Comoediae sex;

발행: 1831년

분량: 690페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

ACTUS IV SCENA III. 189,aborem Iacile hic Ius mali est quam illic boni G

ei Davus exit mi homo, quid istu Obsecro sic in uo orias uerum. Da Mysis, mune opus est tua, Iihi ad hanc rem exprompta memoria atque Stutia.

V. . Pro memoria enit. ex modd. mdlitia. 4. e. Calliditas, vafrities. cum XCIamatione quadam. - . Laboro m. Labores m distini probe et post intulit separatim quod sequitur, Faciles hic plus rati est, in labore et metu scilicet amittendi, quam illic boni, a voluntate retinendi. Faciles hic tu mali si, quam illic boni. Faciles, adverbium confirmantis est, id est, liquido et aanifesto. Veteres dicebant facias, pro Certo. Ut Cicero illius cibi-atisfaciles princeps. Faciles hic plus mali esse. J Plus mali, in abore et metu diximus. Quam illic boni. In summo hono Dii enim echonis, quae hora existimamus, plus nos mali Capere, Cum ut amissuros nos redimus aut amittimus, quam otii, Cum habemuS. inuam illic boni. Id est, in amico, amatore, et Viro. - .li his mi , quid istu ob ocri ' sep Ex Mysidis verbis, quid avus faciat, demonstratur. Quid istuc cibo secro 'st. Involuum puerum portaha Davus et ideo dicit mulier, Quid istuc ob ecro at Tum evolvit puerum i et profert, quem postquam Xpediit, tum illa dixit, Quo piritas plerum p - . I Si S, unctpua St. Haec Cena actuosa est magis enim in gestu, quam in ratione est Constituta. B sis, nunc opus est. PTOPexantis et inpense agentis Davi verba monstrantur. - . Exprompta. In aedium prolata. ct moria atque as uti a. J ct moria, ut raecepta Davi retineat. Astutia, ad agendum strenue quae impe- et . Memoria. Simpliciter Diagis, ut memor sit Davi praecepto-um. Et memori modo pro intelligentia ut VirgiliuS, Stamua

l. Focile hic plus mali est, quam illic boni. Μysis

tan . haud procul ab aedilbus Glyceri et Simonis, digitum in Glycerii

ede intendens, hic plus mali si dicit mox ad Simonis aedes ψuversa, quam illic boni. q. d. GlyCerii labor et dolo facile exuperat gaudium Simonis. Facile auten notat Citra Controversiam. HQero, si II. 19. Qui omnes supcriores scientia facile viciSSet. Dulier.

t Flor. III. 14.

202쪽

My. Quidnam Inceptur 's i Da. Accipe a me hunc

Atque ante nostram ianuam adpone o My. Obsecro, a Humine Θ ia. Ex ara hinc sum Verbenas tibi,

Atque eas substerne. My. Quamobrem id tute non facis pDa. Quia, si forte opus sit ad herum ius iurandum mihi,

V. 12 menti. o numeros meliores scripsit de coniectura udrem aut, id non facis pV. 13. Benti. correxit sic Quia a fortes opus ait ad horum iuri . tamen immemores ' 11. Em ira hinc sum verbis nas tib Ex ara scilicet Apollinis, quem Axytio Menander vocat, aut in Apollini comoedia dicata est: in Cuius honorem aram Constitvehant , moediam celebrantes Apollini ergo comoedia, Libero patri tragoe Numi et es bonis ti Mi. Verbianao, quasi herbena es, redimi

sunt ararum Tibi. J tibi 'uasi gestum quendam et oi stomachantis habet: ut alibi. Quid is tibi Et sibi j sumo, di,

