장음표시 사용
321쪽
ELEGAN TIAR VM LIB. IIII. asi Ipsi arduitas motis,et procliuis,ac prona supinitas, cui similis est in colle ciuius,imen mollis magis, Cr esemes,ut estumcapitolinus, inuus q ducit ad Ianiculu,clivus motis Avetini quos oes scimus esse in urbe R oma colles. Vnde a quida uocant ea urn Septicolle.Et antiquitis fiebat sisti quaeda Septimonialia. Liv. Idis qua pCasilinu evadere Lib.1.deca. 3.no posset,petedis moles,Cr iugu calliculae superandinisset.Et alibi: Onantu in altitudine egrediebatur magis, magisq; Diuesbia,et pleras inula loca excipiebant. Vevero iugis appropinquabat quod raru I alijs Iocis esset
adeo ola cotem nebul ut haud secus, q nocturno itinere impedirerer. Promontortu,locus est in muripromiseriis Plimsib.κXvi. Promotoria aperiatur mari, Cr reru na- C pctura agitur in planu.Liu.lib. κκκ tu. Aut aperietib'classi apmontorijs. Ide xcv. Adiunm Uuti Euboea,er excurrente in astu,uelut promontortu, Attica terra sita
nee hie staplex:lapidarius,q er ipse in multas diuidituν
species. Taberna vocaturr vinaria, lanaria, olearis,et mille huiusmodi unde Opisces,et Taberna juocatur. Cic. pro Lucio Flac. Opifices,er tabernarios is omne illum faece ciuitatu,qd est negotij c5citares Nec negauerim aliquando unu,eundeq1 lacu officina, er taberna se, vi sutrina,in qua calcei Cr fiunt,eT vendutur. Quaeda igitur
Artificia quanqsola artificia uni opificu cetera Quaestus,er Operae dicuntur sed quaedibulasimodis per babent sitire nomen,ut haec ipsi sutrina sutoris,cr lignarist α prop
322쪽
LAURENTII VALLAE proprie Fabrica,duriticis Aurificina,caupomsCaupona:
in Crea,quae vin:ι uenditat,caupona uocamus. Quidum malui dicere cauponi,pro Ioco. Argentarij Argentaria,
quod nome quidi, p artificio,er A uetaria, pro artifice qui ide est auristx accipiutrais ita est in Hieremia. T
tiquitas pro his accipit,qui capsores uulgo dicuntur,non illos dico mirutos,qui Numularq,σ Mesari a nobi ,κολυλαὶ a Graecis dicuntur,q ijde Trapezitae uocari possent.Nam Colγbistae trapezus habent. Sed Plaut.in curculione trape Qitam,Cr argentarium pro eodem accipit.
AVis est,quae ova parit, penniis est praedita, praeter unum uestertilione, qui utros curet: quatuor enim pedes habet,cr s emimus est. Volucris est quaecus volat, necauis fotu,sed illae bestio quos minutiores, ut, Apes, Vesta,Culex, bunus,Locusti, Musca,Cicada. SiquideD 'RN IS' Quint.apes uolucres uocat. Et Plin.no semel hoc sinat, unde ex cupido uolucer dicitur.
IN doles est nonsolum in pueris, er adolescentibusfignificatio uturae uirtutis: ut apud Quint. In primta annis δ' laudaretur indoles.Cic. Ut enim adolescentibus bona imdole praeditis sapietessenes delectantur: E t Valerius titu' lum de indole fecit,non tantam pueroruinolescentium sexempla repetes,sed etia in uiris,m quide praesentas uirtutis,ut idecla.de Olf.in quibus est virtutis indoles,com 'Τ' mouentur. Idem proraelio: Si quis iudices hoc robore anir Le, Area i hac indole continentia fuit. Liuios de Lib. s. Lavinia,iam matre. CT post mortem Aeneae res admημstrante inquit: Tuηα in ea virtutis indoles fuit.Lucanus. Φ Indolς
323쪽
RLEGANTIARUM LIB. IIII. lys Indole si digium Latia,si sui ininc prisco Robur inest animis. Indole suasi generositate quadavirtutis,ais animi.L iuius ad malum quos partem, Cr ad Lib. muri,atq; inanimata transfert, loquens de Annibalesc- Cum huc indole virtutum, Cr vitiorum triennio sub Η - drubale imperatore meruit. Et alibi:sicut in stugibus, peeudibusq; non tantum semina ad seruandum indolem ua lent,quantu terrae proprietas,calis sub quo alunturigenerosius insua quicquid sede gignitur,in tum alienae terrae in id quod alitur,natura vertente se degenerat.
