Acta pacis Olivensis inedita In quo diaria Svevicum Danicum curonicum e tabulariis ac bibliothecis nunc primum prolata continentur

발행: 1766년

분량: 684페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

631쪽

. - .

seque acriter disceptabatur et quia Gallus Suecorum declarationem si paullo asperius retulerat, velut utique bellum mallent, quam istasiconcedere, Iacobus Sobienius Regni Incisor, exclamabat Ergo sitillum quod vocabulum statim inter adsistentes Legatorum minuis stros diditur. IV. Postquam resederat tantus ille animorum motus, a Pacificatoribus denuo tentata res, eoque tandem perducta est, ut Catholicae religionis priuatum, in Livonia exercitium Surei concederent. Iuquam sententiam plures ac diuersae formulae tum a Polonis, tum a

Suecis perstriptae, exstant apud Foulerum, p. 97 sq. At Vlassisla

us, Poloniae Rex, cui videbatur non fatis cautum Catholicis esse, permissa libertate conscientiarum et religionis, addi etiam et uotionis voca- Milum volebat ' atque adeo ipse formulam adornauit, quam hock,co unam subiicere suffecerit. Homines Catholici metiuonia, toto hoe duciarum tempore Iibertate conscientiam et religionis deuotioni ue gaudebant, nullaque in eos inquistis et animaduersis eo nominesse l. ' Atque in hanc demum Suecos, quantumuis inuitos, tamen consensisse constati

=Vltima die Augusti, inquit gerius, p. 37O diuiserunt se Commis--siarii duo cum Generali dela Garde ad Legatum Galliae venerunt, is duo ad Legatum Angliae quibus responderunt, se in sormulam, a

,, Rege Poloniae coηceptam, consentire non posse, seque adduci per Sue-riciae Leges in discrimen capitis, si Calliolicae religionis exercitium is in Litioni permitterent. Introgressus ego in conclaue, ubi cum se Legato nostro colloquebantur, dixi, halic sententiam eos sine sum--m iniquitate tueri non posse, quorum doctores, celetique Germ

riniae Euangelici ac Reiormati in Christianissimos Reges Galliae scri-ripsserant, eo quod libertatem conscientiarum in Gallia pati nolebant. Respondi inihi Oxenstierua, id a Genuanis potuisse scribi a Sue-

meis

rata GERI vs p. ro povLκ vellet. Et fuit is sorte Viadisia Regi H. At v FENDOR FIus auctor laalarque istius formulae, M . comm imputat Zadetthio de quo sic id F O v I EAE V s p. 99. ait: Zarai ius posea tantiliam contro c. - Quo vocabula Gallus Misuersam tanto se uore agitatam poenitens, abat ius saeerdotes in Livoniam introdu- τι honeste ferinde extricaret, ita demum ceni, aut elebrandi Misas comprehendi. vrrba temρrrarat, ut priuatae deuoti '' id ad Aset nix Diarium, ni libertatem is Mminibus permuti pag. zio.

632쪽

iis numquam ac per suas Ieges solam Consessionem Augussanam se esse permisibin Replicauit illustrissimus Legatus Cur ergo, supe- seriori die, sibi ceteri sique Legatis consentiendi in formulam spem se. secerant Quum nullum aliud congruum responsiim dedissent, disces se serunt statimque omnes Legati consilium recedendi Dantiscum in sesequentem diem suimerum Quod quum intellexissent Conamhssarii se Succi, ac statim a prandio omnes Legatos in castellum venire vidc-

serent, ut veniam abeundi peterent, in sermulam consenserunt conis uersusque ad me Comes Brahe, quem satis de illo Articulo bilici., tum per hos dies animaduerteram, dixit Livoniae Catholici antea se libertate conscientiarum de facto gavisi unt, nune gaudebunt ex uo--stra concessione. μ Vnum supererat, quod dubios bilicitosque redderet Suecos, ne devotionis illud vocabulum Poloni sic interpretarentur, quasi etiam Missae celebrandae, ac sacerdotuin introducendorum libertas illo comprehensi seret. Id quod disertis verbis negatum ab Galliae Legato, Vendosus quidem memora 'μ' o tra gerius, p. 37I. Petierunt, inquit, a Legatis suam attesta--tionem, quod non intelligobant illi, per dictain sermulam, villam

se permissionem celebrandae in Livonia Missae admittendorumque si si cerdotum cedere. Recus auit Legatus noster, reIin queudumque se verbis formaeae suum sensum atque intellectum dixit.

