Comoediae

131쪽

ΗΑVΤON TIMORUMENOS. 121 nil tam dissicitost, quin quaerendo investigari po88iet. quid si hoe nunc sic incipiam ' nil est. quid, Sic ltantundem egero. 676at Sic opinor. non poteSt. immo Optume. eligae habeo ostumum. retraham liercle opinor ad me idem illud fugitivom argentum tamen. CLINIA. SYRUS.CL. Nulla mihi res posthac potest iam intervenire tanta, quae mi aegritudinem adferat: tanta haec laotitia obortast. 680 dodo patri me nunciam, ut frugalior Sim quum Volt. Sy. nil me fefellit: cognitast, quantum audio huius

Verba.

istuc tibi Ox fontontia tua obtigisse laetor. CL. O mi Syre, audisti obsecrol SY. quid nil qui

usque una adsuerim. CL. quoiquam aeque audiSti commode quicquam evenisset SY. nulli. 685CL. atque ita me di ament, ut ego nunc non tam meapte caUSalaetor quam illius: quam ego Scio eSSe honore quovis digniam. SY. ita credo: Sed nunc, Clinia, age, da te mihi vicissim :nam amici quoque res est Videnda in tuto ut conlocetur, nequid de amica nune senex. CL. O IUΡΡiter. M. quieSee. 690CL. Antiphila mea nubet mihi. SY. Sicin mihi interloquere lCL. quid faciam i Syre mi, gaudeo: fer me. SY.sero hercle Vero. CL. deorum vitam apti Sumus. SY. frustra operam opinor Sumo. CL. loquere: audio. SY. at iam hoc non agiS. CL. agam. SY. VidendumSt, Inquam,

amici quoque res, Clinia, tui in tuto ut conlocetur. 695

132쪽

P. TERENTI 122 nam si nunc a nobis abis et Bacchidem hic relinquis, Senex reSeiScet ilico esse amicam hanc Clitiph0nis: si abduxeris, celabitur, itidem ut celata adhuc est. CL. at enim istoc nil est magis, Syre, meis nuptiis

nam quo ore appellabo patremi tenes quid dicamiSY. quid nil odCL. quid dicam i quam causam adferam l M. quin

nolo mentiare: aperte ita ut res SeSe habet narrato. CL. quid ais lSY. iubeo: illam te amare et velle uxorem, hanc esse Clitiphonis. CL. bonum atque iustam rem oppido inperas et factu facilem. et scilicet iam me hoc voles patrem exorare Ut celet 705 Senem VOStrum i SY. immo ut recta via rem narret ordine omnem. CL. hem, Satin Sanus es aut sobrius t tu quidem illum plane perdis.

nam qui ille poterit osse in tuto, dic mihi.

SY. huic equidem consilio palmam do: hic me magnifico ecfero, qui vim tantam in me et potestatem habeam tantae astutiae, TI0 vera dicendo ut eos ambos fallam: ut quom narret

Senex

VOSter nostro esse istam amicam gnati, non credat

tamen.

CL. ut enim spem istoc pacto rursum nuptiarum Omnem eripis: nam dum amicam hanc meam esSe credet, non committet filiam. tu fors quid me fiat parvi pendis, dum illi con-

SY. quid malum me aetatem censes velle id adsimularier lunus est dies, dum argentum eripio : IaX: nil amplius. CL. tantum sat habes' quid tum quaeso, si hoc Pater resciverit l

133쪽

HAVΤON TIMORUMENOS. 123 SY. quid si redeo ad illos qui aiunt quid si nunc

caelum ruat rCL. metuo quid agam. SY. metuis i quasi non ea poteStaS SIt tua, 720 quo velis in tempore ut te exolvas, rem faciuS palam. CL. age, age, traducatur Bacchis. SY. Optume ipsa Oxit foraS. BACCHIS. CLINIA. SYRUS. PHRYGIA. DROΜO. BA. Satis pol protervo me Syri promissa huc induxerunt,

decem minas quas mihi dare pollicitust, quod si is

nunc me

deceperit, Saepe ob8ecrans me ut Veniam frustra veniet: aut quom venturam dixero et constituero, quom is certe 726

renuntiarit, Clitipho quom in spe pendebit animi: decipiam ac non Veniam, SJruS mihi tergo poenas pendet. CL. satis scite promittit tibi. SY. atqui tu hanc iocari cr0dis glaciet nisi caveo. BA. dormiunt: ego pol iSt08 commovebo. 730

mea Phrygia, audistin, modo iste homo quam villam demonstravit Charinil PH. audivi. ΒΑ. proxumam esse huic sundo ad dextraml PH. memini. BA. curriculo percurre: apud eum miles Dionysia

agitati SY. quid inceptati ΒΑ. dic me hic oppido esse invitam atque udServari Verum aliquo pacto verba me his daturam esse et Venturam. 735SY. Perii hercle. Bacchis, mane, mane: quo mittiSistanc quaeso liube maneat. BA. i. SY. quin est paratum argentum. ΒΑ. quin ego maneo.

