atque ita aperte profert, explicatque simul, vi non egeat locus hic mea interpretatione, adscribam igitur ipsius verba, inὶ το Umo cmqti m M , Az Ουκαόήσο Σίσει reo olia. si Oi μίμ αρίλα αμα rem in ,, DL A Amym ,οιον εμ mstκλώς. αἶψα si θνωα ερnsim τά ρω θον ρχαία dita. τε et M MFUim
is Per diuisionem quoque: quemadmodum apud Empedodem: Nais ta sed laaec subito mortali corpore vidi. Ante immortali quam ani-
Docet alium modum soluendi cauillationes obtrectatorum, quae sunt,circa inte punctiones dictionum ; saepe enim oratio aliqua hoc,vel illo modo interpuncta, ac disiuncta;diuersam praesesert sententiam,contrariam et,quam sequi oportetia radit quidem ζ
334쪽
INARII DE sto Eτic A. 3MI dem solutionem quoque δου ἀοῦ in libro in. sed alio quodam modo considerat illic,qu. Im in hoc libro Poet.quod facile unusquisque per se perspicere poterit. Disi inctionis igitur, quatentis ad Poeticen spe iat;exemplum assert,ex versibus Empedoclis sumptum,qui sane corriapti sisimi habentur in vulgatis libris; nec in Medicaeis recte sese habent,sed facile,uti spero, ipsis medelam asseremus. Nam Simplicius in librum primum Phys. Aristotelis, ubi de Empedoclis sententia disputat, qui existimabati item,& Amicitiam duo esse pi incipia rerum naturalium, plurimos reces et Empedoclis versus;inter quos & hi ita leguntur,interpuncti; MTi LGO U, π α μαθον avia r paz, ἰ A G οτὶν - δε- M , x claver. Athenaeus quoque libro decimo, probaturiis τερον significare Hν σείει, hos eosdeversus refert Empedoclis,quos ideo rursus adscribeda putaui, quia varietas quaedam est in nonnullis dictionibus . et HO A MI U etes mi a x-I , χωρῶ ri U ναου. st διαλixi ου9MMbDMr. ex quo Athenaei loco satis patet legendum esse ἄν si quia opponitur alteri dictioni rara . non autem ut est in vulgatis Simplicii libris. αψι. τα δε αμειβολια. πα is M. A mεον ril, S - πιερν αρρογπολον isti
Item per Amphibologia: Plurima praeteriit nox. Illud enim diu se amphibologicum est.
Ambiguitas dictionis satir ,& cauillandi, & defendendi ansam praebet . Aristotcles
huius exemplum, sicuti di alia ex Homero profert. Versus hi sunt lib.x x.Iliados ubi Vlystes Diomedem alloquitur. α ρε ιμαλα RHΙ - i,,HA ά .vir. ' ἄπα ει δἰ mea. s. παρωχεκε A res' που δυο μ iis, O τνδ. li uidit λελε lata V Ambigi enim potest,dixerit. πλεον.an ista . ex quarum dictionum diuersitate satis patet diuersam in iis versibus existere sententiam; In lib. Mi auo etiam agit Ar stoteles inciniis . Sed plane diuerso modo, quia illic inseruit dialectico, hIepoetae. παρα δἐ τ ῶ ἀμ μολ- inquit οἰ 'ro si δε. τη- λubae λααν si P πολ eis. Et qui sequuntur.Quintil. lib.v l I. cap. t x.amphiboliae sc enim vocat species ait esse innumerabiles, adeo ut Philosephi quidam existimarint nullum esse verbum quod no plura significet. sit vero aut in vocibus singulis, ac simplicibus; aut in conuinctis; quaru omitium exempla ipse copiose prosum Tec dr καθῖ - έθος ψ λεἱεωδεῶον ων κλιυμ Πρν z. o. ρας. RG etri Umιμπρος
A Per consuetudinem quoque dictionis: vi illud ita, αν . ob id est mi-- xtum, quod ad vinum pertinere receptum est. Unde Sillud. Ocrea, is quae fuerat stanno consecta recenti. & : ααρ, quae vox alioquis es bros aerarios significans, pro ferrariis sumitur. Iuxta quod etiam G A nymedes vino minister Iouis appellatur. cum tame Dii ipsi vinum
se non bibant: id quod per transationem dici neutiquam potest.
