Marci Annaei Lucani Pharsalia, cum supplemento Thomæ Maii

발행: 1767년

분량: 462페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

341쪽

BELLI CIVILIS. 3as

Nec minor in campo furor est , emptique Quirites Ad praedam strepitumque lucri suffragia Vertuntis., enalis populus , venalis curia Patrum :Est favor in pretio , senibus quoque libera Virtus Exciderat, sparsisque opibus conversa Potestas,. Ipsaque majestas auro corrupta iacebat.

Pellitur a populo victus Cato : tristior ille est Qui vicit , fascesque pudet rapuisse Catoni.

Namque hoc dedecus est populi, mΘrumque ruind. Non homo pulsus erat 1, sed in uno victa potestas Romanumque decus. Quare tam perdita Roma Ipsa sui merces erat, & sine vindice praeda. Praeterea gemino deprensam gurgite praedam Foenoris illuvies, ususque exederat 'aeris. Nulla est certa domus , nullum sine pignore corpus: Sed veluti tabes tacitis concepta medullis

Intra membra furens curis latrantibus errat. Arma placent miseris , detritaque commoda luxu Vulneribus reparantur. Inops audacia tuta est. Hoc mersam coeno Romam, somnoque jacentem Quae poterant artes sana ratione moVere,

Ni furor, & hellum , ferroque excita libido

Tres tulerat Fortuna duces ; quos obruit omnes

Armorum strue diversa feralis Enyo. Crassum Parthus hahel: Libyco jacet aequore Μagpus r ullus ingratam perfudit sanguine Romam. Di quasi non posset tot tellus serre sePulcra. ,.

342쪽

316 PETRONII SPECIMEN

Divisit cineres. Hos gloria reddit honores. Est locus exciso penitus demersus hiatu, Parthenopen inter , magnaeque Dicarchidos arva Cocytia perfusus aqua. Nam spiritus extra Qui furit effusus funesto spargitur aestu.

Non haec autumno tellus viret, aut alit herbas Cespite laetus ager. Non verno persona cantu

Mollia discordi strepitu virgulta loquuntur :Sed chaos, & nigro squallentia pumice saxa Gaudent ferali circumtumulata cupressu. Has inter sedes Ditis pater extulit ora, Bustorum flammis, & cana sparsa favilla:

Ac tali volucrem Fortunam Voce lacessit: ,, RERUΜ ΗUΜANARUM , divinarumque potestas, ,, Fors, cui nulla placet nimium secura potestas. ,, Quae nova semper amas, & mox possessa relinquis ;,, Ecquid Romano sentis te pondere victam B Nec posse ulterius perituram extollere molem ,, Ipsa suas vires odit Romana iuventus , , , Et quas struxit opes, male sustinet. Aspice lato ,,Luxuriam spoliorum,& censum in damna furentem. ,, AEdificant auro , sedesque ad sidera mittunt: M Expelluntur aquae saxis : mare nascitur amis; is Et permutata rerum statione rebellant En etiam mea regna petunt. Perfossa dehiscit

σε Molihus insanis tellus , iam montibus haustix D Antra gemunt: & dum varios Iapis invenit usus ,

343쪽

BELLI CIVILIS. 327

,, Inserni manes coelum sperare jubentur. M Quare age, Fors, muta pacatum in proelia vultum, M Romanosque cie , ac nostris da funera regnis. H, Iampridem nullo perfundimus ora cruore ,

,, Nec mea Tisiphone sitientes perluit artusis Ex quo Syllanus bibit ensis , & horrida tellus,, Extulit in lucem nutritas sanguine fruges. νε Haec ubi dicta dedit l, dextrae conjungere dextram Conatus , rupto tellurem solvit hiatu. Tunc fortuna levi defudit pectore voces: D O GENITOR , cui Cocyti penetralia parent, ,, Si modo vera mihi fas est impune profari, ,, Vota tibi cedent : nec enim minor ira rebellat ,, Pectore in hoc, leviorque exurit flamma medullas. ,, Omnia , quae tribui Romanis arcibus , odi ;H Μuneribusque meis irascor : destruet istas B Idem , qui posuit, moles Deus. Est mihi cordi F, Quippe cremare viros, & sanguine pascere luxum. ,, Cerno equidem gemina jam stratos morte Philippo ,, Thessaliaeque rogos , & funera gentis Iberae. M Iam fragor armorum trepidantes personat aureS. D Et Libyae cerno tua Nile gementia claustra, ω, Actiacosque sinus , & Apollinis arma timentes.

,, Pande age terrarum sitientia regna tuarum, ,, Atque animas arcesse novas Vix navita Porthmeuxis Sufficiet simulacra virum traducere cima ,

is Classe opus est et tuque ingenti satiare ruina.

