장음표시 사용
451쪽
domicilia ,habitationem ue migrare. Immigrare, in domu aliquam habitandi gratia ire.Eapropter homines,qui moriutur,migrare diculur. Sed rectius cu apposito,quam sine appossim,ut multi liciunt, nescietes cicerone cin apposito hIcre loqui,ut de Republica lib.v i.Antequam ex hac uiri nugro,cossystio in meo regno,et bis tectis P .corneliu Scipione.Et Quintil in corpore proiecto: Seu quu Declam.Gad infernas sedes anima migrauit. E tenim qui moriuntur, tanqua domiciliam corporn relinquetes, alio ad habi&ndum duntaxat anima) se transstrui. cotras nequaquam milites,qua castra movet,autdestitione, munitionibus Ledecedu Migrare dicuntur, utpote ubi domiciliu non habuerat,nee is domicilium se costrui. Decedere quiquam accipiatur nonnunqua pro eo quod est discedere, aut recedere, tame proprie est a mandato custodia sue loco recedere. Vnde consulas,proconsules,praesides,praetores dicurer ex prouincia decedere. Ite praesidia de urbibus, atque
castellis. Sine appositioe intelligitur pro mori, quasi a custodia, Cr gubernatioe corporis proficifici.cla.de S enect. Vetuis P γthagoras sine iussu imperatoris,i. Dei e premis, s statione vitae decedere. Ide de R epub. Ideos crtibi Publi, ta caeteris omnibus retinedus est animus in cinstodia coporis,nec iussu eius, a quo ille est nobis datus, ex hominu uita migrandu est,ne munus hamanu Venatu vobιs a Deo defugisse videamni. Eo igitur modo dicitur Dece it,quo dicitur Defunctus,nis bintelligat vitet. Ae. tu Excedo addit Viri,no subite itur. Ide i Anto. In ipsa cura, Cr meditatione obcvndi sui muneris,ensit e vita.
PRec ri quid significet certora est, quum meru accit sutinum habetraditincto aute dativo, ide est,quod im-c precari
452쪽
4os L A URENTII VALLAE precari,hoc est,optare alicui, Deos precado, bona fori nam,aut mala. Qui dativus saepe subintelligitur: ut apud M. Tull. in Pisone: Ut omnes sui ciuessulute,incolumi α-te,reditu precetur,quod mihi accidit, an quod tibi pro Lciscenti euenit,ut oes execrarentur,male precaretur Et Declam .ia. Quintil. Inde fugientia uela longo uisu prosecuti,facilem emptione Iccudos uentos,placidu mare, no secus acsi ipsi In praesa v I nauigaremus,precatisumus.Cu dativo,ide:sed si tantopere e flagitantur,quum tuas trinas,per trimus uela uentis, σorum soluentibus bene precemur. De Imprecamur MN δF' uero,hoc eiusdesiit exeplu: No imprecamur debilitates, naufragia,morbos pauper sit, er amet quJcunq; meretrice,et amare no desinat. Quod crebrius accipitur i mulsi.
Habeo orationem,Facio sermonem. CAP. XCVII.
admodum senex esset negat se unquam sensisse senectute Dum imbecilliorem factam, quam in adolescentia ulliet.
Ρolliceri, Conuenire,' Audire habeo. C A P. XCV Dy.
Epist. s.lib.r. I Antum babeo polliceri,inquit Cicer.ad Lentula. Icεsam.Uist . 1 is Catone Maiore: Nes eos sol in couenire habeo, quos vidi, edetii quos audiui, Cr legi. Idem de Oratore:
Audire habeo,qd hic sentiat. Quod ut ipse interpretor ide est,quod pollicedit,conueniendu, audiendium est mihi. Quod probatur ex illo,licet diuerso loquedi modo, quotis apud Quintil. Adeo Iudibrijs mstrae sum diuersitatis implicitus, ut impetr du a vobis habet odij mei avore,i. Vimpetradivi mihi sit a vobis odi mei fauor. Quod licet co nuιαre i superiore modulic, Vt impetrare babel odi
mei fauore: sicut contra tuum in hunc i Tantum habeo podicend
453쪽
ELEGANTIARUM LIB. V. 4zν pollicredum eos olam conveniendos habeo iidiendam habeo huius sententiam. Vel Habeo pro volo: ut non miris sit,quare aliqui legant,aveo. sed non recte legere eos,ex illis CGris Augusti verbis ostenditur, quum dixit, Quid aliud habeo,quam deos immortales precaris
Mereor bene uel male de te,Demereor, ct Emereor. C A P. X C I x.
