장음표시 사용
411쪽
: IN ORBE GRsTARVN. di nriusdem anni mense Augusto aut circiter urce duce Barbarusa Castronouum Dalmatiae urbe ma ritimam,in qua erat sortissimum Hispanorum praesidium,non sine maxima suoru caede eXpugnarunt.
Paulo ante Caesariani id Turcis victis occuparant: sed ea res Solymanno impense doluit, nec quieuit, donec id Christianis sentiret ereptu. Sunt quis Lbant,quosdam Dalmatas ex urbe profugos, Turcis secreta urbis prodidisse. Habent Turcae enses in curuos,quibus & galeas & loricas ferreas nostroruscindunt: sed id inprimis nostris incommode cecidit,quod in ipso acerrimo cum Turcis costictu plus uia erumpente non potuere selopetiis uti. Porro Turcae in nostros atrocissime sagittas iaculabantur. Multa tum Christianoru millia trucidata sunt. Do tendu certe,tantum posse in populum Dei impuros illos Mahometanos, sed nostris viiijs illorum vires aluntur.Obiter tamen aduertendum, ex Hispanis a Turca hoc loco caesis plerosq; interfuisse Romanae urbis sub Clemente p. edisum et direptioni, ut non immerito haec illis clades accidisse videatur. Per hoc tempus,cum iam non pauci putarent sacramentarios cum Lutero redij se in concordiam, quod tam multis colloquijs & conuenticulis toties frustra tentatum suit,& Tiourini propterea a scriptis acerbis & contumeliosis in Luteranos abstine rent:ecce tibi Luterus libellum de Patribus & Con cilijs edit, quem ne videretur in solos Catholicos seripsisse,in eoipso Zuinglium per summam contumeliam Nestorianum fuisse dicit. Hoc male habuit Ti urinos ministros,magistrum suum tam honorisce pdicari a Lu tero, nec sibi hoc silentio transeundum nutarunt,sed datis ad Luterum literis, ad in 'cnt nominem, ne contra ultimam pactionem tam
412쪽
m e o MMENTARIVs BREVIs RARVM male de Zuinglio sentiret & scriberet. Luter' nihil illis respodit.Ita nunquam inter istos Sectarios nisi
ficta & simulata pax fuit,quippe qui non id spectarent,ut veritas vinceret,sed ut ipsi P . se quisq; prPclaram orbi doctrinam & nouam luce invexisse viderentur,atq; hoc nomine apud vulgus insigne sibi nomen copararent. Inde adia est quod cum Saxo nici quida Ecclesiast Luteru 1tium mire prεdicaret,& ipsi D. Paulo conferre non verercntur,atq; Omes alios Euangelij istius noui socios nihil esse dicerent ad illu suum Apostolum & Eliam, adderentque tandem,ad hanc laudandi Luteri necessitate ipsos adegisse illu Thrasonicii Gallu, que hauddubie Caluunu accipi volui: Caluins no feres Lutcru sibi anteferri, egregie illos Saxocs luteranos perstringit,in ter alia sic dices: Uitia P virtutibus exosculari,stultutis &pra poster affectatiois est. Minus etiam excusabilis inconsiderati 1eli feruor,quod scriptura tuispiter& pudendum in modum corrumpunt, Vt D. Iohanis Baptistae spolijs Luteria exornent. Quanuisem non neget etiam in Iohanne Baptista factu esse, quod de venturo Elia praedixerat Malachias, voluttamen de Lutero intelligi hoc vaticinium, quia sit Elias ille,per que restituenda fuerint omia: & quod in Iohanne Baptista semel factu est no obscure tam. Prophetet quam Christi testimonio,in Lutero fuisse iterandum. Qua falsitate no minus foedarunt Luteri nome,quam Aegyptij Ieremis,corpus sepulcruq;
eius adorando. Atq; ut Eliae nonae Lutero coceda- tu sacrilege tame est temeritatis, asserere vltimum
Eliam,ac si pricisa esset manus DEO, ne quem pri stantiore paremue postea emittat.Ita Caluin',haud obscure indicas,si velit ipse Lutero pstatior haberi Sed istano videt mud',nescio q Lethargo oppres'. - . Antiq
413쪽
licos turbarum omnium culpam conferre niteban
tur, cora illo in holicet religioni addictissimo Prin.
