장음표시 사용
321쪽
sus est. Gestisque nuntiatis, plebs omnis utariusque sexus ud sententiam suam cunctis acceptis, pace foederata cum religionum consecrationibus fidis, patefactis egreditur portis, salutarem genium adsulsisse sibi clamitans Caesarem magnum et lenem. 22. Numerata sunt autem dediticiorum duo millia et quingenti: nam caetera multitudo obsidium ante suspectans, navigiis Parvis permeato amne discessit. In hac arce armorumuli mentorumque copia reperta est maxima: unde no- cessariis sumptis ii reliqua cum loco ipso exussere vi
III. . Postera die, quam haec acta erant, perseditur ad Imperatorem cibos per Otium capientem numtius graius, Surenam Persicum ducem procursatorum Partis nostrae tres turmas inopinum adgressum, Paucissimos trucidasse; inter quos strato tribuno unum rapuisse vexillum. 2. Statimque concitus ira immani, cum armigera manu festinatione ipsa tutissimus Pe volavit: et grassatoribus foeda consternatione depulsis, residuos duos tribunos sacramento solvit ut desides et ignavos: decem vero milites ex his, qui fugin rant, exauctoratos capitali addixit supplicio, sequutus veteres Ieges. 3. Incensa denique urbe, ut memoratum est, constructo tribunali insistens, actis gratiis exercitui con- Vocato, cunctos ad paria sacienda deinceps hortat, tur: et argenteos nummos centenos viritim pollicitus, cum eos parvitate promissi percitos tumultuari sensisset, ad indignationem plenam gra ritatis erectus: 4. En, inquit, Persae circumsuentes rerum omnium
eviis: ditare vos poterit opimitas gentis, si unum spirantibus animis fortiter fecerimus. Ea immensis opibus egentissiana est tandem, eredite, Romana respublica per eos, qui, ut augerent divitias, docuerunt Principes auro quiete ' barbaris redempta redire. 5. Impetitum aerarium est, urbe3 exinanitae,populatae pro
322쪽
IULIANUS. 363. 2 315 pineiae: mihi nee saeuitates, nee propinquitas generis
ruppetit, quamvis ortu 3im nobilis, praeter pectus omni liberum metur nec pudebit Imperatorem euneta bona in animi cultu ponentem, prosteri paupertatem honestam. Nam et Fabricii familiari re pauperes reaerebella gravissima, gloria locvpIetea. 6. Haec vobis cuneta poterunt abundare, at imperterriti, Deo meque, quantum humana ratio patitur, caute ductante mitius egeritis: sin resistitis ad seditionum revoluti dedecora pristinarum, pergite. 7. Ut imperatorem decet, πο
εolus confecto tantorum munerum cursu moriar stan -
, contempturus animam, quam mihi febricula eripiet una. Aut certe discedam, nec enim ita vixi, ut non possim aliquando esse priratus. Praeque me fero et laetor, ductores spectatissimos esse nobiscum, perfe- etos bellicarum omni genere doctrinarum.
da et aspera medii, miles pro tempore delenitus, adsum Dia cum meliorum exspectatione fiducia, regibilem sse fore pollicitus et morigerum, cunctorum adspirante consensuJ auctoritatem eius sublimitatemque cordis extollebat in caelum: quod, cum Vere atque ex animo dicitur, solet armorum crepitu leni monstraan.
sentis victu se recrearit et quiete nocturna. Animabat autem Iulianus exercitum, cum non per caritates, sed per inchoarus negotiorum magnitudines deieraret adsidue: Sic sub iugum mitteret Persas: ita quassatum recrearet orbem Romanum: ut Traianus fertur aliquoties iurando dicta consuesse firmare: Sic inprovinciarum speciem reductam videam Daciam: sic pontibus Histrum et Euphraten superem, et similia plurima.
decim, ad locum quemdam est Ventum, arva aquis abundantibusidicundantemt quo itinere nos ituros Persae praedocti, sublatis cataractis undas evaga-
323쪽
ai6 AMMIANI MARCELLINI XXIV, 4.
