장음표시 사용
391쪽
Dei iudicium, qud dilli, qui cotra Ecclesiae sanctio- Horrentanem calicem sibi usurpare volucrunt, Catholicosque Dei iudi sacrificos criminabatur,quod ipsis alteram speciem eium. maligne suffurati essent,iales accepere pastores, qui cum nullam haberent conficiendae Eucharistior po testatum,ac nihilo minus sacramenta illis porrige rent,non aliud sane quam merum panem & vinum
praeberent, traque illis specie penitus subtracta. Et sic quidem par fuit puniri obstrepcros & refractarios,qui desertorib' ac seditiosis monachis potius,
quam totius Ecclesiae iudicio obtemperare voluerunt. Porro Henricus Princeps per nouos Visitato- Μ tWυφres nouo ς constituit articulos,q uos & a Clericis &a Laicis suae ditio is voluit obseruari.Verum illi ar-
ticuli non solum a sacris literis, sed etiam ab ipsoru Augustana Consessione & eius Consessionis Apo, logia discrepabant. Certe Luterus ipse in libello de
seculari potestate damnat eos Principes ta quam in sanos & peruersos,qui ijs in rebus, quae ad fistem &Ecclesiam pertineant,subditis suis leges praescribat. Vcrum haec Luteri scntentia nullius tum ponderis suit: quanquam eiusmodi articuli non tam a Prin
cite,quam trophanis illis Visitatoribus editi fuere.
Ita res passim in deterius mutabantur, & mirabilis atq; incredibilis in religione confusio magis ac magis increscebat, cum isti sacra obirent munia, qui nullis prorsus sacris initiati, nulla lcgitima autho ritate vel promoti vel misit essent. Et haec tamen omnia summe crant Euangelica, & purum putum verbum DEI, effuse hauddubio miserorum mor- italium caecitatem & dglirationem ridentibus malis daemonibus,qui ijs rebus mirifice delectarentur. Hoc tempore Argentoratenses,qui Zuinglij dogma sequebatur,illis,qui ex Gallijs & Belgio secta
392쪽
eo MnMTA rvs 2stv Urs RERUM rum nomine profugere compellebantur, in ipsa uni be sua templum occupandum tradiderunt,ut Ecclesiam constituerent. Huic aliquandiu praefectus fuit Iohannes Caluinus ex Gallia profugus, qui posteAGeneuesem in Allobrogibus Eccleuam occupauit. Is nouam quandam de Eucharistia opinione e suo
parum fano cerebro commentus, negat cum Zuin-glianis veritatem corporis & sanguinis Christi in Eucharistia, sed horum tantum energiam illic vult haberi.Non putauit Caluinus sua maiestate dignit, ut ipse minus aliquid,'uam caeteri,posse videretur. Itaq; hac nouam mundo iam pi ne vocordi doctrinam inuexit. Nec hoc contentus, etiam multa aliapclara & tali viro digna scripsit,quae quide ciuiso di sunt,ut citra horrore legi vix possint: quanquam ea quoque infelicissimis mortalibus non alio quam ipsius verbi Dei titulo obtruduntur.Sunt aute cum intolerabili in Deum blasphemia coluncta,ut,quod sceler1 & flagitia omnia Deus in homine operetur, quod lex Sc voluntas Dei *pe inter se cotrariet sint, quod diabolus iubente & volente Deo mentiatur in cordibus hominum,& multa alia,non verbis,sed flammis Tartareis vindicanda, qtine tamen ausus est quidam eius sectator Theodorus B Ea defendenda suscipere.Proh nciarios homines,si tamen hominec dicendi sunt, qui certe in humana ciugi e Tartarei
cacodaemones csse videntur. Vt autem suam egregiam doctrinam Caluinus ille miraculo quodam colirmaret,rem secit sempiterna memoria dignam, ut cognoscat posteritas, quibus dolis, fraudibus de imposturis uti non dubitarint,qui Catholicam E clesiam nostro aeuo sub Euangelij instaurandi praetextu sibi oppugnanda sumpserunt.Persuasit quandoque Caluinus iste misero cuidam,ut se pateretur
