Petri Victorii Commentarii. In primum librum Aristotelis De arte poetarum. Positis ante singulas declarationes Graecis vocibus auctoris iisdemque ad verbum Latine expressis. Accessit rerum & verborum memorabilium index locupletissimus

발행: 1573년

분량: 437페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

s PETRI VICTORII COMMENT.

giq; alterum ab altero vix posset . Cum praeterea statim dicat, ipse rhythmo sine haemonia imitari saltatores: planumq; sit, quo rhythmo ars haec utatur,quae sine voce, sonoreq; ullo musicorum instrumen torum conficiat munus suum, videmur assi

mare posse eundem pro sto numerum supra etiam ab auctore intellectum essαeam enim vim habet illud iam . signifieatque nisi fallor, ipso illo rhythmo. Nam valet etiam non parum ad hoc confirmandum, quod multo infra inquit, partes quasdam tragoedie Ope metrorum solum confici, ad exitumq; perduci,idest sine harmonia, Minythmo. intelligit autem illas ubi sunt colloquia personarum, mutuiq; sermones sine cantu ullo, operave chori: hoc cnim nullo modo verum foret de numero prin latum,qui notatur in breuitate,& longitudine temporis: ubi enim, hoc etiam ipso manifestb prodente metrum cst,illic necessario quidam rhythmus: metra Cnim pantes sunt numerorum: non pollet igitur aliquid confici per metra sola, ut ipse pnecis pit sed id intelligitur verum est. , quia loquitur de thyinino hoc, qui attenditur in motu celeri ac tardor ordineq; ipsius illius motus.1 quo sane sermones petibnanim vacui sunt: illum vero in cantilenis chori existere declarat, quod illic erant, &uirosphe,& antistrophe. quae res sine motu corporis,conuersioneq; non manent: ijdem autem motus sedulo seruabantur in artibus illisi, quas appellauit. idest & tibicines& citharistae, ut cantus illi postulabant, corpus mouebant: gestusque quoidam age bant. Haesinis filiosianimaduerso valde utilis est , evellitq; ex pluribus locis huius libri scrupulos no paruos. Orationem autem dixi quod apud auctorem est λόγee. Ita vero locutus est, quia satis nunc habuit distinguere hane imitandi rationem a sup riotibras, quae sine oratione imitantur, cum ipsa oratione utatur voceq; propria hominis acd imitandum, atque ipsius auxilio conficiat quod vultiunde ipse aliquando in quaestionibus ad harmoniam pertinentibus dixit HAMO M. , intelligens camtum', qui quamuis humana voce edatur, intelligi tamen non potest: neque a sensi animi proficiscitur . nec non etiam alio lom vocavit Usi γ cantilenam in qua oratio adhibita non elset: λόμν enim illic quoqueappestauit orationem pedis bus illigatam, ac cantilenam deniq;: huiuscemodi nanque oraco ad tibiam atquesiatharam adhiberi sollia estantelligit igitur hic etiam, quamuis comuniore hoc nomine nunc utatur, orationem certis potibus illigatamae metrica denique: huium scemodi nanque est ratio, qita utuntair poeN, qiue quamuix me stiras adiunctas habeataIesari non potest, quin oratio sit: V eris non plenet recte tamen ipsam Orationem vocavit Colatra autem infra secit : cum enim utrunque sgnificare vel Iet e coniunctionemq; hanc duarum rerum intelligeret, alterum tamen tantum a pellaui idest metrum: intelligo autem locum hunc, in quo duobus mutatis nomia

Accipi vero debete ita λόγον : intelligiq; ab auctore orati nem metricaan certis ipsius testimonijs confirmabitur: ed autem fidentius posse mepato iam nunc affirmarctorationem Eanc vinctam pedibus requiri omnino, ut v tu legitimumq; poema condatiir, quia video illos, qui contra senserunt, doctiss- mos presecto viros, ac numero etiam plures, d protulit I fretos hocipis loco,ut illo etiam qui paulo post sequitur. Cum epopoeiam inquit uti. ομνις ψι at quorum sundamentum, si tentatur, manifestb ipsorum opinio euertitur. Labefactatur autem, si ostenditur longe aliter ipsos capiendos esse: nulla enim ali ut videtur,auctorita te tantum nituntur: sed ut di te hoc saepius disputabitur. Tertium autem est harmonia: q uod cum Graecum verbum sit receptum tamen est in Latinum sermonem: sed idem etiam In patrium nostrum radices egit. Qui autem de arte musica scripsere,quid nomine illo significaretur. adiderunt : laserinaruntq; harmoniam elle pii rium aedilli densium vocum in Oum redactam concordiam: quam tamen hic basemoniam vocat: infra, ut supra a me citato testimonio declaratur,appellat μίλαι. N randa vcro est locutio hac, πει-- τἰώ μ atra,ccum enim duobus Lis verbis in ea re ostendenda utitur,& non inquit μιμιαῖαι, quod tamen solum idem pene valet,se per pia positionem adhibet illi tanquam materiet,in qua exercetur inutatio, si ue in strumenti

