장음표시 사용
271쪽
Isis amor seu appetituSomnis boni.
CAP. VI. 1 cio UBER III. MYSTAGOGIA
Decima nona vero die noctu stolati Sacerdotes ad mare descenduhi,& sacri cistam esserunt,auream arculam intus continςntem, in quam poculentam aquam essundunt. Interim magnus astantium clamor exoritur,quod Osiris inuentus sit. Mox aquae glebam miscent, ingζrentesque aromata,& pretiosa sustimenta, Liunae simile efingunt simulachrum, quod si ola exornant atque in medium proserunt. Iside itaque Osiridem suscipiente . Horoque nebulis & evaporationibus victum quidem Typhonem, non tamen occisu
innuunt. Neque enim permisit terraeDomina,aduersam humectationis natapoii omni sese turam prorsus perire,temperiem volens perpetuo manere . Cum integer' 'μ' mundi ornatus conuentusque nullo modo essὸ possit,ignea Vi depereunt Atque haec ex Plutarcho iere desumpsimus. Cceterum alij aliter interpro Oseis vis se- tantes, aiunt Osiridem nil aliud quam virtutem seminalem seu gener muti hisin tiuam esse, ac proinde humana eum forma depingebant cum erecto genitali. Isidem autem dicebant esse vim illam naturae fς mininam,& totius susceptricem generationis; propter quod id est Nutrix &- id est susceptrix a Platone nuncupata est a Plutarchol V, νυHS dicta,omnes enim ideas atque imagines admittit , habet enim congenitum amorem erga id , quod primum ac summum est inter omnia; quod sane ipsum bonum est; adhoc enim rapitur, hoc optat, hoc sequitur; quod vero malum est fugit dc auersatur. Hinc non abs re Osiridis animam incorruptam & sempiternam - testantur, corpus vero a Typhone dilaceratum , Isidem vero id quaerere atque in artus restaurare. Nam quod perpetuum est,id desultorio, ac mutabili multo praestantius, dc quas a mutabili imagine sun iit, nec perennant,
nec semper eaedem sunt, sed quasi e cera sigilla,& impressiones,vestigiaque
delentur. Cum has igitur praeter rationem admittit ac mutuatur, tune ad- uersuSHorum manus conserere dicitur, quem Isis ceu sensibilem intelligibi-
Quid Hotus. lis mundi imaginem progenuit. Quid porro aliud prodigiosus ille Apollinis seu Hori ex Iside & Osiride coceptus indicat, nisi primam adhuc & ina- persectam generationem factam ante visibilem mundi conditioner Et quid aliud per Horum oculis a natiuitate captum, nisi rude quoddam &impolitum mundi nastentissimulachrum Porro Horus perfectior iam dc ad ultior Typhonis conatus infregisse traditur, ac proinde in Copto Hori simulachrum,altera manu tenens Typhonis pudenda,depingitur. Mercuriuquoque aiunt evulsis Typhonis neruis pro chordis uti, sic innuentes, quod opis ex ratio uniuersum hoc coaptans,concentum secit ex distanis, de tabifica mi quidem vim non deleuit, sed repressit& retudit . Ea tam en adhuc licet admodum luxata perturbat, immutat, implicat, mirasque rebus mundi vicissitudines affert; motusque aridos excitans, terram quatit, in aere Vero importunos stiritus euocans,praesteres& sulmina iaculatur,aquas etiam i q-ficit, dc citra Lunam cuncta subriertit, pulcherrima atque fulgidissimaqu*munoo . . uia conspurcans . CCeterum potior e tribus constat,intelligibili,&materia,S.eo, qui ex utroque coalescit, quam nos mundum, Graeci appellant.
