장음표시 사용
141쪽
quocunque demum animo Luterus coenobium p tierit, certe in eo intcgrum annu ante solenne professionem, ut moris est,nouitius costanter perseucorauit,& deinde puam professus est monachum,atq; annis quatuor non instrenuum se pribuit in exercis iijs spiritalibus,licet quidam in eo apparerent, quet de mali daemonis commercio suspectum eum redderent,illud inprimis,quod cum aliquando in Micsa diceretur Euangelium de expulso surdo & muto daemonio, subito corruens exclamaret, Non sum, Non sum.Immo vero,ipse no semel in suis scriptiztestarus est,se probe cognitum habere diabolum,&plus quam frustu unum salis cum eo comedisse: quet quidem dictu sunt horrenda. Cum autem Saxoniae princeps Fridericus Uuitten bergae nouam constituisset Academia,ad eam quoque Luterus anno Iso8.
missus,publice preti egit Logicen & Physicen Aristotelis.Trienio post Romam ire copulsus cuiusdilitis componendet cause,in transecta,redijt Uulit bergam,& Doctor Theologis sectus, cum esset dic putator vehemens primum quidem Uuittenberge, mox etiam Meldelberget ingenij & eruditionis simidisputando captare coepit,nouis ippositis thematis. Interea Romς Leo Pontifex larsissimas promulgat condonationes siue indulgentias, eiq; negocio in Germania pr ficit Moguntinum Archiepiscopumbertum,principem celeberrimum. Is ad pridicadas eas indulgentias delegit Iohannem Tet1ellium OHν tum Dominicanum. Ea res pessime habuit quosdam ha uis iis ordinis Augustiniani, inprimis Iohannem Staupia νἐ Iliona et xium,eius ordinis generalem per Germaniam W- Gemania. carium,Virum nobilem,secundu, & Friderico pri cipi charum, itemque Martinum Luterum Lectorem ordinarium Vittenbergae. Et quia interdum, non
142쪽
N ORBE ills TARVM. I23 non parui abusus eiusmodi euulgandis indulgen-lijs sese immiscuerant,inde sumpta occasione, Luterus primum in indulgentiarum immodicos quosi oppμ ων dam & sordidos, suo duntaxat quaestui seruientes ini
buccinatores acriter inuectus est, datis ad Moguna gentiarum tinum antistitem literis, in quibus looe aliter scri- pracon ripsit de salutis certitudine, quam paulo post in sua Captiuitate Babylonica & scriptis alijs.Simul etiam propositiones palam edidit,quibus indulgentias
oppugnauit. Contra vero Te ellius Io 6. propotationes euulgauit,Luteranis plane cotrarias. LX hac
lite ortum est illud immane & horrendum Lutera nae hqreseos incendium, quo tota pene Europa postmodum conflagrauit. In ipsis huius Tragoedietiniiijs visus est Luterus etiam plerisque viris graui bus & eruditis non pessimo reto moueri, planeque nihil spectare aliud, quam Ecclesiet reformationem, cuius quidam deformes abusus no parum male habebant bonos omnes.Sed ubi Luterus totum suum
pella no diu post aperire coepit,facile patuit,quam ille nihil spectaret mimis, quam Ecclesiae pacem& repurgationem. Verum multis imposuit eius si mulata humilitas & erga Pontificem reuerentia, qua illi necessario utendum erat,donec sibi parata 1 et vires, quibus fretus, omnem iam undecunque occurrentium aduersariorum impetu sustinere pocset. Μulii fuere olim insignes haeretici, & ingenio Luterus quidem ac cruditione Lutero longe superiores: sed omnium inis qui tam impotenti & effera animi audacia acim portuniit. portunitate fuerint, haud facile ullos inuonias. Fruebatur amplissimi principis Saxoniae Friderici patrocinio,cuius tunc erat inter taeteros Germaniae
tiroceres pricipua sere authoritas,potentia, libera itas: & ideo facile contenebat minas & picula oia,