SY. atqui iam dabitur. ΒΑ. ut lubet. num, ego insto' SY. at scin quid sodes i

134쪽

124 P. TERENTIBΑ. quid i SY. transeundumst nunc tibi ad Menedemum et tua P0mpaeo traducendast. ΒΑ. quam rem agis, SeelHSi SY.egon i argentum cudo, 710 quod tibi dem. BA. dignam me putaS, quam inludas ' SY. non eSt temere. ΒΑ. etiamne tecum hie res mihist i SY. minume tuom tibi reddo. BA. eatur. SY. Sequere hac. heu8, Dromo. DR. quis me Volt i SY. Syrus. DR. quid est rei ΤSY. ancillas Omnis Bacchidis traduco huc ad vos

prosere. DR. quam Obrem Τ SY. ne quaera8: eclarant quae secum huc attulerunt. 715sperabit sumptum Sibi senex levatum esse haruncabitu ne ille hauscit, hoc paulum lucri quantum ei damni adportet. tu nescis id quod scis, Dromo, Si sapies. DR. mutum

CHREMES. SYRUS.CH. Ita me di amabunt, ut nunc Menedemi vicem miseret me: tantum devenisse ad eum mali. 750illancine mulierem alere cum illa familia letsi scio, liosce aliquot dies non sentiet: ita magno desiderio fuit ei filius. vorum ubi videbit tantos sibi sumptus domi cotidianos fieri nec fieri modum, 755 optabit rursum ut abeat ab se filius.

CH. quid est i ST te mi ipsum iam dudum optabam

dari.

135쪽

CH. videre egisse iam neScio quid cum Sene.

SY. do illo quod dudum i diutum facJ laetum reddidi. 760CH. bonan fidei SY. bona. CH. hercle non POSSum

pati, quin tibi caput demulceam: accede huc, Syre: faciam boni tibi aliquid pro i8ta re, ae lubenS.

SY. at si scias quam Scite in mentem Venerit. CH. Vah, gloriare evenisse ex Sententiat et55 SY. non hercle vero, Verum dico. CH. dic quid est iSY. tui Clitiphonis esse amicam hanc Bacchidem Menedemo dixit Clinia, et ea gratia Secum adduxiS8e, ne tu id perSentiSeeres. CH. probe. SY. dic SOde8. CH. nimium, inquam. SY.immo si scia8: 770Sed porro ausculta, quod Super est sallaciae. Sese ipso dicit tuam vidisse filiam: eius sibi complacitam formam, poStquam aspeXerit: hane cupere uXOrem. CH. modone quae inventast i

nam pr0rsum nil intellego. SQ Vah, tardus es. CH. fortasse. SY. argentum dabitur ei ad nuptias, aurum utque VeStem qui ...tene8ne' CH. comparet' SY. id ipsum. CH. at ego illi neque do neque deSpondeo. SY. non ' quam Obrem l CH. quam Obrem l me rogas ihomini. . . SY. ut lubet. 780 non ego dicebam in perpetuom ut illam illi dares, Verum ut Simulares. CH. non meast simulatio: ita tu istaoc tua misceto, ne me IdmISCeus. ego quoi daturus non Sum, ut ei desp0ndeam lSY. credebam. CH. minume. SY. Scito poterat steri: 785ot ego h0c, quia dudum tu tanto opere SuaSeras, eo coepi. CH. credo. SY. ceterum equidem i8tuc, Chreme8, aequi bonique facio. CH. atqui quam muXume volo te dare operam ut fiat, verum ulla Via.