Tutes tunc dieitur, jum pronomen ad eam revoCatur personam

qui sumitur; ut verbi gratia, tum dicimus , πιι logo, ille nobis spondeat. Cur ut non legis 13 Quia Gai fortes opus 9 Accipes a hunc ocius. Ita Plautus, Misteti. I. 20. Postquam puellam eam a m accepit. 11. Ex ara hinc sum με binis trib i. Nota Scalii ad Plaut. osteli. V. 1. 45. hinas fuisse aras in scena, dextram ac in tragoedia Apollini in comoedia sinistram ei vel Deo, vel Honoui fiebant ludi, aut iusta, aut parentalia. Porro autem in iis orbi impositas possini Baccho hederas. Sed et erbena postea dicta orherba e loco publico Collecta , et sacris adhibita Cicero, Verr. IV. Praesto mihi lacerdotes Cereris cum infulis ac verbenis suorunt. Virilius Ecl. VIII. 64. E for aquam, et molli cinges haec altaria in Verbenas lues adoles pingues, et mascula thura. Oratius Carm. I. 19. imo Divum mihi cespitem, hic Verbenas, pueri, Ponite thuraque. bona est herba e loCo sacro sumta, vel frondes arborum iis sacrarulii Iauri, olivae, myrti Myrtum hic intelligi apparet ex enanc Ioco apud Donatum, quem Terentius expressit Vid. Servius ad Vir Ecl. VIII. 65. 13. Ad herum iusiuranium. Dixit ad pro apud , sorssi

203쪽

3 i. ove Ocius te, ut quid agam, lorro intelligas.

tervenit.

V. 15. Turpissimum mendum sustulit Benileius in deleto Non enim dicitur metus, timor e religio in te inceSSit. Jorum jurantum mihi. Sic locutus est, ut explicari atque elligi non possit aut enim deest ius, ut sit iurandum iri ius randiar aut ut vulgo dicitur iuramentum Et opus est illam n non opus ES illa res. - 14 liquido possi in II Liquido, re et manifeste Nam quae sunt pura et desaeeata, di quida sunt. l. Aoυ ' nunc relligio. Benes iusiurandum metuere servum, instri simile est Nova' relligio. In servo, et subita Noυα no relligio. Servum nolle mentiri, nova religio est Cedo. Jrrigentis est manum. - 16. O in t filii as. Porro ni odoverbium est ordinis: alias temporis QT. Spiniae pator in rvenit. J ire non dixit. Chremes ne quum dixisset, qui Chres- 3 rursus hic responderet, Sponsas ales r. Edi non temere Do:it poeta nam promiserat se rediturum domum Chremes, Domum to R. R. cap. 145. Omne iuranto aut ad dominum, aut ad

ytodem.

14. Liquido. Suhaudi, iusiurati dum dare. Eun. II. 3. 39. zer', aut XI 27. Alia Sunt, qua liqiud negare soleam. Idem, xx. III 59. Manifesta ess, Si, quum nemo esScti, quin hoc S au- - liquid dicoret Ovidius, Pont. III. 3. 49. ut liquido iuratus dicores vide Brisson. de Foxio lib. V. p. 80 Turneb. Advers. XVI. Liquid iurares est vere , sine fraude, salva conscientia, ut vulgo Iuuntur Ovid. Epist. ex ioni. III. 3. 49. ut L quιdo iuratus diceres Senec. de Benef. VII. . mulae parum liquido iurabit Eun. II. . tique mihi deierare Sic etiam dicitur liquido confirmare, di-

i5 Religio in eo incessit. Est h. l. religio δεισιδαι-

νια, vulgo scrupulus conscientiae. Ita infra V. 4. 37. eaut II. 1. Plautus, Curc. I. 3. 71. Vocat ad coenam 2 religio fuit denegaraui. Livius VIII 3. Religio incε, ni ab eis, quorum imminutum imium saet Ita idem IV. O. Mura incesserat patres. 16. Movo ocius se. Ita uia. V. 3. 3. Cicero, Att. VII. 16.4ι edt, quod e moveat. Est autem Ortere, et movere a Castrenis

204쪽

Repudio . quod consilium Primum intenderam. My. Nescio quid narres Da. Ego quoque hinc ab

dextera Venire me adsimulabo, tu, ut subservias Orationi, utclinque Pu Sit Verbis, vide.

My. Ego quid agas, nihil intelligo: sed, si quid est,

Quod mea opera opus Sit Vobis, aut tu liis Vides,

Ilanebo: me quod OStrum remorer commodum.