Mercurius Typhonis neruis excisis
272쪽
At Plato intelligibile, nutis ideam, nunc exemplar, nune Patrem; materia vero matrem, alias nutricem, non unquam sedem locumque generationis; quod autem ex ambobus est, γγ 'ρbidest,progenitum,aut certe generanonεωlent appellarer Quod sine elegantissimὸ per triangulum ορθρμηρνὰEgvpiij demonstrarunt, cum illum uniuersi naturae apposite comparant. Perpςn- Triijstulum dicularem enim assimilant mari seu Osiridi,ut principio activo; Basin vero taminae seu Isidi principio passivo. Subtendentem denique seu Hor' ex utroque progenito, ut in figura patet: Huc alludit, quod Horum .Coe
mire vocant, hoc est visibilem ι; Non in sesibilis enim eli mudus,&subieetus obtutui nostro. Isin vero A' θυρmodo , modo modo nuncupant: quorum Nominum primum, matrem, se cundum Hori domum mundanam, quam Plato generationis regionem,conceptaculumque dixit, tertium ex multitudine S causa compos tum significat.
Hanoc quoq; Socrates in Sym- mittis posio Platonis allusisse videtur, quando ex Peniae cum Poro c5, missione amorem natum comis
miniscitur. Est enim Isis Dea tanquam materia, quam Peniam appellamus, in amorem ac desiderium Osiridis semper intera. Incurrendo autem, vel extrema deuastando moerere, ac lugere dicitur, reliquias etiam & fragi menta Osiridis modo legere,modo stola contegere,quem deinde refectum restitutumque in artus ostendat. Nam in coelo&as ris species, & essiuxus Dei perennes, in terra vero & marj, ut plantis, coeterisque animantibus dis spata, & latentia videmus,cum generantur. Quam ob causam Typhonem& Nephthyn conuenire, fabula traditum est,&Osirin clandestinum con cubitum exercere ; quoniam extremas materiae partes, quas Nephthy & Teleutin, id est, finem vocant, corruptibilis N tabifica potentia maxime
infestat; genitalis autem, & lauguidam vim habet a Typhone profligata, ex qua id tantum superest, quod Isis assumpsit, & in fidem recepit, undo Isti ,idcst, ab eundo, prudentem scilicet naturae progressur appellant. Sicut Typhonem & Σηθ ct econtra nuncupant, quibus nominibus vim quandam ad prohibendum, reluctandumque, &sub vertendum factam indicant. Ad haec Sideritim seu Magnetem lapide ossa Hori ; Typhonis autem serrum Vocant; ut Manethon scriptum reliquit. Sicuti enim ferrum subinde trahitur, nunc in aduersum replosum
Typhon feta rualia Magaesosia Hori.
273쪽
retro abit, ita bonus & salutari mundi excursu mu rutiarisiuiusque M. currens, molliorem facit persuasionem magihmgm vi duritiem illampla ne Typhoniam stangat. Sed rursus cohibitus & retroactus in seipsicin f cultate tua deficitur. Si autem lubet rem in compendium reserre, dieiici liqui, nequς qu/m, Dp'uςm sesςm, ueque perram, neque coelum osinnavi Isin recte nuncupari; neque Typhonem rursiis ignem.meque squalici, rem,neque mare, sed si quid in jji est immodicum,&ab ardine sejunctum Typhoni tribuamus: quod vero ad ornatum, & bonum, commoduar est quasi Isidii opificium 1, imaginem autem & exemplar, & rationem Ouridis colamu , ac vςneremur1 neutiquam inconSruum sit.
De Sole, Luna per Osiridem γ I idem significatis.
