장음표시 사용
551쪽
rat. Relicto aut . Spira: pr sidio, cum copijs Fran cophordiam repetic, & indigne ferens pacem cum Mauritio coni Ham,noluit nil, scribere, sed pergit oppugnare Francophordiam .Reuera dici non potest,quam multor per Imperij ditiones ille Alber tus mirabiliter flagellarit. lauritius pace facta cum
Cesare, exercitus sui partem, ut iam ante attigimus, ducit in Hungariam contraTurcas.Pacem illam rex Galliae fertur non aequo tulisse animo.
Iam Cesar ingenti coacto exercitu Oenipontem C fur Tevi redibat.Inde zo .die Augusti Augustam venit,Senata A*gμ ιμμtum a Principibus institutum remouet, & priorem,
quem ipse crearat,restituit. Per hoc vero tempus in
Italia Senenses Gallorii ope Hisbanos milites e sua urbe cij ciunt. Lanigrauius e custodia dimisus,vbὶ ad Traiectu superius veni rursus ob Risebcrgi co
pias cum Alberto recens colunctas, Hispanis custo diendus traditur, donec Caesar consuleretur.Albe'. 'tus Brandeburgicus primo Moguntiam, mox Tre uirim occis pat. Episcopus Treuirensis erat in arce munitistima apud Confluentiam, quo etiam se co tulit Coloniensis Episcopus. Facile ex ea arce pro
hiberi poterat,si Albertus ut serebatur militena uibus per Rhenum deuehere voluisset.In hoc Prin cipum Confoederatorum bello Vlmenses, in Cresa, ris fide constantissime permanserunt,licet sex diem ut diximus,obsidione premerentur, & Albertus di
Caesar Septembri mense venit cum omnibus co pijs Argentinam,sed non nisi cum paucis urbem in--tra greditur,quod Galliae rex impetrare non poterat: trat Argem
552쪽
appetente hyeme importuno tempore coepit oppuo gniare Metim,r. 2. Octobris die. Urbem illam Galli mirum in modum communierant.1 Albertus Bran deburgicus hoc tempore,cum non posset cum Galliae rege de stipendio conuenire,quorundam preci bus cum C sare redit in gratia. habebat apud se so. signa peditum,nec paucos equites. Aum alius Guiiij Principis frater,cognita cius a rege desectione, Cum iam ei legionem unam peditum, cu Mitebergus prε- erat, Gahi detraxissent,in eum magno impetu irruit: sed Albertuς,licet longe pauciores haberet equi . tes,magna vi Gallos in fugam coijcit, multos etiam nobiles csdit,Aumalium ipsum capit, & in Germaniam mittit custodiendum: moxque ad Metim se cum Caesaris exercitu coniungit. Fuit hoc Nouembris quarta die. C sar ro. die Nouembris venit in castra. Tum vero tanta vi urbs oppugnata est, ut tormentorum horreda tonitrua ultra vigintiduo Germanica milliaria sint audita: sed quod squa esset hyems de tempus omnino importunum, obsidio soluta est sub Decembris sinem. Ex exercitu multi frigore&contagione perierunt. Ab alia parte Caesaris Belgicae copiae vastant Galliam,&Hesdinum expugnant. Interim ex Hiing ria Mauritius domum redit. Porris Henricum Brus uicensem hoc fere tempore non mediocriter asili-
Nit Volratus comes Nansseldius, qui Alberti militabat auspici js,cum is Gallicarum esset partium. Magna omnino & incredibilia hoc anno damna tulit Germania, idq; ab ipss Germanis,qui se Gemmanicae libertatis vindices profiterentur, pr ter quam quod cliam tres Germanis Episcopatus Gallus sibi vendicauit.Videbantur iam Euangelici pr cones restituti, cum ecce Ioachimus Uuestphalus,
553쪽
Ecclesiae Hanaburgensis pastor,classicum canIt, nec Luter osinit pace gaudere Zuingliani Euangelij fratres Li δεμ tu bellum enim cinjsit hac inscriptione, Farrago eo im bellμm i fauearum Cr inter se dissidentium opinionum de estua Db- ins που
