장음표시 사용
81쪽
quos Tolostobogi, Tectosagique iam insederant. Vtrique landis sagittisque acti, in perpetuam se pacem dediderunt. Sed
adligati miraeulo quodam fuere, quum catenas morsibus & ore tentassent: quo in offoeandas inuicem fauces praebuissent. Nam Orgiagontis regis uxor a centurione stuprum passa, memorabili exemplo custodiam euasit, reuulsumque militis caput ad maritum suum retulit. Boll. --- XII. Dum aliae aliaeque gentes Syriatici sequuntur ruinam, Macedonia A.U. c. 583. se rursus erexit. Fortissimum populum
inemoria & reeordatio suae nobilitatis agitabat: ae successerat Philippo filius Perses; qui semel in perpetuum victam esse Mae doniam, non putabat ex gentis dignitato. Multo vehementius sub hoc Maeedones,
quam sub patre, consurgunt. Quippe
Thraeas in vires suas traxerant: atque Ita industriam Macedonum viribus Τhracum, feroetam Thracum disciplina Macedonum, temperauerunt. Accessit his con1ilium dueis, qui situm regionum suarum sumisi mo speculatus Haemo, positis per abrupta eastris, ita Macedoniam suam armis Drroque vallaverat, ut non reliquisse aditum,
82쪽
nisi a caelo venturis hostibus . videretur. Nam Mareio Philippo Consule eam prouineiam ingressus populus Romanus, explo ratis diligenter accessibus, per Astrudem paludem, per acerbos dubiosque tumulos, illa, quae volucribus quoque videbantur in via , accessit et regemque securum, &nihil tale metuentem, subita belli irruptione terruit. Cuius tanta trepidatiq fuit, ut pecuniam omnem in mare iusserit mergi, ne periret: classem cremari, ne incende retur. Paullo Consule quum maiora & M screbra essent imposita praesidia, per alias vias Macedonia deprensa est , sumnia qui-πνεε regem dem arte, & industria ducis , quum alia T' minatus, alia irrepsisset. Cuius aduentva a. iam. 166. ipse adeo terribilis regi suit, ut interesse non auderet, sed gerenda dueibus bell mandauerit. Absens ergo victus fugit in maria, insulamque Samothracen, fretus celebri religione , quasi templa & arao possent defendere, quem nec montes sui, nec arma potuissent. Nemo regum diutius antissae fortunae conscientiam retinuit. Supplex quam scriberet ad Imperatorem ab illo, quo confugerat, templo, nomenque
epistolae notaret suum . Regem addidit.
83쪽
Sed nec reuerentior captae maiestatis alius Paullo suit. Quum in conspectum venis set hostis, in templum recepit, & conui in ulla adhibuit, liberosque admonuit suos,
ut fortunam, cui tantum liceret, reuereri iam us rentur. Inter pulcherrimos hunc quoquae
populus Romanus de Macedonia duxit .atque vidit triumphum: quippe cuius spectaculo triduum impleuerit. Primus dies signa tabulasque: sequens arma pecuniaSinque transuexit: tertius captiuos, ipsum que regem adtonitum adhuc , tamquam
subito malo stupentem. Sed multo prius gaudium victoriae populus Romanus , quam epistolis victoris perceperat. Quippo eodem die, quo victus Perses in Macedonia, Romae cognitum est. Duo iuuenes eandidis equis apud luturnae lacum pulis nerem & cruorem abluebant. Hi nunei
uere. Castorem & Pollucem fuisse creditum vulgo, quod gemini fuissent: inte fuisse bello, quod sanguine maderente RMacedonia venire, quod adhuc anhela
B.rium n. XIII. Macedonici belli eontagio traxit ιν i Illyrios. Ipsi quidem, ut Romanum a tera. c. n. H . go distringerent, a Perse rege conducti
84쪽
p unia militauere. Sine mora ab Anteio Praetore subiguntur. Scordam caput gentis delesse suffecit. Statim sequuta deditio est. Denique hoc bellum ante finitum est, quam geri Romae nunciaretur. X l V. Quodam lato, quasi ita conue- Reliumβε- ni stet inter Poenos & Maeedonas, ut ter- ''tio quoque vincerentur , eodem tempore A.V. c. s. utrique arma mouerunt: sed prior iugum
excutit Macedo, aliquanto, quam ante, grauior , dum contemnitur. Caassa belli Prope erubescenda. Quippe regnum pari ter & bellum vir vltimae sortis Andriscus inuaserat; dubium liber an seruus, mer Cenarius certe: sed quia vulgo ex similitudine Philippi Pseudophilippus vocabatur,
