Iusti Lipsii Saturnalium sermonum libri duo, qui de gladiatoribus

발행: 1598년

분량: 133페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

diem d. CAPUT xv. Meridiam, mu inter meros legitimo ueg idiatores siue amu , arteseminudi. V Z A iteruin, M ER I DI AN l, inquit,nunc Occurrunt. quibus hoc nomen scilicet a tempore, quia submeriaciem darentur. Dio in Claudio

etiam prima luci ad spectaculum descenderet,inmeridie, diim se ad prandium populo , persederet. Nominat eosdem Tertullianus:

Risimus inter ludicras meridianorum crudelitates Mercuri mortuos cauteris examinantem . Nidimus Iouulratrem gladia F- - torum cadauenu cum mulgeo deducentem. Nec hi tamen,ut obseruo, i

a destinatique gladiatores; sed bestiariorum velut . H, - qVNdam N purgampnta. Duplex enim spectaculum,.- - ' Matutinum de Meridianum. Mane cum bestiis depugnatabant: post meridiem, ij qui superfuerant, inter sese. & Meri diani gladiatores vocabantur. Ceterum nec doctifactique ad

. - γ' pugnam erant, nec armis in ea utebantur aut arte. Caedes tan

tum promiscua, & Velut laniena. Seneca epistolavi I. bene explicat: δεμ in meridianumste Iaculum incidi fusius ex lectansules aliq-d laxamenti , quo hominum ocuti ab humano cruore acquis cant. Contra est. quidquid ante pugnatum es, misericordia fuit. Nunc omissis nugis mera homicidiasunt. nihil habent quo tegantur, ad ictum totis corporibus expositi nunquam fustia mittunt ma-xsum. Non galea , non scuto repestitur ferrum. o munimentat quὸ artest omnia ista mortes me sunt. aut virecte liber ψα , mosetis morae Mane leonibus S ursis homines: meridie blectatoribus se su i obiiciuntur. ' Interfectores intersectum iubentur obiici,invictoremur ib. invidetinent caestem.exum pugnantiu mors. i. Haec sunt dum vacat arena. Nec ad aliam crudelitatem grauis eiusdem Senecaeque . m. - . spectat, epistola X C V I. Homo,sacra res, homo, iam per lusum, iocum occiAturi di quem erudiri ad accipienda iugerendaque vul-

nexu neso erat, is iam nudiu inermi queproducitur,satisqueb ct culi

92쪽

cidim homine mors est. Mehercules, inquit Victor, pectus mihi commouit Seneca.& quas arbitrer eas seras, quae haec specta runt non dicam laetis, sed siccis oculis λ

que ille:

C A P v THI V I. Plura agnomina uno capite. FUcales seu Caesariani. Postutiticii. Cute uari . Consemmati. Ordinarii. Causse omnes nominum explicatae. SVP εRANT mihi etiam aliquot non tam genera gladiatorum , quam cognomenta. quos omnes promiscue dabo, & velut una commissione. FisCALEs gladiatores reperti in vita Gordiani Iunioris. Fuerunt, Mi Capitolinus,sub Gordiano Romae elephanti triginta o. si

duo adiatorum secubum paria milis.Suirit ij,qui in Caesaris bonis,&velut fisco. Nam Principes ipsi proprios & peculiares gladiatores alebant, ad instruendum iras populique voluptates.

m, ubi ἰς τὰς ροα -iu Caesaris gladiatoribus qui '' dam sunt quibus molictum est non produci, non componi. Eadem sententia lut multa aliaὶ expressis in Seneca: myrmi onem e c. caesaris ludo audiui de ruritate munerum querentem. Gam belu, loquit, aetas perati Nec gladiatores solum . sed alebant etiam histrio κ'-nes. & scripsit in Alexandri vita Lampridius, Histriones aulico ' ' aeumpublicasse. Ab his orti P os T ' LA Ti Cis gladiatores, Quia enim Caesariani isti exim ij viribus, arte, ornatu: sepe postulari a populo solent, ' ' Hvelut muneris alictarium & ornamentum. Seneca epist. v ims plerique ordinariis in postulaticiis paribus praeferunt. Suetonius in Domitiano: maestoriis muneribud, quae omissa reuocauerat, ita semper interfuit, ut populo potestatem aceret bina paria esuo ludo potastulandi, quae novissima aulico apparatu induceret. A it au licia ira apta paratum, quod in Gallienis Capitolinus ,gladiatores pompabilia.

