장음표시 사용
91쪽
Dauid ad Occidentem Gihon, in conualle ab introisu porta piscium per circuiικει usque ad Ophel. At qui de fonte Geon,& monte quoq. eiusdem nominis ubi fons ille scaturiebat, scire plura velit, adeat Brocardum Itinerario o. Terrae sanctae, Bartholomaeum Saligniacum Descriptionis Terrae Sanctae Tomo 6. Cap. s. Christianum Adricomium in Theatro Terrae Sanctae in Descriptione
Ierusalem, Numeri 232.23 3. 236. a I. Hieronymum Pradum , & Ioannem
Baptistam Uiltalpandum Tomo 3. Apparatus Vrbis ac Templi Ierosolymitani. Ex his liquido constat errasse Aben-Ezra existimantem Geonem Para. disi & illum ubi inauguratus regno Salomon, unum & eundem fuisse: ac peius lapsum Steuchum Cosmopoeiae Cap. g. arbitrantem Salomonem perductum iussu Dauidis ad extremos fines Terrae promissae, nempe ad illan Euphratis eruptionem, quam ipse putat Geonem dictam, ibique sacris rest gni caeremoniis initiatum. Sed hunc Pererius quoq. confutauit Lib. 3. Com mentariorum in Genes Ad nostrum Geonem Paradisi , idest, Nilum iam
Nilus antiquis dictus est Aegyptus, id Plinius Lib. 1.Cap. s.Philosiorgius
apud Nicephorum Lib. 9.Ηist. Eccles Cap.rs. & ali; tradunt. Vnde S.Ambrosus Lib. a.de Abraham Cap. a o. inquit: Aegyptum veteres Nilum vocabante siue quod ipse regioni nomen dedisset,sive quod regionis accepisset vocabu- Ium. Denique & Poeta Graecus testificatur ita esse, dicens; caua δ' Α οὐκ ποταμῶνέας ἀμφιεχ σσας.J Haec S. Ambrosius. Sic quoq. Herodotus Lib.a. Ae gyptum fluui; potius,quam continentis Terrae rationem habuisse doce trium quod olim, ut tradit Homerus, tota aquis mersa maneret: tum ob Nili in . undationes; unde eam fluuialem insulam appellat Strabo Lib. r. N I L V s Seneca Lib. 6. Naturalium Quaestionum, Cap. 26. inquit: Aegyptum numinvND1 D I- quam tremuisse tradunt, quod ex limo tota concreuerit. Tantum enim si CTvs. Homero fides est aberat a continenti Pharos, quantum nauis diurno cursu metiri plenis lata velis potest; sed continenti admota est. Turbidus enim defluens Nilus, multumque secum limum trahens, & eum subinde apponens prioribus terris, Aegyptum annuo incremento semper ultra tulit. Inde pinguis & limosi soli est, nec ulla interualla in se habet ; sed creuit in sblidum
arescente limo, quo pressa erat & sedens structura, cum partes glutinarentur,nec quidquam inane interuenire poterat, cum solido liquidum ac molle semper accederet.J Haec Seneca. Eadem ex Homero Plinius Lib. 2. Cap. 8 s. De qua re tamen postea accuratius, Cap. 3 3. Scd unde Nilus nomen traxerit, videamus: Seruius enarrans carmen illud e s. Aeneidos.
-aut pingui flumine Nilus rait: Nilus dictus est, quasi νών ἰλυν, hoc est, nouum limum trahens: quod volens exprimere dixit, Pingui flumine; idest, fluore; quae res fecundam efficit terram. J Ita ille. In eandem ferire sentcntiam Eustathius in Commentarijs Dionysij de Si tu orbis, concedens, ait: νειλον, idest, nouum,dictum, quod nouam stercorationem quotannis inserat terris. His assentitur S.Isidorus Lib. I 3. Originum Cap. 2 r. Sic dicens : Nilus vocatur propter limum
quem trahit, qui efficit secunditatem: unde, & Nilus dictus est, quasi νεαν Γλυδa trahens: nam ante Nilus, Latine Melo dicebatur. 3 Sic illo . Vnde Dionysius:
92쪽
' ton alias tantum fluviorum ditat arenari Atque trahens Iimum complectitur νbere campos.
Huie similis non sit fluuius qui stercorat agros, Atq. beas gIebaa secun a diuite cκrsu.
Num nitis Sichor in Scriptura sit Nilus. cap. XXX.
