장음표시 사용
111쪽
septem millia quingentorum passuam inque ad Quies amat i terruit inundationis metus , xxcelsiore tribus cubitis Rut G mari coth. perto ν quam terra Aegyptii. Aliqui noninam laiserunt causura Κωd, n immisso mari corrumperetur aqua Nili, quae .ista potusχpriebet. J Sic Plinius.
r. secuti quoq. S. Basilium Homilia . in Hexa emeron, S. Ambrosium Lib. χ s. in Hexaemeron Cap. ia. Procopium inet ά Genes 8. Thomana I. Pariose γε a in st. 69. Art. I.;dαι M. Rubrum marestri gypti terra abius tradunt.
At Straho negat, qui Lib. o ait.: Fossa pcimum a Sesbstri incisa est ante
res Troianas et nonnulli eam a Psamnetico puero, morte intercipiente, δε- ilum inchoatam putant. Possea a Dario primoi eius rei successore , salis . opinione persuaset, pene persectum opus derelictum euei persuasus eii enim. Rubrii mare Aegyptio sublimius ; vode si intermedius is limus incideretur,. Aegyptum a mari Odrutum iri. Ptolemaici quade ait neges eum incidentes . euripumis clausum secerunt, ut cum vellent, in exterius mane nauigarent ri ac rursum sine periculo reuerterentur. Fossa datiliternem hinet cubitorum centum: profundum quantum nauigio satis se decem millia ferenti. 9 Haec
. . . Euripum .hauddubie . clausum Cleopatra ab Angusto victa, reeludet .parabat, Cum de e Plutarchus in Antonio hax prodita Delatus Antonius -MExandriam ex Lybia, Sqdit; Cleopatram is a magnum & inopmariam: aggesilasn-is inton Eulinqui quaml &. Aegyptium mam, quoi minime utrimque premitur , arctiorque est tellus. , trecentorum sermd nstini rhm laticii este ivina que Asiae, Libyaeque esse tentiumri. Ren hunc locum Cleopatra lina ferre classemitiustituit, nimirum . resetata fossa , in Arabicum. Sinum Cum, auro , argento , & magna suorum manu in ignotas sedellicommigrare et iugiens bellum,ac seruitutem. J Ita ,
Herodotus Lib. anitrinctas eia Neebao Nx Aegypti,qui Dinam pium re -inrofecit, fossas adiRubrum mare ferentem primuxaggrestus est: ita qua centum viginti militas gyptiorum perierunt. Jult moho '; i P, ηMizo. Clarissimum Imperatorem ΑΗ sum Albuchercium operat Ahisimorum C VS C conatum fossa auertere Nilum in Arabicum Sidum, τt fame sitiq. extingu ' 'bret Aegyptum, Turcarum regno parentem, diximus in Antichristo Lib. a. cap. Hinc Laurentius Ananias in Tractu 3. Fabricae Mundi auctor est,Τue. inarum Sullanum Abyssinis peregrinis religionis ergo in Terr m Sanctam -venientibus leuiora imperare tributa, quam Christianis alijs, quod illi facili & breuiori alueo possint in Rubrum mare Nilium derivare, ne in Aegy-
VI. Arena e Nilo olim palaestris in pretio habita Plinius Libi,3 3. Capa r 3. histe verbis ait: Noh multum a puluere Puteolano distarequilo arena tenua. sima sui parte,non ad sustinenda maria,fluctu'. Pangendos,sed ad debellanda corpora palaestrae studiis. Inde certe Patrobici mronis PrincipisiIiberto aduehebatur. Quin& Leonato & Cratero ac Meleagro Alexandri Magni ducibus sabulum hoc portari cum reliquis militaribus commerciiS reperio.3
112쪽
' De arena Nilotica , Neroni ex Aegypto productatoribus aulicis apportari
VLl. Alexander Dierum Genialium Lib. Q Inex vetustisAuctoribus haec prostri: Aegyptii tanti Nili aquam fecere, ut cum hydria ad templum humeris serebatur, omnes procumberent, & sublatis manibus dijs gratias agerent. Feruntque Babylonios reges ex Nilo & Istro aquas inter gazas condere consueuisse , velut hoc argumentum suae magnitudinis ostendo. rene, cum Per tot sipatia terrarum, totque inulas regiones aduectae .sue
VIII. Illam Aegypti inseriorem partem inter Pelusercum & Canopicum ostium, usq. ad Jhebaidem,quae Desta vocatur,cum antea rota aquis tegeretur, Nilo annuis ancrementis,prioribus terris novum limum aggerentriin solidam tellurem excreuisse:sicq. Aegyptum accessionem terrati& fluminis donum esse, Herodotus Lib. a. ex Aegyptiorum Sacerdotum relatu, Seneca Lib. 6. Quaest. Naturat. Cap. 16. Plinius Lib. 2. Cap. 83. di Lib. 23. Cap. 2. q. ali1, tradunt. : Homerus quidem Lib. . Odyssisae, Phatum, ubi est Λα- candria, tempore belli Troiani, a continenti Aegypti tantum abfuisse,quam tum nauis velis planis diurno cursu metiri potest,hisce carminibus cecinitas
. Mi - Cano iacet infula pontσ i Aegyptum contra, Pharii tenuere colant , . i ι Quam dixere Pharon: sed circa tmmurmurat radau : i, P ' Multisonisq. adis circumnatat aquore cesso : , . , .serra distans quantum per earula puppis 'i Z i Cunit iter tota sparsas tentssta per undar . . P.; cemaris, donec Phoeburserandit Ibero ,ircum lenes aurae flantes a naue sequuntur, Carbaser. implentur sinuosa volumina circum. Haec Menelaus apuet Homerum.