32쪽

IN L LIB. ARIST DE POETICA. I

frumen ii vIm ac naturam id habere quis vult. & aut pNpositionem hane Ipsam es. quam hic, aut istae': mutato quoque casu illius quasi materis , ut fecit paulo post,

Hoc ita se habere intelliget, qui diligenter animaduerterit: nam multo etiam infra

m. Cum autem ρομοῦναι inquit, aut nullam pra)ositionem ei verbo adii ingit, quod frequentius apud ipsum est ut δῶ: cuius locutionis exemplum vicinum est: paulo enim insta est. G m ἔπι διά ἀπ-e ud μἀν- μῆνm -ίθ.,- - Muran Sed etiam quod paulo supra legitur. A edi si H - *-e, eandem rationem habet. Vnde patet etiam immutari non oportere lectionem, quod nonnulli sine causa socere tentarunt, cum haec valde accommodata sit. Quod verb valet ad declarandum nascia verbo γα em, quod superiori locutioni adhibeatur pr posco G. Invasi lubro momκω, ubi de musica arte disserit, rei. α ruta kναme inquit, ut quam vis de diuersa te sermo si similitudo tamen locnsonis videatur eundem ortum habere. Postquam autem de ratione loquendi disputare coepi, addam ipsum praecis dixi lle Em καγ me et erus, quum rem eodem patio se habere in artibus. quas dixerat: idemq; illic usu v re. ostendere vellet , qiue causa fuit, ut opinosin nominandi casu non diceret ἔ- κά H ωρ υρίαι τέ M: quo casu supra usus suerat, cuscemodi re,effingIt siqvid, utitur sine dubio rebus illis tanquam materia sui Hidij Ideoq; apposite dicitur uia ησιν in illis ipsis, aut idem facere traditur Ope e rundem rerum e pos Iuni nanque eaedem res cogitari tanquaya instrumenta referendi & ante oculos constituendi idem illud. In rhyismis igitur quoque & concentu et nec non in oratione es s res hae solidae non sunt, nec diutius il Iam retinent, potessi forma alicuius rei aliquo modo.imprimῖ: nec non aurilio quoq; earundem rerum illistidem reddi potest de repraesentari.

His autem aut siparatim mu mixtis teu barmonia γ rhythmis 3 im

tur plum,in ea quae tibias in in oe citharisca si forte ab uae adiae hu-iscemodi sium t ars illa, quae ulu utitur.

Neqssis crederet cunctas L sevocatas artes sine ullo diser mIne ut omnibus illis rebus, penitusq; in hoc stales inter se esse, docet cum convehiat illis in hoci'qncidnulla earum est . quς non utatur aliquo, aut pluribus .iclum Illorum tanquam Imstrumentorumdistrepare tamen, quia non t mnes auroninibus, aut ubiq; ipsi s vinnariu , & quomodo tota liqc res se habeat. diligento inpossiti his enim inquit ut museorsum: vi hcc scilicet uno illorum : altera vero alio utatur etiam addit, allis mixtis ac temperatis, quod quale sit, ipse declarat postis exemplis. Pfimum:utem tradieextare, quς utatur harmonia solium,dc rhythmis sine oratione, artem inflandi tibia i& eam quoque quς neruos plectro pulsat: nec non similem illis utendarum fistularum artem: in ipsarum enim tractat ne sentitur sonus, qui harmoniam recipit :&celeritas tarditasq; motus, quς moderat s suavem rhythmum gignunt. Non stafim autem, positis duabus illis nobilioribus artibus, appellauit tertiam . quam simul chraim illarum retiitere inquisi id est fistularum artem, quia ignobilior E c estr a r dioribusis, personis tractatur. Seiu tamen quia eandem aliquo modo vim habet, noomnino seiunxit ab illis. Sed Plato quoque in h.de legibus, ubi de humana consus Aza tudine

