Manuductio ad conuersionem Mahumetanorum in duas partes diuisa. In prima veritas religionis christianae catholicae romanae manifestis argumentis demonstarantur. In secunda falsitas mahumetanae sectae conuincitur. Quod opus SS. mo domino nostro Innoce

121쪽

expedire tam Sancta Sacramenta morienti Franciscin Andreae praestatera&eadem nocte Sacro latico, ee Extrema nitione muniuit iacentem. At vulneratum magna deuotione,tantique benefici Coelestis conia ius ea Sacramenta excepit. Res quidem mirat Adeo ferventi spiritu,lachrymarumque copia ignouit ag gresseri,& homicidar,ut adstantes omnes tu perentis videri in recens Christiano tot signa pietatis Spiritia emissi inter hos pios,&serventes diuini amoris singultus. Adfuimus inquit per illustris DominusComea de Terrapalma eius seneri,omnes maioris notae huius Ciuitatis,& additi, quod quidem iuramento fit mabimus quot quot nunc vivimus.

Hoc argumentum praecedenti affine est sumitur

que ex alia experientia notissima; constat nunquam aliquam Principem Christianum , inam inee vllum virum Nobilem,vel Plebeium patriam , uxorem, filios, diuitias,iu temporalia commoda deleruis, se, de in Africam traiectis ex desiderio salutis eiecisnae,ut ibi Mahumetanus fieret. in se chara aliun eis

tana moreretur. E contra vero certissimum est non

paucos Mahumetanos reliquiis patriam, parentes, diuitias,immo ore regna, cic ad terras Christianorum

122쪽

transfugisse,ex desiderio salvationis,& ut Christian fierent, in Religione Christiana vitam finirent, vel in captiuitatem a Christianis redactos,postea noluisse reuerti ad patriam, ad parentes,ad filios, ad uxores,ad diuitias,cum facile pollent illuc remeare. Hoc autent signirm chirum est vocationis diuinae intus mouentis ad quaerendam viam salutis: ergo in Religione Christiana viaice est salus;in Mahumetana vero certissima est aeterna perditio. Hoc argumentum Christi praedicator facile amplificare poterit. Ego hic aliqua tantum subjjcidm exempla, quae ad

mouendos Mahumetanorum animos non parum mo

menti habent. Novi ego Mati iti Christianum nouum Isticanum, qui in serviebat Eminem Cardin. Arischiepiscopo Tolet. D Paschasio de Aragon, curam habebat argenteae supellectilis illius principis; Virum

vere pium, J deuotum, qui quotidie per duas horas vacabat orationi mentali,&singulis hebdomadis bis vel ter ad Sacram Eucharistiam accedebat ex consilio P. Spiritualis. Hic Tuneianus erat: a Deo illa 'minarus ex conversatione cum captiuo Chrisiano, fugiam ad terras Christianorum diu meditatus est, de cum modum non inveniret vota sua adimplendi,Deuex intimo cordis rogabat, ut eum duceret in eorum

terras, S ut a Christianis capi posset voluntarie ag-s regatus est Mauris,qui in eorum terras nauigabant ad captiuando Christianos, sperans fore,ut sic polletjnter illos remanere.Vt tamen poste aliquo argumero comprobare, se pon coaete, sed vol*mari allue

123쪽

i dvenisse,in quadam insula maris Mediterranei,in qua extabat sacellii in se aedictita acra , reliquit singrapham,seu schedulam propria manu exaratam, in qua nomen suum, patriam Sc desiderium suscipiendi Baptismum exponebat: reliquit autem sub pedibus San-

Imaginis,cui sacellum illud dicatum erat Deus vota eius exaudiuit S mari cuni socijs atritemibus

