장음표시 사용
41쪽
ε86 Drs PUTATIO VIII. tessentiale Paraccisicum, nihil commune habens caelementis, quod, uti ab horum concretione & foece liberum sit, ita etiam alimentum requirat, non ex elementis natum vel coalitum , sed longe alteriusmiturae: quais enim inutriens tale nutritum. Istius-
modi dari Platonici , qui animam duplici tegumento,tanquam re aliqua mediam naturam haben
te, priusquam in corpus demergatur eique copuletur, circumdari asserunt; Et Paracelsici tale comminiscuntur exsistere in homine, quod depuratum ab elementorum corticibus de involucris,quibus est incrustatum, quintessentiale sit & perenne. II M
tione, medicamentorum Saracescorum opera, desquam-matis deglumatis elementorum sorticam, vetula re
puellusiit s menses recuperat, orsilicernium capularisque senex rejuvenescit. que Medea e acus si Ecce rerum ideas, genera & species in singularibus individuis ex iliado Paracelsi prodeuntes,elementare cor pus assumentes, extravagari in hanc mundi scaenam, persenamqtie praedestinatione certa', suo definito tempore sustinere &gerere,donec reloseo Elemeniatόrum corpore deposito redeant in suum Orcum vel Iliadum ad patres & avos immortali quiete beatae di gloriosae. Plaussite mortales queis contigit optio talis, videlicet immortaljias Paracelsica. XXXIX. Sed desinamus nugarum. QScquid sit, iopinio illa, qua statuitur quintestientiale nutrimentum, requirit quinte sentiale nutritum, cui cum nihil di contrarium c actio enim omnis juxta D. Sen- - nertum est a contrariis ejusdem generis) nec perire vi contrarii , & cum sit simplex non ex Elementis
compositum, nec resolvi & interire potest. Denique l
42쪽
cum sit concretum & concreatum rebus & uniforis
me& perenne, sitaque peculiari, uti volunt, constet forma, nutrimentum simplex qua tale , paris erit semper bonitatis , quocirca non interibit corpus quod eo nutritur:si enim aequali bonitate et,quod ab initio consecuti stimus, possit restitui homo immortalis & perennis eris necessisio. XL. Verum enim vero reponi non posse alimentum tale, quod si1bstantiam ei, quae continuo perit, omnino aequalem resarciat & digne restaureidam ab omni aevo orthodoxa Philosephorum & Medicorum est sententia, idque ob hanc maxime causam, quod aequivalens naturae viscerumque beneficio re generari nequeat, nullaque detur talis materia in rebus exfstens. Atqui Paracelsici & Guenico schemate personati Parace διε ct novatores convenientem satis. queidoneam materiam, ab omni Elementorum tace liberam , seu quintam quandam essentiam rebus concreatam,nobis offerunt,quq sinceram quam ma-Time praebeat alimoniam, quam ut nonnihil dispiciamus operae pretium fuerit. Haec qualiscunque demum sit, indiget mutatione aliqua,vel non indiget. Si non indiget, frustra omnis ad hanc est naturae apparatus. Ergo indigebit. Mutatio illa necessaria est
totius substantiae: quod enim actu es nutritum, tostentia es nutriens, ct omne quod ubi Vt ab eo, quod adiuex eo quodespotentia. Nutrimentum itaque ut nutriamentum, non con hascitur rebus Elementaribus, ut
abiis duntaxat separetur , sed fit & paratur tale in
corpore humano, idqtie pcr multas substantior mutationes & vicissitudines. Natura enim universalis non generat alimentum , sed materiam alimcnti,
43쪽
ε88 Disru TATIO VIII. eamque praeparat & maturat, veluti stirpes,fruges, animalia,ut ex iis alimenta naturae organorum opera, substantialiter mutantium, fieri possint. XLI. Quid si respondeat quispiam pro Setinerio, materiam illam, ex qua fit alimentum etiam per varias mutationes, it ut nunc chylus, dein chymus sanguisque fiat, transire, responsum est ad manus. Corpus quod generatur est simplex vel compositum. Generatio corporis simplicis ex simplicitantum fit elemento, ut cum ex aere fit ignis. Generatio vero caeterorum omnium corporum fit per mixtionem elementorum. uuare alimentum se concoctione , quα perscitur mixtione ct determinatione humissi eum ficeo, virtute caloris nativi. Vt itaque cibus fiat alimentum, necessees ut coquatur. Nihil enim quod crudum est nutrit. ex ista concoctione resultat alimentum generatum per humidicum sicco definitionem opera caloris nativi. Ex quo sequitur, si illud quod, nutrit sit quinta essentia, & principium aliquod purum ab omni elementari concretione liberum, nec ex elementis genitum , nulla concoctione quae fit plurium mistione & determinatione a calore indigere, & nullam aliam mutationem in visceribus experiri quam separationem ab elementorum involucris quibus adhaeret, sic enim ait lib. I.Instit.c.v. Quod libet animal,quicquid est in carnibus vel plantis humidi radicalis calidique insiti, suo corpori apponit,
