Caii Plinii Secundi Historiae naturalis libri 37 cum selectis commentariis J. Harduini ac recentiorum interpretum novisque adnotationibus ... Volumen primum decimum et ultimum 7.2 Pars quarta continens rem herbariam curante L. Desfontaines ... pars p

발행: 1830년

분량: 531페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

461쪽

tantum quoi i virus', ut olfactu in gravidis abortuiti inserat. Aroti' minis laudibus extulero : primum in cibis seminam praeserontes, quoniam mas durior esset, et tu coquendo jontior. Pectoris vitia purgare' : et aridum in potione in- , spei sunt. aut eclimate, urinam' et menses ciere. Sic et iii Ox vinelite potum stomacho; interaneisque exti ulceratis ex lacte ovillo hibendum : ad tussim . in cinero coctum ex oleo dedere. Alii coxero in lacte, ut decoctum hiberetur Epiphoris elixum imposuere : item suggillatis tonsillis. Ex oleo haemorrhoidum vitio infudero ', lentigines ox molio illinentes. Laudavit Cleophantus est pro antidoto

contra Venena : pleuriticis, peripneumonicis, quo tussietilibus modo: semen intritum Cum oleo aut rosaceo infundens aurium dolori. Di euchcsy tussientibus, nut suspiriosis, et Orthopnoicis, et pura' exscreantibus , farina 3 permixtum in pane cocto dedit. Diodotus phthisicis omelle ecligmate, et pulmonis vitiis : ossibus etiam si actis imposuit. Partus omnium animalium' extrahit, naturae

Et virus. Grpn. et AI. ante Hard. inesso ei. ED. 3. Aron. Sive aegoptiacam hoc loco tutelligas, sive graecam. nihil interest e amnes enim utrique χ gnataeque vires Et invicem, et cum doestitio. Quae' autem apud nos aros appellatur, non est ullo modo edulis. II. -- Αροv-Hippocr.

de Ixiorb. IV. 493. Arum muciniatum Immis. Potrana. gen. 2 4 Perii. Aroiae Ius . in t variat etiam foliis non maeulatis: in silvaticis apud nos non infrequens. Αρου item Thohphrast. Hist. VII. II. Spren.

gelio judice, est Arum coloeasia , de quo jam sup. dilaum, quodquet Plinius ipse testatur in Italia jam seri, lib. XXI, cap. SI; sed cisto-

ramam appellat. ut et Virg. multitudinis numero, Ecl. IV. ao: . Nixtaque ridenti coli,casia fundet acantho. . Apstv autem l Moscor: IL, I97, nobis erit Ariam uaticum , de qrio. Noster nunc agere videtur. Coiis. Histor. Rei herbar. tom. I, pagg. 47, 1 3 et I9O. ED.. 4. Pectoris vitia purgare. Hoc de draconito Dioscor. II, I96. de aroquoque vulgari. GP. I97. HARi

sne est . quod DioM Drid. prodidit

462쪽

circumlitum. Succus radicis cum melle Attico, ocul iunca ligities. ac sto inaclii vitia discutit, tussim decocti jusci iiii mulle. Hulcera milium g nerum, sive plange laena

Sint, sive Carcinomata, Sive Serpant, fixe polypi in naribus '', succus mire sanat. Folia ambustis prosunt ex vino

et oleo cocta. Alvum inaniunt '' ex sale et aceto sumpta. et luxatis cocta cum melle prosunt: item articissis' poda. icis cum Sale, rocentia vel Siccii. Hippocrates utra libet' ad collectiones cum melle imposuit. Ad uicisses trolieudo, scininis vel radicis dracti inae duae in vini cyathis duobus susticiunt. Eadem potio . si a partu non purgantur, et Sm cundas trahit Hippocrates et radicom ipsam apposuit. 4Dicunt et ii L pestilentia' ' salutarem esse in cibi . Ebrie- talein discutit. Serpentes nidore, quum Crematur, PriVR-timque aspidas sugat. aut inebriat, ita ut torpentes in veniantur. Perii lictos' ' quoque aro e laureo oleo fugiunt.

ll. . e dracolitio. amve, collyria siligi ad extrahendos partus. HARH.

to. Succus radios. Diosc. Ec.