cipe dicere no sunt veriti,hoc tempore Deu Euan-gςlij sui cognitionem excitasse,quasi antehac Ge mania Euangeliu nescierit, &ab apostatis demum M votifragis monachis illud discere debuerit.Eode tempore Protestantes Ordines ad Galliae regem noparum blandas scripsere literas,ri si quid a Caesare durius expectandum esset,liaberent potentissimum regem sibi consanctum. Caesar cum legatos Prote sitantium audiuisset, se deliberaturum respondit. Multum hic iterum urgebant legati illi, ut Came- Posiμlata rariudicibus hori liceret pro illis ferre sententiam, Lea tora qui se quererens rebus & facultatib' suis sub Euan-lselij praetextu primari, quales querimonii a Ieros cathoIico & Monasticae vitae cultoribus funi non' rarae ad Cameri iudiciu deserebantur. Dicebat Cais etholici,se iniuria rebus suis spoliari:asserebant con ira EuangeIici , iure id fieri, quid falsam colerent doctrinam &QIn hac autem controuersia non licebat atholidis id supremum Imperii iudicium pro- ubcare, sed ψportebat eam ferre sententiam, quam apostatae & incessis nuptijs polluti monachi, suis migistratibu perseasissent veram esse & prorsus Euangelica es. Hoc miserum erat &'calafimitosum,tainen sic habebat pura doctrina noui Euange lij. Caesar cogebatur ob temporurn iniquitatem pleraque dissimi ilare, cum tam multis ijsdemque molentissimis 'premeretur hostibus. Indixit nihi-
minus Conuentum Principum Spirae, qui ta-
414쪽
3 s COMMERTAR Ius Ba 2 vas RERUMmen ob pestis saeuitie translatus est. Hagenoam, cu1 Conuentus Ferdinandus rex Caesaris nomine praefuit, Caesare ImperjH alijs occupato.Ip.hoc uentu Lutera'i noluerunt xe pondus aliquod habere eam quorundam articulorum conciliatione,quam Augustae septem ab utroque parte collocutores cssecerant. Petierunt etiam colloquium Uuormatiae habedum, & impetrarunt Sed in cQ colloquio parum consectum est. ii Sub boc tempus Legati Protestantium ex Anglia redierunt,&in conuentu Sinaifaldiensi,quem Pr testantes tum agebant, cui in tererant Luteran*rum doctores antesignani, Ionas, Pomeranus, MelAn
chthon, Crucigcr,Bucerus,narrauerunt statum religionis in Anglia,Sc quemadmodum rex ipse Henricus in familiari colloqui dixisset, Protestantium theologos de praecipuis quibusdam cotrouersis re bus non recte sentire.Nam etsi rex ille proe ter di
uortium,cuius ante non semel meminimus,a Pontia
sic qui illud probare noluit,abalienatus erat,iam. Lutori dogmata pleraq; prorsus e suo regno profligauit.Hoc vςro non placuit Euangelicis dogma tistis,qui suos principes vel maxime eo incitabant, ut potentissimoru regum colunctis viribus & micitia,sese contra Pontificem & Caesarem munir si quos timebant ipsis bellum molituru* propter tatam religionem. Post dies p*ucos Theologi Pro testantium scriptu exhibuerunt,cuius hic erat sumana,non esic dilccdendum ab Augustana confessio
ne & cius Apologia.Hocqvidem illi Theologi prae, se serebant,sed mentita est iniquitas sibi, cum ab illa
consessione etiam author ..t architectus eius Μ lanchthon discesserit, eamque non semel mutarit:
adeoq; Luterani plerique hodie summa acerbitate id Melanchthoni& plerisq; alijs Augustanae con
415쪽
