장음표시 사용
81쪽
46 AeTA E sc RIPTA ARTINI LVτη draderet eum carnificinae Adebant item carmina, seu uersus crimina conuitia, quae loconfestim in alias urbes e serunt: adeo, ut lius pcruenerint Nurenbergam ac uittent, ergam,quam redierit
Francosordiam Cochicus. alioru initium est. O vaesana Cochlea, Luthcri noua fabula, orionum memoria, Notanda uel igna uia. Describe liuersibus, Depingenda cornibus. I 'erungenda se cibus,Defricanda calcibus Rci Confinxerunt insuper Teuthonica Cantica,quibus illudebant ei. Cum uero die sequenti mane ex C pitone intellexisset Cochlaeus, famam illam de se spargi: Ionam praepositum uittent, ergensem , sibi obuiam fori csortuna cun-tem,eadere compellauit. Is enim colloquio intersiaerat, Capito ni k dixerat. At negauit omnia coram Cochlato Ionas: monuit autem eum, nequid in Lutherum aederet. Elle enim uiros XL. qui exacumri sint in eum, siquid edat, stylum. Ille autem respondit, non solum stylos iii iuriosos, sed etiam mort cm pro asicrcnda fide Ecclesis contemni debere. Principes Imperrt,ne quid intentatum CQllQqVi relinquerent impetraveru Luthero a Caesare adhuc duos dies,ut iuri orisu cunae ageretur an PliuS. Venerunt ita altera die, quae crat . tofumea Marci, ad eum Duo Doctores Iureconlulti, Peutinge Veiis:
Lutti petentes ab eo,ut librosa scripta sua Crs Maiestati Principibuso
Mordinibus Imperia, iudicada submitteret. Per hoc enim optime prospectium tria scriptis eius, ut quae bona sunt permaneant: Κpublicae tranquillitati, quam iudicium illud rariturum sit. Lutherus autem omnia se laesurum Sc passurum dicebat, si modo scripturae sanetae niteretur autoritate. Alioqui cnim nihil minus com misibrum. Nam Deum per prophctam dixisse. Nolite confidere in Ul. 4s Principibus, in si s hominum in quibus non est salus. Item. Ma--q 7 Iedictus qui confidit in homine. Illis utro uehementius urgentibus respondit. Nihil minus permittendum esse hominu iudicio quam uerbum Dei Abeuntes illi iusserunt melius delibet are,S a prandio redeuntes, petierui, ut saltem Cocili futuri iudicio sua submitateret. Et hoc pernaisit,sed ita, ut ipso sciente aliquot extraherentur articuli, de quibus Concilium sententiam serret scriptura: Muerbi diuini testimonio. Caeterii Lutherus in Aistis suis qus S Latine N Teuthonice edita sunt, notat hic honos Sc celebrcs uiros mendaci j quod dixerint Archiepiscopo reuerelas, Luthcrum polliciatum esse se sua permissurum Concilio in articulis nonnullis, int Colloquiu rimc placiturum de iisdem. Ipse uero id nunquam dixerit, ne co- Archiepis gitauerit quidem Vocatus itam ad ipsum Archiepiscopuin, Sccopi TVς remotis arbitris ab eo admonitus,tum de Caesaris N imperia tum
cd. μ' 'de Cocibi iudicio, dixit es, paruautos nata rem a. Per iturum, qui
82쪽
qui sub fide publica euocatum, nouis mandatis aggressi damnassent,sentetiam 5c Bullam Papa approbantes.Tum Archiepiscopus petiit,ut ipsemet proponat media, quibus huic causae occurri queat. Ille uero air,meliora no esse quam de quibus Gamaliel Aet. s. dixit. Si ex hominibus est consilium hoc aut opus dissoluetur:Sin uero ex Deo est, distbluere non poteritis. Ait rursus Archiepiscopus. Quid, si decerperentur articuli Concilio submmedi Respondit Lutherus, modo non sint ii, quos Concilium Constantiense damnauit. Ait Trevir, se uero