De interpolatione Hippolyti fabulae Euripidae

31쪽

. Gωφρονεῖν pro fit ρωνεῖν apud nullula Scriptorem graecunilegitur, ad υ κακολ εχ ηιεθε non poteSt ut pleri Ocea-sionis n0ti antea non diserte expre8sa, denique verba χειν Ω6-Iρονεῖν signifieant non tam occasionem, quam in Sampeeeandi habere. Reetissime igitur auel ius versus e0nt0rto emendatione Sanandos esse negavit insitiei08 autem eos eo magis en8ebinius, quod anteeedit V. 033 sto o θεει 2 περα γειν ac proseeto, Si modo Hippolytus iusiurandum vult conservare, id tu ad reVera saeit, eum ne ambigue quidem rem, quam celaturus est, iudieare est consentaneum. Videtur autem in-

seetus histrio vel grammatieus orationem Hipp0lyti et Sut 033 nimis ieiune coneludi ratus, quasi salsam, Si di placet,

elausulam addidisse hos versus quibus nos divinamus magis quam ei Si istinuis, eum aut in ambigua signifieatione verbio υτρονειν ludere, aut distere voluisse sere haec Phaedra casta fuit, quod adulterium re era non commisit, etsi in animo pudieitiam non habebat suco Iρονεῖν inepte positum pro τὰ σωφρονεἶν); ego etSi eram casto animo, castitatem non prudenter Xereui, quod iuravi. V. 970. d αρGεν υτου Ουνεχεῖ προύκείμενον vi uspurium ensuit Hirgelius p. 79, euius iudieium probaverunt Nauehius in adnot. erit. d. III et ei lius verba videntur signifieare prodest eis virilitas adiuneta egregiam ei elesententiam aliive ab ho loeo prorsus alienam nam eum Theseus exponat, viros a Venere n0D SSe tutiore quam mulieres, sed aeque libidini bnoxios, contraria potius requiritur sententia, tune sere in modum virilis atque 1 0rtis animus viros a libidine non defendit seli iliasta versum

neque iniuria e offendit Hirgelius, qu0d ad λαροεν aeeedit

32쪽

Si Ve uide positum, non lici videtur nisi sensu osseetivo de univeis multitudine virorum eis Aeseli Eum. 37, Eurip. si gi. 320, 3. certe nulluni loeum inveni, ubi ut ii significet S Xum maseulum vel ipsam virilitatem admodum igitur probabilis videtur sententia Hii Zeli, V. 970 osse additum a lectore deleto eo numerorum quandam aequabilitatem apparere negari non potest tota enim Thesei oratio v. 93680 in quatuor partes ad 0 sehema possit distribui 10. 2.l2. 0, quarum partium tertia e tribus membris quaternariis onstat sequndum sententiam distinetis. Praeter hos locos, quos interpolatos esse pro sterio habeo, unum vel alterum interpolamentuna in Hippolyto inesse non Omnino negaverim. Sed ut nunc res St, nullum Versum addere posSum, quem sine ulla dubitatione mittendum Sse Xi Stimem, praeter V. 324. de quibus in fine disputationis agendum erit nam quae de aliis Versibus prolatae Sunt uSl idiones, eae aut videntur in lir ibabiles, aut certis argumentis p08sunt reselli iam ad singulos l0eos defendendos deingar.

m. Do ei Ioois, Qui inmorito in suspieionomvocati victentur.

Primum tractabo eos l000s, qui merito ossensionem praebuerunt viris doetis, verum non delendi videntur, sed coniecturi sanandi, deinde eos, qui expediendi sunt apta interpretatione.

deleri iussit Bartholdus Mus Rhen. 3 p. 3254s atque in

33쪽

signis eat testiunt viri opei tum eoniungi solet uni latiVo, Verba c ars μιεῖ dolio sunt inania atque Supervacanea.