Concio est populi multitudo congregata vel ex magistratus iusbu,uel ex publici sacerdotis, vel interdusta autoritate, er ρonte propria ad audiendam oratore concionantem in bomam publicum:cuius etiam oratio uoueatur concio. In priore significato est Graece ruinqua nos pro Latina uoce habemus.Multis ecclesiam nescio quo iure aedes sacras appellant, quum coetum homi nam, ut dixi, igniscet,non Ioca.
Aliud Leges esse,aliud Iura. C A P. X L v II L
LEges,iura discrip tr saepe inuenimus ex quo datur Dtelligi aliud 4be Leges,aliud Iura. Sunt igitur Leges aut principis,aut liberi populι. Quae a rege codutur,alterius coctensum no requirut:qitae ad popuIu strutur, quaessine eius iuspii stre rate no sunt,qa rogari. i. interrogari de bis populus solet,Rogationes etia diculur.Iura autem magis generalia sunt. Siquide cr Ius gentius, Cr Ius civile. Ni Ius naturale dicere, qd' natura omnia animalia docuit,ridiculu est. Appetitu coeundi,atq; ade), nocendi imbecilliori animalictoliundi,occidendi, qs ius esse dixerit ideoq; M. Tul in lib. Osp.de iure naturali siletiu egit
324쪽
as 4 LAURENTII VALLA A inter solos homines ius egesignificA,Us Gentiu se,vel
De Inue i , ciuile.In rhetoricis rime Ius naturale statuit, sed quod in , homines tantummodo cadat:cuius lectes sex ribe uoluit, R eligionem, Pieta te,G ratia,Vindicationem, O Veritantia,Veritate. Sed haec hactenus. Ius ciuile dicta'tu seges,
quam plebi citaJenatuscosulta, decreta principu, resto a prudentu:quod ultimu uelut interpretatio est superiora: quod q profitetur,iuristo ulti nominatur. Qui uero lege fert ad populusre Orator est,aut praesidio oratoris indigens, ut appareat quato praestintior Orator est, g Iuripessultus,quu hic sit quasi illius scribataut ille praeceptor,
hic paedagogusuile dux, hic ducis legatus, atque assecla.. . Quid dica de Iuristeritis,hocpraesertim tepore,qui cum maximo ab illis eo ultis interuallo distet,se literatorκ arcem tenere arbitrantur quoru quata sit eruditis,uel hine colligi coiectura pol,s quoties Pauli,VIpiani, alioruuetestimoniu assumut,Lege nominat,quil lange aliud sit,legem esse, ex habere vim legis:quods dormius est,imam lege in plures partiuntur:uerbi causurAd lege Aquilium quoties Scaeuola,quoties Papinianus iusse quis loquit, etiam si bina uerba, Cr qitide a superioribus depedentia, toties nova lege appellant:no ab aliquo legislatore unum Iegesta ab infinitis interpretibu3 Iegu,tonitus leges esse iudicantes. E tium titulum de Verborumsigniscatione non legem,imo Ieges appellant:quo quid absen divis
Aceruus,minutarum proprie rerum congeries est, ut stineti, T leguminis,ut salin. Interda aliquato etiamaiornm,ut Acervus scutorum apud Verg.Cr fere geneias, eham, rate σd omnia est. Strues alite proprie lignorum. Strageseu primaacii uero cadavera intesctor uno in loco cc proprie iacen-
325쪽
ELEGANTI ARVII LIB. IIII. a itium multitudo,siue humanorusve mutorum. Sarcina, Prameste sub utZsilium, Cr eoru quae ad cultam,ad ornutu, cT ad cae- ips- aut 'ter vfium pertinet ut sic dici sistis,que quis in itinere
sciendo coporrire posit. Siquidem nutiles, cum castra aceruos. mouere volunt,sarcinulas colligere dicuntur: er qui in alium domu immigrat,furcinas suas coponere. R es enim nostras domi cistis, callis compositas, sarcinas vocamus .ut apud Quintil.Iacent relictaesine haeredesarcinae
Inter Ministerium,&Mysterium. CAP. L.