143쪽
ra coΜΜzNT3RI Us BRE uls RERUM atque indiscriminatim in quoslibet tum Ecclesiis. sticos tum ciuiles magistratus petulantissime incuria rebat,erobraque & conuicia procacissime iastabat, Venilitat se ubique fere in id mum prqcipue intentus, populo γε eo. Viplacerent quas fecisset fabulas, populique gratia&applausum captaret.Et quia multa erant in Cle . ro Vitia,quem ille apud laicos in odium & inuidia
adducere modis omnibus conabatur,ea summa anta mi acerbitate omnibus propalare,mire eXaggerare,& impudenter multa fingendo in vulgus spargere studuit. Et certe breui ille multis id effecit locis, ut Clerus omnis non alio quam luporum loso apud laicos passim habitus sit:adeo ut passim in sitis domibus pontifices, sacerdotes, monachos luporum forma & specie depingi curarint,&incredibili odio atque contemptu prosecuti sint. Et sitit id quideverissimum, Clerum multis abominandis scatere viiijs,quae cum nulla Praelatorum seueritate castigarentur,permisit pr potens Deus huius importuni& improbi apostatae conatus no inanes habere se cessus, Clerumque in summum venire contemptu, ut vel sic tandem resipiscerent. Atq; utinam vel vexatio dedisset intellectum auditui. Dolenda certe res,plerosque adeo in Clero occaecatos, Ut propem ocium stupidi & ab omi sensu alieni,ipsas suas supremas calamitates nec animaduertere quidem videantur, & in summis animae & corporis periculis haud aliter atque in certissima securitate versentur.
Atque hqcuna&sola ratio est, cur Lulcri & eius discipulorum nefanda dogmata & impij conatus queadeo felices habuerint progressus multis annis,quod nulla apud Catholicos,etiam in ipso Cleo ro,secuta est vitet in melius commutatio,vi iam meo xito pudere nos debeat socordiae & impudetiae nostra
144쪽
IN ORBE GRsTARvΜ. rasstrae,qui videmus nos undique Dei iusto iudἱcIo pter peccata nostra tot malis obrui,nec tamen op ram damus,ut moribus rectius componedis & corrigendis iram praepotentis Dei a nostris ceruicibus auertamus.Ninil prorsus virium est in istis impijs &blasphemis haercium fabricatoribus, nisi quantum vitae nostrae corrotio e illis subministratur atq; sotietur.Sed de his satis. Eodem hoc anno,qui filii isi . insignis quidam Fri pia pirata Petrus Longus natione Frisius,cum sOO .pe rata. ditis nebulonibus mare infestum habuit, & urbes maritimas Aquilonares egregie diuexauit.Voluit is vastator Danorum,vindex Bremesium,interceptor Hamburgensium,crux Batauorum praedicari. In gnia eius & vestium ornamenta,patibula &. rotε piis cta dignum tali patella operculu. In Italia hoc ipso' anno armatae acies in aere vita sunt infestis inter se, se signis concurrere &praeliari. Eodem anno Christiernus rex Daniae & Norues siet Suediam occupare cupiens,cum viribus no pos 1et,ad callidas artes conuersus, coepit ad desectione Quosdam e primoribus regni se licitare. FertunEpi scopus salensis Gostauus in eius partes cum no- 'ς nullis alijs cocesiisse.Sed illo a Stenone Suediae γ pq bernatore reprcsso, Christiernus rem ad arma con tulit, & Stocholmiam regni metropolim obsedit, sed frustra.Itaque per dolum inducijs postulatis Scacceptis, ubi a Stenone exercitus eius, qui summa rerum omnium inopia iam diu premebatur,recreatus est,datis obsidibus,Stenonem in castra ad colloquium euocauit:sed Senatus Stocholmiensis sentiens dolum,non permisit Stenonem co se conserre. Rursus ad alias se transferens machinas, urbem se
ingresiurum ait modo prius dentur obsides salutustae
145쪽
