장음표시 사용
21쪽
in vit. paGchas ejus operibus pratas
11 ORATIO I. IN AUGURALI stionis ergo, introductis; Mox, quae plebis est consuetudo, aliis quo passim honore affectis; Et octavo tandem nonoque Saec iis , Inter ipses armorum strepitus, atque mutuas Concilio tum secum invicem pugnantium diras,. Cultum Mathematis poena sancitum, nec apud omnes tamen, adeptis 2 Quid non dici posset de Cormiis Christi in Eucharistiae Sacris praesentia; Per septem Saecula, ut clare liquet, a Christianis minime credita; Ex pruritu Mysteriorum, atque incautis Concionatorum loquutionibus sensim orta; Sub VIII: demum Saeculi finem, & in ipsa quiadem causa Imaginum, publice primum prolata; Α Pas hastio, Saeculo IX., si ves ipsi Simondo fides, accurate primum exisplicata; Mox infinitis ultro citroque concertationibus agitata ;Contra Berengarium, Saeculo XI. pluribus quidem in Conciliis, sed variantibus sermulis, assertas Tandemque Saeculo XIII. cum novo nomine Transsubstantiationis, in Lateranensi Concu
lio sancita 3 Quid imprimis. dici non posset de Suprema illa. Sc plus quam humana, Romani Episcopi Auctoritate, quae a
minimis orta initiis, nec aliis primum inciusa finibus, quam qui omnibus Episcopis erant, mox, suadente Urbis Majestate, favente Sedis Imperialis Constantinopolim translatione , juva tibus Imperatorum mutuis inter se rixis, promoventibus Barbararum gentium per totum Imperium irruptionibus, impellcntiabus Pontificum ipserum, cum leoninis, tum vulpinis artibus, ad fastigium summum perducta est uid, inquam, de his, caeterisque omnibus, dici non posset Controversiis, si veritatis omncs triumphos, per Antiquitates Sacras assertos, enumerare hic loci vacaret Hoc unum addo; Methodum illam, qua Controversiae Chri L cani Orbis ad Hillatiae fidem exiguntur, non Contra Cos mois do utilem, qui a veterum pendent arbitrio, illasque ad se imvitos trahunt, sed & ad veri indagationcm apprime esse oppo tunam. Elcnim, dum pugna de rebus sacris data opera instituitur, atque passis , ut ita dicam , vexillis dimicatur, tunc quisque partium studiis addinus, victoriam quaerit, non veri tatem; Tu
22쪽
DE SACR. ANTIQUITATUM PRAESTANTI R.
Tunc, ut de sit aevi haereticis querebatur Prudentius, Fidem minutis dissecant ambagibus, Ut quisque lingua es nequior r&lυunt ligantque quaestomran vincula
Neque ulla est tam potens ratio, cujus ponderi rationes aliae , utut sutiles, non opponantur. At cum historice res peragitur, cum, posthabito certandi midio, in facta selum dictaque inquiritur, tunc, & affectus magis sedati, & amplectendo vero aptior mens; Tunc res Ipsae, oculis quasi subjectae fideliabus, assensem invitis etiam imperant; Sicque vetera novis componendo , Dudum quod atra texit erroris nubes D
Lucebit ipse perspicacius Phoebo.
