장음표시 사용
301쪽
bremus, oti, acantes. qui enim non laborat,non re vultus tui manducabis panem tuum sed nul lutum celebret spiritualiter,meditationi legis diuinae c
poris indulgenti rex opus creanae cum admittatione consideratis in tali sabbatismo celei Dominicam. Et paulo ante dicit Omnes in unum sim ut adiconueniatis. Vna sit comunis oratio, una mens una spes. in iride in Chii stum Augustiri Epist. s. Dios Dominicus 4ri ii rectione Domini declaratus est a cxillo coepit habere felli De Civit. lib. 25. cap. 3 o. Dominicus dies Chri lii rei rectioni ternam non soluspiritus, verum etiam corporis equiem Pr Verbis Apostoli, Serm is Domini resuscitatio promisit noldiem dc consecrauit nobis Dominicum diem , qui Domini quia eo die Dominus resurrexit Cylii las in Ioan . lib. I 2. Cruum, quo Christus Thomae apparuit Dominicum diem es Iure igitur sancte congregationes die octauo in Ecclesij fiunLiberaria autem fuisse illam obseruationem, inde non oblitur, quod prς ter Dominicum diem, quarta etiam cse Icta ferphanius scribit, celebrarunt o κέεις conuentus Eccletia iditum verbi ad usum sacramento tum, ad prece Scom nunstinus, Epist. 18. Alii quotidie communicant corpori laninico. Ali certis diebus accipi ut Alibi nulliis diis intermitati orseratur Alibi sabbato tantum MDominico Alibi tantum Totum hoc genus rerum Iiberas habet obseruationes ita lib. 2. c. I9. Constantinopoli., apud alios fere omnes, sabbi abbatie κλησιαζουσι,Ecclesiasticos conuentus celcbrant. de vita Costantini, lib. . scribit, Conitantinum statuisse viaris diem dc eum, qui sabbatum antecedit, Omiae Veneria lenturriam carum reruari, qua ijs diebus a communi omnium nor tore fuerunt gestae. Et Sozomeniis lib. r. c. 8 dicit, Constant
tulisse, ut tum die Doni inico, quia in eo Chri tuis resurrexit. sabbatum antecedit, quia in eo Christus crucifix is fuit, o a ilibus, alijs tegoti j obeundis vacarent, precibus vero b lubus Deum cole Iciat.
Secundo, celebrationis seu obseruationis festi Paleliati ementio in historia primitiuae Ecclesi preicipue vero tui ueEuscbiu in lib. s. c. 23. 5 et . historia. Et quidam per Paschar.
non tantum resurrectionis, verum etia in pallionis ferier talmoriam. Ita hebdomadam pallionis, quae alijs sancta seu a itur, Epiphanius vocat asellatis hebdomadam, cuius peculdescribit. Alij,ut Epitcopi apud Eusebium mysterium se iidctionis vocabant Pascha. Et propter meditationem palsoni tata tunc sui me ieiunia in ra cedenti Ioeo diximus: Ipso ea rectionis lirebatur icium una Euset, lib. . c. 22. D vigiliet meminit Eusebius lib. 6. c. . Tei tu I ianus lib. a. ad XOrem, noctationem solennibus Paschae Hieronymus in c. 26. Marthdie vigiliarum Pascha ante noctis dimidium populos non Eusebius de vita Com tantini lib. . scribit Constaminum ris peruigilationes ornasse lampa libus, accendens per totan
Pharo unde cerei Paschalis ritus emanauit ad posteros, d ad aliam PO inanem translatus siti. Porro dcillas obseruariones Palchati, liberas fuill .ciria a
302쪽
.tionis varietate constat. Asiatici enim semper decima quartaLuna,quando Iudaei azyma praeparant celebrant pascha: Europaei vero, ne quid cum Iudaeis viderentur cominu ne habere, die Dominica post, . Lunam. Et Polycrates uide in Asiati eam obseruationem non tantum ad traditione Ioannis, Philippi. Polycarpi refert, verti addit etiam, obseruationem illa esse ex praescripto Euangeli j oc secundum Canonem fidei Victor vero Romanus Europaeam obseruationem sub poena excommunicationis Asiaticis etia in Ecclesiis imponere volebat tanquam traditionem Petri de Pauli. sicut Sozomeniis scribit. Sed Irenaeus ex aliis rationibus,&ex Poli carpi exemplo Ostendit, obseruationes illas indiiserentes 5 liberas esse. Et Socra resti c. r. cum prolixa disputatione ostendisset, nec Polycrate nec Victor sati si uilas causas habuisse de festo Paschatis tam dio senior ad IE- digladiandi. addit Nec Anoilolum nec Euangelia tale iugum seruitutis coii uertis imposuisse: Sed homines ob relaAatione a laboribus,&Pascha
