장음표시 사용
21쪽
666 D I s P v Y A T I o VIII. spiritu influente & sanguine formatiore, in corde
elaborato, atque nutritione simul per venas, ut &natura temperiesque & ratio partium defendatur, vires re facultates conserventur.Spiritus ille influens non tantum in natu moutriendo restaurat, sed cum illo determinatur & unitur, ut facultas conservetur&aictiones vitales perficiantur.
VI. Spiritus vitalis in Cerebrum dimissus, ibique
cum novo aere, virtute Cerebri mistus & elaboraturi acquirit rationem instrumenti facultatum principum & sensuum interiorum, novaque ibidem insignitur vi sensus de motus, quem per nervos in uni, versunt corpus defert. Virtus illa partibus non erateonnata, sed ex Cerebro influit, debet tamen spiritus ille uniri & determinari cum connato insito Vitali, ut sensatio & motus perficiatur. Sic spiritus ani malis visivus, per nervum influens, determinatur Munitur cum insito vitali in crystallino humore , ut perficiatur actus videndi. Ex quo apparet cur partes. propter influxum spiritus animalis interceptum sensis & motu destitutae, tandeti etiam labascant, dccaloris vivisci orbitatem experiantur. Id enim sit, quia spiritus animalis, cujus irradiatione continua gaudere debebant , magnam partem ex vitali co stet vitalemque vim animali quodammodo jumctam habeat. . VII. Hinc di ferentia etiam eluere qua est inter ωιο rem emplorum s Imphtum. Hic connatus & complantatus mixtis homogeneis, & partibus similaribus est: proprius , mixtum totum omnesque ejus partes unius facit esse temperiei, & inest mitiis quatenus mista sunt & inanimata, eorum que su bstantiam
22쪽
D E PAR A D o x I s SA C T AE SEN tiam definitione &conservatione ' midicum sicco tuetur. Ille innatus est & vivificus, corpori anima-xo proprius, vi plastica seminis in prima generatione productus, utprox-- t amma instrumentum, ab illa dirigitur & toti corpori constanti ex diversis partibus similaribus,siam structuram & temperiem p culiarem, ob diversam calorem connatum mixtis proprium habentibus, unum largitur & commune temperamentu, quale illa animalis species postulat, in quo calor & humor dominatur,a quo vita& actiones vitales,unde animalia calida &humida dicuntur.
VIII. Differunt itaque calor misti&animati seu symphytus &emphytus, quamvis specie non discrepent, ratione diversorum principiorum, a quibus diriguntur: Hic siquidem ab anima tamquam proximum ejus instrumentum usurpatur: ille AN ma misti. Deinde ratione seriecti : Hie in humido radicali per omnes partes,sed abundantissime in cor de dimissi, stabulatur, ille in mixti corporetanquam
mitto. Tertio rationeiunctionis: Hic proximum animae instrumentum vitales actiones perficit, forismat, nutrit, vegetat, auget , & ex actione in humidum primigenium vitam ad extremum conservat, sed continua depastione, quam quidem restauratione nutrimentali continua resarcire molitur, ex ac
eidenti siti sius & animalis interitus causa est: ille humidum suum in misio tuetur, & ejus dissolutionem& separationem 1 sicco pro Vixibus arcet, . ve rum nec vivificus est, nec partibus inest animatis quatenus tales, siquidem ignis nullum animal gignit vel nutrit , pyrauitarum Salamandratumque exemplum reponimus. Calor
23쪽
O I s P V T AT ao VIII. IX. Calor innatus universe animalis corpori ,
diversis diversarum temperierum partibus cDnsta ti, uirum largitur temperamentum, istispeciei pecu liue, inquo vita di actionum vitalium virtus,,6uε-que in emperies proprie morbus est; non enim patitur animal primo ut mistum, sed ut vivens-vitali temperie praeditum. nia in humano corpore exsistentiaseu communi anima*vita praedita,uti parstes propriς divae einde contenta di mistainanima,ta seu humores & spiritus etiam quatenus mista sunt
ab innano calme reguntur & conservantur, adeo ut h extincto vitaque, recedente mixta , quotquot
subdita suerunt calori vitali, nequirant suo peculiari: misti, qui symphytus dicitur, callore integritatem rationemque imi salia est ratio mistorum inanimam torum tueri,sta sensim ad interitum vergant,quod