MInisteriam,ministri opera est proprie: cd omni
operatioe quos accipitur:ut de rege Latino. Ver. - Aversusq; refugit Foeda ministeria.- Aene ἰN sterium ueroGraecu est,μυpist*,arcana quaeda res, er proprie diuinis viris icerdotibusq; tantumodo cognita. Illud prius in numero plurali solet accipi pro mnibsisA,sicut Seruitia pro servis. Nam S eruitium,aut struitus ipsa,antseruitutis actio est:vi Davus apud Terentili, In Andr.act. Ego Pamphile hoc tibi pro seruitio debeo, εο MI, conari manibus,pedibus,noctess er dies capitis periculum adire,dum prosim tibi. Asyramus etia in alijsexepti. Sallust. Interea eruitia In Pitilin repudiabat,quorsi in initio ad eumagna copiae cocurre- xi0
runt,quia opibus colurationis'etus, si I alienum fuis. rationibus existimas videri causam ciuiu cum struis jugitivis comunicasbe. Quintil. epe Ministeria pro ministris κixituit ibi. Montorsit ministeria caeci. Et officia, pro icta ,obsequias exhibetibus.Paulus iurisconsteste Labeone ait,urbica muni teria dicimus etia,quae extra urbe nobis ministrare cosiuevertit. V tantas dent, concubina, Alios naturales,alunos,constituit generali appellatione
326쪽
aque LAURENTII VALLA Elib. II i I .Framento nans ex Hetruria privata pecunia per hospitem,clientumq; mni steria coempto.
curra est,qui risum ab audientibus captat,nosulita dio gnirite personae. Parasitus, qui omnia ad uoluntatem eius loquitur,in cuius colubernio est: omnia albentitur, omnia illiu/ Am,simul ac dicta laudat, nihil repugnat, nihil acere recusat ventris gratis,in quo sininu, bonum constituit:quori magna copia is principii dombus est.
O Vccam, Cr B liccas pro eodem accipimus. O ratores
quid in buccam venerit.i.in ossed non in labra,ut vulgis existimat, Quintil.probante,qui ait: O re enim magu, glabi s loquendum est. Sed vulgus errat,atq; fallitur, cari Iegit Buccam, cT Duas buccaε:is illa accipiens unum os, in his duo labra.Verum ego ostendi, Os,ipsam concavitatem esse,unde vox prodit,non oram labrorum .E tenim satyr.3. Iuven. cum ait, Buccasculum excitat.non de extremis te oris,sed de interiori parte dixi quae inflari solet, licusatyr.3. tiaras concipere.Et iterum de rubicinibus loquens:-N taes per oppida buccae : de illa deformi utrinq; inflatione intellexit tubam infantium,non de labrιs,quae latet,cam tuba canit.Nam Cr Horatius quos quam inquit: Lib. I. Serm. - Quin illis Iuppiter ambas Iratus buccas instet.
