장음표시 사용
531쪽
remque philosopharentur. namque quum philosophi instituerent. iuuentutem, aut doctrinas consignarent litteris, sequebantur quidem primum solas naturalis ingenii vires, su cessu autem temporis Obseruabant, quum adre ratius ad ipsas meditationes aduerterent animum, quod certo modo gignatur Veritas, quod quadam in re ista sit posita, quodue inter se cohaereant cogitationes, atque his obteruaritionibus aut potius experientia incitabantur. ut de arte logices conscribenda cogitare inciperent. neque vero tantum experientia ista
adtulit occasionem; sed posthac quoquescepticismus, cui quum alii philosophi sese obiicerent, recte beneque existimantes, esse certitudinem quamdam in veritate cognostenda; necesse omnino habebant, modum ac fundarimentum demonstrare, quo ad certam veri &falsi notitiam peruenire quis possit, quoue certitudo ista nitatur; atqui haec est causa, cur sensim ac sensim philoiophi maiori studio ac Cura artem hanc perpolire, ornare ac propagare elaborauerint. g. IIII. Rudimenta igitur ac prima initialogicae ad artem compositae multi adtribuerunt κΕNDNI Heati. sic apud Dio GENEM LAERTIVM R ARIsTOLEs auctor est, Zenonem hunc invenisse dialecticam , quod &ipse LAERTIvs testatur; &sv ID A se του7D φασιν - ειν --, ὼς δοκλέα τῆς quum disserat de Zenone. quibus veterum testimoniis nonnulli ex x Centiori aeuo sunt commoti, ut merita inuentae
532쪽
dialeoices vindicauerint quoque Zenoni,
autem ZENO Eleates, Parmenidis auditor &Melissi praeceptor Leucippi ac Periclis, clarus circa Olympiad. LXXIX. de cuius vita &striptis. quae olim ferebantur, videri possunt
interpretes DIOGENIS LAERTII, ' THOMAS sTAN LEIVS, 1 PETRUS BAEL IVS ,
. IO. ALBERTUS FABRICI vs. 7 quod speciatim ad ipsius logicam adtinet, obseruat P ETRUS GASSENDUS, 8 illius tres partes fuisse, consequutionum, dialogorum, & contenti num , Prima ars erat consequutionum , qua tradidit regulas ac varios modos Consequutionum deducendarum, quorum XXIV. numerat P R o C L v s. ' haec prima dicitur a nonnullis dianoetica, siue bene cogitandi ars; secunda fuit ars dialogorum, qua scite rogandi r spondendique dedit praecepta, ad colloquia bene instituenda apta atque utilia, quae a quihusdam adpellatur dialectica, quali dialogica
mnem Eleatem scripse se feruunt, id od LAERTIus in vita huius Zenonis haud adnot uit nisi quum ex Aristotelis testimonio reserat, Zenonem inuenisse artem dialectices, ad hanc dialectices vocem etiam dialogos reser
533쪽
re velimus. ex quibus patet, quod pretium ponendum sit illorum opinioni, quibus P LA-πo primus dialogos introduxisse visus est, quod scribendi genus eum ornasse ac maiori
cura sectatum esse,nemo dubitabit, conser c A-RoLVM sIGONIVM A G Eo RG IvM P A's C HIV M. tertia Lenonis' ars dicitur ιικῆ, quam ipsi AELIANVs aliique adtribu unt; quamuis LAERTIVs a morem ersices esse PROTAGORAM adfirmet, ut paullo post .pluribus obseruabimus. --.V. Sic ZENO Eleates creditur auctor logicae artis. Sed tamen legimus apud D r o-GENEM: LAERTIvM 3 de PARMENIDY,
uem audiuit et E N o , quod existimauerit. uplicem esse philosophiam alteram ex ver
BRANDINus ' collegit testimonia alia; item quod PMAvo RINus testetur, Parmenideminuenisse argumentationem, quae adpellariit: ehilles inprimis autem doctrina, qua maxime clarus extitit, ea est, quam de ideis pr Posuit, a PLATONE explicata dialogo,quem 1nscripsit Parmenidem, cujus summam exhi-
expendat ciligenter , 'facile in dubitationem adduci potest, num in ZENONIs meritis in-:uenta dialectica debeat numerari nec ne Θ quin etiam, si DKs S ARIONI, ' qui opus Parmenidis de veritate & opinione commemorat, fides habenda st, s ne ulla dubitatione Parmenidi laus haec de prima dialemces cura vindi-
534쪽