SY. fiat, quaeratur siliquid. sed illud quod tibi rud

136쪽

126 P. TERENTI dix1 de argento, quod ista debet Bacchidi,

id nunc reddendumst illi: neque tu scilicet illuc confugies: quid meat num mihi datumst inum iussit num illa oppignerare filiam meam me invito potuit ν Verum illud, Chremes, et95

dicunt ius summum Saepe summast malitia.'CΗ. hau faciam. SY. immo aliis si licet, tibi n0n licet:

omnos te in lauta esse et bene aucta re Putant. CH. quin egomet iam ad eam deferam. SY. immo

silium

iube potius. CH. quamobrem l SY. quia enim in eum suspitiost 800 translata amoris. CH. qvid tum Τ SY. quia videbitur magis Veri simile id esse, quom hic illi dabit: ot simul conficiam iaciliua ego quod volo.

ip8e adeo adeSt: ubi, ecfer argentum. CH. ecfero. CLITIPHO. SYRUS.CL. Nullast tam facilis res, quin dissicilis siet, 805

quom invitus lacias. vel me haec deambulatio, quam non laboriosa, ad languorem dedit. nec quicquam magi8 nunc metuo quam ne denuo miser aliquo extrudar hinc, ne accedam ad Bacchidem. ut te quidem di deaeque omnes quantumSi cum tuo, Syre, istoc invento cumque incepto perduinti sit huius modi mihi res Semper commini Scere, ubi me excarnufices. SY. ibin hinc quo dignus est quam paene tua me perdidit protervitast CL. Vellem horcle factum, ita meritu's. SY. meritus' quo modo i stano istuc ex te prius audivi8Se gaudeo, quam argentum haberes, quod daturus iam sui.

CL. quid agitur dicam tibi visi abin istinet mihi

amicam addoti, quam non licitumst tangere. SY. iam non Aum iratus. sed scin ubi nunc sit tibi gq0 tua Bacchial CL. apud nos. SY. non. CL. ubi ergolSY. apud Cliniam. CL. perii. SY. bono animo es: iam argentum ad eam desereS, quod ei pollicitu's. CL. garris. undel SY. a tuo patre.

137쪽

CL. ludis fortasse mel SY. ipsa re OXperibere. CL. ne ego sortunatus homo Sum: te deamo, Syre. 825SY. Sed pater egreditur. cave quicquam admiratus sis, qua causa id fiat: obsecundato in loco: quod inperabit facito: loquitor paucula. CHREMES. CLITIPHO. SYRUS. Cn. Vbi Clitipho hic est ' SQ eccum me' inque. CL. eccum h1c tibi.

CH. quid rei esset dixti huic Τ SY. dixi pleraque

omnia. 830

CH. cape hoc argentum ac deser. SY. i: quid stas, lapis iquin accipis ' CL. cedo Sane. SY. sequere hae me Ocius: tu hic nos, dum eximus, interea opperibere: nam nil ost illic quod moremur diutius. CH. minus quidem iam ducem habet a me silia, s 5 qua8 pro alimentis esse nunc duco datas:

hasce ornamentis conSequentur ulterae :porro haec talenta dotis adposcunt duo. quam multa, iusta iniusta, fiunt moribus lmihi nunc relictis rebus inveniundus est 8.0aliquis, labore inventa mea quoi dem bona.

MENEDEMUS. CHREMES. ME. Multo omnium nunc me fortunatissumum factum Puto esse, gnate, quom te intellego resipisse. CH. ut errat. ME. te ipSum quaerebam, Chremes:

Serva, quod in te est, silium et me et familiam. 845CH. cedo quid vis saeiam Τ ME. inv0nisti hodie filiam. CH. quid tum ' ΜΕ. hanc uxorem sibi dari volt Clinia. CH. quaeso quid tu li0minysi ΜΕ. quid est ' C11. quid' iamne oblitu8 eS, inter nos quid sit dictum do sallacia,

ut cui Via abs te argentum auferretur Τ ME. Scio. 850 CH. ea res nunc agitur Ipsa. ME. quid narras, Chremes limmo haec quidem quae apud me est, Clitiphonis est amica: ita aiunt. CH. et tu credisi ΜΕ. Omnia. CII. et illum uiunt velle uxorem, ut quom deSponderim

138쪽

128 P. TERENTI

des qui aurum ac Vestem atque alia quae Opus sunt

ME. id est profecto: id am1cae dabitur. CH. Acilicet daturum. ME. a, DuStra Sum igitur gaVisus miSer. quidvis tamen iam malo quam hunc amittere. quid nunc renuntiem abs te reSΡOn8um, Chremes, ne sentiat me SenSi8Se atque aegre forat l . 850CΗ. aegret nimium illi, Menedeme, indulges. ME. Sine: ineseptumst: perfice hoc mihi perpetuo, Chremes. CΗ. die c0nveniSSe, egisse te de nuptiis. ME. dicam. quid deinde Τ CH. me facturum eSSe omnia, generum Placere; P0Stremo etiam, Si V0les, despon8am quoque e8Se dicito. ΜΕ. em, i8tuc VO-

lueram.