ιγmcationiDus actum sit,visum est tamen hoc loco uberius,di particularius de ijs tractare, cum huic veluti fundamento pleraeque hiuroglyphicorum explicationes innitantur. aEgyprii. itaque,quemadmodum &aliae gentes Osirin Solem, Isidem Lunam inter-
Luna, pretati iunt, eo quoui rum astrorum dominio, innuxuque tota natura
sustineatur; exprimit id apposite fabula de Hercule, qui comes soli additus, cum eo coelestes percurrit ambitus. Lunae vero Mercurium ; nam quae ad Lunam attinent, philosophiae & rationi, quae ad Solem spectant, sortitudini, atque summae activitati comparant; sed locus hic postulare videtur, ut fabulam supra citatam etiam Soli dc Lunae accommodemus. Osiridem itaque i . die Mensis Athyr perijsse fabulantur, quq numero ostenditur
elongatio Lunae a Sole, quam plenilunium sed -υσεληνον Graeci; Pythago ἀντιφωξιν , id est, intersegmentum appellarunt, dc hunc numerum omnino abominantur. Cum enim i sit terragonus, id est, quadratus numerus: 38 autem altera parte longior, seu parallelogrammum, quibus selis inter numeros, aequas habere contingit dimensiones. II. occurrens Vtrumque intersecat, distinguitque - δοον, id est, sesqui octauam proportionem, ideo hunc numerum, di imperfectum, & insortunatum abominantur.jAnno- ,r. annia rum autem numerum quibus Osirin regnasse serunt,nimirum 18. ad dies, quibus Luna vias suas obit,seu ad menstruum spatium reserunt ; ac proin siςς λ de Osiridis sepulchra ornant, varijsque rebus Lunae figuram imitanxibu , . . eo quod Luna Soli appropinquas lucere desinat, & oculis nostris auseratur partes sectus G1uis Vero in x .partes ducerptus,nil aliud designare videtur,mia dierum inter coniunctionem atque oppositionem, Lunae intercapedinem. Vnde diem,quo se Luna Solis radiis subducit,persectum bonum, teste M exhon appellant. Osrin verd tunc beneficum, robustum, valentemque interprerantur; quin Salterum Dei nomen Omphin, rectius Momphta,
274쪽
id est,benefactore ideo vocat Homerus, eo quod Osiris qui & Nilus dicitur,
ad luces Lunae incrementum capit aut decreanentum, maximum enim in- ': μ' ς' crementum, quod fit circa Elephantinam cubitorum et 8. periodico Lunae . Iucrementa motui comparatur,minimum autem,quod circa Mentitem 5 Zoin, 6. cu- bs ,
bitorum contingit, ad Lunam , id est,semidimidiatam transfertur. ζ. ὀὶἡiar Mediocre vero, quod do iustum est, & circa Memphin annotatu cubitorum e: deprehenditur i . cui plenilunium respondet. Adde Apin Osiridis imis gine no alia de causa animata fingi nisi quod cum Luna firma,costantemq; lucem nact a fuerit, eu gigni de in libidine incitari tradatur,neq;maculaecillae Quid macu- nigrae albis c5 mixtae,insinuant,nisi vita tape dictu est,bicolore Lunae facie. Confirmant hoc sesto, quod ingressum Osiridis in Lunam dicunt , menso Phamenoth initio veris celebrato. Vnde de Osiridem veluti principium activum, Isidem passivum statuunt. Nam & a Sole Osiride impletur& conci- , pig& eadem rursiis in aerem semina quaedam seu principia genitalia destillat; unde origo Hori sensibilium huius mundi rerii imaginis, cum quo Typhon inimicitias exercet, quod nil est aliud, quam indissolubilis illa generae nis vicissitu. tionis& corruptionis simultas, quando sitae habet inferior mundus, ut alternatim corruptionem detrimentis compenset, nunquam noua sobole Scgeneratione carens . Porro quid aliud defectus luminarium designant, nisi Deiactu, tu
lugentem atro vestitu Isidem, Osiridisque a Typhone occisi in arcam detrusionem 'Quid vero,quod enixa NephthysAnubim;Isis stibijcitur.Nempe quod Nephthys ea est obscuritas,quae subterra latet,seu in hemispherio
