장음표시 사용
31쪽
DE SATYRA sirum vitia perspiciat. ipse tamen talem ineat vitae rationem, quae a nullo , iure reprehendi possit. Celeritatem quoque ingenii magnam requirit hoc pocmatis genus, ac mentis alacritatem. Non enim nisi - γελ-ς S φοσκωμ ιες homineS recte in hoc Versantur genere scribendi, qualem narrant veteres Amasin regem fuisse. Et L. Syllam; quales Phaestios narrat Athenaeus fuisse, qui us'. a pueritia sese iocis, ac scommatis effngendis ac pro serendis usque adeo assii efaciebant, ut cum eos aliquando suae hilaritatis, & naturae poenituisset; crederentq. eam veluti pestem ex ira deorum iniectam; ad oraculum Apollinis accederent, sanari cupientes,& redigi ad severitatem, neque tamen id assequi potuerint, usque adeo a teneris annis eorum animis huiusmodi natura ingenita una cum aetate creverat. Contingebat autem eos ob talem assuetudinem sepe iocari, & α GΘέγγειλα Neque vero ab oratoribus quoque est aliena ratio haec omnis & disciplina iocandi, ac reprehendendi. Nam saepe in iis dicacitates esse oportet ad refellendos aduersarios. id tamen oratores faciunt Poetae vero satyrici id tanquam peculiare habent; & in eo toti sunt. Maledicendi vero hanc licentiam non tantum sibi poetae sumpserunt, sed etiam philosophi. neque boni tantum , sed plerunque etiam mali, neque vitia solum pervellendi gratia, & carpendi, sed etiam, quod detestandum est
maxime, causa virtutis dclendar, ac extinguendae gloriae optimorum,
ac insignium virorum; Id autem non nisi ab exulceratis animis est factum & subdolis. Socratem sanctissimum virum maledictis suis violare mercede conductus non dubitauit Aristophanes. Epicuri laus, qui summum bonum semper in voluptate positit, quae ex virtute proficiscitur, improbitate nonnullorum, sicuti testatur Lacritus, usque adeo obscurata fuit,ut omnes eum crediderint de nefanda, et turpi voluptate corporis locutum. Eo vitio etiam non parum laborasse creditur Aeschines Socraticus; Nam & Critobulum Critonis filium , & Telesantem, & Telaugem, θ. Hipponicum Calliae filium asperrimis maledictis est insectatus, quin ausus etiam omnes Ionicas foeminas appellare
Antisthenes quoque philosophus misere discidit Alcibiadem suis conuitiis, neque Alcibiadem tantum, sed alio in libro qui MN O. inscribebatur omnes Atheniensium, qui unquam ibis sent δκμακρορος. Archelaus Gorgiam Rhetorem . quin & Platonem nonnulli ausi sunt θωνα vocare. Non defuerunt alii, qui diuersam ab his ineuntes rationem, non obtrectandi studio, sed potius corrigendi corruptos mores maledicentia utebantur probitatis, ac sanctitatis plenissima. Qualis Socrates, qui improbos ea de causa in se irritavit.
Quales Menippus, & Diogenes Cynici. Nam hic ideo se Canem appellari dicebat, quod hominum vitia morderet ac pervelleret. Qualis Democritus. qui ineptias; stultitiam, miserismque hominum semper
ridere solitus erat. Qualis alter Heracletus ab eo longe dissimilis, quidd
32쪽
31 FRANC. ROB. EXPLIC. cum videret homines a virtute transuersos agi, dc alia omnia sectari: eorum deflebat calamitatem . Poctae quoque tum comici, tum satyrici, alii quidem , uti opinor, quod eo vitio maledicendi laborarent. Alii, ut utilitati hominum consulerent, de vitia corrigerent id genus studiorum secuti sunt. Magna certe comicorum pars , qui antiquam tractarunt comoediam; in bonos & fmctos viros maledicta vibrarunt. Vnde non immerito Plato eos de sua rep. vult elici tanquam perniciosissimos homines, qui ut ait Cic. virtutis neruos omnes eliderent. Plutarchus vir prudentissimus in eo libello, in quo confert Menandrum
cum Aristophane, quam merito, Dii boni, ob hoc ipsum illum huic praeferendum putat. Quod si quis causam exquirat, cur poetae hoc potissimum studii genus quod est in maledicendo postum, secuti fuerint;
probabilem ego mihi videor eius rei posse rationem astor re. Pocta nullus est, ut praeclare ait Cic. qui, quam se quenquam meliorem arbitretur. Neq. vlluin est hominum genus, quod tibi magis placeat. Atque haec, scuti puto, maxima ex parte causa est ipse rum maledicentiae, &Obtrectationis, qui enim se bonum censet,alios deteriores, maledicat aliis necesse est, de suum cum probet studium, aliorum vivendi rationem improbet. Adde quod qui dicendo dc agendo multum se consequi posse vident, iniuriam perferre diutius, sui sapienter est ab Arist.in Rhet dictum in non possunt, sed quam primum ulcisci cupiunt. Nam si
inopes essent in dicendo,reconciliationem potius expeterent, quam Vltionem . Unde eos in primis homines videmus esse iniuriis, S contumeliis expositos; qui neque opibus neq. eloquentia neq. vlla alia re muniti satis sese tueri possunt. hinc minaces videas esse poctag. Catullus. ,, At non effugies meos iambos. Horatius libro Serm. secundo. Satyra prima.