tis se itum,ialia seria, inmemoriam salutaris pastionis in singulis locis singulos pro arbitratu oc consuetudine quadam celebrasse. Nam neque seruator inquit neci, Apostoli νς μω τῶ ω φυλα ε ν ρη με. λ υὶ lege aliqua illud obteruandum praeceperunt. Neque poenam aut supplicium , sicut lex Mosaica ludaeis, nobis vel Apostoli, ves Euangelia ideo comminantur Sed historiae tantum gratia in Evangelijs scriptum est: Chri: tum tempore azymorum passum esse .Et mox subiungit Scopus Apostolis praepositus fuit . - , μερῶν εο οὐ χών νομο et τῶν non vide diebus uis leges sancirent , sed ut rectae vitae&pietatis auctore sessient. Mihi quidem inquit Hiltoricus videtur, sicut inulta alia,pro locorudiuersitate consuetudine quadam introducta sunt, ita etiam Paschatis est mi ex consuetudine quadam apud singulos populos λαζου χ priua tam habuisse obier uatiunem, propterea, quod nemo Apostolorum cur quam legem de eo imposuit vel praescripsit. Et postea dicit: Asiatici quidei uam obseruationem a Ioanne Romani vero suam a Petro Paulo tradi Fessa σε ea pracepto,s
tam coli tenderunt,sed nemo illorum εγραψον πιδειξιν scriptam ali
quam de his rebus de in onstrationem proferre potest. Et circa finem in 'pus quit: Nonnulli qui Omnem scortationem indirierentem putant, de festis P 'tanquam ex ita decertant,dc propter se ita se iustiti cari putant. Addit cla I memorabilem hauc sententiam, οντ ς, ω νηυν Abi, bd, ij γεν οι me et γοα d/αν vjatales rit' a Maioribus acceperunt, eos eae . . ut postea tanquam legem ad posteros transmiserunt. Postea in Nicena Synodo Constantinus suasit.vi Orientales, qui ex veteri traditione eodeni tempore, quo Iudaei, Pascha celebrabant, cum pauciores essent,co formi
itatem cum reliquis Ecclesiis seruarent, ac limul omnes die Dominica . Ehiad s. pol decimani quartam Lunam vernalem festum Paschatis celebiarent, pas halis. ne cum Iudaeorum perti dia commune aliquid habereth ccles a. Epistolae butia Concili j constantini deliac re extant apud Eusebium, d in ripartita historia.Et Augustinus dicit. Epist. D 9. quia inter mortem Chri iti caesurrectionem eius medius fuit sabbati dies, quo Iudaei suum Pascha celebrarunt ideo ut nostra Diti uitas a Iudaeorum festiuitate di tingueretur. per Patrum Concilia adiunctam esse illorum etiam dierum obseruationem,quibus anniuersaria memoria pallionis, sepulturae.& resurrectionis Clitisti celebraretur , oc Pascha resurrectionis Dominica die obserua Pasit apa
Quia vero Ephemeridum sus . in quibus motus Planetarum ad singui surrectionu. los dies supputati monstrantur, illis temporibus nondum fuit, inualeb Ephe cri- vulgatus Alexandrino Episcopo hoc negoti datum fuit quia in AEgypto mraathematica studia sem magis exculta faciat ut lyse aliis ecclesiis tecta
303쪽
Paschatu. Gallorum Pascha. Tentecoste.
pus Paschatas per Epistolani quam Paschalem nominabant significaret, sicut huius argumenti extat Theophili Epistola Paschalis. Et in hunc,
sum excogitatus postea fuit numerus quem aureum vocant alendacio inscribendus, qui noui inia plenilunia monstraret, ut temper e ubici ut dieDominica post verum pleniluniti in Palcha celebraretur. Et adhuc hodie quide Canon compuli ut vocant Ecclesia Itici, est numerus aurcus. sed progrCisu temporis indicatio noviluni per aureum nam erum saepe adeo iam sallit, ut luna exiitente in coelo, vel dimidia, vel plena, aureus numerus saepe insatiouilunium inde contra mentem Niceni Concilii saepius iam Pascha celebramus in mense immundorum, rarra vero iuxta Nicenam constitutionem Dominica proxima post decimamquartan Lunam. Cumque ratio Calendari racillime iam posset emendari, ut ob seruatio Paschatis quoi nis conueniret ad constitutione Nicen syn
di, sicut rationes illa publicis scriptis erudite monstrata sunt a Stephlero, Pighio,&ab aliis: Existimo Ilain,que nunc saepis: irae propter aureum numerum accidit aberrationem ideo diuinitus permitis ut re ista ostendatur, obseruationes illas liberas esse, nec opinione nec elluatis ad certa tempora alligatas sed ordinis gratia seruari. Et Theophilus indicat, G:u los in celebratione Paschatis diem anniuersarium, qui ipsis serit octauus Calendarum Aprilium, obseruasse, sicut in natali Domini octauus Calendarum Ianuari obseruatur simile etiam Sozomenus de Nouatiam squibusdam scribit.