CH. tanto ocius te ut 908cat et tu, id qu0d cupis,

pediem, ut istam rem Video, istiuS ObSaturabere. sed haec uti sunt, cautim et paulatim dabis, 870Si sapies. ME. faciam. CH. abi intro: Vide quid postulet. ego d0mi ero, siquid me Voles. ME. Sane Volo: nam te scientem faciam, quidquid egero.

MENEDEMUS. CHREMES.

ME. Ego me non tam aStutum neque ita perspicacem esse id scio: sed hic adiutor meus et monitor et praemonstrator Chremes 875 hoc milii praestat: in me quidvi8 harum rerum convenit, uuae sunt dicta in Stulto, caudeX, Stipes, RSinUS, plumbeus: in illum nil potest: exuperat eius stultitia haec omnia.

139쪽

CH. Ohe, desisto inquam deOS, UXOr, gratulando obtundere, tuam eSSe inventam gnatam: nisi illos ex tuo ingenio iudicas, 880 ut nil credas 1ntellegere, n1si idem dictumst centiens. sed interim quid illic iam dudum gnatus cessat cum

ME. quos ais homines, Chremes, ceSSare y CH. ehem, Menedeme, advenis ldic mihi, Cliniae quae dixi nuntiastini ME. Omnia. CH. quid alti ME. gaudere adeo coepit, quasi qui cupiunt nuptias. CH. hahahae. ME. quid risistit CH. servi Venere in mentem Syri mocalliditates. ME. itane i CH. Voltus quoque hominum fingit ScelUS. ME. gnatus quod se adsimulat laetum, id dicis i CH. id. ME. idem istuc mihi Venit in mentem. CH. veterator. ME. magiS, Si magis n0riS, Putes ita rem esse. CH. ain tu i ME quin tu ausculta. CH. mane dum, hoc priuS Seire expeto, 890 quid perdideris. nam ubi desponsam nuntiasti silio, continuo iniecisse verba tibi Dromonem scilicet,

SponSae Vestem aurum utque ancillaS Opus eSSe: argem tum ut dares.

ME. non. CH. quid i non ' ME. non inquam. CH. neque ipse gnatus Τ ΜΕ. nil prorSum, ChremeS. magis unum etiam inSture, ut hodie conficiantur nuptiae. 895CH. mira narras. quid SFrus meus ' ne is quidem quicquam l ME. nihil. CH. quam Obrem, neScio. ME. equidem miror, qui aliatam plane SeiaS.

sed ille tuom quoquo Syrus idem mire finxit filium, ut ne paululum quidem subolat esse amicam hanc Cliniae. CH. quid ais i ME. mitto iam osculari atque umΡlexari: id nil puto. 900 CH. quid est quod amplius simuletur ' ΜΕ. Vah. CH. quid est i ME. audi modo.

140쪽

Ρ. TERENΤΙ 1300st mihi ultimis conclave in aedibus quoddam retro: huc est intro 1atus lectus, Ve8timentiS Striutu8 e8t. CH. quid postquam hoc est factum i ME. dictum factum huc abiit Clitipho.

Cl1nia haec fieri videbat ' ΜΕ. quid nil mecum unusimul.

CH. filist amica Bacchis : Menedeme, Occidi. ME. quam Obrem l CH. decem dierum vix mihist familia. ΜΕ. quidl istuc times quod ille operam amico dat suo l 9l0CH. immo quod amicae. ME. Si dat. CH. in dubium

id tibisti

quemquamne tam comi animo eSSe aut leni putas, qui se vidente amicam patiatur suam lME. quid n1l quo verba facilius dentur mihi. CH. derides merito. mihi nunc ego SuScenSeo: sl5 quot res dedere, ubi posSem perSent1Scere, ni essem lapis i quae v1dit Vae misero mihi. at 110 illud haud inultum, si Vivo, ferent: nam iam . . ΜΕ. non tu te cohibes Τ non te respicis lD0n tibi ego exempli sati A sumi CH. Prae iracundia, 920Menedeme, non Sum Uud me. ME. tene iSiue loqui nonne id flagitiumst, te aliis consilium dare, foris supere, tibi non potis esse auxiliarier lCH. quid faciam' ME. id quod me feciAge aiebas

parum.

lac te patrem e88e Sentiat: sae ut audeat 925 tibi credere omnia, abs te petere et ΡοScere nequam ullam quaerat copiam ac te deserat. CH. immo ubeat potius malo quOVis gentium, quam hic per flagitium ad 1nopiam redigat patrem: nam si 1lli pergo suppeditare Sumptibus, 930 Menedeme, mihi illaec vero ad rastros res redit. ΜΕ. quot incommoditates hac re accipies, nisi caves l