장음표시 사용
301쪽
Predi libenter, ac pudore dimisso. Quid lumen horres ' quid manus reformidas pAudacium nunc tempus es libellorum. Scribit Miae a, cer- , vulgus invisis , Nec pensetando conterit bonas horas , Nec eligendo e sed diu laboratas Chartas avorum spernit, ac moram limae. Haec summa voti, si quis inter auctores Recenseatur, si modo ambules notus, Et persticata stonte dixerit, Scripsi. At negliguntur, atque pulvere oppleti,Mucore turpes, non inutiles blattis, Nullo excitante dormiunt dies, noctes Vel in tabernis, angulisque prostantes, Tegunt cucullo capparim, piper , scombros . Fatemur ultror sed parit voluptatem,cuum sulta laudat scripta ledior indoctus, Operculum patella ut autumant dignum IRecteque balbi merba percipit balbus. Haec tu, Libelle, cernis, ac times lucem 'Crevere pennae e quid foves piger nidum '
302쪽
Vagare per patentes aeris campos, Tuo arbitratu compita sorum lustra. Coetus favebit se frequens amicorum , cui olim tuos tulere contubernales, Ne sume magnos spiritus: amor fallit.
Verum vaganti coetus alter occurret Severiorum amara turba censorum,
tiliginis quos ater inscit succus et Hos alloqui memento sc meis verbis 'Herus quiescit noser , oe fugit lites , Satis beatus se malus quidem scriptor ,
Contra bonus vir audiat e quae avis rara'
Sed mascula fert turgidum jecur bile , Et novit , unde si petenda lorica,
in hosium tela arceat venenata.
Non es inermis , potes remordere. Tenet iocose carmen o sales Flacci I Et Persi praecepta , vimque Aquinati . Malum proinde , me, cavete , perlecto.
304쪽
natura & ratione, eiusque scriptoribus qui supersunt, HORATIO, PERSIO, IUVENALE.. CAPUT PRIΜUΜ. Duae sententiae de SatFrae nomine. SatFra Laotinorum , Sa rico poemati Sillis Graecorum quodammodo nis. Cuid significta Satura . Vetuistioris SatFrae , noυae seu Lucilianae disserentia . Prior illa ' suis δρα. Livius Andronicus quid in eam contuleris . De fabulis Atellanis, 'exodio exodiariis. Lucilius 'noυam n ram ' vel condidit, vel certe propagavit . Definitio πω Iucilianae a Daniele Hetaso propo- sta. Ea τυ πωδῶς primum expliebtur 'UN D E Satyral nomen traxerit, summa eruditorum hominum dissensione iee
305쪽
a Lia ER DE SATYRAtatur. Duae tamen sententiae potiores videntu de quibus Diomedes Grammaticus, atque alii. Una est, eam a Satyris, diis agrestibus & petulantibus , vocatam fuisset quodammodo enim similis est Satyricae Graecorqm poesi , de qua suo loco , dicemus .
Quamvis enim Satyra Romanorum , I 'κα non fuerit, nihilominus δ utiem: Satyrico ais
liqua: ex parte respondet es salibus enim ci cisque mordacibus abundat, quae Graeci appellant et scuti. etiam Satyricum illud δρῶμα olim abundabat, cujus vestigia non obscura deprehendimus adhue in Cyclope Euripidis : &.idemiidem personas alias, praeter personam poetae, loquentes inducit , vel inter se , Vel cum poeta ipso Exempla hujus rei peti possunt ex Horatio, Persio., IuVenale. Qua per narum introductione, sormam Dramatis μέχρο tra here videtur. Est etiam Latinorum Satyrasimilis admodum Sillis Graecorum, quo scri-hendi genere acri & maledico excelluit antiquis temporibus Timon Phliasius. Α 4 P
Σατυρων derivatum est Verbum σατυρνίζειν :ἀπὸ ' σέAων Vero, σιλαίνειν; ut docet Eustathius . ad libtum 8. Homericae Iliados Utrumque , horum verborum significat
306쪽
L T I N ε. ci A P u T i i. ρον D. nimir m. satFrice illudere aα deradere . Neque ali sane ratione, , a Vetere Comoedia, quae, improbos, homines acerbissi me lacerabat, dicebantur, qui alios perstringerent atque, morderent. Plutarchu autem in Vita Catonis majoris narrat, Sori cratem suisse σαπυρ ων ε υβεις ω , , sax=ricum derisorem. Porro, si hanc ἐτυμλοἰὰν pro bemus, dicemus, Satyram esse a Σατυρος , mutato . genere , scilicet eo pacto quo Graeci dicunt o Latini charaa. Neque illud prauermittendum est, Satyricum etiari V F vocatu'. suisse, a personis. quae in illo colloquebantur. ' Alteram vocabulo Satyrae origidem pra here videtur nomeo Vetus Latinum Sat m, quo significabant rerum Variarum commi
tionem, quasi farraginςm. Nam & hujusmodi. carmen Vari Complectitur Rrg meaxa omnesque sere hominum gctiones c sidetat, carpix, sugillat. Cum farragine certe comparare Mn dubit vit Iuven iis Satyra I. V. 83. cuicquid agurit homines , votum , timuri ira , voluptas ,
o , discursus , noseri farrago, Iibelli . Non semper autem vituperant f pyrisi poe-
307쪽
4 D i a g R i D Y -S A T v It a tae r interdum etiam laudant . quo fit ur. virtutes quoque hominum haud raro comis memorent , non Vitia tantum insectentur Haec ἐτυμολnta quum Satyrae nOVae, nempe Lucilianae, convenire potest, tum maxime convenit ' Satyrae mediae, de 'qua postea; nimirum Ennii ac Terentii Varronis Satyrae cujus erat 'non modo argumentum varium
& multiplex , verum etiam oratio ipsa iNam ea utebantur Ennius & Varro, quemadmodum Petronius quoque Arbiter , modo soluta , modo ligata: neque, metro uno Con tenti erant, sed plura versuum genera adhibebant: quod olim secerat Chaeremon 'in Hippocentauro , ut notum ex Aristotele περψ-. Satura porro videtur dicta fuis 'se a saturitate, sive abundantia. Haec etiam significatio a Graecis non obscure derivatur .