393쪽
imquam mortuum in templum deportari. rest il- le consentiente etiam eius coniuge. Porro Caluini consilium era ut hominem coram populo iuberet redire ad superos seu reuiuiscere, homineque mox , sese erigente,tam inaudito miraculo certam omni no & sacrosanctam in orbem terrarum doctrinam
inuexisse videretur. Sed o Dei clementiam,quq pero fidiosi hominis astum incredibilem noluit latere
mortales,ut sic mature ab eius co sortio se remouerent.Miser ille qni vivus in temptu illatus fuit,moro tuus inde elatus est. Cum em Caluinus propius a cessisset, si sua doctrina vera esset,eum iuberet reis sumpto spiritu surgere, ut homo callidus laqueo, quem alijs tetenderat,ipsus strangularetur,& om evintelligerent salsissima esse quae miseris pro verbo D EI venditaret,nihil prorsus sese commouit homo, quippe omni huius lucis usura repente priuatus.Porro coniunx illius, ea re comperta, eiulatu &clamore animi sui testatur necopinatum dolorem,
sed Caluinus eam egregijs pollicitationibus de liniuit, ne rem latius propalaret. In hoc vero se cinore depraehensus, fertur mox redijsse in sugge
stum, dixisse populo, Ecce hinc apparet imbecil-Missis
litas fidei vestrae, quod homo iste non potuit eX- Catamia citari a mortuis. Et fortassis persuasit hoc miser rimae illi concioni. Haec quidem de illo Calutano, multaque alia sparsit fama, quae iam feruntur Gallieo conscripta, & Latine conuersa, quandoque in lucem proditura. Aiunt etiam Parilijs repertas aliquot Caluini, Theodori Bezae,& aliorum elucsarinae hominum Epistolas, quae illorum nequitim egregie declarent, quas speramus breui in publicum edendas.Sunt enim eiusmodi, ut ubi in ho minii notitia vcnerin facile oes intellecturi sint, ci
394쪽
sint illorum nihil minus quam Euangelica consilla,& admodum perniciosi conatus. Haec ita scripsi.
quemadmodum a fide dignis accepi.Infra quoque, Deo volente, Luteri quoddam miraculum rcfere mus. Et nondum intelligent plus quam lethargo correpti mortales, quam infidis pastoribus anim Tum suarum salutem & curam committanti Scilicet istis hominibus hoc studio est,ut animas Christo, de non potius Orco,iucrifaciant. Accidit hoc anno quidda memorabile apud Vult ten bergenses. Extiterunt quida c Luteri schola, qui lepe operu reij cerent, dicerentq; holes Euangelicos
no obligari ad bona opera diuitis te s. Et sic quide
Luterus ipse ab initio docuerati Verum homo contentionibus & rixis natu suc destinatus, ubi haec vidit ab alijs doceri,acriter in eos inueco est, cum t men haec doctrina ex ipsius schola P dijsset: nec vidit homo inco sideratus,quicquid in huius dogmatis assertores scriberet,id ipsius iugulu vel maxime petere. Ferut Iohanne Issebiu huius dogmatis praecipuu fuisse defensore,sed a Lutero admonitum beo resilijsse.Ita licuit Lutero unam atq; eanderem modo asserer modo confutare: nec quicqua ta absurdu ab illo fieri potui quod no putaret homines p peram ab eo instituti,purii putu esse Euangelion. Mense Aprili Synodus Zuinglianoru doctorum Tiguri suit,cui etiam Bucerus & Capito rogatu Mosileensu interfuere.Ibi Bucerus mirifice se pursat, quod hactenus tantopere paci conficiendae studue rit,id se non sua voluntate, sed impulsu Lanigraiiij& quorundam aliorum fecisse dictitans. Disceptatum est ibὶ triduo cum illo de responso ad Luterum dando.Nam hic quo ue astutus ille,ut quida Zui