αρα, O X cista Sichor aliquando in Vulgata Editione non habetur, in in Fonte dumtaxat Hebraico, Iosue i 3. 3. A flumine, Sichol, turbido,qui irrigat aegnium. Ieremiae a. 28. Et nune quid tibi 'vis in uia Aeg=pti, bibat aquam, Sichor i
turbidum y s quid tibi cum via AsBriorum, νι ribas aqua Fluminis i scilicet Euphratis. Isaiae a 3. s. In aquis multis semen, Sichor, 'Nili. Interdum vero etiam ab ipis Vulgato, ut est Hebraice, relinquitur. I. Paralip. I 3. 3. Congregauit ergo David cunctum Israeι a Sichor Aegypti υμ. dum ingrediaris Emath. Omnes cum Hebraei, tum inostri summo consensu praefatis locis Sichor,Nilum sunt interpretati: & No. ster vulgatus, cuius summa est auctoritas, aperte in Isaia pro Sichor, Nilum dixit. Unde S. Hieronymus in a. Ierem. inquit: Pro Sichor nos, turbidamia, interpretati sumus, quod verbum Hebraicum significat, pro quo communis
Editio habet, Celion. Nulliq. dubium quin Nilus aquas turbidas habeat r& quod fluvius Assyriorum Euphratem significet. 4 Sic ille. Et Moses Bar-Cepha Lib. de Paradiso Cap. ai. Nilus, inquit, a nonnullis appellatur Sichor. JConstat Sichor dimam,hoc est, nigrum, sustum, reubidum, ut Noster in Ι SICHOR sue & in Ieremia exposuit: vehit enim aquas inulto limo nigras & turbidas et Tu REI Dus.& post modum ex Plinio narrabimus sontem quendam Nili,Nigrin appellatum. Notant etiam Plutarchus in Libello de Fluminibus,Seruius in s. Aeneidos, di ali Nilum olim Melan, idest, nigrum ab antiquis dictum. Et ad ijcit Eustathius in Dionysium,Aegyptum qu . Melambolon appellatam,hoc est, nigr glebam. Unde Maro Lib. . Georgicorum de Nilo: Et viridem Aera um nera fecundat arena . Sed locum Ierem. a. 1 3. Septuaginta ita reddiderunt: Et nunc quid tibi di viae Aegypti, ut bibas aquam Geon 3 aperte nimis pro Sichor,exposuere Ceon. At cum omnium consensu, uti praediximus,Sichor sit Nilus, & Septuaginta Sichor dixerint Ceon; quis non videt,Septuaginta Geon ipsum Nilum perspicue intellexisse ut ex tantorum virorum auctoritate firmum quoquo subsistat argumentum,Geon esse Nilum,ut Cap. 28.probabamus:via quoq.S. Epiphanii, & Theodoreti sententias posuimus, in Ieremia cum Septuaginta pro Sichor, Geon legentium. Quin & Abassinos Aethiopes, quorum terras perluit Nilus,ipsum etiam Geon proprio nomine appellare,Hebraico adhuc retento vocabulo,qui negant Geon esse Nilum,dissileri nequeunt. Viae Αe-' .. -- gypti meminit quoq. Isaias Io. vena 4.& 26. Descriptam eam habes ab Chri- e silano Adrichomio in Theatro Terrae sanctae, in TabuIa deserti Pharant quae serme tota ab Aquilone in Meridiem non procul a littoribus maris Medi terranei a Iudaea in Λegyptum excurrit. Vt vero
93쪽
τoηη avs Vt vero plenius quisnam fluuius sit Sichor cognosci valeat, sciendum Ἀ- η G ν τι Scripturam saepe cepius terminum Australem Terrae sanctae praefigere Flu A., ik ii, uium Aegypti, Vel Torrentem Aegypti, variss enim nominibus eum insi-T a a n a gnircssilet, Vt Genes. I . v. x8. ait Dominus Abrae: Semini tuo dabo terram a ANcτAE . hanc a fluuio Aegypti sq. ad flumen magnum Euphraten .Numeror. 3 q. . Ibitq. per gyrum serminus, meridionalis, ab Asemona q. ad Torrentem Aegyptimari s magni littorefinietur. Iosue I s. . Aiq. inde pertransiens in Asemona sor perueniens ad Grrentem Aegypti: eruntq. . termini eius mare magnum: his . erit finis Meridiana plaga. Idem v. 47. 3. ME. 8. v.63. Ab introitu Emath Uque ad Quum Aegypιi. Idem 1. Paralip. 7. v.8. Maiae 27. I x. In die illa percMιiet Do minus ab alueo numinis , . ad Torrentem Aegypti. Amos ε. v. II. Et conιeres vos ab introitu EmMb, A. ad Τorrentem desierti. q. Reg. 24. v.7. Tuleraι enim