ii sustus permiserunt. I 1. Itaque humo late stagnante, altero die militi requie data, Imperator ipse praegressus, constratis Ponticulis multis ex utribus, et coria-ceis navibus, itidemque consectis palmarum trabibus, exercitum non sine disti cultate traduxit. 12. In his regionibus agri sunt plures consiti vineis varioque pomorum genere: ubi oriri arbores adsuetae Palmarum, per spatia ampla adusque Mesenem et mare pertinent magnum, instar ingentium nemorum. Et quaqua incesserit quisquam, termites et spadica cernit adsidua, quorum ex fructu mellis et vini conficitur abundantia: et maritari palmae ipsae dicuntur, facileque sexuq posse discerni. 13. Additur etiam, generure feminas seminibus illitas marium, seruntque eas amore mutuo delectari: hocque inde clarere, quod contra se vicissim nutantos, ne turgidis quidem natibus avertuntur. Et si ex more semina maris non illita fuerit semine, abortus vitio fetus omittit intempestivos. Et si qua femina, cuius arboris amore perculsa sit, ignoretur, unguento ipsius inficitur truncus, et arbor alia naturaliter odoris dulcedinem concipit: hisque indiciis velut coeundi quaedam proditur fides. 14. Qua cibi copia satur exercitus, plures praeter gressus est insulas: et ubi formidabatur inopia, ibi timor saginae gravis incessit. Sagittariorum denique hostilium impetu latenti tentatus, neque inultus, prope locum venit, ubi Pars maior Euphratis in rivos divid,
IV. 1. In hoc tractu civitas, ob muros humiles ab incolis Iudaeis deserta, iratorum manu militum conflagravit. Quibus actis pergebat ulterius Imperator, placida ope numinis, ut arbitrabatur, erectior. 2. Cumque Maogamalcha venisset, urbem magnam et validis circumdatam moenibus, tentoriis fixis providitaollicite, ne castra repentino equitatus Persici tua barentur accursu et cuius fortitudo in locis putentibus ini-
324쪽
mane quantum gentibus est formidata. 3. Et hoc di posito, stipatus Velitibus paueis, ipse quoque pedes eivitatis situm diligenti inquisitione exploraturiis, iuperniciosas praecipitatus insidias, ex ipso ritae discrimine tandem emersit. 4. Namque per latentem oppidi portam Persae decem armati degressi, imaque clivorum pervadentes poplitibus subsidendo, repentino impetu nostros adgressi sunt. E quibus duo conspectiorem habitu Principem gladiis petiere districtis: sed
occurrit ictibus erectum altius Scutum: quo contectus magna elataque fiducia unius lateri ferrum Infixit: alaterum stipatores multiplicatis ictibus Occiderunt. Re niduis, e quibus vulnerati sunt aliqui, disiectis in fugam, spoliatisque umbobus, reduc A incolumes socios cum exuriis remen ut ad castra, omnium laetitia magna susceptiis. 5. Sustulit in hoste prostrato aureum Polli monile Torquatus: fudit confidentissimum Gallum alitis propugnatione Valearius, postea cognomentis Corvinus: hacque gloria posteritati sunt commendati: non invidemus: accedat hoc quoque monumentis veteribus facinus pulch Iram.