mini,ex Sacramentariorum libris congesta.Hoc telo prq-ter spem Tigurini & reliqui eius generis symmystet,
inprimis Caluinus percutitur: Vult Ioachimus hoc. libello ostendere,Zuinglianos in varias & pugnantes inter se opinion os scisos en e: quae sit propria nota seductoru. Certe ipse quoque Luterus octo Zuinglianorum sectas in breui sua Confestione enum rat.Hortatur quoque Ioachimus doctiores, ut no centissimum Zuinglianorum crrorem opprimant:
Denique dicit esse dignas Zuinglianorum blasphemias,quq potius sceptro magistratus,quam stylo re/futet .Paulo ante Caluinus Tiguri ostenderat,ido se cum Tigurinis de coena sentire: sed hoc Ioachi mus per simulationem factum dicit. Nemo quidem contra hoc Vuestphali scriptuna quicquam hoc an no edidisse visus est, sed non semper impune feret: quod ausus est tanta contumclia afficere Caluinum i . cum suis. Hoc anno Glapan insula,in extremae Asiet sinibuς a Lusitanis,quorum est longe latoq; prolatum Im- ὰρ perium,etiam in remotis siniis ab orbe nostro regi- 'μ' , Onibus,do amplectenda Christi religione sedulo o μμ πψ- tentatur.Est ea ges in paralello Germaniae & Gallis ad antipodes sita,disciplinarurnque omnium gnara. Itaq; dis sciles se prebent,nec volunt Lusitanis morem gerere,nisi id prius faciant Sinarum populi, de quibus iam magna spes,quod possint ad fide Christo bene propitio traduci,uti infra paucis attingemus.Sinarum rex perpetuum gerit bellum cum Ca thainis Tartaris,quorum est amplissimum imperiti,
554쪽
ferturq; Sinarum rex aliquot milliariu murum coatra Tartaros exaedificasse,ubi perpetim in armis habeat centum millia hominum,ne apa a Tartaris saeirruptio. Glapan insula vergit ad Septe triones, &o ut Hispani numerat,a Sinarii regione versus Aqui- Φη pq lonem distat leucis sexcentis: & corporum quid Q p colore linguae accentu,vestimetis & cultu corporis Vi sinum mani; perquam similes sunt.Habet insula in lOgum leucas sexcentas, licubi in latum trecentas. ., Anno Isn. mense Ianuario Galli apud Metense:
' inquirunt libros Lutericos per ciuium dona OS, in QR r uentos tradui carnifici publice exurendos. Miru' ' Νηι - profecto est,cum Germani Principc., qui Gallum contra Cesarem sibi adiunxerunt,id ec partim no mine se fecisse testati sint,ne Augustana Consectio,
hoc est,Luteri doctrina opprimeretur, tamen cum eo rege percutere foedus volui . . , quem scirent Lu-terano dogmati esse infestissimum: nec minus mirucst, regem Hemicum Gallum eorum voluisse pri n. cipum amplecti foedus & amicitiam contra Cesare, quos Scipse odisset religionis nomine,& quos non dubitaret a se quoque animis esse alienos causa re digionis. Venit etiam Metim Robertus Metensis Episcopus, Galliae regi valde addictus,& nouu con stituit Senatum. 'ibertus Bradeburgicus rursus conscribit milite. Foedus corra Foedus cotra cum vel potiuς sui defendedi causa alis Albertum. quot principes ineui. Mauritius cu Herico & Brunuicensi faedus percutit, & Episcopis Vulceburgensi& Babergens atque Noribcrgicis sua pollicetur ope. Albertus coactis copijs in Episcoporu & Noribergensili sines sevit incedijs & direptio ibus, Bamber
ga & Suin furtu Imperij urbE capit & psidio munit,qusda Notibergensium castella & oppida occupat.