timere, eos ipsos iituros,Atqui,in quit Lutherus de eiusmodi tacere ne tollum neq; uolo, ut certus eius Decretis damnatum sitisi e Dei uerbum. His dictis ab illo di missus est sc Lutherus ipse in Actis suis de se scripsit pertina Philautiaciam suam ubic colorans praetextu uerbi Dei, suasq; laudes im Luib. modice iactans. De Cochlaeo enim scribes ait. Doctor uer Ma tinus, pro incredibili humanitate , probitate sua,hominem benigniter habuit Sub fine uero libelli ait Pater Christianissimus modestissime respondens sic coepit. Item. Deus igitur hominem plentissimum tuendo ac docendo Euangelio natum,diutissim seruet Ecclesiae suae, lini cum suo uerbo Amen. Caesar itain ubi uidit hominem per admonitiones pias Sc clementes semper magi ac Luit,.sub magis pertinace fieri, misit ad eum, paulo post eode die, Osticiale saluo conis Treviren Cancellarium* Austris et Secretariu suum ut dicerent ductu.ei, Quia tam multipliciter Dustra a Caesare,Elecitoribus Principibus, es Ordinibus sacri Ro Imperii comonetaeius, ad cord unitatem redire noluerit,reliquum esse,ut Cssar,tanquam Advocatus fides Catholicae procedat Esse igitur mandatum Caesaris,ut Dura XXI. dies hinc ad securitatem suam redeat sub conductu publico S libero, ipsi seruando,nec uel praedicando uel scribendo initinere populia comoueat. Ad hsc Lutherus se dixisse ait Sicut Do mino placuit,ita iactum est: Sit nomen Domini benediistum Deinde egit gratias Caesaria Principibus, pro tam benigna S MOmenti audientia, proque conductu libero Sc seruato Sc seruando. Quanquam alibi contrarium scripserit. Postridie igitur,lio est,feria Sexta post Iubilate, Die ApriIistis. abiit Lutherus cum comiti-hus suis e uormacia cui Sc Sturnius Caduceator Z Fecialis Caesaris redditus cst,ut nito perduceret eum quo uelit. tiamul sue romandaset ei Caesar, ne in itinere contionaretur aut scriberet: Lutherus tamen huius mandati aut immemor aut contemptor I uilicti adscripsit retro ad Principes ex Fridburgo,5 publice praedicauit in Principes oppido Isennach. Scripsit uero Iiteras bene prolixas ac blandas, Imperii. ad conciliandum sibi quidem fauorem,Caesari autem dc Iericis
83쪽
odium populare mox enim per Chalcographos multiplicata B in populos dispersa est ea epistola, in qua repetebatur a Luthero, quicquid uormacite cum ipso actum fuerat,suae pertinaciae ubi prstexens uerbu Dei: Nihil aliud sibi reseruare promittens, quani illud solum coquerens, quod obtincreto potuerit, ut uerbu Dei
Nequis l. isti liberum Mnon ligatum. Remisit 8 Caduceatorem scute ma specie cialem Caesaris ex Fridburgo, tertio itineris die, quo Mepistolam
captiuitatis illam scripserat: Adeo no metuebat a ui ulla, sub tot nobilium pro-Lutheri tediione securus Uidebatur preterea ille occultioribus eius consiliis impedimento lare,nisi ablegaretur. Posteaquam enim peruenerat
Isennacum in oppidum Principi protectoris sui,ibici publice,
contra Caesaris mandarum praedicasset in die Inuciationis S.Cru cis,quae tertia Maisserat, paululum ab oppido egressus, occultissimo interceptus est ostio ab amicis sub specie hostili, Sc mox longe latec sparsa est fama, Lutherii esse captum, sibi Q uiolatam fidein