V. 21. BeniI Corr. Opust, ne opus in thesi totum CCultetur. Id vers. 23. Cum Guieto legit ut tu pl. . Certum erat enim vum Myside longe Callidiorem esse. modo ibo ut an)arentur, dicam atques huc renuntio. - 18. Qu primum in tonderam. Verbum a venatoribus translatum, qui re intendunt ad feras Captandas. Quia ergo parat Cliremem et Simon fallere, in tondes ram dixit. Vel a sagittis atque arCu. Nescio quid narres. Bene narres. Narrares enim aliena , quae nobis non sunt necessaria, di Cimus. Ego quoque. Bene quoque quia et Chremes veniebat. - 20. Tu, ut sub servia Re Cte, ut ub Servias, dixit non enim tantum Ioquitur 1: quantum Davus. - 21. rationi, utcumque Opu Sit vebis. Tuis verbis orationi meae plura enim loquetu Davus, inde Ortioni dixit. Ida subsequetur, ideo orbis. Vides. Cauta es intellige, specta. 23. Aut um plus idos. Si sapis. inte

18. Nopudio consilium. Ita Adelph. V. 4. 4. Eodem ei dixit Cicero, Atti . XVI. 7. Abicto consilium profectionis. - Ιnte deram. Subaudi, animo Cicero, Philipp. X. . Si Antonius, qι animo intenderat, perficer Potuisβet 20 subses rυ iam orationi. H. e. ut tuam responsioni RCCommodes meae orationi id Donatum infra ad IV 4 4 Sed SeriSUs esse possit, ut mihi Seu interroganti, actu imperanti, dicti et fac aeri ias Plautus,menaechm. V. 2. 16 Ita Staec olent, quae vi suhservire ibi postulant, dote fretae, erOCES. 23. Quod mea Opera opus sit is obis. Dilautus, Mil. I. 171 B hi opus os opera sua. Poen. III. 1. 44. Scitis, 'em Cravi Nobis , quod vostra opera mihi opus siet. 24. Ne Ostrum res morer commodum. Eodem sensu dὶ Martialis, V. 21. 1. Phosphore, redde diem, quid gaudia nosii moraris 3

205쪽

nuptias aiae, lara Vi ut iubeam arcessi. sed quid hoc

p. 3. iusto longior vel syllaba vel toto pede. Itaque Benti Ionissimo

φ veit editi pro sun eophthii ti. Um .ime Reversor. J Adeo nunc ipse Chremes, cuius causa cena fra is instructa est, ne promiSSas complestis nuptias. - 'im arcessi. Recte iubeam quia imma potestas i uptiarum

atre puellae est. Sed quid hocp Non interrogantis, sed Tl et non antelligentin est. Et apparet eum non odita pri s vi m

ι iis eat λ Davum quaerit, qui nunc abscessit, ut tuos do

pondes S enim memor est votitam quidquam dicors ni i , h

Da Dum dixit ut etiamsi audiat Chremes, incertam personam '

Plautus . Amph. V. 1. 5. a miserae mihi ς

206쪽

Tum annona cara si quid dicam aliud ' nescio.

My. Cur tu obsecres hic me solam' i in Quae est haec fabula ΘEho, mysis. puer hic inde est quisve huc attulit ΘMy. Satin sanus, qui me id rogites Da. Quem ego igitur rogem,

V. 6. Etiam hic versus ultra mensuram excurrit. Itaque ingenii Benti. Quid turba apud forum3t in quod etiam Guyes incidit. V. 8. Benti ex Codd. ia v. Hem, qua haec est fabula V. 10. Corr. Benti Satin udnu's, me qui rogites Quem igit mirantis cum exclamatione. - . Quid turbas eat pudirum s Haec verba sunt venientis de foro. Quid illic homin litigans s Legitur et litigat. - . Tum annona rata Comminiscentis est potius, quam alicui referentis. Quadcam aliud. Hoc post spectatores. - . Cur tu ob Secro me solam p υποσιώπησις tertia Fabula 3 Fabulam se dicat aud qui rei principium rationemque ignorat. - . Eho. Eho ni lectio est, vel principium animadversionem in se poscentis, aut ep