Alium quoque locu explicat; unde seluere , & refellere cauillationes possimus otia trectatorumΔiquis enim reprehendat verbum aliquod tanquam minus proprium,secile fuerit respondere; ira usum obtinuisse,qui maximus est Aquedi magister,ut proferatur; I radit Aristoteles in libro es. λάγχαν praeceptum soluendi cautilationem
335쪽
quod affert Aristoteles hoc loco est huiusmodi. xis vcia sitis notum est n: hil aliud spmscare, quam mistum; sed quia νβ γ vini si ebat apud veteres, de qua Athenaeus
libro primo multa narrat & nos libro primo nostrarum Annotationia copiose declarauimus usus obtinuit,ut vinum, quod proprio nomine Vocatur ανω, dicatura poetista qui plura cognoscere volet;legat Athenaeuin libro primo. Nec di simili ratione xxv ritur, quae vox proprie stannum significat; pro serro accipimus.ut saepe potet apud Homerumdib.x t r.enim Iliados ait.
Quamuis hoc loco ambiguum videri posisit. Idem igitur apertius ait lib.x vir L Ili dos ubi de Vulcano loquitur, ut arma Achilli fuerat fabricatus.
,, τιτοι δἰ ἀκνλυδασίαος καvmρω dem modo κα ἰυ videmus appellari etiam eos fabros qui serrum cudunti,cum tamen dictio ab aere deducta aerarios tantum, seu se res aeris significet. Latini quoque ARGENTA Ri os ab argento primum vocatos, eos omnes appellant,qui etiam aurea numismata,& aerea permutant, tractantque.eadem ratio est in hac dictione seisrupis apud Graecos,quae & si deducitur a quercu; ad omnes tamen sylvarum caeseres reser tur. A R v N D o praeterea a Latinis sagitta vocata, quamuis ex arundine non sit con secta, quia primum ex ea confici caepit. P A LM A quoque,& M ORE A ex hoc gens re sunt.aliaque multa,quae ego breuitaris causa praetermitto. Aliud exemplum amert
Aristoteles in contextu,quod est huiusmodi οἰωχοθύειν verbum est,sic uti patet, deductum a vino; & tamen videas a poetis Gan edem, qui Ioui standit nectar, neque enim potores vini sunt Dii appellare οἰ απ. versua est Homeri lib.xi x. Iliados, in quo perspicias hoc esse verisiimum.
Et rursus adhuc apertius lib.i ii l.Iliados , ubi de Hebe, quae etiam ipsa pocula Dina
Athenaeus libro. x. ex Alcaeo hunc citat Versum. Idem lib.i l.ait veteres corneis poculis uti solitos;idque comprobat hac ratione.quod verba haec νιμεν. κέρα --. κρῆ- . ad vinum referantur,cum G, e i κερατα , hoc
se est,a cornibus,ex quibus olim veteres pocula conficiebant int deducta. M in se quit λιγλ το it dilatet'EMI ri ,ουῆλον δμῆ Mus ἰχριν ui et his γ- ο - ναι τὸ κ συν-το. & quae sequuntur . nam de his copiose locuti suimus libro
Annotationum nostraru. i 1.can. l m. Eadem igitur ratio in nis esse videtur, quae indictione, de qua loquitur hoc loco Aristoteles οἰνοχοs . Sic Latini quoque A vspicARl primum ab auspiciis,quae antςquam si uid agerent captabat, dixerunt; mox, pro exordiri,& incipere ad omnia caepit referri. Rumis, ADOLERE. quod ab Ador deductum,postea ad concremationem thuris,& viscerum accommodatum. Haec igitur huiusmodi sunt,in quibus siquis poetas reprehendere conetur, satis patet,qua ratione possit refelli. Adnotanda vero in contextu illa yerba . . Ag πτο γνα μιαωρον. haec addit Aristoteles, nequis fortassie decipiatur, putans illa omnia, quae e posuimus, dicta esse per metaphoram; nam ali ua quiddam est metaphora,& differt ab hae consuetudine loquendi .nee sane ullus satis doctus dicat PALMAM pro victoria transate poni. Illa translatio est apud Uerg.Elavi I.AEneid. vere appellanda. D Et frontem obscenam rugis arat.