33쪽

, o PETRI VICTORII COMMENT.

tudine ImItandi & non veta persectaq; eius rei ratione disserit, ut est illa, qua muta

utuntur,cum ostendere vellet esse etiam, quae viariir harmonia & rhythmis sine oratione, superiores tatum duas artes appellauit: nec eius,quae fistulis utitur,meminit . inquit enim με ac δ'- se . V cat autem has λδ, quia Orationem verbaque, ut tales, non adhibent: manentq; ac

suo munere funguntur sine illis, quamuis moris sit aliquando versus ita caneret poematisq; sitauem recitationem adiungere: quod quum fit,nudet illae,& quasi spoliatae non appellan tur. Animaduertendum autem idem Aristotelem infra dicere dis uersis verbis ubi tradit,extare quasdam poesis, quae omnibus his utantur: appellatisq; illis,addit statim, in quo discrepant inter se. in φῶ σι δε ιτι ά ιιμ αμαδε, καπα -κ: Vna enim ipsis ut insiquae mixtis ipsis dc temperatis simul utuntur. singillativi autem,quae diuersis in partibus ipsa adnibenti Libet etiam adnotare, in omnibus quos vidi scriptis libris, singulari numero tot m legi, non multitudinis , ε. mis. sed etiam testimonio Athenaei cognoscitur studium citharoedorum via duobus ijs, quae tradit Aristoteles:sic enim in primi libri epitome imitur. GA Q αθt sis δ- κρα-rt,meίρω καὶ - ψ μίλει uti μεμί,υι--: Vocat enim μ re, quod Aristoteles hic α ιω- : id quod insta ipse quoque secit.

se dotem A thma imitantur avrue harmonia, qui e numera ρθαο-rum aliquos imitantur: hi nanqueter rhthmos figuraros imitantur oe mores,oe affectus, σ actumes.

Cum confiimasset trium artium exemplo, Inveniri speclas quasdam Imita itan s. quae duarum rerum ope imitantur, id est harmonia & rhythmis, docet extare etiam quandam,quaea initetar, quod imitari vult, altero ill0min tantum, idest rhythnis sine harmonia : ut ues illae supra numeratae, harmonia 5 thythmo sitie orasone imitabantur, quod imitandum sustepissent: huiustento si autem esse, inqoit, studium quorundam saltatorum: hoc ipsum enim significate videtur Aristoteles i durus ismen sermo est, cum sic loquatur, οἰ-m is, de non simpliciter omnes saltatores complostatur, ita vero locutus est, ut opinor, quia non omnes qui saltant propositum sibi habent certos aliquos imitari,sed aliquando id temere atque inconsiderate tractantinon enim video,quomodo aliter hic nodus dissolui possit. Probare autem studens quod dixerat, inquit: hi nanque ope rhythmorum quorundam figurat tum imitantur & mores &affectus δc actiones, id est utentes motibus quibusdam

colporis,sactis ad ea,quae volunt, primenda, imitantur diuersis temporibus diuersas eas res,quas appellat: nec ad motus illos pedum, ac reliquorum membrorum,pGcipue autem pedum, adiungun t aut vocem, aut sonorem alicuius musci instrua menti: n m. rhythmum hunc manere in eo tantum, esseq; ordinem quendam motus,ac regulam, notum esti Cum autem monstret quos dixerat,hi dicens, nisi sententia nostra inanis est,non omnes saltatores,quos. hwῶς vocasiintelligendi sed e n mero illotum tantiim ij qui id sui tuitii. μαὶ autem appella qui a cti sint vestitiq; figuris quibusdam,ad res illas exprimenda quarum figuram asciuerunt aptis. enim alienam aliquam sermam recipere significa de in eam transire dc immutari: quod testimonio etiam Luciani e libro κχi siste, intelligitur, qui inquit, hominem tradens mirifice esse aptum ad imitandum, atque omnes tormas nullo negotio induere, ευματικπ Metu6- ι n. Hi igitur,qui non adhibent motus illos rhythmosq;, quasi vestita

34쪽

IN LOLIB. ARIST DE POETICA. ii

mixtis is merst , ut m quodam genere metror utens, ut usique ad

hanc gem scit.