s. Constratis postridie pontibus, exercituque tra- octo, pi metatis utibi salubrius castiris vallo duplici Circumductis, quoniam sui diXimus) timebantur solitudines planae, Oppidi Suscepit Obsidium, periculosum
fore existimans, si gradiens prorsus, a tergo rolinqueret, quos timeret. . Hapc dum magno molimin comparantur, Surena hostium dux iumenta adortus, quae in lucis Pulmaribus vescebantur, a cohortibus nostris repulsoriis
eum paucorum exitio habitus frustra, discessit. 8. Et duarum incolae civitatum, quas amnes amplexi faciunt insulas, parva sui fiducia trepidi ad Ctesiphontis mo0nia se contulerunt: pars per silvarum densa; alii per paludes vicinas alveis arborum cavatarum invecti, ad
uniciun auxilium et potissimum itineris longi, quod
325쪽
supererat, dilabuntur, ulteriora petituri terrarum. 9. Bquibus resistentes aliquos nostri milites trucidabant: ipsi quoque lintribus et cymbis per varia discurrentes, captivos alios subinde perducebant. Id enim erat librata ratione dispositum, ut, dum copiae pedestres . muros oppugnant, equestres turmae divisae per globos abigendis insisterent praedis: huc lite proviso, nullo provincialium damno miles visceribus hostium
10. Iamque Imperator muris duplicibus oppidum,
ordine circumdatum trino scutorum, spe patrandi incepti , maximis viribus oppugnabat. Sed ut erat necessarius adpetitus, ita effectu res disticissima: nam accessus undique rupibus anfractu celsiore discissis, nexu Osisque excessibus, ob periculum anceps adeundi copiam denegabat: maxime cum turres celebritate et altitudine formidandae, montem saXeum urcis natur liter editum aequabant, et proclivis planities flumini imminens propugnaculo in firmitate muniebatur. 11Λccedebat his haud levius malum, quod lecta manus et copiosa, quae Obsidebatur, nullis ad deditionem iI- 4 . Iecebris nectebatur, sed tamquam superatum vel devota cineribus patriae, resistebat adversis. Iam aegre retentabatur inferens se Proterrius miles, et pugnam
vel aequo campo iustoque Proelio Poscens: Cumquoreceptui canoretur, adsidue animosis hostem urgendi conatibus urebatur. 2. Vicit tamen nostrorum consilium contentionem virium maximam: divisis ius operibus,rofficia quisque distributa capessit Ocissime. Hinc enim ardui suggestus erigebantur: inde fossarum altitudines alii complanabant: terrarum latibula concava oblongistramitibus alibi struebantur: locabant etiam artifices itormenta muralia, in lanestos sonitus proruptura. 13. Et cuniculos quidem cum vineis Νevita et Dagala, plius curabant: incundis autem conflictibus, et desen
326쪽
dendis ab incendio vel eruptionibus machinis praeerat
Cumque adparatu omni exscindendae urbis laboro multiplici consummato, pugna flagitaretur: Victor nomine dux reversus est, adusque Ctesiphonta itinoribus exploratis, nulla obstacula nuntians offendisse. 14. Quo esserati gaudio milites omnes, elatique firmioribus animis ad certandum, Signum Opperiebantur
15. Iamque clangore Martio sonantibus rubis strepebant utrimque partes: et Primi Romani hostem undique laminis ferreis in modum tenuis plumae consaeptum, sidentemque, quod tela rigentis serari lapsibus impacta resiliebant, crebris procursationibus et mina.
ci murmure lacessebant: nonnumquam Compage scutorum, qua volui testudine infigurabilium fornicum operiebantur aptissime,badsiduis motibus laxius dehiscente. Contra Persae muris obstinatius adhaerentes, quantum facere nitique poterant, eludere et mistrari exitiales impetus conabantur. 16. Verum ubi vimineas crates prae se ferentes Oppugnatores ianimoenia perurgerent, eum Sagittariis funditores, alii quinetiam saxa volventes ingentia, cum facibus et malleolis eos longius propulsabant: tum aptatae ligneis sagittis ballistae nexu stridoreque torquebantur, creberrima spicula funditantes, et scorpiones, quocumque manus peritae duxissent, rotundos lapides evibrabant. 1 . Iterum deinde ac saepe geminatis
congressibus, aestus in meridiem crescens, esseruP-scente Vaporatius sole, adparatu operum et studio proeliandi intentos cunctos, revocaverat fatigatos et .sudore perta Sos.
