장음표시 사용
501쪽
Ramistica; de methodo mathematica; de methodo syllogistica.IO. ANDREAS SCHMIDI Vs, qui conscripsit
breuem disquisitionem de diuersis disputan-diprocesibus, inprimis apud Iudaeos & graecos,ac speciatim de moclo per dialogos Μegarico, per syllogismos Cynico, math
matico. Opere hoc auctor logicam Ebraeorum & logicam nou - antiquum promittere videtur. IO. CASPAR GVNTHER, cuius dissertationem de modo disputandi Megarico Ien. MDCCVII. . habemus.
c) ratione diuersorum logicam tractandi
modorum. IACOBVS GVILI ELMUS FE VER LINUS,
qui anno MDCCx M. Ienae edidit disserta tionem de variis modis logicam tradendi, Deciatim de logica γmbolica, ubi capite primo I.4.obseruat,logicam tradi poste vel ornate; vel nude sine ornamento quodam; O natum autem peti vel ex loco similium; vel ex loco exemplorum; vel testimoniorum; adclogicam ex loco similium transferri m-.hola, emblemata, bierogly bica anno eodem Lipsae aliam scripsit de logica hieroglν-phica ; & anno MDCCXv. Alidorsit programma de logicis paradigmaticis theologicis, iuridicis aliisque. g. VI. Auctores hosce commemorare, e re nostra omnino fuit, Vt pateat, qua cura quo ue 1tudio culta atque ornata fuerit historia logices , quamuis hanc recensionem ita elaboratam esse, ut nulla fieri posset accessio , adfirmare nolim. lassiciat enim, principes huius
502쪽
modi scriptores annotasse, eosque inprimis, quosi adhuc ipsi ad usus nostroS Contulimus, ex quo animum ad artis logicae fata exponenda Convertendi. cepimus consilium. fuerunt quoque, qui idem propositum mente sua conis Ceperunt, ut argumentum hoc explanandum sibi sumerent; sed modo per necessItatem mortis; modo per alias occupationes promissis ipsique voluntati suae ac desideriis aliorum haud satisfecerunt. quo spectant VINCENTIVS PLAC Cius, qui in catalogo librorum edendorum praeter hibirographi-- iam logicam etiam promisit orbi erudito hiasoriam logicae.
sertationis de philosophia rationali apud Turca shpra commemoratae polybisorem Iogicum se meditari. significat, eiusque no- . uem libros constituit, ita ut liber primus disserat is inuentione artis ratiocinandi υnia uersim; secundus de inuentione dialecticae graecorum; tertius defectis Iogicorum apud graecos; quartus de logica Arisoletis; quintus de loricae emendatoribus aut inuentoribus nouarum; sextus de logicis practicis; septimus de logicis aliarum gentium ; octauus de
bibliotheea logica ; nonus de iudicibus logia
SEVERINVS LINTRVPIus,qui in reliquiis
incendii Bergensis p. 43. pollicitus est Bisoriae Iogicae breuiarium dilfheriasmahi oricum is fatis metaphlysicae.
cives introductione ad hi oriam litterar. ge- p. H. testatur, se conscripsisse opus latinum
503쪽
tinum de artis ratiocinandi primis auctoribus,
g. VII. Quod ad nostram operam adtinet, quam historiae artis huius describendae
Consecrabimus, per ordinis rationem eXercitationem hanc distribuamus in tres libros :LIBRI I. de origine artis logicae. - Caput I. de faba ipsus origine.
LIBRI ΙΙ. de progressu fatis logicae. Capitis 1. deprogre su ac fatis artis logicae
generatim per varios auctores.
Sect. i) tempore vetustiori. Sect. sa) tempore medio. Sech. 33 tempore recentiori. Caput a. de origine,progrusi s fatis δε-' . dirinarum logicae speciatim. Caput 3. de variis modis logicam traden
di θecistima. LIBRI III. de varia existimationis logis .