Pater Pererius in Cap. r a. Genes. Disputatione 4. aduersus istos Aucto res exprostita ostendit, Aegypti hanc partem ante Homeri, & belli Troiani tempora, nedum enitam di habitatam, sed etiam nobilium gentium, &urbium stequentia celebrem fuisse. Nam cereiimmex saeris Litteris illam inseriorem Aegypti partem vicistiorem Palaestinae. fuisse frugibus sertilissi
mam, amoenissimam, hominibus cultam, S tempore Abrahana, Genes Ia. veri Io. & seqq. & Cap.r 3. ver. Io. & tempore Israelitarum manentium in Aegrato, in terra Gessen, Gene 47. ver. S. 5 initio Exodi: o Psal.7ς. ver.
I. Iet. Ibi dicitur ingentia ilia plodigia in Aegypto a Deo pro I iraesitis patrata, in Campo Taneos edita fuisse: at Tanis urbs, aqua Ofilium Nili Taniticum stri ni & Plinio, in signis, di septem tantum annis H brone ponese asseritur a Mose iis veri: ' d. t Deuteron.
inquit imminus 1 3 or terra Aegypti, de qua existi irriguis.Quae *nnia tempo1 : Illustria quHant miracula quae' Deus pro confirmanda Christiana Reliolone in Nillo designauerit, pretium sit receialere . Eusebius Caesariensis de Vita Constantini Libo UCap. 11: de lege agens
lege agens qua Imperator illo N x sacra
113쪽
sacra quaedam nefaria Nilo Ab Aegyptiis dieata vetuerat haec res tua lex Alexandriam, immo in Aegyptum omnem missi, quia Niluni pertriu'. sefusi unam et Iiestio quos honunes, obsequus dolintrent.. Adulterinum genus e inta resecandum penitus, Illumq. libidini atq. intempe tam tiae morbum nusquam patiendtini esse. Verum.cum superstitiis a natio FI uium de more terras adhuc inundare desper sei,huius edicti columen Deus Umnium expectationum fefellit. Etenim iam a tisaerane illae urbsum peruses, & Nili fluenta herrima, quasi liba iactum era4oci I astromet et , mne vervactum, ut ante numquam, irrigabant, ac auersanda nequitiam citum , di hominum reapse dedit Garit, omni qumaccepta reserenda largιtori hinnorum conclamabant IIm Eusebium Eadem, rates Lib. I. Hastor.Cap. ι ... Aliud eiusmodi insigne miraculum de Nil raseenfii tempore maioris Theodosij, Rufinus Lib.2. His .C. 3o narrat his verbis e. Sane quoniam inoris erat in Aegypto, ut mesura ascendentis Nili flummis ad'Temptu Serapis deserre ιtur, velut ad incrementi aquaru & inundationis auctore,fubuerso eius simu lacro, ignique consumpto, omnes dimul negabanr, Serapana iniuriae mena rem, aquas ultra,ae affluentia Blita, larg;turum . t Sed ut ostenderet Deus ,
u Serapin, qui multo erat Nilo posterior v sed se esse qui aquas fluminis temporibus suis iuberet excrescere, tanta exeo is deinceps fuit inundatio, quantam fuisse prius aetas nulla meminerat Et ideo vina ipsa , idest, aquae mei inura, quam πῆχον vocant, ad aquarum Dominum in Ecclesiam coepta deferri. Sed ubi haec sta reIigioso Principi nuntiata sime, editratis ad caelum palmis, cum ingent extur exustatione dixisse et Gratias tibi Christ , quod absq. urbis illius, inlexandria , pernicie tam vetustux error ex tinctus est.J Haec Rufinus: eadem quoque SozopienuS Lita γ. Cap. zo. do Nicephorus
114쪽
xioni traditi sunt a , veI, de pede: attenuati sunt, ve i aruerunt, vel eIeuati sunt x OCI DI de, vel u,vel, prie, homine mori sunt, vel vagati sunt. Vt sentias loci salebras, εις νιτ ε varias tibi interpre rationes ex Recentioribus proponemus. L Sanctes pa raphrastice ita reddidit: Crescere fecit torrentem apud eum, qui peregrinatur, aut habitat, taxta illum: S sic eato torrente aquae obliuioni traduntur a pede: τ, α ν a- eleuata sunt, vel attenuatae sunt, aut aruerunt, pra hominet & e loco TAT Ionas