glianus scribit, ambigua loquendi sernia solidam
395쪽
IN ORBE GEsTARUM. 377 concordiam sancire nitebatur,quam ambiguam lo- Rucerus quendi ratione Tigurini non probabant,nec instar bigv-. i. Buceri obscure & captiose, ut ide Zuinglianus ait, loqui volebant,sed libere & aperte,ne cocordia su cata & insidiosa, qualem Bucerus ossicere voluisse non immerito illis visus est,postea maiores turbas pareret.Alij tamen a Bucero Psuasi,Luteru a Zuan-glio in Eucharistiae doctrina non tam re ipsa,quam verbis discrepare,quod fuit falsissimum,sicut Lute rus ipse testaturno uno loco, cu Lutero visi sunt in i quandam redire concordiam, sed quae re vera nulla. esse scut ipse euentus paulo post docuit. Immo & 30ςer πρὸ Bucerus ipse,qui hanc simulatam concordiam tantas tenu o , topere ursit, cum a Tigurinis impetrare non pos2 T g im M. set responsionem ad Luteru,qualem ipse vellet, ab illis non parum abalienatus est,licet antea non me diocriter illos coluisset. Sunt etiam alij quidam ab cillis facti alieni,licet videri nollent,& non pauci Linteranis accesserunt.Vtebantur autem isti, a Bucero, ut appare edocti,hac in re verbis&sententijs am biguis & perplexis,ne fraus cuiqua appareret, quo tamen vel maxime crevit hoc prodigiosum Euan
gelion: adeoq; Bucerus ipse in Evangelium Matth i i& Iohannis scribens,doctrinam de Eucharistia,quis
ante propugnara vi Lutero gratis caretur, retra-- ctauit.Et tamen hunc Proteum quidam neutrales,
id est,qui nec Catholic Ecclesie,'neq; Sectarijs ad dictos se videri volunt, licet interim non obscure nouas ipsi sabricent sectas,no dubitant pacis & pietatis inprimis studiosum vocare:scilicet pacis 3c pie tatis studiosus est,qui ut sese offert occasio, modo hoc,modo illud de una eademq; re dogma propugna facile etiam Mahometis Alcoranum approba
turusta non desit opportunitas. Zuingliani quidam ruinatio.
396쪽
mde B c Bucerant cociliationi,qua ille tam crebro nisus estres i* Zuinglianos cum Lutero in concordiam qualemcunque redigere,hoc tribuerunt,quod illis tribu eis dum est, qui prae nimio vini desiderio etiam faeccet hauriant.Nemo neque potest nequc debet ambige re, hanesnexpiabilem dissensionem propterea inter Euangelicos extitisse, ut sibi Catholici melius prospicerent,& a tam superbis, turbulentis Se inconst . tibus ingenijs rectius cauerent. Cιneres P. Apud Anglos hoc anno facinus insolens rex HGThomae προ micus designauit in cineres & ossa beatissimi marty--πtur. Het Thomae, Cantuariensis quodam Archiepiscopi. Eius corpus in theca gemmis & auro mirifice exoronata asseruabat iam aliquot seculis, eratq; eius martyris celeberrima memoria ob edita diuinitds ad eis sacros cineres innumera miracula. Visebantur illic gemmet incomparabiles: quidam vincebant oui an
serini magnituclinem, pietatis causa eo missae a m narchis & regibus,ad martyris memoria orna dam- Uerum Hericus rex nescio quorum instigatus consilio,non contonius gemmis & auro nudasse eius monumentum,etiam ipsas venerandas reliquias e
ussit.Nihil quidem sanctissimo martyri nocitu est, qui vitam cum Deo vivit beatam & sempiternam: sed mim profecto est, regem illum, qui paulo ante tanta constantia fidem Catholicam scriptis euulg tis defenderat, potuisse ad id infaustum consilium
deuolui,ut in martyris ossa ante annos sere quadringentos pro pietate caesi, tam atrociter del euiret.