Caput I. de fortuna progperiorLa. de fortuna aduers.ciua ratione, quam nobis praescripsimus, quuriis momenta eaque praeuantissima , seruatione digna sunt, attingere elaborab1mus, ita ut non solum respiciamus auciores
ac doctrinas logicae; sed & usum illius ac de- Prauationem, quae fuit multiplex. atqui haec milia nunc distincte ac breviter eXplana him s
504쪽
origo Aeleae sit diuina . I. II. sententia de logica ' iangelica θ mstili reiicitur S. III. IIlI. de logica Adami Caini, Abelis Vl. Mochr, Abrahami Iobi VII. de logica misis, Salomonis, item urina othummim F. VIII. haec omnia confutantur atque eaussae huiusfalsae opinionis offenctim tum quarum exponitur altera *. Uli I. altera vero ls. IX. X Xi XII. qualis cognitio veritatum bisce s,ominibus sis adscribenda I. MII. XIIII. 'A Ntequam veram logicae originem de- λ μ monstramus, non ab re erit, in illorum sententiam inquirere, qui istam partim a Deo, partim ab hominibus primae aetatis pe-' tunt, ac quod robur illi insit, explanare perspicue. quod ad opinionem adtinet priorem. deum esse autorem logicae, illi sese addixit
qui de logica diuina, angelica & heroica siue mihica disputauit, ea sententia, quod origo logicae Deo sit vindicanda, prout nonnulli quoque in summo numine eiusdemque mente sanctissima legum ac iuris originem quae- fuerint atque inuenerint.. quapropter E- . F. braei
505쪽
DE ORIGINE ARTII LOGICAE. 673hi iti modo sapientiam nuon Deo adtribuant;
sed philoiophi ouoque graeci ipsum dicant
mentem, id quoci THALES, PYTHAGORAS, ANAXAGORAS, SOCRATES, PLATO, ARI-sTOTELEs fecerint, item λογον rationem, prout Stoici summum Deum aperte ita vocauerint; necnon veritatem,qum appellatione usi sint PYTHAGORAS, SOCRATES, PLΑ-T Ο. quam excellentiam quum in Deo co-l nouerint, non mirum sit. quod PLATO phi- olbphiam dixerit donum & CICER O inuentum Dei, etiam B ARTHOLO MAEUS VI ΟΥ-
TVs existimauerit, Omnis demonstrationis prima initia nobis Dei beneficio ineste,& M ALEBRANCHius declarauerit, non ei se aliam viam ad veritatem inueniendam, quam si homo Deo penitus addictus ideas rerum, Veri Omnis origines in ipso Deo 1ecum & cum thamente arctissime coniuncto intueretur, quem
II. Sed pace clarissimi huius viri fiat, ut ea qua decet modestia accuratius in hanc sententiam inquiramus. quaestio igitur ponitur : num origo logicae a Deo si petenda, necne ξ quam neque adfirmare, neque negare possumus, nisi antea compertum sit, qua significatione vox logicae valeat. etenim illi duplex vis inesse potest, ita ut partim tantum rein spiciat sanam & rectam rationem, per quam cognoscimus Veritatem; partim vero formam logicae, qua est disciplina ad artis regulas a Commodata. priori ratione dici potest, Deum esse autorem logicae, omnesque Veritates, quas ope intellectus nostri cogyoscimus, esse
diuinas, quia Deus rationem siue intellectum
506쪽
humanum veluti principium cognoscendi constituit, iisque viribus, quae ad huiusmodi Cognitionem runt necessariae, ornavit. sed tamen plane aliud fundamentum diuinae originis logicae ponimus, quam clarissimus KOC HIus, qui id ex diuina mente, ratione, sapientia deducit, quae nisi mitiori sententia intelligantur, facile quemdam in errorem haud mediocrem coniicere possunt, Praesertim
sententiae suae fauentes in medium proserat. nam quae viri hi celeberrimi hac de re disputarunt, quam proxime accedunt ad enthusia-smum, ut eX illis, quae infra dicemus, pate-hit clarius. nec testimonia philosophorum Paganorum quoddam robur aut lumen adierre possunt, qui grauissimis erroribus de Deo eiusque mente diuina sese implicuerant,
id quod inprimis de Stoicis apertum est, qui
Deum & naturam idem esse putarunt. quod si autem logica consideratur veluti disciplina quaedam philosophica , heutiquam eius ortum ad Deum reserre debemus, siquidem nititur regulis artis inuentae ab hominibus &ab iisdem excultae &perpolitae. respicit logica morbos & imbecillitates intellectus humani,
quibus mederi princeps logici munus esse debet; quis autem sibi persuadeat, huiusmodi
Iogicam ex diuina sapientia, ratione ac mente derivandam esse psi. III. Adhaec clarissimus KOCHIVs Capite secundo dictae dissertationis cleisHispo 6hi oris logici disputat de logica angelica, a
que eX THOMA HYDE obseruat, angelos in
507쪽
inter se instituere disputationes , etiam eX e dem commemorat exempla disputantium angelorum, Michaelis quippe Iudaeorum & Raphaelis Ρersarum angeli tutelaris; δ item δε- selis & Sebamchasi, quo & spectet disputatio Michaelis & diaboli de Mosis corpore. nec desint, qui angelis magnam scientiam vindi . Cent, etiam librorum, quos de caelo homini-hus miterint, dona ferant accepta, quae omnia uum copiose & erudite cl. κoc Aius illu-rauerit, concludit, quod angeli logica solete non nisi naturali utantur, praesertim si omnia
iam sciant nec discendo proficiant. sic ipse de logica angelorum quidquam definire haud