6. Quid turba esst apud forum s Videtur loqui de ilciorum Causarumque frequentia, quae in foro tractabantur. C: Pam. VIII 8. Haec quoque magna nunc contenti forum tenet cautem iunctum genitivo αυξητικον est. Heaut II. . . et 13. Ubi

Muretum. - Quid illic hominum litigans s Ita PlaqPoen. III. 3. 5. Sod quid huc tantum hominum incedunt Rud. 60 Pro di immortales, ' quid illuc est. Scoparnio . Hominum Sec dum littus s7 Tum annona cara 44. Frequens ea de re querela Di sitorum, sed et pauperunt, cum in Comoedia, tum historia. Plati, StiCh. I. 3. 25. annonam caram dixit me natum pater Propte herodo nune esurio acrius Et IV. 2 42 is annona est graviδ 'ὶς saepe tumultus orti Suetonius, Aug. 25. tumulaus in gravior noni metueretur Theophrastus Characi Cap. i. garrulis 'rii 1ως χαλιπον τι , ζην Quam gravis est ictus Quid do φα Iiud. nescio. Maec Davus vel secum , vel ad spectatores OUI sus dixit Cicero, Att. XVI. 15. Nihil enim habes aliud, quod di,'

207쪽

Qui hic neminem alium videam. Miror, unde sit.

ad dexteram.

My. Deliras. non tute ipse Θ Da Verbum si mihi Unum, Iraeterquam quod te rogo. faxis, iaVe.

rogem 3 Quod e ictuum ratione prohari arbitratur. Faernus putabat ego in scansione in unam syllaham Contrahendum et per synaloepheti hii Ciendum esse. V. 12. Nisi cum Faerno ex es elidere volueris, ut secundus pes sit anapaestus, tertius iamhus, leges Cum Benti Dictura es quod

rogo.

V. 13 mentietiis miratur istud cavo si faxis pro cavo faxis Ita quo corrigit Dat . Verbum unum mihi is Praeteroaquam quod tes etc. Equidem vulgatam recte habere arbitror Comminatur enim Davus Mysidi, eam poenas daturam, si garrula fuerit. diagus

cernentis a1. Hic nomines m , ideam. Callide affirmat non sibi visum Chremem, cum et praeviderit venientem, et praesentem videat Miror, unde sit. Miror veteres Cum indes pro ἈθScio ponebant; nam admiratio ab ignorantia descendit Plautus, Aulular. Prol. V. 1. quia miretur qui ina, paucis eloquar 12. A u.JInteriectio sonsternatam mulieris Concede id ictae toram. Et bene dexteram, sinistra enim venit Chremes: et On vult proXimum ei Chremetem, sed iuxta supra enim dixit, quoque hinc ab ea tera venirem adSimulabo , - . 13. Deliras non tutes ipso J J Deest, eum mihi dedisti Sed et supra, et nunc interturbat Davus, ne mulier totum dicat on tuto ipso pJ Suhmissa voce orbum y mihi unum. Accommodate comminatu Davus petie enim My-ns universa narrabat a 4 i Praester quam quod te rogo.Jn0 est, sensim et ut senex sentiat, pronuntiari potest Faxis, zaν e. Gestu Comminantis est et vultua ut suspenderet comminatioDem.

V. . . Iun. III. 5. 11. Heaut IV. 3. 29. Adelph. III. 2 28 Phorm. V. 3. 19 Plautus, Amph. II. l. 7. Satin tu anticos 313. Doliras 3 Proprie delirat aratrum, quoties extra liram

ei sulcum aherrat Plinius, Hist. Nat. XVIII. 20. Crates doniata, 'et tabula aratro adnexa , quod vocari lirare, periente Semini: ndes rιmum appellata deliratio est. Vide Nonium arcellum I. 62. Hinc; animum transfertur, qui a vero et recto herrat. Adelph. V. 8 13 'lautus, Menaech. V. 9. 15. Delιrares mihi et idere. - Verbum si' ιδει urium, praester quam quod te rogo faxia, a De Jx Plautus, Amph. II. 1. l. Cave quidquam, nisi quod rocabo tes' iis revondeas. Τ

208쪽

vobis. Da. Ha, ha, me. 15Mirum vero impudenter mulier si tacit meretrix Θ . Ab Andria est ancilla haec, quantum intelligo.