V. Iam vero sormula illa in Actis quidem Pacificationis perscripta, non ipsis pactionis abulis inserta est, aut peculiari, ut

fieri adsolet, scripto a Sueeis confirmata. Conuenerat autem, ut rei, quae acta esset, Mediatores Legati testimonium bilemnibus litteris perhiberent. φ μ' Quarum exemplum Latinum apud Atizemam, I. c. T. II pag. 266. unde in Olivensi quoque Conuentu aliquando repetebant, ' '' legitur, adeo incognitiun ilhid viris doctis, ut,

633쪽

quemadmodum alibi diximus, ad Diarium Suecisum p. 49. Von-dorpius ac Dumontius non nisi Theotiscam interpretationen in me dium adferrenti aliud itaque, age, hoc loco ponamus.

Formula Attesationis Leg. Mediatorum. Is infra scripti Serenissimorum Regum ac Principum is prae-1' senti Pacis Tractatu Mediatorum Legati notum omnibus, quorum interest, secimus, ac praesenti scripto attestamur, Illustrillimos Diin Commissarios Serenissimae Reginae Regnique Sueciae circa praesentem Pacis tractationem bona fide et stipulata manu promitae: Ho- ,,mines Catholicos in Litionia, toto Induciarum tempore, libertate se conscientiarum, religionis deuotionisque Catholicae in priuato g se uisuros, nullamque in eos inquisitionem et animaduersionem e n Amine factum iri. Quam quidem attestationem facimus de expres.so consensu praedictorum Commissariorum Sueciae. In cuius rei

fidem, praesentes manibus nostris subscriptis, sigillis itidem obli gnari secimus. Datum Stumsdorfit, die a metas Septembris Anno Domini 1633. Sereniis agnae Pritanniae etc. Celsorum ac Praepotentium D. D. O Aegis Legatus, dinum Generalium Foederatarum coorgius

Belgicarum Provinci Legati, Rochus an delamonaert.

s. Andreas icheri Ioachim. Andre VI. Ad hanc formulam saepenumero in Olivensi acificatione prouocatum ad hanc formatus a Succis, de Catholicae religionis exercitio, Articulus. Qui quamuis multifariam recusius, postremo tamen in pri itinam sere sormam res litutus, ac Pacis Tabulis Art. IV. g. . additus cst, Livoniae Euangelicae columen ac praesidium.

XVIII. De

634쪽

De iiij mundo Gu Iden sterni o,

Tindum post tot tantarumque contentionum salebras, e quibus et ipsa aliquid nostra oratio videtur traxisse, ventum est ad hanc velut hilarioris frontis narrationeni, quom de Sigismundi Guldenste nil viri magni, ac praelustri virtutum laude conspicui, vita, ingenio, moribusque suscepimus. Quod ut saceremus, inuitauit atque impulit nos, praeter ipsius viri memoriam, in Actis Tabulisque Pacis Olivensis aliquoties laudati, etiam incredibilis nostra et in Ciuitatem, Gedanensem, quam ille praeclarissime illustrauit, voluntas, et Gentis omnino Polonae, summorum virorum parentis atque altricis, admiratio. Igitur, quae supra ad Pasorii Diaritum, p. 16. tantum

