Publii Ovidii Nasonis Opera omnia ex recensione Petri Burmanni. Tomus primus octavus

471쪽

P. OVIDII NASONIs

Iamque moras male fert, cupidoque revertitur ore Mandata ad Procties, et agit sua vola sub illis. Facundum iaciebat 'mor; quotiesque rogabat ilerius iusto, Procnen ita velle serebat: έdiri Addidit et lacrymas, tanquam mandasset et illas. Proh Superi, quantum mortalia pocli ra caeca Noctis habenti ipso sceleris molimine Tereus Creditur esse pius; laudemque a crimine sui nit.

Quid, quod idem Philomela cupit' patriosque lacertis ι,

Blanda tenens humeros, ut eat vi Rura Sororem, Perque suam, contraque suam, petit usque Salutem. Spectat eam Tereus, praeconire lalque videndo: Osculaque, set collo circumdata brachia cernens,

omnia pro stimulis, lacibusque ciboque furoris Accipit; et quoties amplectitur illa parentem, Esse parens vellet: neque enim minus impius esset. Vincitur ambarum genitor Prece; gaudet, agitque Illa patri grates; et successisSe duabus

tentia gravis et vera. - Ciaeca. Obscuri . - a Da fiunt Attidia Occulta.

sensus pios inde latentes in peetore humano. Cic. Mare. q. ei Plinius il I. Ep. 3, 6. Ialebras ei altos recessus dix ni. - εtimas, parat sibi. con- quiit r. 478. Imaeeontrectat Didendo Iam mutic membris eius speetandis libidinem suam pascite Bene dicium de homine isti, impuro. Cicero vere. IV. dis . sie praecipere sititis. Sed nee alterum iustilesti : I scit. An. illi a 2. Nudiare corpua et e trecliand- O Iis permis ero . tisi vid. Fenexti et Bu-Dem. ud I aetani. Opis. Dei. l. i5.-Ρx , quod vini irritandi liab. t. Obus, alimetita. Animus commotus ciami lut vertia et ioni diver . Plinius IlI, Ep. ia. i, portus, sinus, Praemiam studiosorum. - Aecipit preti stim viis , i titioni illa in eo vim stimulo

riam. - neque enim minus impias es

ael. Eliam i parens esset, tamen fi liam Atiam eorrnmperet.

83. ambartim proce scilicet . precibus Procnes ab euiis et Philomelae ; at Tereus praesenn Don mi mis ardenter precatus fuerat: qua Proplex reeittis . nostro iudieio, i dex Regius Λ hnhel ambortam , scili- i. Terei et Philomelae. I ΕΜ. et successisse etc. Quonium uliquoties iam lectorem de exilii rei prueni

472쪽

U pulat infelix, quod erit lugubre duabus. έssIam labor exiguus Phoebo restabat; equique Pulsabant pedibus spatium declivis Olympi.

negales epidae mensis et Bacchus in auro Ponitur: hinc placidia dantur sua Corpora Somno. At rex Odrysius, quamvis secessit, in illa Aestuat: et repetens faciem, motusque ina NuSque,

Qualia vult fingit, quae nondum vidit: et ignes

Ipse suos nutrit, cura removente Soporem.

Lux erat; et, generi dextram Complexus euntis, Pandion comitem lacrymis commendat obortis: έας- Ilanc ego, care gener, quoniam Pia causa coegit, Et voluere ambae, voluisti tu quoque, Tereu, Do tibi: perque fidem, cognatuque pectora SuppleX, Per Superos Oro, patrio tuearis amore; Et milii sollicitae lenimen dulce senectae Quamprimum, omnis erit nobis mora longa, remittas.