Rex sablonis a Rius Aegypti υμ. ad fluvium Euphratem, omnia qua fuerantvgis Aegypti. Ezechielis 7.. v. is. Plaga autem Australis meridiana a Tbamar q. ad aquas eoniradictionis Cadest o torrens usque ad maTe magnum . . V 3 το Quidam Torrentem hunc, Australem limitem Terrae sanctae, existimant: , i Torrentem Besor, de quo I. Reg. 3o.V. 9. & Io. appellatum quoque Malomae, quod in nauale Gazae dictum Maiuma , influeret. De Maium a plura Eusebius in Vita Constantini Lib. q. Cap. 3ν. & 38. SOZomenus Lib. 2. Cap. q.& Lib. 3. Cap. 3. Nicephorus Lib. I. Cap. 4. & Lib. 8. Cap. 33. S. Hie-- ronymus in Vita Hilarionis, & ali). De scidissimis festis actitari ibi solitis
in honorem Veneris, extant Arcadis Imperatoris leges in Codice Iustini neci Leg. I I. N Leg.unica de Maiuma,& in Codice Theodosiano Leg. 33. De turpissimo simulacro Veneris in eadem Palaestinae urbe Maiuma, virtute sanctae Crucis a S. Porphyrio Gazensi Episcopo exturbato historiam resert Marcus Diaconus apud Metaphasten 26. Februaris. Num Maium a quoq. festu esset Romanis apud Ostia Tiberina mense χε. Maio celebrari solitum , Suidae, & AIciato asserentibus refragatur Bar nius in Notis ad Martyrologium Romanum a6.Decembris: sed eos tuetur Lipsius insigni eruditione in Commentarijs ad II. Annal. Cornelii Taciti: cui magis assentimur: ipsum adi. Ad rem. Torrentem igitur Bosor, seu Maiumae terminum Australem promisi Ter. rae praefatis locis Scripturae nonnulli intellexere,eo potissimum argumento, quod saepius sacrς Litterae fines Meridionales Palaestinae, Beerlabe praestituat, aqua non procul Torrens Maium ae perlabitur. Habes eum deseriptum ab
Christiano Adrichomio in Tabula Tribus Simeon. Sed cur dictus Torrens Aegypti Forsan quia erat viam Aegypti pergentibus transeundus p V
, rum rei,citur a multis haec de Torrente Maiuma sententia, ut noua & nullo fundamento nixar nam quod de Beersabe fine Λustrali obtendebat ; etiam . Dan in Scriptura ponitur terminus Aquilonaris Terrae sanctae, cum tamen Ematb laxior, & magis in Boream semotus multis Scripturae locis, ut etia' . nuper vidimus,discribatur.Terra enim promissavarijs limitibus nuc amplioribus, nunc strictioribus definitur, ut C. et s. notabamus. At de Emath diximus in Antichristo Lib. 3. C. x x.& plura Pererius Lib. I . in Genes. Disputas. Adricomius in TabulaNephtali Num. s. Da S Bersabe erat arctiores & possessi terminiuntroitus vero Emath,& Torrens Λegypti latiores& promissi.
94쪽
Dixerunt alii Torrentem Aegypti esse Sichor,de quo initio Capitis dicebamus, sed hunc nolunt intelligi Nilum, sed alium paruum fluuium seu Torrentem qui Aegyptum a Chananaea disterminete aiunt enim Sichor esse amnem, qui Petram Arabiae praeterfluens, in Sirboniam paludem influit, communis limes Aegypti di Palaestinae: & hunc esse illum nobilem Torrentem vel 1 luuium Aegypti toties in Scriptura pro Australi termino Sanctae Terrae praescriptum . At de Sirbonis Lacu Ptolemaeus Lib. q. Cap. s. Strabo Lib. I 6. Sed & Plinius Lib. . Cap. 13. haec habet: Idumaea incipit L Palaestina abernersu Sirbonis lacus, quem quidam centum quinquaginta millia passuum circuitu tradidere: Herodotus Cassio monti applicuit; nunc est palus modica.