videmus in plantarum animalium. cad/veribus, Corpus humanum quod supremum missionis gradum est adeptum,.veluti ex actionibus temperium exustissimam sequentabus, patet, exstincto calore nativo , uiri cadav - in , misti calore eriguo tempore vix conservatur ;quid de caexeris dicemus in vivo corpore eator animalis eo deflatae nequit,
ut simul sit superstes, & parem subditas, mustioni3
suae integritate messantes , non gubernet; has e- iam destitutas vivifico calore tam insito quam innsuente com ore timeriue, auigangraena eorripi lnecesse est. Patitur proinde empus animalis primo non quatenus ex primorum constat mistione, sed quatenus vitalitemperie praeditum; hae conservatur&vivit dominante ι hac laesa languet & eritin--
moritur, priusquam misti calor per se magno-
24쪽
D s Ρ A R A D o x I s S E e i AE N. σεν pere assiciatur, & sic ad interitum vitalis vel ista lini, ut in gangraena , vel paulo post ut in cadavere , interit, partibus mollioribus putredine diffventi bus, & durioribus siccioribusque, qualia sunt ossa,
carie sensim reselutis. .X. Quomodo calor innatus temperiem animalis pro cujusque natura peculiariter definiat , prox
mumque sit animae instrumentum. , vitam Lactio.. nes vitales conservans perficiensque, atque influentem spiritum pro conservatione totius in eorde glia gnat, vidimus,superest ut de calore videamus quate nussubstantia nuneupatur, dc quomodo hac rationea qualitate distinguatur. . . t
XI. Proprisssime sibstantia caloris nativi Acitur Gal. lib. I.Aph. comma I s. id corpus quod exspicita primigenio sanguine& seminali hiriditate initis genitum est, corporisque partes formavit, iisqueeeta formalis ratio & quasi entelachia quaedam earum in-sdet, sedxopiosius in corde, iacultatum custos reproximum animae instrumentum illud Hipp. Aph. I . s. I. 'copiosum inesse iis qui crestunt,m Galenus humidum illud copiosum inessepuoris di stabat ,& ealidum illud nativum maxime abundare quo humidior est nostra sibstantia, siquidem ex humido ortus nostri principium: ipsi vero recens nati quo ex sit inantia Uuea & aerea pIus participant, eo amplius ealidi innati habere dicuntur ingeniti enim, caloris substantia magis est aerea & aquea , quae quamo magis fuerit imminuta , auctiorque facta terrena ; tanto minus substantiae caloris innati pocsidebunt. Quum itaque quotidianoeaugmento ani
malis corpus siccius terrenumque magis evadit setiamfr
25쪽
D a s P V T Λ T I O VIII. . etiamsi tum valde calidum & igneum existat,paucis smam tamen habet calidi nativi substantiam , alioquin diceremus, febricitantes habere calidi genuini plurimum , qui tantum abest quod copioliorem,' ut ne parem quidem& integrum eum quem habebant , obtinent, siquidem substantia caloris genuini temperata, &igneaest adventitit. XII. In iuvenibus itaque praepollet terrena sic. citas, minor est substantia aquea & aerea: Et quamvis tantum ignis quantum in pueris insit, tamen humida est puerorum , & sicca juvenum substantia. Senibusautem parum est calidi , sive ad qualitatem sive ad substantiam respicias, siquidem & qualitatis imbecillitas &substantiae inest paucitas r hactenus Gai. citato loco. Ex vibvsapparet hos humidicata M.que primigenii substantiά , quatenus pueri ct ortia nostro vicinioressimus, ubertim diffluere, in iuvenibus plus esse qualitatis aerioris 2 ea,minussub antiae loris, in senibus ct qualisatis oesubstantia pavertatem Oimbecillitatem. IXIII. Vera itaque & proprie dicta haec est calidi nativi sibstantia, quae liuiti & innati calidi nomine recte insignitur. Id autem nominis s stiritui
influenti, quatenus in corde primo generatur , &alimentario sanguinisi humori, accommodatur, sed non ita proprie, quia nec parti uti essentiam eius perficiens & conservans inest, sed in proxima
est potentia , ut in eam vertatur. Gal. lib. de temperam: ait, eam debere esse nutrientis substantia cum nutrito I situ em ct natura eommunionem
