장음표시 사용
61쪽
. quam bella faciebat. Itaque quum diu multum. que eluderent Satyi , Deceates, Oxybii . Euburiates, Ingauni, tandem Fulvius latebras eorum ignibus sepsit: Hae bius in plana deduxit: Post humius ita ex- armauit, ut vix reliquerit ferrum , quo
s.iluin IV. Gallis insubribus, & his aeeolis G tticum, Alpium, animi ferarum, eorpora plus quama. C. n. ζα5. humRnλ erant: sed experimento deprehen sum est, quippe sicut primus limpetus eis maior quam virorum est, ita sequens minor quam feminarum: Alpina corpora humenti coelo educata, habent quiddam simile nivibus suis : quae mox ut caluere pugna, statim in sudorem eunt; & leui motu . quasi sole, laxantur. Hi saepe &alias, sed Britontaro duce, is non prius soluturos se baltea, quam Capitolium ascendissent, is iurauerant. Factum est. Victos a IIι oim. enim Aemilius in Capitolio discinxit. Mox, AEV 5 7- Ariovisto duce, vovere is de nostrorum mi-
illum praeda Marti suo torquem. ,, Inter eepit Iuppiter votum. Nam de torquibus
eorum aureum tropaeum Iovi Flaminius erexit. Viridomaro rege is Romana arma Vulcano,, promiserant. Aliorsum vota ce-
62쪽
eideruui. occiso enim rege , Marcellus tertia post Romulum patrem Feretrio Ioui arma suspendit. V. Illyrii, seu Liburni, sub extremis SMIM, ID Alpium radicibus agunt inter Arsiam, tiumque flumen, longissime per totum Ad-a. C. n. a18.riani maris litus effusi. Hi, regnante Τeutana muliere, populationibus non contenti, licentiae scelus addiderunt. Legatos quippe nostros, ob ea quae deliquerant, iure agentes, nec gladio quidem, sed ut victrumas, securi percutiunt: praesectos nauium, igni comburunt. Idque quod indignius foret, mulier imperabat. Itaque , Cnaeo Fulvio Centimalo duee, late domantur. Stridiae in principum colla secures, legatorum manibus litauere. UΙ. Post primum Punicum bellum, vix Belliam iaquadriennii requies, ecce alterum bellum
minus quidem spatio nec enim amplius U. e. 53a. quam decem & octo annos habet sed adeo φ-ς η *3 cladium atrocitate terribilius, ut, si quis conserat damna utriusque populi, similior victo sit populus, qui vicit. Vrebat nobilem populum ablatum mare, captae insulae, dare tributa, quae iubere consueuerat. Hinc ultionem puer Annibal ad aram
63쪽
ivisa baI- patri iurauerat: nec morabatur. Igitur Π In caussam belli Saguntus delecta est, ve-
ei aliam M. tus Hispaniae Ciuitas, & opulenta, fidei- que erga Romanos magnum quidem, sed triste monumentum;. quam in libertatem communi foedere exceptam Annibal, cautatas nouorum motuum quaerens, & suis &Ipsorum manibus euertit, ut Italiam sibi rupto foedere aperiret. Summa Mederum Romanis religio est: itaque ad auditum sociae ciuitatis obsidium, memores icti cum Poenis quoque foederis, non statim ad arma procurrunt, dum prius more legitimo queri malunt. Interim iam nouem mensibus sessi lame, machinis, serro, versa denique in rabiem fide, immanem in soroexcitant rogum e tum desuper se suosque. eum Omnibus opibus suis, ferro & igui
corrumpunt. Huius tantae cladis auctor
Annibal poscitur. Tergiversantibus Pomnis, dux legationis: Quae, inquit, m ra est, Fabius y In hoc ego sinu bellum pacemque porto; virum eligitis 2 is Sub- clamantibus: Bellum. Bellum igitur, inquit . accipiter se & exeusso in media curia togae gremio, non sine horrore, quasi
plane sinu ferret, bellum effuditi Similla
64쪽
exItus belli initio suit. Nam , quasi has inserias sibi Saguntinorum ultimae dirae in Illo publico parricidio incendioque mandas sent: ita Manibus eorum, vastatione Italiae, captiuitate Africae, ducum & regum, qui id gessere bellum. exitio parentatum est. Igitur ubi semel se in Hispania mouit illa grauis & luctuosa Punici belli vis at que tempestas; destinatumque Romanis Iam diu fulmen Saguntino igne conflauit et statim quodam impetu rapta medias per- Deg it Alpes; & in Italiam ab illis sabuis osae altitudinis nivibus, velut coelo missa, descendit. Ac primi quidem impetus Romακ turbo inter Padum & Tisinum valido sta-