555쪽
C sar oppidii Morinorum munitissimum Tero Terouenuauennam Gallis vi cripti,diripi incedit,cuertit. Ca- euertitur. plus in eo fuitConestabiij filius. 1 urca hoc tempore aut circiter mare Ionium & Tyrrhenum inses si habet. Sunt qui scribant Gallos se eis coniunxisse. Ego nihil huius affirmare velim.Nimium enim turis 'pe est, Christianos contra Christianos cum Turcis Christi atrocissimis hostibus se comula sere. Dum Albertus in Franconia gractatur, Mauritius & socij δεμ πη exercitum eo mittunt. Albertus magna exacta pecu. S 6 - - niae vi,multis abductis captiuis obsidib' e Noribe gica ditione ii Saxoniam celerrime aduolat, multos Erphordensis agri vicos diripit. Mauritius cius .
repentino aduentu commotus,omnes suos ad arma
vocat. Albertus eius finibus nihil nocet,Malbersta tensi Clero magnam pecuniae vim imperat,Henrici Brunsvicensis agrum incendijs vastat. Ferdinandus rex & Mauritius bellum ei denunciant.Noribergeses eius ditioncm inuadunt, editoq; libro inter alia hoc ei obij ciunt ceu singulare quoddam inauditae crudelitatis exemplum, quod cum Aliorsum atque .Laufum ditionis Noribcrgice oppida occupasset,&oppidanos& ruricolas,&pecudes incluserit eo an i mo tomes exureret: eo incendio pueros, mulieres
aliquot grauidas,& nopaucos qgrotos co flagrasse. I iiij sexto die in Anglia obijt Edu dus rex, cir- Σμη rosciter annorum sedecim adolescens,magno quidem rex μψcedit. dolore Euangelicorum fratrum,qui nihil non illo vivo sibi polliciti essent: nec minori illorum dolore successit ei Maria Catharinae illius, quam Henricus a se separarat,filia,virgo prudentisima,& Catholi cae religionis amantissim , Praelium MNona die Iulij committitur in Saxonia prilium es,hie- cruentissimum a Mauritio & Alburtoatq; utriusq; '
556쪽
copijs.Mauritius cum suis victoria pol tur, sed ipse lcctali accepto vulnere,paulo post moritur, Albe tus incolumis effligit. Perieriit in eo bello duo II rici Brunsvicensis si iij,& permulti comites, praeter, alios.Multa eo die millia perierunt, illis inter se in festissimis signis concurrentibus,qui se Germanicae νἱra rerum libertatis assertores scripserant.Hoc quidem in bel-
metamor, io videre erat Mauritium,Lanigrauium,Brunsvice-sem Henricum &Episcopos Vuirciburgicu ac B bergensem in ijsdem versari castris: Porro Alberto studere Ericum Brunsvigium, Mauriti j sororium. Fertur Mauritius durisima obijsse morte,&se miruin modum ob nimios dolores velut in spiras con traxisse. Sed nihil huius pro certo asseuerare velim. Sunt qui scribant cum noua cum Gallo rcge consiliatum agitasse. Utcunque sit, Cqsarem illa inopinata ad Galliae rogem defectione & bello pretior spem illato adeo affixit,ut eius valetudinem alioqui nobonam .non mediocriter perturbasse vidcatur, cum ipse in se Caesaris sumi nam esset expertus beneuo
Sub hoc tempus sanguineae guttae repertae sunt in folijs arborum, auditi canum importunissimi l tratus, Se mutuae dilaniationes, quorum veluti fremitus & concursationes armoru .Fuerat inter Mau ritium & Albertum maxima necesiitudo, quaerat . dem hunc habuit euentum. Superiori anno Hesdinum,arcem munitissimam diximus Clsarianos expugnasse. Eam Galli recup Hessinum rauerant. At hoc anno,niense Iulio,rursus Gallis ea rursus exo vi extorquet Caesaris exercitus, caeso Horatio Far-puvatur. nesio Galliarum regis genero,inultisque captis nobilibus,&in ijs Gallis Mare hallo Marchiano.ά ' Mauritio successit Augustus frater eius,qui regis
557쪽
