Io. Georgii Walchii ... Parerga academica ex historiarum atque antiquitatum monimentis collecta

241쪽

miscerent turbarentque, cui impudentiae insin ignem reliquit locum IVsTus L IPSI Vs, qui per fatum Stoicum intelligit alemum prouia dentiae decretum , quod tolii non magis e rebuae

potest, quam prouidentia si i quid p ipsam

prouidentiam, quam ex sacris litteris cogno-Icimus quamve profitemur pie , advELLEIrexemplum apud ciCERONEM qui eam per ludibrium anum fatidicam Stoicorum

vocat, ita adloquitur : ades nostra anus, ade amanda nobis Iuper omnes veneres-venerum

amores quae verba neque Pectus, neque scribendi genus hominis christiani produnt,&sane mirantur, magnum Lipiti ingenium in tam futiles, commentitias ae impias 1ententias incidisse. atque etiam alia Stoicorum deliinrantium somnia tam pulcre interpretari potest. sed, quae attigimus exempla, sumciant. g. VII. At vero hae conciliationes non solum sunt nullius momenti, sed & ex veritate ea, qua decet ratione, minime possunt inst tui, quae sententia nostra verbosius explicari pose est. Primum enim sacer codex, qui religio

nis christianae doctrinas tradit, eiusmodi complectitur res ac veritates, quas nemo humanae ruentis oculis intueri, sique rationis cogno scere potest, prout omnes illae sunt, quae viami ad veram eamque sempiterham felicitatem consequendam monstrant. equidem facile concedimus, quod ratio nostra emendata at

que diligenti exercitatione perpolita nihil

neque adfirmet, neque neget, quod diuinis effatis sit aduersum; multa tamen eaque gra uiora veritatum momenta illis insunt, quae in-

242쪽

tellectius noster sta percipiendi vi minime consequi potest. adhaec paganorum philoso

phi rationi emendandae nullam dederunt operam, quin etiam adfectuum cupiditatibus indulgentes, istam corruperunt maxime, adeo Vt philosophia, quae veritates suas ex lumine' lanae rationis deducit, non sit eadem ac docti i

na huiusmodi philomphorum. quod si enim

hoc secissent, pro veritatis indole, quae sim, plo atque Una est, quaeue Una eademque ratione cognoscitur ac percipitur; tanta sane diuersitas Veritatum principalium, totque Vete

rum Philosophorum sectae non fuissent, Prouealia sententiarum principia adhibuit P L A T O,

alia ARIs Το TELEs, alia ZENO, alia EPICVR V s. atqui certe in summis erroribus & in

Nimarum rerum, dei quippe, prouidentiae dia

uinae, animae naturae atque immortalitatis ignoratione sunt versati, quas tenebras & ille,

qui recta utitur ratione, dirupare & aliis in hisce momentis clarissimum praeserre potin lumen. id quod diuinus apostolus PAVLL Vs pro tua dudicii grauitate breuibus, sed magna

Verborum virtute exprimit:

fune cogitatio nib- moditationis que,

niam intellectus imbrum verae sapientiae non

caseax, crassis occultatus & circumfustis est tenebris errorum ; qua interpretatione eXPl Iiamus vocem vi διοι Per quae G

gnificatio & alio loco: apostoli huius confim

matur quando dicit: το εργον τοῦ νομου γραπῖον εν ταῖς άυτων. immo addit: φασκον-

243쪽

gnificat, quod Hammo elati spiritu sibi ipss videantur sapientes ac grauissimi sapientiae doctores; . re ipsa autem in stultitiam sint de- dum. en i haec scripsit P A v L L v s ad romanos, qui omnem litterarum sapientiaeque vindicabant sibi gloriam, qui principes gentium cultissimarum habebantur, quiue graecorum doctrinas de rebus diuinis emendasse, liberali mente sibi persuadebant. g. VIII. In tam crassis igitur erroribus in