publicam, S fractu saluum conductum Tam secretum uero cratillud malignitatis consilium, ut etiam comites itincris ignorarent, Sc putarent illum uere captum Schostiliter abductum esse Mitte bantur itaq; cursores multi,quid ore Sc literis nunciarent per urbes Germaniae, tiam crudeliter captus,raptus & abducitus sit Lutherus in saluo conductu, at ut maior fieret erga cum commiseratio,&in Caesarem ac Principes indignatio adaugebatur fama per nuncios, adeo duriter illum utilia uinctum manibus, S inter
festinantes cursi equites ipse pedestrem raptim traditam sitiise,ut sanguis e digitis eruperit. Et hoc sanetum Euangelium etia Uuo
maciae annuntiabatur, ut maximum oriretur murmur contra Caesarem, non modo in populo uerum etiam inter Principes,donec re certius comperta, intelligeretur figmentum esse nequitiae. Ita urbibus itaque passim fremebant Luthcrani ob interceptum Lutherum ac dentibus in Clerum stridebant, ut Lutheri mo rem nam Sc interfectum fama serebat ulciscerentur suspicantes a Papistis subornatos suisse insidiatorcs. Sed nusquam erat magis periculum a seditiosis, quam uormaciae. Nam ipse Elector Saxoniae inter amicos querebatur indignum este ccontra Maiestatem Imperi j, homin cni sic intercipi sub fide publica, captumc teneri In uulgo autem turbulentissimae iactia. bantur quercle, cum ab aliis, tum uero amarissime ac uehementissime a Duobus Poetis supradidiis, Utrico Hulteno, Sc Hermanno Buschio Quorum hic presens in urbe clamoribus 5 qucrinio niis omnia complebat Ille uero absensio longe a Uuormacia,in arce Francisci Nobilis uiri, conuitiosissima misit eo istolam,aduersus
84쪽
uersus omnes Episcopos 8c Clericos. Unde fiebat,ut nihil expccita
retur certius,quam grauis c cruenta contra Caesarem omnem
Clerii seditio. Seci aetas bonitasq; Caesaris,ac principum diligentia, Procliuos in seditionem animos cohibuerunt tua in primum Hero in deputatum a Principe suo locum peruenit Lutherus se Vbi lati runt filiise oppidum Turingiae nomine Alstat in quo Sc Munce VKLuiber. rus praedicauit postea seditiosissime cum in arce tutus ac sccurus delitesceret animo autem, qui ad seditione populi caedem* Cleri anhelabat, quiescere non pollet multos in eo secessu scripsit libros,iat animos Germanorum plene permoveret, R desectionem au cies Luti
Sede Apostolica et in odium lcri uniuersi. Primum igitur strii Cohias: psit Teuthonice ad Franciscum a Siching ibrum, de Conses sione sectesione secreta, An Papa illam praecipere queat. In cuius praefatione a. conferebat Papam,Episcopos et omnem Clerum populis Chana- IIcis,qui noluerui se dedere ultro, sed expugnati sunt gladio olite Reges XXXI. Ocinde minabatur eis, ii non mutarent instituta
sua,fore,ut alios eos doceat, non liceris S uerbis ut Lutherus sed
facis Marmis Agebat item gratias, primum Deo,quod terror Ro. Sedis minutus sit 8c Capitulum illud in Decretis, Si quis se, dente Diabolo homines non amplius incanter. Deinde ipsi Francisco,quod multipliciter ac saepe consolatus ipsum sit, Madmulta sese obtulerit. Denic comendabat illi Ulaicum Hintenti, Martinum Bucerum,Quorum hic Apostata prsdicatorum: Ille Curia lium hostis erat: di eam praefatione scripsit prima die Iuni i Paulo
post alium scripsit Iibrum in Doctorem Iacobum Latomia, Theo. 'φ'