,, Sed hic stylus haud petet ultro
,, Quanquam animantem, & me veluti cu stodiet ensisse Vagina tectus, quem cur distringere coner . IA Tutus ab infestis latronibus o pater,ct rex ais Iuppiter, ut pereat positum rubigine telum. 3,, Nec quisquam noceat cupido mihi pacis, at ille iis Qui me commorit melius non tangere clamo se Flebit, ct insignis tota cantabitur urbe.,, Hinc praeclare est a Platone dictum. Poetam ne tibi reddas infestum. nihil enim aliud est, quam cicadam ala tenere: cogi ad flentium nunquam possunt,& ideo procliuiores ad maledicendum sunt,quod a teris nitatem sui nominis habent animo comprehensam; sperantq. sua scripta ab omnibus lectum ac probatum iri, Unde Horatius.
,, Exegi monimentum aere perennius.
is Quod non imber edax; non aquilo impotens.
Quod si quis opportune satyrica hac utatur maledicetia;neq. quempia
33쪽
per iniuriam Iacessat; magnam necesse est ex ea re utilitatem capi, nam mores deprauati,& inueterati, qui facile, ut ait Cicero , exui non pos.' sunt, saepe ob aliorum obtrectationis metum immutantur in melius. attentiusq. pro se qui'. vitat ea, quae ab aliis reprehendi in aliquo videt, atq. studet sese ad virtutem conformare,paulatimque effingere. Ea ratio impulit Plutarchum ut diceret, maximam tape ab inimicis utilitatem capi,ac fortasse aliquando maiorem quam ab amicis, qui saepe ad nostra connivent vitia ; sicque ea fouent, quasi virtutes essent. Adde quod opportuna maledicentia non patitur, ut sese hominum animus vltra mortalitatem esserat, sibiq. plus iusto placeat, quasi ab omni parte integer,ac bene cultus. Argumento nobis esse huius rei potest quod veteres ne deos quidem suo Momo carere voluerunt. Erat enim Momus:ut testatur Hesiodus in Theogon. Deus Nocte matre, & Somno patre procreatus . huius Dei mos erat nihil agere,sed aliorum facta reprehendere,& oblimis oculis intueri, ac summa cum audacia carpere: uομος Graece vituperatio dicitur.de eo meminit Aristoteles in libro iii. de partibus Animal. ait enim illum naturam accusasse, quod bobus cornua in capite, non in pectore collocasset. Momus cum iudex suis set electus: ut testatur Lucianus in Dialogo inter ope- is
ra a Minerua, Neptuno,& Vulcano fabrefacta. Nam illa domum ille taurum, hic hominem composuerat: in Vulcani opere, id est homine reprehendit, quod non fenestratum effecisset pectus, innuens hominis fraudes multas esse , ac difficiles perspectu . In Venere reprehendit in Momus nihil praeter Sandalium nimium strepens. Ad hunc allusit Cicero ad Atticum libro quinto , ut etiam Ligurino Momo satisfa- ciam. Hic erat ille Deus Momus; qui inter deos versari dictus est olim ab antiquis volentibus ostendere Adulatione nihil esse pernitio- . sus, Reprehensione opportuna nihil utilius. Reliquum est ut aga-
mus de inscriptione , quam secutus est Horatius . nam non satyrra, . sed sermones inscripsta. Acron Horatii non contemnendus inter- pres ideo satyras ab Horatio; sermonum nomine appellatas,ait, quod
humili usus sit in illis, ac remisso dicendi genere. Io. Britannicus sermones ideo appellatos, & Epistolas ab Horatio, quod haec ad absentes, illi ad praetentes. Meraei fiugae. Franciscus Floridus meus in libro suarum lectionum succisuarum tertio satis Britannicum illusit. Idem quoque Acronis sententiam confirmare conatus est, eam sequatur qui volet,nam satis est proba. Ego tamen primum addubito an g
nuina sit haec ab Horatio apposita inscriptio, suspicorque ab aliquo effictam vel ex eo quod Horatius alibi ait;