sibi sumit; rectiorem autem 1 equamur Viam,
sine quidem de logica angelorum quidquam
Cogitamus. nam primum magna est differentia inter rationem cogitandi apud angelos &apud homines, quum nos omnes ideas siue imagines rerum hauriamus ex sensione, quta apud angelos a corporibus plane separatos aliter fieri debet. praeter quam discrepantiam adhuc nobis haud compertum est, qua ratione in intellectu angelorum cogitationes
oriantur fiantque, ita ut si quid de illorum logica a nobis sit dicendum, nihil praeter nomen retinere possimus nec tertium dis utationes, quarum mentionem faciunt, quidquam habent ponderis, quoniam aliae sunt fictae &Commentitiae; aliae vero, quae fidem prae se ferunt, ab illis, quum corpora adsumserint, sint institutae, adeo ut istae sententiam hanc minus possint confirmare. quid multa Θ logica ea significatione, quae a plerisque, etiam
508쪽
a nobis adhibetur, de angelis neutiquam dici
quo ex monimentis antiquae fabulo1ae aetatis exempla & nomina heroum singulari industria collegit, quibus veteres modo scientiam, modo inuentionem logicae adtribuerunt. sic constat , quod PROMETHEvs Iapeti filius, pater Deucalionis Thessalorum regis tradatur, inuenisse plures artes & in his quoque logi-Cam, Uti refert P LATO, per illum diuinum munus hominibus adlatum esse inueniendi,
de miri)diuidendi scientiam. sic fingitur MERCvLEs Iouis filius vinctum in Caucaso Prometheum stiluisse, id est interprete PLvTARCHo, ab eo accepisse dialemcam. sic proditur P R o T E V s, Iouis vel Neptuni filius, se vertisse in quas vellet figuras, Ut mo-i do aqua, modo ignis, piscis, auis, ' leo, se ens, arbor fieret pro fila voluntate, quam fa-ulam so CRAT E sapud PLATONEM ad sophistam adcommodat, qui quamuis formas
argumentorum Varias essiciat; ope tamen sapientiae diuinitus comprehendatur aliquando, ut de aliis taceamus. sed tamen ne op ram nostram collocemus in re maxime Obicura ac dubia, hasce fabulas dimittamus silentio, quae a poetis ideo sunt fictae, ut hominibus diuinitatem & singularem antiquitatem artium scientiarumque persuaderent. V. Alii originem logicae deducunt a priamis hominibus, & scientiam huius artis x et stissimis mortalibus, quorum notitia per sa-
crum potest. - IIII. Tandem cl. KOCHIus capite logica heroica siue m tbica,
509쪽
Crum codicem ad nos peruenit, adfiibuunt. primum igitur disserunt de logica A D A M I, v que taceamus de EVSEHIo, BARTHOLOMAEUS RECRER MANN dicit: primos generis humani parentes es patriarchas nou
bito cum reliquis disciplinis etiam hane Disposteris tradidisse , praesertim quum origini
omnium rerum propiores tanto praestantiorem inredoctum habuerint nostro ingenio atque inteructu, quanto Ο vitae diuturnitate.valetudinis firmitate s denique aeris, victus ac rerum omnium e terra nascentiumpraestantia no
bis, supra quam credi potes, fuerunt fetisi
tem, a me expectabit , ut nunc logicam protoplasorum tradere sustineam. nam quamquam eam inflatu integritatis perfectissimam isse, tuto asseuerarepossimus; nihil tamen de ea memoriae proditum superest , nisi forte accuratissimam nominum impositionem, quam Plato in C OD dialectico propriam esse dicit, cum Eusebio huc referre velis. eiusdem sententiae est R E I M A N v s, qui & putat, pri mam disputationem habitam fuisse inter Euam & pessimum spiritum atque auctorem malitiae ; inprimis autem istam corroborare ,summa ope adnititur CORNELIVS DIETERICUS KO
cuius, qui in illius gratiam Varias collegit rationes. obseruat quippe, quod Adamus animalibus imposuerit nomina, id quod ex sententia PLATONIS munus atque Opus esset
510쪽
dialectici; quod ad imaginem Dei fuerit con
ditus, ex quo merito quis possit colligere, Cognitam ip1um tenuis te artem ratiocinandi; quod & ingenio, & Vitae diuturnitate, & aeris salubritate praestiterit reliquis mortalibus, quae omnia magnam habeant vim ad culturam doctrinarum; quod auctor extiterit litterarum atque ipsius sermonis; artem autem in
ueniendi vindicet sibi logica ; quod Adamus
atque alii humani generis principes adparatum librorum, scholas ac societates litterarias habuisse legantur; quod sine dubio de virtute' atque illius exercitiis disseruerit solidaque adhibuerit argumenta, quod Euam. -=N a Viro denominans usus sit loco, quemdialectici dicunt topisum & quidem notationis, & aduersias Cainum dilemmate quo- dam, quae praeter alia auctor fuse expositi&per testimoniorum auctoritatem confirmare elaborauit. g. VI. Post 'ADAMUM resert KOCHIVsinter logicae auctores CAI NVM atque A BE
LEM , quirinstituissent colloquium de extremo iudicio, quo Cain munere opponentis, Abel autem ossicio resipondentis fuistent per functi. scilicet Mos Es 3 scribit: Ἀν num vnx bdin-bs es dixi, Cain ad Hebes fratrem quae verba, si ita latine explicantur, in
terpretes multum exercent, quoniam videtur
aliquid a 'sose esse omissum. hinc versio