Bartholdus duo arguimenta addidit haeret eniti in eo, quod tecti totissi ui uni congnientatio dieatur esse difficilis, et desiderat, ut ad κριίl 96ειαν Reeedat Verbuni Τεκτονες. Sed neutrum multum valet. nam poetarum est, Singularem aliquani nrtein i onere tiro tota re, quani intellegunt velut tectunt pro donio), et ad κριβο96ειαν e. V. 467 apte Suppletur soro . eae autem diffistultates, quas primum commenioraVi remanent iam regi Barthoidas refutat eouieeturas

Valelienari, χνουν κριβω6ε ἄν, MuSgravi καλους κριβουG'QUD, Hariungi h κατθρενεῖς δομους. qu id autem ipse verba Spuria putat, non potest probari quam multi Lim veterum seriptorum loci desperati e texto essent remoVendi, si eorruptelae gravitas esset interpolationis indidium mihi verba retinenda videntur. nam sententia neque a more Euripidis, qui saepius quae in universum di euntur illustrat exemplis communi vita petitis es exemplum agri Hee. 92ὶ neque ab ho loe abhorret ceterum apte aleius comparatoristot Eth. I, 3 o ras κριμεί o D olloim ἐν arciσι rota

hosti quidem . ill prop0nentis Dd ἴν στεγην γαρ εὶς κα- TVρενυυς Oliot καλέως κριβο96ειαν, aut ei dieri l. l. p. ldotio mutanti in δοκοὶ verae videntur. nam i non aptum est, quia Sen Su totius loci postulat, ut o Dd reseratur ad στίγον aut ad os tot neque Verba στεγην ij κατθρενεῖς δοκοί testtunt, cuius trabes contectae sunt si ipse vertit Seidlerus aptuni sensum praebent, etsi a selioliast aliquo δοκοί lectum Sse putamus saltem Seribendum erat orcrua κατηρεφὴς δοκοῆς. neque enim trabe Sunt κατ/γρε νεῖς, sed ipsa domus unde ei liu proposuit rhyVν ευ κατε- ρενῆ δοκοῖς Sed neque ευ est aptum, et Vocabulum dos ocerit et tuendum. mihi seribendum videtur aut ουδε τεγον t ἴν aTVρε hos δομου

34쪽

liraesero autem ne i ita onme offensiones tolluntur et origo eorruptelae astile explicatur. 0stquam eniim GThrupropter collocationem transiit in τίγρην, librarius Verba Sequentia οῦν κατηρεφεις dolioυς animadverten non itineia esse eum στέγην, mutavit in c κατηρεφεἶς δόμοι. Cur verba εἰς δὲ τρην τυχνην πεσου OGqν υ πως ν ἔκνευ6a δοκεῖς;

delenda sint Bartholdus tres adsert eausas primum offendit, quod eadem e malis quasi e fluctibus enatandi metophora requi rat V. 22-24, ibique muli plenius atque pulchrius depleta sed repetitio sententiae non molesta St, et Verbum ἐκνίω Saepius significat evadere metaphora aliis verbi non indieata es Cyel. 5TT. deinde ad τε Ῥὶa ait vitiose accedere arti ulum, dum Sequatur u . rectissime sed difficultas emendatione tollenda est. Gompergius quidem proli Suit εἰς κλυ δων δε πεσου o sol si , sed simpli eius loco succurrere mihi videor seribendo:

namque ες in secunda thesi trimetri saepe oeeurrit apud Euripidem sole. 680, Andr. 48 Baeeli. 1073, Hipp. 25 et 829 Med. 265 te denique Bartholdus putat, nutricem, ut

Phaedram ad amorem satiandum institet, non posse distere ἡ quomodo e hae tanta calamitate te salvam evasuram esse Spera se sine enStitatis tuae quodam detrimento γ', qu0niam Phaedra se evadere non posse dudum intellexerit et ob id ipsum mori constituerit speetes huius argumenti evaneseet, si totius loe indolem accurate eonSideraverimus in- Sanam SSe nutricem, Si, ut Phaedram ad amorem incitaret, absque virtutis detrimento hoe fieri non posse utro demon-Straret, congedo. Sed ut ultro hoc proserat tantum abest, ut

ad id s0lum spectet, quod antea ipsa Phaedra, De caStitatem laederet, Sibi moriendum esse exposuerat cf. g. 400 403, 420, 30). h0 igitur nutrix v. 462 72 ita refellere studet,