Nec sermones ego mallem. υRepentes per humum quam res componere gestas, cum alibi is ipse Horatius vocet satyras; Sunt quibus in Satyra videar nimis acer, ct ultra. D
34쪽
FRANC. ROB. EXPLIC. Vtcunque tamen sit,in hoc enim magnopere non pugno. Esto, qubdsermones fuerint ab Horatio appellati; exquiramus igitur aliam etiam, si possumus,probabile m causam huius inscriptionis. Sic autem opinor,imo plane affrmo. Uetus ibit mos satyras in scenam producere eo,quo superius expositum est, modo, ut a choris, S personis satyrorum recitarentur. Eum morem sublatum de medio crediderim pollinuentam comoediam; cum tamen adhuc poctae maledicentiam exercerent suam; Eiusmodi mordax poema Latyrarum nomine appellarunt; quod persimile seret satyris antiquis: Horatio nomen id non placuit satis, qubd videret iam non eo modo scribi a poetis, aut recitari satyras. Sed tantum mordacitatem in eo relictam poemate. Formam vero recitandi ac saltandi stablatam, ideo assirmarim sermones non satyras appellasse; 'ubd ita reprehendat. & pervellat corruptos hominum mores; quan secum loquens,& enarrans aliorum peccata. Hoc ego ita existimo sese habere. Alii hoc viderint diligentius. Scriptores satyrarum apud Latinos connumerantur hi. Lucilius. Varro. Horatius, Iuvenalis. Persius. De aliis nunc silebo. De Uarrone tantum illud dicam, Politissime,suspicari nos posse,eum tale poema conscripsisse,ium ex multiplici eius eruditione,tum ex nonnullis,quae sparsim citantur, a Non. Marcello,ubi & inscriptiones, quales fuerint saty- rarum, tum Graecas tum Latinas facile perspicias. dicta illa ex satyrisis Varronis bella sunt, ac lepida: Habet quiddam invito ν prouincialisis sermosula uxor,& illud. Cum hic Rapo umbram quoque spei d uorasset, di illud. is Vulpinare modo, & concursa qualibet: iulud quoque. se Propter phagones, ficedulam pinguem aut turdum nisi volantem non video. Itidem & hoc inter est inter Epicurum, & ganeones nostros, quiabus modulus est vitae culina. Itidem . nunc emunt Trossuli nardo i
pserit Varro suae aetatis homines.
35쪽
Francisci Robortelli Vtinensis
EORUM OMNIUM , QUAE AD METHODUM ET ARTIFICIUM SCRI
BENDI EPIGRAMMATIS SPECTANT,. EXPLICATIO.
tu Dan l i a NTER tot poematum genera est S illud quod . 3s ' Epigrammata continet; de quorum artificio no. l . cesse est,ut pauca dicamus, consideremusque pri-I mum ad quam pocseos partem spectent; Deinde exponamus, qualis sit ipsorum materies, quidque D in iis scribendis aut sequendum aut fugiendum . Poematum genera haec ferme connumerantur veteribus. Tragoedia. Comoedia. Epopoeia. Dithyrambica. Legum poess. Grandia sunt haec poemata; sed breuia, Satyra, ct quam appellauit Horatius Epistolam; & Statius Sylvam. Horum omnium particulam quandam valde exiguam existimauerim esse Epigramma; nam scuti Comoedia; aut Tragoedia Vna particula est Epopoeiae grandioris poematis; ducitur enim ex uno illius Episodio ut satis patet, & aperibdeclarat Aristoteles in poetice: Ita quoque Epigrammata multa duincuntur ex una particula comoediar,aut tragoediae; adeo, ut aliquis iure appellare possit ipsum epigramma particulam unius alicuius particulae comoediae, tragoediae, & aliorum poematum. An vero contineat imitationem,squis quaerat; respondeo,aliquando quidem in epigrammate imitationem inesse aliquam; aliquando vero non esse; sed simplicem tantum narrationem. Imitatio est in illo Epigrammate Catulli.