oppida Rhinocolura, & intus Raphea Sc. 3 Haec ipse . Vcrba Herodoti Lib. a. sunt haec et Nos Aegyptum distinguimus a Sinu Plinthine , i st, lateritio usque ad stagnum Sir nidis, ad quod mons Casius usque pertingit. 3Verum ridenda sententia, qua Nouatoribus Postello, Iunio & Tremellio placuit, cum tanto consensu initio Capitis docuerimus Sichor esse ipsum Nilum, non torrentem Arabiae et & nullus Auctorum, nullae Ceographiae Tabulae in Sirbonicam paludem ullum fluuium influere tradant. S. Hieronymus, quem sunt innumeri sectati,farvosum hunc Aegypti Torarentem, riuum quendam esse asseruit ex Nilo derivatum, qui inter Aegyptii S Rhinocoluram in mare Mediterraneum intrat, Chananaeam ab Aegypto
abiungeas: sic enim S. Hieronymus Episti et p. ad Dardanum scribite Usque ad Torrentem Aegypti, qui iuxta Rhinocoluram mari magno influit. J Ee in s. Amos enarr/ns illud e Ab introitu Emath usque ad Torrentem deserti: ita attridest,ab Emath usque ad Rhinocoluram: inter quam di Pelusium, riuus Nili siue Torrens de eremo veniens mare ingreditur. J Tantum ille. Secutus est haud dubie hac in re S. Pater Septuaginta Interpretes , qui Isaiae 27. I 2. pro eo quod Noster habet, Usque ad Torrentem Aeg=pti. ipsi di '' 'η ΤηXerunt, seque ad Rhinocoluram. non quod Rhinocoluram illi putauerint esse ψ ψ, R 'Torrentem Aegypti,cum potius sit nomen urbis, sed quod cum Torrens ille
non procul ab ea urbe fluxerit, terminum Australem Chananaeae notam umbem,magis quam Torrentem obscurum dicere voluerint. De R hinocolurata, Eusebius & S. Hieronymus in Locis Hebraicis haec: Rhinocolura est ciuitas Aegypti,cuius meminit Isaias Cap. 27. Sciendum autem quod hoc vocabulum in Libris Hebraicis non habetur ; sed a Septuaginta interpretibus propter notitiam loci additum est. 3 sic illi. De eadem urbe pauca haec ex Auctoribus acciper Strabo Lib. i 6. sic ait: Rhinocolura ab his dicta, qui Rhinas habitauere; nam Aethiopum quidam Aegyptum inuadens,non interitu sed nasi mutilatione maleficia coercens; ut propter Ori S de tormica tem pe care deinceps non auderent. 3Diodorus Siculus Lib. 2. inquit: Acti fines Aethiopum Rex Aegypto occupata, partim vi, partim Aegyptiorum voluntate, latrocinia nouo mQre compescuit I sontes neque morte plectens, neque dimittens impunitos:corumq. constituto iudicio,omnes qui covicti sunt, in unum coactos miti supplicio afficit. Amputatis enim naribus, in ultima deserti ire compulit; ibi q. ciuitatem condidit,ab excisis naribus Rhinocoluram appellata. Haec urbs in
95쪽
Aegypti, Arabiae q. finibus non procul mari sita,omnibus vitae corδ modis caret. Nam omnis vicina regio falsa est: & intra rnar n ia unicus est pulcus,a que is inutilis, utpote aqua gustu amara . J Hac Diodorus. Verum aliter rem gestain narrat Seneca Lib. 3. de ira Cap. ao.hssice verbist Rex Persarum totius populi nares recidit in Syria, inde Rhinocolura loci nomen e st. Pepercisse illum iudicas,quod non tota capita praecid i t. Novo genere poenae delectatuq est.JIta Seneca. Hanc urbem nunc Pharamicam vocari, Marius Niger, & Ortelius testantur . Sed ad nostra. Satis diserte S. Hieronymus Torrentem illum Aegypti,riuu ex Nilo fluentem asseruit. Id quod Isidorus Clarius in a 3. Iosue, Ribcra in Amos 6. Nume ro 4ψ.Pπertus in I . Cap. Cenes. Disputatione φ. Ystella in I . Genes S multi, ac ferme omnes sequuntur. Descripsit eum post alios Adricomius influentem in Mediterraneum mare inter Falcidiam a Meridie, vicu cuius meminit S. Hieronymus in Vita S. Hilarionis, & Rhinocoluram ab Aquilone;dis. situm satis ab Ostio Nili Pelusiaco,a lacu Sirbonis,& monte Casio:propiore Ostracinae, de qua Ptolemaeus Lib. q. Cap. I.qui ab Aegypto versius Iudaeam hoc ordine situs terrarum describit: Pelusium, Gerrum, Casiolis , Casius mons, Eruptio Sirhonidis Paludis, Ostracine, Rhinocolura, Anthedon Sc. Eundem ferine notant Strabo Lib. I 6. Plinius Lib. 3 Cap. a a.& I 3.& alii . At nulla species aut mentio apud Adricomium, quod Torrens ille derivetur e Nilo, ut neque apud Montanum in Tabula Terrae sanctae. Masius in i s. Iosue versu 3. elucidans verba illa fluuio turbido. qui imrigat Aeg tum . affirmat quoque Torrentem Aegypti, riuum esse Nili, ita scribens: Equidem non sum nescius eam plerosque habere opinionem ut putent , alium quemdam fluuiolum discernere Aegyptiorum dicionem a Chananaea, quain Nilum. Id enim etiam Hieronymus prodidit. Verum quando apud probatos, quod ego sciam Cosmographos, nulla usquam eius fluuii mentio est:Strabo autem in ea arte omnium diligenti mimus, supra magnum Pelusiacuna Nili ostium aliud paruum facit apud montem Calium, a quo ad magnu in usque stadiorum tercentum sit interuallum et idemque auctor Iudaeam ad Casium usque montem profert, a quo monte prove admodu abest Rhinocolura, urbs a praecisis ciuium naribus sic dicta; apud quam Hieronymus illum suum fluuiolum in mare deducit: Plinius etiam Rhinocoluram Iudaeae extimam urbem esse constituit; plane existimo non alium esse fluuiolum illum a Nrio, sed ab eo derivatum: atque ideo Nili hoc nomen retinere. Nam a nostrae etiam memoriae Scriptoribus proditum est, qui loca ea ipsi peragrarunt, itinere circiter dierum quinque a Gaza versus Aegyptum, ci-timum Nili brachium a mari excipi; vulgoq. Charabum vocari. Et ab eo ad Damiatam usque, hoc est,Pelusium, Viae tantum intercedere,quantum horis viginti pedes queat conficere. Quod sane Strabonis dictis consentanea
esse mihi videtur. Quin Rabbini Salomon & Κimchi nihil dubitantes dicunt
eundem unum esse terminum qui tosiue 33. 3. per Nilum, & qui CaP. ro. r.
