장음표시 사용
421쪽
. .sN ORBE GEsTARUM: orprohibent haereticorum librorum lect onem, nὰ scilicet incautus lector exitiale virus imis visceribus . hauriat: dumque se non potest ex callidisssimorum hominum argumentationibus extricare,falsum pro vero amplectatur,atque sibi jpsi mortem consciscat sempiternam. Certe de Apostolis & eorum discipu- 967οπlis Irenaeus sancti simus & Apostolorum aetati pro- quin vita inximus scriptor, libro 3. Contra haereses testatur,eos rant bar ne verba quidem commutasse cum quopiam eo , ii s. qui veritatem adulterant atque deprauant: nec dubium quin illi magistratus non recte consulant subuditis suis, qui in suis ditioibus & urbibus p mittunt
palam prostare damnatos codices & scripta haeretica. Nam nulla sere alia rc tam multi capiuntur &percunt apud Catholicos , quam quod eiusmodi perniciosos libros facile sibi coparare possunt,disitis mulante interim Magistratu, in quem illorum perditio,viverendu est, redundabit. Multi haec modo parvipendunt,sed ubi ventu erit ad tribunal Christi aequisiimi iudicis,iam parvipendere non licebit. Multis locis horii temporum Sectarij quidam non modo Catholicorii, sed etiam alioru Sectariorum ab ipsis discrepantium libros,seuerissime omnibus suis interdicunt, Catholici vero plerique id negligunt admodum perniciose. Hoc obiter admonere Recte roavissim sui ut pius lector nouerit,non solum no re- bibetur I praehendendos,sed etiam praecipuo studio dc amo- ctio libro re complectendos Pontifices, Imperatores, Reges, haereticora. Principes & Magistratus omnes,qui e totis suis ditionibus damnatos libros proscribunt, eorumque lectione subditis omnibus interdicunt: perinde ut suis liberis parentes illi,qui modis omnibus cauet,
ne quid ab illis toxici aut exitialis cibi potusve su
422쪽
t probastur Societasiro. COMMENTARI Vs BRFVIs RnRvarHac tempestate Angliae rex Henricus, claris irPrincipis Guillelmi Cliviae Ducis sororem Annam, quae illi quarta fuit coniunx, repudiat, & Calliarinam Hauardam Ducis Norfolciae ex fratre neptim, quinto matrimonio sibi coniungit. Porris L dint tres nouo Euangelio addictos,atque in ijs Rober tum Barnum, cremari iussit .His alios tres pari p na plectendos adiunxit, qui Romani Pontificis primatum, & Catharinae Hispanae coniugium approbabant. Huius anni mese Augusto obijt Parisus Guilietamus Budaeus, vir citra controuersiam summa cruditione, & apud Gallorum regem magna authori o. Multum illi viro debent studiosi omnes, quibus plerisq; doctissimis lucubrationibus suis no parum contulit. Voluit absque ullo fastu corpus suum s pulturae tradi, modestiae causa,vt opinor,unico tantum lumine praeeunte.Reliquit undecim liberos,&non paucos libros ab ipso elucubratos. Moritur etiam hoc anno Iohanes Hungarie rex, relicto insante sub tutela Georgij monachi,qHuno gariam omne, quet illi paruerat, in pueri etiamnum in cunis vagientis verba iurare compulit. Ea res noua bella peperit, quae Hungariam Turcis occupandam obiecere. Fuit huius anni stas memorabili siccitate grauis,
& vini quidem preciosissimi serax, & siliginis pro
uentu mediocris: sed sceni,olerum,& id genus ali rum rerum, quae ad victum hominibus praesertim tenuioribus necessaria sunt, magna penuria. Hoc anno a Pontisce Maximo Paulo III. approbatum est institutum Societatis Iesu, ius professoares licet hodie maximos toto orbe in vera propa
423쪽