18. Eodem mentis proposito sequuto quoque die
Per Varia certaminum genera controversae partes dimicantes instanter, aequis manibus et pari fortuna discedunt. Verum in omne discrimen armatis proxi-
327쪽
mus Princeps civitatis urgebat excidium, ne circa muros diu excubans, omitteret maiora, quae tentabat. 19. Sed in districtis necessitatibus nihil tam leve est,
quod non interdum etiam contra Sperata, rerum adferat momenta magnarum. Cum enim, ut Saepe, discessurae partes levius conceriarent, abusive incusso
ariete, qui paullo ante erat admotus, sternitur residuis omnibus altior turris, latere coctili firmissime structa: cuius ruina muri contiguum latus secum immani fragore protraxit. 20. Ibi tum varietate casuum Obsidentium labor, Obsessorumque industria vicissim facinoribus speciosis inclaruit. Nihil enim asperum ira et dolore succenso militi videbatur: nihil munitoribus erat pro salute cura entibus metuendum aut dirum. Nam cum anceps pugna diutius fervens, sanguine utrimque multis caedibus fuso, diei finisset occasu, tandem fatigationi consulitur. 21. Dumque haec luce agerentur ac palam, nuntiatur Imperatori pervigili cura distento, legionarios
milites, quibus cuniculorum erant fodinae mandatae, cavatis tramitibus subterraneis Sublicibusque suspensis , ima penetrasse fundamentorum, iam, si ipse disposuerit, evasuros. 22. Cum itaque noctis plerumque Processisset, aenedio rum accentu signo dato progrediendi ad pugnam, ad arma concursum est: et Con sulto murorum invaduntur utrimque frontes, ut, dum propulsaturi pericula defensores ultro citroque discurrunt, nee proxima fodientis audiretur serri tinnitus, nec quoquam intrinsecus obsistente, cuniculariorum subito manus emergat. 23. Quibus ita, ut con- Fenerat, ordinatis et Occupatis prohibitoribus, patefactisque latebris, evolat Exsuperius de victorum numero miles, post quem Magnus tribunus, et Iovianus nutarius: quos nudax multitudo sequuta, his prius,e0nsossis, quos in aede, per quam in lucem prodi Orant, invenerunt, suspensis gradibus procedentes ob
328쪽
runcarunt vigiles omnes, ex usu moris gentici iusti- , tiam felicitatemque regis sui canoris Vocibus exto, lentes. 2 . Existimabatur Mars ipse, si misceri h minibus numina maiestatis iura permittunt, adfuisse, , castra Lucanorum invadenti LUscino. Hocque illso iereditum est, quod in congressu flagranti scalas v hens visus formidandae vastitatis armatus, postridie, cum recenseretur exercitus, pruecipuo studio quaesitus, reperiri non potuit; cum Se ultro offerret, similes fuisset, memorabilis conscius facti. Sed ut tunc qui esset pulchri facinoris auctor, penitus est ignoratum, ita nunc enituerunt ii, qui fecere et me, obsidionalibus coronis donati, et pro
25. Tandem nudata reseratis aditibus multis, i Psura invaditur ciritas: et sine sexus discrimine vel 4 aetatis, quidquid impetus reperit, potestas iratorum absumpsit: viii exitii imminentis timore, cum hine. ignis, inde mucrones urgerent, ultimum flentes, e muris acti sua sponte praecipites, membrisque Omnibus infirmati, vitam morte funestiorem paullisper, dum caederentur, egerunt. =6. Extractus est autem vivus cum satellitibus r. XXX. Ν dates praesidiorum magister, quem oblatum sibi cum aliis servari iussit intactum serenus Imperator et clemens. - Divisa itaque perpensis meritis et laboribus pra- da, ipse ut erat parvo contentus, mutum puerum obla- tum sibi suscepit gesticularium, multa, quae callebat, 'nutibus Venustissimis explicantem, et tribus aureia, )-mmis partae victoriae praemium iucundum, ut exuatimabat, et gratum . 27. Ex virginibus autem, quae speciosae sunt captae, ut in Ρersido, ubi feminarum pulchritudo excollit, nec contrectare aliquam Voluit, nec videre: Alexandrum imitatus et Africanum, qui 1 hec declinabant, ne frangerentur cupiditate, qui se uoletos a laboribus ubique praestiterunt. AMMIANUS. X