Tertio Pentecostes etia inprimitiua Ecclesiae historiis crebra fit men tio. Intelligunt autem vetuitis: ani non quinquagesimum tantum diem, sed totos illos quinquaginta dies post Pascha, qui laetitia ita dicati erant, ut noti liceret in illis ieiunare, nec geniculado sed stando orare,sicut Tertullianus scribit de corona militis. Omnes aut cuinquaginta illos dies a ue Paschae in Pentecosten festos suisse: inde colligi potest quod Terrtillianus libro de idololatria dicit, si iugii Legenti tui solennitates numerentur, non possent implere noluam Pentecosten, hoccst, quinquaginta
Ulos dies fetios intra Paschaec Pentecosten .Et Hieron. ad Lucinium cuindixisset: titiam omni tempore ieiunare posiemus addit Nec hoc dico. quod Domin cis diebus ieiunandum Putem, de conteitas quinquaginta diebus serias auferam. Et Ambrosius in cap. 17. Lucae in iiiit Maii. σι sanis fis m.
didere nobis,omnes qui dos, quia Octaua hebdocit Istorum quinqua tem,qualis his est die Tobseruationes, inde oliciunia postea intra palei
ginta dies Pentecostcs, v ascha, ceis ini tu in Pentecostes facit. Et Serm. 6c dierum iugem lacontinuatam esse sellinica. Sed ἐκ has solennitates liberas habitur, quod iamdudum interciderunt naordinata,&genicinii aerunt, iace festi iam sunt omnes illi dies. Et Terruiliai militis,nu 1Uerat haec inter ista, quae sine ullius scriptura institus traditionis titulo de consuetudinis patroci ira recepta i
a quinquage iuriis dies sese Spiritus sancti anniuersari solennitatestinus Epi .ras. Et Hieronymus in c. .ad Galtecostes imitia in qua Spiritus lancti venerat
Quarto, Festi ascensionisAugustinus ita me Illa, quae non scripta, sed tradita custodimus, orbe obde ruantur,datur intelligi vel ab ipsis cilii sinuo ruinae tibi uice Iesia saluberrima aurstatura retineri. Sicut quod Domini passio ,
coeli na, o aduentus de coelo Spiritus ancti a Iebiantur. Et apud vetustiores quidem festi a
304쪽
me io, sed omprehendunt illud sub quinquaginta illus se itis diebus poli
Pascha. Cum vero illi non omnes ubique se Aiamplius haberentur, pecu iliaris solemnitas fac aeli. alitii uersaria dies ascensionis. Causa iii et in institutionis de obseruationis talium retior uni ustu in iis ita explici de sit 5 ciuitate Dei lib. io cap. Nos uni Deo Deorum Deneticiorum eius meam m. moriam, solent nitati laus festis, diebus statutis, dicamus sectamusque, ne volumine tempori ingrata subrepat obli lio. Et contra Fau. uincti. II. cap. it. Nos pascha celebrantes, occisionem agni Dei cum quotidi tum maxime anni uel aria solemnitates non ven taram signamus, sed facta iri 'commemoram ius. Ideo dies pascha nostre solemnitatis ad diem celebr. .ltionis umbraticae Iudaeorum non occurrit vide diem Dominicum quo Chri itus resurrexit complecteremur. Et cap.ιa. loquens de qui aquagesimo die. quo nobis Chi tus Diritum para ciet uin quem promiserat, misit, addit Ea qui . t anni tersarie in Ecclesia celebrantur, quae insigniter excellentia certis diebus facta sunt, ut eorum necessariam lat. bremquente moriamidi iuitas concelebrata custodiat.1ta Hie ronymus etia in iri cap. . ad Galat caulam institutionis, ob serua. io iuste toruiti explicat Dicat aliquis ii dies obseruare non licet, nos quoque suave crimen iucurrimus quartam abbati obier alites, cparasceven, de :iem Dolo inicam de ieiunii: A quadra, elimae de P. Glix te iuuitatem dci :tae costes laetitiam . Ei pro varietate regionum ditieriatilion Orem martyrum tempora coici: icura. Ad quod qui inplicit , re mi O,stini, spondebit. dicet: Non eosdem rudaicae mercationis eius esse quos O- de ea A sostros. Nos enim non a Zytinuum Pascha celebramus, sed resurrectionis librum. crucis . Nec sitem iuxta in orem istac numeramus Lebdomadas in 'eo tecoste scd si nutu sancti venerantur aduentum. Et ne inordinata populi congregatio fidem nititueret in Chi istum pro terca dies aliquo te nitit uti sunt ut in unum pariter venaremus. Non od celebrior iit illa dies, qtia conuenimus sed quo, quacunque die conuenicndum si excoris e-estia nor tuo maior lanitia oriatur.