IN ORBE GESTARUM. Ap inmanos & Iudaeos fructus proserant, nihilo minus no desunt pio huic instituto multi heutiquam pro bandi calumniatores & obtrectatores,exijs pr se tim, qui se Euagelicos dici quam vero Euangelicos' pr stare malui: ea propter nonnihil hoc loco de eo ipso instituto dicendu est,ne quis rei ignoratia de ceptus erre aut maledicorii linguis vel scriptis s de commodet. Instituti huius primus author & inchQ- sori, Mi isator suit Ignatius Loyola Cantaber, nobili B rQ- IUulisse num familia ortus. Is ob singularem prii dentiam de tui. animi fortitudinem cum Galli arcem Pompeiopolitanam acerrime oppugnaret,praesteti munus ad prus,strenue se suosq; defendit: sed ladem in viro que crure grauissime laesus,& a Gallis captus cst fa, crurum vulnera postea ei vitae in melius commutandae no minima causa fuere.Nam dimisus a Gallis, cum ex ijs vulneribus lucredibiles noctu diuque ferret dolores,ad sese redijt, mundi vanitatem, cui iam plus satis addictus fui sci; & vitre breuitate aliarius perpendit, diuinisque & aeternis, quas hacte
nus non magnopere curasse rebus animum adijce re coepit. Contigit interim, ut annum integrum Seeo amplius. ex morbo decumbenti in manus veni
rent Vitae Sanctoria, quas cupide legentem mira iniscessit religio, dolor quoque ob admissa superioribus vitae spatijς peccata, denique cupido vitae de inceps aspere & seueriter transigendar, agendaeque poenitentiae. Curatis igitur vulneribus ita se compas rrat, tanquam ad Ducem Nagera prosectimi S,re au- medita intem vera spretis omnibus mundi huilis Voluptati- , ira .mbu ς &vanitatibus, relictis rebus & facultatibus sui , dati burim. Christo deinceps militaturus, in ipso aetatis flore agebat quippe tum annum aetatis XXVI. ad celeberrimum Montis serrati templum se contulit, ubi - CC a v
424쪽
vestibus lautioribuς & Sericis exutus, quas pauperi cuidam dedit,eius laceras rursus induit: tamque rigidam Sc omnis virtutis studiosam aliquadiu vitam egit,ut permultos ad Dei amorem suo exemplo inflammarit. Degebat ad tempus solitarius in specu quodam ad littus fluuij per campum Manresanum decurrentis,facies dignos fructus poenitentia que- admodum Domini Baptista Iohannes in Evangelio hortatur. Id temporis literarum rudis suit, sed Spiritussanctus & mirabili eum collustrauit lumine,& singulari erga proximos amore succendit. Inde inrauperis peregrini habitu se contulit Hicrosoly Abu H rq rna,locasicra supplex veneraturus, in quibus Chri- Db m. D EI etiamnum expressa extant vestigia. Ijs vero locis usqueaded delectatus est, ut nihil optarit magis,quam aetatem omnem illic degere:verum di uinitus cst admonitus, ut in Occidentem reuerteretur.Itaque in Hispaniam redit,& primo Complu-tum,post Salamanticam se conscrt, ibiq; literis dat operam: cumque in vili habitu,sacco coopertus,palam homines ad poenitentiam hortaretur, nulla ac cepta ab Episcopis concionandi potestate, nec eru- ... ditione sufficienti praeditus, bis in carcerem conie- ρηθέ/t tr Inquisitoribus tanquam de doctrina su-
- - ς ς spectus,examinatus est,sed tandem extra Omne noxam integer vitae scelerumque purus repertus,e curis,hila stodia dimissus, Lutetiam Parisiorum se contulit: sis δε, dὸ tque Vialijs docendis & ad Christum conuertentar inuri dis magis esset idoneus, decem annos literarum illic studijs,corpore debilis, & rerum prope omnium inops,nisi quantum aliorum liberalitate & propria
mendicitate sustentabatur,impendit:toniumque labore de diligentia assecutus est,ut breui artium magister creatus sit. Nec interim cessabat verbo & ex
425쪽