Il. Hulcera. pariter Dio c. et Galen. ll. cc. HAR D. xa. ω- Post i in naribus. Dedrae io Marc. Emp. CaP. X, Pag. Polypum, inquit, emendat lierlia, quae graece dracolitium appellatur, vel si succus eius naribus infundatur : vel si papyrux inde insecta,' et specillo involuta, naribus inseratur. et postera die educa

r3. Aleum initiunt. Ursi quum latebris excutit, id devorant laxandia intestiuis . alioqui contruis, lib.

VII l. cap. 36. D L. . r4. Item articulis Pod ricis eum ale, recentia, otc. s. adicem aricum fimo biit, o podagricis inii, ms; iam auxiliari scribit Dioscor. II

19 . II BD. i5. Omlibet. Sive recentia solia. sive sicca. H. - Groia. et Al. alite Ilar l. quasti se . EN. t 6. Secundus trahit. Eam ob rein et cervae nroii a Partu edunt, ut diximus VILI, 5O. HARD. . Iu ρeiti titia. Pulpam radiis arti recentis et contusae Tri

gus ait Praesenti ianum esse rem dium, ac millime sallax. adversi vonenum et Pestem, fit e solam . sive cum pari theriaca pondere. Cons. Geoliis. Mater. med. t. III. P g. 128. ED. I8. Pe nctos. Diosc. M, 19 3 :

463쪽

I et contra ictus dari potu in vino nigro putant utile. In soliis ari caseus optime servari traditur. x XCIII. Dilacunculus quem dixi, hordeo maturescento effoditur, luna crescente. Ouinino habentem serpentes fugiunti Ideo percussis prodesse in potu aiunt majorem ': ut et menses, si serro non attingatur. sistat Succus ejus eta aurium dolori ' prodest. Id autem, quod Graeci dracontionvocant, triplici effigie demonstratum mihi est: soliis betae, non sine thyrso, flore purpureo. Hoc est simile aro Alii radice longa veluti signata articulosaque, monstra ere: tribus omnino eauliculis: solia ejusex aceto decoqui contra serpentium ictus jubentes. Τertia' demonstratio fuit, solio

majore, quam cornus, radice arundinea totidem, ut adfir-inabant, geniculata nodis, quot haberet annos, totidemque esse solia. Hi ea ex vino vel aqua Contra serpentes dabant.

a XCIV. Est et aris quae in eadem aegypto nascitur, simi

is. In foliis ari. Et dracontii pa

graecia scriptoribus. Dracontium, seu Serpentaria ossicinar. Nobis Draetinctilus : habitat in Europa merid uali. ED. a. Majorem. Nam et alter minor dispunculus est, delineatus a Matthiolo, P. 591. HARD. 3. Sistat. Parum credibile, ab herba tam acri sisti menses. DAL. 4. Aurium dolori. Marc. Em P. CV. LI, 9, p. 77. HA D.

HSS. Est dracontium majus, sive dracunculus modo expliearus. H. 6. Alii rudis. - . Me historta nune vulgo dicitur, a radice in

torta et convoluta anguium more.

La bisιανιε. A Dodonaeo pingitur, quHem vidimus in horto Regio . pag. 33 I. II. - Polingoniam Bisistorta Oetand. trion. MD. 97TPera. Pol racis. Iusa. ). Hahitat in montibus et pratis humidis. ΕD.

7. Tertia. Dracunculus a piatilia Dodonaei, p. 329. Gemeri, arum palustre. Vidimus quoque in horto Regio. Η RD. XCIV. I. Est et aris. ἀρισαροv is Dioscor. appellatur, a quo et Ver-hi, totidem describitur, II, 198, ut et ab Oribasio, XI., Pingitur a L heli iti A lv. pag. 26 . In Italia vulgo nota. e si nomine vulgari