II. Caietanus r Erupit torrens a cum babitatione , quod obliιi sunt a pederdepavperata suns ali homine , agata sunt. hoc est, tu nundant quandoqu*ὸ erumpentes aquata loco in quo erat habitatio, fitque iunci terra palu-ntis; adeo quod longo tempore aquis Hersa oblilitoni tradatur a pedibus, idest , ' non ni inmemoria hominum quod aliquando pedibus sit calcata , rindustria autem hominum aquae de pauperantur, hoc est, imminuuntur, exiccantur; & divergijs, emissionibusque per canales vagantur & abisscedunt, ut terra commode seri queat. Eiusinodi fuit, memorabilis lacus sucini emmio a Claudio Imperatore facta, de qua Plinius Lib. 36. Cap. haeus p vin 13. Ehisdem Claudii inter maxime memoranda equidςm duxerim , qua- CDNis 2 inuis destitutum successoris odio, montem perHssum ad lacum Fucinum ΜΤ REmittendum, in inenarrabili prosecto impendio, & operarum multitudi- -ii6I', 'tne per tot annos: Cum aut corrauatio aquarum , qua terrenus mons erae, . ι
egereretur in vertice machinis, aut silex caederetur ; omniaque intus in ciutenebris fierent, quae neque concipi animo, nisi ab his qui videre, nequo humano sermone enarrari possunt. 3 At de Numero Operarum &annorum ista Eusebius iit'Chronico Anno Christi 7. Claudius, circa haec tempora Fucinum lacum exiccauit, undecim annos triginta hominum millibus sine inremissione operantibus. J Sic ille. Agunt de emissione Fucini Suetonius in Claudio, & Tacitus 1 v. Annal. III. Steuchus t Diuidit torrens a peregrino, quae sunt in obliuione a pede, e aruerunt , ab homine discesserunro hoc est , Quandoque rapidus torrens tumescens, diuidit, disiungi semitam a pereginante viatore : procul viain tores summouet a ripis stagnans, & inundans torrens: parte alia aquae ι quas pes humanus nesciret, obliuion i hominibus essent, avolarunt, abierunt , exaruerunt. Vel, : Rapidus torrenS aut fluuius, qui pleno alueo fluens submouet viatores,cuius aquae obliuioni sunt a pede, idest, qui vestigia non sentit, nec vadum patitur; ita interdum exarescit, ita profundae illae aquae abeunt, ut deinceps calcetur, nempe,
Vidi ego quod fuerat quondam solidissima tellus ,
Esse fretum, vidi factas ex aquare terras . . IIII. Vatablus r Erumpit fluuius iuxta accolam, Vel habitatorem magna abundantia erumpit: flimius in locum habitabilem. hoc est, locus habi- - , qtabilis statim sit inhabitabilis propter abundantiam aquarum: aquae. ctradita obliuioni a pede, o qua:altiores eranι homine, abscedunt. evanescuat . . - , - ε
idest, aquae per quas nullo tempore pes vlluS ambulauerat, quae transiri non; poterant, quod. homine altiores,essent , abscedunt & exareis
-i V; Isidorus Clarius i Faest Ῥι inualescaι torrens iuxta habitatore p
115쪽
obliuioni denιur aquae a pede: exaltata sunt pra hominem mota sunt. Hoc est sipse exiccat in uno loco fluuium, & facit ut in alio loco arido fluuius profundus incipiat currere: & tunc aquae obliuioni datae sunt a pede, hoc est, vadabiles sunt, & ob siccitatem transiri possunt pede non tincto: tunc iterum extolluntur vltra quam ut ab homine possint transiri: qua vicissitudi-
i ne multa reuelari contingit. iVI. Marinus: Fregit torrentem ab cum incola, ne possit manere illic. veI.