Qiij veroopponiae iv. vitioni acutius re bonaei conatur illudas r-it,omnes dies aequales oce,nec per Parasceven tantum Chri tum cru
cingi ac die nominica resurgere sed semper sanceum resurrectioni, esse
diero, de semper cum carne esci Dominica ieiunia autem P congrcrationes, inter dies propter cosa viris prudentibus conititutas, qui Ni agis seculi acant,quam Deo, nec possunt imo nolunt, toto in Ecclesia vita suae tempore congregari in ante humanos actus Deo orationum suarum offerre sacruficium uti tus enim quisque est . qui saltem haec rauca,qua ita trita sunt, et orandi tempora,vel ieiunandi. temper exercet occ. Hanc Hietonymi sententia in Isidorus de Rabanus ita describunt o ni esse i AE aιan . uitates pro Varietate regionum , ideo a viris prudentibus institutae sunt ne forte rara congregatio populi fidem minueret ili Christo,&c.Propterea ergo dic aliqui constituti sunt, et in unum omnes p-riter conues arctv e conspectan ullo, d rides crescat. de initia maior oriatur ita i ,.sa 4sa tim. si us Sermone in aliquot Scripturae loca. lac de causa paties nostri hasti delium congrcgationes in templis statu crunt, ut quae in ulis diebu. cliseere non alemus, carinio. iam uiti solemnitate conuenientes acciria
Paulinus Nolanus illam sententiam carmine non invenusto teddidit:
Primus enim g ι .i: is est aufert ere cuneios
305쪽
olfesti studeam omino me Ferre diebiu, Vi et parte mei tangam confinia vitae,
Corpore ne toto trahar in consortia mortis.
Ergo velut αlumflestu, loribus arua, Annos temporibu Tomi tu, die ipse diebus Tempora di tinxit festis, utpigra diurnis Ingenia obseauit, saltem discriminefacto, mos interuallum reduci solemnia voto, Sandia libenter agant rejid rite per annua menter.
Quinto,Anniuersarium diem Natalis Christi celebratum fuisse apud vetuli immos non regitur sed in orationibus Baiiiij, a Zianae ni&Chrysostomi. Et Basilius festum illud nominat θεοφα citra , Naria enus Θεργια qui etiam peculiarem habuit orationem in sancta Epiphanio tum lumin a Eriphaniorum Veio appellationem veteres attribuerunt simul diei natiuitatis Christi e Baptismi ipsius. Et in AEgypto utriusque solemnitas uno die celebrata fuit,sicut d Epiphanius unum eundem diem tribuit Natiuitati e Baptismo Christi. In Occidentis vero Ecciditis distinctae fuerunt festiuitates . Chrysolio mus in oratione de Philoponi Natalem Christi vocat omnium cito ruin metropolin misi enim secudum carnem natus fuisset, nec baptisatus, nec mortuus nec res is cit: esset. Huius selli mentio sit apud Nicephorum aib. . Maximinus in ipso lnatalis Dominici die. Nicomedia Christianos in ipso templo concretii a trit. Et apud SOZOmcnum lib. s. cap. 3. Imperator in die Natali Christi non xuit crura Chr7sos: Omo cominu nica Ie .c ext anter veteris Ecclesiae festa numerat Hieronymus ad Gai prolvarietate regionum, diuersa in hon Crem martyrum constituta tempor ut Dies e n i mi a Finis ipso rum cum rea Mitem incliti sto ad veram aeter lnam scilicet. vitam,vcri renasceretur, /εῖλ: natalitia ipsorum , vocarunt e celebrarunt.bicut apud Eusebium lib. . cap. i . Ecclesia myr- Densis scribit se diem MartyiijPOlycarpi, tanquam nataliti irin, cum gaudio ixtiliatione coacto coetu Ecclesiastico celebraturam. rationem rationis addit hanc ad memoriam praecedentili,&ad e X
dos a parationem scutienti vi, sicut in loco de inuocatione Sancto tua de Polycarpo hi loria prolixe explicata it. In hunc sum Cypr inust
curauit annotari dies e Situs Martyrum. Ita apud Augustinum in cnem, Tract. 27. menti titi eii Laurent ij dc. ixti. Tract. 2 o. Stephai Psal. 12 . Folicis artyris Apud Ambrosium in P al. i I S. Seba tiam. Inde lyanc goica orationes in a iiiii uersariis diebus Martyrui apud Baiilium, μNagian denum cla Chrysolion ini. Et eram rationem celebrationis ipso rum sessorum satilius c. o. in Assecticis recte explicat: Non decet Christianos in martyrum mein Ortis ob aliam caulam conquare re laua precori r d. Ac Cinna Gnc facti Oi: e constantiae Mart rum ad huiuimodi l reli imitationem in citcntui. ItCln in Psa in . TI . Ia in inde a media nocte l chi in a Phoc Martyrum templum ei eri rum Martyrum Deum,&lper Hymnos usque ad meri item placo; ν destitistis. In hanc sententiam c1iant multa piae collectic, in festis anctorum olim usurpatae. Vt: Concede t. quorum gaud citari virtutibus, accenciantur exemplis. t. quo ibatalitia colinuas,etiam actioncs imitemur, P de eorum in aeterna beatat triline societate gaudeamus. Item , ut iidem corum lingua lo quamur, e moribus pateamur Utque tantae fidei proficia inus exemplo Da nobis, is, qui hodie Paulico uersionem cicbram iis, per eius ad te ex m- illa gradiamur. Quorum solemnia colimus eorum etia in virtutes imite-
306쪽
in ur Darcricliae tuae, petrii Pauli in Onambus se ii iis cim nam. Fer quos religionis sumo it Xordium. Da nobis it totum Post io una flaminas exii. igucr qui Dcaio Laurentio tribuitii torinenior uir suoru in io cendia superare. Da Ecclesie tuae: a:riare.quod Ap. s. olici edideriint. dc praedicare. l . Od docuerunt.Tribue nobis .cxcitis imitatio i. c. ro amore tuo prospera mundi despicere. de nulla eius a ciue ita firmi a P. Prae fi Vt quorumd em passionis annua deuotione coli us etiam ridet co I antiam subsequamur. Concede, i,cuius memoriam celebramus in terris. eius beata consortia feliciter consequam ii rin, lis e c. Sed in loco de inuocationes reliquiis salicto ram n uic huius generis sentcntias ex Patribus annotauimus, bie: iamo endimus modo celebrationes illae Martyrum sensim coeperint ad sui erilitio c, in-elinare.