rebus, quae mentis tantum agitationem ac conmtemplationem spectant, quamnam lucem in doctrinis morum, quaeue ad vitam bene consormandam valere debent, Praeferre potuerunt veteres philosophi Θ quantam sarine speciem pulcritudinis prae se habent illorum PraecePta, tanta omnino eorum adparebit deformitas, si in interiorem illorum indolem, quam Veluti conclusiipnes ex principiis suis deductae habent, penetramus, id quod

per exemPlurum vim corroborare Volumus. tic PYTHAGORAs & PLATO vltimum hominis finem esse ομο σιν του Θεοῦ . similitudinem dei docuerunt, ad quam perueniendi medium

praeter Cognitionem sui ipsius esset surgatio , quam sequi deberet Δοδος, seu scensi s vel arcta cum deo coniunctio, cuius rei testimonia a scriptoribus, qui modo gene-

: Godo speciatim historiam philosophi-

ratim 1 collecta fuerunt copiose fundamento nitatur haec doctrina, ,,st scilicet primum communis ve- ostendam γ' , quod anima nostra, aut PQ ous diuinae naturae, cui praeter

244쪽

alios PYTHAGORAs & PLATO imprimis sese addixerunt. ad illum quod adtinet, testatur THEODORETVs, aDud Pythagoram& Ρlatonem intellectum nihil aliud fuisse, quam diuinam partem, quod etiam ex definitione, quam dedit de deo, patet, veluti aniamo per uniuersam rerum naturam commeante intento : ex quo etiam animalium omnium vita capiatur, teste M 1NUCIO. FELICE,

quae de Ρythagorae sententia depromta sunt ex CICERONE, 3 adde CLEMENTEM AD-xandrinum , Α ΤΗΟΜ. ST AN LE1UM PETR. h A N. Η v E ΥIV M. ' quod autem etiam P L A- To huius fuerit opinionis, animam humanam ex animo diuino & per omitem rerum naturam diffuso esse tractam, ea satis confirmant, quae hac de re legimus apud ipsum P L A et' o-

sic posita animae humanae diuina indole, porro Myeen im quemdam illius e coelo in terram

statuebant, cuius modum rationemque commemorat M A C R o HIV s secundum hos eam go, quorumsectae amicior es ratio, animae θω- tae ab omni cuiuscumque contagione corpo se liberae coelum possidenti quae vero appetentiam corporis/hrbus, quam in terrli vitam voca

mus, ab ilia specula altissima re perpetua luce

245쪽

ae spiciens desiderio latenti cogitauerit, e pon-Here ipse terrenae cogitationis pautatim in inferiora delabituri necfubito, hae perfecta incorporalitate Iuteum corpus inducitur ; se en- per tacita detrimenta es longiore implicis absolutissimae puritatis recessum in quaedam fiderei corporis incrementa turgescit. iu

singulis enim Ipbaeris, quae coelo subiectae sunt,

aetherea obuolutione vesitur , ut per eas gradatim societati huius indumenti tesset concutetur. N ideo totidem mortibus , quot sphaerad transit,

ad hanc peruenit, quae in terris vita vocitatur. quae anima e caelo in terram delapsa, ex sententia Pythagorae & Platonis cum corpore coniungitur, hacque coniunctione, quum ex materia omne gignatur malum, contrahit sibi prauam ac comaptam indolem, quae est tertia doetrina, cuius in quaestionis nostrae gradam habenda est ratio. etenim Veteres Pagani, quum inscitia primae mali originis laborarent, ac motuum corporis vim, cui anima vix poterat resistere, sentirent, in eam ingressi sunt sententiam, fundamentum omnis mali positum esse in corpore ac materia, adeoque corpus, Veluti carcerem, Vbi anima poenas det. nabendum existimarunt. Pythagorae hanc sententiam diserte tribuit ivs Tvβ LIps IVS ad EusEBIVM prouocans, qui hanc Pythagorae reserat doctrinam : principiorum alterum esse unionem, id es deum bonum, alterum infinitumVbinionem, id es daemonem malum, circa quem materialis multitudo es , quoti & satis notum est de Platone, quamuis minime sit auctor huius opinionis, Ut putat

