장음표시 사용
61쪽
ηεrina rises immineres de qua nimis praeclare senserunt . nim vimque illius in spe. ctioni, Medici do et rinam aegri sortem
obligarunt , qui e matula tanquam e lip de , tot evomunt portenta soldidi roman
tes Nam quae ab humoris illius examine inseri potiunt iudicia , vel incerta saepe sunt , uel cum praesentibus signis allis coniungenda . Elegans ea de re testimonium protulit repetitis experimentis illustris Solanus a ubi notat solius urinae
beneficio nullas bi erises inspiciendas contigis , ni vel di arrhoea aliqua , vel simile quidpiam adcederet . Hinc peculiata acris eos ab urina praesagiendae Indicia praetermittit , illudque duntaxat anima d. vertit , quod scilicet , si intermittentipui ut criticam diarrhoeam indicanti mollities additur , eras diarrhoea comi per urinas praedicenda sit . Neque tamen infitiandum est ex urina quoque plura ad rises pertinentia derivari pluribus ut in locis Hippocrates , aliique docuerunt
quinis ex illa , uti crisin praedνci posse
ita in orba periculum , aut pertinaci Aru. Sic quae rubro Olore vehementius infici.
62쪽
tu , vel diuturnum monet adesse morbum vel inflammatoriae labis minas , vel salium
Particulares etiam fiunt in morbis a. rias ad partes criticae depositione , tuberculis , abscessibus , tumoribus diverso in loco ad nascentibus , morbosamque materiam
includentibus , ab iis deinde mutatione quapiam eiciendam , quod risis deam parit Sic post acutas febres exoriri aliquando sub
auribus intuemur eminentes tumores quospiam , quos ab Occupato situ parotides cicant . Fiunt hae quotiescumque transmissa per arterias fluida , nullum in lymphatica wvenas sanguineas exitum invenientia primo in aditu conquiescuiat. Rara autem ab iis promitti faustas rises docuisse videtur Hippocrates in Coacis praenotionibus o ubi tot ad felicem earumdem terminuma obtinendum exhibet conditiones . Id certe frequens ostendit experientia parotidum superincumbentium mole comprimi venas insigniores a cerebro refluas, cerebri ipsus actiones perturbari, phaenomen suscitari a pople.
xiae similia, surditatem vero saepissime ab iis exoriri. Quo loco liceat dubitare ver ne senserint in ligniores ceteroquin practici opti
mam It Num xos Charier. Tomos, pag. 363.
63쪽
48mam in acutis surditatem esse praedicantes: ruae nimirum non a critica quadam causa repetenda st , sed potius a nervos systematis debilitate, cum ab acutis febribus sensuum organa omnia facile labefactentur, neque auditus solum , sed, olfactus , vi sciurditate adcedente remissiores morbi quidam facti sunt , fecit id temporis opportu
nitas , extrema nimirum desinentis morbi periodus , quae universalem machinae de
bilitatem sociam habet . At recte uiden de parotide licet augurari quae die critico insurgit, quae aliis coctionis effectibus adiungitur , quae molis tantae non est , ut haffecta parte nequeat substineri , neque tamen madeo tenuis , ut morbosam materiem
totam nequeat continere , quae demum neque nimio rubore, neque nimio dolore vehementioris morbi prodat argumentum . Quod si naturam ea in crisi laboriosania, periculosa parotis ostendat, timoremque o tius quam spem incutere videatur, tu adiuvare opus omne oportet laxa imbus fomentis aperientibus , vel si necessitas urgeat
ferro aut suppurantibus . minis egregium, Baglivi testimonio , saepe praestant usum sargarismata , aut quaecumque O-
64쪽
scilicet emunguntur excretoria glandularumoris vasa , a quorum concreta limpha non infrequenter line ullo aegri commodo parotides exoriuntur . Quae omnia in id unice conspirant, ut apparentis dissicilis cristos obstacula sufferantur .altera naturae praesto sit per artem manus . Parotidem hoc loco duntaxat adduximus velut exemplum cristos per abscessum, tumoremve instituendae: at quia nulla pars est , quae vitiis hisice non affligatur , multi ergo , diversique iuxta morbi depositionem esse poterunt critici tumores abscessusques de quibus id ad notandum dissicilem ab iis obtineri posse crisim, ni primo in parte ignobili exoriantur , aut quae saltem affectam morbo partem facile sublevet . Secundo ni fiat per concoctam materiem , neque morbi violentia sine lege propulsam: quo in casu non mors, morbi saltem metuenda est longitudo is imminentis perpetuo periculi diuturnus timor . ertio ni in aliqua parte fiat, in qua morbosa materies consumi tota disperdique potest . At vero in febribus maxime inexpectatae crisis , Optimaeque per abscessas exortae sunt qua in re studium certe medicae praxeos absolutissi
65쪽
-iete observationes r), quae omnino Consulendae . Id ergo notat illustris Autor Infebribus aliquando merum pus , o magna quidem via deponi satis subito in quasdam partes corporis , atque inde eductum fuisse , licet nulla inflammatio in bis partibus prae
gressa fuisse , ct ulla signa oeuissent inta
aliis eorporis Ioeis pus Ilud ollectum aluisse prius quod dein uenis resorptum ad alia Ioea deponi potuisset c. Hinc egregie infert causam materialem febri per febrem e fabigi , s mutari posse ut puris analogam naturam aequirat , licet actu eam reliquis amo.