Christianorum captus est, S: Neapolim ducta Cardinalem Aragonium itinc Protegem adit,votum ut exponit,&ne existimaret se narrationem confingere, ut libertate donaretur affirmat se in tali Insula reliquille schedulam,ex qua veritas constare polliet ofuit difficile rem explorare: compertum est vera esle, quae ille narrabat; dc sic declaratum , eum non esse servum; sed liberum manere:&Eminentissimus Cardita alis illum solemniter baptizatum in suam familiam admisisti,&postea secum in Hispaniam transvexit: dum ego Mattit anno i 6 o. Missionem feci, cum illo familiariter egi,& illius opera usus sum ad conversionem Mahumetanorum, quos ille ferventer adhortabatur ad Bap tismum petendum, iocationem

suam ad Christianismum eis narrabat, quo illos facilius ad Christum traheret. Aliud exemplum in suo Itinerario adducit P. naistius delas Casas cuiusdam nobilis adolescentis Turcae,qui cum parente suo,&alijs inter Turcas primaria nobilitatis vitis a Christianis in Nauali praelio captus Romam delatus est; ubi cor eius B. Virgo ad Christi fidem ambiendorii mirabiliter accendit. Rem sς narrat citatus Author. 3 Tur-

124쪽

Turca quidam duodecimum, aeti trigesimum an . inum agens Romam delatus est, ubi una cum parente,

Malijs patrici js Turcis in Palatio nobili non longe Basilica S. Petri hospitatus est. Turcae in custodiam traditi uni Germanicis Praetorianis Papae; qui adolescenti iuvent,inscio patre papiraceam imaginem B. Virginis Domisae nostro dedere Turca puerili ge-ilio duci is illa uepius intueri gaudens, in pectore ipsam reconderat, ne si aliquis ex Turcis videret, rareret. Aliquibus diebus eam retinuerat , cum Matermiserie ordiarum,illi maiorem fecit: apparuit illi petquietem,eodem habitu, quo in papiro visebatur,Vir-so venuste ornata,Coelesti stipata comitatu, diui xiis splendoribus micans veniebat; adoles renti accest blande, benigneque illum aspiciens Turcico idiomate illi locuta est, docuitque ipsum, aliam salutis viam non est praeter Baptismi Sacriata edoctus a Virgine

fuit, ut veniente die ex senestra transeuntibus, ut re .ctius poterat, diceret, seChristiauum esse velle me essemel sed rerum, atque iterum Pater illum a senestra Temouit,nec minis, nec blandi iij a propolito iuuenem remouere potuit quin immo saepius e fenestra vocitabat,clamitabatque se Christianum esse velle, Pater ea propter aspere filium tractabat, donec cog .nita re a Praetorianorum Germanorum Duce, Dux

causam originemque illius supplicii exquisiuit,& tandem e patentis manibus filium suffocare nitentis, a ripuit adolescentem vocitantem Christinas, Gristia

inusiDux per interFretem ab adolescente, quid inten-

125쪽

derit 3rogauit.Tiirca, quod e tuli, respondit: Dux Po Atifici totum renunciauit, qui missi Cardinalem Gua .sLivi lanum eius nepotem ut veritatem rei quireret quacomperta Cardinalis eum in Palatium suum dea

tulit,ubi postquam rebus fidei latis instructus suit,in sigia pompa Baptismum suscepit, nomenque sortitus

D. Ioannes uastavitant. Et postquam idiomate Italico loqui,& scribere didicit, ad Seminarium Romanitdelatus est, sed magis ad arma, quam ad litteras propensus euasit. Ego famil ariter cum illo egi, quae narraui mihi retulit.)At ubi Turcae patrici j;δ nobiles redempti fuere S Pater adolescentis inter ipso maxime nobiles, in patriam suam rediturus enixe P6tificem summum rogauit,ut cum filio loqui sibi lice rei,dictitans, filium puerorum instar deceptum fuisIe, ' hoc clarum fieret sinerent cum eo loqui, nam sta tim ac Patrem videret omnia relicturum, Mabituram secum filium.Sciuit Pontifex minime decepta 'Lille iuuenem,&nullum ad eis periculum,& ita copiam Patri fecit, cum filio loqueretur coram alimo honorato Viro, ne violentiam adolescenti inse m. Pater pervenit ad fores Seminari Romani quod tunc situm erat in aedibus D. Marci Antoni Colonae

prope Templum Sancti Apostoli Dastendit Pater Caudius Aquaviustunc Rector Seminari j, cum ipta aliqui ex Societate descendimus Mego praeciput comitabar D.Ioanne vastavi lani , illumque co- soli a ne deficereto descenditque Paulus Vilinus