logum Lovaniensem in cuius prcsatione sic ait Sedet portentum 'Romae in medio Ecclesiae , venditat se pro Oeo,adulantur Pontifices obsequuntur Sophist ae,d nihil non pro eo faciunt hydiocritae: Interim Infernus dilatat animam suam 8 aperit os suum absq; termino, 3 hidit Satan in perditione animarum. Cunq; scriberet eam praelationem ad Ionam Praepositum uittenbergensem,mo nuit, ut Decretales Antichristi pestilentissimas,quibus docendis mandatus esset, non alio studio profiteretur, quam ut doceat dediscenda esse quae doceat, Sc sciant fugienda sicut mortifera quaecunq, Papa, Papista statuunt ac sentiunt. Et in fine libri ait. Ex
iis puto satis monstratum, Theologiam scholasticam esse aliud ni Cotta PH. hil,quam ignorantiam ueritatis,& scandalum iuxta scripturas po losophiam situm Metam uero consitum dixi ut adolesces uitet Philosophiam S s. rhos Theologiam scholasticam, ut mortem animae suae. Thomas '' 'multa haeretica Bipsit.& autor stregnantis Aristotelis,uastatoris piae doctrinae. id ad me, quod Bullarum Episcopus eum ca- in iiii nonizauit:
85쪽
nonizauit Ideo meo consilio qui uolet cautiis sit, iacio quod dobeo, di iterum'Honeo cum Apostolo Videte ne tus uos decipiat per philosephiam Minanem allacia hanc ego scholastica Theo logiam interpretor sortiter 8 cum fiducia secundunt traditiones hominum, secundunt elementa huius tidi haec sunt iura Bulla rum N quicquid ultra scripturas statutum est in Ecclesia Mnon secundunt Christiam Tandem ita subiungit. Et quare uestrum alia quis ad reliqua non respondet uel tu uel Andraeas Caroli adius. Ecquid est at Amsdormus e Antio omnibus uobis pariter Euan gelin gloria uindicanda est Caput ego contriui serpentis,corpus cur non queatis calcares Sed praecipua eius nequitia atq; impietas ibi erat, quod Diuum Hieronymum calumniabatur, uelut Arrii fautore, quod noluerit recipere Homousion tanquam ueneni alia quid lateat ibi in literis et sysabis. Cum is non de Homousio,sed de Libet Lut Hypostasi ita siripserit. Rursus alium scripsit librum,de abro de abroga ganda ista priuata, ad fratres suos August nenses Coenobiid M illa uittenbergensis. In cuius praefatione, ut seatres Ilos in audacia PDR- - confortaret:qui primi omnium istas abrogauerat iubet cos sortes contra conscientis accusationem persistere. Quandoquidem dc ipsemct qualibet potentibus ac euidentibus scripturis, conscientiam suam uixdum stabiliuerit, ut auderet unus contradicere vim audis. Papae,5 credere,eum esse Antichristum Episcopos se cius Apo hic Mecon stolos: Academias esse eius lupanaria. Ait sibi saepe palpitasse cor sta ista π mula, repraehendens Obiecisse, Tu solus sapis Tot ne errant sition l. Et ii uniuersi Tanta saecula ignorauerunt Quid si tu erres,& tot tecum finxi sit bi in errorem trahas damnandos aetcrnaliter sed addit, Christum tandem cofirmasse ipsiim uerbis suis certis Z fidelibus. At non ex- .il primit, quibusnam uerbis ab eo confirmatus sit. Ait uero ,ea certitudine Sc fiducia tentandum esse,quod fratres illi praestituerint,ut non modo totius mundi iudicia, pro soliis leuibus 5 summis artistis habeamus,sed 3c armati simus in morte aduersus portas Inseri: Quin etiam aduersus iudicium tentantis Dei pugnare,& cum Iacob contra Deum praeualere. Et tanquam eo libro conuulsurus esset orbem terrae, ait insontispicio Leo rugiet,quis non time Liber Lut huic Quartum d inde librum in eodem loco scripsit Latine adde uotis parentem situm Laicum Sc Idiotam de uotis monasticis. In cuius MQΠδsti prologo narrat,se annoctatis suae XXII. Monachatum sustepisse,