rubus per vasa fluat , deinde deponi illud
pus iam factum in quaedam loca orporis Non vero illud gigni in illis partibus , inta uibas ollectum invexitur. Quod, concordes , satis , superque suadere videntur Ve.
At quis immensam Crisium diversitatem numerare possit , aut in iis extruendis a. turae potentiam, autoritatemque definire PQuid enim utaneas efflorescentias , erysipelata, variolas, perechias , morbillos, pur. puram variam, aliaque huiusmodi exponam, quibus arescit exterior cutis Quid vel con
suem si In Comment Roher ad num s 3 abi de morb. internis, de febrib in gener.
66쪽
sueto , velo insueto viarum cursu longius effluentes aliquando haemorrhagias Quid opportunam saepe , amicamque Pathematum sim provisorum spei , timoris, irae , violentia. Fuerunt quoque qui secundam semper experti fortunam contrariis etiam principiis , viribusque levamen morbi susceperunt . Sic in lito corporis motu concussus , laxatusque anasarca in criticos aqtarum fluxus erupit sic hau lio liberalius quod ignoraret vino, ab ardenti febre revi xit quispiam sic in curabili tumore oppressus , bellico stlopeio fortunat ictus , postemate suo , repurgatus est : Sic denique Ausonio admonente , cum sata voluerint ipsa' venena profuerunt . Quis autem non admiretur , quanta si in absolvendis crisbus quibusdam naturae constantia quae nimirum impropriis , qui .perieulosis frequenter obluctetur medicamentis, perniciosa importunae artis praesidia repellat Sic de homine legitur ecchymate laborantes, cui cum sanguis e gingivis erumperet , eo per artem repressis ad urinarios
canales translatus est: Cum ver cruentaurina adstringentibus ab importuno medi- eo, insipientique cohiberetur, iterum ad gingivas se contulit, neque ab iis recessit uspiam 1 donec
67쪽
donec a morbo aeger evasit immunis h. VIII. Quem huc usque protulimus in
moliendis crisbus naturae luxum , Qvarietatem diversa praeveniunt indicta , quo rum Medicis omnibus necessaria maxim cognitio est. Hinc noti sunt in re nedica dies indices , ii scilicet , in quibus phaenomen insurgunt instantem crisi praesagientia. Exponenda ergo sunt phaenomen illa quae quidem pro peculiaribus diversis criticis se cretionibus peculiaria in diversa sunt. Per parotides X. r. futuram facile crisi praenosces , si bombylus aurium is surditas cum cephale praeter spem advenerit: vel si ea appareant , quae Galenus a animadvertit , quod scilicet nisi pertinax fuerit morbus subita dissicultas anhelitus ad cedat , deinde esset , illamque consequa tu gravitas dolor capitis , somnus gravis is surditas , necesse est , ut in glandulis post aures parotides adsurgant . Per haemorrhagiam si colli , capitisque dolor adsit , si gravitatis sensus circa tempora si faciei rubor , si leves adcessiones e luti vera iginis , si oculorum caligo, splendor, si actas iuvenilis plethora consuetudo,
68쪽
s pulsus dicrotus i), seu bis seriens, ut a veteribus nuncupatur . Per haemorroidas si familiaris sit aegro excretio illa: si aestus adveniat circa spinam dorsi , dolor in tenso lumborum ex gnis denique aegro consuetis , notisque , quotiescumque vel in naturali statu haemorrhoidibus occupari solet. Per menstruam purgationem si hypoga strii lumborumque gravitas insurgat, vel dolor incalescentia: si ea vigeant incommoda,