iis eo ΜΜENTARIVs Brivis Ru vuseae. Μittutur ad eum aliquot nobilissimi iuuenes, in ijs Gostatius Erichson, postea Suediae rex, quos ille mox ubi ad naves peruenissent, coniecit in vincula,& in Dania abi j t. Interῖm annis quatuor quieuit.Postea coscripto milite obsidet rursus Stocnol-mia: Senatus iam occiso in pugna Stenone, sub ce tis conditionibus Dano urbe dedidit.Is donec militem Sc arcem cosirmaret, fidem datam minime se, fellit. Sed iam satis munitus,conuocat suos, aperit
consilium perdendi ciues: modum quo id fieri ponsi, tanquam ipsis insciente & inuito,perquirit. Illi dant consilium,quod rex amplectitur. Fid apparatus magni conuiuij, ad quod Suediar proceres & quida alij inuitantur.Danus se iucundu pribet,idem Suedi faciunt,ignari periculi sui. Postquam triduo epus
latum est,conuitiae rapiuntur in carceres. Altera luce portl urbis clauduntur, milites armati ingues te rore edi to,p er regiones disponuntur, e regia duo Episcopi Scarcensis & Strengenen fis ad aream,quae est ante praetorium, producuntur a carnificibus,&mox prostrati capitibus truncantur.1dem patiuntur alij proceres, & post illos Senatus urbis inde in plebem saeuitum eae multisque se occultantibus, impunitas edicto proposita fuit omnibus. Prodeunt miseri ciues,& ad unum omnes trucidantur a barbaro milite. Durauit ea caedes aliquot dies continuos, δc immani quadam planeq; barbara tyrannide id temporis vliis est rex ille Christiernus, qui nomulto post, DEO iustam ab illo repetente vinclictam,ditionibus suis omnibus eiectus, vagus & inops in solo alieno exulauit. Tandem cum regnum, comparatis copijs rursus obtinere vellet, captus &custodiae mancipatus est, & captiuus ad supremum
que spiritum permansit.Fertur presentissimo ven
146쪽
no quorundam opera extinctus, diem suum misereobijsse. Sub hoc etiam rege multa perpessus est vir insignis Georgi' a Schoiborta Lundusis Archiepiscopus,quod ei nollet tradere insulam Bornholme. sem.Is Episcopus tandem propter iustitiae defensionem exul a scde S patria sua, lonit Agrippinae
mortuus cst post multas huius vitae aerumnas & c lamitates,quas costanti animo no paucis annis perferre maluit, quam dioecesim suam, non ut pastor, sed ut vilis mercenarius, prodere tyrannis. De quo sane Episcopo multa ponent dici laude digna, quae tamen breuitatis studio praeterimus. Annoisi 8. Maximilianus C sar conuentus egit Augustae Vindelicorit,ubi principes electores Omes Comlita adfuerunt.Missus quo cive eo fuit Cardinalis Tho- Augustana mas Caietanus vir excellenti doctrina, qui thesa ros Ecclesiae Pontificis nomine in bellum Turci- cum polliceretur.Eodem anno Maximilianus scripsit Pontifici de turbis perLuterum excitatis,oratq; ut mature reb' affectis opem ferat: quicquid decreuerit,su curaturum ut executioni mandetur.
Per id tempus scripsit Luterus Latine librum hoc . titulo,Resolutiones disputationum de Indulsenta EF
tiarum virtute,&c.in cuius Pretiatione mirabiliter .
se submittit Romano Pontifici: sed vi sibi gratiam τ'
apud omnes,adversmjs odium conflaret Itaque hac ''s mulatione no paucis etiam grauibus viris ille priamum imposuit. Porro aliquot ex eis, qui carmine Sisa valebat,sibi Luteru defendendu susceperui, multis coiectis in Pr latos S Theologos conuicijs. Ita sensim Luterus creuit apud vulgus,& aduersarij Luterus vesin contemptu venere. Interea Lut 'citatur Roma, mi ad C sed excusat sese. Negoctu madatur Cardinali Caie- tuam m. Iano,ad que licet multus,venit Luterus Augustam.