464쪽

lis aro, minor tantum nainoribusque soliis, et utique radice. quae tamen olivae grandis magnitudinem impler: alba geminum caulem, altera unum tantum einittens. Medetur utraque hulceribus manantibus : item combustis, ac fistulis collyrio immisso Nomas sistunt decocta earum in aqua, et postea tritarum rosaceo addito. Sed unum miraculum ingens': contacto genitali cujusque seminini sexus, animal in perniolem agi. XCV. Myrtophyllon', quod nostri liniles lium vocunt, caulis est tener, similis seniculo, plurimis soliis: unde et nomen accepit. Nascitur' in palustribus, magnifici usus ad vulnera. Cum aceto hibitur ad difficultates urinae et vesicae; et suspiria, praecipitatisque' ex alto. Enicacissima Pa

carens, auctor est Miguillara, pari. XI, pag. 176. II. - Nohis eodem nomine Arum Arisarum; habitat in ineridionalis Europae nemori bus. ED. a. Ae sistiara eo ria immisso. Prius legebatur, α ae fistulis. Collyrio immixto nomaa sistunt, dem clarum in aqua, etc. . Emendandi auctor Dioscor. exstitit, qui de ariseu arisam ita prodidit, II, 398 :

μά τε αυτης ris Tai. . . Illitu nomas sistit: ex Eadem Ollyria concinnantur, ad sistulas efficacia. . HAR D. 3. Miscretium- Diose loc. cit. -ειρει καὶ αἰδοῖοου παυτος ζωου ιουτεθεῖσα. . Imposita, inditave, cuiuslibet anima is genitale coris

rumpit. . HAR λ. .

XCV. r. MFrisphilon. De eo pariter prodidit Dioscor. IV, ras :Μυριοφυλλο , ete. Mille lium aqua-

imim est, seu senicuiqs aquaticus

io a 3. Vidimus in horto Regio. II. Nobis eodem nomine est phylium vicatum s Monam. ρυθ -δ. geth. 2 86 Pers. Naiad. IuM.). Ηahitat in aquis quietis. ED.

vulnera. Nilia satius sit ita legi, a ad vulnera cum aceto. Ribitur. et . . considerandum amplius. Nam Dioscor. IV, iis, de millesolio . Tουτο τηρεῖ, inquit, αελιτμαvτα τα

τε καὶ ξηρει καταπλασσομε. v. IIot - ζεται δε καὶ προς πτ-ματα abvυδα tint δεσι, . . Vulne a recentia ab inflammatione umdicar: seu viride, Reu etiaII, siccum ex aceto oblinatur.

Praecipitatis quoque ea alto Cum aqua et sale Potui datur. Tam Apuleius vulgatin quoque' scriptia. rae suffragatur, cap. 88, tit. 4 :. Ad urinae difficultatem. Ilertiae

millefolii succus cum aceto Potias, prodest et sanat. . HARII. 3. Principitatisque. Plin. Val. I.

64 : . Si ex alto praecipitati s ut, millefolium hi heudum datvr ex

465쪽

dem' ad duntium dolores. Et ri triae lioc nomine appellat licrbaan in pratis' tenuem a lateribus Capillamenti, nodo foliosam, eximii usus ad vulnera: houm nervos abscissos vomere solidari ea , rursus lue jungi addita axungia a

firmans.

i XCVL Pseudol, union ' napi solia habet, fruticant palmi

altitudine. Laudatissima in Creta. Contra tormina' atque stranguriam , laterum praecordiorianaque dolores, bibuntur rami ejus quini seitive. - . i XCVII. Myrrhis quam alii sinyrrhigain, alii inyr-

aceto, cruenta exficrea Iatibus. . H.

4. Egsc. eadem. April. cai'. 88 , tit. . Ad dentium dolorem Helbae millefolii radicem jejunus manducet laborans dentibu . n H BD. S. Herbam in liratis. Stratiot myrtophyllon intelligit. D L. -- Heriam. Millefolium terrestre Purpureis soliis illud est, pictum Lo-boso in Ohss. p. 43 r. Militarem etiam vocant, in Noth. Dioscor. p. 476. quia vulvera seris ro saeta sanat : ideoque tu militia

et castris multus eius est usus. ΑPul. a P. LXX VLII. l. 2 : - Ad vulnera m o saeta : herba mille liuin cum axungia pisata Pt imposita, vulnera Purgat et sanat. . Vido et Galen. de Fac. si myl. m d. VII, Pag. I II. Describitur ea rursum a Plinio,