Fregit torrenιem a eum fluxu et ne fluat: vel, Dιμι suuιum cum incola: vel Erupit torrens de eum incola: Oblivioni ιraditi sunι a pede: attenn uati, hoc est, exaruerunt , ab homine moιi sunt. scilicet fluuij, vel torrentes. - . VII. Stunica: Erumpit torrens iuxta incolam, obliuioni traditi a pede; eleua-ιafunt, pra homine motae sunι. Vel, eleuaιιsuns, prae homine mori sunt. ut vel in genere sit ambiguitas. t 3- VIII. Montanus: Erupit torrens a eum accola: obliuioni traditae sunt a pedereseriata sunt prae homine, mota sum .. i IX. Pineda r Erupiι ιorrens a eum habitatore t obliuioni traditae sunt a' ' - si pede: elauaιa sunt pra homine, vel depauperatae sunt ,mota, vel vagatae sunν . νcroa ra i X. NOS non prorsus aliene hunc subolfecimus sensum: Rupit, vel fregit . ax post Ti- vallis, nam nachat, etiam vallem, seu convallem significare nostro Vulgae , IO, Deuteron. I. q. & Cantic. 6. I . liquet: de cum incola.obliti sunt, patitu ,
rna a pede t exhausti sunt, de homine moti sunt. ut miretur Iobus illud naturi portentum, cum interdum ingenti hiatu rumpit se vallis, ac dehiscit horrende, habitatoribus haustis, & absorptis et sicuti sequenti versu iuxta sinceriotrem explanationem , , describit iubitas eruptiones ignium e terris alioquii frugiferis, ut e Vesuuio monte Campaniae,& alijs: Terra de qua oriebatur P nis , ignipubmersa en. Vndet pulchre Plinius. miracula terrarum stupens iata 'st. Cap. 3 o. inquit: Varie itaque quatitur,& mira eduntur opera, alibi proj fratris maenibus, alibi hiatu profundo haustis, alibi egestis molibus , alibi emissis amnibus, nonnumquam etia ignibus, calidi'. fontibus,alibi averso fluminu cursu.JSic ille.Suppetunt elusinodi terrae hiatuum compl*ra in Hi, storijs exempla, & nos quaedam notauimus in Antichristo Lib. 7. P. a - ΑIt ergo Iobus, Rupis aliquando vallis ingenti hiatu disrumpense i terra de cum accola, idest, e de loco ubi erant habitarores: absorti.accoth oblivioni tradiii sunt a pede: non amplius ille locus humanis pedibus mansit calcabilist vel, sic absorti sunr, ut ne vestigium ullum humanae habitatio, nis illic sit relictum: exhausti sint, hoc est,hausti a tera, ut Dathan & Λbi-ron: de homine moti sunt, Hebraisimus, ablati siunt ne ellent homines, desierunt este homines, ac inter homines versari. XI. Iam Hebraeorum explanationes inuisamus, Abendi Egra: Cresce; iocus Ralla Allo- tomen ιis, sui est susus, adeo υι oblisioni tradendumst, adeo ipsum ealcabuda
ετ ις L . . XΙΙ. Rabbi Molehi Deus erescere Delet sorrenιem a loco ex quo defuit, qui es absconditus sub terra r. Ῥnde oe loea torrentis obtruimi natanιur a pede, o non oransibunt, quia aqua excrenerunt , si Drais svns super bo mines: σ mouenturio eleuant fluctus. Sensus est: Fit interdum, ut erumpat tor
rens ex abstrusis terrae visceribui, id nuper dixit Plinius, Mi emissis amnia; bus,
116쪽
'διs,3 qui loca in Meta adeo ut obliuioni tradantur humanis pedibus, nec possint hominum velligijs vadare , nec pertransiri , ob altitudinem
XIlI. Rabbi Abraham demisiolt Aliquando Deus crescere fecit torrentem, sua spectat homines iuxta illam commorantes: G rursum ponea siccare fecit it tum Ut esset terra ipsa. Et se loca obliuioni tradita a pede nunc et quia quondam transierunt illac per aridam Edictus antiquis, mune autem eleuaιaesunt ibi aquae sura hominem: ao postea moti sunt inouentur pedes hominis 3llac transeundo. Ac si dicat: ' ne tamentes: ertuntur in aridam, nunc arida in ιον-
XIV. Chaldaeus Paraphrastest Fraeualuit torrens loco excutio, fictulis Obli. uioni traditis, quod pedibur pertransirentur; eleuata enim sunt prae filiis hominum , vagata μην. Sic intelligo: In locis excultis, ubi selent quaedam diuer,
gia, seu canales constirili, per quae torrentis pmpe transeuntis aquae, ne locum ornatum ambedant aut corrumpant, alia detorqueantur; his p rum euratis , aut resectis, quod pedibus transeuntium calcentun, & oppleantur, vel obturentur, eoque pacto in obliuionem datis; interdum tor- a . rens de repente intumescens , nec habens canales quibus auertatur alio, P ualet in locum excultum, &:cuncta amoena rapit, proterit, de ij cita is ob rapidos aquarum vortices ferociter vagantes ; quorum vis , euersis canetibus , humana iam tunc industria reprimi nequit., NXV. Nec maxat paucis,audita Novantes: in quibus nihil solidi nae quod et Cain uere tiaranii inmiserus.Facit m irinalescat torrens iuraa babisarilivioni dentinumae, a pede V eleuantur aq- funal hominem -- Interdum inmiscit torrens , ut loca intingans , impermeari Bilia pedibus obliuimi tradita reddat: aquae enim excrescunt.