quae Deminae illi ante menstruam purgationem familiaria esse consueverunt. Per alvi uxum si ructus, flatus, lumborum dolor, inflatio ventris , stimuli intestinates, pulsus intermittens cui si adiungatur arteriae tenso, vomitus criticus di arrheae coniungetur: qua opportunitate aderunt quoque ventriculi puncturae, tensiones, inflatio , nausea, vertigines breves , tenebricationes oculo- 3 rumti Si quis apud Recentiores de praenoscendarum risium methodo optime meritus est is certe est Upanus Solano ras novas omnino , pulcherrimasque a pulsu desumptas obtulit observationes magno edito volumine, cui titulus apis Ididius Apollinis . Diversitas autem
quantitatis vel temporis Xcretionum eriticarum prae
noscitur diversis quibusdam ab ipso expositis conditionibus . Ex quibus plura deprompsit Iaeobus Ni hel raro exemplo ex Anglia in ispaniam ea de caussa profectus, vulgatoque AngIi ea lingua libro in latinam desu-
de translato cui titulus Ουae , araeque Ueroationeν circa risum iraedictionem expulsu e.
69쪽
tenuissimae expuitionis necessaria voluptas.
Per sudorem , si pulsus mollis magnus inpulsatione inaequaliter increscens , quere inciduum vocant e si urinae diminuantur si contactus corporis vaporosi mollis , si in exteriori cuti superficie moderatus a lor si aequalis , neque nimis violenta cir. culatio ; qua nimirum symptomatici potius, vel particulares exsurgant sudores necesse est . Atque hic animadvertendum dissicul. talem pluribus fecisse qui in sectione quar. ta occurrit quinquagesimum octavum ippocratis aphorismum . Ibi ergo notat Di. vinus Senex febris ardentis rigore luperve
niente fieri solutionem: cum purulentae potius materiei cutem irritantis is vehementioris inflammationis , contractionisve
solidorum indicium prodere consueverit rigor . Sed egregie nodum omnem explicant elegantiores interpetres a rigore illo indicari docentes salsam materiem fluidissimam, quae cutim vel licet, sudoremque componat noxiis refertum particulis austo semper omine avolantibus. Cum autem infinitae propemodum snt crisium viae , nimium nostra produceretur oratio, si indicia sngularum exponenda aggrederemur. Id ergo unum animadvertimus
70쪽
fieri saepissim crisis per consuetas quasidam is plerisque notas proprii corporis depositiones. Quamobrem de iis sedulo instruatur Medicus necesse est: neque id solum, ut statam naturae methodum promoveat, notisque determinatae fabricae legibus inhaereat, faciliorem proinde cris advocet, sed ut risum ipsarum praesagia vulgaturus, securiores habeat artis in. dicationes. Sed ea omnia diuturnae duntaxat experientiae face is unice occupabit,
qui dissicillima delicato sensui Medicae praxeos saltidia delicias faciat suas, neque Osocomiorum squallore in foetida exhalatione inhorrescat.
Vidimus iam quibus in animali corpore legibus instituantur rises, quam non in aegris modo, sedis in iis etiam, qui integrae valetudinis beneficio , conliantiaque frui desiderant , necessariae illae sint , frequentesque, quam brevi morbo, diu. turno comunes sint, quam de iis vel dirigendis , vel opportune advocandis curiosi esse debeant Medici prudentiores, qua rerum cognitione, doctrinaque morbosa symptomata a criticis distinguenda sint, quae perfectarum risum , quae imperseetarum numero inserendae, qui varius in excitandiscrisibus beneficae naturae luxus sit,