σιν, Hesychio teste in Lexico: vasa i racs morum secundum Lacedaemonios . Neque tamen soli racemi . vasibus his i seu lancibus continebantur, sed etiam omnis generis poma et
unde illas vocabant grαγ-ρπυς .Haec altera opinio de hujus vocabuli rigine Donato Grammatico non placet; quia Satyris diis petulantibus' omnino appella.
308쪽
L A N A. A P U T : Ι. tam contendit . . Gerardus tamen Ioannes Vossius, vir apprime doctus, contra Donati sententiam, hanc alteram μυιιολογω censet
probabiliorem. Animadvertit enim, Satyrae usum obtinuisse apud Romanos jam ante tempora Livii Andronici poetae vetustissimi: tametsi ea valde rudis, ac tantum in. Choata tunc .esset. Incomto autem, illo saeculo non videtur instituta ad .exemplum Satyrorum Graecorum . Neque in eo poemate Satyri interloquebantur : sed in id congerebantur joci opprobria, sannae , ridicularia, quisquiliae . omnis generis . Adde quod nondum e Graecia litterae atque . artes advenerant ad excolendam an ad corrumpendam/ urbem Romam : quod accidit demum eversa Corintho. .Quum igitur neu- Iri harum opinionum , desit. quo sustineri possit , .hanc litem, non marimi sane momenti, sub judice relinquendam existimo.. Plurimum discrepat Satyra illa vetus atque . incondit , . qua Romani utebantur ante . Livium Andronicum, . a. nova sive Luciliana . Naturam . illius plane cognoscere non possumus nisi prius exponamus quomOdo nata & primum uibrpata suerit. T. Livius Patavinus Histor. libro 7. narrat, ian-
309쪽
no U C. CCCLXXXIX. institutos fuisse
ludos scenicos ad petendam pacem deorum, quum pestilentia Romae laboraretur. In his iudis convicia quaedam alterna jactabantur
ex .tempore, sine ulla prorsus meditatione . Aberat quoque carmen , aberat συρομα, aberat υποκροσις, nempe artificium actionis. eL
futiebant quicquid in buccam. Postea versus impolitos, Fescehninorum similes, fundere coeperunt, dicaces, maledicos . Acciti deinde ex Hetruria ludiones , qui , quod Biser Hetrusca lingua ludionem significaret, histriones etiam dicti/. Hi paullatim decoram & 'aptam pronuntiationem , gestuumque imitationem addiderunt, modis inventis; &descripto ad tibicinem cantu. Ita Satyra eX- orta est: quae nihilominus usque ad tempora Livii Andronici poema rude fuit atque eX- temporale . Certum igitur est , Romanam Satyram primo scenicam fuisse ac δραματMω. Quamobrem Horatius Epistola l. libri a. Fescennina per hunc inventa licentia' morem Versibus alternis opprobria rusica fudit. 'Ex his cognosci potest , veteres illos rudibus ejusmodi poematis ad Graecorum σατυ- ιον δ' μω quodammodo accessisse: nam in
stena 'convicia jactabant , sicut & Graeci . Sed
310쪽
Sed ei at insignis disserentia : quia Romanorum Satyra Satyros deos non admittebat. Livius Andronicus demum primus fuit qui ab hisce ludicris atque ineptiis ad fabularum argumenta spectantium animos transtulerit . Cujus rei testes locupletes producere possumus Livium Patavinum libro 7. 8c Valerium Μaximum libro Σ. Μemorabilium capite 4. Fabulae argumentum nihil aliud est quam
pluriunt eventuum series apto quodam' o di ne contexta, & ad unum finem tendens tqui ordo essicit ut fabula sit una, ad spectatores docendos magis ac detinendos . Eo p ti finium tempore actores a poeta distingui Coeperunt. Antea enim, qui versuum auctores erant, eos in scena etiam recitabant e quae cura translata est ad histriones e Porro quum. ludus in artem paullatim vertisset,
juventus Romana histrionibus quidem fabellarum actum reliquit ; ' sed ipsa inter se ,
, ab antiqua consuetudine . non discedens, ,riis dicula intexta versibus jactitare coepit: quae postea dicta sunt exodia. Inserebantur Vero in fabulas , praese tim Atellanas. Hoc ge- nus ludorum, ab oscis acceptum juventus Romana sibi proprium secit, neque ab hi-