plo homines prouocare ad poenitentiam, idque . adeo,ut mirabili vitae ac morum citis integritate &flagranti in DE V Μ amore permoti aliquot insigniter docti viri,illi se socios Sc imitatorcs adiugero non dubitarint. Postea in Hispaniam redit anno Glutis atq; inde Romam prosciscitur,quo etiam socij cius viri
cumprimis venerabiles se contulerunt, ut una Hic rosolymam religionis ergo proficiscorentur.Ante
vero quam Romam venissent, Vcnetijs illi egregij j viri in domibus hospitalibus pauperii summa cum humilitate versati, incredibilό studium aegrotorum Exempla
morbis curandis, incribus obligandis, putidae sa- verae pie niei detergendae impenderant,a que ea rarae cuius- eatis. dam virtutis de se documenta praebuerant, Vtiδm omnibus admirationi essent. Roma deinde iterum Venetias reuersi, audiunt ob pacem inter Turcas ct Venetos per id tempus ruptam, non patere adi tum ad loca sacra Hierosolymorum. Mutata igitur necessario sententia, septem ex illis,Sacris initian tur,atque ad sacerdotium promouentur: sed ita, ut Coi temptis facultatibus omnibus, ad pedes Veralli Archiepiscopi Rosonensis,legati Apostolici,volu notariam paupertatem ultro prosesii sint, ut liberioribus animis totos se lucris animarum impendere
possent.Et ipse quidem Paulus III. Pontifex, ciuς legis Ecclesiasticet,qua cauetur,ne quis Sacris initi tu qui non habeat unde possit honeste vivere, eis gratiam fecit.Data tunc illis septem facultas est, ut confestiones peccatorum ubique recipere possent. CCeperunt tunc per urbes Venetae ditionis in Italia cum ingenti feruore & fructu incredibili praedicare verbum DEI. Postea simul omnes iterum Romam petunt,ubi post multa rarae pietatis,modestia
426쪽
tis Iob. 66 eo MMxNTAMus pnivis R. TRVM innocentis,eruditionis edita exempla,malo daemone illorum pios conatus retardare conante, multis, sunt & varijs molestijs exagitati,quq tamen illorum institutum & nomen mirifice illustrarunt & amplus carunt Interca temporis, cum non pauci ad illorum sodalitatem accessissent,per Contarenum lon-
ge doctissimum Cardinalem potunt a Paulo III. Pontifice instituti sui co firmationem. Ea in re nihil se Pontifex difficilem praebet,non obscuris indicijs
iam praesentiens,quam illorum vivendi ratio Christiane Reipub. iuuandae esset accommoda & opportuna: ne quid tamen in re noua inconsidoratius egisse videretur, principio cauit, ne ultra sexaginta in cam societatem reciperetur.Fuit hoc anno as o. Cernens autem idem Pontifex, quantos illi in dies fructus facerent,rursus anno is 3. eorum Institutu, quod Spiritum anctum habere Authorem & Pro curatorem minime ambigeret, confirmat, nec iam certum sociorum praescribit numerii, quippe quos vel maxime auctos & multiplicatos optarct. Haec sunt huius Instituti initia. Quis vero cius P gressus fuerit, quantum breui tompore creverit,&in omne terraru orbem,ad extremos usque Indos &Aethio. Pes atque Antipodes, se diffuderit cum incredibili animarum fructu,& barbararum quoque nationum ad Christianismum traductione,haereti corti ad Catholicam fidem reductione, innumerabilium iam plane deploratorum & desperatoru ad bonam seu gem reuocatione, si dicere velimus, opus crescet in immensum. Quanuis aut in hac Societate Iesu mul ti sint viri excellenti doctrina & rapa virtute, non tamen faciunt,qucmadmodum hodie fratres Euangelici,qui a nemine missi, currunt, falcemque suam impudenter mittunt in messem alienam: sed Roma-
427쪽
no pontis es atque totius Instituti primar o Praepb.