Quod cxperientia quidem comprobatum, non Parentum duntaxat memoria, sed & hac ipsa aetate vidimus; Quippe multi ex Adversariis faventia nobis plurima fateri, imo & multi ad partes nostras, Huratis erroriόus, transire, ab Antiquitatibus Sacris coacti sent. Porrb, AUDITOR Es, ut non alius est Religionis totius finis , praeterquam mores ad pietatem de virtutes omnes insorumare , ita multa siuit, ad finem illum, in Monumentis Sacris subsidia. Vis Documenta ξ Praestantia exstant, quibus omnis officii ratio dilucide explicetur. Quaeris Exempla Eximia habes , quibus ad virtutes omnes accendaris. Vis invictam sertitutidem Habes in Martyribus, ab ipsis Ethnicis, ab ipso Plinio, non sine stupore memoratam. Vis effusam in amictos atque pauperes benignitatem ρ Habes ab ipso Luciano, a Iuliano ipso commcndatam. Vis intemeratam probitatem H bcs qualem non audeat invidis calumnia morsibus appetere: Bonus vir Coius Seius ; Tantum quod Christianus. Vis disciplinam in ipsos Reges atque Imperatores exercitam 3 En Theodo
sum Magnum, ad Ambrosi pedes provolutum, dubiumque fruB 3 clam
Cons. Lib. III. Me ε .ad mores
23쪽
34 ORATIO I. INAUGURALI scientem, utrum majorem Praesulis constantia, an PrincipIs pietas, Misin. laudem mereretur. Vis Principum in sepiendis Theologorum rixis eap., j. prudentiam ' En On minum, libellos omnes, ab Episcopis sibi oblatos, ac mutuarum querelarum Conscios, nunquam satis la dando exemplo, nunquam imitando satis, Cremantem. Vis prudentem juxta ac piam in rebus mediis moderationem 3 En s
c, L, a. luberrimum Ambroseu monitum, qui se Sabbatho Romae seisis
ad Ianuar. re, Mediolani non jejunare, re ad quamcunque Ecclesiam is stir, ejus morem servandum esse, Augustino auctor erat ; Quod quidem, tanquam caeleste oraculum, a se susceptum docet Amgustinus. Vis vicissim damnanda Exempla, quae, tum innata deformitate, tum subsequutis incommodis, a vitio dcterreant Nimia, proh dolori sese offerunt, oc in omni quidem vitiorum genere. Vis fraternarum irarum incendia Tanta habes ut
Lib.xxv. Christianorum, Ammianus Ethnicus diserte adserat. Vis de ni ἔ- 1- hili rebus contentiones 3 Habes de die Paschatis, de Ordin tione Caeciliani, de Origenis mortui fama, de tribus Capit lis, de clausula Filioque, de Cuculli Franciscant forma, de bo norum quae Franciscani possident proprietate, deque Innumeris rebus ejusmodi, tam acres, tam longas pugnas, quam si de Fidei summa actum esset. Vis Virorum alias Sanctorum atque Doctorum mutua convitia Z Tot tantaque vel unus Hierondimus, mox in Rinnum, mox in Vigilantium, mox in δευinianum' mox in Iohannem Hierosolymitanum, alitaque eximios viros effundit, ut eorum
ER Quae omnia, ut rerum praesentium fidam utpIurimum exhibent imaginem, ira etiam adtente legentibus maximo possunt esse
Uerum , AUDITOR Es, ne In Sacris usibus nostra videantur,tam ia Iu- terminari Studia, reliqui etiam, si plenE non licet, breviter saltem sunt perlustrandi. Vos igitur, vos hic appello, Hu- MANARUM INTERPRETEs LEGUM, Ductusque parIter Vobis uberrimos ex Antiquitatibus nostris spondeo: Sive Canonico
24쪽
DE SACR. ANTIQUITATUM PRAESTANTIA. ItJuri Incumbatis, quod totum est Ecclesiae, totum Pontificum; sive Civili operam detis, quod, & a Christianis collectum Primcipibus, εc de Sacris multa continet: Sive sit Legum siensius cruendus, in quibus multa, cum ad Imperii, tum ad Ecclesiae statum alludunt; sive sint illarum momenta pendenda, quae ab auctore, tempore, occasione, colligi possunt: Sive Theodosii Codicem legatis, in quo de Fide Catholica, de Epscopis, Eseclesiis, Cericis, de Monachis, de Haereticis, de Baptimi iterati ne, aliisque rebus Ecclcsasticis, toto Libro decimo sext6 ; sive Iustiniani Codicem tractetis, in quo de Summa Trinitare, de