I, 23 . - dantur sua cor oria grammo,

possis ita tapete : A mnti dantiar eo Pora ea, qtiae ipsi Mohentur: nam

mensas. - A sitiat in illa, misere

496. Irane ogo, ete. Valedietiri es preces patris acl commovenatim aptis simae. In viiiis. propter Pinni eati am, in breve impiis, dimittit filiam is acim Nnam Aecum has et . qua generi itis Imboeillitas diu earere non Potest.

stino. qu. Alior uanil urgen is et tantis Nedieeus , stibuit. Bogii nostri. eoegit. 49 . Et Mestiere ambiae, ete. Qtii. clam hi ne versum nuperiori. 496 praemittunt 1 1 pinsili4 et GP see. deletidiam recte eensent. In Codio, Begio A, late versus praemittitur superiori et ita legit ne i Vt Destiere amis e . Doluisti ete. - cognata Peracra. Sesepper. eoni et arat foedera; pro bat Burinantitis plenora, et sat ur

se non rapere e nata pectora; sea si per ereptis alteri ohsperare et

473쪽

Tu quoque quamprimum, salis est procul esse sororem, Si pietas ulla est, ad me, Philomela, redito. nMandabat; pariterque suae dedit oscula natae: Et lacrymae mites inter mandata Cadebant. s. sVtque fide pignus dextras utriusque poposcit, Inter seque datas iunxit; natamque nepotemque Absentes, memori pro se iubet Ore salutent; Supremumque vale, Pleno singultibus ore, Vix dixit; timuitque suae praeSagia mentis. si ἄVt semel imposita est pictae Philomela carinae pAdmotumque fretum remis, tellusque repulsa: si Vicimus, exclamat; mecum mea vola serunturi Exsultatque animo, vix et sua gaudia differt Barbarus; et nusquam lumen detorquet ab illa. s.f

mutaret. - miles, qutie Don in lite , Aed in animo lenius commoto landuntur

praeseri Vulgatam utrasque, quia tiι qua de duobus tarius quidem occurrat, auctoritatistis lamen comprobarum

sit. Vide Fre hemii Itidieem in

A ratim. Vtina Leidensis, timorum, de Burmatinus emotam facit. Nostri Regii, admiatim; lectio amo tum ab errore librarii pν venit. ΕΕΜ. Admortim si ritim rontis, insolena locutio videtiit Iuli. qui eam vel emendati . ut Burmatinus . vel per hypallagen explieant: sed sine causa, OPi-Nor. Diruinque. - Nuvis r peti tir alellure, sed id utilii st, propter ue qualem ei celerem navis motum terra repelli et Neritire videtur: e inser. XI. 66. Iliue tellas reptilaa. Huie simillimum est alterum , quod impugnatur . fretum admovestir remis Pro, re mi admcivetitur stelo. Seliitata. putat. Itib res remigum hie de clibi, dis in instant et repellunt aquas. - ιμι mus. De hae voee exsultantium, vide

5νέ. Ex tistorque animo, etc. Ilieversus sustinctus Heliasio, emetus flummatino videtur ex IV. 35o. et II . 863. - Hie versus ita legitur apud nostros Codices Regio Eastillat e . et Dia anaιam stin gratidia dissert mr ei. Alii, AEstorquet, risi vis ete. Burmanno arridet duorum M . te etio , dis vi e sed aviorquet bene

474쪽

METAMORPHOSEON LIB. VI Αο7 Non aliter, quam quum pedibus praedator obuncis

Deposuit nido leporein Iovis ales in allo; Nulla fuga est capto; spectat Sua praemia raptor. Iarnque iter estectum; iamque in sua litora sessis Puppibus exierant; quum rex Pandione natam sα, In stabula alta trahit, silvis Obqcura vetustis; Atque ibi pallentem, trepidamque, et cuncta timentem, Et iam cum lacryinis, ubi Sit germaria, rogantem, Includit; lassusque nefas, et virginem, et unam

Vi superat; frustra Clamato Saepe Parer te, siSSaepe Sorore Sua, maguis Super Omnia Divis.