sito se totos permittunt, atq; ab illorum voluntate obedietia penitus pendent:quicquid illi iusserint, id citra ulla Societatis tergiue sationem imperterriti excquuntur, etiamsi Ies praesentissimum,quod sepe fit, vitae discrimen adeundum sit.Inde adeo accidit, ut cum no sust volun late,sed iussu superiorum multa stpe difficilia & ar dua munia obean ea tamen singulari quada dexte- .ritate, praesenti Numinis fauore freti, exequantur: sicut euidentissime videre licet in illis, qui apud seoxas & barbaras nationes Christi Euangeliu hodieq; praedicat,& hactenus pridicarunt, qui licet plerun- que supra vires humanas noctu diuque grauissimiς i baptizandi, concionandi, consessiones recipiendi, Sacramenta administrandi,& id genus alijs pietatis laboribus occupentur, non tamen delasantur ani mo: quin & corporis ea fruuntur valetudine & ro
ijs in EtlM, G gloria illis in locis sunt edita mira- eislicula,Domino illis cooperante & sermonem confr- in mante sequentibus sigἀiς. Ut vero ad Germaniae amplissima&Romanet Sedit quondam obseruan-i 'tissimam nationem copiosissimus ab hae Societ i te fructus manaret, praestantissimus vir Romanae
Ecclesiae Cardinalis Iohannes Moronus, qui in Synodo Tridentina Pontificis legatus fuit, cumi Ignatio huius. Instituti Praeposito egit de constru- endo Romae Collegio, in quo maxima Germa norum adolescentium multitudo optimis discipli Cρἰ-g nis & vera pietate liberaliter & gratis instituere: Germ πη-tur, nec tamen eo nomine, ut in I E S U Societata Rqmη.j tem adolescentes illi pellicerentur, quod qui dam falso calumniantur, sed ut ab eius Societatis cumprimis eruditis & religiosis Patribus praeclare
428쪽
o8 eo MΜrNTARrvs BREVI s. RERUM instituti,in Germania remitterentur,ubi sacris conscionibus S alijs pietatis exercitijs Germanos suos, versutia insolentium dogmatistarum in varios pugnantesque errores seductos,ad Catholicae fidei s
ceritatem & unitate reducerent. Quantis vero sumsptibus& laboribus ea res constiterit, nemo facileti dixerit:& possent iude,modo vellent,haud obscure colligere Germani nostri, quo animo Pontifex MCardinales sint in Germaniam, qui immensis impendijs collegium illud aedificandum & studiosos, Germaniae adolescentes gratis illic rebus omnibus' necessarijs afficiedos,optimisq; artibus egregie instruendos curarunt.Et ipse quidem immortali propterea nomine dignus Cardinalis Moronus ad ideCariatilia Collegium sustentandum & amplificandum, non Horonuri minus opis & adiumeti,quam ad instituendum adisi fert. Ea vero res,tamque felices in Germania & alijς locis huius praeclarae Societatis processus, sitanam inprimis,deinde nouos nouorum dogmatum sato res atq; buccinatores,miru in modum discruciant. Vident enim suis conatibus in dies magὶs ac magis ab huius instituti vim obuiam iri: vident multos de suo grege detractos,ad ovile Cnristi reduci: vident non paucos Catholicos,superioris vitae impuritate& foeditate damnata, redire ad studium puritatis &innocenti :vident denique non solum vitY integritate,sed etiam multiplici & rara eruditio e plerosq; huius Societatis adeo instructos, ut, quod alioqui impotenter Se petulanter nimis in Clero nostro facere solent,nec mores illorum,nisi plane impudentes esse velint, carpere, neque ullum doctrinae R nus in plerisque desiderare queant. Hinc illud plus quam Vatinianum illorum in hanc Societatem odis
um, hinc illa conuicta probraque iactandi saeua li-
429쪽
IN ORBR GESTARUM. qQ 'bido, quod cum revera mores repraehendere non possint,nisi per calumniam,in Societatis nomen pes . tulanter incurrui, modo Iebuzitas,modo prima de