Sed id genus multa audent Luterani & reliqui se larij,apud quos pleraque templa hodie non mul iam discrepant a ferarum cubilibu ς, & locis plano desertis,& in horrendam vastitatem redactis: qum quidem, nisi Deus rebus nostris prospiciat, nihil vide
397쪽
1N OI AB GAsTARVM. 379 videntur significare aliud, quam propediem In his Europae locis cultum D EI omnem penitus extinctum iri. Cum indictum esset a Paulo Pontifice Conciliu Luter; artis
ob certas emergentes rationes no iam Mantu , qui culi,Concia locus visiis crat opportunior, sed Vincentiae celc- tio ossere brandum,Luterus certos euulgauit articulos, quos di.
vellet suo nomine Concilio proponi. Verum illi . tam absurdi & impij ebat,ut no defuerint, qui Gemmanos dehortarentur,ne proponeret eiusmodi a ticulos Concilio, nisi vellent Germanos reliquis nationibus irridendos & ignominia notandos pro- pinare.Erant enim in ijs,qui ab ipsa quoque Augustana Confessione dissiderent. Verum etsi turpissimum est,in religionis negocijs diuersa sentire, &quod hodie assirmaris,cras negare, hodie asserere, quod heri negaueris,tamen hoc ai,ud Luterum &eius praeclaram sobolem non valde turpe putatur, immo vero frequens & solene est, ut eorum scripta testantur,licet id imperita concio non facile animaduertat.
Hac tempestate in Anglia direpta atq; euersa pasi MorastὸHasIm sunt monasteria: & vite monasticq cultores Ve- euertuntur
stem mutare coguntur. Caesi etiam fuere aliquot il- tu Ansia. lustri dignitate proceres,quod nollent regis improbandae lententiae subscribere. Multum in eo regno sanguinis fusum est: & sectarij quidem egregium conscripsere martyrologion,in quod retulere eti- am nomina illorum, qui sub regina Maria, de qua 'post dicetur,haeresis nomine plexi sunt.Vcrum illognemo Christi,qui veritas est, martyres dixerit, qui non pietatis,sed perniciosae doctrinae causa tolluntur e medio,ne multos sua peste corrumpant.
Videmus hodie summo omnium dolore, quo
398쪽
o feta a 38o COMMENTARIVs BREVIs RERUM progressa sit quorundam initio no seuere vindic ta audacia. Quae non hodie haeresum monstra existunt In Lituania sunt multi Arriani &Nestoriani, nec parum multas occuparunt ecclesias homines valde athei Se execrabiles, qui summam& summEvenerandam Trinitatem,proh nefas,vocant cerb rum tricipitem, Symbolum non Athanasianum,
sed Sathanasianum,& multa alia nimis horrenda Si principio seuera fuisset adhibita animaduersio, poterast omnia haec mala facile auerti. At nunc usque eo increuerunt,ut nullum appareat remedium.