aptum que reddit, & οικειον facit reliquum eo*- mi- sum, ut inutile excernitur ecce homo nutritur tantum quintis essentiis.) Sic vero nutritur gallina Sennertia mna, per nudam auri depurati appositionem, ita ut aurata appareat caro. Si enim aurum nutriret per
44쪽
DE PA R AD O X I s S E CTAE'SΕΝ. substantiae mutationem in alimentum, i utique neo aurea substantia, nec aureus maneret color. Verti mnihil nutrit nisi quod animatum vel a Uanimato ge nitum,neque calor nativus aurum aut ferrum quod enim de strutiocamulo ferrum coquente memorant
id falsum esse satis evidenter demonstrat Aldrovandus digerit, aut si digestione superaret aut sel veret, nutrimentum fieri posset, quia quod nutrit debet
animium, velab eo genitum. Purd mista veluti saxa Agemmae non nutriunt. Potentia ad rem est propin- qua vel remota. Cibus ad nutritionem comparatus, tali est potentia praeditus, ut non una mutationO re digaturin nutritum : siquidem requiritur,. ut faechylus, chymus, sanguis, ros, cambium &c. opusque foret ut aurum, quo fieret nutritione idoneum, in chylum, chymum , & sanguinem verteretur, qua ratione auriscam qualitatem nullam retinere posset. Quis enim au reum chylum aut sanguinem vidit; fabellas de aut eis intus gallinis relinquimus vetulis ad colum delirantibus: summa, mhilnutrit nis quod tre eoncossiones solemnes expertumsit; neque subito quicquam
ab extremo ad extremum trabit, ni Ver vari s mutatio in .nei eviquesubstantiales. Neque est quod quispiam reponat , qualitates materiae proximae manere posse cum rebus, quod aurum proxima non sit carnis ma- .
teria, imo nec chyli, nec chymi , nihilque nutriat nisi pritu vegetabile fat. X LII. Hinc liquido apparςt, cur novatoreS statuant, propagationes formarum, fieri per sui multiplicationes & divisiones, in semine contineri rerum formas actu,imo calidum nativum habere propriam suam Armam. Atque j1m pulcstras illas Chymico-XX rum
45쪽
ru & Paracelii coru quintas essetias vidimus, quas sub alio praetextu instiolam Medicam introducere, de Philosophic a veritatem denuo inquinare conantur. XLIII. Eissi vero pharmacum aliud quaerant priorum opinionum patroni in hoc, quod dicant,se non' existimare substantiam alimentarem, illa qua rebus
connascitur forma, Vere esse nutrimentum actu, sed ejus duntaxat materiam, quae mutetur in corpore Morganis concoctionis D ut reis sa fiat formale nutrimentum,cum praeterquam quod probatum sit,concoctionem non esse corporis simplicis in aliud simplex mutationem, sed persectionem a calore nativo in qualitates, quae patiuntur eo vidulicet definiente humidum cum sicco,unde vera demum alimenti ratio resultet, etiam apparet ex manca & vitiosa con
coctione,qualis est dyspepsia & bradypepsia,cibum,
quia in chylum vel sanguinem,& naturae congruen inc tem humorem non vertatur,propter organorum distemperiem, definitionem & mixtioncm ad concoctionem necessariam minus recte perficientem, facessere quam frequenter in bilem quae igni, vel terrestrem S melancholisium humorem, vel phlegmadi aquam, & ad originem & principia, unde primitus coagmentata & nata sunt, redire, quod clarius apparet in anasarca illa,ubi universus sanguis meta- stocheosi, seu reelementatione quadam in aqueam massam revertitur, & in leucophlegmatia, quin imo in hydrope aliisque cachecticorum affectibus. In his omnibus materia alimentaris,nisi pure foret elementaris, quomodo manca concoctione resolutρ, neque satis vicHim virtute caloris definita & unita ad elem ntarem naturamabire vel redire queatAn his autem
46쪽
Ds P AkcDox Is SECTAE SEN. 69rtem vitiosis concoctionibus, nihil facessit in humo
res inutiles, nisi quod in naturis valentibus in succos utiles &ipsam corporis demum vertebatur substantiam, quod &perspicue in cacotrophia elucet. Vbi manet hic quinta Paracelscorum essentia.' sorte re migrat ad orcum dc Iliadum suum. XLIV. Sed ut vera nequit esse assertio, qua astrui- ,