indice digito monstrauimus, nunc propius ac curiosius intueamur. II. Gens Guldensternia ' hoc est de Stella Aurea, inde ab antiquissimis temporibus plurimum intermanos et nobilitate, et ill fribus lactis, et munerum splendore, enituit. Ex illis Regni Mareschalci Noruagiae Prorem aliquando delecti: complures supremis dignitatibus aliis condecorati sunt Pars in Sueciam seculo quinto decimo delati, nouam quasi rerum seriem orsi videntur, ex quo Ericus, Erici filius, Nicolai nepos, Christinae, Caroli VIIl. Suecorum Regis filiae, matrimonio est iuncius '' Hic vir est, a quo uiden- semii in Suecia sati a quo ipsi Sigismundus genus duxit. Is enim, quemadmodum ad me olim Stiemmanus, talium adprime gnarus, seripsit, a praedicto Erico Erici, in recta linea descendente, quintus is in ordine numeratur. Patre natus cst Iohanne, praeclaro viro, qui Sigismundi III. Regis partes amplexus eumdemque in Poloniam sequutus, hanc velut alteram patriam habuit Mater Sigfridis, e Comitibus Braheis, laudatissima semina. Verum haec diligentius persequi nunc non vaca Haud praeterierim tamen promissi memor

T. II. iii

635쪽

ea, quae illam in rem breuiter nec indiserte ad Sigismundi Guliten sterni filios perscripsit olorius, in Stella Aurea c. s. ed len.

3664. 8. i. 3 Originem illa gens uidensternia trimum ex

hinnia traxit, in qua multis retro seculis ampli me floruit, sie ut si istic Guldensternio supremis Regni muneribus honoratos legamus. si inter alios Ericus, Nili Nicolai filius, Regni inreschalcus suinis Nec posterioribus temporibus exoleuit ibidem familiae decus. Nam si Tychonis Brahe nobilissin. Astronomi aevo, risius, vel, ut alii,

is Melius Guldensemius Nomegiae P rex fuit cuius mentionem in Lista Tychonis lacit praeclarus Mathematicus, Petrus Gessendus. Priaismus e Dania in Sueciam nomen istud risus Guldensemis intulit; se cuius viri eximias virtutes vel inde aestimare licet, quod Caroli VIII. ri Suecorum Regis, Principis virtute quam fortuna maioris, gener, et si iuxta Vicarius esse meruit. Regni enim Archidapiser vulgo rothazo fuit quae dignitas ni Regiae ibi secunda est. Eius Erici ex is Chrisina, Caroli Vlli genita, filii et nepotes inter Regni patrii S

is natores locum habuere, pronepotes ultra progressi. Nam unus e

ἡ rum Georgius Regia Archithalassus, alter molaus ' trium Regum se Cancellarius, et tandem pariter Archidapiser, adeoque Regni ri-- mas suit. Familiae porro Regiae eumdem nouo vinculo uxor Abba, Blesiis illigauit, ror Gunillae, quae postrema Serenissimi Iohai sinis, uecorum Regis, coniux fuit. Ex Bielhia Nicolaus filios tres, is et in iis auum Vestrum, Iohannem, progenuit qui sua et maiorum se virtute illustris, nouum decus genti suae intulit, ducta in matri-

ἡmonium Sighidi, Petri Brahet, Comitis in Visingsburg, Regni Sue-

consciori ΜΕssENII Theatrum THAMNI Trus in Stella Aurea Milit Suec. p. 43. quo loco, Astio Sigism Guldensternit, Thomnii, a6 p. BII armen non inelegans, ad Nicolaum Quum os felici mos in Italia Guldensternium, legitur quod repetiit priuatis dorsus, lubido te incesfisse pu-PAST UVS l. c. cap. 9. 9 4s R. sic quoque in Militia Litterata siroe cons. Stemma Baronum de Stella uium farere, et rudimenta tentare, dei Aurea apud M,S EN IN M. c. p. o. cta es cultu, iuuitate comitate eustri Latius explicuit a TIERN ΜΛ Nus, qui a Drbs - hortinium dedisti id Gy- in Epist ad me scripta, Complatam, in ranam vitrata stimi atque amplissimi R quit, Gysensti torum amisiam quin gni limites maxisne eelebris laudi, ut deeim folia fere absoruunt. - Virtutes illustris tuae industriae arbitros non a et vitia non reticentur uos, quam qui hie loci docentium mu

nere

636쪽

OBSERVAT 1 NEs is..eiae greschalci filia semina eximiis ornamentis illustri. Matrem se ea habuit Beatam Stenboch, sororem Catharinae, quae Gustaui l.