XXV, is . Lepidum est ηuod refert Schenkius, Obs . med. I, tit. de naribus. pag. Ioi, ex Follerio Chir. Ir. 5 . Cuidam decisus naissus, inquit, quit os in cartilaginem desinit : rusticuq proper dentem partem alteri digitis conjunxit, herham tusam et e vino nigro tri- tam , quod millefolium appellatat,ia Tl egit, ruditis Omilia colligavit, unde Celerri ne re titit pri luciis sanguis, et vulnus Pulchra cicatrice brevi coiit. a II. - Mille lium amyrtophyllo Ρrorsus diversum; hoc enim aquatilium , illud ter

terrestrium e Iimmero est; Recen

2. Contra tormina. Totidem verbi; Diosc. l. c. HARH.

466쪽

LIBER XXIV. 457

Pliana' vocant simillima est cicutae caule soliisque et nore, minor tantum et exilior, cibo non .insuavis. Ciet mera ut unet Partus Cum vino. Aiuntes ea indem potaua in pestilentia Salutarem esse. Subvenit et phthisicis in sorbitione. Aviditate in cibi facit. Phalangi rum ' morsus restringit. IIulcera quoque in facie aut capito succus ejus in aqua triduo

maceratae Sanat.

XCVIII. Onobrychis 'solia habet lentis, longiora paulo,

florem rubentem, radicem exiguam et gracilem. Nascitur circa sontes'. Siccata R in sarinae modum, et inSpe a Vino albo, strangurias finit. Alvum sistit. Succus ejus perunctis

cum oleo sudores movet A.

XCIX. xvii. In Nomisso herbarum mirabilium, Oc- icurrit aliqua dicere et de magicis. Quae. enim mirabiliores sunt Primi cas in nostro orbe celebravere Pythagoras atque Democritus, consectati Magos'. Coracosi ' et cal-

XCVIII. r. Guobrrebis. HatCt iidem verbis i icisc. A la donae delineatur, P. 536. Recentioribus est. In Paduano agro nasci tradit Auguillara P. XIII. P. 242.

X IX. r. Cons. Iaco . AEgypti s Chaldaeosque iii telligit, apud quissPyttiagora pexogrinando vixit. Η.

467쪽

licia Pythagoras aquam glaciari ' tradit o quarum menti nem apud alios non reporto, nec apud eum alia de his. 3 C. idem minyada' appellat, nomine alio corysidiani

cujus decocto in aqua succo, protinus sanari ictus εὐ- pentium, si foveantur, dicit. Eumdein essusum in heri, a qui vestigio contigerint, aut sorte respersi fuerint, insanabili leto perire, monstrifica prorsus natura' veneni

praeterquam Contra venena .

CI. Ah eodem Pythagora aproxis' appellatur herba, cujus radix e longinquo concipiat ignes, ut naphtha, de qua in tori ae miraculis diximus '. Idem tradit: si qui morbi

humano corpori acciderint florente aproxi, quam Vis sa natos admonitionem eorum sentire, quoties florere eam Contigerit: et frumentum, et cicutam, et violam similem conditionem habere. Nec nie sallit, hoc volumen ejus amia; et statim mox Brot. ex Beg. d. I, e eis. ED. 3. Aquam oviriari. Flore aqui-

solita arboris id quoque sieri Pythagoras tradidit, ut dictum est

Coth. etc. non menaidem. ut editi. Minyanthes autem, tum ex alluissione vocum . tum ex virium pro

prietate singulari, intelligi oportere hoe loco censuerim : has euini cultates Galeuus, AEgineta, Dioscorides, Plinius ipse, XXI, 88. hvie trifolii generi adscributit. H.