t XUI. Leo I ast Erumpit talicubi torrens , qui accolas non fert rur1um exaresum torrentes, ντ a pede nomentiantur et superant etiam hominis stas ram , s qui poterant Nadari. . . b 1 p. Iunius &Emmanuel λιπrens dimisso accola, quae ebliuioni traditae a pede, exhauriumus, Vortatis opera, vel a mortali, ab-F edunt. Idest, cum repente stagnat speeus metallica, & cunicuIuerum pentibus aquis inundantur Aea est ars & sapientia hominis , ut etiam profundissimas aquas exhauriat: irrumpenxes obturet, & specus arefaciat. dimisso accola. idest, ab alueo suo ordinario qui accolebatur, praceps in cuniculos metallicos exundet. oblivioniuraritae a pede. ideit, quas pes vllus , ut Hebrati loquuntur, non nouit, siue expertus est umquam: quae a pedo
non possunt transiri prae profunditate . At de aquis in metallicis scrobibus erumpentibus res est comperta ampliorem lucem inserunt verba Plini, qui Lib. 3 3. Cap. 6. agens de argenti sedinis Hispaniae, inquit: Mirum,adhuc per Hispanias ab Annibale inchoatos puteos durare , sua ab inuentoribus nomina habentes. Exqueis Bebeio appellatur hodieque qui trecentru pondo Annibali subministrauit in dissa, ad mille quingentos iam passiis cauato ' 'monter per quod spatium Aquitani stantes. diebus, noctibusque egerunt aquas, lucernarum mensura, amnemq. faciunt .d Sic ille.
117쪽
a XVIII. Mercerus: Erupit, pro erumpit,torrens ex ιractu, idest, rivo unde ιrahitur, vel ex fluxu suo G alueo se. XIX. Hispanica Translatior Sale et rio desunto at morador vel, alpobIado: ἰυ Quasse pie , mas alias que et hombre, se fueron. vel, se secaron. Notabis in praedicta, Heb. Haniscachim, obliuioni traditi sunt, esse Omnino masculeum; nec umquam femineumr datu vero attenuati sunt, & nabumoti sunt , communia ad utrumq. genus: nam & seminea & mastulaa ego
posse. Quidam semper aquas subaudiunt,quod Maim, idest,aquae sint mast lei generis; alii, torrentes ἔ alia, homines ; alii, Ioca, uti vidimus . . Deinde, Hebraismum illum, Oblivioni traditi sunt a pedet de aquis , a pleri'. intellectrum, bifariam elucidari: vel de iam siccatis,& exhauliis, quaspes omnino non sentiat , non tangat, ne stiat, obliviscatur: ita Sanctes &Clarius: vel de nimium profundis & altis, quas pes non nouit, non sent laxearum sundum, sine vado, ignotae vestigi s humanis et ita alia serme omnes .: sed prior sensus tametsi pauciorum, videtur simpliciol. m. O . , . eo- Iam ranseamus ad Graecost Septuaginta habent et Decisio torrentis a pun vis sau- uere: Λlij, ab arena; Alij, calce IS. Augustinus,acinere,quod praestati progata svs. legerunt proculdubio grir, quod calcem, puluerem, cinerem etiam nostro Uulgato significat Isaiae 17. s. camposuerit omnes lapides altaris sicuι lapides eineris allisos. Septuag. sicut cinerem muturum. Daniel. .v. . dixit , supersciem
parietis, sed intelligit calcem quo paries tamquam superficie oblinitur.Spin, tuago tectorium parietis verterunt. Sed pergunt Septuaginta in io, o qui obliuiscumvir iam iustam, infirmati hunt; ex hominibus commui sunt. i Partae, pium Niphal Ni eaebim , active sumpserunt: ad verbum, Obliuiscentes de pede . idesh, obliti recto pede incederet quod ipsi expresserunt s. Mi qui obliuiscuntur viam iustam . reliqua recte eum Fonte aptantur: him disce non culpare Interpretes: quid magis in speciem ab Hebraico dissu, num, quam ista SeptuagintaTranslatio tetigisti quam paruo negotio ineoncordiam reduxerimus, quod ali3 Explanatores tacere neglexerunt ,