147쪽
Naximiliaunus moritur Iohannes Eehius tas xat Luteri
iis COMMENTARI Us BREVIs RE Ru MCardinalis multum egit, ut hominem ad sanitatem reduceret,sed id frustra suit. Comminante Cardi
nati excommunicationem,Luterus plane veterato
rie prouocat ad Pontificem .Et Cardinali quide de inde scripsit aliquoties literas blandissimas, quibus eius clementiam & humanitatem mire pridicauit: alijs vero de eodem Cardinali longe aliter & dixites scripsit etiam publice, accusans cum tyrannidis,&c. Eiusmodi artibus ille non parua accepit incrementa,Deo id permittente in castigationem Eces sice si1ae. Pauci id tum aduertebat,nec quisqua erat, qui ex ea scintilla tantum incendium breui eme i surum suspicaretur.Scripserunt id test oris contra. Lutcrum aliquot praeclari Theologi, sed quos ille ducerct pro nihilo,multom iam sciolorum fretuς fauore,qui Theologis orationis elegantiam neglectui habentibus,eo ipso nomine eruditionem quoque detrahere non dubitarent, quasi rerum cogni
tio in dictionis phaleris posita sit.
Eodem anno Carolus Hispaniarum rex magnas eduxit copias aduersus Marrhanos, & expugnato ex munitissimis eoru oppidis uno, plus minus quadraginta barbarorum millia prostrauit, ex praeda huius victoris duo preciosissima vexilla Cisari Maximiliano,auo suo paterno transmittens. Anno Isr9.Maximilianus Clar Iz. Ianuarij anno aetatis sitae 63. mortuus est, cum intempestiue phar macum incerti efficacie contra morbum,quem sibi imminere putarat,hausisset:vir sane prεstantissim', corporis atq; animi dotibus inclytus. Eo mortuo, Luterus factus est insoletior. Per id tempus D.Iohannes Echius: Theologus celeberrimus quibusdaannotationibus, quas obeliscos inscripsit, Luteri
primas de Indulgentijs propositiones taxauit. Id
148쪽
male habuit tum Luterum, tum Andream Carista- diu in Archidiaconum Vultimbergeri.Res in disputationem deducta est,& disputatio i locus designa-xus Lipsae.Vcnit eo intrepidus Echius, venerui etiam Luterus & Caristadius. Cum Caristadio primo Lρ ς disputatum est: eo delassato,Luterus successit: porro inter disputandum monitus a consiliarijs optimi iPrincipis Georgij, ut comiter & sedate se gereret, viderant enim hominis vultum ira dum iller spondit, Neque propter Deum haec ros ccppi ςst, pasta istis
neq; propter Deum finietur. Quae erat certe vox iis
inprimis barbara & immanis.Attame in ipsa dispu- ratione de quibusda rebus loge aliter, masisq; Ca tholice dicere visus est, si paulopost scripserit. Nihil derogatum voluit neq; Roman et Ecclesς prima tui & authoritati, neq; Potisci. Damnauit Boemos tanquam schismaticos:no solum credere, sed etiam scire se dixit esse Purgatorium. Verum longe sectas postea scripsit,& Echium passim apud omnes, atq;
ipsum adeo Romanum Pontificem acerbe traduxit. cripsit etiam in Hieronymum Emserum petulantissime:atq; hoc sine ille pro more habuit, ut quos
veritate non posset,eos couicijs,lcedorijs, calunijs, mendacij s obrueret. Hoc anno Francophurti conuenerunt Electores
Principes,&in Maximiliani Csaris locu elegerunt Carolum Austriacum principem potentisiimum. Multum laborauit Gallus,ut is honos ipsi deserr tur,nec deerant,qui illi fauere videretur, sed Carolus ei antelat' est.Fertur ea res exitiali illi bello cauis sam dedisse,quod breui postea inter illos exarsit. Nisus est ad Carolum tunc in Hispanijs degentem Tridericus Palatinus,qui eum & oblatum honorem suscipere dc in Germaniam iter maturare hortare.