Sacrosanctis Ecclesiis, de Episcopis re Gericis. de Episcopali
audientia, aliisque sacris argumentis, toto primo Libro agitur e Sive Jura Principum in Sacris iustis terminis sint definienda , quae ex Principum Christianorum priscis temporibus dictis factisque non remere illustrantur; sive Jura a Sacerdotibus usu pata sint explodenda, quae, si ad originem ipsam adscendas,8e usurpationum gradus observes, plenissime refelluntur: Sive denique, hic loci praesertim, Constitutiones quaedam Intric tae, & ab Ecclesia primitus ortae, ab origine sint enarrandae. Quae omnia si minus possint , Forensium rerum Studiosos, Remque olim publicam gesturos, ad Sacra haec nostra invutare, moveant saltem, Zc Iacobi Lectit, Ae Danesci Hotoma vi, & GOih redi utriusque, aliorumque Magnorum Virorum,
utraque laude praecellentium, nunquam moritura inter nos n
Quod si vero ad vos etiam, qui HUMANIOR Es excolitis L TER As, si, inquam, ad Vos quoque nostra Studia suo quodam jure pertinere dico, nihil assero quod ipsa rerum
non stadeat natura. Quippe tanta est Exoticas inter atque Sacras Litcras cognatio, tantus inter Civilem Ze Ecclesiasticam Vctust.it m ninus, ut illius dici peritus nequeat, qui in ista sit peregrinus. Rursus, dum varias Ecclosae vices, varium st tum animo lustramus, varia simul menti obversatur Humani
rum Literarum sors; Quae ubi primum misere eollapsae in Chrictiano Orbe jacuerunt, collapsa simul suis Religio, Be in atram
25쪽
ε ORATIO I. INAUGURALI sbarbariem versa; Ast ubi primum reviviscere, atque movere lacertos coeperunt, tum ad Sacra quoque repurganda atque inctauranda via munita est. Certe, si qui Uterarum studiis hoc in Lyceo eminuerunt, ut Scaliger, Casaubonus, Morus, Ceriaeus uterque ne inclytum hodieque, tum Politicis Muneribus, tum Doctrinae splendore, Danhemium commemorem omnes
Vetustati Sacrae incumbere, camque, cum in docendo, tum in scribendo illustrare, Inter primas curas posuerunt. UsMnes. Nec vos etiam hic praeterire, qui PHILoso PHIC A exeriscetis OTIA, aut dcbeo, aut possum. Nec enim varia, cum PHixos Platonicae, tum Aristotelicae Scholae sertuna, vobis ignoranda
est ι Nec utramque potestis nosse, nisi simul Christi Doctrinam , mox Platonis purpura indutam, mox Scholasticis spinis hirseram; de Salculo in Saeculum lustretis. Ut jam mittam, non alibi clarius humanum ingenium cognosci posse, quae st
dii Plu losephici nobilissima hauddubie in pars, quam in histe
Antiquitatibus. siser. μι- Imo nec Vos hic indictos volo, qui praestantissimae SANAMI ir poRUM CORPORUM ARTI invigilatis. Etsi enim videtur rem
Mioicis ta a vestris curis nostra Disciplina, tamen non male convenire
'r suadent tot In vestra Principum virorum, doctae circa Amtiquitates , clim profanas, tum sacras, vigiliae. Adhax, si ipsa medendi Ars, expcrimentorum, aut a se ipse, aut ab aliis factorum memoria, tota olim comprehensa fuit, i Unde aegrotos in sero expositos, uniuscujusque similia passi consiliis us ros, de Herodotus, de Strabo referunt quidni etiamnum ah EGy:. Herii. perimentis, in Historia utraque sparsis, fructus aliqui obtin t is tis Lentur . si Vel hoc unum observetis, vestrae Artis Nobilit IV. p. tem, & Concessos ipsi honores, non in Monumentis modo Cui ius ς' vilibus, sed & in Annalibus Ecclesiae exstare, fine horarum quarundam , in iis volvendis absumtarum, vos poenitere nequaquam debet.