Plura de hac re dicerem,sea satis si apposuisse exempla,ex quibus satis cognosci p
336쪽
st,quantum inter illa discrimen sit
is . Quando autem in nomine contrarietas inesse signiscationis vide-M tur,considerandum sane, quot uplex est eius,circa id de quo agitur,si
D gnificatio: quemadmodum: Huic spicula ferrea cum prohibebat. EGM enim eo in loco quod alio tui inha rebat significat, pro prohibem bat accipitur. Quotuplex vero illud expenditur hoc serme pacto: mam xime vero siquis contraria,P regione disposita suscipiat.
Alium locum ostendit Aristoteles, unde solutio eauitationum quae assieruntur a Luersus poetas, duci potest;& est locus is,quem declarat in libro G αγχω, & vocat
M tui Da , xnriniar. Hanc ὀμα tua volens Aristoteles declarare in hoc libro Poet ait Cum nomen videtur aliquid contrarium signiscare,nam elimvμα in primis hanc repugnan tiam inducunt in orationem.oportet igitur diligeter dictionum signiscationἴ multiplicem perpendere intuerique, quae ad rem,de qua sermo habetur, accommodatior iit;Verum qui ineptis delectantur cauillationibus, saepe eam, quae minus accommodata est ad rem,sumentes;poetas reprehendere conantur,Ideo ait in contextu Aristot les M. Metri mi tiro Fufiis. Nec disiimili ratione in Topicis lib. t. instruens suum dialecticum,ut possit soluere sophistarum cauillationes, ait προτον μει πινυ πιετα ποῆ layioe et Hilar λἰ ara un 8 ό πωλac is in. Aia, rem &quet' seqtiuntur. Exemplum,quod affert Aristotcles ex versu Homeri sumptum est. m e vi χαλκιανι ασ. In quo sic το significat i R ou i 3 vir, seu Rii vcrT, sic enim declarat ipse τῶ κωλυθ taxi πωτι. Idem Aristoteles in libro ad , ubi loquitur disti ei χυιο; ait nonnullas dictiones separatim semptas aliud sthisicare: aliud verδ positas in cotextu orationis; quod tamen facile perstucitur ex amnitate
, , las. M Hoc exemplum, si consideres, valde
simile est ei quod affert in libro hoc Poet. Dat vero praeceptum Aristoteles,quomodo possimus internoscere contrarias dictionum signiscationes,ac reiicere eas, quae ad rem non sunt accommodatae. Oportet inquit ex ipsa repugnantia diiudicare , quae senificatio aptior siti si enim videas absurdum ex una significatione sensum existere;ad alteram confugiendum est hoc Aristoteles declarauit per ea verba, iis ἴσοῦτο λαζοι DG et ν0 λ ή, scilicet, ca I xta ea uom . quae est κοπ' οἰ, D .ut si proferas illum
Horatii versum. M Locus est & pluribus umbris inam umbrae vocantur conuitiiorum, alienarumque
mensarum assectae spontanei,qui a GKcis in mut libro primo docet Athenaeus, &m J, sicuti a Latinis, & sine Landinus Horatii interpres turpiter lapsus est in hoc loco declarando propter ambiguitatem vocis: ait enim Horatium loqui,de sede, seu coenaculo umbroso; quod falsissimu est. At debebat saltem Landinus hae Aristotelis
norma s eam norat.uti in perpendenda dictione ambigua, nam ut taulo post in consequenti contextu declarat Aristoteles; pe consequentia verba tollunt ambiguitate praecedentium. - , H Gracia κων λεγειοπ in αλογως προυπολαμζωρ ,' - κα7αψxata .