MEres de re,est aliquid in te corras beneficij quide,bene mereri de te dicorisn aute ostensiovis,m te de te mereri.Nonnunquiuirus reticemus, sed in ambiguusensum rut, Q n id de te sum meritus Nonnunqua pernegatione: sic, homines nihil de me merit t. q nihil in me benefici ,aut ossicij contulerui. Quibus exemplis omnes M. Tulli, libri scatent. Demereor quos pro bene de aliquo mereor,accipitur,sed cu accusativo ut Ouid.Heroid. In epi. phyl. Dic mihi, quid sici is non sapienter amauis Demoph Crimine te potui demeruisse meo. Et Mintilianus: Simul ut pleniore obsequio demererer amitigmos mei. Emereor,ide pene est qd mereor,pr 'teritum eius E meritus. V nde Emeriti stipedis,qui militia perfuncti sunt,nominatur.Et instinnimatione Disiua,sti in pendia emerita,ut idem,Emeritis bese bello stipendi'.Et per translationem a Vergilio Emeriti boves dicuntur, Cr quaedam alia: Emeriti autem senes solant habere eos, qui pro se laboret, qui diculum P alio opus agere. Qui tu de apibus inquit: Habebam qui pro me opus agerent. Pω- η
Etulit Pompeius ad Senatu, id est,consuluit.In eaderimensententia Popeius ad populumlit. Ex illo' senatusconsulis,ex hoe Rogatis,quae notir est legis. Di
454쪽
oo LAURENTII VALLAE me hoe abs te accepisse res id modo in bonam parte, verium eui in mulam:ut pro Deiotaro Cicero, Vitam acce- Philip. prim restri Ameriae tuae. Ide in A ntoniam: O mnia deniq-
quae postea uidimus quid autem mali non uidimus si recte ratiocinabimur,uni accepta restremm Antonio.Idem
Uafero tibi acceptu, siue pro eo quod est, Habeo pro recepto abs te,quod mihi debebas, etiam si solatio nulla interceberit. Unde it Acceptilatio, quam I ustinianus per interrogationem, cr restonsionem fieri uult. Retuli expens ad est,rationem de impensis confeci, vel exhibui.
Exhorreo,& Abhorreo. C A P. C r.
Ehorreo hanc rem,idem est quod expauesco. A bborreo ab hac re, idem est quod perquam alienus sum ab hac re. Hoesemper postulat huiusmodiablativum: silud
verbnunquam,sed accusativaem. Bene agi cum aliquo quid sit, O quid
II r ne mecu agitur,ide est, qr in bona eoditione sum.
Ille, Praeclare tecu agitur, optime cu illis agitur: melius cu hominibus ageretur, si paruo coleti essent.ua, Ma De Amic. Ie mecu agitur,σ peius,incomadiimue, Cr psime .cici cum illo uero quis neget actu esse praeclare, mecim inco-mId κ Nonnii uim active. Valer. Max. lib.v. Bene egissent Athenienses eu Miltiades eu post trecere millia Persuru tin Marathone deuim, in exiliu protinus misissent,ac no in carcere, Cr uinculis mori coegissent. Actum est, semper in malam partem accipitur: ut, A ctum est de Republica,t.Relub.extincta,desteruta,er perdita est.