ter ornatos, cum auratis vestibus ma ronarum. Et credo ornatos in

eos ' auror praeeunte mihi spartiano in vita Hadriani: Trecentos M 3 noxioa

93쪽

9 SATURNAL. sERMONUM noxios cum auratu illa dibus ιν arena misit, ad deridenda eius m nera. Numerum enim ibi dumtaxat praeter morem fuisse censeam,non vestem. Ad hoc gladiatorum genus reserendi hi loci. Suetonij in Claudio cap. X xi. cita gladiatori faino so nomenὶ postulantibuι, daturum se promi' si captus esset. Calig. cap. XXX. Cum Tetrinius titro postularetur, em qui postularent Te trinisses ait. Plini j in Laudatione Traiani: Impetratum est quia postulabatur, oblatum quod nonpos dilabatur. Martialis: i. Cum peteret pars haec M 'ris,m, pars ilia Triumphum: Promisit pariter Caesar virque manu. Ex quibuscitam discitis, nominatina hunc illumve gladiatorem flagitari in pugnam solere, sue manu siue scelere no

tum. Sunt & ili CATER UARIt inter gladiatores ,4 modo pugnae. scilicet cum non singuli cum singulis,ut moris, sed confusi mixti- 24.7- .raue pugnant dc per cateruas. .scio esse qui abnuant, qusque. secus interpretenturi sed a me omnia exempla.Suetonius Calia gula: Retiariiquisque numero gregarim dimicantes. id est, velut cateruatim. Dio clarissime de Caesare lib. Y L 1i δὲ - ία ira re si ἀγρα,ωατερ a .mυ Ma δὲ e --ἰ- δρί μυ et sitit, e ἱππέας-- ὰ an αὐ ι τη- ίσαρ . ros quidem inter se commisit , ulmoruerat, 'puloscum singulu sed. i tamen etiam maiore numero in Circo consertos aedit,equites cum equiaribus pedites cum peditibus pugnante : alios mero confuse in pes mixtim, aequo Nirimque numero. IQsephus libis v i 1. Antiqui- . tatum, de Tito, qui Caesareae spectaculum dabat

mon: Mulsi e captiuis istic con sumpti alii testis obiecti,ali1 cateruatim plures nore bo m,dep pnare inter se iusi. Dio iterum in Nerone :

i singulos cum singulis ,sed etiam multos cum pari numero componebat. Nec ab aliamςnte Cateruarij Pugiles Tranquillo, in Augusto cap x V. Inueni*dc it ViCTO R E s, in Plinij x x x v I. cap. x v. de Curione:R , t que e contrario repente pulpitis, eodem die Victores ella itoritas Et in lapide veteri. nescio ala mi & ab essectu;

94쪽

an cognomine certo, & discernendi caussa. H I C. P m M v s.

CossvM MATos. non diserte scriptos, sed eliciunt ex cis Diniati eius verbis lib. v is i. de Elephantis: Pugmauis eposteamsingu-ι Principibi Gudio ω Neroni ,is consiummationerti torum. At ego abire eos a Plinis mente iudico : nec aliter eum accipio,

quam quasi dixerit, in fine gladiatorij spectaculi. ut elephanti

additi fuerint velut corollarium, ad concludendos finiendos clue ludos. Possis etiam accipere consummationem gladiatorum, cum coniuncti Omnes congregatique pugnant redacti tanquam in unam summam. Postremo 'ORDINARir gladiatores lecti , qui legitimo tempore, doco, & apparatu inducuntur: a prioribus illis Postulaticio, δ' 'dico&Cateruarioso diuersi. Seneca nominat epist. v II. &Ordinarios pugiles Sueton. Augusto,cap. xLV.quem eumdem