Iordin. Magna erat frequetia rhedarum,carrhuc aru

126쪽

que Turcarum nobilium, is aliorum eos usque adli us comitantium,in foro Sancti Apostoli, itaque iucundum omnibus, mirabile spectaculum fuit inccessit parens D. Ioanniς inreheda cum alijs nobilibus, loquutusque est cum filio D. Ioanne, qui nec ample-

cus parenti abituro concessir,nec eius manum exos

culari voluit, nobis ut saceret persuadentibus laterlachrymis madens dolorem aperuit, δί matris quoque suturum, si filium non viderer adiecitque pater, sibi facultatem concessam a Papa,ut illum secum adduceret, quapropter haud metu I periculo in rhedam ascenderet: at iuvenis quo magis eius pater animi dolorem lachrymasque Ostendebat dic ado,Dece3

usnisi Aeceptusfui , eo magis animus, despicien

que paterni affectus D.Ioannes ostendo batur. Itaque animose respoir dit, se minime deceptum, sed potius. Coelo edoctum, illustratum fuisse, seque parvi h bς re parentes in aeternum arsuros in inferno: tu lachrymas inanes patrem fundentem aspiceret, quia Cum vellet amplecti ,ex oscularique manum ut dixi iuvenis terga vertit, parentem reliquit. Ego iuv*uem vidi laete exultantem scalam Seminari ascendere triumphanti similem,& sibi de victoria magna gratulantem. Haec Pater Casa .

127쪽

iota est in italia in Hispania mirabilis huius I, Principis convertio ad nostiam Sanctam

dem,& eius in Societatem nostram ingressus Obiit Martiti anno 166 . omnisque Hispaniae nobilitas supiemis honoribus stineris exequias prosequutae R. Et, R. P. Petrus Esque Concio nator Regius eius

virtutes, conversionem magno cum auditor uiru

plaulu,& admiratione e pulpito exposuit. Eius vera effigies in Collegio Imperiali cum hac inscriptione

appensa est. . - . . .

. P. BALTHASAR DE LOYOLA, Olim, Mu-ley, Mahumet, Athasi, Gerises, Rex,Pater. Filius Regum Feet . Miraculos factus ex auro Christia nus,ex sortissimo Duce,qui armorum vi a suaria pO- testatem redegit iam amissa Regna Tafilet, Mar-roci, pauper miles societatis Iesu ex observanti istismo Alcorani Zelatore Eximius Euangeli praeco: missus Summo Pontifice ad illud disseminandum in vastissimum Mogori Regnum, diem extremit mclausu in Collegio Imperiali Matritensi Paetatis tuae anno 37.a Baptismo suscepto i . Presbyterat in societate Iesua.die 11.Septembris anni 667. Fuerunt qui revocarent in dubium eius stirpem,

cum praesertim ipse abstineret ab omni verbo, quod

128쪽

talem gloriam posset redolere, quod pliam a maliganis male capiebatur . Quare hi Pater Spiritualis in iunxit,ut scriberet genus suum is vocationem ad Christianismum idque ipse praestitit fidelissime, ego epistolae ab eo super hac re scriptae exemplar ad verbum transcriptum apud me habeo , quod statim sub ij ciam. Et Pater noster Generalis,ut idem apud exteros posset facere minime dubiam curauit, a P aia tribus nostris,qui erant in Africa,transmitti Abesset ne a Regno Fez filius Regis ZFuilletque ductus a Melitensibus navibus captivus Quomodo vocaretur ξ ago tempore abi jilet in quibus responsum tulit omnino idem cum eo,quod P. Balthasar descripserat ex mandato Patris Spiritualis. Illud autem ita habet.