canda erit. at vero quum veteres scripta eius. physica tantum laudent, etiam probabile sit, quod philosophus hic de diuersitate veritatis atque opinionis modo disseruerit; minus a tem praecepta quaedam hoc de argumentoiconsiguauerit litteris; saltim Zeno primus haberi potest, qui de doctrina logicae Cogitare, eiusque 'quaedam dare praecepta instituerit. quidquid sit, satis apertum esse putamus,quod
in schola Eleatica philosbphi primam curam
ad artem hanc contulerint, siue Parmenides,.sue Zeno operi huic primus admouerit manus. 1iant quidem, qui inuentionem logicae
tribuere videntur PLATONi, Vt PHAVORINVS apud LA ERTIVM , - quoniam anti
quissimi philosophi a Pythagora ac Thalete
VSque ad Socratem naturae tantum inquisitioni merint dediti; Socrates autem primus adiec . rit doctrin m de moribus; ac post hunc Ρlato dialecticen , qui & ipse multa drgumenta ad artem hanc spectantia explanaueriti sed ii, Furba LAERT M inspiciamus diligenter, de- , - prehendimus, quod Plato verius doctrinam lianc maiori cura expolire, eam ad partes phia'sophiae reserre., ac quae ex disciplina atque institutione Socratis hauserat, au Publicum transferre usum instituerit, quod ex ipso Pla- tone potest confirmari, qui inuentionem artis huius Zenoni, aut si velis, etiam Parmenidi triabuit. nec ad illorum opinionem accedere possumus, qui Socratem, auctorem logicae ad-' ferunt, quippe quem a definiendi & diuidendi gloria commendet ARIsTOTELEs G
535쪽
quidem CHRISTIA NUS THOMAs Vs et
recte dicit: Socrates videtur initia iecisse Iorica viendi ad inquisitionem veritatis V Aria oteli commendatur tanquam gnarus definiemaei diuidendi. g. VI. Rudimenta haec erant logicae, cuius praecepta , quae philosophi hi tradebant. ne que integro operi de veritate cognoscenda rufficiebant, neque singularem adferebant uti-sitatem. facile quidem successu temporis doctrina haec ad maiorem elegantiam ac persectionem peruenire potuisset; nisi praui adsectus & malitia hominum feliciori progressui intulissent moram atque impedimentum, quominus prosperiora coeperit in rementa. nam vix philosophi cogitauerant de ratione cogitationes dirigendi, ac via ad cognitionem veri at falsi monstranda, quum logica, quae fallaciis struendis inseruit, hominum ingenia ac
mentes Occuparet. ante PROTAGORAM
nota erat argumentatio dicta Achilles, & eo respiciebat, Vt negaretur motus; cuius adpella. tionem multi inde derivant, quod ut Achilles. nqii possit superari aut solui, id quod veritati repugnat. ' nam nomen hoc ortiam est a tal adsumtioner Achillas currendo testudia: rem a Pqui potes' ad modum. atqui si motus est, Achilles testudinem non adsequetur zmn es igitur motus. argumentum hoc ab
536쪽
pitacilistus & λογος, quum &'philosophiae de eloquentiae operam dedisset, viam paravit sophis matibus, siquidein non solum icripsit teste
item duos libros οἰ lιλογικων , contradictionum, quum profiteretur primus, duas esse 'rationes cie quacumque re oppositas sibi. iuxta quas etiam instituit quaestiones; sed&ipse huiusmodi fallacias adhibuit easque proposuit. inprimis notum est ipsius argumentum,. a Maecis dictum ανῖςρεψον, quo v1us aduersus discipu- Ivin Euathlum sertur, id quod pluribus commemorant A. GELLI VS, 3 APULEIUS, LAERTI v s ; simile autem qui resert s E X--Υvs εMPIRICvs . Corace, qui rhetor fuit Siculus & Protagora antiquior, Vt Patet ex QVIN c TILIA NO. 7 ' , VII. Magnum splendoremstholae Eleantiet effecit D E M o c R I Τ v s, qui teste Aristotele 3 primus ostendisse traditur, quod rerum narurae dari possint definitiones, ideoque a nonnullis inter logices cultores resertur . praecipue a IACOB D F RIDE hic O RE1M MANNO sed testimonia illa quae hanc in caussam proferuntur: & apud PETRvMR A M V M legi possunt, admodum leuia sunt, hinc & BARΥHoLOMAE Vs ΚECΚERMANN ea de re adhuc dubitat, quum dicit: Democritus , anno maior Socrate, ctiam forte.