ijs z. quibuβ omnibus liquet, Auoi-REs , Id quod primum instab. ius omni Historia requirebat Lucianus, nempe τὸ Misuin, utile, id
Ur in Historia Ecclesiastica, quocunque modo illa spectetur, & ad
26쪽
Da Sac R. ANTI ITA TUM PRAEsTANTIA. II quae Studia cunque referatur, abundὸ occurrere. Verum ne tristem credatis, atque morosim hanc utilitatem. Quinimo, dulce in utili immixtum; de ita quidem, ut licet magni multiplicessique proserantur usus, major tamen adhuc suavitas voluptasque esse videatur. Suas, fateor, suas habent spinas Ecclesiasticae Antiquitates, sive Doctrinae Temporum ae a, sive Pνων caliginem, sive deflendam Monumentorum primis oditimisque temporibus inopiam, sive crassam Historicorum is quutis Saeculis barbariem, sive veritatem partium studiis utplurimum violatam, sive denique multitudincm expcndendorum propὶ infinitam, animo pensitemus. Verum, quae est, AUDITOREs, quae siω non habeat cruces Disciplin ' Quae in vice versa, quae tot tantasque, quantas Historia E lassiastica, citat dat amoenitates Disciplinae quaedam, ut Maιhematicae , non
pulchritudine magis alliciunt, quam difficultate deterrenti Qumdam , qualis Metaphsca, tantum ingenii acumen postulant, ut eo pauci valeant assurgere. Illa ipsa Scientiarum Princeps ac Regina Theo Nia, etsi momento suo se commendat, tamen ob rerum altitudinem, de asperas quibus eam Scholae invoLvunt loquutiones, salebrosa nonnihil videtur. Hic, si pauca quae attigi demas, nihil occurrit nisi planum, nihil quod ullius captum superet, imo nihil quod magnam requirat animi
contentionem, quodque etiam non possit ingenio, severioribus fatigato Musis, suavem relaxationem creare. Descctant omnia Ionge petita, omnia a nobis, sive temporum, sive locorum
spatiis sejuncta. Ales Phasiacis petita Colchis, Atque Afris volueres placent palato,suod non sunt faciles.
Ecquae igitur major voluptas, quam omnia, non a Christo tantum, sed de ab ipsis Mundi primordiis, Saxula cmetiri, Sc qui quid in singulis, vel creditiura, vel factum, vel dictum, circa reruomnium maximam, nosse Juvat, dc fumosos Majorum vultus, de exesos Principum nummos, Ac crofa aevi dentibus saxa, curi
sis oculis lustrare. Ecquae Igitur major delectatio, quam nocC tros
27쪽
18 ORA Tro I. cIN Avotin As εtros in Fide Antecessores , summos in RepublIea christianae Principes, quicquid denique ex ruderibus piae vetustatis ad nos transinissum, si non oculis, ast animo cernere Placet illa peragrare loca, quae virI Magni, tum commorando, tum re bus gestis, nobilitarunt. Hic Deu pus, hic Μηocrares, his auditor ejus Polemo, gaudio perfusiis exclamabat rillius, dum in Academiae spatiis ambularet. Ecquae igitur major suavito, quam Omnibus, qui unquam Vixerunt, in Antiquitate Sacra Heroibus, comites quasi semper adesse, illorum sermonibus, Conventibus, Praeliis, cunctis tandem gestis dictisque, praest tes interesse; neque modo dicere, Hic scripsit Hierondimus, hic Aetolinus disputavit, hic tonuit metianzenus, hic o sest mus corda demulsit, Hic Arius damnatus, hic Pelagius, hic Eut hes; sed de quae a Patribus illis edita, quae in Haereticos istos sancita, nota atque perspecta habere Quanta porro re,
rum multitudo, quanta eventuum varietas, mentem hic assicit atque recreat Mox Ecclesia in obscuro latensi Mox ut Civiatas supra montem posita. Mox persecutionibus crestens, Maristyriis Coronata,