- Regis Sueciae, tertia coniux fuit. Aut eidem Sigfridi contigeratis Μargaretha, Regii itidem sanguinis, quippe Gustaui loror. Tot istantisque vineulis regnatrici Domui aliisque praecipuis innexus auus is vester, vir sua indole haud spernendus, ad summa haud dubie se in patria emergere potuisset, nisi Sigisnundi Regis partes ample- sexus eumdemque in Poloniam, cum binis fratribus, sequutus eLIII. Hae tali ortus prosapia Sigismundus, de quo dicere coepiamus, atque ab ineunte aetate velut Mularum manibus per litterarum atque artium amplissima ductus spatia, facile ad maiorum decus ae laudem peruenit. E Thoruniensi Gymnasio, ubi pueritiam ege. rat, ' in Argentoratensem delatus Academiam, Matthiae Bernese geri, viri praeclare docti, fama pulcerrime tum illam florentem ita

huius disciplinae te dedidit, ita ciuilis prudentiae studiis industriam addixit, ut Mecipi duce partem Politicorum Lini insignem, magna cum ingenii ac doctrinae gloria, ab aduersariorum reprehensio.

nibus ac dubitationibus vindicaret. μ' Adiit populos per omnem Europam cultissimos, Britannos, Italos, Gallos, in Belgiumque reis uersus, aliquamdiu in contubernio, ut ait Pastorius L c. p. 32. a ritii, Principis Auriaci, egregii imperatoris sui '' ' Nec postea, quamquam aptior togae, durum Martem sequi detrectauit. Sed in peregrinatione illa, praeter rerum usum etiam omnium paene, quas Europa Ouit, linguarum notitiam indefessa sibi opera comparauit, Ilii et . ut,

nere summa eum ιaud favebantur, de quantum e re honorem abuit μι Ageres iis tantum quorum magisterio eustum rus et tirps et Liber III in animi sui debet. Nam istorum fana eruis quo de Cotissariis et Administris Princi ditionem ac merita gratissima semper meis pia disseritur in Aphorismos resolutus a moria prosequitur aliorum etiam gla- Sigi . Gusiensi a praeside Bernet riae ita fauens, ut i os laudando, Iibi gero, Argenti i616 laudatur ab Am quodammodo desulas facere videatur. pitur. TIERNκAHO, Bibl. Sui Goth. Aod ipse totio praesens eo rei, quum P. II pag. 333. ceterum Berne erum in rimis virum, si merito elaris um. quanti fecerit immundus, testia est Matt4. Beruenerum, Pros olim Arge P As To v sinapist. Stellae Aureae orateWem, occasio aliqua sermoni inseruit. praemisia Porro Iapientia doctoribus cons. THAMNITIus L c.

637쪽

ut, quidquid esset usquam excogitatum prudenter eleganterque scruptum, intelligeret. IV. Non defuere itaque tali ac tanto viro magna atque illustria praemia. Nam a lassisla lV. Rege Poloniae, primum Nobilitatis Indigenae iure cohonestatus An. Dcxxx III ' non multo post Praefectus tumensis, porro Fisci Regii artaeburgensis Procurator, Oeconomum vocant, constitutus est denique ad Castellani Gedane sis dignitatem, quam Stanis laus obierzycius, rerum Polonarum nobilissimus auctor, huc usque ornauerat, peruenit. ' Alia, ut Thesaurarii Prussiae officium, praeter exsipectationem sibi oblatum, constanter recusauit; ' ' quamquam publicae rei erat tum callentissimus, tum studiosissimus. Nam ut saepe alias, ita in Colloquio quoque, ad stabilliendam confirmandamque Religionum concordiamuli tunii habito, partibus sibi demandatis egregie functus est, ac, utibus praesedit, doctrinae Lutheranae sectos consilio, studio, auctoriaritate validissime sustinuit. Nec legationem de pace ad Suecos, quum ad eam obeundam inter primariae nobilitatis dignitatisque viros

commendatus esset in Comitiis, Aia. MDCXLI x. ars auiae celebratis, declinandam putauit: ' ' sed illa quidem tum ingenti Reipublicae damno, uentum non habuit. Egit multa alia praeclarissime: ideoque celeriter Vladisia Regi, ingeniorum et virtutis acerrimo iu