1lla tremit; velut agna pavens, quae saucia Caniore excussa lupi, nondum sibi tuta videtur: Utque colu inba, Suo madefactis Sanguine plumis, Horret adhuc, avidosque timet quibus haeserat ungues. oΜox ubi mens rediit, passos laniata capillos, Lugenti similis, caesis plongore lacertis, Intendens Palmas: u Pro diris, barbare, factis, Pro crudelis, alti nec te mandata parentis

deleetum . quia lumen sxum erat itiillo. Langitet e ntra deestavit, quia

furor exprimendus est. LEN.

2, mouet. non omnem aquilam d etaiti esse I is alit m. Mil eam dumis taxat, quae nunquRm carne vescatur .

erum talia non negetida sunt iapoeta. - in iano; mulli. ah ello. quod ad sequentia reserendum sciret. Regius B . ab alto. 5as. esseratim. persectiam, tanum. -- Iemaa poetis snguntur Daves aut laetutae. aut longum iter emensae. stabilia alia etiam Latinus Lahehat, Aenei I. IX. 388. - saris osset. Destistia , ideo obscura . quin silva. in qua arbores nullae eaesae, aensa erat. Aeneid. Vt, i si Itur in antiquam sil m, stabula vitia seriarum. 5aέ. nescis , ne ritim libidinem. ad Dirgiriem, et tiniam Vi stim t. Naximam hominis barbori in o tendit poeta. qui sustinuerit virginem, et solam. et sitii ereditam, et patrem, sororem. et inprimis Deos implorati tem. violare. L . 527. Melial agnia paseens, etc. Similitudines deleetae cani. Vide auI,α38. 532. Gg-nt. -larer is) ineptus ver- us, quem Huiris. reete iudieat adulto riuum; sed sqq. Pro diris, ete. sana puto. Invidiose euim hiariam visca

475쪽

Cum lacrymis movere Piis , nec cura Sororis, sagNec mea virginitas, nec coniugialia iura' Omnia turbasti: pellex ego facta s oris; ru geminus coniux, non haec mihi debita poena. Quin animam hanc, ne quod facinus tibi, perside, restes, Eripis y atque utinam secisses ante nefandos Concubitust vacuas habuissem criminis umbras. Si tamen haec Superi cornunt; si numina Divum Nunt aliquid; si non perierunt omnia mecum; Quandocumque milii poenas dabis: ipsa, pudore Proiecto, tua facta loquar: si Copia detur, s sIn populos veniam; si silvis clausa tenebor, Implebo silvas et conseia Saxa querelis.

Billum hie adhihittim esse, sponte apparet. Reete igitar addi potuit diris ficiis. Minsius tamen suadehat diri aeri. 537. GHvisti , violasti. polluisti. id. vir doctus in Bibl. Tignari p. 93, qui putat Nostrum respexi e irgil.

Aeneid. IV . 362 sqq. - Cum gemino e iuge Heinsius compar.it Ni- .vs Halamos, apud Sicit. Theb. XII. t ; sed h. l. in summa desperali eiusto argutius dieium. Porro Heitisius putat, alterum hemistictium , non haee - monia a sesolo additum, et la- nam esse relinquendam , quales ratillae apod Virgilium occurrant. Neemilii illo verba ma opere plutent.

quippe nimis languida h. l. ubi DF

xaque animum commotissimum spirant. Negat tamen Bumacinnus Ovidium laetinas reliquisse, Putatque .s sirim elegantem es ei, si legatur, non hare mihi ered tri mena, ut Poenia sit ealamitas, miseria. 539. hane , tam misemm . quam taedet vitae. - 1iarne non hahet noster Codex B: et mulii luterpretes deleverunt. sed ea vox, gravius Amnatis more Virgiliano, praestat. LΕΜ-- curis eis. Sancta descendissem ad inferos. At illa sie 'itioque criminis vaeua erat; quandoquidem antisma peccat, non eorpus. 5έα. si numinia et c. Si. quoniam.