Acmen Septimius suos amores υTenens in gremio. Mea, inquit, Acme. N . Il 's Ni te perdito amo; atque amare porro ls i. νη omnes sum assidue paratus annos, &c. 'se' i i is
In illo nulla est imitatio. - Chommoda dicebat. bIn illo simplex est imitatio, seu allocutio potius quaedam. in t Mellitos oculos tuos Iuvenci. ν Siquis me sinat usque basare. rs origo quidem Epigrammatis qualis fuerit, ipsum nomen demonstrat.nam inscriptiones eo fiebant modo,aut in clypeis,aut in nauibus,
aut in sepulcris. Quale illud apud Pausaniam. dd iii
36쪽
Quale illud Catulli l 'γl l Phaselus ille, quen a videtis laospites. Quale illud Ennii
Aspicite O ciues senis Ennii imaginis formam. Inscriptiones autem hae fere non eYcedebant ad summum, quaternos versus. Materies vero.qualis apta sit ad epigrammata conficienda , considerandum; nani scuti materies cohaica,quae ridicula continet,&humilia, non est apta ad tragoediamin eq. tragica ad comoediam; Ita tuo l. par est epigrammati suam quandam peculiarem assi ignare mater sem. Materies epigrammatum multiplex est, nam cum sit particula
quaedam exigua singulorum generum poetices facultatis, nunc huius, nuc illius; plane necesse est, ut qualis in singulis generib. fuerit materies, talis quo'. sit in epigrammate. Hinc fit, ut tam multa,atq. inter se valde diuersa cernantur;epigrammate perbelle tractari; At l. vi huius sententiae nostrae, quae multis iure optimo nova videri possit, probabilem aliquam rationem asseramus; necesse est, ut singillatim, ac diligenter, quoad eius fieri potest; ita tamen ut ne longiores simus; hoc in omnibus , aut aliquibus saltem generibus poematum consideremus. Quatenus partium tragoediae. Particula est epigramma, primum materie conuenit cum tragoedia, ab ea enim desumit, quod est ipsus proprium; Tragoediae quidem prioprium est tractare res serias, quae in se inultum doloris eos omiserarionis habeant, neq. parum admirationis, sicuti copio,b explicat Arist. iii soliti Dolorem asserunt omnia atrocia, ut Verbur', vubi a , caderi Commiserationem asserunt, eadem ipsa, si viro in tinerenti accidanta aut i inter consanguineos, utpote inter matrem S filium et inter fratres. Admirabilia sunt fortuita ut Argis stitua Mityi collapsa eunal peremit, qui Mityum peremerat; Recipiunt enim haec omnia pulcberri inas descriptiones. Multo magis admiranda sunt, quando praeter oknionem ruerit aliud ex alio dependens quod cernere est in Oedipodis vita. Haec omnia aptissima sunt ad epigramma; Hinc tam multa extant epigrammata apud Graecos in He- roas, Eteoclem, Polynicen, Protesilaum, Hectorem, Achillem, ma-i cem, Priamum, S alios ei uis odi. Apud Latinos vero tum antiquos tum recentiores, qui elehatitissime io hoc genere versati sunt; in Portiam Bruti coii iugem ; in Pompeium i in Caesarem; in Catonem; Lurii, Cretiam, Verginiam, Scaeuolam. Decreueram hic apponere exemplati aliquot; sed quia non nimis videbatur necessarium, ne prolixior es.sem, prietermisi. A' tragoedia etiam videri possunt desumpta epigraminata,quae de morte alicuius scributur,& sepulcralia appellari possunt.