337쪽
- - Siue, ut inquit Glauco. Quoniam sine ratione aliqua, praesumunt, , ipsi quidem veluti iam pronunciaturi ratiocinantur: quasique pro arbitrio locuti,tametsi eorum opinioni contrarium insit, redarguunt. quo in genere sunt illa, quae de Icario perhibentur. Si quidem Lacone si hunc extitisse existimant: ideoque sequi absurdum euntem quidem si Lacedaemona Telemachum in eum minime incidisse: cum tamen id
si fortasse se habeat, quemadmodum Cephalenses dicunt, qui quidem se dux illi apud se uxore Ulyllam dictitant; Icadiumque esse,non Icariis.
Aliam tradit Aristoteles praeceptionem,& normam diiudicandi eas voces,quae ambiguae videntur apud poetas, nam iis sepe utuntur poetae non decipiendi eausa sicuti Sophistae;quod tradit Aristoteles tum in libro m. n. , tum libro tertio Rhetorie ubi monet,oratoribus ambiguas voces esse sugiendas.Normam,quam explicat in praesentia, sumit a Glaucone Teio, qui librum de Histrionum& oratorum pronunciatione,ac gestu scripsit, quod bis verbis,declarat Aristoteles libro tertio Rhetoric. οπιρὐ λινι Ga is mansi ελ κου -- ό Iocr. Is a Uri μία. D ρή, is ui fles χρολο et σ SO G tar. Is igitur monebat quosdam, ne temere Homerum aut alios poetas reprehenderent,ssed singula prius diligenter perpenderenti, turpe enim esse repugnantia sibi, ac parum certa loqui,quod infirmis nituntur fundamentis, quae facile euerti pos sunt,ac tolli;omnes enim qui sumunt parum firma principia si arum argumentationum facile refelluntur ab adue sariis,na hoc est, quod ait in contextu. ἀλογίαν et απτο- λωcrib. Ipsi igitur.net reprehenseres falso ratiocinantur, neque proserunt vera, ac certa,sea quae in labili quadam,& fluxa hominum opinione posita sunt, nil isitur mirum,si in ipsbs rursus retorquentur eaedem rationes ; omnes manu scripti libri habent sed si coniecturae aliquando locus est, putarim esse legendum,le- in quadam mutatione facta, xx, dura ρίναι. Rursus ex meo manu scripto emendanda illa dictio A. nam legendia est καν. sensus enim est. Obtrectatores hi reprehendunt veteres poetas etiam si in ipsimam opinione fuerit aliquid contrarium,ac repugnans. o in appellauit opinionem parum firmam; nullaque ratione certa munitam, nutus. modi opinionu genere Democritus philosophus dicere solitus erat omnia esse perturbata. Praeceptio igitur, seu norma cauillationes diiudicandi,quam elicit Aristoteles,ex Glauconis sermone, est;vt Perpendamus, smo ne nitantur sundamento illoruratiocinationes,an potius ex salsis, atque iis, quae in opinione incerta posita sunt, deducantur: Hoc quale sit facile cognosci potest ex falla illorum cauillatione,quam a sterpbant contra Homerum,ubi de Icario Penelopes patre mentio fit. sed prius explico rem totam,demonstroque Homeri loca,mox doceno, qualis ipserum fuerit reprelissio do quomodo refelli possit;versus hi sunt apud Homerum libro secundo Iliados.
in his versibus Icarium Penelopes patrem suisse significat. Idesu Homerus Odyssit
338쪽
IN A R i s T. DE Po ετ rca. 3ofibro quarto euntem facit Telemachum Lacedaemona ad Menelaum Regem, ut perca taretur de Vlyste patre.