Dii aliquid valent, si potestas eorum

est satis valida. I . 54 S. - - non P me NI eie. VOI summi doloris, qui ita auget auam miseriam. - los Mentiam , tid populuin prodibo. - oretis ex Langeriticinni Excerpitia dedit Burm. . qutim vulgo legatur mo-ὐ M. Dubitabat enim illo. an ex c-suetudine Ovidiano absolute di tue plore ad s. Sed. vir doetus in Bi-hliothera Tigue. p. 7o, negat duram esse ellipsin: posse enim cx antecedetitibus eris iacile suppleri. Etiam

verba ima irre proiecis lectionem re etaian postratare. Neque Phil inelai velle omititio queri, sed saeta dira Terei eloqui vel hoministis. vel saxis sciliem et silvis. Dietam autem FAse

Vulpatam ad illud Virgil: Petreteris

476쪽

Αuiliat haec aether, et si Deus ullus in illo est. . Talibus ira sori postquam commota lyranHi, Nec minor hac melus est; Causa stimulatus utraque, 35 Quo fuit accinctus, vagina liberat ensem, Arreptamque coma, flexis post terga lacertis, Vincla pati cogit: iugulum Philomela parabat, Spemque suae mortis Viso conceperat ense. Ille indignetinti, et nomen patris usque vocanti, sta Luctantique loqui, compressam forcipe linguam Abstulit ense sero: radix micat ultima linguae; Ipsa iacet, torraeque tremens immurmurat atrae: Mque salire solet mutilatae cauda colubrae, Palpitat, et moriens dominae vestigia quaerit. 566Hoc quoque post lacinus, vix ausim credere, sertur Saepse sua lacerum repetisse libidine corpus. Sustinet ad Procnon post talia facta reverti; Coniuge quae viso germanam quaerit: at ille Dat gemitus fictos, commentaque lanera narrat. 565

531. liberat pro quo nolintilli habent deripit, quod prasesert Ciosanus. Coclex Regius B , a secunda manu , hnbet domi t. - piaristit, me litis quam ρ Prigebat. 555. IIIo ιndignanti - Do mi, Getani. e iees no tri Regii lia-hetit in i nantem , voeant m. dictam ιem ; et haee lectio sorte fuit vera. quain interpretes latitologia inen imulaverunt: hae voces reserantur ad Ita rarim. LEΜ. 53 . O lix misiae etc. Foeda rursus res et ingrata. quam tamen simi litudine adeo illustetit poeta. Apud Hyginum . Tereus vitiatam Philomelam mandui ad I 3 Dertim rege n. Sed AO,let videtis de industria soc- dissima quaeque ei crudelissima haefabula exprimere uoluisse. -t/Ymens. Reiusius malit fremens . quia Acquiatur Pial lat. Regii nostri huheni tre mena. - terrae immtimurni, tu hi, verbi , intolerabilem esse lusum vird ius iudieat in Bihliotheca Tiaiit. p. 58. Sed ei alii sic Itiseeutii, iit ad , io5 . notatum. Vtque svitare etc.

56 t. novi quoquo post Iucinus: Post

477쪽

P. OVIDII NASONI s

Et Iacrymae secere fidem: velamina Procne Deripit ex humeris, auro fulgentia lato; Induiturque atras vestes; et inane sepulcrum Constituit, salsisque piacula minibus insert; Et luget, non sic lugendae fata Sororis. Signa Deus bis sex acto lustraverat anno.

Quid faciat Philomela' fugam custodia claudit:

Structa rigent solido stabulorum moenia saxo: Os mutum facti caret indico: grande dolori ingenium est; miserisque venit solertia rebus.

Stamina barbarica suspendit callida tela; Purpureasque notas silis intexuit albis , Indicium sceleris; perfectaque tradidit uni,

Iomelae veram es e crederet. LEN. 568. Intina a P Iertim e stiguae

Trea. Instistiis, quod elegantitis videtur Bormanno. - Regii nostri h ahent Constitiae: id servandum cenaeo , quod molem monumenti aedis viii inelitis signis L L . - Veleia res quum insepulti eorporis animam Stygem transite hutid posse arbitra

rentur . mortuis , quorum empora re perire non possetit. invinia semieria ινε οταριου , exsiluere solebant. Iulia ,