35쪽

ut illeat, in unioribus litterdum esse eonivendunt v 462-66 , ne debere ninino tomines elaborare in vita linis Severestitue subtiliter genda v. 467-72). quae sequuntur sielii Oeedunt nani ne in domo quidem aedili eanda singula

accurate XI miluintur; multo auteni minus, si X ea calamitate evadendum est in suam tu in ei disti, - nam de morte voluntari ne ogitari quidem debet, mei potest, ut omnia fiant κριβως i. e. ad Virtutis normam immo vero aequiescendum est hominibus, si plura bene se habent tuam male in hoc sententiarum tirogressu Verba εἰ δί- doκει apte se habere apparet.' quin etiam necessaria sunt, si modo νδε - ακριβω6ειαν genuina SSe putamuS, nam i d doeet, his verbi per gradationem ad maius Op-lioni deliere alia eadem autem illa argumentatione usus Bartholdus posset delere etiam . T s.; ibi enim nutrix aperte eoneedit, in eo saeto ad quod Phaedram pertraetura est, inesSe quae non Sint χρηστά. v. 46S-Tu SSeretinendos, fortasse etiam eo omprobatur, quod hae tota oratio si qua ad symmetriam est composita. nam si sententiae singulae ceurate diseernuntur, ultro emergit hoc sehema: . . . . . . . . neque omnino apparet, qua tandem causa aliquis moveri potuerit, ut hos versus inter-p0laret. v. 42 δείρω δε Θησεῖ πρ αγμα κακταὶ λὶ6εTat V. 42

spurium habuit vir mihi veneratissimus Hillerus quaest. Herodian. Bonn. 866 append. ae pr0s et ret,ugnat ipsi huius tragoediae argumento nam in pS dramate non Venus Phaedrae in Hippolytum amorem heseo patefacit, sed Diana es v. 3i l S.). Veneris, cum Hipliolytum velit

lieSsumdare, e contrario quam RXime interest, ne Theseus Verum e0gu0Seat aededit alia disseultas versu enim 2 sequente per καί ita dueetuntur, ut ille ut causam mortis Hipp0lyti, quae praedicitur . 43 S., aut certe id, quod

3 Seidiero p. 2 pro πῶς sublata interrogatione scribenti Π ως uem adstipulabitur.

36쪽

tempore praecessit, continere videatur. Hartungus igitur vertit: ἡ Theseus ei saliri die Saeli jetχt si Wiri bellaniati Dann ird denui inglino , dei mii trolgi, der Vater solbst Mit Fidelie toliten. μsed ut hoc verum sit tantum abest, ut Theseus Hippolytum Diulto ante X seerationibus perdat s. 8ST 8.), quam haedrae amorem et quid omnino rei sit omperint v. 103 ss.). neque igitur dubium est, quin v. 42 ita ut traditus est serri non possit. iret, homus eontegit δείρει funoM πρ arsia, eo haud dubie referens hae verba, quod Phaedra litteris ad Theseum datis Hippolytum alumniatur v. 865-86), quasi ipsi vim adferre voluerit sed πρῆγμα hic non potest intellegi do donatu illo Hippolyti a Phaedra confieto, sed signis eat ipsum Phaedrae amorem τονδ' ρωra v. l), de quo usque ad . 42 Venus multa fuit. eilius autem in addendi editionis proposuit χηλον δε θήσω πρartia, intellegens haec verba, ni fallor de amore Phaedrae aperiendo non TheSeo, sed nutrici choro, maxime ipsi Hipp0lyt0.

hae sententia ad 0nexum totius l0ei bene quadraret. v. 39 s. enim, quibus dictum est, Phaedram amorem Suum etiamtum oecultare, id non starent iu8ta opp0sitione quiuetiam paene desideraretur illa sententia, Si v. 42 abesset. etenim eum Venus in o prologo argumentum ipsius sabulae Summatim praenuntiet, sane mirum esset, si mentionem

quidem aderet aditi amoris Phaedrae s. 39 s.), mortis

Phaedrae v. 4 s.), interitus Hippolyti v. 43 - 46), id

autem, in quo Summum totius actioni momentum positum est se. quod amor Phaedrae ad Hippolytum desertur, ne leviter quidem tangeret qua obserVatione maXime OVeor, ut malim sequi ei li rationem quamquam eur μὴ fico Seripserit, non ideo potiti vera Scriptura videtur ΘΗΣΕΙ,

signifieans θνησει, sed a librari satis proclivi errore seripta Θ 6εῖ. in initio autem versus oeum habuisse videtur ad-leetivum eum θηύει unam n0tionem sagiens. ix qu0d id fue-

, saepe Euripides verbo τιθέναι praedicative adiungit adiectiva os nilr. 33, Hec. 72l, 869, 1lbi; Hel. 430 Cycl. 73.