dici,

Vid. ν AsTORII pist. l. c. Iustriissimi Dn Sigism Guldonsternii dica- PASTOR Ius in Stella Aurea e tum , quum senatoriam Castellani Gedas. p. 33. VI Ulai orro Regis cura es ensis dignitatem adiretifectum es, ut, quotquot ex iis, qui Si PAETORI, I. e. - dona. glymundum Regem,sequuti erant, in ora, quae meruit, identidem desinatus, Polonia superessent, inque tuis adeo prae et certo peruenturus, ni t Fortunae Orn rustris parens ser, eum omni posierita menta sua comiter offerenti toties re uia te sua, in Comitiis publicis, illis stillare, sam dedisset, toties ad ue daret. Cons. quibus anno ineunt 1 3 Hadi aus a LEN GNI CHIus I. c. p. 284.gium diadema susc*it, ius Indigenatus '' ' Vid. v Aaron rus Flor Pol. Polonici, et si ad quosvis Regni honores Lib. VI p. 46a item Hist. Pol Plen P. I.

aditim, acciperent mons CONSTIT. I. 66.

κκ cis Arti In gena Guldeseroin, PASTORI Ustast. Plen. L c. p. o. p. 69 Urhaec de legationibus ad ex Vid. EN araxe Harmist. Prussi eros Principes expediendis, Magnus R P. II p. 91. In PASTORI Silvia, ni Caneellarius Poli eius disseruit, uo- Lib. IV. p. io exstat Camen honorial minans simul, quos tuendos indicaret.

638쪽

dici, carus acceptusque suit, et prorsus in familiaritatem adscitus. Neque minore floruit gratia apud Iohannem Casimirum, ludit lai fratrem et succe rena cuius auspicio, in Pacificatione liuens, diligentissime ipsius caussa est acta. De ea pro instituti ratione, paucis absbluam. V. Tenuerat Giddensterniorum gens in Sueciae Regno ampliΩsima praedia in quibus suisse haud ambigam Lundholmiam, Fugie- uicum, ' unde nomen illis inditum erat Lib. Baronum de L Hotae Fuglewu nam illud a Stesia Aurea deinde accessis. Sed postquam Iohannes Sigismundi pater, alienus a Caroli IX. Regis Sueciae partibus, in Poloniam concellaetat auitis bonis ille omnibus in Hallai dia exutus est. His iam reciperandis intentus Sigismundus, ara hanne Casii ro Legatisque Polonis magno studio adiuvabatur: C

ne Polorius quidem, pro suo summo in illum amore, quidquam in se passus est desiderari. ' Atque illi habitus is honos fuit, ut in ipsis acis Olivensis Tabulis Art. XXI. eius caussa Suecis com

mendaretur, in proximis Comitiis expedienda. Sed expeditam equidem haud sistis comperi. Interim ei alia iam fortunae satio in Prus si dederat, undis quoque dotalibus aucta atque amplificata.

VI. Uxorem Sigismundus Aia. Dccxxxvr duxerat e nobiliΩfima Cemarum, von tamen inuos in russiani olim ex Germania

Ili ira venisse

Ad paciscendum eum Getis, de dor illustrissimus habitus est, virtutesique

signabat Iohannem Osconium Comitem tales, quae Regium ad ausum mereren- in Lesano Castellanu=n tumine ensem, tur Intimis te Diuus Trium alor asmuneum Goraiscium. Vellauum tum hibuit, quod intimas tuas virtutes maxi-Che ensem, Bogustatim Comitem de Ose me perspectas haberet.

i in Ostro. Gothis Fugimicum, prope Iu- ν' necopiam . in malandia. PASTOR et v l. e. p. 16. - Ω- As TORI, in Epist ad Sigisgismundus Guldensernius I B. Praese Galdensternium inedita: - Si interimctus Stumensis, et Hulae Rogiae intimus res iusserit iis tractatibus Pacis nterfamiliaris. - THAMNiTIvs l. c. esse curae mihi erunt, ita ut decet atque