tur, rebus clementatis aut elementis concreata vel connata esse alimenta, cum ea quae alimenti rationem habent, necesse sit esse ex animatorum & vege-
tabilium classe. Vt itaque fiant alimenta, id non ex eo obtinent, quod aliis primitus concreata sint, sed quod ex mixtorum classe ad vegetabilia provecta lint, multasque abierint praeparationes & mutationes ut alimentariam consequerentur naturam. Quo
enim nobilius quodque,eo plures sustinuit mutationes, progrediendo a potentia remota, adpropin-'quiores; nihil enim sebito ad extremo in extremum vertitur, Oprocessis rerumst ab se ad vivere, sentire, intelligere. i XLV. Coelesti quoque veritati nihil magis consentaneum est, quam hominemjuxta sui partem arulerationi & corruptioni obnoxiam , ex terra crea tum , imo terram esse juxta illud Gen.c. a. v. T. ubi Hebraea phrasi significanter Formaverat Demhominempulverem ex terra. Et Genesc.3 .v. I9.Reverteru in terram, de quas.N- es, quia pulvis ei ct in pulverem reverteris. Quocirca infallibili ratione concludimus, tale oportere secundum substantiae originem esse nutriens, quale sit nutritum : est enim nutriens id potentia Fuproxima seu remotiore, auod actu est nutritum. Vti itaque enim tuo elementis Deq sunt
47쪽
D I s P v T A T I o VIII. creata, ita non immerito elementa eorum fiunt sitamenta , unde ab elementis nomen obtinuere alimenta, videlicet, quod sint animalium alimenta, de qua re vide, prolixius in tradiatu meo, noctibus
XLVI. Demiim calidum illud radicate, est concreatum elementis & clementatis, j.xta Dominum sennertum libri.Instit.c.s .uti & semina, cuicunque vero illud inest, vita potiri neeessem est, siquidem proximumanim ae instrumentum sit,sine qua nec illud nequehaec exsistat.Longe diversa res est statuere materiam calidi spiritusve innati esse ex elementis MeIementatis, & aliud eisdem esse rem ipsam sive spiritum &humidum ipsum, ab origine connatum S concreatum. Neque sic eos statuere negari potest, cum omnem generationem statuant fieri per semina, quae formas contineant beneficio caloris,& spiritus hujus connati proprium sibi corpus fabricantes. Sed quomodo conciliabunt quod interim dicant, metalla & lapides,& gemmas ad inanimata referri, imo necessario simpliciter mista ad eadem reducere, coganturὶ Etsi umplicibus elementis con-nastitur illud innatum & radicate humidum , quomodo hospitabitur cum ignei ut de caeteris nihil di
- XLVII. Tandem cum Ciariss Sennenus oreultarum
quasitatum rationem ponit in humidodiadieasi, quo desi-tuuntur inanimata , Aquidem id selis Oegetabiu
inesse, verit--σΡlida Δctat Philosophia, ct nihilo-
-nm iniis deprehendantur occultae qualitates , necessum
est easdem in Boe ct per hoe non dari rebus. Et si eadem forent in humido radicali, atque illud concreatum
48쪽
DE PARADox Is SEcTχε SAN. st elementis,sequeretur hujus beneficio eadem tam occultis quam manifestis qualitatibus donata esse. sed desnamus ineptiarum. XLVIII. Neque hic praetereundum, quomodo Medicinae initiatos & discendi cupidos varie in volvat, δέ palpitare & fluctuare faciat, sua inconstantia, lubricitate , & opinionum contrarietate, cum lib. I.Institui. c. s. decernat, oportere ut alterutrum omnino sit verum vel spiritum hunc seu calidum innatu non ex elementis,nobiliorisque esse quam elementa naturae , sed iisdem cum seminibus inditum fuisse: vel si concudatur esse elementare corpus, id habere seam essentiam a peculiari forma a qua illa ejus praestantia, nobilioresque actiones proveniant, di propter quam coelo dicatur analogum. Primum si adstruatur, nod indigebit forma, a qua actiones hae,
elementorum potentiam transcendentes , proficiuscantur; si secundum asstimas, iterum varius est Senanerius, quod mordicus contendat & statuat, concludatque multis rationibus, ipsem innati calidi spiritusque corpus una cum suo alimento esse superelementaris conditionis, S nihilominus lib. v.part. I. cap.a. peculiarem ipsi assignat formam non obstante hoc ; quod non necessariam dixerit esse hanc formam , modo rcs ipsa statuatur esse supra elementi naturam de alterius excellentioris originis.