37쪽

rit, in inedio relin tuo satis probabile auteni est elli δῆλον,

quod, Scriptura m M Seniel ad inisSa, ut sensui onsuleretur,

facile eorrigi poterat in dia m. ipse quidem ei lius postea seribendum putavit ε*a δε, 6ει Revue eritique 1876 ,

p. 207). sed etsi mutatio est satis levis, auten neque δενώει aptum videtur post δεῖ v. l), et δεῖξαι nimis indesiuitum est, quoniam neque dativii neque aecuSativus subieeti aeeedit. - Versus igitur ita servari posse videtur, ut scribatur: δῆλοὶ δε λωει πραγμα aκφaνήσεται v. 224 et κυνὶ Πεσίων καὶ ο μελεrna: eodd. praebent μελέτη et in totum versum sic X-hibet τί Got κυνηγε6ίων μελέτη rhune versum ab interpolatore Seriptum putat indorsus Adnot. ad Eur. Ι, 382), quia ineptum sit καὶ σοί, a Seholiasta male Xplieatum per καθαπερ οἶς ἀνδρί σιν, et quin κυν Igota alias apud tragic08 non legatur sed quot verba apud trafri eos semel deurrunt καὶ Go autem pro simplieico positum reVera videtur Sse molestum quamobrem

irehhosfius olim prop0Suit τί κυνηrεσίων μέτα σοι μελετης; et Mein et ius Mus Rhen. 9 p. 46 ara Oot. Sed saepius καέ in interrogativis enuntiati additur es. Hippol. 92,lITI, Ale. 34. Soph. ed. R. 9S9, 129 ut. 72. praeterea frequenter aecedit ad pr0nomina per Sonalia, es. Hippol.

870. quamquam n08tr lodo, ut Vitetur ambiguitas seil ne videatur nutrix ad Hippolytum adludere, malim eum elli ordine inmutato Seribere Go κά μελέτη recte enim seribitur neque μελετης, qu0d est in plurimis libris, neque eum Vale enario ιμελετli, Sed μελίτο quod est in B CAE, ut Sensu Sit eur tandem Venationum tibi est cura γμά ihilo tamen festius, Si Verum esset, qu0d Wilam0W.Anal. p. 219 et Barth0ldus Mu8. Rhen. 3l p. 3l existimant, inter se permutandos esse V 212-I et v. 223-27 v. 224 sine dubio esset eiciendus. Sed haec transp0Sitio, quae nititur in opinione Iahui in Hermae tom. II p. 230), sedem versuum 213 14 et 225 27 esse permutandam, quod tamen ne ipsum quidem

V. 224

38쪽

ne 'essat tum videtur i), non solum non Decessaria est, Rod ne

labam ancipitem: πίλογχον ἔχοDo εν χειρι βελος l co παι, quae ut in systematibus interdum est admissa ab Euripide, ut maxime quidem aut inieriecti0nes Hec. 83 Ion. 67, Hipp. 3TT, Med. 396), ita unquam ei est obtrudenda esl,088b. estpli. III, p. 99). neque verisimile est, quod Bartholdus putat, legiorem aliquem propter hane ipsam metricani os sensionem tanta molitum esse, ut et ordinem Versuum inmutaret et v. 224-2 interp0laret, eum saeillime eam tollere posset Scribendo τέκνον τί θροεῖς vel tale quid. ut breviter e0mplectar, eum v. 223-27 non transp0uendi videantur, non pus St, ut deleatur . 224. 15 3. 13-i, thi ' ρ κείνου δη τι του ποθουμένου

λαβεῖν in αφαι τ' ἐκ δυοῖν μίαν χάριν.delevit Nauchius p. 20 s. quem Seeuti sunt ire hostius ed. Il), indorsus p0et. seeu.), ellius atque in verbis

quidem iure offenditur. Sed primum videamus en arguntenta, quae auehius e Sensu hortaui Versuum repetiit. Statuit enim, ομεῖ του ποθουμένου non OBVenire ad condicionem Phaedrae sed signa in instautatiouibus adhibitae8Se nou Solum ad pristinos amores redintegrandos, id quod Nauehius essestit e tribus logis he0cr. II, 53 Luc. diat mei .

i putat alteraim optatum Phaedrae v. 215 - 20 m:liore vituperatione egere quam priu8 2sib Il). Sed haec Oilensio non tum gravis est, ut transpositione Opu Sit.