IN ORBE GESTARUM. IDanorum sororem habet in matrimonio .Per id te- pus maximus terraemotus concussit Alisniam Auagusti oppidum. Saxo,quem Caesar captiuum duxe- o electoriam dignitatem & possestio es ablatas ab . 'Augusti optimatibus,itemq; aCesare repetebat,sed Augustus mansit in possessione. Episcopi Vuirciburgicus & Bambergensis cum Noribergicis, Alberti oppida oppugnant. Lugduni nouem Euangelici fratres iussu Fegis rapiuntur ad j suppliciu.Bernates pro ijs apud regem intercedunt, sed frustra. Eduardus rex Angliae hoc anno,ut diximus, mo- Iohannaritur.Is sibi substituit Iohannam Sus latam, Hen- suficia. rici regis proneptem ex sorore: porro Mariam & Llizabetham sorores suas exhqredat. Assentiunt ip-ceres pleriq;,sed populus & nobilitas omis fert in dignissime. Erat enim Maria legitima Henrici filia,S ipsam Henricus moriens Eduardo voluit succedere.Multum Northumbrius Dux conatus estim - Μaria fuco pedire,ne Maria in regno succederet:ac successit ta- cedit Eduarmen,Deo illam bene iuuante,& multis ad eam co- do. fluentibus. Porro Iohanna ducitur in custodiam,
captusq; Northumbriq Dux,Londinum adducitur, mira in eum conuicia iactante populo. Capti sunt etiam eius liberi,&frater,& nonnulli alij proceres, de Eduardi preceptor Iohannes Checus, qui tamen ' postea dimissus est: Deinde Maria restina Londinii
venit an arcem,atque ex carcere liberat locoq; relUtuit Stephanum UuintoniEsem &Tonstallum Du-nelmensem,doctissimos Episcopos, ducemq; No folciae,& quosdam alios catholicos. Vuintoniensi addit summae dignitatis munus,nempe Cancellarij. Northubrius Augusti die Δα.capite plectitur: multi Euangelici superintendentes in carcerem conij ciu-
558쪽
ns eo MMTNTARrvs BR rvrs RERUM tur.Petrus Martyr insignis Zuingilanus,ex regno incedit. Calendis Octobris Maria regno inaugurat. Anertus Henricus Brunsvicensis Albertum,nouas coscri vinci . bentem copias,in pugna vincit.Turcica classis Coroscam insulam Genuensium capit, aliquot d mpti; oppidis. Caesar Hesdinum solo aequat, & cum vellet Dorianum tentare,cius excretius a Gallis in fugam compellitur,non paucis occisis S captis. Galli Ca meraeum tentant,sed frustra: &cum usq; adeo p-pe C saris ad Valen cenas castris se coniunxissent,ut res ad pretium spectare videmur, plurimis deside ratis abeunt 18. Septembris die, in rc itu longe i teq; omnia vastantes incendijs. Lut iam samissima vastat pestis,&rex multos Euangelico; comburit. Brunsvicensis Henricus cum exercitu prosciscitur contra Albertum in Fraconiam,& licet non deesset ei occasio quosdam Principes, a quibus hesus fue rat, egregie diuexandi,tame commodunu& huma- num se praebet,& sine maleficio exercitum per eoru fines ducit. CAEl-M Geneuae Caluinus Seruetum Hispanu, valde im- SerMetuose pie de sacrosancti Trinitate sentietem,extremo cu
f tDppi rat supplicio affici.Mirum hoc erat,no solum quod Caluins nihilo esset illo melior,sed etiam quod isti
Euangelici nolunt morte assici hqreticos. Porro ve/ro Caluinus suu hoc factum usqueadeo illustre esse L voluit, ut tota historia scripto euulgato coprqhe derit, & in hqreticos gladio vindicadum docuerit. Tanta est nouet hui Euagelicet doctrins constantia. Alberto Brandeburgico aliquot oppida cripiuntur ab hostibus. Galli Vercellas ex improuiso capi tintinctam direptione,inde recediit,quod Gon1aga Caesaris praesectus superueniret. Cla Tum Turcica Solymanni clauis multa damna inseri dμtion,
559쪽
tionibus Cesaris,quq ad mare vergerent Sisi GCa-ς ωφ'at
labriae,Corsicae 'quo qu quam ut dixi, occuparunt, Ch sim permultis caesis Corsis & Genuensibus. Interim di uina vitio Solymannum illu domi persequitur.Eratri filius natu maximus Musta phas .Hunc suspectum habens de regno ipsius inuadendo,ad se eum accersit Nepiam in Syriam,vbi tum rcgiam habebat Solymannus.1lustaphas patri statim obtemperans, ad eum cum magnis properat muneribus. Vbi se de aequo demisit, nullas suspicat' insidias,in Solym ni - - tabernaculum ingreditur, laesusq; acinδςςM dςpti, ii .