in Caligula videte, cap. x x v i. Vidi & ris qui O B s E E M-T E s gladiatores erueret e vita M. Antonini philosophi : Arma sit etiamtidiatores,quos Obsequentesane gauit. sed enim discat Spartianum hoc sentire, Marcum in militiam legisse gladiatores. quos ad velandam ignominiam honeste obsequentes appellauit: sicut & seruos, quos Volones. De Hominibus dixi omnia, ut meae quidem memoriae captus fuit. Siquid me praeteriit, subiicite. . C A P v T XVII. .adtermini de Hominibus, 'vestisadiecta: Tu fueris, Tum . Item qui ornamenta. DIxisTisane quam accurate,ait Berchemius,sed quoniam inuitas, velut in scena, monitor ego. De veste de armis ecquid potes plenius Age, inquit Dueta, sit hoc velut aucta rium operae huius. Retiariorum vestem Tunicam dixi fuisse opinor & aliorum. Certe Dio Commodum ut Secutorem

adornans. facit eum prodisse iistis, ea e 'ον discalceatum. Suetonius etiam in Claudio notat ut insolens: Induxit, inquit, unum ex nomenclator Auseta, sicut erat,togatum. , Tamen

95쪽

ia Tertullianus diserte, de Pallio: Uerum es cerdones M, a omnis Gratorum ignominia togataproducitur. Et Capitolinus in Pertinace de veste Commodi vendita' T a, inquit, aramve gladiasoriagemmu auroque composita. Nec facile compono diue sbs, nisis, labenti aevo, mutata res. Togam certὸ, cum in honore S usu fuit,quis credat laedatam ministeriis aren ἰ De a mis non magnopere habeo quod addam, nisi appellata ea antiquis propriὸ Ornamenta. Ed moneo, quia titubare,imo labi, video in ea voce viros doctos. Seneca Naturat. Quaestion. libro Mario multa: Sis ergo sermare Visitas te non posse consequi visis impenetrabita: cum omma caueris ,per ornamenta eriet. honesis. si me a re gladiatoria, id est per ipsa arma. At aeramenta, ibi mauult vir eruditus. Seneca epistola xl xii. Arsei conmi, per ornamenta percussus est. Et suetonius ecce audenti sis, ipsos gladios appellat ornamenta. Titi cap. i X. lassequenti diecludiatorum btestaculo, circa emiudustria costocatis , oblatasibi ornamenta pugnantium tristicienda porrexit. ille ornamenta dicit, at Victor in eadem re, iisque ratos tradidit. recte. Tamen in Tranquillo non defuit Beroald us substituere, instrumenta. Vos Festum audite: Ornatus, inquit, dicisur bene aptuw, mi miles , aut gladiator, aut acturus fabulas. Bene Festus:& ad eius mentem Plautus: Omnamenta absunt: Aiacem,hunc cum miris, ipsum vides. Ornamenta etiam boum, apud Catonem. De armis, videtur nescio quid mutasse aut potius desitum reuocasse Domitianus. quod Martialis indicat illo Epigrammate:

cum veteres Latiae rit*reneuentur arenae,

Et pugnet virtus simpliciore manu. sed indicat tantum: & ideo nihil elicio certi

. Finis Du Misermonis. Orditur Victor, partitur M. H. e raptate , appararus inuitatio, quae a te aismmuvcris usurpata, explicantur.