sessionis professoribus ob ij ciant, quod ab ea eonfessione turpitὸr defecerint.Nec est contentionum inter istos ullus finis,ut miru sit non aduertere Prinscipes,no posse illos homines Dei spiritu regi, qui in doctrina Euangelij,ut ipsi vocant,tam impuden-tὀr vani sunt & instabiles ac vatij,tamq; scedis inter se dissidijς distrahuntur. Approbat confessio liberia , , . urbitrium,quod tamen Luterus & CaluinuS, mul-n . tiq; alij Sectarij pertinacissime negat,Deum ipsum, si 'quod sine horrore dici non potest,scelerum omnisi, authorem facientes.Non reijcit Missam Consessio, ,' 'g licet ea Missa Luterana sit potius quam Catholica. Sacramentarij vero,qui & ipsi sub hac consessione delitescunt,aut se delitescere fingiit, ipsam quoque Luteranorum Missam si no superstitionis, certe ludi cuiusdam loco habent.Non negat Confessio veritatem corporis & sanguinis Christi in Euchariastia,Sacramenta ij irrident.Luterani alij bonorum operum merita asserunt,alij refellui. Melanchthon ipse huius Confessionis author,in Consessione an firmat,in coena Domini sic enim vocant Eucharistiam corpus &sanguinem Christi vere adesse, sed
idem ipse in Caluini errorem,aut certe nouum Sacrametariorum dogma postea deflexit. Quanti igitur,obsecro,ea facienda est Cosessio, quam nec ipsi sequuntur,qui eam conscripsere,eam iactitant,eam V . perpetuo nobis obtrudui,& ab ea se discedere nol- ile turpiter mentiuntur Nihil certe isti faciut aliud, . . . . suam quod grauissimum aeternet salutis negocium in ludum vertunt,& quod de medicis alia significa,tione dici solet,animas negociantur. Circa hoc fere tempus missa est a Caesare & rege Lὸ 'BAGalliarum Francisco splendidissima legatio ad V v his, nerum Rempublicam, ita ut Veneti ipsi faterentur
416쪽
398 co MMENTA Rrvs B uvis 'nRVM nihil ipsis unquam specie legationis ad dignitatem
honorificetius accidisse. Caesari nomine misiis suis Alphonsus Daualus vastius, procera corporis sta
tura & multa oris dignitate conspicuus, rerumque
gestarum fama clarissimus, & CaesarIs in Italia dux
1ummus: Porro regis Francisci nomine Hanibal diis Gallicarum copiarum ad Taurinum praefectus venet; a Erat tum temporis Veneta Respublica vehemented Naas amicta a Turcarum tyranno, qui non solum Cose cyram, Cretam & insulas Cyclades mirum in mo dum,diuexarat,sed etiam mercatores Venetos BD 2aniij atq; tota Syxia & Aegypto in catenas conij-ci,eorumque res & merces magni precij in fiscumr ferri iussera adeo ut tum nequaquam tuta esset Vesnetis more solito nauigatio, atq; praeterea summa
rei frumentari , qui ex Macedonia & Grscia facile peti posset,inopia premerentur. Atque hoc quidem tempore, cum repu legati adessent, inducijs cu Solymanno pactis fruebantur,quorii tempus iam P puemuxerat.Itaque hoc rerum statu licet Vastius prae sertim Caesaris legatus diligenter in id incumberet,
ut cum Caesare & Gallo coniunctis armis Turcam pariter oppugnaren tamen Venetus Senatus nihil
adhuc certi & coperti habens de Caesaris & Fracisci regis solida amicitia,ingenti quidem studio & omim, .s; ha, honoris Ossicio eos legatos prosecutus est,at nihilo e maris, mu u. p ulo post Aloisium Badoerium ad Solν
ea ιιιont mannum pacis conficiendae causa misit, certis illi, k ' quibus apud Solymannum ageret, conditionibus praescriptis .Eas conditiones Solymannus quorun dam proditioe,quae multas perdit Respublicas,iam perceperat, & legatum Aloisium, ita ut iustus erat quaedam dissimulantem, seuere corripuit, dicens se, , iam scire quid a Decemuiris definitum esset.Ea ob-
417쪽