a. Corysi m. Sic MSS. non rinthadem, ut edit L HARD. 3. Insanabili leto. Gron. et Al. insanabitis Perire. ED. 4. Momtrisca morsus natura. Crediderim non fuisse herbam ali tuain 'eculiarem, sed magos uuiae iiis acerrimis illiasisse. BRDT.ς enenia. t intra .Prpetui tu ictus, ut dictum est proxime. Η.CI. I. roris. ΠροUiλαι, aris cedere; ἀπροξις, quod metu et pavore accedere propiux non auderent. D L Forte est Dictamnus albus vulgo, sive Fraxinella ometu. C. Bauli. Pin. Iaa. Certe concipit ignes; at non radix, sed ipsa folia Bais. - Fraxi uella nobis est Di- .eta tis albus Dacanae monom M. Mn. x 4o Pers. Rutac. Ii s variat floribus athia, et, ut pli rimunt'. Purpureis. Habitat in Germanaa, Gallia, Italia , ' etc. Nnu ipsa plantae folia ignem concipiunt; sed silui mi caules norumgue Calyces innumeris scalmi vesiculin. Ole essentiali turgidIx; quae sulphure squasi halitus tanta copia aestivi diebus exhalant, ut, admoto igne, ingens flamma derepente aceenda tur, et totam Plantam lambat. CLGetiss Ala . med. t. II, P. 5a. F.D. I. Diximu4. Lib. H, 39. li4n 3.

468쪽

LIBER XXIV. 459

quibusdam Cleemporo medi eo adscribi: Pythagorae pertinax fama antillitasque vindicant. Et idipsum auctoritatem voluminitas asseri, si quis alius' curae suae opus, illo virσ dignum judicavit : quod secisse Cleemporum quum

alia suo et nomine ederet, quis credat CII. Democriti certe chirocineta ' esse constat. At in this ille post Pythagoram Magorum studiosissi avis, quantoportentosiora tradit Aglaophotin' herbam , quae admiratione hominum propter eximium colorem acceperit nomen. in marmoribus Arabiae nascentem Persico latere. Qua de causa et marmaritin

- rori. Bri t. ex Bogg. codd. Iet 2, non urori, sed bra ica. ED. 3. Si quis, ete. Si quis alius notis Ptor industriae suae opus, illius viri nomine dignum judieavit. ΗAn D. CII. i. CH-ineta. Ita editici Rom. anni I 47o , aliaeque vetustae. De veneficiis tractasse hie liber videtur, quae solo manus motu serent : viviisti; inde ροπιπητα appellata. Alii e tiroemeta malunt. Tet ροα letor, hoc mi, manu ipsius facta. Hesychius, x sed τμητοι, aprom sim χεφῶ,vχμμα. Vitruv. IX, 3 : . Multas res attendens, admiror etiam Democriti de rerum natura volumina, et ejus commentarium, qui sinseri inhitur, in quo titebatur annulis, signans cera molli, quae minet exi ertus. . Scripsit Zosim Alexandrinus philosophus ad Themsebiam sororem suam χειροκμήτωv,

id est. Manufactorum libros XXVIII. teste Suida verbo Zώσι

a. Aglao holin. Do hae ct lian. Hist. Anim. XIV, 7, qui et Cyno-sPaston vocari nit, nocte stes laeinstar lucere, et igne., Ρl dory

vocari. Magos utique ea uti,

facile interno ei. Vide et Theodo. rum Tarsensem, apud Photium in Bibl. cod. a 3, P. 781. Et Paeoniae id nomen esse inditum scribit Apuleius, c. 64 : . ἀγλαοφωτec grae

photis. Aglaophotiti dictaar emepaeoniam, la ρi, sine, docet Apul. loe. mp. laud. Aliae sunt herbrumae noctu tu 'nt,vit cardainindum,ia ea eine. BRom. - Promoliam in M, Hostri' vulgo cometae , nisi a lin. I 684 e Peruvia ad ectum Europaeanis innotuit. Paeoni utem,

sive Ilipm . de Morb. mul. I, fixi ; Diosecarid. III, I 57. Obis est Pisonia of inalis Polyan .dion. gen. t 3ar Pers. Ranunculae. Ium.); habitat in montium helveisticorum nemoribus. Ut tamen verum sateamur, in his pluribus plantis certo desiuiendis, merae conje murae. An et hue trahi possit CissuLmniaρulcherrima, sive Nyctineton pin Oriente eerte habitat. Ε13. 3. Persico More. Qua Persidem