Z in eo XUI annis perdurasse Factu uero Monachii, non pro pria uoluntate,nei uentris gratia: sed terrore de coelo Magone mortis subit circumuallatum, coactum ac necessarium uotum
86쪽
nissedc praestigium. Et in fine illius prologi haec addit. id si me
occidat Papa, aut damnc ultra Tartara Occisum inquit non suscitabit, ut his S iterum occida CDamnarum uero ego uolo, nunquam absoluat: Scripsit eum prologii XXI. die Nouembris. Ati ita Menses sex delituit insolitudine no sylvcstr an e: sed bene munita. Quam tum arrogant oepto nil sc stiperba imit isone uocabat suam Pathmon,uelut alter Ioannes Euanguista in insulam a Caesare nequissimo figmento relegatus:cum re uera Carasar omnino nc sciret,ubinam ille delitesceret. Vocabat eam Eremuta locum peregrinationis suae, ut etiam sceleratum captiuitatis in mentum, magnae *cciem sanxitatis prae se ferret Eadem ua nitate scripsit in eodem loco iudicium suum de Votis,ad Episcopos heri de uota Diaconos Ecclesiae uittenbergensis, cum re uera nullus sit ibi tis. Episcopus Et licet perbrevis es et ille libellus, tamen in duas cum partes diuiserat. Quaru prior con plectiebatur propositiones iqo. Posteriori39. Quas hoc annotationis interstititio diuisas uoluit. Haec inquit sic disputari uolo ut certassic uera teneantur: Quae sequumr,simpliciter propono disi ut id ad inquirenda. Cum uer Vana spe, Lutherus olim Sc Augustae coram Cardinale Caietano 8 Lipsis Ludieti decoram Consiliari js Ducis Georgi ,expctiis et iudicium Theologo Parisiensi rum Parisiensium, quos a Papa offenses putabat,ac dixisset, eam 'Vniuersitate est studioru parentes, ab antiquo Christianissima, R in Theologia florentissima:magno hinc desiderio expe stabant
Lutheran illorum iudicium.Tanta senectim fiducia,ut nonnullicorum Uuormacis clim maxime ageretur causa Lutheri, affirma
rent, Parisienses ex Eulla Papae articulos Luthcri 3s approbasta, duos tantum sub dubio reliquisse. At his ipsis diebus longe contra fiam,eisti odiosam S execrabiIcm publice tulerunt sententiam Theoloo illi solenniter conprepati iuramento constricii
ollicitius inquiunt pcr nos examinata,ac maturius uia lucriasio a teologo dii in Lutheriano ascripta nomini et ad plenum discit si a rexe an Parisiendis illam erroribus scatere certo depraehcndimus Miudicauimus, sum cou a
fidem potissimu contingentibus 8 mores. Quodwsimplicisio Luth. puli seductitia sit, omnibus Doctoribus iniuria potestati Ecclesiae Mordini Hierarchico inapie derogatiua aperte schismatica, crs scripturae aducria, 8 eius deprauatitia, alc in spiritum sanetum blaspliema: Et ideo ueluti Reipublicae Christians perniciosam censemus omnino exterminandam, ac palam ultricibus flamnis com mittendam Autoren uero ad publicam abiurationem modis omnibus iuridicis compellendum ci Lata fuit haec illorum sententia Uie XU. Aprilis Lutherus autem XVI. uenit uormaciam, it nondum
87쪽
4s Aer ET sc RIPTA MARTINI UTREM nondum scire potucritat tunc Lutherans,quidnam iudicauerint Parisienses Post aliquot uero Menses, cum in Germaniam quaedam huius sentetiae exemplaria impressa peruenissent,animos mutauerunt Lumerant omnes N coeperiat criminari eos,quos antea