Hunc ex Olympiodoro pluribus reddidit & ilhistrare conatus est Pineda, sed an satis apte ac feliciter Breuius,Nobilius in h*e verba: nquiunt Graeci vel quod materia metallica sub torrente &glarea fila sit,aut sepe inueniaturQb aquis,& arena quarta decisa a torrente serrum nutriatruel quod lapides pretiosi qui in profundo latent,& quasi radice miserunt; impetus torretis in apertum educat,subiecta terram decidens, & latale illam glaream secu trahens . Aut coniungendam sequentibus,ut intelligatur, quemadmodii a torrente puluis deciditur,&trahitiir; ita impios o selicitate detorqueri, S au- serri ex hominibus.J Haec Nobilius L Sed quid opus est in istas Graecorum expositiones derivare corrugos Plini), de quibus nos in Antichristo Lib. 6.C. i 2.plenius; cum illi ad lauandum aurum in ruinis montimn humana majnu inducti, hi vero a natura fluentes, gemmas detegant3 Erunt forsitan usui, cu Vulgatum interpretabimur postea et interim a Gra corum mente alieni. Latinam modo interpretationem tueamur, mox elucidemus. Parum s piunt qui Interpretem vellicant; primum, quis eum alligauit Massorit
rum punctaturae, ut non aptius multo legerit .Me - , a populo Quis nescie
118쪽
nescit & Biblia Hebraica sine punctis, & accentibus constitisse r& Massore
las punctatores nulli potuisse praescribere: minus Sancto Hieronymo, qui eos antecessit Deinde cur non facili uniuS litterulae mutatione, & traiectione legere potuit, Minidal baenos venabu, ut tota sententia ad verbum ita reddatur Diust, seu diuidit, torrens a populo peregrino, obliuioni traditos a pede pauperis hominis , o moti sunt . seu vagati sunt. Ex quibus ver V bis conceptam sententiam ita expresserit et Diusdiι torrens a populo peregrinante, eos, quos oblitus est pes egensis hominis, o invios . idest, eos qui moti sunt & vagati a consortio hominum , vel discesserunt ab hominum
Ne causemur Fontis corruptelas, cur ad verbum omissis accentibus non potuit concipere Diuiset torrens a populo peregrino, vel peregrinante , obli-uιoni traditos is pede, eorum qui, attenuati suns de homine. idest, a pede lio. minum egentium,& eos qui mori sunt, seu vagati sunt. idest, invios . E clipses enim Relativorum frequentes in Hebraismo, nemo non nouit. Pal. HS. I. Beaιi immaculati in νia et qui ambulant in lege Domini& alibi sa pius. Nec ullus opponat fit linac affixum voci raguel: nam iste accentus inon semper disiungit sententiam, praesertim in Iob, Psalmis,& prouerbijs,vdi ipsi notant Hebraei, nempe metri causa, quod sint Libri Poetici. Ergo cum hanc Uulgati interpretationem nedum ferant Hebraea, sed etiam Optime 'complectantur; nihil est quod eius sensum ad alias ex Hebraeo expressiones quas supra posuimus, aut ad Septuaginta Interpretum mentem adstringamus; cum Fons sit uberrimus & opulentus, de illas, & hanc Vulgati Trans. 'lationes, & forsan alias nouas nobis incom pereas recte parturiat. Mens igi- tur Vulgatae versionis a multis variae explicatur. z I. ob torrentem aliquem vel fluuium interiectum, qui arcet aditum, , VULG ετ sunt aliqui homines, vel montes, vel loca in orbe impervia,& obliuioni tra- Μερο .dita vestigiis humanis, quae nullus umquam etiam ex peregrinis , & vagis mendicabulis, qui omnia lustrant& Peruagantur, ad ijt aut penetrauli. Ita S. Thomas, Stunica, & alis. t II. Inundat interdum torrens, camposque implet: qui campi sic aquis mers, ob profunditatem aquarum summouent peregrinanteS, nec possitnt humanis viatorum pedibuS Calcari, manentq. loca illa invia, & nemo illac potest pertransire. Sicque torrens ille separat a peregrinantibus loca illa in uia, & sine vado. Ita Pineda . . . III. Forsan respexit S. Iob ad incredibilem illam hominum temeritatem,qua immani impendio,postquam integros montes perfregerint ad eruisendum aurum, flumina & torrentes per loca invia & penitus ardua ducunt, ad lauandas fractorum montium ruinas; deque re miranda nos in Antichristo Lib. 6. Cap. ix. ex Plinio, alijsque docuimus. Plinij verba Lib. 33. MIRA I NCap. q. sunt: Alius par est labor, vel hoc maioris impendi; , sumina ad LAvANDO