Goriosissimi ergo huius Triumphatoris di oportet illa, quae Bluserisima Ge. V vino iudicio. Aureae tuae Stesiae olem rimihi e

639쪽

venisse constat, familia, unicam Fabiani, Cui mensis Castestani, et Lesciniae filiam, sexus sui ornamentum splendidissimum. Exea, ut de his tantum dicam, filios duos, ladislaum Casimirum, et i hannem Raphaelem, quibus Stellam Auream Pastorius inscripsit, fausto sidere tulerati Vir magnus profecto, in quo praeclarae virtutes omnes cumulatissime inerant, inprimis autem studium religionis, nee enim, ut ad me Stiernmanu seripserat, Romana sacra amplexus est, sapientiae vis, orationis disertissimae copia, litterarum maia ximus domi militiaeque amor. Neque deerant tot immortalibus meritis secundi laudatores, Conradus Thamnitius, ' ac praecipua 'sorius, qui, quod unum laudationis genus fatis non esse iudia earet, memoriam illorum et soluta oratione, et saepius etiam puticerrimis carminibus celebrauit. ' Ex his, nihil abs re neque uis strum cultoribus ingratum, me facturum putaui, si unum elegialon, ad illum, olim perscriptum '' hic subiiciam.

Aurea praelustri fulge t Stella nitore.

Et septemgeminum spargit honora iubar. Lumina prima iacit splendor sublimis auorum, Et Gothico Regum sanguine clara domus. Ingenii sequitur fulgor, cui musta Mineruae Vis, et par summis rebus acumen inest Pectus Apollinea resplendet ista, loquelas Europae cunctas lingua diserta sonat. Huic comes es se prudentia nata magisro,

Sortis et ad varias mens bene culta vices.

is A seto Vs In Stella Aut aia e si seria inabrupta gesserunt, adprimas Quodsi materni quoque generis vesri de si Iam osciniorum, quos eadem intereora explicare vellem, Iuram mei addere maternos progenitores numerat, quae viderer Magnus enim amarum, quo eminentia fit, quae generis altitudo di. rum stimus sanguis Euseris' a gena frum a noυis alibi M. Cons. LEN NI- multis jeculisfuit, idemque in Palatin vid. Stella Aurea Illustrissi mroiarum Casellanorumquo dignitatibus, quas ac Domini Sigismundi Guciensem L. B.

Accessit

cata v s l. c. T. I p. 96. iu

640쪽

6n Heresse recti tenor ita exus et aequi, Cura bonique memor, puraque labe siles functa voluptatum fraenata licentia fulget, Uignaque praeclaris sobria vita viris. Denique lucet apex laudum, reuerentia Caeli, Inque suum pietas tota refera Deum. Mufa, tot illus iri radiantes sidere flammas

Adspicis, isque una tot simul Ura face νPulcrius an terris inquam nitet omnibus aurum

Pulcrior an nosro sella reperta polo Fulgeat illa diu Lucent quum talia, portant In secli media Aera nocte

VII. Obiit anno superioris seculi sexto et sexagesimo,'' ' epulis tu Ique et in Aede Gedanensi primaria, ubi monimentum, quod Ibi posterisque secerat, adhucdum visitur. Titulum, qui volent, apud Pastorium Siluar. Lib. I. p. 43. legant nam a curis quiadem, Chron. Gedanens Lib. IV vitiose editus est.

In Fogelvis et Lundholm, . . . Pol et Suec. ab intimis consiliis, Gubernatoris tumensis Domini in Gmn.

et Liehien id te auctore C. THA NITro horuntem In eius honorem scripsit Seialam Auream s. Facem virtutis ex na tura stellarum accentium. Item Car- complura, quae Sisarum Laris,

XIX. De

ae Peplo Sarmatim sunt Inserta..... Ad lustrissin Sigismundum Guldensternium, Camerae Regia i timtim familiarem, Praesectum Stumensem, oeconomiae Regiae Mariaeburgen εsem Administratorem, in As T via Silvis Lib. III p. s. . .. Vid. LENONI c V Le. P. VII pag. 3I3.

SEARCH

MENU NAVIGATION