Quatenus verb partium comoediae particula quaedam est epigramma;
37쪽
inde quoq. desumit materiem; suamq. facit; Est quidem ut ait Aristo ,,
in lib. Poet.) imitatio deteriorum, neq. tamen in omni Vitiorum gene- raro, quanquam ridiculum a turpi proficiscitur; Ridiculum enim aliquo ,, pacto peccatum est,& turpitudo sine dolore; Haec ille. In comoedia igi ,, tur illa, quae vetus appellatur, profitebantur veteres poetae impune se unumquemq. ridere post e, ac nominatim reprehendere,adducereque in ludibrium, S contemptum, patefacto aliquo ipsius vitio. Haec tota maiori es conuitiosa S ridicula est etiam epigrammatum, nam in his poctae aliena detegunt,ridentq. vitia,& errata cum lepore, ' festiuitate non pauca, adeo, ut aliquando ne nomina quidem sileant persona
una, A liquando tamen immutent, quod se fecisse testatur Martialis in
una ex suis Epist Leget per se unusquis'. ,&, me etiam tacente, ac pra rermittente exempla, animaduertet in Catullo, in Martiale,& aliis, qui epigrammata scripserunt ;lia maledicendo ver o,' ridendo aliena peccata multo opus cli lepore, S. sale, nam qui id parum apte faciunt, multrivini; aus cccntioribus praesertim, qui bibliothecas referserunt suorum epigrammatum voluminibus; Lepide ridet Catullus Rufi maleo
lentiam sub alis, dc Gellii oris foetidum halitum; pulcherrime illudit Quintiari staturam nimis longam , & Lesbiam suam laudat; salsissime
carpit Aufitcnam, Caesarem, Mamurram; Martialis quoq. apte multis
in locis ; sed plerunque in iocis friget. Bellum est illud Martialis lib.vi. in Coracinum ; lepidum illud in Cilicem furem, In eodem lib. salsum illud de Gellia.i Frisere mihi videtur idem lib. primo, cunai scribit ad Fidentium,&ad Posthumum; non ninarum leporis habet, quod scribi tun ad Marianumdib.ii, Friget quod in Taurum scribitur lib. eodem;&.ad Gargilianum lib. v. Sin Candidum. lib. eodem. Ac ne singulare censeam poterit quilibet per se haec facillimb diiudicare, qui veterem
illam Romanorum urbanitatem degustarit, Erat enim sere Domitiani Imp. temporibus abolita, quod in Urbem multa esset infusa peregrinitas. Praeterquam quod vetus comoedia in maledicendo multum operaeponebat, lasciuis quoq- vocibus, ac petulcis erat referta, quae ipsa consiletudo etiam ad cpigrammam transit; nam saeph videre est iis contineri res obscenas,ac lasciuiae cuiusda planc mimicae plenas, quod ipsum cognosci potest apud Catullum,et Martialem adeo saepe,ut una haec potist videatur esse epigrammatum materies, quae planc eadem est cum comica; neq. vlla in recpigrama dissertὰ comoedia,praeterquam serma, et ratione.tractandarum rerum, Illa enim fusius,ac per collocutionem; Hoc autem breuius,atq. simplici quadam narratione; Ac plane eadem videtur esse ratio praeceptionii in epigramatis scribendis, quae a veteribus, ct k Cie. praesertim lib. ii. de Orat. de salibus oratoriis tradita fuit. Uno autem hoc excepto,quod Cic. mimicos iocos interdicit oratoribus o caeteris epigrammatii scriptore&oratorib. pares sunt in eo etiam nan, mimica ipsos non dedecent superiores, quar non inutile fuerit totam
38쪽
FRANC. ROB. EXPLIC. illam artem, quam conatus est Cicero de salibus oratoriis tradere, Epigrammata volentibus scribere in promptu habere; sed cum facetiarum duo sint genera; alterum aequabiliter in omni sermone fusum; alterum peracutum,& breve; illa l. a veteribus superior cauillatio, haec altera dicacitas nominetur; Hanc ego existimo non tantum propriam esse oratoris, sed etiam eius,qui Epigrammata scribit. Facetiarum aliae
in verbo, aliae in re positae sunt; illarum priorum locos septem Cicero assignat; harum posteriorum locos duos & viginti, quos ego hic omnes apposuissem; sed quia illinc facile peti possunt, satis putaui, si id