329쪽
ara AMMIANI MARCELLIΝI XXIV, 4. 5. i
28. Inter haec certamina nostrae partis architectus, cuius nomen non suppetit, post machinam scorpionis forte adsistens, reverberato lapide, quem artifex titubanter aptaverat fundae, obliso pectore supinatus profudit animam, disiecta compage membrorum adeo, ut ne signa quidem totius corporis nosce
29. Exin prosecto Imperatori index nuntiaverat certus, circa muros subversi oppidi saliacos foveas et obscuras, quales in tractibus illis sunt plurimae, sub- . sedisse manum insidiatricem latenter, ut improviso inde exoria agminis nostri terga feriret extrema. 30. Confestimque ad extrahendam eam missi sunt compertae fortitudinis pedites. Qui sum neque pervadere foraminum aditus, nec amandatos intus prolicere possent ad decernendum, collectam stipulam et sarmenta specuum faucibus adgesserunt. Unde sumus angustius penetrans, ideoque spissior, quosdam vitalibus obstructis necavit: alios ignium adflatus immissus prodire in perniciem coegit abruptam: et ita omni-Dus ferro incendiove consumptis, ad signa repedarit ocius miles. Hoc modo civitas ampla et populosa virtute roboris excisa Romani, in pulverem concidit
31. Post quae tam gloriosa transitis pontibus, multorum amnium concursu continuatis, ad munimenta
gemina Venimus aedificiis cautis exstructa: ubi Victorem Comitem exercitus praerium a transitu numinis regis filius, progressus a Ctesiphonte cum DP timu-tibus et multitudine armata, prohibere conatuS, Cuterris sequentium militum 14sis abscessit. V. 1. Pergentes itaque protinus ad tue0s VenimUs,
agrosque pube variorum seminum laetos: ubi reperia regia Romano more aedificata, quoniam id placuerat, mansit in facta. 2. Erat etiam in hac eadem regione extentum spatium et rotundum, Ioricae ambitu cir-
330쪽
cumclausum, destinatas regiis Volnptatibusseras, cervicibus iubaris leones, urniisque viispidos apros, et ursos tui sunt Persici ultra omnem rabiem saevientes, et alia lecta immania corpora besti rerum: quaes omnes diffractis portarum obicibus, equites nostri venatoriis lanceis et missilium multitudine conso-derunt. 3. Quae loca pingui situ et cultu: quibus Coche, quam Seleuciam nominant, haud longius disparatur: ubi vallatis opere tumultuario eastris, et exercitu omni per aquarum et pabuli opportuna bidito recreato, antegressus eum Procursatoribus princeps, et civitatem deAertam collustrans, a Vero Prumpe quondam excisam, in qua perpetuus fons stagnunt iiDgens Electat, in Tigi'deni defluens r corpora vidit sus fixa patibulis multa necessitudinum eius, quem proas disse civitatem Pirisaborum retulimus supra. imo et Nabdates visus exustus est, quem extractum cuni Lxxx. latebris expugnatae docui civitatis: eo quod
inter exordia obsidii coepti clam pollicitns proderet
dimicavit acerrime, adeptusque veniam insperatam, ad id proruperat insesentiae, ut Horinisdam lacerarest omnibus probris.
5. Itaque aliquantum progressi, tristi percellimur
factor dum enim tres procursatorum cohortes eXpeditae eum cuneo Persico decertarent, quom pates clis subito portis profuderat civitas: proruptores ulli ex contraria fluminis ripa iumenta nos sequontia cum
pabulatoribus paucis licenter palantibus intercipiune et obtruncant. 6. Unde profectus Imperator iratus et frendens, iamque regionibu a Ctesiphontis propinquans, celsum castellum offendit et munitissimum: ad quod explorandum ausus accedere, obscurior ut ipse rebarer, cum paucis obequitans muros, paulloque aridius intra iactum telorum ropertus, Iolere non potuit: statimque diversorum missilium nube exagitatus GP- petisset tormento murali, ni vulnerato armigero, qui