tenebrosb: Isis ea lux, quae in hemisphaerio lucido. At circulus finiens,que Horizon . horizontem appellant, Vtrique communis,Anubis dicitur, & non imn en in nubis diei
to cani comparatur, ed quod coelo terraque polleat; de in hac signi patione ' eandem apud AEgyptios vim habere videtur Anubis; quam apud Graeco jHecate . Verum ut hactenus dies a concilientur , nos dicimus Osiridem nili aliud esse, quam Solem ipsum,uirtute sua quadruplici omnia, quae inmuum do sunt alentem ac sustentantem, cui Isis Luna veluti lacia, ac xoni . . et eam imprςgnate sςcundior facta,pro aspectuum, re coitus diuersit ite,diuor isos quoque effectus producit in sublunari mundo, qui effectus Horas j in im uni vocabulo appellantur, ut supra innuimus. Typhon vero hon male quiuis malignus Planeta, aut planetae maligni influxus utriusque salutares influxus impediens dici potest . In titulatur autem Osiris vari)s nominibus pro ratione effectuum, quos producit , ita BacchuS dicituro Ob Hry tem Vi- i , se Lithis delicet Solis humectativam, vimque genitalem. Hercules ob virtutem Soliscosolidativam, maturalitiamque. Apollo ob vim calefactivam, illuminat, rum peperit
uam, constrictiuam . Mercurius denique dicitur ob vim, quam in attrahes dis vaporibus habet , exhalationibusq; ad nubes & pluuias producendas, o dinatis. Isis vero Minerua vocatur,eis quod e capite Iouis,id est,Osiridis n- sin, Minfricta, artes descientias doceat. Solis enim radij in Luna veluti in specu si quod dam conieci i, ad nos auctis Viribu reuerberantur, qua rum Vit& efficacia Cc a docuit
275쪽
docuit homines certo &oportuno tempore semina mandare terrae, lignae, ad aedificandum apta caedere, alijs agriculturae operibus insudare , unde ara. tes vitae usuique.humano necessarias exortas testatur Cotu Iriella lib. i. de re Columςll hori. Vocatur autem Isis Iuno ob virtutem seminalem, quam aeri conti-xulfie H nub vi sua humectativa influit. Venus ob generatiuum appetitum , quo omnia inferiora ad similis procreationem inclinantur; tum ob tacunditate: summam qua in rebus producendis pollet, unde non male a Poetis e genitalibus Saturni abscissis&in mare coniectis nata fingitur . Proserpina denique dicitur,ob dominium in terrae filios, plantas inquam,arbores, semina, aliosque fructus: ed quod humidis suis influxibus terrae communicatis accedente Solis virtute adolestere faciat, seu proserpere plantas, frutices, solixo 1, semina. Horus denique omnes illos ess ctus, qui virtute Solis & Lunae in terra generantur, resert. Vnde pingitur infans ob platarum teneritudinem, cum cornucopia ob abundantiam rerum 1 quas pro iducit indicanda. Typhon vero nil aliud referre videtur, quam vel excessivum humorem, quo Horus veluti in mare coniectus submeroitur, vel radios Saturninosi seu vim quandam adustiuam, qua Horus inopia humoris violeter veluti a Typhori ne mori cogitur. Nihil enim plantis,fructibus seu floribus adeo nocivum est: quam nimia humiditas , quibus offocata computrescunt; aut nimia siccitas, qua exarescentibus radicibus conmtabescere necessariis coguntur: nisi mox ab Iside inquirantur; hoc est a Lunae rudijs benigne aspecta, ad vitam res aurentur. Atque ex his omnibus raritet, quanto ingenio, εο eruditione antiqui AEgyptiorum sapientes tacundu genium, sub symbolica hac Osiridis, Isidis, Hori, de Typhodinis historia lepraesentarint. Sed a ratione tandem ad mores transtuleritis
series iam postulat ut dieamus. . Typho quid λ
Tropologica Anificatione, interpretatione Osiridis i