Obieruandum autem est in illa Hierouymi ad Galatas sententia, quod Mai freni omnia se ia Martyrum non bique in omnibus Ecclesiis celebrata sue se. ano x rint. scd pro varietate regionum in illis Ecclesiis x bii Martiri P sua ..., - .
tumulati erant 1icuti sanegyricis eterum Onzlar. Primitiua igitur oc etcris Ecescite festa per annos quadringento haec Fr a primi- fuerim t. 'rimo,dies Dominica. Secundo ac thim pallionis i ii ii te: t Aa ccie lno, Resurr ctionis. Quarto. Ascenti otiis. Quinto, Pentecostes scaelo, δε- .. a Nati ii ita is&Bap:ismi chri iti septiri. o. pro carietate regionuine, rumi Martyrum, qui in illis locis vel patii ne tumulati erant memoriae. Et illa
salica se .a,quam impliciter: pure suer iniciti clcri Ecclesia celebrata, tollendimus. Scio autem in sermo tribus apocry Eis '. a laetiam festa iliis temporibus tribui, sed hos de genuinis&ceitis vetet in Scriptis loq rimur.
roii haec vero tempora 'gisma, isque coeperunt festa cum illari. V. md cum constantinus apud ius ebiu n lib. . diem solemus in ad dedicati O- a nem templi a se extructi coniti tuis et pace Eccletiis reddita ubique templa magnifice extructa dedicarenti r Sechria inde potica suerunt Obridatim e vicatim, annua se ita dedi c.itionis cuiui quo templi. Et Mai - tirum feta ex suis prouincijs, per i iis lationes reliquiarum . per xiii- uerium orbem pargi coeperunt. In Graeca Ecclesia uilinianu, scii in απαν - , quando puer Iesus in templo a Simeo nec X copriis ivit praecepisto errarii orbe celebrari. Mauritius Imperator ης docili ition enmariae s. Auguli celebrari iussit, apud Nicephorum. lib.
concilium Moguntia cum sub Carolo Magno, circa annum o uini Soo Carion 36. numerat haec set a Paschatis. Ascensionis Pentecoi es Natalem Petite Pauli Natiuitatem ii annis Bapti ae Assus optione ii Mariae Dedicationem Michaelis, Natiuitatem lina dii Remi i Martini. Andreae, Natalem Don ini. Octaxias Natiuitatis . L ipliania in D mi, i ruriscatione Mariae. Lr illasse iiivitates Martyi inita conisectorum quorum in unaquaque parochia iuncta corpora requi cicurri similiter etiam dedicationem templi. Haec sunt verba a Donis sed in libris Caroli Mi gni, ubi haec con 'itutio cliei itur additum eii De Assumptione Mariae lis terrogandum relinquimus quod dili elator notetur. Pol ea in Lugdunensi Uncilio. circa annum Domitii 2 o sub Innocentio Quarto latu tum fuit. quidi s eratinum essent scriandi scili tiNatalis D. irini. S. Stephani, Ioannis Euangeliit Innocent ij, Sylve r oci claua Domit i,&Theopl:auia purificati a Mariae, a cha cum tota iiiii ebdomada s. os: riones tibus diebus, Ascensio omin: Sancti di ii cntecolies,IOnnias bapti. ae duodecim Apostoloru, aurciiiij, Aisu n lib.
307쪽
ptio Isariae Natiuitas Mariae Ecclesiae dedicatio, Sancti II ichaelis o milium Sactorum, & Sancti Martini. Reliquae vero festiuitates, inquit Canon non sunt cogendae ad feriandum hec prohibendae. Gregorius Nonus circa annum Domini I 23 o. cap. conquestus deserijs eundem habet festorum Catalogum, nisi quod addit annuntiatio nem Mariae,&omittit se sturn Rogationum, Martini Sc dedicationis cuiusque Oratori j. Nec vero hoc numero festorum contenti fuerunt, sed de consecratione .di itinc'. 3. additur festum inuentionis crucis. In Clementinis additur festum corporis Christi, lib. 6.de reliqui js: venerat adduntur testa quatuor Doctorum Ecclesiae Canon illae addunt festa Euangelistarum, Marci ilicae. Urbanus Sextus instituit festum visitationis Matiae, quod Antoninus dicit nunquam ieceptum vel custoditum fuisse PauIus secundus instituit festum praesentationis Mariae. Sixtus Quartus addit festum conceptionis Mariae Alij addiderunt Antoni j, Nicolai, Catharinae festa. Et praeterea Episcopi in singulis dioecessibus sua peculiaria habuerunt festa, capite pronuntiandum,ac cap. conquestus. Haec nuda commemoratione tantum annotare volui, ut collatio intelsella primitiuae Ecclesiae, & ea, quae posteris temporibus accesserunt, eo planior sit.