537쪽
isI quidlogicum dedi si ita ex titulis librorum. quos Laertius recenset, coniectaro velimus. nam quamuis DEMOCRlΤvs dixerit, quid si frigidum, quid sit calidum, quod de eo obseruauit ARIsTOTELEs, id tamen nondu probat, D E M O C Ri TV M versatum fuisse iudisciplina logicae. inter discipulos eius a quibusdam refertur HIPPOCRAT Fs, quamuis alii hoc dubium esse censent, & obseruant, quod non prius cognitus Hippocrati videatur suisse Democritus, quam quum ad illum Curandum Vocaretur Abderam, praecipue si
verasiat, quae habeat AE L I A N v s k de ceterQ. HIRPOCRAT 1 S merita celebratitur in logi-Cam, quae refert PETRVs RAM- Hιρ- Focrotes medicus, hormnatalepaulis: inferior
inuentionis.dispositionis partes proposuit.: Diaturitiem.d: issimilitudinem . commendarizi vitia diuisionis. iv veteribus, ut Galenusi sudiose reprehendit : immo vero e Uectri , adiunctorum, una Eum methodicis sartia suiuis dispostionis forma locum comprehendit. l Mnu 'nueitimus nos .gd s Ο- R A T E M, cui genuina & germana sogicae diis S lina multum, dedi uam qua*uis is
tiuua. habuerit scit olim, nec quidq- sci
538쪽
ad eruendam Veritatem adhibuit, forti animo disputauit contra sophistas hisque exercitiis viam monstrauit ad maiorem logicae culturamuhilosophisque ' vehementiores admouit sti mulos. CiCERO magnificis laudibus ornaeso CRATE M; quando dicit; δ Socrates primum philosephiam deuocauit de caelo'in urbia Buscosiocauit, re in domos etiam introduxit coegit de vitae, es moribus rebusque bonism-tis quaerere: item ' quorum princeps Socrates fuit is qui omnium eruditorum testimonio, totiusque iudicio Graeciae cum prudentia, s.cumine . venustates ubissitate,tum vero Ho-quentia varietate; copiσ'quam se cumque in
partem dedisse . omnium fuit facile princepri
nec desunt, qui adfirmant, Socratem artem quoque logicae habuisse melanatam ac cogni- am, quoniam per temporis rationem audire potuerit Zenonem, & ex ipsius disciplina haec adiumenta 'cxilligere; quin etiam de eo teste-eus ARIsTOTEL Es, 3 ipsi deberi artificium a finiendi, siue ut alii interpretanrur, indu-ιonis; cuius cognitionis documenta ad haec
Platonis dialogi exhibeth quapropter P E
s Dissigi mesupe auit; qui tametsi magia
fle,r insicbdita nunquam fuit, nunquam artis cu- iusquam professor aς docto, videri voluit, r-mo limram nullam scriptam reliquit: e dis pulorum tauriere atque inprimis Platonis sem
monibus, fatis constat, cimnium /hilosophorum
539쪽
seperiorum non Hlum natura, sed arte/v λοπι νῖαφον fuisse. g. IX. In hanc aetatem ARCHYTAs Ta rentinus incidit, cuius seruus fuit Plato, emtus a Polide navarcho, cui ipsem vendidit Dionysius tyrannus, vi TZET ZEs y tradit. sub ipsius nomine adhuc exstat περι Τύ ποινὶος et υσ .: libellus, dorice scriptus, quo primus uniuersa in decem classes, quas vulgo categorias siue praedicamenta vocamus, Archytas distribuit: prodiit graece, & latine Venetiia MDLXXIE. & graece cura IOACHIMI CAMERARII Lipsiete sine temporis nota 8.librum hunc commemorant SYRIANus, s IMPLICI us, BOETHIVs, ' AMMON Ius f DE XIppvs
6 qui Iamblichi distipulus, litteris consignauit libros quaestionum in categorias. THΕ-MI S TIV S Vero negat, Architam, qui de decem praedicamentis scripsit, fuisse Pythagoria cum illum antiquum; sed quemdam iuniorem Peripateticum, qui veteri nomine nouo Operi conciliare voluerit auctoritatem, ubi &Obseruandum esse putamus , quod ea, quae S I M P I. I C Iu s ex Archyta asteri in libello, qui eius nomen prae se habet, haud reperiandituri est adhuc alius liber Archytae περι Τῆς δω ἱhς quem eundem esse cum libro περι τῆ7ia centet I O. ANDRE AS . SCHMIDIVS , Ised praeter veritatis speciem. . nam in illo de natura & proprietatibus numeri egerat, quod in hoc πανῆος minime facit, conser GER H.
540쪽
uax civ M. y quod si Archytas hic fuerit Psethagoricus ille, capere possumus coniecturam,.quod hac doctrina explanare voluerit denarium 'thagoricum, nin potius eo respiciat li-her τῆς δεκαδρς. at vero siue Archytas rithagoricus; siue alius quidam Peripateticus exposuerit decem categorias, genuina tamen ars cogitandi per hanc doctrinam haud
accepit incrementa, quoniam istae tantum notiones sunt mente separatae, nec accuratius tui.
suas distributae classes. - g. X. Discipulus Socratis filii EvCLIDEs Megareus, conditor disciplinae Megaricorum, qui posteri , siue contentiosi, ac exindea nonnullis λαλεκlκοὶ, quia se se in dialecticis exercerent, dicti sunt, quos ita primus Dionysius Carthaginiensis ideo adpellauit, quod interrogando ac respondendo sermones libros que componerent, Vt habet DIOGENEs LA-ΕRΤivs. E E N o quidem Heates a quibusdam dicitur auctor eristicae disciplinae, ut ex libro historiae philosophicae,qui inter G A L E N Escripta legitur, iam obseruarunt viri docti;
Is haec conciliantur. primi enim Parmenides eiusque discipulus Zeno Euates quaedam mouere circa dialecticen. Euclides autem - ricus Parmenidis librorum inprimis erat su- riosus, Ut Laertius es auctori quare credibus .sib dio tisis secutum esse Parmenidem eiusque discipulum Zenonem. Halii igitur Zenonem fecere auctorem sectae eri cae. quia is priamus contentiones dialecticas mouit; alii ει-