Ill . 3 . in ea inseriae, quae dantur sepulero inani. Pro inuerita nune T-xit piaoda falsis , falso ereditis.

inferre verbum proprium in hae re. lugendae quidem . sed non ale, mani epulero et inferiis.

fir r. Signia Deus ete. Apollo. Sol.

et est anni rotatio. LEN. 57a. e tid 4 exqui ilius, quam imis pedit, quoniam ip a clausa tenebatur. Non salis est, quod Burmanniis laudat, a area e vidιmera suam. in

tum heri earet inuice t os mutum Me lua indicare non lintest. LEN. - Liti gna est animi interpres, ut ait Lue-tius VI. iiέ , et saetorum i ex. grande dolori Ingen iam. Martiali, da Speetae. I O quantam est stilitis evitambias ingenium. LEN. - Ingentiana tribuitur et irae. munificentiae. l,-nis etc. vide Di Letiti. ad Silium XVI. si hoe loco inta Iligatur solertia in

iuveniendi, rebus, quam excitat d

478쪽

MET AMOR PHOSEON LIB. VI

Vlque serat dominae gestu rogat. Ille roglita Pertulit ad Procnen; nee scit, quid tradat in illis.

Evolvit vestes saevi matrona tyranni, Germanaeque suae carmen miserabile legit:

Et, mirum potuisse, silet: dolor ora repressit; Verbaque quaerenti satis indignantia linguae Defuerunt; nec flere vacat; sed lasque nefasque IMConsusura ruit; poenaeque in imagine tota est. Tempus erat, quo sacra solent Trieterica Bacchi

Sithoniae celebrare nurus; nox conscia Saeris:

Nocte sonat Rhodope tinnitibus aeris acuti; NOcte sua est egressa domo regina; Deique nitibus instruitur; surialiaque accipit arma. Vite caput legitur ; lateri cervina sinistro

57s. Ille rogota Codices Begii

dant Ilia rogalis, linia potitis convenire videtur . quia pacibahilius est suisse anellia n, non servum, quae rogata stietit ut vestem deseeret ad dominam. LEM. - nec scit. Codi a nostri, nescit. 58 t. me, it . explieat, mrar naarim i erranni, Procne. uxor saevi Terei. LΕΜ. - oestri ; velum a Phil mela mitisum. L . 58α. Cormanae C dites nostri. Ptunae, id est. domus Atiae, aGr ri suae . simul ac sui ipsius earmen logii: reeentiores hane lectionem muta e videntur. LEM. - carmen . eleganter D tae intexta itine loque- Latitur sata Antoris. Ciarmen enim do omni somnia verborum, etiam de paticis vocibus literisve sonteratiam

aliqtiam exprimentibus. Apollodorus. si mi is asti is morana γράμμx . Dolor hiique vim habet ora repri-mΡndi i ergo inepte additur. miriam

Piniasse. - ere, de imi eiu et lurore aui mi. - menae imago, Poena quam animo sibi estingit. Inavigo, saepe co

gitatia rei. Vide ad XI. 4a7 . et ad Pliniti in VII, Ep. 5, t.

58 . De saeria Tr et ritas et cultu Baeeliantium diximus Q III, Str. Sithones, gens Thraciae. Thraeia autem sedes praeeipua Orgiorum. Ioa consciti aucma : Noete ete. Bia mantius vicit it mox conscia aderis A cte' quae coniectitia e lethus non firmatur. LEM. - 2 a tonsora araer nil. nisi noctu sacra cole beatitur.

Sie loea conicia Iacii, in quibus aliquid gestum. - De nere iactato. vide

6 sqq. Itirialia, quibus titillatiar Bae errantes larentes. Similiter litia δε-riosis Fast. IV, 3έ i.