nere,ad Solymannum eius manum osculaturus ip- pius accedit sed o crudele patris animu, antequam accessisse a regi j a ministris, ut cis imperatum erat, subito comprehico funis in collum inijcitur, & in- -
spectante patre strangulatur. Eadem hora signifer eius,ex nobili Michaelium familia Venetijs ortus, capite plectitur.Fertur postea Solymannus eam filij necem multis lachrymis prosecutuς. Albertus Brandeburgicus a Camerae iudici us proscribitur,tanquam publicae quietis & tranquil- :litatis perturbator.In Angliae regno catholica rcligio magna ex parte restituitur:Regina Philippo, Caroli Caesaris filio despondetur, & Euangelici malo
mulctantur.Multos martyres numerant Euangelici
in solo regno Angliae, quidam Iohannes Foxus martyrum istorum Anstite historia conscripsit. Sed ab horum martyrueosortio libera nos Diae.Ne Luterani quide istos dixerint martyres, cum Zuinglij potius,' Luteri dogma secuti videant.Ineptus quis da scribit,exules Angliae priuatὶm in Germania multos de vera sentetia verboru coenet priuatim docuis se,ijs verbis no solum catholicos,sed etiam Lutera nos perstringens.Et certe hoc code anno Ioachim'. hesta
560쪽
Uuestyliatus Luteranus libellum edidit hoc titulo, Pecta 5 dcς de coena Domini: quem libellum ideo se scri uit dedicasse Ecclesiae Hamburgensi, ut cam in
struerct aduersus Sacramentarios.
Iohannes a Lasho Polonus nobilis, sed sacram . . tarius permissu reginae Mariae cx Anglia cum duab navibus in Daniam se confert cum multis socijssa-1 pG cra neniarijs. Putabat se illic per hyemem latitati rum: sed quod liam a Lutero sententiam de sacramentis adferret, non potuit obtinere hospitium Luterani cnim non serunt sacramentarios, uti nec sacramentarij I utcranos. Uenitur crgo ad mariti
mas Saxonie urbes,Lutero addictas,sed ibi quoque Laskus cum suis repellitur. Culpa illam inexpiabile
non tam in magistratus, quam Luteranos concionatores Sacrament ij conserunt.Tandem post i5 En biareu gos errores & pericula,in Phrisis orientalis oppido ouur. Embdano inueniunt nidulum, ubi refocillarentur. In eos acriter inuecti sunt cliam publicis scriptis Saxonici quidam ecclesiaste,ita ut compulsus sit Io,' hannes Vtentio uius historiam scribere De instituta ac demum dissipata peregrinorum in Anglia ecclesia quam tamen etiam ipsi Sacramentarij vellent no- cuulgatam. Et quis non rideat, dum ista legiti Prota iij t etiam Iohanne Stolizio authore, detensio Luteri contra Sacramentarios, in qua narrat Lutero, Sacramentarios stro percitos, 'ipsum scribendo nunc vincere,& quibias possint sannis commmta. Hos eius& versionem Biblioru carpere: illum', quia caluitie nomen habet, Caluinum intellige eius sanctifimos comentarios in Genesim singulis pro pe folijs cxplodere,& cachinnis amarulentis exciapere &c.scripserat cnim Caluinus commentarios is Genesim aLutero discrepantes. O miseros,qui talo