ἡ lis tuo da ima isTanaan ,, et is ἄρα δ μίαλαου λυδελι tria. Cum haec ita se habeant,asserebant reprelienseres Homeri,Icarium Lacedaemonium fuisse:& ideo absurdum sibi videri, quod Homerus euntem secerit illum Lacedaemona,neque hospitantem apud Icariu matris suae patrem, aut cum eo colloquente, quae quidem quam friuola,ac inanis sit reprehensio .aut cavillatio potius satis omnes perspiciunt; nam quid vetat,quo minus verum sit, id quod Cephalenti vulgo praedica bant;Icarium apud se natum suumque fuisse ciuem,non autem Laced ronia atque Uylsum e sua insula uxorem Penelopen ab Icario patre traditam,abduxiise Ithacam Icadiumque vocatum non Icarium ab Homero; Hanc igitur secutus est famam, atq opinionem,quae adhuc vigebat,Homerus;nihilque,sicuti satis patet, absurdum suerit in eius narratione . Huiusimoda cauillationes nullo satis firmo nituntur fundamento;ideo tolli facile possunt,ac restit quia sunt in inani quadam,& varia opini ne diuersorum hominum inter sedissentientium posita.Sicuti etiam de Homeri natalibus septem olim inter se ciuitates illum sbi ciuem vendicare cupientes concertarunt , quod si quis alterat esse Chium ; facile possit refelli ab altero, tui alterat elle
is Hoc autem in genere peccatum est, verisimilis dubitatio.
Hoe ad superiora spectat, nam reprehesbres illos cauillolbs irridet Aristoteles ingeniose admodum, ait enim, Erratum,quod illi demonstrare conantur in Homeri versibus: non est quidem ex eo genere,ut erratum sit vere appellandsi,nam errata ea sunt, quae aut veritati,aut opinioni sapientum, & plurimoru hominum aduersantur; Illud vero,in quo lapsum Homerum aiunt cavillatores,est potius problema quoddam verisimile,heu probabile;nam ex aequo aut hoc ,aut illud incertum est, & utrumque potest asseri Problemata,seu quaestiones,de rebus admodum certis,& veris non proporiuntur,quia dubitationem ea,quae vera sunt,& certa, non recipiunt, rursus de rebus aperte falsis nullus ambigit,qui sana sit mente. probabilia igitur tantum eadunt in
μ In summa,quod fieri nequit,vel ad ipsam Poesim,vel ad meliorem
is eius modum liue etiam ad famam referendum est. quantum vero ad
se Poesn attinet, credibile potius, licet fieri non queat, eligendum est, D qulim incredibile, licet queat. huiusmodi autem sint, cuiusmodi pin- xit Xeuxis: potiusque in melius declinent. exemplar enim ipsum supe
m rare oportet. Summatim colligit Aristoteles tres modos, quibns uti debemus in refellendis o trectatorum cauillationibus.totidem enim etiam cauillationes in rebus ipsis, quae ad poeticen spectant,esse videntur ut prius diximus. Siquis igitur obiiciat aliquid, tanquam impossibile , id triplex ut, si omnino est necesse. Aut enim impossibile aliquid est quod pieter natura sit,ut naues in Nymphas verti, mulieres in viros,homines in arbores;Cyclopes esse Gigantes,Chimeram.Cerberus. Aut quod sepia naturam, &vires hominum,& aliam animantum.Vt Achilles,ut Cyrus ut Nesto aliiq. Heroes,
339쪽
qui multo praestantiores essngimtura poetis quam credibile sit suisse et esse potu rint. Aut quod de Diis multa narrantur,quae prorsus fieri nequeunt. Cu triplex hoc, sit genus impossibilium, quae poetis obiici possint a cauillatoribus. Triplex quoque modus refellendi demonstratur. Primus est et D me ra. ut dicas, cum Poetis Fabulas ingeniose confictas acceperit olim a Philosophis, qui obscurum illud philosophanai genus sequi maluerunt,de quo superius locuti mimus eas esse semel receptas neque posse iure reprehendi .Quod si quae praeter illa confingantur praeter verisimile; kl fortasse licere poetis; quamuis de hac re quid senti edum si, superius copiose exposuimus. Sacra igitur veluti quaedam anchora haec esse debet,ad quam confugiendum