SAlis,unde saltus, pro eo, qIs saltu ficio. Salto,iripudio:unde salcitis. Interdit Salio P sulto. Verg.r ti
455쪽
ELEGANTIARUM LIB. VI. 4ri Georg. Mollibus in pratis unctos assereper vires. Quid autem distent Saltus, er saltatis,notu est. Saltus enim est qualis ceruor , leporinis: saltatio vero, illa hominum iamtis,quam uulgo tripudium uocant.Et licet salio pro Salto accipiatur,non tame saltus pro saltatio, saltatusve, quae eiusdem signiscationissunt. Liu. Ferre, LB.t. uim de per urbem ire cum tripudijs,solenni saltatu iusit.
AB dicare, est expellere a bonis filium, dum vicit pater. Exheredare vero,post mortem. Sed Abdicare est grauius,quod etiam in se exheredationem continet.
LAE IN ELEGANTIARUM linguae Latinae Librum s xt ,qui de Notis Autorum inscribitur, hprooemium. VLPITIUS ille Sentius,cuius quanta in iure ciuili fuerit autoritas, plurimorum monumeta testantur,siue alioru ex la,si ue priuato c5silio stetus,no exstinauit tirpe sibi ad Ama fre,ut libra de Notis Scaevole conscriberet,no modo antistitis in ea facultate, atq; omnium principis,uerum etii praeceptoris sui. cogitabat
enim nes id posse sibi uitio dari, qd' publice utilitatis causa susciperet,nes iniuria illi fieri,q reprehederetur, i modo rite reprehedatur,qd' i se fuiJet ipse ficturus,si errat
sua an aduertiFet. Probe iris Sulpi.et enue,acuere Romane. Quin ipse quos populas prudi ter,et grato inuicem
456쪽
rα α AVRENTII VALLA Evicem animo,quinctu huius non reprehensione ed laude
dignu Cr gloria putauit nec minore volumen hoc, quam caetera,honore prosecutus est. Na praecepta aliqua doctrinae tradere,cuilibet mediocribus Ialte literis imbuto,proptiam est. Errores maximoru uirorum deprehendere, id uero cum docti imi hominis est,tu opus utilifimu,σquo nil a dici posit utili M. Quis enim dubitet,no minus agere,qui auram, argentu ceteras metalla expurgat,quam
qui illa effodit qui triticu inudatiqui qui metit qui pinus,gmγgdala,caeterasq; nuces seligit, quam quieusde legire Ita eu,qui emedat nisi paucighnusunt,quae emedat non
histriore existimare debemus, quam ipsum illum inuetore,nec minore ab isto,qu ab hoc percipi fructu. Insupersnon modo huic ex illius castigatione nullu damnu affereri,dis iactura,verum etiam pretium,ae dignimie,perin
de atq; auro c caeteris,qtiae modo comemoraui,quantum
corpori purgatio ipsa detrabit, tantum residuo preti ut dixi cr dignitxtis accrescit. Adeo plus utilitatis in parte
est,quae superat,quam quae fuerat insolido. Quare si quis apud inferos Scaeuo de su iiij ficto sensus fuit quae erat illi aequitas, cr iustitiae amor ausim affirmare fuisse gauisum secus praeclare actu esse dixisse,ssuoru libroram auru ab omni scoria esse ac faece copurgaturnibus foret,per quod cociues sui per eius scripta falli poset.N . Epist. 13. Ii.3. que immerito Plinius Iunior ad amicultet scribit:Idirem
magis credicaetera tibi placere, st quaed di plicuisse cognouero. Quomodo igitur no sit beneficiu id offerre, qd solet benefici loco postularis Quod si hoe non praestitur aut tu defunctuinvi tale beneficiu respuentib.princto his praestitur,ad quos ex ipsa magnorsi autorum emedatione multa in primis utilitas puenit. Ideos ab optimis qbus pcuiuslibet
457쪽
ELEGANTIARUM LIB. VI. cuiuslibet artis pronoribus praecepta est, vi eoru ipso-rim,quos distentibus ad imitatione proponunt, etiam ii Ea siqua fuerint ostendant. Huiusmodi igitur ego σexemplis, Errationibus adductus,miendum mihi puta ui, ut unom librum hunc de Notnscriptor componerem, non quo idos carpere nam praeterquam quod haec in bomana uoluptas foret,certe er alibi maior mιhi bri sicultas daretur, er de hac ipsa re pene Lauiniti libri conscriberentur sed quo prodesbem aliquid linguam Latinum discere uolentibus non modo ex nostris praeceptis, sed ex aliorum quos erratis ubi Cr de nostro nonnihilud rei testifcatione adnascebimus. Dedimus autem nostrariam Inbrorum suam cuique materia, ut si per se opus non multum sibi Auons pararet, ipsa certe varietas commendatione blandiretur .ex hoc praesertim uolugmine , in quo Crunia versa,quae in superioribussingula cotinentur, Cr de pli ribus,praestini imis autoribus pronuntiatur, iudicius contra eos fit. Sumus autem ijdem simul Cr accusatores,Cr iudices , sed qui aliorum pariter accusationem, iudiariumssubeamus,nisi legitime Cr autoris, Cr iudicis sue rimus ossicio functi. Sed iam is forum descendamus.