festiuirate irrepserunt Et quomodo in nostri Ecclesis festa religioso eruenrur. Hisce breuiter ex Scriptura, exprimitiva Dcclesiae historia expositis, facilis di plana iam erit ratio de diebus festis,in eorum celebratione. Liceter impars sit libertatis Christianae, quod conscientiae nec sint alligatae nec debeant alligari ad certorum vel dierum, vel temporum obseruluationes opinione nec cilitatis, in nouo Testamento Qvj tamen voluntas Dei est, sicut supra ostendimus, ut Ecclesia in singulis locis, aliqua indo ad auditum verbi, ad usum Sacramentorum . ad publicas pre-lces, ad stratiarum actiones, atque ad alia communia pietatis exercitia conueniat Et Paulus vult, tin Ecclesiasticis conuentibus omnia Dant Ordine P cum decoro a Corinth. decimo quarto Ad euitandas igitur
confusiones Minoidi natos concursus, & ne ab Ecclesia viis constellibus somines prorsus abducerentur, sed ad illos magis inuitarenturetce X citarentur certus olim in septimana dies, ex Chri litana libertate ordinis gratia, ad lennes Ecclesiae conuentus in Apostolica Ecc Iesia constitutus fuit. Et licet ad illum diem Ecclesiiastici conuentus . nulla neces Αφstate vel legis, vel praecepti in nouo Testatuento alligati sint Barbarica Dinen petulantia esset, sine causa, cum quidem conscienti j Christianallibertas relinquatur, ordinis de concordiae gratia, nolle iriorem illum Apostolicaei primitiuae Ecclesiae obseruare maxime cum ad aedificationem Ecclesiae faciat Musurpari possit. Celebrantur sane apud nos singulis diebus quotidiani sacri conuentus se uti antiquitus factitatiuniuisse, Origenes Hom. r. in Numeros indicat cum inquit Unam a tu duas
horas ex integro die deputet Deo, d ad orationem veniat in Ecclesiam,& clinii antriti verbum Dei audiat. Et Chr sostomus I. Timoth. secundo Sicut fideles nolunt, quomcdo diebus singulis mane: vesperi Orationes fundantur ad Domitium. Sed quia non ille iam cit feruor reli-:'ionis in hominibus, ut quotidie Lequentes ad verbum, Sacramenta de Orationes coueniant sicut in Actis Apo: OIorum, aliqtiandiu in prirnii tua Ecedes a factum fuit Exhortationibus quidem excitandi sunt, ut sit sabba-
308쪽
labbatum ex sabbato. Sed quia alii necessitate quaerendi victus alii vocationis laboribus irnpediuntur uteros a vero pigritia securitas, incuria&neglectus religionis abstinet:Vtile igitur eit ad eommonefactione 5 aedi- i, is ficationem unum aliquem in septim ita diem ita religioni consecrare, ut PQ . m. in eo aliud nihil operis fiat vel negoti suscipiatur, qu it in sacrum cc tum, ad auditum verbi, ad perceptionem sacramentorum ad publicas Preces, ad consessionem fidei, ad gratiarunt actiones, ad collationem eleemosynarus , de alia pietatis exercitia conueniatur. Ideo enim tunc a reliquis operibus&negotiis impedientibus publicum ministerium,ceCsamus, ne exercitia illa aliquo vel Obitaculi vel auocam cto, turbentur.