Diaris ut ilex tonsa bipennib s, Per damna, per tardes, ab ipso Ducit opes animumque fereo. Mox, postquam ad Principes Christianos venit, torreris quidem ac diυitiis major, sed virtutibus minor facta, ut verbis utar
Longae pacis mala, di sevior armis Luxuria incubuit. Mox Virgo integra atque incorrupta , ut Ecesesiam Apostolu
cam apud Eusebium vocat Hegelyns: Mox per fraudem fas
rum Docrorum, atque ex riam impii erroris consi irationem vi
lata, ut Idem Auctor vetustus habet. Mox calicibus contenta ligneis, sed aureis, ut scite dictum, ornata Sacerdotibus: Mox calices quidem aureos nacta, sed Antistites ex adverso Iigneos. uas omnes vices observare, quos Errorum sontes aperire, quas Corruptionum causas rimari, simulque nostrae veritativ
28쪽
DE SAe R. ANTIQUITATUM PR κsTANTI A. Is eum AntIqua consensium retegere, parem cum fructii Voluptatem habet. Caeterum, AUDITORES, ne quicquam desit, quod ad liaec Studia commendanda faciat, iis ut nihil est utilius, si emolumentum quaeris, nihil suavius, s oblectationem, ita nihil esse nobilius, nillil in majori pretio habendum, omnes aequi rerum Judices fatentur. Certe, si ab aevo magni facta est, apud γ res omnes Scientiis excultas, Antiquitatis cujusivis notitia, sima sese vulgo exemerunt praestantissima quaelibet ingenia, si ex o mutuati sunt, εc ubertatem Oratores, & prudentiam Politici, Ac ornamentum omnes Docti, imo & novum decus ipsi Reges, quanto, quanto debent in pretio, apud omnes Chrisistianos esse, Sacrae Vetustatis thesauri Quanta hinc, Sacris oratoribus, dicendorum copia ρ Quanta hinc, Politicam ANeem professis, prudentiae Christianae adjumenta Quantus hinc, α Doctis omnibus, 3c omnibus Christianis, honos h quan- ea hinc, viris Principibus, quamque ipsa purpura splendidior, gloria e Sic mentis, ut Ita dicam, capacitas dilatatur. Sic ad
Umnes aetates, omnes regiones, omnes gentes, intenditur. Sic
quicquid utilis dichium, quicquid laudandi sachim, quicquid
eximii atque miri visum, in Ecclesiae procuratione, armis ejus terminis includitur. Sic supra vulgarcs usus, supra praesentia instituta, supra receptas opiniones, supra negotio as scrupulo=rares Tertullianeae voci parcite supra obscuram atque rix
am MKquitatis ignarorum superbiam, generose impetu extollitur. Sic ad solidam Eruditionem, ad aequam Moderatiorem , ad Prudentiae laudem, ad Gloriae culmen, deducitur. Quid mestis ρ Cum in omni aetate, tum praecipue h5c nostm Saeculo, magno in pretio habita sunt, atque a viris Eruditis ac iduis curis exculta haec Studia. Hinc tot, Ac in Anglia, qu6 non aliud est doctius coelum, Sc in Gallia, Ac ni Migio, ae in Germania, de in Italia, & in nostra denique Helvetia', Non eminuerunt modh hactenus, sed de eminent adlluc Viri Eummi, qui hanc ProvInciam ornantes, sibi immortale n men, Ecelesiae maximum emolumentum, Reique publicae LL
29쪽
o ORATIO I. INAUGURALI sterariae eximium decus pepererant. verbo, ut Graecos semper pueror AEgyptius ille Sacerdos dicebat, quod vetustatis essent ignari, sic viris Doctis vix annumerantur, quicunque Sacra Antiquitate mentem non illustrarunt; Et e contrario, quo quis
majores in his Literis facit progressus, eo magis se tollit humo , ac per vir sim volitat ora.