Et quas difficultates & contradictiones involvatilla D. Sennerti opinio,. qua calido nativo peculiarem assuat formam, in disp. de morbis su bstantiae thesi 36.& 37. abunde explicatum est. XLIX.Tempestivum nunc fuerit accingi refellen dis rationibus, quibus Clariss. Sennertus utitur ad
49쪽
D P v TA T 1 o VIII. 'probandum corpus innati calidi non esse ex elemen iis conflatum.Harum potiores sunt quinque. I.Vna quod non a forma hae proficiscantur actiones, quia etiam in demortuis, animaque & forma carentibus supersint vires purgandi, venenis resistendi & simi-Ies potentiae: quaecum non sint ab elementis, neces.sario a calore nativo elementis superiore proficiscuntur & inhaerem. 2. Altera est quod sympathiae di antipathiae, mirabilivmque actionum causae, hoc est occultae qualitates consistant in humido radicaliquales ab elementis proficisci nequeunt. 3. Quod calor nativus dominetur co*ori, in quo frigus excellat, & hyberno tempore saepe in media glacie salvum & incolume permaneat. Cui& ego ipse alia,quet imbecillis judicii homines movere possint,exemcitii gratia argutaenia addo,videlicet quod etiam calidae naturae plantae in ipso elemento aquae ex terra nascantur, & quod de animalibus torpidis & quasi semimortuis in terrae latibulis degentibus, &depse scibus in aquae elemento frigido degentibus, & virtute caloris nativi vitam trahentibus obsici selet. q. Quod nobilior Arma, qualis est anima, nobilius requirat instrumentum quam elementare quippiam. s. Quinta, ratio desumpta est ductq Petri Sbverint
Dani Paracellicae Medicinae Idaeam texentis ex lib. a. de gener.animal cap.3. L. Primam & secundam rationem primo despiciemus. Si calor nativus peculiari constat forma, no
opus habet corpore supra elementaris naturae, uti Sennertus lib. I. Insiit.c. F.statuit,&exemplo decC
lo ex Scaligero confirmat, qtio ipse cadit illa inertio, qua humido radicali, quatenus sit corpus, vel
50쪽
DA PARADox Is SECTAE S N. Dymateria supra elementaris, sympathiarum & anti pathiarum rationem & occultas qualitates inhaerere asserit. Si enim illae insunt per formam calidi innati, non opus est statuere, corpus seu materiam ejus surperelementarem. Deinde si qualitates & operationes hae, a propria innati calidi forma dependent, uti Sennertus lib. s.Instit.c.2. asserit, illud non amplius est proximum animae, sed suae peculiaris formae imstrumentum. Anima itaque otiosa rerum spectatrix est. Per quam enim formam virtus rei inest, ab eadem etiam adtiones perficiuntur. Falsum ita que to-lics dixitD. Sennertus calidum innatum esse proxi- mum & proprium animae vel formae totius instrumentum. Si vcro id est animae instrumentum uti omnium Philosophorum, & recte sentientium est sententia, tunc erit juxta formam vel qualitatem &corpus. Si juxta formam, tum forma formae erit instrumentum quatenus talis, quod est inconveniense ergo secundum qualitatem calo is erat. vero nultiformasub tantiatu operatur,nisper qualitates,tanquam mecessarias proxim/ιnstrumenta: ita nee forma eLUomma, ne Ormaforma, qua talis sinstrumentum. Proinde si juxta qualitates instrumentum est, necessum fuerit illam qualitatum vim, qua sic agant, dependere a serma instru mentum usurpante. Si iudem nullum in-μμmentum aut qualit , quasvra naturas.a vim agat, eandem vel eonnaram habet, vel per aliam formam adipi- .
stitur, quam per eam qua est ultimatae ct exsLientialis,e demque pro instrumento utatur, vegetatio,chyli catio, chymificatio, naturaeque alia opera fiant ab fanima non per formam calidi, sed ejus qualitatem, quainstrumentum est proximunt animae seu pote