344쪽

318 PETRONII SPECIMEM

Pallida Tisiphone , concisaque vulnera mande . . ,, Ad Stygios manes laceratus ducitur orbis M. Vix dum finierat, quum fulgure rupta corusco a Intremuit nubes , elisosque abscidit ignes. Subsedit pater umbrarum , gremioque reducto Telluris, pavitans fraternos palluit ictus. Continuo clades hominum venturaque damna Auspiciis patuere Deum , namque Ore cruento Deformis Titan vultus caligine texit.

Civiles acies iam tum spirare putares. Parte alia plenos extinxit Cynthia vultus Et lucem sceleri subduxit. Rupta tonabant Verticibus lassis montis juga, nec vaga passim Flumina per notas thant morientia ripaS. Armorum strepitu coelum furit, & tuba Μartem. Sideribus transmis1a ciet ; jamque .ssitna voratu LIgnibus insolitis , & in aethera fulmina mittit. Ecce inter tumulos , atque ossa carentia bustis . Umbrarum facies diro stridore minatur. Fax stellis comitata novis incendia ducit; Sanguineoque recens descendit Iupiter imbreia Haec ostenta brevi solvit Deus Exuit omnes Quippe moras Caesar , Vindictaeque actus amore

Gallica projecit, civilia sustulit arma. Alpibus aeriis , ubi Graio nomine , pulsu Descendunt rupes , & se patiuntur adiri , Est. locus Herculeis aris sacer. Hunc nive dura

345쪽

Claudit hiems , canoque ad sidera Vertice tollit. Elum illinc cecidisse putes. Non solis adulti Mansuescit radiis , non verni temporis aura: Sed glacie concreta rigens , hiemisque pruinis Totum ferre potest humeris minitantibus orbem. Haec ubi calcavit Caesar iuga milite laeto , Optavitque locum , summo de vertice montis Hesperiae campos late prospexit, & ambas

Intentans cum voce manus ad fidera dixit: h IUPITER ΟΜNIPOTENS , & tu Saturnia Tellus , ,, Armis laeta meis , Olimque Onerata triumphis diis Testor ad has acies invitum arcessere Martem, is Invitas me ferre manus : sed Vulnere cogor,

is Pulsus ab urbe mea, dum Rhenum sanguine vinco vis Dum Gallos iterum Capitolia nostra petentes is Alpibus excludo : Vincendo certior eXul: H. Sanguine Germano, seXagintaque triumphis, is Esse nocens coepi. Quanquam quos gloria terret, is Aut qui sunt, qui hella volunt mercedibus emptae ,

is Ac viles operae ; quorum est mea Roma noverca

is Ut reor , haud impune; nec hanc sine vindice dextramis Vinciet ignavus. Victores ite serenteS , MIte mei comites , & causam dicite ferro.

Namque omnes unum crimen Vocat: Omnibus unais Impendet clades. Reddenda est gratia vobis: Non solus vici. Quare , quia poena trophaeis. Imminet, & sordes meruit Victoria nostra.

346쪽

33o PETRONII SPECIMEN

,, Iudice fortuna cadat alea. Sumite bellum,s, Et tentate manus. Certe mea causa peracta ea- ,, Inter tot fortes Armatus nescio vinciis.

Haec ubi personuit , de coelo Delphicus ales Omnia laeta dedit, pepulitque meatibus auras. Nec non horrendi nemoris de parte sinistra Insolitae voces flamma sonuere sequenti. Ipse nitor Phoebi vulgato laetior orbe Crevit, & aurato praecinxit fulgure vultus. Fortior ominibus movit Mavortia signa Caesar ε, & insolito gressu prior occupat haustus.

Prima quidem glacies , & cana iuncta pruina

Non pugnavit humus , mitique horrore quievit rSed postquam turmae nimbos fregere ligatos , Et pavidus quadrupes undarum vincula rupit, Incaluere nives, mox flumina montibus altis Undabant modo nata: sed haec quoque iussa putares. Stabant & vincta fluctus stupuere pruinar Et paulo ante lues jam concidenda jacebat. Tum vero malefida prius vestigia lusit, Decepitque pedes. Passim turmaeque Virique, Armaque congesta strue deplorata jacebant.

Ecce etiam rigido concussae flamine nubes EXOnerabantur, nec rupti turbine venti Deerant, aut tumida confractum grandine coelum rIpsae jam nubes ruptae super arma cadebant, Et concreta gelu Ponti velut unda ruebat.

347쪽

BELLI CIVILIS. 33I

Victa erat ingenti Tellus nive , victaque coeli Sidera , victa suis haerentia flumina ripis ;Nondum Caesar erat: sed magnam nixus in hastam Horrida securis frangebat gressibus arva. Qualis Caucasea decurrens arduus arce Amphitryoniades aut torvo Iupiter ore, Quum se verticibus magni demisit Olympi. Et periturorum disiecit tela Gigantum.