ne Vero alimentum , quatenus corporum calidorum
26쪽
ritin fiat nutrimentum . eorum insitum calorem augere , uti ligna in ignem conversa eundem augent, & nutrimenta omnia , quatenus a citore nostro vincantur, eundem augere, qVatenus non
vincantur , frigefaceres omnem proinde cibum seu frigidum in sanguinem versum naturalem calo rem aequaliter augere ; unde tantum vulgo dicimur habere eatoris quantum snguinis, S sect. I. Aph. Isa Ventresbeme ct vere naturasent casidissimi, nosque per id tempus habere plus caloris nativi ab Hippec. asseritu. XIV. Hactenus calidi innati naturam cissidera Vimus, quatenus subjectum connotatur in quo illa caliditas, unde iustantiae nomen sibi vendicat,haeret. Distinguitur calor ut substantia a caliditate, quatenus haent accidenssub antia inest. Calor itaque ut accidens suae naturae-essentiae & originis ratione , non est alius in misto , atque . alius in animato , neque horum uterque diversus est ab aethereo vel cce Iesti. XV. Quomodo animalis calor tam sit ex elementis quam misti , seperius satis perspeximus. Calor enim animalis , uti. flammulam refert in sabjecto corpore accensam , opus habet nutri tione, & jugi conversione idoneae sebstantiae nu-i trimentalis in suam naturam instar ignis nostridi j conici ut hic apud nos conservetur. Caelestis si seret, elementari corruptibilique alimento non indigeret, nec ipse demum exstingueretur, prin- cipii sui naturam retinens & redolens. Deinde , ii quia ab elementari calore accendit iu& frigo- .
l ' xςMixuxux ac plane perimitur , necessario
27쪽
6 2 Dis P v TATIO VIII. Musdem est generis, quod latius in sequentibus de
monstratur. Tandem an aethereus vel coelestis , ab animali & misti seu clementari calore differat , videndum. XVI. Coelum seu astra & caelestia corpora . etiamsi calida non sint, tamen calorem producunt in orbe elementari, idque rapidissimo motu vel lumi ne & radiis r motu coelestium corporum pars orbis elementaris superior,radiis solaribus& astrorum inferior, magis concalescit. Generatur autem iste calor in aere major , seu ex potentia ejus educitur motu & radiis, quatenus haec atterunt, attenuant &rarefaciunt: extenuatione enim & rarefactione aer inagis ad igneam accedit naturam, mamrisque caloris gradum acquirit, ves plane demum in ignem vertitur. Raresamonem itaque & extenuationem sequitur calor. Ignis cum sit elementum rarissimum ex nullo alio corpore proxime & immediate potius si , quam ex eo,quod raritate sua proxime ad ignem accedit,qualis est aer, in habentibus Symbolum, facilior transitus.
XVII. Neque est quod huic sententiae ab instantiis,quae nullius momenti sunt, metuamus:Ets1 enim subtilitatum Magister Excer. 23. videatur negare , caelestia corpora per motus velocitatem calefacere; neque calorem a stellis attrito aere& earum motu provenire , tamen ibidem nec coelum nec coeli par- ites& sydera essecalida, & nihilo mis calorem a lsyderibus praestantissimum,qui non sit in illis, sed ab illis uin his nostris, & calorem a non calido evenire, adstruit. . . ' l
28쪽
Ds Ρ RAD ox Is SECTAE SEN. 6 ς& nihilominus calor a coelo generetur , inevitabili necessitatis consequentia statuendum, calorem co h sebolem aequivocam esse. Quo pacto autem a coelo non calido generetur calor in inferioribusὸ Idem excercitatione 14ait, se serib sentire non fieri calorem ni si propter aeris attenuationem,qui propterea , igniatur, fierique eundem non solum a corporibus solidis,sed quoque a fluidis, cujusmodi sent nubes, quarum motu Et elisio, in selidis tamen id celerius ει frequentius sontingere, quod aer, qui ea interce dat, primo momento ignescat. Unde concludit tendum esse, ex aere moto atque elise atque attenuato calorem generari, qui si procedat, a signis si1bstantiam pertranseat, idque propter partium a tritionem. Motus itaque quo celerior, quo major& validior,ed proclivius, citius, majorque generabitur calori Atqui coeli motus celerrimus & omnium validissimus , caeterorumque inferiorum motuum auctor & conservatoris idcirco,enim ait illi Exere. 