479쪽

P. OVIDII NASONIS

Vellera dependent; humero levis incubat hasta. Concita por silvas, turba comitante suarum, Terribilis Procne , furiisque agitata doloris, suo Bacche, tuas simulat: venit ad stubula avia tandem, Exululatque, Evomue sonat, portasque refringit , Germanamque rapit; raptaeque insignia Bacchi Induit; et vultus hederarum frondibus abdit; Attonitamque irations intra sua limina ducit. co, Ut sensit tetigisse domum Philomela nefandam, Horruit in selix , totoque expalluit ore. Nucta locum Procne, sacrorum pignora demit, Oraque develat n.iserae pudibunda Sorori; Amplexuque petit: sed non attollere Contra sos Sustinet haec oculos, pellex sibi visa sororis: Deiectoque in humum vultu, iurare volenti, Testarique Deos, per vim sibi dedecus illud Illatum, pro voce manus suit: ardet, et iram Non capit ipsa suam Procne; fletumque SororiS si o

59S. furiis . furore. - . doloris. Croncivianus et Lovanionsis, sororis,

quod sere uetusius prohavit. Rogit

m erata.

in itur. - saerorum; habitum erornatum Mechantis, quo modo Philoinelam in simulati, orgiis dissim larat . exuit. LEN.

-is mulit De metaeque in tanto. Begii nostri, Dei eloque in hiamiam. Geticere Mutitim , ut coniicere omlos. - iram Non e te sciam. non Par est persirendae irae suae. Contra Seno ea uere. Fur. ει at me apsum Pliacet. Animo rtianas quod evia magno rticis. Et ita passim copere, idoneum esse nδaliquid pei serendum, saeiendum . ita icthyiatiis. Tam insigni aute tu do

480쪽

Corr iens, v Non est lacrymis hic, inquit, agendum, Sed ferro; sed si quid habes, quod vincere serrum

Possit: in omne nefas ogo me, germana. Pnravi. Aut ego, quum lacibus regalia locia Cremuro,

Artificem mediis immittam Terpn flammis; Aut linguam, nut oculos, aut quae libi membra pudorem Abstulerunt, ferro rapiam; aut per vulnera mille

Sontem animam expellam: magnum, quodcumque para, i.

Quid sit, adhuc dubito. o Peragit dum talia Procne; Λd matrona veniebat Itys: quid possit, ab illo Admonita est; oculisque tuens immitibus, 4 Alii quom Es similis patrii se dixit: nec plura loquuta , Triste parat facinus, tacitaque exaestuat ira.

Vt lamen accessit natus, matrique salutem

Allulii, et parvis adduxit colla lacertis, G3Mixtaque blanditiis puer libus Oscula iunxit:

Iori neerimmodata est seq. orni; -

Iter compendium: unde nescio titrum

hoe an his legatur. Prius tamen Praetulerim, LEN. par se iri vel sit aliquid. qui animum induerint ad aliquid sit ciendiam. - qutim fue tis ete. Prii est lite esse praei' sit ira eram, quam Latini interdum instrumento, quo aliquidogitur , addere solent. Ttine aut verisatis ςequens per is υλτου adiecitis est. sui legendum eum alii, modii, quo volo medus. Sie Biarui. - ere raroti in ius pro cremabo, invitis MSS. seripsit. - Begii nostri habent re miabo: Heinsititii sequemur euius e n- ieetiira melitis convenit ei in eriti irin etione Miam. LEM. - Amisiram, auctorem malorum et Dei nottim : id est

qui nefandum hune lucestum perpetrare potuit. L N. sis. Quid ais, ob ne Achito) Nondum, itiquit, deerevi quo malo Te

Ah quam Ea similia. Vnus Basileensis atque tintis Nodie DA. Ah quam .Qtiam simιlιι: id proluit Hi in ius et titque etiam vir doeius in Bibliotlieo Tigur. Pag. , plus adsectus es e in hae repetitione piattit . et Ovidium amare tinne repetitionem, ut Il . οέ sq.: VIll 28 sqq. - Regii Nositi. M J qtiam G. - aimilis. diimi illud. illa eatisa sit Dein ris. 625. adduxit erillis Non orat eur Interpretes hie haererent: ad. xi . id est. nitraxit ad 1e, quod tacete som