ita teste Aristotele tripliciter considerari potest; vel iriuatos, & mores sermados spe
η Τής - ctat, de ita dicitur h-; vel familiae alicuius gubernandae leges praescribit'; de hoc modo oohonomia appellatur; vel denique Remp: seu commuNitatem ali quam spectat, & vocatur Politia : quae tres partes Philosophiae iunctae c5-- stituunt
276쪽
stituunt integrum Alum & politicum mundum omnibus numeris absolutissimum , ut recte lib. 1. de Rep. docet Plato. Hinc pulchro sane synesius discurru mons rat, hanc de Osiride, Iside, Horo, Typhone historiam speculum quoddam esse moralis distiplinae omnibus propositum Vt in eo quid amplexandum nobis, quid fugiendum sit, videamus. . Sic
enim in maiori mundo Solis, dc Lunae inoffensa coniunctione , dc operari ne, omnia inferiora reguntur & sustentantur, ita in politico 'mundo juxta is analogiam quandam Sol & Luna quaedam datur, quorum unanimi consensu, totum reliquum politicum corpus foueatur&sustentetur: Solem vero hunc S: Lunam in philosephia morali nil aliud dicimus esse, quam intel- sol O leeius& voluntatis concordiam per Osiridem &Isidem repraesentata .., Sicut etiam Osiris seu Sol illuminando & calefaciendo, tum Lunam, tu reliquum in seriorem mundum idoneum iacit ad generationes sic intellectus illuminando voluntatem, seu Isident, eamq; per veri boni repraesentatione ad amorem incitado habilem reddit ad bonoru operu ,pductionem. Ex quorum mutua concordia, nastitur Horus, verus ille Apollo, musicae M ub ii, Est harmonicarum proportionum inuentor, quo concinente, summa imi ,im. h. summis, ima denique, ac summa medijs; summa ubique proportione re- tico mundo. spondentibus ; hoc est, exteriores potentiae interioribus subiectoae, appetitu sensitivo rationali conformato subjecta voluntate intellectui, reliquas po. ten iij, in unum veluti consentientibus, ac in bonum unanimiter interitis admirabilem quandam menti pacem non male per adiunctum Appi liiij.
cornucopiae, floresque adumbratum parere comperiuntur. Cum Vero omi'nia in rebus humanismista sint,& bona contemperata malis, atque 'thre
merus scripsit, duo in Iouis liminς dolia, quorum dispensatorem ac veluti institorem non unum credi par est duobus contrarijso principi js , re pugnantibus potentijs erogari; quorum haec dextrorsum recta prouehatur sinistrorsum illa oblique feratur; Fit ut harmonia illa microcosmi subinde turbetur, Osiris a Τyphone occidatur, & dispersus in mare conijciatui . I . lugeat, d simulata corporis eius inuentione in artus delusinio quodammulachri figmento restauret; hoc est potentia rationalis ab appetitv sensi
riuo dc brutal, , vero Typhonis symbolo,superetur,obnubjleturq; splendor 'luminis eius in brutorum affectuum caligine extincto a Vere enim tunc a
Typhone Ostis occidi dicitur, cum intellectus vana concupis dentia ille,ctus, &a brutali appetitu victus, id quod legi riaturae, sed rectat rationis dictamini e diametro contrarium faciendum esse judicat Ise lugere dicitur MOsiridem quaerere, cum obnubilato intellectu, &prostrato , voluntas bonum quaerens, idque Verum obducentis &cproponentis, deiectum reperire nequit. Falsum Osiridem delusoria am fingit, cum in bono apparente & falso sibi acquiescendum putat. Adumbrarunt hanc discordia olim apposite symbolicis. suis figmentis Mercurius te maximus dc Zoroaster, qui rationalem & sensitiuum dictos appetitus sibi adeo contrarios sub digu
277쪽
Deorum nomine, quorum ille bonorum, hic malorum opificem dixit, in- Η'y' δης digitauit, meliorem Horomazen, Ariminium Vero deteriorem vocans , ii,