149쪽
no COMMENTA Mus 2REvIs RERuritur.Accepit eum Carolus liberaliter, & honorisa Cenealogia donatum a se dimisit. Habebat id temporis CarolsCaroliv. annos undeviginti, de cuius progenie pauca hoc loco non incommode dicturi videmur. Galliae regi Carolo s. cui Prudentis cognomen fuit,Burgundiae . principatus cum delatus ene is eum fratri suo Philippo dedit. Philippus in matrimonium accepit Ludovici Flandris comitis filiam unicam Margaritam,
ex qua illi natus est Iohannes filius, qui pater fuit. Philippi eius,qui ducem illum longe potentissimu
rolum,apud Nanceium iidem cesum,generauitat, Eius vero Caroli filiam Mariam,amplissimarum diistionum tisredem duxit Maximilianus,Friderici eiunominis 3.Romanorum Imperatoris filius,qui Philippum edidit huius Caroli V. parentem. Habuit enim Philippus iste in matrimonio Iohannam, se dinandi Hispaniae regis filiam,vi iam supra quoque dictum est,ex qua suscepit Carolum & Fcrdinanau, ambos postea Romanorum Imperatores loge optismos atque integerrimos, quorum insigni virtute S pietate sic hactenus defensum est Romanuni Imperium,ut Turcarum licet potentissimus rex ab illis saepe repressus sit,& non semel in fugam com- pulsus.Porro Ferdinadus Caroli Imperatoris auus maternus, suit Aragoniet atque Sicilie rex, coniugemque habuit Eliχabethain,Iohannis secundi regis Hispaniarum sita hqredem .Post etiam obtinuit re . gnum Neapolitanum,genuitq; ex Elirabetha Iolla.. nem,Inbelam,Iohannam,Mariam,Catharinam.Iohanne mortuo & Isabula, sine liberis, totius regna successio,inore eius gelis,deuoluta est ad Iohaniata natu proximam sororem .Hac igitur ratione ditio- Des omnos tam Fcrdinandi regis Hispania ru, quam
ducis Burgundiae Caroli,ad Iohant filium Carolu,
150쪽
3M ORAE GKsTARUM. III eius nominis V. Romanorum Imperatorem, perue- C res nere,ita ut multis seculis eo potentiorem non ha polemi
buerit Germania C farem, licetin tanta amplitudine singularis quaedam & incredibilis in eo princi pe semper extiterit modestia & humilitas, ut nihil iam dicamus de alijs eius virtutibus, quae sane multae in eo & haud vulgares apparuere.
Luterus autem & eius studiosi plerique omnino LM i stra
persuasum habebant, fore ut is iuuenis Imperator plane Luteranus feret,nec dubitauit Luterus datis ad eum literis suam testari innocentiam,& aduersarios criminari. Uerum ab ineunte aetate singularis in Carolo prudentia enituit, nec potuit unquam vel Luterus vel quilibet alius sectarius eius candidissimum pectus deprauare. Augebatur interea in dies Ee inuidia Cleri ac Theolo orum S monachorum, ct fauor multorum,presertim poetarum & rhetorii
Hoc anno apud Helvetios Tigurinos Urictus NAinis
inglius coepit indulgentiarum praedicatorem eo conre Insmissum a potifice oppugnare. Is Zuinglius damn dulgenti tum olim Berengarij dogma de Eucharistia instaurauit una cum Cari stadio & Oecolampadio, Bri - dani instituti desertore. Anno iszo. apud Ciurtium Thraciae pagum non absque manifesta Dei vindicta,pestilenti circa renes
enato ulcere extinctus est Selymus Turcarum imperator,ma no Occidentis commodo, cui propediem arma illaturus videbaturan eodem loco pau cis ante annis cum patre suo conflixerat,dignus qui
ibidem quoque poenas lueret. Unicum ex Bosph ram regis filia reliquit Solymannu,tot regnorii hea xede,de β suis locis resereni'.Audita Selymi morte