Sed ego iam portum video. Salueo optatum mihi Sugaeum. Quid ais Z inquit Victor. tu ut sileas Z ubi quartus - crgo teriminus de Modor aut quis eum pangeti l li Dura, m opu

96쪽

ro opinor olim, Est modus matulae: sic nobis, mi Viistor fabulae . Aut si tanta libentia audiendi vobis: agite, Victor ipse mi latur in hoc stadium, cui lampada ego do. Lernutius ridens,

Et ego tibi Dii Ea rudem. Bonam si renuamque hanc pugnam pugnasti nobis. igitur ornamenta tua transfer in hunc Victo- nrem. Hem linquit Victor: hoc est quod olim dicitur, Fabrum uti iis acadere cum serias fullonem. DuZae parabam vincula,consi ringor ipse. Tamen adesse, audite: de Modo modice dicam, aut potius intra modum. Tria sermonis mei capita. Quid ante

pugnam: Quid in pugna: Quid post pugnam. Ante pugnam

moris, ut citor libellos proponeret, in quibus dies futuri muneris, item nomina & paria gladiatorum: scilicet allicien dae plebi, & exspectationi commouendae. Id vocabant Pro nuntiare munus. Suetonius jn Iulio: unus populo pronuntia- ν -- nil insiliae memoriam. Ostendere munus. Cicero : Esmumu'-itare, quamuu quis ostenderit, ne popu&s quidem solet nisi concitatatus. Proponere munus. Suetonius in Tito: Omnes tanta comiti Pramin.

te tractauit, mi propositogladiatorio munere, non adjuv d a Jectantium arbitrium editurumst professiussit. Ad has edictiones Se necae locus facit, de Breuitate vitae : Itaque ad occupationem ab . quam tendunt, quidquid interiacet, graue est: tam mehercules quam quando di gladiator' muneris dinus est, transire medios dies . volunt. Quin & edicta vocat,epistola Cxix. Nemo qui parturienti filia obstetricem accersit,edictum in ludorum' ordinem perlegit. Edita linto itim cebant autem describebamquem tutum munus in libellis.

Cicero vocat Philippica ii. Gidde Commentariis infinitu' quid

de chirographis loquar8 quorum etiam imitatores sunt, quia ea tanquamitidiatorum libestos palam menditent Nec enim placet resese citi ο o tari ad libellos, in quibus Lanistarum dictata. Potius ad libel- los indices ludorum ,qum vendebant describebantque palam, ut in prouincias mitterent & ad amicos absentes. Nec alium libellu in Caelius Ciceroni miserat meritus eius notam, lib. i i. epistolar.ad Familiares: missi tu me hoc tibi manda se exissimas, , virladiatorum compositiones, vadimonia dilata a me mitteres 3 Libellum munerarium adposite vocat Pollio, in Claudio: At ego scio saepius inter gladiatores boniis pugnatoribus Aureoli nomeu appositum. Habuit proxime tum libellus munerarius hoc nomen tu In-

N dice

97쪽

adexsectation populi detinendam, qui noua paria per innesia

. di pensant, ut is quod populum in delectet et Leuocet: buc ubticio : non omnes simul pro o. Equid noui semper hab. mria Nec vero in libellis solum pronuntiatio haec munerum, si etiam in tabulis & picturat Pingi, inquam, iubebant habi x 'xormamque pugnantium adiatorum, item loci, mun

notat libro xxxv. mi, inquit, - ψ l, α. gladiatoria munera que in publicum exponi carpta a ' Treentiis Iaa' triginta vi in foro per triduum dedit, rabidoque - - psam in nemore Dianae posuit. Apud Horatium lib. ii. Satv- Iz V D. eleganter Davus: - ἰVelcum Fausiacstorpes insine tabera;

ais. Σμi peccat mim atque ego, cum Fulvi Rutulique ut Placideiani, contento poplite miror Proelia, rubri picta aut carbone3 vetitsi Reuera pugnent derisui, vitentque, mucotes

Arma viri

ubi graphice videtis formam eiusmodi tabularum. illud autem, Contento poplite, habitum nimirum exprimit pugnanti, seu gi ui/ Qxu ne ad seruum ipsum reseratis, cum in- , --. Wrpretibus laeuis. De his picturis Trebellium capio in V, ta Carini : Memo=abile maxime Carini Numeriani hoc lubuit iano βρ q/ πρηυ ornatos blectaculis de eruat, diis ut M. porticu Euripictos vidimus. Vbi nescio an rellitu da Porticus Statil. Idemque in Uenatione sena, tum este ex Capitolino discere est , in Gordianis: hodio eruant nostri in isto Battualium ludicro, quod Gladiatorium vocant, etia prisci illius vix umbram. CAPur

98쪽

Eoijsidis icta: ω tamen ante pugnam. Pomsta, traducioque.

compositiones ossensio ornamentorum. Praelusio, hassu, rudibaria: u. Tubae cautus, in versa arma.