Iavandum hanc ruinam iugis montium ducere obiter a centesimo ple- Α .RO EF rumque lapide. Corrugos vocant, a corriuatione , credo : nimiri uno FOSO E N
&hic labor est. Praecepisse libramento opportet , ut fruaris quando in- DvSTRI A. fluat r itaque altissimis partibus ducitur. Conuallis & interualla substructis canalibus iunguntur. Alibi rupes inviae caduntur, sedemque trabibus - o cauatae
119쪽
cauatae praebere coguntur. Is qui caedit,iunibus pendet, ut procul Intuenti bus species nefaria quidem, sed alitum fiat. Pendentes maiore ex parte librant,& lineas itineri praefigunt. Itaque insistentis vestigijs hominis locus non est. Ad capita deiectus in .supercili3S montium piscinae cauantur duce-. nos pedes in qua'. partes, & in altitudinem denos . Emissaria in his quina pedum quadratorum ternum sere linquuntur:& repleto stagno excussis ob iuramentis erumpit torrens tanta vi ut saxa peruoluat. Alius etiamnum in plano labor. Fossae, in quas profluat, cavantur ἰ agogas vocanti eae sterisum tur gradatim. Frutex est vlex, roriS marini similis, asper, aurumque re t nens. Latera clauduntur tabulis, ac per praerupta suspenduntur, canali ita. profluente de terra in mare. J Hactenus Plinius. Ait ergo Iob: Torrens ille . humanis manibus in praeruptis montium cauatus ad lauandum aurum, di uidit a populo peregrinante, seu viatoribus, eos, qui funibus pendentes, rupes Caedunt: quoi obluus est pes egentis hominis, nempe, ut ait Plinius, Insistentis vestigiis hominis locus non est: speciem alitum in aere pendentium red- .dunt, in loco consistunt, quem numquam pes humanus, nec etiam inopum,
qui omnia tentant&pervadunt, contigit tininuior. quid magis invium quam nefaria illa specie in aere pendere , di e rupibus abruptis & inu ijs IU. Conemur adhuc. Quid si respiciat mirandum illud naturae opus , quod Seneca Lib. s. Naturat. Quae l. Cap. a . hisce verbis refert: Asclepiodotus auctor est, demissos quamplurimos a Philippo in metallum antiquum, olim destitutum, ve explorarenti quae ubertas eius esset, qui&status, an ali-a quid futuris reliquisset verus auaritia. Descendisse illos cum multo lumine, FLUMINA & multos durasse dies: deinde longa via fatigatori vidisse flumina ingentia,
T PISCεS N conceptus aquarum inertium vallas, pares nostris, nec compressos qui- ιβ v v TER dem terra supereminente Κ sed libetς laxitatis, non sine horrore visos. J Et R ' . s l Lib. 3. Cap. I9. Accipe arguimentum, magnam vim aquarum in subterra - neis occuli sertilem foedo situ piscium. Si quando erupit, assert secum im- , mensam animalium turdam, horridam spici, & turpem ac noxiam gustu. Certe cum in Caria circa Myndum urbem, Muretu1 emendat, circa Lorumam SED P I- 'urbem, ὸ veteris codicis vestigiis. λorumst via ir Carne mentio apud Strabonem SchS LE- Ub. x Plinium,Melam, F Stepha m. tali&exilisset unda, periere quicumq. ALFS. illos ederant pisces, quos ignoto ante eum diem caelo nouus amnis ostendit. Nec id mirum. Erant enim pinguia &differta, ut ex longo otio, corporatarceterum inexercitata, & in tenebris saginata,&lucis expertia,ex qua sal britas ducitur. F bet ergo non tantum venas aquarum terra, ex quibus corriuatis flumina essici possunt, sed & amnes magnitudinis vastae. 4 Haec Seneca. vide M. Antonium Muretum Variarum lectionum Lib. ist. Cap. γ. , Videtur dicere Iobus: Amnes illi seu torrente4 terrae visceribus inclus;, diuidunt ac separant a populo peregrinante, idest, super terram incolente . eos .