'''''' similem luet, hune obseuritati & caligini assimilabat; inter hos
yyi χηρε vero Mithram medium statuebat. Priorem precibus S sacrificijs continuis exorari: alteri amuleta averruncatiua , & sacrificia funesta,execrationibus adhibitis,offerri debere statuit. Inter caetera etiam herbam quandam Omo-HςxhROm0 mi nomine in mortario conterunt,inuocantes' Ditem &Scotum,hoc est, tenebrarum numen , admiscentesque lupi sanguinem in locum opacuata
deferrentes proijciunt; qua quidem descriptione , nil aliud insinuare vult, quam ceremonias quibus AEgyptij Osiridem & Typhonem illu veluti Genium optimum sacrificijs, suffimentis alijsque in numeris ritibus: hunc veluti daemonem infortunatum execrationibus,ac luctuosis sistrorum strepitibus depellentes, quid in potentiarum discordia in Oeconomicis controue sijs, ac denique in Rerum publicarum tumultibus , ac seditionibus faciendum esset,subobscure significare volebant. Cum enim, ut supra diximus, philosophia moralis tripliciter consideretur, vel quoad priuatas personas, vel quo ad oeconomiam aliquam,vel denique quoad Rempublicam con- cernit. Quod enim Osirin inter & Isin,contumax ille ac perduellis Typhoh. ναήic in anima rationali; hoc in Oeconomica Repub maritum inter & uxore dissidentia, zelotypia, suspicio. In politico vero mundo Magistratu seu principem inter , subditos rebelles, detrectatoresque bellum , tumultus, seditiones, legum salubrium contemptus; re ut a primo incipiam; si enim potior pars hominis,id est,superior ab inseriori subiugetur, occiditur aTyphone Osiris totius perit harmonia animi ; ita si in Oeconomia quapiam coniuges sint dissidentes, zelotypi, suspicaces, nullam inter se habentes confidentiam, Osiris occiditur a Typhone,sic eius corpus discerptum in varias partes abijcitur, hoc est qui debebant esse veluti duo in carne una badulterijs ac vaga quadam fornicandi libidine in diuersa, ac varia commistione maculati, veluti in multas distrahuntur partes . Ιsis luget, id est,ob timorem, suspiciones, dolores, aliaque accidentia similibus propria coniugia' hus. Fugandus itaque Typhon, sistris, execrationibus, alijsque med ijs Ae-g7prijs consuetis . Denique si Magistratus, Rex aut Princeps a subditis disia sonet, si leges coiiduae ad bonum commune conditae contemnantur; O ciditur a Typhone Osiris,id est, Architectonicus legislatoris intellectus fit in recipientium sub ditorum antimis difformis; & ex varia & iniqua legum in terpretatione discerpitur Osiris; unde bella, seditiones ciuiles, caedes inhumanae, aliaeque malorum Iliades, quae hanc discrepantia, veluti corpus Vmbra concomitari selent, exoriuntur; de quibus egregie discurrente. 1 Videt Synes. lib. de prouidentia, Marsilium Ficin , lib. de legibus. Inter coeteros
278쪽
mniecerum, atque ita mala permista bopis, intipathiam & ditan antenio istum mundi concentum causata ςGaddit se tum postmodum fatalis tempus, qu' siibduino Arimanio, malisque depulsi , terram aequalem, &solidamfactam esse, unamque felicium hominu Remp. euasisse. Quae omnia haud incogrue praedictis adaptari possunt. Puli. enim Typhone Arima