laudauerant. iis ut maior uideretur apud eos illius iudiciscon Phissippi temptus,Philippus Melanchion uelut praecipuus Luther propiMe gnator,aedidit eande illoru determinatione,cui adiecit pro Luthe. xx si ro Apologiam Latina cum hoc titulo Aduersius suriosum PariSς'sς Apmensiuit Theologastrorum decretumdcc Quamuis uero scriberet,
'U' ibi pioTheologis Sophistas,pro Christianis doctoribus Calum
Diatores regnare,8 Lutetiae natum esse prophanam illam schola sticen:Qua admissa nihil reliquum esse:Euangclium obscurarum, fidem extinctam, receptam operum do strina Aic etiam imput taret illis,quod scholasticam Theologiam ab illis acceperint,quasi per manus reliqua Europs G mnasia,ut Idolis repleretur terra,& id genus plurima eis quam acerbissime improperaret: Attamen Luthero nimis leniter egisse uisus est. Ipse igitur S illoriabbcllum et Philippi se Apologiam inTeuthonicum uertit,suummiudicium his interpositit. In quo hanc Teuthonice in Gallicos Theologos Lii .eori. Protulit sententia,uindicta ac talionis reddenda gratia. Acad ira eosdem mia inquit Parisiensis in parte suprema,quae facultas Theologiae nunciipatur,esta uertice ust ad planta mera, Nut nix alba,lepra uerae nouissimae Antichristianae 5 Capitalis haereseos: Mater omniuerroru in Christianitate, maxima meretrix spiritualis, qua Sol unquam uidit Muera postica Inserni. Prophetarii est,tepori bus Antichristi omnes haereseos, quae unquam fuerunt, in unam Camerinam confluxuras mundum I perdituras Mego inquit ostendere intendo de Parisiis Papae ueri Antichristi maximoso nicationis cubiculo Alciprobare, eos esse mores Molanis,Ebio-mtisin omnibus, quoscunc commemorauerunt,haereticis, Deo uolente. Ipsi sunt,quos iampride desiderauit. Haec ille Teuthoni Gad populum, quem contra Parisiensium sententiani animare, dc in Ba factione retinere satagebat. Licet nihil postea in illos pediderit nisi breues interdum cauillos,uelut mordax canis,qui sorti u eleuiu, rem si aggredi no audens, a longe mordaciter allatrat. Caeterum libellus eo complices eius, appressis nomine suo, ridiculum rediderunt Iib stra Parisi. Ium,sub nomine facultatis Theologicae Parisiensium. In quo conenses fictis Massiectatis barbarismis recitatur primu determinatio quae dam in Apologiam Melanchionis. Deinde ratio determinationis prioris .Demum apponuntur ineptissime quaedam regulae intelli
gendi scripturas Vt eo scilicet figmento persuaderent Euangelici
88쪽
uilai nihil in sacris literis nosse Theologos Padi sienses. Aiunt imo post decimam Sc ultimam ibi regulam Sola alma facultas lucidat omnia primo scripturas,post hoc patres,ultimo scribentes,& non potest errare: ia limpii iud. Almutium non sunt signa fallibilia. Male ergo faciunt,qui scripturas nudas sequuntur peius, qui nudos patres pessime, qui scribentes, quia procedunt de obscuritate in obsciaritalcm,donec istis omisiis, Almam facultatem audicrint,&Iiripipio firmiter adhaeserint, ibi cst lux mundi, regula fidei morum infallibilis cc... cI c scripta Lutheri, rino Donum
'mugitii Lutherus complicese sui prae se contemnerent omne iudicium Ecclesiasticum rebelles non modo suis Prioribus et Ordinariis iudicibus, uerum etiam sumniis Ecclesia uerticibus, Papae ScImperatori,tantoc elati essiciat fama dc spe Rion: s, ut ne niuersali quidem Concilio dogmata tua, qtis pro Euangelio habent,submittere uelint, b rem proxime iam ad tumultum et seditionem popularem perduxis leni :misertus con Liber Re