6. movemur, quia moventur in,quis igitur illum motum vi generandi calotam spoliabit8 Coelestium corporum motui generationem rerum iublunarium, &facultatem generandi per calorem adimere, est proximo ei & maxime necessario generationis instrumento privare. Quinimo ipse Scaliger. Exerc. I Lmotum in igne generare calorem accidentalem largitur. Non inducit itaque coelum calorem, quippe quod per se calidum non sit, sed educet, veluti fit in aerera etaeto & trito. Calor itaque ille per motum generatus Hementaris est ex Elementis productus. . XVIII. inferioris mundi calor, cujus respectu se stas&hyems apud nos formatur, ex Solis astrorum-
29쪽
ve lumine εc radiis potissimum exoritur; unde pr6vario accessu & recessit solis, varioque positu & re spectu luminis aliorumque astrorum, etiam sicco lum ejusque corpora per se non sint calida, in aere
generatur. Radii solares astrorumque eadem ratione, qua motus calorem producunt, videlicet extenuatione & rarefacitione , & quemadmodum non omnis motuς aerem atterit, & calorem in eo generat, sed is tantum,qui validus de velox; ita etiam non quodlibet lumen,sed magnum tantum & vehemens in acre solo attritionem facit.Atterunt autem radii, cum incidentes in corpus solidum δc in terram repercutiuntur & in a ire duplicantur.Projectio radiorum si fiat perpendiculariter & ad angulos rectos
sole a puncto nostro verticali remotius non exsi- .stente, sic reflectuntur in se ipsos ut maxima fiat collisio projectorum , & reflexorum unio; perisque
attritio, unde consequitur calor vehementissimus, quod secus evenit cum non ad perpendiculum cadunt & ad angulos inaequales,ut reflexi cum inciden tibus non uniantur,'sed disjungantur. XIX. Ex his omnibus liquido apparet calorem coelestem, Animalem & Elementarem specie non differre, sed unum idemque esse. Coelestis enim calor vi astrorum formaliter non calidorum in aere producitur , aerii caloris intensione & accensione, a quo igneus non differt; nisi gradu cxcellentiore et aer enim fit ignis non mutato sed exaltato uno eodemque calorer ab iis non differt animalis, quia&ab illo intenditur, & a contrario frigore clementari remittitur & alteratur & exstinguitur : Contraria vero lant unius generis.
30쪽
DA PARADonrs SE OTAE SA'. XX. Differunt autem hi calores, quod pro diversa a qua reguntur causa principali, diversas edant o- peras; ille qui cUestis est, a coelo dirigitur, & in hoc cum animali convenit, quod in quadam facultate ei similis exsistat, esnimirum , quod uterque vim gignendi obtineat, quamvis in generationis facultate plurimum differant. Vnde Aristi dicebat lib. 1. de
quod pro ortione elemento feliarum restondeat. Disse runt autem isti calores, quod, qui in animantum semine est, habeat facultatem producendi suae, cui in servit, speciei simile&uni voce, coelestis vero aequivoce generet: Dein quod ille actu sit in animali, hie vero actu non sit in astris , licet ab iis producatur; quod ille fecunda suae, cui inest, speciei similia pro ducat hic res apud inferiora, etiam alias praeter animalia efficiat, quodque ille subtracto alimento sta- tim pereat, hic eodem non indigeat. Animalis &coelestis ab Elementari differunt, quod hic juxta Aria 'sotelem nullum animal generet, proinde a forma Elementari directus id praestare nequit, quod ab animantis &cinii Arma usurpatus potest. Calor vero coelestis cum animali concurrens,generationem foecundorum animalium, & perfectam praestat; Vnde illud Arist. Sol nem. Calor Hermentaris mixto proprius est, neque nutrimento indiget,qiua inest ei per et cmentum, ex iquo velut parte mistum constat, a cujus forma pro xime & indivisive generatus,dependet: animalis calor ab elementari specie non differens, proximum quidem animae instrumentum est, tamen quia ab ea 'non dependet, ut causa suae essentiae, indiget nutris .