nio redit pax, restauratur Osius Orimazes, orus ad immortalitatem rcuocatur, laetatur Isis de nunquam sitis quaesito Osiride tandem inuento , leges salubriteriat ab omnibus boneuole cipiuntur. Vita denique omnis dolaris S malorum experte vivitur: ψmnes denique intentam, diuq; con cupitam tranquillitatem, pacemque adepti, ea seliciter, & sine taedio perfruuntur; sed haec de morali explicatione sufficiant. Um a Dijs immortalibus, dicit Tullius, omnia bona peti oporteat, tum maxime eam, quae de ipsi*constat sapiuntiam, quaeri oportet, qua imbutus magnus ille Macedonum Rex Alexander dicere solebasimul Hinc . Egyptiorum sapientes viri ingenio subtiles,& ad stiblimium rerum' in buta' iscrutinia aptissimi, cum abominandam illam, ac planeridiculam superstitiosae gentis in Deoru cultu rationem intuerentur,nec inueteratam iam idololatriae consuetudinem, ac imbibitam semel pertinacis turbae de ridiculis Dijs conceptam opinionem adimere sese posse viderent. Sub hisce fabularum figmentis, maxima quaevis mysteria de DEO, de mundo, de Angelis,&Doemonibus, teste Iamblicho, ad anagogicas confugientes explicandi
rationes, exprimere sunt conati, indignum enim esse rebantur,ijs rebus, quae vel ex natura sua imperfecta sunt, aut ex diuersis composita speciebus, vel
279쪽
vel quae corruptione,autetia prauis animi asctionibus, sti- timore, obnoxia essent, ei, quod intellectu concipi pyresti optimum , nobii lissimum, atque excellentissimum , Diuinitati nimirum aiungere Vςxqyς i' maxime ijs rebus, quae cum atatione, id misisse longe lunt remotissimae πρbau'r' viis allax ille Apis , seu Mnevius Tauru Melidesiorum Hircus, immanis crocodilus, insensatus Nilus vitaque carens,olera hortorum numina,bestia rum pabula,similia qua portenta Deorum , quae noli res sacras duntaxat inarisum contemptumque vocabant, quae minima imprinitatis pars esse poterat; sed mera & intolerabili superstitione, varijsq; daemonu imposturis aliorum mentes implicabant, aliorum autem in ferinam & pudendam impie tatem, ac conclamatam denique peccandi licentiam trahebant . Quis enim adeo philosephicae disciplinae ignarus, qui ἱεω, Q . similiaq; simulachra, Deos credat Deos alutem uti AEgyptij putabant,vitii Typhonis sormidantes in diuersa transformatos, nunc Ibium, Canuue, nudaccipitium, Vaccarumque corpora induere, omnes fabulas, omnia excedit portenta. Nequaquam ergo existimandum est, sapientissimos AEgyptioruSacerdotes, hisce aut quicquam tribuisse , aut falsa quadam opinione per 'suasos, ijs quicquam Diuinitatis inesse sensisse ; sed hisce dunta at fabulis veluti symbolis quibusdam ad sublimium rerum sacramenta, ab indignis contegenda uses, altiorem philosephiam indicasse. Tantum enim lumine naturae Valebant , ut illud ens, quod nos D EVM dicimus , finitum, corruptibile, mobile , multiplex esse, fieri non posse crederent. Ac primo quidem infinitatem DEI naturali mentis ratiocinio, uti ex Ε, .as,tii. Zoroastre, Trismegisto, alijsque. apparet, colligebant e rerum omnium x ij Us' ' conseruatione, rerumque creatarum esseruialia DEO dependentia: quod finito & mobili enti conuenire impossibile est. Hincia pienter Orpheus i
hymno Saturni: omnes mundi partes habitas , generationis ex erS, queminsecutus Parmenides Pythagoraeus,Deum dixit ens unum, immobile, infini- tu; praeterea fatetur Trismegistus, Deum non misteri alicui: nullius proprium esse Ducem, sed communem existere; si communis ergo est, commune eide competet munus;& si esse commune sit rebus omnibus esse igitur ubicunque sit, pendebit ab eo. Quod mystice tangens Zoroaster dicit: Omnia 6n Vn egenita; Et Orpheus Deum ideo appellat necessitateam νcum necessitatem Vbique dominari asserit. Sed audiamus Trismegistum iis .iviai clariu de infinitate Dei tractantem Dialog. I 2 Dem,ait,circa omnia' , que per omneta, actus enim erit omnium atque potentia , nihil etiam eri in omni , quod non sit ipse Deus; itaque nec magnitudo, neque locus, neque qualitas, neque si Wrsine que te M circa Deum, omne enim eri: Quem secuti Plato,Pythagoras,Ploxinu ,