EGO BALTHASAR DE LO-YOL A MENDE Z , INDIGNISSIMUS

Domini nostri Iesu-Christi,ac S. eius genetricis servus, haec ad ipsorum malo rem Gloriam.

. rituali imponaturi a rationem reddam de iis omnibus, quae ad me attinent circa res tam temporales,quam spirituales eius impe

ria obsecuturus, quoad memini, hae omnia subjcio: Et

129쪽

plurima subdit itifimae animi demissionis,& altissimae in Dominum laudis,quod tam misericorditer secum agere dignatus fuerit, quae peti intermiscet i ego breuitatis causa omitto.)In Vrbes nortum duxi , fuitque mihi nomen δε- eum Mahume Attari. Parensque meus dicitur Agi Auaia , Intub , MuAmed, ω in praesentio toti legno εις viis ex dominatui Partus se precum frEctus xl- detur posse dici num parens mea iovit Deo, Coeli terraeque Creatori,si marem conciperet,se eum Diuini Maie- sati consecraturam fusi si ita contigit. Cum ad quin quennium perum , uti fuerunt mihi Praeceptores, verrie, in litteris. ω ligione erudirent. Sed accidit saepius res mira, quod eum ijs fuerilegis doctrinis imbiserer,saepius ea imrinsecus execrarer, in blasphemi, Misectarer. Quod coacte cum agerem , quodammodo displicebant inde miίi non paululum: uin semel SS IE S V,

M AERIAE nomina protuli prorsus ignarus quid Lia significarent ω cum Furens mea adesset, increpavit acerbῖ, extorquere conata, undenam ea audiui sena , timore fissum me, nec scire quid sibi vellent,noe,nquam ἐntellexisse , monuit ne amplius proferrem , cum essent Christianorum Mahum et infensorum versa; in suo cubi- eulo me noctu quiescere volebat, noctu radios supra caput meum, ut luctantes vidi , ne timens tegumento ullo valelum fugere illorum flentiorem; si saepius di mulieres pulcher=imas albis indutus sibus tam aut νigi l .an. peti, connubio iungi,c intra annum,s i praeterit, iam γ' tractaretur ea . pararentur festa, duxi

130쪽

principem Romi ani,sed inter hae gaudia non cumulae te gaudebat cor meum, Getae iam noui, quid mihi δε-

esset, cum 4 Domino mro Iesu abess-; qui solum cumu&ta potes gaudia praesare. Iucessit cupido , postfu im binas ex uxore filias susceperam , iubisendi Mechum , veca omnia spiritualia bona consequerer, quae illuc euntibus large impertiri a caecis illis , ducibusve aecorum audiebam 'me praesertim incitabat, quod saepius intellexe-νam, ut Mecham non amisi se mortem oppetiturum vel Iud eum, vel risianum M igitur huic perieulo subiacerem, iliae iter destiuisui sed incredibile est quanta vis arentes,vxor, quales id impedire conati sint eo genitor deuenit, ut mihi omnia negaret ad iter necessaria; sed ego contra adeo flagrabam desiderio eundi, ut paene ignis esset meo in corde. aut bie magis iunia mimari eorrobo si i idebatur, Dat ei aditus erat Anagis occlusus, adeo ut decarnerem abrique I llare iter capessere , sed rogatus, ut per annam saltem di ferrem, equitate posulationis exus veni ueta re suteunam. interim natus es, sibi sius. Domum summa, obstaculis omnibus u..pnatis, si anidis, latorius, omuibus invisis, γ' sola ge-isitrie mei miserata itineris hi iticum suppeditante fine Liter. Perveni Tuuetum cybi magni te fui excep. tus, ibique Di per pli res dies ob muris exagitationem hebementissimum his diobes Bidi uocta dormiens homi quem albis tutatum , qui me circausicebat variis Tunetia ijs. Cui dies: Quὸ me his ducere Et ille reposuit mi' hi in Christa uorum regiones, nam Deus Bult te ibi moro Dixi hsu rem mjs, qui respondebaut mihi, hane