tracta syllaba Suitas,inprimis aute Aefuiuider Germanice, tanquam IESU aduersarios vocant: saepius etiam atros equites, quod pleriq; omnes pulla veste viantur: quasi vero eiusmodi cauilla quicquam noceant lauciatisiimae Societatis patribus,& non poti- us Sectariorum petulantiam declarent. Scilicet no- Iob. 7. et Io, cuit ipsi Christo, quod daemoniacus,quod turbqs Matib. I i. ductor,quod vorax & potator vini a calumniatoribus dicebatur. Quanquam non ignoro,etiam quos dam bonos viros interdum aliquid erga hanc soci- - .etatem humanum esse passos: sed id inde accidit, q, sonstri nondum certam haberent ipsius Societatis notio 1'ictoraei ex nem. Mouetur enim sinistris suspicionibus non unq i Φr v etiam homines non mali,quia homines sumus,& ut homines, non raro fallimur. Certo autem mihi per. suadeo,quisquis eius Societatis res bene compertas habet,eum non nisi bene de illa sentire posse. Multi sane hoc calamitoso secuto,quo tot emergunt iampridem damnatae haereses,nouis istis & mire varijs dogmatisti qui ut plurinium literarum politiorum& linguarum peritia sese venditant, huius Societa tis pro sessores esse diuinitus oppositos sentiunt, ut illorum perniciosos conatus solida & vera eruditi one atque minime simulata vitae integritate pessum premant. id quod multis locis Dei benignitate fieri videmus:atque utinam pleriq; illis viris tam se gratos praeberet pro magnis & multis laboribus, quos
pro iuuanda Christiana Repub. bona fide contine ter exantiant, quam id illi bene merentur. Certe CaesarisD- Christianisiimus Imperator Ferdinandus quam ip- vor ergaso
penso in illos sit animo,aliquo; eius instituti con- cietati Iesu
430쪽
stitutis Colle ijs,ijsdemque non contemnendis pro uentibus,qui bus studiosi alantur, attributis, regia
plane liberalitate declarauit. Logum esset enarrare, quot praeterea tota fere Europa eius Societatis in 'maximis Principibus collegia passim sint condita,o quibus ad mortales omnes fructus uberrimi dima nant, ad Satanam vero & infausta doctrina quam, ' miseri Euangelicam vocare non dubitant, buccina
tores dolor incredibilis.In Barbaris regionibus,to-gislime a nostro orbe dissitis, ex ea Societate alta quot pro fide sanguinem libentissimis animis sude ne sis runt,atque in ijs dominus Franciscus Guier, qui Heri multis illustribus claruit miraculis, & Prophetico spiritu eximiaq; virtute prsdit',immesos pro Chri sto labores tulit non absq; fructu uberrimo in In dia atq; ultimis Orientis regionibus. Aliui quidam non ita pridem anno Christia s61. multa nobilitate ;Cocadlio δε clarus apud Lusitanos,G5callus de Sylustra,flagra- Sylveira. tissimo accensus amore, ex civitate Mocambigue, lmercatorum frequentia florentissima aliquot Lusi. lanis sibi adiunctis, in amplissimum Manamotapiae
regnum profectus est,ut regem iuuenem cum toto regno ad fidem conuerteret.Post multas & inexplicabiles itineris difficultates,ita ut maxima natando flumina no semel traiecerit,vestibus interim sacrisi quibus sacra facere deberet,capiti impositis, tadem
ad Manamotapam ciuitatem maximam peruenit & a rege comiter exceptus,tanta dexteritate illis Chri ' stum annunciauit,ut breui rex eum matre sua&r Agni proceribus quadringetis se baptizari voluerint. Eorum exemplo tota plebs amplisiimae prouinciae iam accusa sui cum ecce satan per Mauros quosda, iuratissimos religio is nostret hostes,regi persuadet,. virum illum sanctissimum,maguesse,atque eo con-