est cum alio genere defensionis caremus. Secundus modus refellendi eli, προσπε - ως ut dicas, poetas in exprimendis hominum moribus semper praestantissim ii quoddam exemplar respicere; neque quales fuerint sed quales csse debuerint, consderare. Tertius modus est refelledi. πόσ utio δύμν. ut dicas,de Diis ita homines vulgo sentire, ac loqui,neque licere aliter narrare, quamuis satias, honestiusque suetat. His ita declaratis; tradit Aristoteles pulcherrimam, maximeque utilem piaeceptionem quae conti-
In poes inquit satius est eligere, sequique credibile impossibile quam non credibile possibile. Credibile impossibile est Hectorem,scit Achillem adeo fortes susse, no credibile possibile est Daedalum alatum fuisse aut Pegasium. Verlim de his superius c piose locuti suimus; non sunt igitur repetenda. In pingendo nam hoc affert exemplum Aristoteles Zeuxis eandem sequebatur ratione pulchriora enim omnia exprimere conabaturis emperque tendebat 'is' quod satis declarat etiam Cicer.
in prooemio libri secundi de Inuentione, nec mirum vero toties ab Aristotele sumi similitudinem a pidioribus,& pictura, dum de poes,et poetis loquitur,magnam enim inter se amnitatem habent. Hinc Plutarchus descriptiones Homericas ait esse veluti quaedam exemplaria pictoribus, unde desumant ssi rationem recite pingendi. ci ataoex xor δεδασκαλωομ ea φαε non aera α λο ., ἱζ nu . r. μορας α τοὐν siamc s . Declarat autem Aristoteles,qua ratione inpingendo uti debeant pictares,& poetae in scribendo,ait. rio παραδε ηια ime cir. hoc est, oportet exemplar, quod tibi imitandum proposueris, longe excedere; putichrioremque multo desicriptionem seu in pictura, seu in poesi effingere.., Προς οὐ ψας ταλογα. dumo τε-οππιά οὐκ αλογον im,ei g, diem ci se γπὶαι.
se Et ad illa, quae pririer rationem dicunt esse. sic respondendum, tum se quod aliquando sine ratione no sunt. verisimile enim fieri aliqua praeis ter id, quod verisimile est.
Nunc modum docet, quo refellere possimus obtrectatores obiicientes πο . Sa quis igitur dicat;aliquid esse minus consentaneum rationi; duplici modo eius ει pronensionem refutare poterimus, aut eadem ratione ut emes, quam paulo ante exposuimus; poesin scilicet multa eiusnodi recipere,nec debere reprehendi,aut prorsus inficiantes illud quod ipsi asserunt,esse absurdum,neque rationi consentanei im, credibile enim est aliquid etiam praeter verisimile fieri aliquando, vi s insistas prius allatis exemplis. Homerus quatenus narrat a Phaeacibus in littus suisse expositum dum alto semiro esset oppi essus; ita defendi poteriti ut dicas,verisimile esse id tum contis: sse vlvst 'uod serὸ nunquam ante contigit aliis vel quatenus Sophocles ait Oedipydem ignoras te caedem Lati a se patratam;verisimile enim fuerit, id ei semel accidisse, quod serὸ vix ulli acciderit unquam,aut accidere possit, ut ignoret rem a se factam.
340쪽
m Caeterum ita dicta contraria sic exploranda quemadmodum in seris monibus elenchi, si idem & ad idem S eodem modo: sicuti dicet enim ipsum:aut ad ea quae ipse dicit,aut quae prudens aliquis supponeret.