sub innuerem huc spectare: Iam satis, opinor, demonstratum est partim ex tragoedia, partim ex comoedia vetere duci epigrammata, quod si patet, iam caetera multo facilius demonstrabuntur; Comoedia quoque, quae noua dicta fuit, huic generi magnam subministrat materiem; quamuis enim mordax, & dicax non sit, habet tamen in se sermonis festiuitatem. spem, metum, suspicionem, leuitatem, grauitatem, animorum dissimilitudinem, amorem, desiderium,dissimulationem,subitam laetitiam, insperatum incommodum, misericordiam, fortunae commutationem,& alia innumerabilia,quae apto Epigrammate comprehendi possunt; Amatoria enim in primis venatur is, qui Epigrammata scripturus est; in uestigatque,quales sint illius perturbationes omnes, quo hominem impellant, quo retrahant, quid suadeant,a quo reuocent. ex
qua inuestigatibne magnam sibi rerμm 'luam parat ad id poematis genus. Haec facile animaduertet aliquis esse verissima,si quae a Catullo ex hoc assectionum genere deducta & scripta sunt obteruarii; ibi enim maxime excellit, ibi plurimum nitoris habet, & elegantiae, ut in Epigrammate ad Iuuencium. O' qui Flosculus es. & ad eundem. Mellitos oculos tuos Iuvenci. & ad Ipsithyllam. Amabo mea dulcis Ipsithylla. Itidem ad Iuuencium. Nemone in tanto. & ad seipsum. odi,& amo. Itidem de Lesbia. o Lesbia mi dicit. & ad Iuuencium rursiis. Surripui tibi, dum ludis. N ad seispum. Siqua recordanti. Martialis lib. primo in Epigranam ad Flaccum. Siquis forte mihi.Itidem ad Diadumenum. Basa da nobis. N eodem lib. de morte Eutychi. Flete nefas vestrum. R in Aseum lib. ix. Dantem vina
tuum. Itidem lib. xj. ad Romam & Dindimum. Unctis falciferi. Ex Epopoeia quoque aliquid sumit Epigramma. laudationes in primis
insignium virorum, aut urbium. Fluviorum portuum, S sentium.
quale est illud Catulli ad Ciceronem. Disertissime Marce Tulli. Et Martialis ad Domitianum saepe. Sed fabulosa quoque non aliunde sumuntur,quam ex Epopoeia, nam neque comesdia, neq. tragoedia rectpit antiquas illas fabulas de diis,de inseris, de nymphis; & huiusmodi
rebus; praeter admodum pauca, quae in tragoediis est videre, quia poemata haec confinguntur ex necessario, aut verisimili, quod sit e necessa
rio ductum ; sicut satis in poetice explicat Aristoteles. Hinc igitur fit.
39쪽
ut in epigramin. loqui videas magna cum venustate Deum, aut Deam
aliquam; Nymphas, Satyros, & huiusmodi genus. Quin etiam aliquando praeter verisimile illud, de quo loquimur ex Armotelis sententia,perlepide amnis,fons, arbor aliqua, urbs, oppidum loqui inducuntur cum aliis,aut poetae cum ipsis. Obseruaui tamen ego Catullum in Epigramm .suis deos nunquam facere loquentes, aut nymphas. Martialem quoque haud satis scio, neque in memoria habeo id unqu1m secisse. Recentiores certo sepe id iam factitarunt; sicuti satis est notum; Quam vero id liceat, caeteri viderint diligentius; Ego ut non probem,
non certe magnopere improbo,quia in Graecis epigram m. video usitatum; indeq. tota ea consuetudo manavit; Neque vero est, qu bd quis. quam expectet hoc loco ut aliquot ex recentioribus nominem in hoc genere poematis non satis magna cum laude versatos; Ego enim magis quid rectum sit conor praescribere, quam aut aliorum errata domonstrare, aut corrigere. Est in Epigram m. Graecorum lib. tertio,in inscriptione xiiii. εἰς κροας, in Epigrammate Asclepiadae tale argumentum, ut inducatur super tumulo Aiacis sedens virtus,& ita loquens.
Videndum igitur erit diligenter, quid Romanorum linguae usus recipiat, quidue reiiciat, quod homini exercitato non erit admodum dissicile . Inducit Martialis libro primo colloquentes inter se leporem, &Ieonem, quod est omnino fabulosum , ac praeter verisimile; Neque ideo mihi multum probatur. Catullus quoque ianuam loquentem facit ; sed ea sortasse potius elegia dici debet,quam epigramma;quidque deceat in Elegia sequi,alias commodius declarabimus. Narrat A. Gel.