Non de labris locutus est,quae inflari non polymi, Quod
Plaut.apertius docet in P oen. Nescias utrum ei maiorest buccae,an mumae sient. Quid autem B uccae significet,ex Plin.audiamuwfimuis qd malae,quid Genae,qd Cilium. Haec enim eode loco tractat Π, praeterqui θ, alibi dicit, Cap.37. Buccarusinus: e T iteru,Buccaruinanitas ta lib. κ I .ait,
327쪽
Miur autem ipsius ordine criems libri Quibus Ira
gilia operimeri, s oculi duri. Omnia talia,Cr pisces,Crissem no habet genas, nec integut oculos. O ibus mebrana vitri modo traflucida obteditur.Paulos post sed quadrupedi in superiore tantu gena,volucribM in ι eriore, Ae paulo poh: Grauiores alitu instriore gena coniuent. At quadrupedes,quae ova pariat,ut testudines, crocodili instriore tantu fine ulla ni latione, Ppter praeduros oculos. E xtremu ambitu genae supioris,antiqui cilia uocauere,unde σsupcilia Hoc vultiere aliquo diduci uno coalescit in paucis corporis humani mebras.Infra oculos mala homini tantam,quas prisci genMuocabit,κ II. tabul. interdicto rudi a foeminis eas vetites. Pudornhaecsedes. Ibi maxime osteditur rabor.Infra eas hilaritate,risum pindicules,buccae. E t altior bonani t tum que noui mores subdola irrisioni dicauere nasus.N o alij animaliu nares eminet. Auibus,piscibus,serpetibus oramina tantum ad ol id ussine naribuw.Et Ela cognomina Simorsi, Silonu. Septimo mest genitu saepen ero foramina avriu, Cr narium deluere. Labra,4 quibusBroccLabeones dicti.Ex his Plini verbis apparet etia eam in vultu parte vocari Buccas,que ueto inflari solet : Geni membrana quasi uehe,qua oculus integitur,Cr coniuet,id est, aperitur, σ clavditur hoc enim est coniuere. Naia vero illud inter geni, π buccam,quasi rotunda insteciem mali navtrunq; horu vocabulorum prima longum habet: MuIus . vero mala maIum,prima breue cuius interior pars, quae
oris hiatum efficit,ubi molares affixi unt, Maxilla dic,
tur,nomendi nutivu,nore, ea voce. Mali quos genadici Plin.idem atetur.Ideo dens ille intimus,m ipsit genae a iis, G revinus dicitur,qui ga maxime latet, ea re
328쪽
, LAURENTII VALLA Efictu est iam tritu uetustite proverbiu, Genuino rodere dente. i.latenter per inuidiam carpere lima alterius.Et hoc ut ille testitur a posterioribus:ni veteres tantu m branum illa oculi, genam appellabant. Quivetustitem aposterioribus quibus diseruati reperimus iec poetis modo,ut draconis genae,pro oculis, pontinens pro eontento: er Seneca in tragoedia de Oedipo Ioques inquit,Et perirati sibi genas parentis.etiam contines pro contento ου r sim oratoribus quos ut Quintil. de caeco loquens, Illa perpetua node clavsae genae non custodierunt.
PAstis uidetur significare cibu,sed dime potius ad ali
menn pecudu pertinet,quae pasci dicimus, quiquam suapte natura significat ipsum acitone pascedi, nunc Irequentius cibu. Pastus homini copetit. Varronis liber de Libr.3. cap.2. Rerust.titutu habet de V illaticis passionibus:uidelicet, quae ad bruti pertinent. Cicer. Tusc.lib. v.Cum oblectatione solertiae,qui est unus suauisimus pastu3 animorum. Pabulus pecudu quide,Cr tame alioru quo P brutorus qua tam s ego sentis,magis cibus herbaceus,forniceus sacpaleaceus,et strumetitius malums,quam ex semιηibus. A' pasto enim Cr hoc descedit,sicut Pastis. Escat umtiqui accipiebat et ii,quod dabatur auibuslisubnsue ad decipiendu,nosoIum in cibari s bimanis,aliorum q; ani- Priscaib.I. multu. Quomodo aute Pasco neutru, et Pascor depones, idesignifice Priscianusuiderit,qui hoc sibi persuasit. Ut enim Pastor comedo,σ voro empers regit accus illud Ecloysi vero sine accusatiuoru - Pascentes seruabit Tiorus haedos.Proprie Pascere bestiarum est, sicut V efici hominu, tis quod hoc regit ablativum, er aliquando potu quosa complect
329쪽
ΕLE;ANTIARUM LIB. IIII. Gmplectitur ut Anacharsis apud cic. carae, caseo,udb Tust, quast. vescor. Pro quo significato non recte dicam carne,caseu, lac pascor. Aliud ergo est pascor,aliud vescor.