39쪽

IV, 4, eig. ecl. 8, 90, Sed etiam ad novos excitandos, eum per se est irobabile, tum aperte demonstratur oeo pulei, Met III, 6 18, ubi muliereula subito more aduleseentis capta eum si defigere atque ad se adlicere conatur, ut apparatu magie instrueto eapillos eius qui quidem videbantur, igni imponat huius igitur odi ratione habita auehi

argumentam eonlabitur liorro enset, Phaedram, Si audivisset illos versus, interrogaturam fuisse non . biti, Sed ut

ad quem usum signa Hippolyti essent adhibenda, aut quo- Diodo possent impetrari. De hoc argumento iudieari nequit, nisi ho tot l0eo accurate considerato nutri postquam intellexit, quanto opere Phaedra detestetur amoris sui Hippolyto aperiendici insilium, usque a v. 507 ambigue ita loquitur, quasi illud consilium omnino missum saeiat et novum aliquod atque honestius proponat simulat enim, in aedibus sibi esse philtra, quibus Phaedrae morbus absque turpitudine possit Sanari ipsa autem φέλτρα θελκτλὶρι ερωτος i intellegit Hipp0lytum, Phaedram intellegere vult magi eas amoris illecebras, quibus Hippolytus ita possit fascinari, ut amorem in noveream doneipiat Oneeptumque ipse prior sateatur. ad hanc Phaedrae opinionem augendam aptissime adderetvv. 13-15. sententia igitur versuum b07-l in universum esset haest: aliud onSilium propon . ipse Hippolytus ineantamentis adlieiendus est atque philtra quidem sunt praesto i. e. herbae et aliae res ad apparatum magi eum neeessariae). nihil amplius deest ad aerum magicum instituendum nisi oημεἶa. iam ut ad auehi sententiam

revertar, ne aptum quidem esset, si Phaedra auditis v. 513 15 de usu eiusmodi signorum ei seitaretur. nam horum in tueantamentis amatorii usum, ut mulier graeca, sine dubio ipsa noverat, in antea non OVerat, e commemoratione ,hiltroruni et ex tota oratione nutricis satis cognoscebat Deque pu erat, ut anXie interrogaret, quo-

haec verba plerique interpretes intellegere videntur de remedio, quo Phaedrae amor compescatur sed huic interpretationi obstat ipsa noti vocabuli φίλτρον, quod non idem S atque ια' ιακον, Sed significat rem, qua quis ad amorem inlicitur.

40쪽

modo signun Hippolyti nil ei rari posset ei ut uini sit 'illi-nrum, aliquani rem obtinere, quani gesserat aduleseeu iueadem d0m habitans. Se v. bl optime quadrare videtur ad V. 13 15. etenim haedra, quae prius onsilium nutricis vehementer reprehenderat . 498, nunc nihil hidit probat igitur no-Vum consilium neque de signis quidquam habet qu0d

addat. Sed tamen veretur, ne nutri simulata mente locuta sit itaque quaerit ποτερα ὁ χριστοι Iro Tor fas sta- κον non quo id ipsum eiu intersit, num φαρμακον, quo Hipp0lytus defigatur, Sit χριμον an ποτον, Sed ut cognoscat, num utri de vero ναρμακω cogitet. Nauckium quidem et Hirgelium p. 3 id ipsum stendit, quod nutri X, cum vv. 13-l multa sit de signis, v. bl vel quaerenti Phaedrae de pharmaco responsum reeuset at primum σημεῖα et φαριιακον non idem Sunt, Sed illa Sunt par huiuS, haρμακον autem signiscat h. l. ipsum potum vel unguentum mutorium e philtris et e signis paratum deinde ne potest quidem nutrix Phaedrae stertum responsum dare, nisi diserte vult mentiri. nam si fateretur, de Vero pharmae Se non cogitare, omni eius adhinatio conrueret itaque optimum

putat, ambigue loqui. Si haec Oete disputata sunt, auehi Sententia, V. 513-15 esse interpolatos, valde insi matur remanent tantum eae disseultates, quae positae sunt non in Sententia, sed in verbis quae haud seio an possint exeusari vel emendatione removeri. oror enim eiskius probabiliter mutavit in πλοκον ποθουμενος etsi apud tragicos aliasn0n Odourrit pro ἡ amato', tamen tolerari posse videtur es. Theocr. 2, 2); pro πεπλων agro ipse auellius proposuit πεπλων ρακος, alii alia sed ilamowitZius nai. p. lbdefendit odi eum seripturam denique idem tuetur verbas clarat ' κ DOD Iloν astra . quamquam haec fortasse

Nauehi seutentia eonfirmetur, quod putat irgeliu p. 38,

tantum abest, ut hae ipsa improbetur. 0Vem enim Versibus nutriei 507-l sul noluntur novem i6-24, Si v. bl 3-lb