interrumpantur aut impediantur xique suo quisque ex inplo alios etiam adiuulici ministerii reuerentiam invitet. Et quia eodem consilio, in veteri Ecclesia, sicut ostendimus de peculiaribus diuinis noui etiamenti beneficiis, ede praecipuis Christianae fidei capitibus sella quaedam libere obseruanda, in primitiua Ecclesia in ostias 'a. stituta sunt, quae ad commonefactionem rudiorum, inititutionein Scaediticationem Ecclesiae pie surpari possunt, ut praecipua capita doctrii in ccxlei iis per annum ordine monstrato usu, possunt proponi, praecipua benefici aDei ad memoria reuocari ut pro illis in magna Eccletia publica solenni gratiarum actione Deus celebretur, viqirudiores ad cosidera tionem occelebrationem talium beneficiorum Dei,doctrina, commonefactionibus, exemplis, initi tui Mexcitari possint Pia sane modestia mode ita pietas, sani conscientiae libertate,ordinis dico cordiae gratia ad
edincationem talia fella non grauatim eo, sicut dictum est,modo. Obseruabit. Neq; enim probari potest petulans illa quorundam confusio, scuta iro quodam pio de graui me audire memini, qui magna animi Offensione alicubi audierat die pallionis quendam interpretantem historiade nuptiis in Cana Galilaeae in die resurrectionis hiltorram natiuitatis in die ascentionis hi itoriam passionis. Non quod peccatum sit illis diebus a de hisce historijs vel loqui, vel cogitare, sed quia in Ecclesia omnia debent ordine fieri,& ad rudiorum aedificatione n. Quascunque igitur pia ferias, ordinis concordiae gratia,ad aedifica - u.modationem quibusque Ecclesi j obseruare iudicatum fuerit Giberum hoc φα .ucit, modo summa diligentia ad uigiletur, ut non tantum labores e X textri renitur. intermittantur, sed multo magis ut opera carnis excitentur , Utque feriae illae Domino vereo solide sanctificentur, illis, quae saepius iam exposita sunt, exerciti js, sicut Ilaias inquit s. Ita sanctiticatur sabbatum, dc glorificatur Dominus,si a sabbato auerteris pedes, ne facias vias tuas,nec inuenias voluntatem tuam, nec loquaris verbum tuum in die sancto, sed ' Dei opus operieris I Oan. 6. si itaque mens: sententia Tridentini decreti haec esset: Liberam dierum sestorum obseruationem ea deuotionein religione celebrandam, ut ad pietatem inflammandam augendam sei Hir et nemo esset.' uicO- tradiceret. Quia vero abusus&superilitio te opiniones de fellis illa ne ob m ralitate vident ut vel didrinulari vel approbari, necessatio addenda ei super ito declaratio. Vt enim festorum celebratio sit deuota kreligiosa, di ad Pie ne in distis. tiatem augendam faciat nece fleeli, tabulus&superilitioncsta Aemur, Sabij ciantur, atque ita salutaris festorum usus re . ituatur. Breuiter autem capita tantum praecipuarum super tutionum annota
Primo itaque taperstitiosa est multorum opinio ouas Dominicae dici ueni&reliquis diebus estis per se peculiaris quaedam iniit sanctitas, propin b ah quam gratia Dei tunc maior iit in hominibus magis obuia, maria alijs
tempOtibus. Operacriain, qua illis diebus sunt, ii cliora claucti ora sint.
309쪽
quam sanis temporibtis serent, sicut Iudati fingunt diabolum die usi abbati propter eius sanctitatem sugere &Μagi etiam superstitiosa opinione sanctitatis dierum festorum ad suas incantationes abutuntur. Sed paulo ante verbis Hieronymi ostendi intis dies Omnes per se esse aequa ies,nec altu in alio esse sanctiorem. Secundo, in multorum animis haeret opinio operis operati, quasi per se cultu Dei sit, estis diebus vel a laboribus cessare, vel templa vilitare, etiamsi illa non reserantur ad vera pietatis exercitia. Quae superstitio in Iudaeorum sabbatisi Ditis acriter taxata fuit in veteri id nouo Testamento sanctiticatio enim in is est sabbati, o propter illum finem addit i ei sabbato vacatio ab alijs operibus impedientibus aut turbantibus illam sanctificationem. Tertio, huic cognata est illa superstitio, qua Pontifici feri j peculiaria attribuunt merita, sicut canunt, ut per haec folia aeterna gaudia adipiscantur.
Quarto, taxanda est illa persuasio, quasi sati sit, vel Dominico tan tiuri 1ie, clina iij stantum festis, verbum audire, orare . beneficia Dei cogitar gratias agere 4 pietatem exercere cum fel a sint commonefactiones quid per totam itam ieri debea . sicut inquit Chryso itomus Homilia o in Matthaeum : Quid sabbato illi opus est . qui pes totam qui tam litam agit solennitatem , coelesti vivens disciplina, peccata su- - , virtutes colens solenniter igitur vivamus continue, nam tu totum eram solennitatem peragimus , cum spiritualis vitae contincultuo augemus. Ibiciem in I. Corinth. l. vigilemu ctu Domino. compungamur cum discipulis, oremus i cmperi quidem sed in diebus si lennibus pol illi uium. Namque solennitates festa ideo instituta sunt, i. on vestierpitudiui serviamus, nec videlicta cumulemus, sed ut illa prorius abiiciamus Ita Origenes Homilia in Leuiticum obiurgat eos, qui festis tantum diebus ad Ecclesiam concurrebant. 3 Quinto, pernitiosior vero est illa persuasio, quod quidam fingunt,fe-i is deleri peccata etiamsi nulla agatur poenitentia, vel celebratis fellis libere: impune pome quiduis designari. Sexto pars quaedam est Iudaici fermenti nimis scrupulose diebus se-i is p. ohibere operas externas, qua vel quando etiam non impediunt publicum ministerium &exercitias ancti hcationis sabbati xtali scrupulosa enim Mosaica obseruatione nouum Testamentum nos liberauit. Ab illis vero externis operibus recte 5c merito cessare iubemur, quibus ea, quae ad sanctificationem sabbati pertinent impediuntur vel turbantur. Illi vero sabbatum raecipue violant,qui otio seu ferijs abutuntur ad vo- οluptates. leuitates crapulam ebrietatem dc quae uis alia flagitia, underit ut nullis ferme diebus Deus grauius onendatur, quam illis ipsis, qui Dei cultu peculiariter sunt mancipati. Christiani igitur Imperatores odi lce defer ijs,piei recte ita sanciuerunt Dies festos Maiestat stillimi dedicatos nullis volumus voluptatibus Occupari, nec ullis exactionum vexationi b. yrophanari Dominicum itaque diem semper honorabilem ita decernimus venerandum , ut a cunctis executimi ibus cessetur , nulla quenquam urgeat admonitio, nulla fidei ultionis flagitetur exactio, taceat apparitio aduocatio delitescat, sit idem dies a rogationibus alienus, praeconis horrida vox illescat Jcc. Et paulo post Nec tame huius religi0 e diei oti telaxantes, obscoenis quenquam patimur volupi tibiis delirieri. Nihil eodem die sibi vendicet scena theatralis vel Circense certamen, aut ferarum lachrymosa spectacula etiamsi in nostrum natalem celetuanda solennitas inciderit, dis cratiar. Amillionem militiae pio scri-i
310쪽
ptionem patrimonii sustinebit si quis unquam de festo spectaculis inter esse, vel cuiuscunq; iudicis apparitor praeteXtu negotii publici eu ritia
ti, haec quae lege hac ita tuta in t crediderit remoranda, dcc. Et comessa- Come Gub tiones diebus icilis acriter reprehendunt arab Augustino, sicut sente nou riui sti tia ipsius cita turdi itina. .Labores vero necesitatis pietatis in festis non esse prohibitos ipsum. Opera nee essius Pontificium concedit, titulo de feriis Et Prosperinc armine recte statis dicit
.rma in I ... Nour icto eri ait alia sabbata cultu.