HAEc ante muneris diem. At die ipse, gladiatores ordine deduci in Arenam mos fuit,&inibi solemni quadam

pompa circumduci. Quinctulianus: Iam dies aderat, irin ad by e- p .i ctaculumsupplicii vostripopuliu conuenerat, iam o tentataper arenam periturorum corpora mortus pompam duxerant. Ad quam traductionem accommodo illud Capitolini in M. Antonino: Faustinam quondam cum Itidiatores transire vidisset, unius ex his amore succensam. Post ana introducti,paria inter se componebantur, siue ut Graeci decenter appellant, Componere dixi. ita enim loquebantur. Plinius pulcherrime de occulta quorunia' dam animalium discordia lib. viii. cap. X Ii. Gam quis abam

tantae di tardia causam adtulerit, nisi naturae βectaculum , siparia componentis Vbi melius liber vetus, nisi naturam,=ectacul sibi

Mparia componentem. Etiam, Comparare. Quinctilianus: Cum . me una tamen res apud quosdam saceret miserabilem , quod viderer

inique comparatus. Certa enim arenae destinabar victima nemo munerario vilius'terat. Item Committere. cuius Verbi saepe exem- ime.

pla. In hac compositione prima Editoris cura,vt pares cum paribus confligerent. Atque adeo id volebant ipla Gladiatores. 'Seneca alibi: Ignominiam iudicat gladiator cum infriore componi: sicit eum sine gloria vinci, qui sine periculo vincitur. lLucanus

lis ro IIII -- velutistulas arenae Muneribus, non ira vetus concurrere cogit

, i Prosimi: odere pares. Et bene, proditistos: quia id quoque arenae huius verbum. s neca de virtute loquens : Produci enim issi cy rentari expedit: nec Pi intelligunt, quanta sit, quam qui vires eius lacessendo sensetunt. Post comparationem, credo, gladij armaque quibus pugna- Q turi, Munerario ostendebantur: explorandi caussa, & an satis acuti. Suetonius Tito: Cetcrum ipsos non soLim Iam ibari caena N , ac bait.

99쪽

adhibuit,sed O insequenti die gladiatorum flectaculo, circa se ex in

dustria cocticatis, oblata sibi ornamenta pugnantium m*icienda m rexit. Nam Titus iple tunc Editor. Victor de eodem facto , psti se eumgladium dicit, quasi ad explorandam aciem. Dio clarissime in Nerua: Collicauit eos in Jectaculo quodam iuxta se, ignara quod proditi essent: ius ue gladios tradidit, in flectem quidem uti diiudicarent ansatu acuti e ni quodsierisolet:) reuera ut Octenderet parum se so icitum,sive utim interficeretur. F. acit ad hunc in uulgatum adhuc ritum, quod Dio idem scribit gladios acutissimos' Drusianos vulgo vocatos: videlicet quia crudelis ille &cruens o tus editor acutissimos eos semper exigebat. Contra lenissimus