Contraria vero,ac repugnantia, lus superius dicta suerunt. non secus sunt in versiabus poetarum consideranda,ac solent in oratione ab oratoribus, & dialecticis; sicuti enim illi habent locos, unde promunt refutationes contrariarum rationum;ita quoque poetae, ex quibus normam capiunt diiudicandi an aliqua inter se distrepent,eon
trariaue sint .sunt aute iere hi. Α N IDEM, AN AD IDEM, AN EODEM MODO,
de quibus qui volet,plura testet apud Aristotelem libro Rhetorica i. sub finem sere: ubi Enthymematum locos,solutionesque demonstrat. &lib. t.Topicorum, ubi τα -,9 ῶ ομ b. copiose disseriti,docetque,quomodo sint diiudicanda. Eodem igitur modo poeta considerare debet, a quo quiduis dicaturi, & quid dicatur; qualeque sit; de virum, sententia, aut iudicio prudentis alicuius nitaturinam sicli ta docet Atilioteles libro primo Topicorum.non semper dialecticus probabilia sequitur, quae in communi hominum opinione posita sunt:,sed etiam ea,quae sapientum sententia comprobatur,aut plurimorum, aut paticorum,aut unius.quamuis hoc postremum raro .nam magis ad poetam,quam aut ad oratorem, aut ad dialecticum spectat ut cum Hometus at Oceanum omnium rerum esse parentem;sequitur Thaletis sentetiam qui omnia ex aqua generari an erebat.Plura,qui volet,legere poterit de huiusmodi veterum
opinionibus apud Plutarchum;is enim copiose ostedit,singulas diuersis in locis Ho merum suisse secutum antiquorum opinione.id quod etia nos a Vergilio factu ostendemus in libello, quem mox edere cogitamus Problematum poeticorum. o εν si Caeriinmys αλομα, u μωκηὐα . O mxlia πιο λις ρυας ροῖεν χνου iam G Eueras τῶ era mouetinoe s. ωαπίρ is ορε AMOMυ.
- R ecte enim id increpatur, quod siue rationis est expers, siue probi
tatis: cum videlicet nulla necessitate cogente,praeter rationem aliquo
si quis utatur: sicut Euripides Aegeeti nequitia, ct in Oreste Menelai.
Postquam Aristoteles omnia genera cauillationu singillatim explicauit, quibus otia trectatores utuntur in reprehendendis poetarum scriptis, quamque inanes sint ostenditi atque docuit, qua ratione refelli possint;declarat ipse, quod genus reprehesionis, minime sit cauillosum; sed rectum, ac firmum.quo iure poetae reprehendi debent asomnibus .Duplex autem est recta,iustaque reprehensio. Altera quidem, quae ab ipsis
vocatur αλ α quotiescunque poetae narrant aliquid, quod caret ratione neque consentaneum sibi videturi, id enim maximum est erratum; & quamuis paulo ante dicta est, quo modo illud tueri positi aliquis; magis tame ingeniose, quam vere plerunque sit.neque sacile approbari posiunt rationes allatae ad purgandum Poetam In eo erratorum genere Cauendum igitur,etiam atque etiam podiae,ne qua in parte sui poemati s peespiciatur inesse ἀλογώtnaec de qua loquimur in praesentia,& superius multo copiosius locuti suimus. m praesertim nulla necessitas cogat, uti τυ α quasi innuat Aristoteles Homerum esse excusandum, quia aliter deducere ad exitum apte non poterat suam narratione Altera aute reprehensio,quae iure sit,est quae ab Arist.v catur μοχ A. quotiescunque poetam videmus in suo poemate improbos alicuius
exprimere mores, praesertim nulla Vrgente necesiitate.Vtriusque errati affert exemplum, in quo iure reprehendi potest Euripides, nam γαλλυ usus est in tragoedia quadam, in qua Aegeten loquentem facit; Multum, diuque me tot sit,et torquet a hue locus hic, nam ubique corruptus legitur etiam in manuscriptis;qui habent α γα. . o. Georgius Valla, ct Paccius verterunt, AEgeten,aliam lectionem secuti. Quod si eoniecturae locus est,dum probatior ex meliore libro Irosertur lectio; putarim esse lex, N M MORquae Latine prosem,nam aliter videntur esse distinguenda;