per Gazan designatus est. Verum putant illi hyperbolem c fle, cum ad Nilum usque fines ludaeae extenduntur. 3 Hactenus Masius. Qui omnia sci te. nec tamen ait Hieronymum negasse Torrentem Aegypti esse Nili riuum, sed esse Nilum . Nos
96쪽
Nos equidem ut S. Hieronymi & aliorum de fluuio Rhinocolurae sententiam haud abnuimus cumprimis esse probabile: ita cum loca Scripturae su, peritis polita, asserentia Torrentem Aegypti esse terminum Australem c ha-lὶaeae,cum illo Iosue I 3. vers. 3.& alijs conferimus, ubi dicitur, Fluuium turbidum seu Sichor, qui irrigat Aegyptum, limitem Meridianum esse Terrae promissae ; aliud vix sentire possumus, quam Torrentem,seu Fluuium seu Ri-inim Aegypti ipsem esse Sichor qui irrigat Aegyptum. Plane eodem tcnore
verborum dicitur 3. Reg. 8.Vers 63.Ab introitu Emath, que ad I ilium Aeg'pti. & 2.Paralip. 7. vers S. Ab introitu Emaιh, usque ad Torrentem Aeopιι. &Αmos 6.versa 1. Ab introitu Emath, que ad Torrentem deserti. scuti a. Paralip. i 3. . Congregauis David cunctκm drael a Sichor Aeg ιι, usque dum ingrediaris Emath. Rogo quanto consensu & ratione initio huius Capitis demonstrauimus Sichor, seu fluuium Turbidum Nilum esse ρ hunc ergo, Torrentem Aegypti & Terminum Australem Israeliticae haereditatis cogimur intelliger .
Esto, dieent, Nilum statui terminum: sed vcl per hyperbolem cum H hrais : vel quia ille riuus ex Nilo deductus, qui Nili nomen ferat, sit proprie limes. At haereo, ob multa I. quia illud,s ni irrigat Aeoptum, de fluuio prope Rhinocoluram ex eremo fluente non nisi aliene & synecdochice capi queat. II. quia Scriptura terminos Terrae sanctae,non nisi loca illustria, &satis nota praefigere solet: suuiolus autem ille Rhinocolurae obscurus, nulli vel Ceographo, ut Historico cognitus, nisi S. Hieronymo,& eum secutis. III. Quia Ptolemaeus Lib. 3. Cap. I 6. scribit Iudaeam terminari parte Aegypti: &Plinius Lib. s. Cap. 13. Palaestinam ait incipere ab emersu Sirbonis lacus i &Strabo Lib. I 6. de Solinus Cap. 37. Iudaeam& Idumaeam ad montem usque a Casium protendunt: quae cuncta loca ultra Rhinocoluram iacent. IV. His adde, quod in et Paral. I 3. I. pro a Sichor .gegnii. Septuaginta habent, a fini. bus Aegypti. illuc ergo ditio Israelitica pertingebat. Absurdum non fuerit citimum Nili brachium, vel ostium versius Palassinam, limitem Terrae promissae,nomine Sichor,vel Torren ris Aegynta constituere. Vidimus ex Strabone ostium aliquod Nili ad montem Catium: &Seneca Naturat. Quaest. Lib. q. Cap. 1. de Nili osti S haec et Nilus per septenae ostia in mare emittitur: multos nihilominus ignobiles ramos in aliud atq.