246쪽

Platonem principio, quod qualitates, quae gi gnuntur, ut subiectum sesinet, materiam nunc Tocant, excogitato , multis magnisque phi*μ- thos liberasse di cultatibus; siquidem illam Platone multo antiquiorem esse constat, cuius momenti testimonia studiose collegit PETRUS DANIEL HVETIVS.

g. VIIII. Quam opinionem de animae natura, descensu atque ex coniunctione cum ComPOre contracta prauitate quum mentibus suis comprehendisient Pythagoras & Plato, illius, seu adscensium, Mao e Vinculis corporis tanquam eX carcere evolaret, seque iterum cum deo, unde ipsius natura esset desumta, Coniungeret, promouere omni studio annisi sunt. qua sententia explicari debet illorum c γο-ις του Θεῆ, quam Vltimum finem esse hominis dixerunt, qua in re consentiebant Pythagoras & Plato, quod testatur s Τ Ο B AE V s 3, Πλατων ταυτα τω Πυγαγορα τέλος ομοιωσιν Θεω Μαι λεγουσι, Socrates ta Plato,

quemadmodum 'thagoras, finem dixerunt deis visitudinem , nisi quod Plato facultati acthanc dei similitudinem perueniendi, his VerbiS : κατα το δυνατὸν οἰνΘρωπω posuerit limites, Vide Io. SCII EFFER v M. ' duplici autem ratione hunc animae adscensiam fieri posse. existimabant. primum quando anima re ipsa soluatur a vinculo corporis,& ad diuinam dei sedem transseratur; deinde si in corpore quidem veluti carcere , in quem fuerit coniecta, adhuc degat, sed omnem adhibeat operam, 't

247쪽

iberata a labe corporis, ad pristinam liberta tem puritatemque, ac denique ad unionem Cum deo possit peruenire. cuius posterioris adscentiis iterum duplex erat via: altera mi Iosephica; altera vero theurgica. quod ad philosephicam pertinet, CommendauitPythogoras studium, quae cum cognitione 1isi ipsius&conuerfione in seipsum smςρορῆ

σαυτον faciliorem ανοδὸν Θεὸν emcere Confer Η.I E RO C LE M λ & B VD D E v M. Plato autem aeque ac Pythagoras inter media fiastem illum ali gendi retulit puritatis studium, vi anima seiungeret se a corpore eiusque i

quinamentis, hinc & philosophiam dixis

μελίστην Θανάτου, meditationem mortis. ad viam theurgisam Vero neccillaria erant varia purgationis externae genera, modo Per aerem, mo

do per aquam, modo per ignem, in quorum usu multi celebres fuerunt ritus, id quod pi

X. Si quis singulari amoris adsectu erga philoiophiam Pythagorae & Platonis elset oc- Cupatus , facileo auonem doctrinas illas cum christiana disciplina contendendi captare pos

ανΘρωλου hominibus christianae religi nis ne stariam este dicit; ita HIEROCLEs hasipientiae Cultoribus postulat τὴν των υλιαῶν

κολυσμεων α ros εσιν; Utque A VLT OR epistolae ad Hebraeos conscriptae 7 μιετανοι- απο νεκρων

ἔλων Commendat; ita Η i E u o C L Es 3 confifirmat, illos, qui societatem cum deo adpe

terent

248쪽

thagorae & Ρlatonis cum sacris scripturis, si ista

veluti conclusiones tantum, & ipsorum verba consid*ramus; tanta sane est dissimilitudo intuitu principiorum, quibus illa nituntur. Omnia enim plena sunt errorum, quorum hoc in momento grguissimus est, quod anima hominum pars iit naturae diuinae, cuiusmodi doctrinam adfirmare ac profiteri, plane ab omni ratione, ne de diuina dicamus reuelatione, alienum est. de cetero sententia haec, quae omnes fere philosophos oppleuerat, alios eos-Que plures peperit errores, & fundamentum ruit multarum doctrinarum, quae videntur et

gantissimae ac praestantissima: , re ipsa autem runt absurdae atque impiae. quam in rem, si

dissertationis rationi esset conontaneum, Vberius adhuc exempla e Stoicorum praecipue

philosophia deprompta proferre postem ; sed sinciat, breuibus eat quae antiquis philos