Dum Caesar tumidas iratus deprimit arces :Interea Volucer motis conterrita pennis

Fama volat , summique petit iuga celsa Palati:

Atque hoc Romano attonito fert omnia signa et Iam classes fluitare mari, totasque per Alpes Fervere Germano perfusas sanguine turmas. Arma , cruor , caedes , incendia , totaque bella Ante oculos volitant. Ergo pullata tumultu Pectora per dubias scinduntur territa causas.

Huic fuga per terras , illi magis unda probatur', Et patria est Pontus jam tutior. Est magis , arma Qui tentata velit r fatisque jubentibus actus , . Quantum quisque timet, tantum fugit. Ocyor ipse Eos inter motus populus , miserahite Visu, Quo mens icta iubet , deserta ducitur urbe. Gaudet Roma fuga , debellatique Quirites Rumoris sonitu moerentia tecta relinquunt. Ille manu trepida natos tenet : ille penates Occultat gremio, deploratumque relinquit.

348쪽

332 PETRONII SPECIMEN

Limen & absentem votis interficit hostem Sunt qui conjugibus moerentia pectora jungant , Grandaevosque patres , onerisque ignara juventus Id , pro quo metuit, tantum trahit. Omnia secum Hic vehit imprudens , praedamque in proelia ducit Ac velut ex alto quum magnus inhorruit Auster, Et pulsas evertit aquas , non arma ministris , Non regimen prodest : ligat alter pondera pinus , Alter tuta sinu tranquillaque litora quaerit: Hic dat vela fugae , Fortunaeque omnia credit. Quid tam parva queror gemino cum Consule Magnus , Ille tremor Ponti, saevi quoque terror Hydaspis . Et piratarum scopulus e modo quem ter ovantem Iupiter horruerat i, quem fracto in gurgite Pontus , Et Veneratus erat submissa Bosporus unda Proh pudor i Imperii deserto nomine fugit, Ut Fortuna levis Magni quoque terga Videretia Ergo tanta lues Divum quoque numina vidit: Consensitque fugae coeli timor. Ecce per orbem

Mitis turba Deum, terras exosa furentes Deserit ; atque hominum damnatum mertitur agmen. Pax prima ante alias , niveos pulsata lacertos

scondit galea victum caput, atque relicto orbe fugax Ditis petit implacabile regnum. Huic comes it sincera Fides, & crine soluto Justitia, ac moerens lacera Concordia palla.

At contra , sedes Erebi qua rupta dehiscit,

349쪽

BELLI CIVILIS. 333

Emergit late Ditis chorus , horrida Erinnys , Et Bellona minax , facibusque armata Megaera: Lethumque , Insidiaeque , & lurida Mortis imago. Quas inter Furor . abruptis ceu liber habenis

Sanguineum late tollit caput, oraque mille Vulneribus confossa cruenta casside Velat. Haeret detritus Iaevae Μavortius umbo , Innumerabilibus telis gravis r atque flagranti , Stipite dextra minax terris incendia portat. Sentit terra Deos, mutataque sidera pondus Quaesivere suum. Namque omnis Regia coeli

In partes diducta ruit : primumque Dione Caesaris acta sui ducit. Comes additur illi Pallas , & ingentem quatiens Μavortius hastam; Magnaque cum Phoebo soror , & Cyllenia proles Excipit , ac totis similis Tyrinthius actis. Infremuere tubae , ac scisso Discordia crine Extulit ad Superos Stygium caput. Hujus in ore

Concretus sanguis, contusaque lumina flebant. Stabant aerati scabra rubigine dentes ;Tabo lingua fluens, obsessa draconibus ora, Atque intertorio laceratam pectore vestem Sanguineam tremula quatiebat Iampada dextra.

Haec ut Cocyti tenebras , & Tartara liquit ,

Alta petit gradiens juga nobilis Appennini,

Unde omnes terras, atque omnia litora posset Aspicere, ac toto fluitantes Orbe caterVas:

350쪽

334 PETRONII SPECIMEN

Atque has erumpit furibundo pectore Voces: Sumite nunc gentes accensis mentibus arma ;Sumite , & in medias immittite lampadas urhesia Vincetur quicumque latet e non femina cesset, Non puer, aut aevo iam desolata senectus. Ipsa tremat Τellus , lacerataque tecta rehellent. Tu legem , Marcelle tene e tu concute plehem Curio , tu fortem ne supprime Lentule Μartem Quid porro tu Dive tuis cunctaris in armis 3 Non frangis portas non muris oppida solvis , Thesaurosque rapis : nescis tu Magne tueri Romanas acies 3 Epidauria moenia quaere , Thessalicosque sinus humano sanguine tinge.

Factiun est in terris , quidquid Discordia jussit.

SEARCH

MENU NAVIGATION