i Mao Bh ors TAR v M. Ξurgatio e territus legatus, supra etiam, quam sena res permisera Solymanno cocessit,ut pax conciliaretur.Ita tum Solymannus cum Venetis pacem se
cit, traditis illi Nauplio & Epidauro Peloponnesi Eam pisvrbibus,& Nadino atque Labrana Dalmatis castet iram. lis,non sine magno Venetet Reip. detrimeto. Post ea vero diligenti habita inquisitione depraehensi proditores,graui supplicio affecti sunt. . Q Cum Caesar Carolus es et Gandaui,vcnit ad eum Dux Iuliacensis,qui iam Gqldrensem quoque principatum ultro ipsi oblatum possidebat. Voluit ille Princeps Cesare de pace transigere,sed nihil tum effectum est.Interim Galliae quoque rex, ubὶ se videt spe obtinendi Mediolanensis imperij frustra tum, a Caesare fit alienior, iungitque amicitiam cum Iuliacesi principe,desponsa isti,ut quidam scribunt,Iohanna e sorore Margarita Nauarrae regiae nepte,puella longe omnium totius Galliae opulentissima. Ea amicitia non bene cessit Iulia censi prin- cipi,uti postea referemus,neq; eae nuptiae suum habuere processum. Hoc anno Thomas Cromelius, ex humili loco . ad supremam a rege Angliae Henrico VIII. dignitata Vrq qtem euectus, ab eodem capite damnatus est. Fuerat
is,nisi fallor,qui in Episcopii Roffensem Iohannem Tischerium,Thoma Morum, & plerosq; alios reli- fiosos viros seuerissime iussit animaduerti, sp noluent rogis cu Catharina diuortiu & quaeda alia ap*bare.Non desunt,qui se valde beatos putent, si magnoru princinu gratia fruatur,eiusq; tum obtinendae, tum conseruandae causa multa plerunque faciut Iraeter ius fasq;:at pr potentis Dei iusto iudicio ta- es non raro suae stultitiae meritas dant poenas,gratia Principum in odium versa: quemadmodum legi-
418쪽
nihil ip sis unquam specie legationis ad dignitatem honorificetius accidisse. Caesari nomine misi is suit
Alphonis Dauatus Vastius, procera corporis sta tura & multa oris dignitate conspicuus, rerumque petarum fama clarissimus, & Caelarssin Italia dux summus: Porro regis Francisci nomine Hanibal diis Gallicarum copiarum ad Taurinum praesectus venet3 a Erat tum lcmporis Ucneta Respublica vehementer Turcaas amicta a Turcarum tyranno, qui non solum Corcyram, Cretam & insulas Cyclades miram in mota dum,diuexarat,sed etiam mercatores Venetos BDYaniij atq; tota Syria & Aegypto in catenas conij-ei,eorumque res & merces magni precij in fiscumr ferri iussera adeo ut tum nequaquam tuta esset V netis more solito nauigatio, atq; praeterea summa
rei frumentarie, quq ex Macedonia & Grscia facile peti posset,inopia premerentur. Atque hoc quidem tempore, cum reἶu legati adessent, inducijs in Solymanno pactis fruebantur, quoru tempus iam P pueffluxerat. Itaque hoc rerum statu licet Vastius prae sertim Caesaris legatus diligenter in id incumberet,
ut cum Caesare & Gallo coniunctis armis Turcam pariter oppugnaren tamen Venetus Senatus nihil
adhuc certi & coperti habens de Caesaris & Fracisci regis solida amicitia,ingenti quidem studio &omi honoris officio eos legatos prosecutus est,at nihilominus paulo post Aloisium Badoerium ad Sol
mannum pacis conficiendae causa misit, certis illi, quibus apud Solymannum ageret, conditionibus praescriptis. Eas conditiones Solymannus quorun
dam proditioe, quae multas perdit Respublicas,iam perceperat, & legatum Aloisium, ita ut iussus erat quaedam dissimulantem, seuere corripuit, dicens se iam scire quid a Decemuiris definitum esset.Ea ob-
419쪽