pisces seu animalia in subterraneis occlusa, quae oblitus est pes egentis hi, minis: nam istiusmodi plerumquec piscatu vitam tolerant, sed ijs pisces iuli obliuioni traditi sunt, quos adire nequeunt, simique ipsis prorsus invij. N mo hanc interpretationom despuet, qui Scripturae amplitudinem & maiestatein consideret. V. Coniectatur Pineda vir eruditus. & nobis notus, sermonem fecisseis
120쪽
Iobum de aliq=io peculiariter torrente, vel flumine, videlicet Nilo, qui ab D g ωrto
Hii sitarum Prouincia non longe distat: quod is citimo alueo ad montem, INTER κέ Casium, variis nouisque excrescentius quasdam locorum , terrar linqueti TArio. mutationes efficiat: adeo ut luterdum loca antea perula, quae viatorum pedibus calcarentur, mutet & operiat, prorsiusque in uia & humanis vestigiis ignota & intentata relinquat: sicque diuidit a populo peregrinante , seu viatore,eos, idest, ea loca . quae Cum prius essent pervia, pedibusque iter a. gentium tererentur; nunc ipsis pauperibus transeuntibus sint prorsus ignorata, obliuioni tradita,vestigijs humanis inaccessa, & inula . Nam de hisce Nili mutationibus Strabo Lib. 16. ita prodit :-Talia circa Casium apud Aegyptum contingunt, ubi terra contractu quodam celeri , atque simplici in alteram partem transfertur, & decidit, ut pars eius in sublime eleuata smare impellat, pars deorsum subsidat: qua conuersa, rursum locus pristi. nam kdem accipiat, atque nonnumquam permutatio quaedam fiat, nonnumquam vero minime: qui motus quibusdam sociasse circuitibus innexi continentur, homini incogniti. Haec de Nili excrescentijs incertum ordinem habentibus. J Tantum Strabo.
VI. Addimus & nos, sorsitan inter alia occulta & abstrusa de quibus Iobus disseruit, commemorasse etiam iter illud quod est a Mari Aegyptio,
ad Arabicum per arenas, quod sane caecum est, & nullum seruat humanum vestigium,de quo haec Plinius Lib. 6.Cap. 29. Vnum iter a Pelusio per are- , fias, in quo nisi calami defixi regant, via non reperitur, subinde aura vestigia operiete. Alterum vero duo millia passuum ultra Casium montem,quod
a sexaginta millibus passum redit in Pelusiacam viam. J Sic ille. Dicet itaque Iobus: Nilus diuidit separatque a populo peragrinant
seu incolente Aegyptum, a frequentia incolentium Aegyptum, eos quid serta illa arenosa incolunt raris vicis, quos oblitus e st pes egentis hominis, ad quos nulla vestigijs humanis trita via aperitur, arena vestigia operientersuntque inui j. Vel aliter : Interiacet brachium aliquod Nili inter viatores, di eos ad quos invium est iter per arenas, versus Mare Rubrum. Pernotum illud a cunctis obseruatum, positum hic pedem egentis hominis: quod pauperes sint qui frequentius peregrinantur, & pedibus ob in ispiam itinera conficiunt: sunt enim mendicabula circumforanea quae nullibi consistunt, sed omnes regiones circumeuBt &peruagantur. Atia minutiora ab Interpretibus pete. Elucidauimus locum impendio difficilem e Fons opulentus omnia sun I V D I-dit, Vulgatus cunctis praeferendus , eius sensius allatos non respuerim, sed C IVM D Eprimum alijs praetulerim , suus honos aliis , quod sint e recondita eruditio- INTER-ne : quam rite omnes, & illi etiam Hebraici, ac c. raeci cum instituto lobi, P R E T A verborum antecedentium & sequentium, nectantur, longum esset Ostende. V 3 O N ire , di induendae partes Interpretis: conscientia veri non dubitem asserere . MVS.