In Nonium Marcellum de Alumnus.
L U AI N VS et significat,Nonius Madicelluε inquit, Cr quι ab aliquo alitus est, Crqui alique aluit. Cui in prima significatione 'suffragor,in secuda restagor. Nec illius exempla secu Acere ostenda ed mecuἰquae sunt,tu Ciceron.
in Verre: Italia autem alumnusuum seruitutio extremo,
summos supplicio fixu uidere t- VarronS:Et ecce de Uar. Eudae
mprouiso ad nos accedit cana veritas Atticae philosophiae monibus. dlumma. Quorum exemplorn salua Non pace utrunq;
458쪽
nnificat educatu,non educatore.Num cicero quide Ια- sium quas altrice,cν illum ab ea alitu dixit. Varro ueromo modo abo locutus est,qui Quintil.ubi ait:Verba oia,Cr uox eius alumna urbis esse solet,ut oratio Romana plane uideatur,no ciuitate donata. Vult enim verba nostra, cruoce uideri debere nutΞ, CT alita intra Romu, Varro
inter Athenas,utque in sinu altricis philosophiae. Ad cit etia Nonius Alumnii significare dominuriit apud V ergil. Aeneid.H. corpus ubi exanimi politum Pallantis Aeetes S eruabat senior,qui Parrhasio E vandro Ariaiger ante fuit,sed non stlicibus aeque Tu comes austici Acharo datus ibat alumno.Dure numis ne dica inerudito uir sane eruditus exposuit, quasi nesciamus non domini morte aseruo,uel comite Vergiliuscisse deplorari, scd quod est plus,quisivel Euider ipse
fuset occisu, ac multo tristius ab altore, siue nutritio morte eius quem aluerat, er que loco flij habebunqualis Phoenix isteHomeric. in Achille fuit,que quonia educasset liu emper appellat, pro alumno. Et certe armugeri maguoru principu semper ex ipsi magni viri suerunt. SAquide ut cicca de Phoenice, qui bonae parti Myrmidonuimperabat Patroclus auriga Achillis, princeps eratra' Sthelenus Capanei regis films auriga Diomedis, Er Meriones inter primos duces cretesia auriga Ilionei:σΗ ctori aliquis fratru fere aurigabatur curru. Talis fuerat Acetes Euandro. Ergo non erat seruus,aut seruo similis apud Eutaru, multo minus apud filii sed patri similis crpro putre,praestram illo abfiente. Duo aute haec nota,quae ab eadelitera incipiat, Armiger, π Auspiciu,quae apud Vergiliu modo legimM, non nori omnibM, ettiexplic
in M. Armiger est,t in praelio gerit tela domini sucut scu
459쪽
ELEGANT IARUM LIB. VI. 4rstiam,vi arcis,lancea, T caetera huiusmodi. Imperiti,gr frigeru vocit armatum equite. Auspicium est uel a pastu aussi,vel ab instectione auiu. Sed quia coisul ante, quam iret in expeditionem,capiebat a pictu: hinc fictu est, ut dicamus Austicia ducu,atq; prii:cipu,quae a solo duce capiuntur.Et hinc Auspicari non modo uulpiciu cupere, stdetii inciperernec in bona tantum parte quod frequentifimum est uerum in malam quoq ut apud Pliniam, Atho- In prooemio mo infeliciter natus,munibus pedibuss devinctis, animal v I caeteris imperatura supplici s vita auspicatur. Na qua-do no est uerbum re in bona