Ne uti, in , aliiquς AEgyptiacae sapientiae alumni,non absimilia de praedici is ut interimis. . ..ihi, Aristotelem sileam) retulerunt . Compertum est in animalibus neruure quendam esse circa Nucham, quem qui trahunt, cuncta simul animantis membra, ita mouent, ut singula proprijs motibus concitentur; & sic AEgy'
Deus unus Amasteri in animali mouentur
280쪽
piij , & post eos Aristotel. lib. de mundo; a Deo causerunt. causa mundii
membra moueri tradidere . Cum igitur Vnum Deum dicerent ens necessarium, infinitum, immobile, circulum illum aeternum,dc immensunia, cuius centrum Vbique, circumferentia nusquam, a quo, & in quem , quicquid est, prodiens reuertitur; Deorum pluralitatem consequenter consistere impossibile arbitrabantur, quia lumine naturae docti ductiq; plura principia,praeter unum esse,posse Wisit pyexistimabant. In quolibet enim rerum genere, illud quod est generis illius summum, unum esse duntaxat sciebat, di si plures essent Dij, unum alterius perfectione cariturum,&consequente defectui alicui obnoxium, quod Diuinae naturae repugnat, cognoscebant. Unum igitur Deum , naturam naturantem, seu essentiam essentiantenta , principium & finem rerum Omnium confitebantur; motus autem ordoque per tot secula adeo aequalis,tam ingentis ac multiplicis machinς eos docebat
indefessum esse,adeoque infinitam quandam in Gubernatore potentiania finita enim, ut recte Aristoteles docet, potentia, tempore finitosiue infinito motum, sine fatigatione continuare nequit. Sed ut ad scopum tandem veniamus; hunc Deum, cuius multiplices virtutes &perietiones AEgyptij sapientes subobscure nobis per Osiridem , Isidem & Horum indicare voluerunt, dum illum omnium rerum principium & authorem , sapientiarna lyps' ubi vero eiusdem per Isidem, quam sapra ex vi nominis,nil aliud,nisi prudentem naturae progressum significari e Plutarcho retulimus) omnia moderantem & disponentem adstruxerunt. Per Horum denique exteriorem illam ne sensibilem mundi fabricam,a Deo sismma sapientia produciam,innuere voluerunt. Atque hoc ita sese habere testatur Iamblichus de mysterijs Migypt. tractans. Nam cum discipuli eius quaererent, quidnam: primam eam sam esse iudicaret utrum intellectu Pan aliquid supra in ellectum Θ vnum aliquid selum P an una cum alio quodam sine alijsὶ utrum corporeu aut incorporeum Vtrum cum opifice mundi idem, an eo superius ρ simi liaque circa primum principium quaererent . Iamblichus respondisse sertur h isce verbis . Ego mero, Mit , causeam inprimo tibi dicam , ob quam sacris antiqui ius spriorum scriptores de his moria ienserint, Cy insuper hum sectulisapientes , non eadem de his ratione loquantur. Cum enim multae in niuerso fini essentiae, ac si multi ariam inter se disserunt, merito earum, ly multa earum tradita sunt priscipia ha
bentia ordines disterentes ab alty Sacerdotibus alia principis quidem tota et nidiuersaliaque, narrat Seleucini Mercuriin ipse. tradit zo Ooo. που minibi id est Maneth restri 3 QOOO. itemque in tu per ecte omnia demo rauit Oportet stitur de his omnibus veritatem breuiter declarare, atque primum, quod primo si xjpsit prin
quisitu . Primus Dein ante ens, Ist , pater V prim3 Dei, quem gignit manens tiones.
in initate sua solitaria: atque id est ope r intelligibile,atque exemplar illius, quod discitur sui pater, sevi filiin, mnipater, se Dein merebonus , ille enim maior sprimus, s fons omnium radix eorum, quae prima intelligutur intelligunt; scilicet idem rum . Ab hoc et lique πηο Devi per flese sciensi, bonum explicauit, ideoque dieitur