V. 15. Benti eius corr. aris cave. Quin dicis undest Ure Mys.

A nobis Dav. Attale. Alioqui quum robis ultimam producat. χα hi ho non trisyllabo sed disyllabo esset. . V. 16 toto pede ultra terminum vagatur. Itaqii Benti reposuit:

Mirunt vero impudenter mulier si facit it Meretriae. Ab Andri, est haec, suantum intelligo. deinde inserret gestum ordo. Cau faxis 15. Ma Is dicis. J Cum Contemptu loqueris, Convicium fagis Apparet ergo male di cis lentius esse dictum, quum subitingit, dic clare Male μι- eis.J Nove malo dicis, pro comminatione posuit, quum Pro Fod vici soleat poni Vides Bonti ad li I. Nisi forte, quia contumeli'fgenus est Comminatio. Quidam putant esse unam personalia. Dctu scilic t. dictum superius Mysidis, non satis manifestum Chremi ma

Iedicti similitudinem deri Vantis nil su 3 dic claro. Hic ex pressius dixit A vobis. Parum intelligebatur. hic addidit moren meretricis, ut vel sic intelligat sen0x. - 16 Mirum vero. Saepi ad Γλωτείαν refertur Impudesnter mulier si facit. Bono idine locutus est; primo inim causa impudentiae natura est dein conditio. I7. . Ab Andria, se is ne illa in asto Effecit quo volebat Davus; iam intellexit Chremes ex qua sit Pamphilo natu 16. Dic clare. Vox clara est liquid se quae a omnibus audiatur. Livius XLII. 23. Qua voces eum accensum restitisse, atque occlara denunciasse sibi, ut triduo regni sui uecodstresnt Diabus. Di clare . . magna et elata voce Sire tori Viteli C. 4. quod Veneto factioni clare maledixerant Barbari dicunt alta Noc pro Clara Voce sed altabo apud Veteres est superha. Bur mann ad Ovid. Trist. v.

24 et Oudendor p. ad Frontiri. IV. 1. 33. Sed hic metitis merit clare ascipere Pro Certe, sine ambagibus. Si clara et corta iungutitur ec. 4. 1. et si a Coepit Benti eius λαχνυ. J16. Mulis meretriae Ita Plautus, en apolim IL 2 60. 3t

meretricem rodo habitares mucierem. Vide porro Comm sentariulmaiorem. Mulier meretrix abundat mulior. Similis pleonasmi Phorm. II. 1. 62. homo servus Cic. ad Div. u. 22. homo gladiato

Vid. Bentleius ad h. l. et Cortius ad Sallust. 'Dg. c. 12. b.J17. Ab Andria se ancilla haec. H. e. Andriae mulier ancilla. me constructione vide supra ad I 1. 129.

209쪽

Da. Adeon videmur vobis esse idonei, ii quibus sic illudatis Veni in tempore.

Da. Propera adeo puerum tolleres h ζnc ab ianua. 20 lane; caVe quoquam ex istoc excessis OCO. . Di te eradicentes ita me miseram territas.

An etiam rogas p

edo cuium puerum hic adposuisti dic mihi.

V. 23. Benil ex vett. editt. Tibi dico go, annon Idem V 26. Cu/US OStri et V 27. Recte ego nempes has fugi nuptia3 qui non Semper fugerit, quies, 1, 3 ultro ad Simonem venerit, ut cum summa dote Pamphilo uxorem daret. Iter. - 18. Adeon' videmur obis esses idonei. Idoneus si aptus ad omnia, et ona, et mala. Adoon' Adeone an adeone eum p - 19. In quibus si illudacis 3 Et illud in te, ptimo casu et illud tis, accusativo dicimus; sed in primo Superva-uum est ut sit, quibus illudatis. Ves ni in temptris. J Cum pro-isus sit, intervenisse putat. Veni in tesmpore. Opportune. NOS

ne praepositione dicimus, tempore et tempori. - 20. Pro Per αde puerum Ollore. Hi versus clare dicitur e sequens, ne senexudiat, Pr Se -- 21. αν quoquam ex istoc Aces Staoco. Necessario Davus retinet Mysidem. Nondum etiam omnia audiit Chremes, nondum comperit unde sit mulier, et puer de quo SusCeP is sit. Exces Sis, pro excedas ut faxis, pro facias. - 23. Antiam roga a 3 Rursum iurgium repetit, et turhulentam orationem.