Ξurgatio e territus legatus, supra etiam, quam sena tus permisera Solymanno cocessit,ut pax conciliaretur.Ita tum Solymannus cum Venetis pacem se
cit, traditis illi Nauplio & Epidauro Peloponnesi Eam pisvrbibus,& Nadino atq; Labrana Dalmati et castel- ιrant, lis,non sine magno Veneti Reip. detrimeto. Post ea vero diligenti habita inquisitione depraehensi proditores, graui supplicio affecti sunt. bCum Caesar Carolus es et Gandaui,vcnit ad eum Dux Iuliacensis,qui iam Gitldrensem quoque principatum ultro ipsi oblatum possidebat. Voluit ille Princeps Cesare dc pace transigere,sed nihil tum effectum est. Interim Galliae quoque rex, ubὶ se videt spe obtinendi Mediolanensis imperij frustra tum, a Caesare fit alienior, iungitque amicitiam cum Iuliacesi principe,desponsa illi,ut quidam scribun Iohanna e sorore Margarita Nauarrae regina nepte,puella longe omnium totius Gallice opulentissima. Ea amicitia non bene cessit Iulia censi prin- 'opi,uti postea referemus,neq; eae nuptiae suum ha- buere pro sum.
Hoc anno Thomas Cromelius, ex humili loco ad supremam a rege Angliae Henrico VIII dignita ' 'tem euectus, ab eodem capite damnatus est. Fuerat v p is,nisi fallor,qui in Episcopii Roffensem Iohannem Escherium,Thoma Morum, & plerosq; alios religiosos viros seuerissime iussit animaduerti, i noblent regis cu Catharina diuortiu & qua da alia ap*bare.Non desunt,qui se valde beatos putent, si magnoxii principu gratia fruatur,eiusq; tum obtinenda tum conseruandae causa multa plerunque faciut praeter ius fasq;:at pr potentis Dei iusto iudicio tales non raro suae stultitiae meritas dant poenas,gratia Principum in odium versa: quemadmodum
420쪽
die, COMMENTARIvs BRTUIs Rrnu MIegimus olim Perillu Atheniesem insignem fabrum Phalaridi crudelissimo tyrano,ut illi placeret, aen um fabricasse taurum,in quem coiecti homines, &ς igne supposito dire cxcruciati, non humanam vo- Pressi sus cum,sed bovis mugitum. edere viderentur, ab ipsopticium. 'glaride, cuius gratiam venabatur, primum in ilialam saeuissima carnificinam coniectu esse, malumq; consilium ipsi consultori pessime cessisse. . Hoc anno Carolus Caesar graui edicto proposito,per omnes ditiones suas haereditarias Germaniae inferioris omnibus interdixit lectione libroru In ed civ ς π reei & quorumcunque aliorum ii reticorum.in im tib ρε bψ' morigeros capitis poena decreta est. Hoc vero etsi plerique permoleste ferunt, putantque omnibus eiusmodi librorum lectionem permitti debere, o mcn consultissime fit,nec est in Ecclesia nouum,sed . , etiam longe ante mille annos tempore Nicenae ilia NHel' ' M' Fu, sanctissimae Synodi non modo ipsa synodus cie- H Itqr Afri & sectitorum eius libros coburi iussit, verum D η- - etidi m Constantinus Imperator Christianissimus inapitis sententi in tulit in eos omnes, qui eos occultassent libros,, non statim combussissent. An non Apostolus ipse haereticum hominem post unam&alteram correptionem vitandum dicit, &sermones haereticorum instar cancri serpere Pauci sunt eo tu dicio praediti,ut possint verum a falso secernere, &de dogmatibus iudicare:& multi quidem hoc iud eium sibi tribuunt, & legunt indiscriminatim scripta quorumcunque, sed capti & illaqueati insidiota sissima versuti silmorum hominum blandiloquetia,
dant poenas confidentiae de tomeritatis suae. Recte igitur etiam ante mille annos Gelasius Potifex crumtissimus libros haereticos damnauit& cauendos