-pbiae magistris de immortalitate animae placent, attingere. ita praedicatur in illis rei huius cognitio, atque argumentorum, quibus veritas haec de immortali animae nostrae 1ndole innita, vim per illorum testimonia adhuc augeri ac corroborari posse multi sibi periadent, cuiusmodi collegit HARTsCHMIDI-

omnes

249쪽

st l

omnes illi, qui originem animae ex diuina natura derivabant eamque iterum in hanc reuersuram contendebant, minime adfirmarunt, illam esse immortalem, id est propriam subsistendi vim retinere, sed potius non posse destrui, quae disser antia satis est insignis. XI. Ex his a nobis fatis superque dictis, quod ratio humana dignitatem ac maiestatem veritatum, quae sacri litteris insunt, non semper capere possit; quodue veteres philosophi lumen, quod natura ipsis fuerat dilargita,

tenebris adfectuum atque errorum obscurauerint maxime, essicitur conclusio, inane esse

studium, illorum doctrinas cum sacris scripturis Contendendi. equidem, si dono rationis a deo dato legitimo modo usi fuissent, nec prauis animi adfectibus tam maximum reli. quissent locum, facile bas falsas opiniones aeturbulentos errores vitare, etiam sibi eripere potuissent; sed quid mirum, quod in tanto prauarum cupiditatum studio, ratio ipsorum circumfusa fuerit tenebris Θ quapropter etiam apostolus P A vLLvs adfirmqt, quod corruptio mentis, libido quippe adfectuum hunc opinionum morbum, hanc intellectus aegrotationem effecerit, quando dicit: τον παλ-οντον ΦΘειρο μενον κατα τάς ἐπιθυμας

τῆς απαιτης, quod pluribus eXemplo graec rum philosophorum clarissime demonstrat CAMPEGIVS VITRINGA. R Verum nobis obiici posse videmus, quod veteres philosophi ex paganorum ordine multa ope traditionis coagnouerint,vi adeo institutum,quo illorum do-

250쪽

ctrinarum cum sacris tabulis conuenientia ostendatur, non plane si contemnendum. nec

negamus, quod pagani hominis peregrinationes , si non in ipsam Iudaeorum prouinciam, ad

Aegyptios tamen fecerint, quorum sacerdotes memoriam legum ac consuetudinum Iudaeorum tenebant, id quod de I HALETE Milesis, PLATONE & EvRIPIDE confirmat DIOGENES LAERTIus, pluribus aliis DioDORus Siculus; quibus rationibus & harea multis additur, quod Ptolemaei magnum lia 'brorum numerum ex omnium gentium librariis thesauris conquisitum comportare PrOCurauerint, eoque ipso graecis aliisque geriti- bus sacros Ebraeorum libros euoluendi iuppe ditauerint occasionem, prout quoque eX plu-xium opinione auspiciis Ptolomaei Philadelphi conuersio sacrarum litterarum in gentium linguam sit facta, Vt de aliis argumentis in Praesens taceamus, quae a nauigatione ophiritica Salomonis iussu facta, eiusdem cum gentium i feminis connubio, reginae Aethiopicae ad eundem accessu & aliunde petuntur. hinc Μ-

rique multa suis in scriptis inferuerunt ,sta

cis mutatis. erant enim vestri, Eusebio , ante Ptolemaeum diuinae friptarae in graecam linguam traductae. multa Theopompus, multa Theodotus tragoediarum scriptor , multa Eur

Fides , Sophocles, Phoc cides, Diphi , Μ a iser feeteri ab eis sejurati sisnt, ita ut int

gras charam, columnaύ integras, vel ab eis caris mine reddit, , vel rhetorico fuco exornatas