dolensti Germanicae Nationi Christiana pietate illustrilsimus It LucAnglorum Rex IN RIC huius nominis citatius raro
nimis occulastis sacculis admirando deuotioni exemplo, ex Regali fastigio in literariani descend t harenam, contra maledicum is certaturus incia dicatium fratrum Apostatana Scripsit ita Ascotionem Sept. Sacramcntorum, aduersius Captiuitatem Babylonicam Luthcri ad Leonem X. Papam:adeo sanc diserte,cruduc ac copiose ut colabore promerucrit ipsius Papae omnium Car Neriectum 'dinalium iudicio pcrpetuae Iaudis TituIum ut publica deinccps p. Hi illud Eccleprobatione diceretur,fidei Cailrolicae Defensor. Quata uero sit il-
lius Regis erga cilcm Apostolicam benigniras, quanta erga E datim miis clesiam deuotio, quanta inlumina ingeni jacrimonia rara ire udi non q*cni λtione modes sa quantus denic in aduersarium allerendae fidei et lus:ex ipsiusne uerbis, quibus ad Lectorem praefatus est. larissime intelligitur. Ait enim. Motus quidem fidelitate ac picta te,
quanquam mihi nec eloquetia sit, nec scientiae copia cogor tamen, ne ingratitudine maculer, Matrem mea, Christi sponsam utina natanta facultate quanta cum uoluntate, defendcre. Quod licci alii praestare possint uberius ac copiosius mci tamen ostrcii esse duxi ut ipse quoet quantuuis tenuiter cruditus,quibus rationibus postam, Ecclesiam
89쪽
rum status efflagitat. Nam antea,cum nemo oppugnaret,nemini
propugnare necesse erat. At quia iam hostis exortus sit, quo nullus potuit exoriri malignior, qui daemonis instinita charitatem praetexens, ira atwodio stimulatus, S contra Ecclesiam 8c contra Catholicam fidem, uipereum uirus euomuit: Necesse est aduersiis hostem communem Christianae fidei, omnis Christi seruus,omnis stas omnis sexus,omnis ordo cosurgatrui qui uiribus non ualent, officium salieni alacri testentur adfectu Nunc itaci conuenit, ut dupIici armatura muniamurXCelesti scilicet ac terrestri.Coelesti ut qui ficta charitate Malios perdit&perit ipse,ucra charitate Iucri faetus, alios lucrifaciat: qui falsa docitrina depugnat, doctrinauera uincatur Terrestri uero ut si tam obstinatae malitis sit,ut consilia sancta spernat, Z correptionem piam contemnat, merito eo Erceatur supplicio, ut qui benefacere non uult desinat malefac re, qui nocuit uerbo malitiar, supplicii prosit exeniplo. Haec Rex ipse in Prologo. In processu uero libri, adeo densiis tum rati nibus tum scriptura: sacrs locis praemunit Sc affirmat ubic sensum Ndoeti inam Ecclesiar, alc aduersari falses praetextus licatas Φargutias tam clare detegit, Macute confutat,ut intra paucos menses liber eius a multis Chescographis in multa milia multiplicatus, torum orbem Christianum 8 gaudio Sc admiratione repleuerit. Nec satis erat Catholicis in Germania, eum librum Latine legisse, licet in ea lingua disertissime seriptus esset:uerum etiam in Germanicam transferebatur linguam, ut etia Laici, Latins linguae ignari,intelligerent, nihil solidi est in doctrina noua Lutheri Libet ita paucula Regis uerba hic recitare contra inflata ac turgidam Lutheri argutiam quandam,contra Missae sacrificium: quia pro imissio sit 8c non opus. Miru est inquit Rex quanto nixu pari riens, quam nihil peperit, nisi merumentum: Quem cum ipse tam