Naufragia; Hoc anno Barbarusa insigne fecit naufragium, Barbari se amissis viginti millibus hominum, cum iam classe
educta,in nostros cogitaret.Illisit eas triremes tema pestas oborta Acroceraunijs cautibus,quarum fragmenta toto sere Dalmatico littore eiecta visebantur. Paulo ante insignem contra illum classem cdu-
xerant Paulus Potifex, Carolus Cqsar & Veneti duce Andrea Auria,& Uincetio Capellio Veneto.Erat simul naues supra CC. 8c quinquaginta,adeo Vt nu- quam sere maior noltrorum in Ionio mari classis h conspecta si plurimumque sibi metueret Barbarucsa, homo alioqui audax & imperterritus. Versim cum Veneti nollent pretsi dium Hispanorum milituin suas triremes accipere, ut quidam asserebant Ligures,nec Auria Venetis triremibus plane confidere licet Veneti culpam alio conferant, ut solent libenter homines, si quid perperam gestum sit, a so
'a tμr i omnem culpae suspicionem in alios amoliri: orta in Ch εβ a/μ-teram tempestas est,&nostri omnes, insequento &insul tante ac irridente Barbarusa, in foedissima fugam versi sunt, cum potuissent facile, ut quida autumant,illo dic totam Barbarussae classem delere Aperdere.Etiam quidem resumptis animis volebant Barn
399쪽
Iarbarussam inuadere quaterna acie: sed cum cunctantius sua consilia expedirent, Barbarussa retrocesit in sinum Ambracium. Magnam eo die Chri stiani tulεre ignominiam, quod tantae occasioni nosollam deest e,sed etiam in turpem fu am se conijc re no dubitassent. At tamen paulo post,ut diximus, ' incomparabilem Barbari cladem accepere, multis amissis triremibus,Deo Opt. Max. haud dubie Christianorum rebus opem serente. Verum id damnum , breui postea Solymannus sarciuit, ut est immensis opibus praedives,noua instructa classe.Μagnam vero inde cepit voluptatem,quod Barbarusia omnib' prope rebus inserior, nostros toto mari effugere compulisset. . . . . Vis horren Hoc anno multis Germaniae locis armati homines in aere visi sunt, & versus Orietem stella inus ratae magnitudinis,quae cruentos spargeret radios:&iuxta illam crux sanguinolenta, cum vexillo per
Sub initium Octobris rex Franciae Cameraci co-
uenit Mariam Belgij praesectam, Caroli Caesaris sororem.Inde pariter cum magna popa egressi, venerunt ad S. Quintini oppidum .Vbique regina incredibili studio S apparatu excepta est. Exactis diebus sedecim,alio itinere redijt in Hannoniam.Nihil noegit rex Franciscus,vt post et Mediolanum Caesaris benescio impetrare: sed Caesar praealto consilio &exacta ξrudentia,potentissimis Gallorum regibus amplissimum illum Italiae principatum ut adiunge re nullis rationibus pmoueri potuit, verit' haud
dubio,ne illo minime contenti, maiora tentarent.
Sunt qui Caesaris auaritia & toti Italiae dominandi Calui, a ialibidine factum scribant, ut tam pertinaciter Gallis Caesarem. Mediolanum negaret: sed illi corte temerarij sunt
400쪽
' principatum,quem maximis impendijs & dissicultatibus bellicis obtinuerat, rogatu Pontificis Clementis, Francisco Ssortiae liberalissime restituerit. Florentiam quoque ipsius armis domitam, Ale xandro Medici tradideri qui certe est insignis prinopatus. Eo tempore,quo apud Niceam Pontifex, Caesar& Franciscus rex fuere,Ioachimus Elector Brande
bursicus Saxoni Electori per legatum indicauit, se
certis nuncijs didicis e de Turcae in Germaniam ad uentu.Iam enim Valuodae ipse Turcarum Imper tor hoc significarat.Orabat igitur Bradeburgicus, ut Saxo certam ipsi,quam cuperet,pacis ineunde ra/tionem perscriberet:se cum Ferdinando rege porro acturum,ut apud Caesarem intercedat. Hic prin ceps Luteri quidem dogma sic complexus erat, ut Brunde, ratamen plerasque caeremonias Ecclesiasticas retin ret,& cum esset Caesaris atque Ferdinadi studiose noluit in foedus illud Smal caldicum transire.Habe bat autem in matrimonio optimi & Christianissimi Poloniae regis Sigismundi filiam,quae in hunc usq; diem,raro & eximio insignis pietatis exemplo se tur in Catholica religione costantissime perman re.Saxoniae Elector rem omnem deinde cum Lan grauio communica & illi simul respondent Bran deburgico,se quidem videre necesario totis viribuobuiam eundum esse Turcae hosti crudelissimo,sed tamen id fieri non posse, nisi ipsis certa & non dubia pax cocedatur.Ea erat eiusmodi, ut Iudices C merae nihil contra ipsos possint in causa religionis, qua etiam compraehendi volebant direptionem bo, norum ecclesiasticorum ratque ut ea pace frui liceae