aliud littus porrigit.J ergo ex his Chananaeae propior, Torrens Aegypti, ac nomine Nili famosus intelligi queat. Nec aliud sorsan per suum illum riuum
S. Hieronymus accepit: nam illum fluere dixit inter Pelusiu & Rhinocolura. Et mirum non est quod Torrens vocetur,cum & fluui3 quoque nomen nosemel terar:& Nacbal, idest, torrens etiam de perenni fl uuio,consensu omni si, multis in Scriptura exemplis, interdum dicatur. Displicet quod Montanus Torrentem hunc ab rimos, Deserti vocatu, illum esse existimet quem Isaias I s. r. Salicum appellat; cum ille fuerit in terra Moab,ut ex liata liquet. Sedeur eum Torrentem deserti Amos nuncupatλSeptuaginta,occidentis; Aquila, Planitiei; Theodotion, Arabiae; vox Arbab, omnia ista fert, sed propius desertu na: nempe quod ex eremo per planitiem decurrens , in Mare medi terraneum ad Occidentem influat . Arabiamque Petream etiam ab Aegypto disterminet
97쪽
. Porro Sichor urbs quoque fuit Tribus Asser losue i p. vers 16. Ionge dissimia a flumine Sichor, ac Hebraice dicta Sichor Latinat hi Masius & Monta nus verosimilius putat, duo ista vocabula unius urbis dumtaxat esse nomena cum quod Hebraice non sit interiecta coniunctio, ut in aliis urbibus: tum quod summa viginti duarum ciuitatum Tribus Asser Versu 3 o. praefixa non constaret si Sichor,& Labnath duae essent urbes, cu sic vigintitres essent numerandae. At isti parum meminisse videntur se post Concilium Tridentinum scripsisse. Conuulsa Vulgata Editione , reiectis Septuaginta Interpretibus; qui habent: Et Sichor,s Labanath r potestne aliquid esse probabile pSed videamus quam urbem esse velint Sichor Labnath; multi putant esse Ptolemaida,quae & vulgo, & Hebraice Iudicum I. v. 3I. Acho appellatur et a Strabone vero Lib. I 6. & Plinio Lib. s. Cap. io. Ace. Masius vero potiuS existi inat est e nomen vallis,vel fluuii quem veteres Belum,seu Pagida vacaruci vitri sertiles arenas paruo littori miscentem: unde vitri nobilem originem ortam tradunt. De quo fluuio plura Strabo Lib. I 6. Iosephus Lib. 1 Belli C. 9. Plinius Lib. 3 Cap. as.Cornelius Tacitus Lib. s. Historiar. S alii: sed hac pauca accipe ex Plinio Lib. 36. Cap. 26. Besus amnis quinque millia pastuum spatio in mare perfluens iuxta Ptolemaidam coloniam. Lentus hic currit, in. salubris potu, sed caeremoni js sacer, limosus, vado profundus. Non nisi refuso mari arenas fatetur. Fluctibus enim volutatae nitescunt detritis sordibus. Nunc & a marino creduntur astringi morsu, non prius utiles. Quingentorum est passuum non amplius littoris spatium, idque tantum multa per saecula is gignendo fuit vitro. Fama est, appulsa naue mercatorum nitri, cum sparsi per littus epulas pararent, nec esset cortinis attollendis lapidum occasio, glebas nitri e naue subdidisse:quibus accensis permista arena littoris, translucentes nobilis liquoris fluxisse riuos, & hanc fuisse originem vitri. 3 Hae Plinius. Ergo hunc fluuium Belum existimat Masius esse Sichor Labnath, sic enim
ait: Is enim quia supra modum laxo fluit alueo, pro aquarum exigua altitudine: quippe cuius latitudinem centum circiter cubitorum esse stripsit Iosephus; ut vallis potius quam fluuioli instar habere videatur,mirifice Nilum reseri,qui ab Hebrais Sichor nominatur: quia vero vitri fertiles arenas trahit,non potuit aptiori vocabulo nuncupari, quam si Libnath, dicereturrnam cry shallum sic appellant Hebraei r fuerit igitur Silior Labnath, Nilus crystallinus, aut crystalliser, fi non est inepta mea coniectura. 2 Tantum Masius. At nimis aliena , ne dixerim inepta est illa Nili notatior propensior est ;Turbidus crystalliser, cum Plinius nos docuerit Belum limosum fruere et ery stalli serum vero propter arenas vitro nobiles. Montanus vero Sichor Lenana, Lunam obseuram, seu nigram aut turbidam interpretatur. Si in Hebraico etymo ludere placet, possis exponere Sichor candidam, vel Lateritiam, vel Populeti a frequentia krte istarum arborum, vel Thuriis-ram , vel Lunatam et omnia enim ista subsunt Hebraico Themati Laban. At cessant omnia,cum auctoritate Vulgati & Septuaginta duas distinctas urbes Sichor & Labnath accipere necesse est. Adrichomius eas diuersas
quoque pingit in Tabula Tribus Asser, medio inter utramque praelabent fluuio
98쪽
fluuio Belo idem serme Montanus in Geographia Palaestinae,& alii complures adstruunt. Nec Masi & Montani argumentum quidquam efficit: qu ties enim Hebraicae sunt a syntheta & dempto Carmelo qui monS, non urbs: & Zabulon & Valle Iephthael, Bethemec, & Nehiel, & Cabui, quae sunt Tribus Zabulon ; iuste dissultat numerus viginti duarum urbium. Verum in ea urbium serie, muIta sunt incerta, & explicatu dissicitia; inde ut velle argumentum sumere sit prorsus leuissimum. De Nili ortu sententiae veterum, ac Recentiorum .