regiam sormam , regium nomen , animo quoque regio impleuit. Igitur dum haec Romam ipsa contemnit populus Romanus, Iuven- tio Praetore contentus, virum non Macedonieis modo, sed Thraciae quoque auxi- Iiis ingentibus validum temere tentauit: in uictusque a veris regibus ab illo imaginario & scenico rege superatur. Sed con- s ullus αsale Metello amissum cum legione Praeto- M '
rem plenissime ultus est. Nam & Mace- ωο. doniam seruitute multauit, & ducem belli
85쪽
deditum ab eo, ad quem coniugerat, Τhraeiae regulo in Urbem In catenis reduxit; hoc quoque illi in malis tridulgente fortuna, ut de eo populus Romanus, quali de
vero rege, triumpharet. .arum ru- XV. Tertium cum Asriea bellum. & tempore exiguum nam quadriennio patra- . . e. ω3. tum est , & in eum paratione priorum. . c. . 347, misimum laborer non enim tam cum viris, quam cum ipsa urbe . pugnatum est: sed plane maximum euentu. Quippe eo tandem Carthago finita est. Atque si quis
trium temporum momenta confideret, pri mo commissum bellum, profligatum secun- Belli cause do, tertio vero consectum est. Sed huius
caussa belli, quod contra laederis legem adu rsus Numidas quidem semel parasi et classem & exercitum, frequens autem Mas nissae fines territabat. Sed huic bono socioque regi fauebatur. Quum bellum mirii. a. sederet, de belli fine tractatum est. Cato
rata' inexpiabili odio delendam esse Carthagi-
δεδει.n. nem, & quum de alio consuleretur, proti . nuntiabat. Scipio Nasica seruandam , ne, metu ablato aemulae urbis, luxuriari selieitas inciperet. Medium senatus elegit. ut urbs tantum loco moueretur. Nihil
86쪽
C enIm speciosius videbatur, quam esse Cariathaginem , quae non timeretur. Igitur Manilio Censorinoque Consulibus, populus Romanus adgressus Carthaginem, spe pacis iniecta, traditam a volentibus classem sub ipso ore urbis incendit. Tum euocatis principibus, is si salvi esse vellent, ut migrarent finibus, is imperatum. Quod pro rei atrocitate adeo mouit iras, ut ex trema mallent. Comploratum igitur publice statim, & pari voce clamatum est, ad arma a seditque sententia, quoquo modo rebellandum et non quia spes vlla iam superesset. sed quia patriam suam mallent hostium, quam suis, manibus euerti. Qm arthae rebellantium fuerit furor, vel hine intelli r
gi potest, quod in usum nouae classis tecta ita ιαo laia domusque resciderunt: in armorum ossicita hqr nis aurum & argentum pro aere ferroque conflatum est: in tormentorum vincula matronae crines suos contulerunt. Manei no deinde Consule, terra marique seruebat obsidio. Operis portus nudatus; &primus, &sequens, iam & tertius murus; quum tamen Byrsa, quod nomen arci fuit, quasi altera eluitas resistebat. Quamuis profligato urbis excidIo, tamen satale AH- .
87쪽
eae nomen Scipionum videbatur. Igitur In alium Sespionem conuersa Respublica, finem belli reposcebat. Hunc Paullo Macedoni eo procreatum Africani illius magni filius in deeus gentis adsumpserat, hoc scilicet fato. ut, quam urbem concusserat avus, nepos eius euerteret. Sed ut quam maxime mortiseri esse morsus solent m
mentium bestiarum ; sic plus negotii fulteum semiruta Carthagine, quam integra. Compulsis in unam arcem hostibus, po tum quoque maris Romanus issederat. Illi alterum ibi portum ab alia urbis parte foderunt: nec ut fugerent, sed quia nemo Illos hac euadere posse credebat. Inde quasi enata subito elassis erupit: quum interim iam diebus, iam noctibus , noua
aliqua moIes, noua machina, noua perditorum hominum manus, quasi ex obruto ineendio subita de cineribus flamma, pro-A,Mυ-- dibat. Deploratis nouissime rebus, qua-μ draginta se millia virorum dediderunt, carthagi minus credas , duce Asdrubale. Quantonia e i fortius semina, & uxor ducis y quae, com
V. e. 6 . prebensis duobus liberis , a culmino se do- . C. n. 144 mus in medium misit incendium, imitata
reginam , quae Carthaginem condidit.