- 24. Cedo.I Cedo idem significat quod dic da mihi. Ergo 18. donei, in quibus sic illudatis p Vide supra III. 2.

e. Dixit autem, in quibus, ut Sallustius, Catil. 9. In ciνibus acinora ac res ubi vide quae notavit Cortius. D. Cl. Burmannus ad uinctilianum. Declam XU. di tes ergo sola venefica. 19. Veni in tempores. Ita supra III. 2.51. Infra V. 6. 10. Ieaut II. 3. 123 Florus ΙΙΙ. 3. 13. . dii tempore aggre3SuS St. 22. Di ct radicent. Porinula male precandi. Metaphora herbis translata. Heaut IlI. 3. 28. Plautus, Rud. v. 2. 59. Venus

radicet caput atyus aetatem tuam.

23. Tibi ego dico, an non 3 FormuIa indignantis, quo- es alter res alias agere videtur. Similis locutio supra I. 2. 15. Ocne agis, an non Sed et increpantis est tibi di co Ovidius, e- u. I. 153. Alterius thalamo, ibi nos, tibi dicimus exι Phaedrus, . 9. 28 Tibi dico avare, inaudium heredi tui. lais. Curum puerum antiquo more pro Cuius, a cuius, uia, tum Infra V. 4. 29. euiam igitur Virg. Ecl. III. I. Cuium FecMS.J

210쪽

has nuptiaS.

Da. O facinus animadvertendum P ' M. Quid clamitas pDa. Quemne ego heri vidi ad vos adferri vesperi pMy. hominem audacemi Da. Verum vidi Cantharam 30

Tepetitionem significat non supervacuam orationem. Et est dictum Cum quadam fiducia , et Contemptu eius , Cum quo Sermo est. interro

Ηὰλ quid λ Pamphili 3 Duas res operatur Davus simul, ' et

ut ignarissimum se ostendat, et ut Pamphilus nominetur Et argute repetit nomen Pamphili, quasi lex indignationem, ut soceri aurμhui adolescentis nomen cinculcet. metuit enim, non audiat velut senex. 27 Nescim ego semper jugi ias nuptias. Ji Et hic officit quod voluit Davus, ut amphili Chremes puerum esse cognoscat, et recuset ' generum as. I. Id est huiusmodi 28. O facinus animadυ ertendum. υποσιωπησις quarta. Quid clamitas 3I Clamavit enim Davus, ut uerum audiret Chremes. 29. Quomno go hori id a d os adforri ospori 2 Vulsnegando irritare mulierem ad confirmanda quae vult. - 30. o. minem audacemi Exclamatio Μysidis testimonium veritatis est Vctrum Nidi Cantharam S uffari in a tam . Vide infirmure argumentum prius, id puerum afferri, dixit Post, non puerum sed Cantharam sussarcinatam. Canthara nomen est anus. Et hoc dicit, ut leviter redarguat Mysidem, non ut vincatur hoc enim vidisse se innuit, Cantharam Suffarcinatam, non uerum Portantem

27. Nescio. II. e. merito Adelph. V. 8 28. e IV. 1. 44 V. 4. 22. Infra V. 4 50. - Fugi nuptias. Ita supra II. 1. 32.28. Animadvertesndum. m. e. puniendum, ut suprari. 1. 129 29. Quemn ogo heri vidi. Interrogatio subdubitantis Plautus, Mil. I. 1. 13. Quemne ego servavi in campis Gurgustidonὶιδἰ Oratio sic explenda tune dicis hunc esse puerum Pamphili, quem eg heri vidi ad vos adferri 3 Catuli. LXIV. 180. An patris auxilium prrem, quemn 03 reliqui . . eiusne, quem ipsa reliqui, ubi vid. Muretum. J

SEARCH

MENU NAVIGATION