tim fragore detonuit. Tunc Scipione ducerim. fusus exercitus. Saucius etiam ipse venisi set in manus hostium Imperator, nisi protectum patrem praetextatus admodum filius ab ipsa morte rapuisset. Hic erat sel-pio, qui in exitium Africae crescit, nomen ex malis eius. habiturus. Ticino Trebia narum succedit. Hic seeunda belli Punici proeel ' βρη la desaeuit, Sempronio consule. Tunc
eallidissimi hostes , frigidum & niualem nacti diem, quum se ignibus prius oleo
que lauissent chorribile dictu homines a
65쪽
mellese & sole venientes nostra nos hieme τινιιo Hai vicerunt. Thrasymenus lacus tertium iudi Wram 'men Annibalis, Imperatore Flaminio. Ibi
A.V. . 535. quoque ars noua Punicae haudis. iam
* 5 pe nebula laeus palustribusque virgultis tectus eques, terga subito pugnantium in uasit. Nec de diis possumus queri. Imminentem quippe temerario duci cladem praedivarant insidentia 1ignis examina, &aquilas prodire nolentes , & commissam aciem sequutus ingena terrae tremore misi illum horrorem soli, equitum virorumque diseursus, & mota vehementius arma se-
quarto cerunt. Quartum, id est, paene ultimum
V vulnus imperit Cannae, ignobilis Apuliae
A. V. e. sm. vicust sed magnitudine cladis emetini, & quadraginta millium eaede parta nobilitas. Ibi in exitium infelicis exercitus, dux, teris ra, coelum, di , tota denique rerum natura consensit. Siquidem non contentus
fimulatis transiugis Annibal, qui mox teris ga pugnantium ceciderunt; insuper calliis dissimus Imperator , patentibus in campis, ohseruato loci ingenio, quod & sol ibi acerrimus, & plurimus puluis, & Eurus ab Oriente semper quasi ad constitutum, ita instruxit aetem, ut, Romanis aduersus haec
66쪽
omnia aduersis, quasi secundum eoelum tenens, vento , puluere, sole pugnaret. Itaque duo maximi exercitus caesi ad hostium satietatem, donee Annibal diceret militi suo: Parce serro. Ducum effugit a ter, alter occisus est: dubium uter maiora animo. Paullum puduit, Varro non desperauit. Documenta cladis cruentus aliis quamdiu Aufidus , pons ce cadaueribus,
iussu ducis, factus in torrento Vergelli; modii duo anulorum Carthaginem missi, dignitasque equestris taxata mensura. Du bium deinde non erit, quin ultimum illum diem habitura fuerit Roma , quintumque intra diem epulari Annibal in C pitolio potuerit, si quod Poenum.illum dixisse Adarbalem Bomilcaris ferunt Annibal Aoniεοι quemadmodum sciret vineere, si uti victo-ria scisset. o Tum quidem illum, ut dici vulgo solet, aut Fatum urbis imperaturae, aut ipsius mens mala, & auersi a Carthagino dii in diuersum abstulerunt. Quum victoria posset uti, frui maluit; relictaque Roma, Campaniam Tarentumque peragraret ubi mox & ipse, & exercitus ardor, elanguit: adeo ut verum dictum site is Cain
67쪽
inuictum Alpibus, indomitum armis. Camispaniae quis erederet y soles. & tepentes
sontibus Baiae subegerunt. Interim respirare Romanus, & quasi ab inferis emeriam mano- gere. Arma non erant; detracta sunt v temulis. Deerat iuuentus; in sacramen-
silia. tum militiae liberata seruitia. Egebat aetararium ; opes suas libens senatus in meis dium protulit et nec praeter quod in bullis fingulisque anulis eras, quidquam sibi auri reliquere. Eques sequutus exemplum, imitataeque equitem tribus. Denique vix suffecere tabulae, vix scribarum manus, Laevino Marcelloque Consulibus, quum priuatas opes in publicum deferrentur. Quid autem in deligendis magistratibus, quae eenturiarum sapientia, quum iuniores a senioribus consilium de creandis conis sulibus petiuere. Quippe aduersus hostem toties victorem, tam callidum, non vir tute tantum, sed suis etiam pugnare conis Mias siliis oportebat. Prima redeuntis. &, ut in ' sie dixerim. reuiuiscentis imperii spes Fabius fuit: qui nouam de Annibale victoinriam commentus est, non pugnare. Hine
ΠΙl cognomen nouum, & Reipublicae saluistare, Cunctator. Hinc illud ex populo,
68쪽
vt Imperii scutum vocaretur. Itaque per Samnium totum, per Falernos, Gauranosque saltus sic macerauit Annibalem, Vt, qui frangi virtute non poterat, mora comminueretur. Inde Claudio Marcello duce mareinus etiam congredi ausus est. comminus Ve' h., M.