-:ἰμα I. adeo a caede abhorruit, ut tνgladiatores Romae, tamquam athletas, sine periculo aut noxa, priuantes cerneret. Ferrum enim acutum nemini eorum commi ' , sed obtusis velut orbictilatis gladiis omnes pugnabant. Interpellauit hic Lernutius , Heus tu. inquit, longum hoc tuum anteloquium: pugnam ipsam videre aveo. iam committe. Mane etiam, quit Victor. praelusio praemi

tenda est. Viden' tu illos qui arte quadam iaciunt halias e viden' qui velut feriunt gladiis 3 Purae a ferro illae hastae, obtusiri. sis adh. denique proludunt, & eludunt. Praelusionis diem Symmachus appellat lib. 1 i. epistol. de canibus : Gossis... . p lusionis dis ita Roma mirata est, mi ferreis caveis putaret ad uectos. Sed ille de Venatione aut Circensibus: at proprie dei. ... Gladiatoribus . Cicero de Oratore : Sed si in isi ipso audi

toris mitae certamine , quo ferro decernitur, tamen ante congressionem multa fiunt , quae non ad vulnus sed ad Peciem valere τι deantur; quanto hoc magis in oratione e lectandum est Vbi scriptarim, in illapso gladiatoris vili certamine. Praelusio autem in Hassis, Rudibus, Armis. De hastis, Cicero in iisdem libris: AGque eissimodi in praelusio esse debet, non ut Samnitium qui Nibrant bastas ante pugnam,quibus in pugnando nihil utuntur. Iterum idem: Et ait cum brachium concalyecerit, tum seselere pugnare. neque attendit eos ipsis gladiatores intelligit in unde hoc simile ducit , iras

primas hastas ita iactare leuiter,ut in venustati Nel ximescrutant, . . iu

100쪽

e in reliquum tribus. Hos Pilarios de Ventilatores Ouincti

lianus appellat: qui ea quae emiserant ita librabant, ut venare in ma-ntu viderentur, quaque iuberentur decurrere. De rudibus, Eumenius Rhetor in ea quae De instaurandis Maenianis: enim tanta me aut neglistentia aut considentia tenet, ut nesciam quanta sit inter hane aciemseri, o nostra illasecreta studiorum exercitia diuersitas. Ibi armantur ingenia , bic proeliantur: ibi prae,sio , hic pugna commilitur: his plerumque velut sudibus o saxis , istic semper telis

silendentibus dimicatur. Nec enim ambigo quin rescribendum rudibus obustis. Vnde enim ibi saxa 3 Et hanc corrcctionem, r. linamici, imputo hodie vobis. Ouidius i ii. De arte.

Sic ubipraelusit, ruribus puer isse relictu Spicula de pharetra promit a uia sua. Tertullianus oculos hic habuit, dum scripsit aduersus Valentinianos: Congressionis lusionem deputa lector, haud pugnam: o Zendam , sed non imprimam vulnera. Appellabant haec lusoria icta. I iis ML Seneca: Remove ea lusoria arma, decretoriis opus s. item lib. ii. Quaest. Natures. Idos verὸ viros altissimos error senon tenuit, mi putarent Iouem modo limoribus fulminibus, o, luseris telis uti.

Exercitoria tela, alibi ' Tertullianus. E contra, vera & acuta ' tela, Decretoria : ut in verbis Senecae iam dictis. Credo ideo, quia haec velut decreto Praetoris siue Editoris dabantur, post quam inspecta acriter & probata. Hinc obscuriores illae me taphorae lucem accipient in eodem Seneca: ut lib. i. De Clementia: Nili plus ea quod timet quam quod damnat, non accedet ad decretorium 'lum. Et Epistola C iii. Intrepidus horam issam decretoriam proh ce. Eadern arma dixere &, Pugnatoria. Suetonius in Caloe Baruebat pugnatoriis armis. Significat enim eum omissa rudi,usum gladio vero. Non aliter quam Commodus, quuti diatorer, specie depugnandi, crebro trucidauit, cum ipseIerrum obiectum veronibus plumbeis uteretur,ait Aurelius Victor. quem locum vexant varie viri docti. Restituo ego, ferro obtecto vero Jnibusplumbeis. Haec sane scriptoris cognominis mihi mens his. mala staude pugnasse Commodum: & vclut lusoriis armis uteretur, usu m veris. Ferrum enim obduxisse dumtaxat laminis e plumbo : cum gladium ipsum putarent esse e plumbo. Sed redeo ad rem. Pugnatorium mucronem Seneca pater discit

SEARCH

MENU NAVIGATION