N C L Y TI amnis sontes, ac primarium ortum antiquisquamuis acri cura pervestigatos, numquam tameo plane repertos, norunt omnes. Sunt de his innumerae priscorum Auctorum sententiae; nunc aliquas retulistia contenti, diffusiorem huiusce rei tractationem ablegabimus . Caesar Dictator in Aegypto res gerens, miro noscendi Nili fom tes desiderio incensus, Achoreum Sacerdotem ita ali cuius est apud Lucanum Lib Io. Pharsaliat: - . Sed eum tanta meo uiuat sub pectore virtvr, Tantus amor Neri, nihil en quod nocere malim Quam flauij causas per Dcula tanta latentes: Ignotumque caput. Spes si mihi certa videndi risiacos fontes , bellum ciuile relinquam . Achoreus vero Caesari in haec verba responsum tulisse fertur: Qua tibi noscendi Nilum Romane cupido est, Et Phariis, Fersisque Dir, Macedumq. Tyrannis: Nullaque non aias νοὶuit Gnferre futuris sitiam, sed Ῥinciι adhuc natura latendi. Summus Alexander Regum, quem Memphis adoraι, Inuidiι Nilo; misique per ultima rer Aethiopum lictos: illos rubicunda perusimna poli tenuit, ilum videre calentem. . Venit ad occasum, mundique erarema Sesoriris, Eι Pharios currus Regum ceruicibus egit: Ante tamen vestros amnes Modanumque Fadumque
uuam Nilum de fonte bibit. Vesanus in Ortus Cambses longi populos peruenit ad aeus; - Defunctusque epulis, s passus ea Doram, Ignoto te, Nile, redi t. Non fabula mendax Ausa loqui de fonte tuo est rubicumque videris . . Quaereris, s nulli contingis gloria genti νι Nilo sι laeta suo Et post alia subditi Eι te ιerrarum nescis cui debeaι orbis ,
99쪽
Arcanum natura caput non prodidit xlli: Nec licuit populis paruum te, Nile, videre mouitque sinus, O genιes malu1ι ονιι Mirari , quam noste russae Herodotus Lib. g. inquit. Nili Qntes nemo neq. Aegyptiorum, neq. Graecorus neq. Astorum, eum quibus in colloquium veni, se nosse professus est, praeter Scribam sacrarum Mineruae pecuniarum apud Aegyptum in urb
Sai: qui mihi iocari videbatur, affirmans se proculdubio id nolse. Sic autem dicebat: Esse geminos montes acuminibus in acutum tendentibus , inter Sienem politos urbem Thebaidis,& Elephantinam : quorum uni nomen esset Crophi, alteri Mophi; ex eo medio Nili Qntes aby ssos, hoc est, immensae altitudinis emanaret cuius aquae dimidium Aegyptum versus , & versus Λ- uuilonem flueret: reliquum dimidium Aethiopiam Versus atq. Austrum . Oxiod autem abyssi forent Mntes, aiebat Psammeticum Aegypti regem periculum huius rei fecisse, qui funibus multorum millium passitum conne.
xis & in Bntes demissis , tamen ad fundum non deuenistet. J-He. Iiodorus Siculus Lib. x.Nili sontes, locaque ex quibus fluit,nullus ad hoc
tempus Scriptor,neq. vidisse se dicit, neque audiuisse ab aliis qui se asserant aspexisse Ex quo res ad opiniones di coniecturas peruenit. Aegypti, Sacerdotes ab Oceano, qui orbem circuit, Nilum habere principium ferunt: nihil asserentes certi. Troglody tae aiunt loca esse ex quibus convciunt propter plurimos eius regionis sontes in unum confluenteS, Nilum emci. Meriroen vero insulam habitantibus, quorum opinio, cum sint eis locis propinis ouiores,verisimilior deberet videri,adeo Nili ortus est incertus , vopsu DΑstopon,hoc est,ortam ex tenebrIS aquam Vocent. Herodotus scribit Nasamones, qui diligentius Nili ortum sunt scrutati,tradere ex stagno quodam oriri perq. Aethiopiam ferri. J Sic ille. Habes Nasamonum sententiam Q.