88쪽
Quanta urbs deleta sit, ut de geteris ta Ceam, vel ignium mora probari potest. Quippe per continuos deeem & septem dies vix potuit incendium exstingui, quod domibus ac templis suis sponte hostes immiserant: ut, quatenus urbs eripi Romanis non poterat, triumphus arderet. XVI. Quasi saeculum illud eversioni- Bestumhus urbium curreret, ita Carthaginis rui- nam statim corinthius excepit, Achaiae a. c. m. I44. caput, Graeciae deeus, inter duo maria, Ionium & Aegaeum, quasi spectaculo exposita. Haec facinus indignum l) ante oppressa est, quam in numerum certorum hostium referretur. Critolaus caussa belli: qui libertate a Romanis data aduersus ipsos usus est, Legatosque Romanos, dubium an & manu, certe oratione violauit. ΙgItur Metello ordinanti tum maxime Macedoniam mandata est vitior & hine Aehaleum bellum. Ac primam Critolai manum Me- ωtonaesatellus consul per patentes Elidis eampos toto cecidit Alpheo. Et uno proelio peractum erat bellum: iam & urbem ipsam terrebat obsidior sed sata rerum i quum Metellus dimicasset, ad victoriam Mumis F st
89쪽
Diores a mius venit. Hic alterius ducta Diasi latἄexercitum sub ipsis Isthmi saucibus fudit, geminosque portus sanguine in eir. Tandem b ineolis deserta ciuitas, direpta primum, deinde, tuba praecinente , deleta est. Quid signorum, quid vestium, quidue tabularum raptum, incensum atque pro- nthisi tectum esti Quantas opes & abstulerit, & i ' eromauerit, hinc scias ; quod, quidquid
a.C. n. rvin. Corinthii aeris toto orbe laud tur, ineendio superfuisse eomperimus. Nam & aeria notam pretiosiorem ipsa opulentissimae urinbis Deit Iniuria et quia incendio permistis plurimis statuis atque simulacris , aeris Ruri, argentique venae in commune flu
R./ is v XVII. Ut Carthaginem Corinthus,fr nia gera Corinthum Numantia , sequuta est. Noe deinde in toto orbe quidquam intactum armis fuit. Post illa duo clarissima urbium ineendia. late atque passim, nec per vices, sed simul pariter quasi unum undiquo bellum fuit; prorsus It illae urbes, quasi agitantibus ventis , diffudisse quaedam belli incendia toto orbe viderentur. Hispaniae
numquam animus fuit aduersus nos uniuersae consurgere: numquam conserre vi
90쪽
res suas libuit, neque aut imperium ex periri; aut libertatem tueri suam publice. Alioquin ita undique mari Pyrenaeoque vallata est. vi ingenio situs ne adiri quidem potuerit. Sed ante a Romanis obsessa est, quam se ipsa cognosceret: sed sola omnium prouinciarum vires suas, postquam victa est, intellexit. In hac prope ducentos per annos dimicatum est, a primis Scipionibus in Caesarem Augustum, non continue. nec cohaerenter, sed prout caussae Iacessierant, nec eum Hispanis initio , sed cum Poenis in Hispania. Inde contagio &series caussaeque bellorum. Prima per Py- Seirion aerenaeum iugum fgna Romana Publius &'r Cnaeus Scipiones intulerunt: proeliisque ostillum ii ingentibus Annonem & Asdrubalem fra-
tram Annibalis ceciderunt: raptaque erat . C. N. zi3.
Impetu Hispania, nisi sortissimi viri in ipsa
sua victoria oppressi Punica fraude cecidissent, terra marique victores. Igitur quasi Wio A'. novam integramque prouinciam ultor patris & patrui Scipio ille, mox Africanus, inuasit: isque , statim capta Carthagine,& aliis urbibus, non contentus Poenos EX-pulisse, stipendiariam nobis prouinciam fecit : omnem citra ultraque Iberum subieeit