nit, & pepulit Campania sua, & ab obsidione Nolae urbis excussit. Ausus & Sempronio Graccho duce per Lucaniam sequi,& premere terga cedentis: quamuis tunc o pudori manu seruili pugnaret. Nam huc usque tot mala compulerant, sed libertate donati, fecerant de seruitute Romanos. O horribilem in tot aduersis fidu- mau- 'ciam l o singularem animum ac spiritum populi Romanil tam artis adflictisquebus, quum de Italia sua diabitaret, ausus est tamen in diuersa respicere: quumque hostes in iugulo per Campaniam Apuliamque volitarent, mediamque de Italia Ascleam facerent, eodem tempore & hunc sustinebat , & in Siciliam , Sardiniam , Ηispaniam diuisa per terrarum orbem arma mittebat. Stellia mandata Marcello, nee diu restitit. Τota enim insula in una urbe superata est. Grande illud, &ante id tem-
69쪽
3ν σώων pus inuictum caput Syracusae , quam uiam Una ' ingenio defenderentur, ali-A.V.c.s v. quando cesserunt. Longe illi triplex mu- α βψε rus, totidemque areas, portus illo marmoreus, & sons celebratus Arethusae: nisi quod hactenus profuere, ut pulchritudini Sarminia a victae urbis parceretur. Sardiniam Grae-ehus abripuit. Nihil illi gentium feritas, Insanorumque nam sic vocantur immanitas montium profuere. Saevitum in vNhes, urbemque urbium Caralim, ut gens Contumax, vilisque morti, saltem deside- Miniones rio patrii soli domaretur. In Hispaniam ''missi cnaeus & Publius Scipiones, paene totam Poenis eripuerant; sed insidiis Puni-oae fraudis oppressi rursas amiserunt, magnis quidem illi proeliis quum Punicas opeseeeidissent; sed Punicae insidiae alterum
ferro castra metantem. alterum, quum euasitat in turrim, cinctum facibus oppres- Mimo νι- serunt. Igitur in ultionem patris, ac pa-θ-- - truis missus eum exercitu Scipio. eui tam ricium ι. grande de Africa nomen fata decreuerant, bellatricem illam, viris armisque nobilem
Hispaniam, illam seminarium hostilis exerineitus , illam Annibalis eruditricem cinervindibile dictui totam a Pyrenaeis montibus
70쪽
In Hereulis columnas & Oceanum recuperauit, nescias citius, an felicius. Quam velociter, quatuor anni fatentur et quam facile , vel una ciuitas probat. Eodem quippe , quo obsessa est die, capta est romenque Africanae victoriae fuit, quod tam facile victa est Hispana Carthago. Certum est tamen ad profligandam prouin- Garethagoetam maxime proseeisse singularem dueis 'μ -
anctitatem et quippe qui captiuos pueros puellasque praecipuae pulchritudinis baris . c. n. apiabaris restituerIt, ne in conspectum quudem suum passus adduci; ne quid de vir ginitatis integritate delibasse saltem oeulis videretur. Haec inter diuersa terrarum populus Romanus: nec ideo tamen Italiae visceribus inhaerentem summouere poterat Annibalem. Pleraque ad hostem desecerant; & dux acerrimus contra Romanos Italicis quoque viribus utebatur. Iam tamen eum plerisque oppidis & regionibus Excusseramus. Tarentus ad nos redierat: C κααR iam & capua, sedes & domus, & patria I altera Annibalis, tenebatur: cuius amissio tantum Poeno duel dolorem dedit, ut Inde totis viribus Romam conuerteretur. Ο