Quae cum ita sint, nemo, Auni ToREs, demandati nobis Muncris praestantiam, nemo Amplissimorum Procerum, illud
institutum volentium, sapientiam, in controversiam vocare pintest. Sic est, vi Ri P Ri MCipEs, quod inter Vestras pro Minenaeo nostro curas, Sacris quoque Antiquitatibus Iocum hic esse vobis placuerit, id ab iis omnibus qui verae doctrinae serusu plane non iastituuntur, non potest non dignum praeconio,
dignum immortali laude censeri. Utinam vero, utinam Is ecfem, qui desiderio hac in parte vestro, qui vesti ae spei sic rem satis. Utinam, & aetas, Ac valetudo, de ea imprimis , quae me tam arcto Coercuit spatio natura, eam eruditionis penum, eam dicendi ubertatem, eam ingenii vim concessisset, quam tantum Munus requiriti Etenim, dum immensam reis volvo Disciplinae hujus amplitudinem, quae non unius Genistis monumenta, non unius Saeculi memoriam, sed omnium retro Saeculorum Ecclesiarumque res gestas Continet; Dum hanc, inquam, Sylvam intueor, & quid valeant recuscntque hume. ri apud meipsum expendo, me tanto oneri longe imparem non possum non profiteri. Tamen , cum apud vos tantum valuerint, & Majorum meorum merita , , singularis erga me ipsum voluntatis vestrae propensio, & aliqua etiam, quae vestra est bonitas , de me immerito licet exspectatio; cum haec, dico, apud vos tantum valuerint, ut hunc mihi hon
rem decernere, hanc mihi Spartam assignare, non sitis dedisenati , dabo operam, ut, si multa delint, deesse vero pIurima confiteor, diligentia saltem ac assiduitas , me nunquam dessideretur; utque, si is non sim hodierno die, non esse autem ingenuh agnosco, certZ aliquando is fiam, quem me hoc in gradu decet esse. Interim Vestrorum, PATRM CONscRIPTI,
30쪽
DE SAc R. ANTI ITA TUM PRAESTANTIA. RItantorum in me beneficIorum, dum hac superabo anima, numquam me capiet oblivio. Quod mihi Studiis operam danti animum sebinde addideritis, qubd prosectus meos quantuloc Cunque aequi bonique consulueritis, quod in Venerandum Pactorum Coetum me cooptatum volueritis, quod praesertim S cris hisce Studiis me praesectum decreveritis, atque solennia haec Auspicia praesentia Vestra dccoraveritis, ea Omnia, nec in ingratum, nec in Immemorem collata esse, ipsis factis Vobis
constabit. Semper me deditum Vobis, semper studiis Vestris obsequentem, semper vestrae Reipublicae, vestrae Ecclesiae, vectrae Academiae, hoc quicquid est virium, quicquid est ingenii, quicquid est otii, quicquid est vitae, devoventem, semper denique, ut Vos Civitati, Be Civitatem Vobis, diutissime servet
Rerum Arbiter, votis staborantem, atque ad Veterum Syn dorum exemplum, Imperatoribus sic acclamantium, Multis amnis Imperato/em, Orthoaoxum Imperatorem multis annis, ita
me quoque, Multis annis Proceres, Proeeres Christianos multis annis, Literarum Paronas, Fidei Custodes multis annis, numquam non ingc minantem, suprema occupabit dies. Et Vobis etiam, ViRI VENERANDi, Divinae Legis Fidi Imterpretes , Athenaei hujus splendida Sudera, Vobis, quod me
in sinu vestro, a rudibus usque Studiorum primordiis, benig-nὸ severitis, Vobis quhd me, tum Documentis, tum Exemplis, tum Hortatibus, literis vacantem juveritis, Vobis quod me tam serena fronte adnexum Coetui vestro videritis, Vmbis imprimis quod meo huic Muneri calculos vestros adjecerutis, mihique tam faciles hodierno die praebere aures dignati sitis, gratias, si non quantas dcbeo, at quantas possum maxumas, ago. Hoc unum Interim est quod postulem, quo b
neficia tanta cumulentur; ut, cum immensi laboris opus, Vureisque meas longe sit perans, humeris meis fuerit impositum, concedatis, ut vobis Magistris, Vobis ad)utoribus semper utar, neque vestram mini hac in parte opem, vcstram peritiam, vectra consilia, quo dignus hoc Munere fiam, denegetis. Cerutὸ id possum asseverare , atque conceptis verbis spondere,