situs ab Herodoto descriptam loco citato. . Seneca Lib. 6. Naturat. Quaest. C. s. Ego quidem Centuriones duos quos Nero Caesar ut aliarum virtutum, ita veritatis inprimS amantinimus, ad ς' inuesti standum caput Nili miserat, audiui narranteS, longum illos iter pe-6 ue remisse, cum a rege Aethiopiae instructi auxilio, commendatique proximis Reaibus, penetrassent. Ad ulteriora quidem,aiebant,peruenimus,ad immen' sas paludes,quarum exitum nec incolae nouerant, nec sperare quisquam po testula implicitae aquis herbae sunt,& aquae nec pediti eluctabiles, nec nautiscio, quod nisi paruum & unius capax, limosa & obsita palus non ferat. Ibi, anuuiunt, vidimus duas petras,ex quibus Ingens vis fluminis excidebat: siue caput illa, siue accessio est Nil siue tunc nascitur, siue in terras ex priore recepta cursu redit.JHaec Senecae Sed di de Neronis exploratoribus haae Plinius Lib 6 C. 29.Cetera, Aethiopiae solitudineS, nuper renuntIauere Neroni Principi missi ab eo milites Praetorianes cum Trit uno ad explorandum, inter reliqua bella di Aethiopicum cogitanti.J Sed de ortu Nili idem Plinius Lib. s.C. 9.Nilus incertis Ortus isntibus, it per deserta & ardenti a.d/ immenso longitudinis spatio ambulans, famaq. tantum Inermi qua situ coonitua sine bellis, quae ceterab Omnes terra1 inuenere. Originem, ut
100쪽
Iuba Rex potuit exquirere, in monte inferioris Mauricaniae, non procul O .ceano habet, lacu protinus ita gnante, quem vocant Nitidem. Ibi pistes reperiuntur alabatiae, Oracini,situri, crocodilus quoque: inde Ob argumentum
hoc Nili ortus creditus ,Caestraeae in isto dicatus ab eo spectatur hodie. Praeterea obseruatum est , prout in Mauritania nives imbresue satiauerint, ita Nilum increscere. Sc. J 'Solinus Cap. 31. Nilus incerto pene sonte decurrens proditur, ut loquemur. Originem habet a monte inferioris Mauritaniae, qui Oceano propin . . quat. Hoc atfirmant Punici Libri,hoc Iubam Regem accepimus tradidisse. Igitur protinus lacum efficit,quem Nil idem dicunt. Nilum autem iam inde esse coniectant,quod hoc stagnum herbas, pisces, hestias, nihilominus procreet, quam in Nilo videmus.Ac si quando Mauritania,unde & origo est,aut
nivibus densioribus , aut imbribus largioribus irrigatur, inde incrementa exundationis in Aeaypto augeantur. 3 Sic Solinus. Pomponius Mela Lib. 3.C. io. agens de Aethiopibus Hesperiis haec scribit: In horum finibus sens est,quem Nili esse aliqua parte credibile est: Nachul ab incolis dicitur, & videri potest non alio nomine appellari, sed a Barbaro
ore corruptius.Alit & flumen di minora quidem,eiusdem tamen generis animalia gignens. Alijs omnibus in Oceanum vergentibus,solus in mediam re-gionein ad Orientem abit,& quonam exeat, incertum est. Inde colligitur , Nilum hoc sente conceptum,actumq. aliuuandiu per invia,& ideo ignotum, iterum se,ubi ad Eoa processerit, ostendere: ceterum spatio quod abscon- ditur,essici ut hic alio cedere, ille aliunde videatur exurgere. 3 Haec Mela, Strabo quidem Lib. 17. Nilum ab interioribus Aethiopiae oriri autumat: Ptolemaeus Lib. .C. 9. in Lunae montibus ostendi plaudes quae nives suscia piant, unde Nilus.nascitur, Iam Recentiorps liviscamus w ΕΥ 's ΕΗ- Compertiora quae de ortu Nili auorum memoria, filiali multorum rcla- TIOR Es .
tione, sed cumprimis Francisci Alvaresit Lusitani, & Pctri Abassini Legatorum Imperatoris Abassinorum in Clementem VH. Roman. Pontis sun taccepta,Iouius in t 8. Historiarum Libro histe verbis reddidit: De ortu vero Nili longa percunctatione reperiebamus,in regno Gogiano,quod a Scevano ad Antarcti cuin extenditur, esse immensam alliisunorum montium congeriem Caucaso& Atlante, hisq. nostris Europae Alpibus multo celsiorem. Iuga eius perpetuis obsessa nivibus,geluq: rigentia, nubibus se se inserere,&caelum fulcire videntur. Harum immanium rupium media atq. infima denosissimis siluis procerrimarum arborum vestiri constat. Quae loea inaccessa
homini, lustra cubiliaq. sunt serarum & belluarum omnis generis. J Et poli
Ab his asperrimis, immensis rupibus,quae a Corographis Lunae montes 'vocantur,srequenti & copiosa scaturigine Nili sontes erumpunt in loco ve- hementer abstruso, qui Beth, hoc cit,desertum abyssina lingua dicitur. Ex his sontibus innumerab Fles amniculi per Gogiani regni spatia modo dissirpati, modo coeuntes in longe maximam toto orbzaquae dulcis paludem est fanduntur. Huic Saphe nomen est, spatiosi'. littoribus tria attingit regna, eaq. affatim opima pistationesecundat & replet, Gogianum se dicet & Be-ghemedrum, quod est ab ortu solis, di ab occasu Dambalum. . In has par lude