accipitur: ut apud Tereu- tium:-Haud auspicato me huc appuli, id est,no feliciter, In And. act. quinavisti s repugnantibus. Quod declarat Quintil. K-ste s. de Achiile ut opinor loquem,qui ad morte,quam dijμ-turam denuntiauerunt,cupidicite ulciscendi Patrocli ruebat. Sic nans ait: Eunt nune potEtae antiquarum Abulam conditores, Cr se ad exhortandum amicitiae fidem,magna quaedam coposuisse cuminibvi putent,si dixerint aliquos per muria, terrassasteriorem fortuna amicora tantum secutos,aut principem Graecia virum in ulti e interjamici inau*icata bella gesissee.Et alibi: Itasutandi, Lib.io. p.r. Ios Homerus,sic apud nos Uergilius auspicat fimum d derit exordium. Auspex qui praeerat nuptijs celebradis, quia Austicum pro nuptijs capere solebat:abibebaturq; hic pro parte mariti ut Pronuba,quae praeest ex ipsa nuptijs celebrandis,pro uxoreraliquido etia magis proprie pro eo,qui dux militis est ut primo carminum apud H orat. Nil desterandum Teucro duce, Cr avstice Teucro. Ode
I n eundem, de Citare. C A P. I I.
Citare De inquit,pro laudare accipitur,ut cice. ite- De Off tibi. tarcs Salamis curissimae testis victoris.Nescio cur id dixerit
460쪽
416 LAURENTII VALLAE dixerit non enis tantus uir,rem parua nesciuit,nisi putet se acutiore uisum iri, si clara faciat obscura. citantur testes,non laudantur.Num Sulamis qui fuit locus victoria Themistoclis nihil laudis meretur, quippe qui nihil egit, sed testis fuit,quia interluit, uel quia in ea posita sunt trophaea uictoris,quae re gestim testifcuntur transeuntibus. Ergo si testificari locus potest,potest merito ut testis citiri,non tamen tanquam uenturus,sed ad quem eant, qui testimonium desiderunt. V et citentur Salutant , continens pro contento:uel citentur autores, Er libri qui de hac salamine uictoria meminerunt,testimoniums dicunt.
CApio secundum eundem in pactivo significat propi
tiationem,ut apud Lucretium: sb., Nec bene pro meris capitur,nec diuturAct a sce. h. capere acere: Terent.bi And. No, si capiudos mihi scia' ' esse inimicos omnes homines. capere,perpeti: Terent. Acta scen. q. Hearit. Dura abs te absum,omnes luere mihi labores,quos
His tibi nate prius uinctu capiudus. Varro in Meleagris: Quem idcirco terra no cepit, Cr coeliam no recepit. Idem yn Eumenidibus: Stolam, calceosq; muliebres pro-Act. .sce. r. pter positos capio. capere, eligere. Terent. in Hec rar Lib. 1. Qui illuingeneru cepimus. Vergil. in Georg. Ante locu Lib 3' cupies oculu. M. Tvl.de OD. Quod insit aliqd probi, qae capiat ignaros. capere,deIectare, fustinere, habere, decipere,circuuenire,occupare,dctinere satiare, accipere,coplecti uenire: singuloriis ex lusubqcit, quae ipse ne logior se praetermisi. lnqbus noesi illius εbabilis expositio. Ni qs credat autores uni dictioni tot signi'am, Cr quide ἔβques notu dare voluisse, tanqua lingua