469쪽

quum velint Deos evocare. Achaenienida colore electri

sine solio, nasci in I acili silis Indiae: cujus radice in 'a stillos digesta, in dieque pota in vj no, noxii y per cruciatus

nocte confiteantur omnia, per Varias riuminum imagina a tiones. Eam dena ilippopli hada' appellat, quoniam e thuupraecipue caveant eam. Tli combrotion ' xxx scit Enis etr Choaspe nasci, pavonis picturix similem, odore eximio. Hanc autem a regibus Porsarum comedi aut bibi contra omnia corporum incommoda, instabilitatemque' ' mentis: eamdem seinriton ' a poteritiae majestate appellari. Aliam deinde adamantida , Armeniae Cappadociaeque aluinnam. Hac admota leones resupinari cuin hiatu laxo. Nominis 3 Causam esse . quod conteri nequeat' Arianidem' in Arianis gigni, igneam colore : colligi, quum sol in I, ne sit. Hujus tactu peruncta oleo ligna accendi. Therionarca' in

S. . claret umidia. Forte a

sic ut pellata, ingratia in Achaeni nis1 a quo Darius iusta pae sit in or ginem ducPre, ah illo neptimiis, gloriabatur. tofiteuer . lna. Polyn . P. 38 n: XI, vel gentia totiusia qriae a charinenia

α, καὶ quod ciuili materiae

derim quod eo teri nequeat. Sed

quod artus resolvat. BR T. . 4. Ailanidem. etc. . Huni , antiquus Codex, rectius : ut Paulo

n re, descripta lib. xxv, Cai'. I9.

470쪽

LIBER XXIV. 46i

Cappa locia ex Mysia nascente, omnes seras torpes ero, nec nisi ii senae urinae aspersu recreari. milito pida in

Meroo nasci : ob id. t moroida appellari, solio 'Τ lactucae hydropicis utilissimam ρο mulso. potam. Ophiusam' in Elephantine ejusdem Ethiopii, lividam, dissicilemque aspo-ctu, qua pota terrorem iii inasque serpentium obversari, ita ut mortem sibi eo metu consciscant : ob id cogi sacrilegos illam bibere. Advorsari aut in ei palmeum vinum. 4

Thalasseglen circa Indum amnem inveniri, quae ob id nomine alio potainantis '' appellatur: hac pota lymphari homines, obversatilibus miraculis''. Theangolida V in Libano Syriae , Dicto'' Cret, montibus, ct Babylone, et Susis

Persidis nasci, qua pota Magi divinent. Gelotophyllida' ' in

Pthiopida. Visa nobis inhorici Begio, qualis a Dodonaeo Pingitur, P. t 48. H. - FiliiOpis est Sclarea vulgaris, lanuginosa. a inpli simo solio. Τ urnesori. BROT. Diose. IV, Ios, nobis est stola argen&a Dianae mons- u. gen. 64 Pers. Labiat. Itiss. :m ia Stili iam Sel ream inter et Soto. AEthιoridia. Cons. Si tithorp.

ta ari aliquod tithymali. DAL. I 8. Musam. Dracontii genus aliquod. D L. t 9. Potamantis. Vel potius πο- quasi fluvialis: vel, ut in Indice, Potamia de , quasi ποταμῶ

ginante. Ila D. 2'. Theancelida. Multus adhue in Por id , ii ut herbarutti ex qui

hus pitulae sunt, quae mentem movent et ad magicas illax diuinationes accendunt. Vide P. Angeis tum de Sancto Iosepho, Pharmaco 'a Persiea, Insignis est ille Plinii theus. quo magorum artes, quae tamdin miserin mortali.hus illusere, Perdocemur. BRDT. 2 2. Diete. Ubi apes, teste Virgilio, Georg. IV, IV : . Curetii nsonitus, crepitantiaque aera sequutae, Dietae caeli regem pavete sub antro. . Et lib. II, 536 : . Ante etiam ac pirum Dictaei regis. . Hoc est, Iovis. H. - Gron. et Al. Dietin. Vet. apud Dal. distinis. ED. α 3. Gololophrisidia. r λωτοφυλλι- δα, quasi solio risum ciente, si edatur. Forte apiastrum, sive ha-trachion. illud est, quod et her

Sardoniae nomine vulgatius venit. Η: --Haee herba videtur esse, quae

adime in Oriente celebratissima; et dicitur bangue, similis etinnytii, te cluinore. De hae herba ejusque effectu vide P Angelum de Sancto Io oplis loco supra laudato. ΗΗΟΥ. i

SEARCH

MENU NAVIGATION