Iius certamen ortum inter quosdam doctos viros de suauitate Epigram. Graecorum & Latinorum, nam cum suaviora nonnulli Graeca assererent,satis aperte est ab altero demonstratum multum quoq. sua-tiitatis inesse in Latinis,mq.itaquidem sese res habet:sed non ex iisdem saepe rebus prouenit; Ideo res tota diligenter diiudicanda,nam multa habent Graeci lepidissima,quae alioqui apud Latinos ita relata salsa non
sunt; Apposuissem hic exempla; sed adnotasse satis fuerit id, quod est
inuentu facile; Suavitas ex omnibus iis rebus oritur, quae in se suaui- itatem aliquam habent ad sensus oblectandos; ut, rivuli fluentes, son- . tes, viriditas arborum,& segetum,oscula, saltationes,& reliqua eiusnodi; tant6que maiorem habent suavitatem, quanto expressius deseri buntur, ac fere sensibus subiiciuntur. Suavem reddunt,& lepidam orationem in Epigram.allocutiones ad seipsum conuersae, ut in illo Cat. Desinas ineptire miser Catulle. Seu apostrophe in medio epi- νε gramm. aut in extremo posita ad aliquem vel Deum, vel hominem;
40쪽
o FRANC. ROB. EXPLIC. Cuius rei exempla multa apud Catullum,& alios. Suavem quo I. reddunt sermonem in Epigram m. allocutiones cum sylvis, cum sontibus, cum insulis,& rebus inanimatis . ut in illo Horatii. ,, O' fons Blandusiae. Itidem apud Catullum ad Coloniam,& apud eundem ad Sirmionem; nam Catullus etiam suos alloquitur hendecasyllabos. Venustum illud est, quod aliqua fuerit tinctum antiquitate, & eruditione, non ita passim cognita, ut in illo Catulli. Minister vetuli. & apud eundem, cum ait,
V Quem attractis pedibus patente porta
V Percurrent raphani, mugileSque. Innuit enim Ταρου ibunc de qua multa apud Graecos. Occulta etiam significatio, quae subest verbis proxime id significantibus; multum in se. leporis habet; ut in illo Catulli de Gellio.
Delectat quoque mirum in modum, quod acute fuerit dictum, quale illud Graecum de Coeco,& Claudo; quod vertit Ausonius; & illud Catulli de Gallo; In eodem genere ponenda sunt ea, quae sunt apte concluta,& paria paribus habent reddita. Itidem ea, quae redundarint aliqua animi affectione; ut in iis exprimatur aut dolor, aut moeror aut pictas, aut commiseratio . Apte texuntur epigrammate res gestae pr.
clari alicuius viri, sed illud in primis requiritur, ut in fine epigramm. apponatur aliqua σου argutule prolata, ut in illo Martialis de Portia. ,, I nunc & terrum turba molesta nega. , Itidem apud eundem libro primo de Scaevola. R Porsenna. Huiusce autem generis epigrammatum maxima est apud antiquos pars,ut sichthpoteli ab omnibus obseruari. Uerba vero ipsa, quae in epigrammate ponuntur, in primis splendorem quendam ,& proprietatem requirunt ; sic enim res multum illustratur; Transata quoque adhibenda, sed molliuscula, ct apta, neq. grandia; ut in illo Catulli ad Iuuencium. ,, Surripui tibi, dum ludis. Itidem apud eundem. Iam ver egelidos re,, sert tepores. Ac ne singula persequar; Uerba debent esse aperta, lucida, expressa, rotunda apte ficta, non popularia, non plebeia, non sordida, non dura,non obsoleta,non aspera. In verbis leporem habet apud Graecos paronomasa etiam frequenς. ut in illo.
Apud Latinos parcius posita in duabus,aut,ad summum,tribus dictio,
nibus laudabitur. Neque etiam magnopere requiro illas αι min quibus multi nostrae aetatis homines laborarunt. α, ο Roc autem voco, cum ex ordine primarum literarum,aut syllabarum 'niuscuius
'que versus , colligitur dictio aliqua; aut sententia aliquid significans; qualis est in carissiae Sibyllae,quod circumfertur apud Graecos.NOlim