INcola,qui in alterius regione habita et in aliena civitate,dis Repub. Inquilinus,qui in alieno priuato,proprie tamen in coductos ue in urbesue ruri.cie.de Os LiPeregrini, π incola est,nihil praeter sua negotiu agere, nec esse in aliena Repub.curiosam. Idem in Philip. Quae kin illa uilla ante dicebantur que literis mundabatur tara pop. Rom. monumenta maiorum, omnis sapientiae ratio, omnis s doctrina. At vero te inquilino, non domino,pe sonabit omnia uocibus ebriora. hoc est in quo incola differt ab inquilino. Rursus Incola itet differt ab Accola, sIncola,1 in loco: Accola,q ad locu habitit:ideo quicis iuxta aquas sunt, Accola dicuntur,nec refert in uo,an in alienorut,accolaVulturni,dceola Padi,accola R hodani. Atqui in motibus domos, urbesspositas habent, Incolae dictitur qui iuxta moles, Accolae.Nec immerito legenduest illud in psalmo eriti .Et Iacob incola Ut in terra cha: non autem accola,quia uox Graeca etiam cons tit παρω- ωιση,:licet multis alijs in locis apud Hieron mora quos hoc vocabuliam reperitur sepolirum.
Cupus est planities terrae ampla,et gradis,ideoq; sta
tiosae plateae,areae&e,campi nome acceperui. Vnde Romae capus Martiusmi locus huiusmodi angustior vocatiir Area. Ager vero,tum circumiectu ipsi urbi territori rut, Ager cipanus,ager Leotinus,ager Faliscus:tu Iocus in rure,que colimussiue arandosue costrendo.Nais,quiferitur frumentis,Amu nominatur. Verum in boo
330쪽
soo LAURENTII VALLAE secundo significato habet pluralem nurnerm: ut,omnes agros ciuium depopulatus est.in priore non habet,dunt xat dum laquimur de s gularium urbium territorijs:no enim dices recte sic, Antonius dedit militibus suis agros
campanos,CT Leontinos nam hoc pacto non complector nemora altus,pascua,defertos moles sed sic potius: D est militibus suis agros,Campanum,eν Leotim :id est, agrum Campanum, Cr Leontinurquo quidem modo contplector omnia,quae in territorio illo sint.Ager etiam flumna,ticus,caeteras omnia includit.
8Υlua, er Lucus, Saltusq; sic disrut,s S IIva generalius nomen est:praeterea solet esse caedua.Lucus nequaquam caedum est, quin potius manu consitus, religiosus, atq; vel alicui deo,uel alicuius hominis cineribus cos cratim adeosaut circa delubra numinum,aut circa sepulcra virorum possitus est. Saltus uero,stiua inula,nec transeuntibus perula in quo pasci,atq; oliuare pecudes solentravisi lacus erj patiatur ,hγemare. Nemora autem li0Iliptitis causa comparata sol,π plena amoenitatis.
FE mora parte illam exteriore significit:Femina partem interiorem,molliorems, quaepe continguntἰlies, Femora partem anteriorem,Femna posteriorem. Liuius lib. XκΠ.Qliosdam Cr iacentes vilios succisis Irminibus, poplitibusq; inuenerunt. A' quo conjicitur nomen Femoralia,sive Feminalia utros enim modo scriptu reperio pro braccis. Tamen nominatiuus Fomen non reperitur. coxa pars ipra Irmora: vertebrumcinum quoties vitiatum est,aut os illud, quod in uertebro uoluitur fractu, coxa vitiata ractaue dicitur. crimen