ualidum uclit uideri,ut montes posset euertere, mihi prosecto uid tur tam languidus,ut agitare non possit arundinem. Namsi ucr horum tollas inuolucra, quibus rem absurdam uelut simiam pia pura uestit,Si tollas exclamationes illas,quibus iam uelut re dilucide probata toties in totam debachatur Ecclesiam, Sc nondum col-
Iata manu,tanquam ferox uictor insultat: nihil aliud restare uid Lutherus bis,quam nudum miserum sephisma. Redierat iam e Pa- domum re thmo sua nouus II Euangelista uiuenbergam, quanquam uersu 'ς publice per aeditum librum collaudasset antea fratres suos,propter
i abrogatam Missam: attamen vim non suisiet iacitum iustu Z auspicio
90쪽
spicio suo,domum reuersus eam rem publice pro concione ad populum reprobauit,Dominica prima Quadragesimae. Omnes ii 1-quit)erraueriat, quicunc cooperati sunt,& consenserunt ad abrogandam illam,non quod bonum non fuerit:sed quod non ordinate laetum est. At dici. inquit iustiamidesse ex scriptura Fateor 5 ego, sed ubi manet ordo,quia ex temeritate faeiu est,abscpomni ordine, cum scandalo proximi Et nisi adeo mala res esset Missa,vellem eam restituere.Scio enim uestrum propositum,et defendere non scio. Asapistis quidem S aliis insanis capitibus bene scirem defendere,sed coram Diabolo sustinere noscio. Sic et alias
quasdam temeritates suorum,tum barbaricas tum sceleratas Mimpias,quas absente ipse iuxta uerba Sc secundum do strinam eius in faetiim deduxerant,repraehendit: Quales erant, abolitio sacrarum imaginum, abiectio religiosi habitus, attre statio corporis Christi in Sacramento manibus prophanis Rc Quae omniavi si libera esse uolebat,et stultis legibus Papae ascribebat attamen, quia attentata fuerant eo absente, reprobauit. tiamuis optaret, omnes imagines in toto mundo abolitas esse,propter earum abu- sim,& uellet omnes Monachos N Moniales deserere sua Monasteria ut ea omnia in uniuerso mundo interirent. Et de uenerabili Sacramento diceret, Quanquam illud tangendo no peccauerint, nec tamen in hoc fecerunt opus bonum: Quia Deus non possit ferre iocum,sicut sancti serunt. Siquis tamen adeo petuIans sit,ut Sacramentum omnino manibus contrectare uelit, is curet illud
sibi domum deferri ibi* contrectet usq; ad satietatem,sed non coram multitudine. Huiushrodiita sermonibus ivide perstrinxit&repressit audacia alioru praesertim Andreae Carolstadii: Qiii ipsi aliquid esse uolebant, ne unus Lutherus esset omnia in omnibus. Acrius autem inuedius est in Bullam Papae Leonis X. In
cana Domini Romae publicatam, priusquam uormaciamue Liber Lucinisssit Luthcrus. Nam cum in ea iuxta consile rudinem antiquam contra Bui
excommunicati anathematizati suissent omnes haeretici,nomi t 'Unatim uero Gazari Patarent, Pauperes de Lugduno, Arnoldists, Speronistae. Item Uuiclephistae, Hussitae, Mnouissime Martinus Luther, simul cum omnibus complicibus fautoribus psuis:Eata.
mcn Bulla tardius uenit ad manus LutheriInde faelii est, ut post
reditum suum parauerit in eam Teuthonicum quendam Iibellum, indissima scurrilitate refertum, quem enit loco pro nouo anno
retribuit Sed Apostolicae. Sic ergo exorsus est. Martinu Lue seu hil , therus sanctissimae Sed Romae 5 toti eius Perimento, Meam uerba Luti gratia & salutem in primis Sanctissima Sedes crepa 8c non fran- gere,