mpietasu pio credit in his velit m. Δ' ' corrampuntur virtutib.u tia sancia, Tantum a peccat libera corda acent.
Septimo eii laec pars quaedam Iudaici fermenti, quod scrupulo te disputant. otium seu serias se torum inchoari debere a vespera praecedentis diei, dc seruari usq; ad ei petam diei sequentis. Et quarunt quomodo l . iexcusentur barbitonsores,'ii vesperi profecti post occasum solis saepius
per aliquot horas laborant tilae certe circumstantiae non habent mandatum aut determinationem in nouo Testamento cuius hoc tantum genus eii, ut ab iis . quae publieum mini iterium, d ipsam sanctiticationem impcdiunt abstineamus. Ita Paulus Act is cum apud Corinthios nondum prima sabbati celebrarentur conuenitis Ecclesiastici, si baro docebat. reliquis ver, diebus atq; ita etiam prima sabbati exa die Domitii ca operabatur. Et Act. 9. Cum primat abbati conueni Celit ad frangendum panem, vi' ad mediam noctem extracta fuit concio. In veteri Ecclesia, ii vigiliis praecedentis diei aliquando vique ad mediam noctem per leverabant, sicut scribit Hieronymus in cap. s. Matth. Aliquando media nocte conueniebant, oci' ad meridiem simul manebant Basilius in Ps. ii . Aliquando, ut teinpore per iecutionis, Octiis antelucanos cclcbi bant,quos orto die luebant, sicut Plinii epistola indicat. Et Tertulliantis meminit nocturnarum conuocationum aib. r. ad uxorem. Et antelucanis etiam coetibus darum fuisse Enchari tiae sacramentum, tradit in lib. de corona militis Et Rabanus scribit: In nocte Natiuitatis ea hora, qua natus creditur Christus, credentes comi uunicasse. Illis ritibus pleris uecollapsis, bc vigiliis an iis iis tu pridian ieiunia conuertis, posteale em fecerunt, de sellis a vespera ad vesperam o . eriandis ex opere Operato De consecrat. 3. cap. 'ronuntiandum. Et deseriis. cap. Omnes. Octauo Pontificii celebrationem seliorum in eo potissimum coniti tu Suae sintiant de consecra.diit. i. vi audiat quis Missam integrarii M sacerdoti sti fbli, apud pena Osterat ad altare. De auditu verbi de usu sacramento: uria, de publi- Ponti ici ; o is seu communibus precibus Jc gratiarum actionibus cum lingua popu praecipua,to ignota tua celebretur, deque eleemosiliis pro pauperibus non adeo sunt soliciti. Qua in horrenda vero sit opinio de sacrificio propitiatorio in actione Missa in secunda parte debliua ottendimus. Nono, sestorum obseruationem non relinquunt pro aedificatione libe- Me ita ram, sed addunt opinionem necessitatis sub obedientia debita,c sub oe .s lorum,na excommunicationis, ita ut mortalisti me sicut Bernii arctinus loquitur dicant Peccare eos, qui selia quaedam non seruant. Decimo , vetus cst querela de ni in is magnai torum multitudine non Isul seudoquod exercitia pietatis frequentiora damnentur, sed quia ut os, quod oro ' per labores plerunq; a multis vitiis arcetur, exseriis nimi uincire attentibus Occationem arripit ad compotationes. 8calia multi: ic a vitia Sicuti Polydorus Virgilius conqueritur. multitudine miseriarum lasciuita retulanti titient uti praebere occasione ad qua suis moru uria telas. ul dit,de Christianorus estis, in tanta vitae dissolutione ccle iam posse diri qui al