.a Cum a numero trium illorum, quibus utuntur poetae ad Imitandum, postremo docuillet quosdam generis saltatorum rhythmo tantum imitari, aperitvnune qivenam sit species illa imitationis, quae oratione sola sine rhythmia dc harmonia imite, turiatque opoeiam ipsam esse dicit,quae exprimat, quod intendit, tum sermoniabus mulis: ita enim nunc reddam λιι - να, quamuis supra, λόην, orationem ver terim,atque hoc ut eundem numerum fetum: in telligit autem orationem nudari spoliatamq; rhythmis & harmonia : quibus tanquMn ornatibus quibusdam ac siniaritatibus.vinitae sunt multae partes imitationis. Vt autem hic λώμα ι vocavit, ita In xiii .libis politicorum appellauit --, quae non haberet adiunctam me lodiam,de tanquam destituta foret illa,quae crebromines eius est, u concinniorem ipsam reddit. Verba ipsius haec sunt τώ A rre ἰπών ne μ- - ιν visis, . να- αὐάrαν, καί με μελ bHair: nequo tamen puto pros in orationem hic esse accipiendam: loquitur enim De libro auctor de poetica oratione,quae necessario certis quibusdam pedibus ac mensuris vincta est i quod statim ipse declarat eo, quod cons quitur: est enim illud in Is fallor, quas correctio quaedam, ' ua emendat, constutuitq; superiorem sententiam quasi enim ita loquitur u Quoci si aliquis eontendat orationem, qua utitur epopoeia, non omnino nudam csse, quia certis qiiibii Gamae definitis pedibus instructa est, coturo uersari de hoc nolo: assentiorq; metris ipsani excultam esse si hoc in externis rebus:& adium2Is colloeari debet. Nam aliis etiam locis vlum sutile auctorem hac particula ..eodem Pacho. Id est cum quasi corrigere esiquid vellet atque emendare , magisq; deniq; sensum animi sui explanare certum est . succurrunt autem mihi n unc ex Pl aquosvi cum in hoc ipso libro ii uic. .ria Bais ar-. . illic enim quoque marii feta ipsa valet siue μήοι ipsos, sabitilasq; appellare malumus.& inij:cle moribus ad Eudemum. ἰη amri, is a go . planum enim est facta, quae pmficiscuntur a virtute, magis digna esse. quae laudentur, quam habitus illos ipses animorum, unde nunquam procleanthoa esta facta. Videri etiam non sine causapbsiet ipsaria eandem vim habere in hoc loco iii.libri ad Nicomachum. Aia in si , E suo , ii Θ Eoo. α μαδεν συμβα πω verius enim ille cui hoc contingit, lxiis quam πράξω appellari potest unde hoc seriiseeognito, priorem illam vocem quas emendauit. Perspici tur autem hinc Uμνsupra ut docui, pro metrica oratione capietidum esse: ita enim quoque hic poeticam orationem appellaret coeperat: quamnis nunc sensum animi tui explicari t,quod supra non seci Ged ex aliis etiam locis,qui insta possi sunt hoe certius adhuc intelligitur.Aut isitur,quod addidit. . itaque, ambabus illis, quae a tecedunt vocibus ut ostendi, pondet: aut mori tantum . quod si factum est, credideiam ipsum cum ptimum in hoc Platonem imitatus esset, qui metricam orati nem quandoque λρμις appellauit, videntem postea hoc errorem posse gignete, illi malo remedium adhibere voluisse, correxissem simul de illius & suam cipitem l quendi rationem. secit vero hoc ille in symposio ubi Socratem cum Agathone ita Inducit loquentem. docet alitem sapientillimus senexi non habere se causam vitam verendi ne pulchre illo tempore munus suum obiret lin paruo coetu hominum eri ditus i iureis, cum antea ipsum vidisset prauenti animo in scenam venire, recitat cum sabulam suam. in te tanta multitudine.inquit igitur . επιλωνμ- μώτάν - Κά -- μηδετυ Σωκά . - v xl ἰσά κα ρογα προ μ, Ea

35쪽

i1 . PETRI VICTORII COMMENT.

- . t α- ει - m. --γῆς, καἰ θλιψα, πη-Μωαεἰ nliti rutis σαυαῖ dc quae sequuntur. An i liceret aliquis litot=ος valere Dyellas, qui sane notita est etiam huiuὰ nominis. Neque tamen negarim ψ Ma λ;μή aliquando a Platone sumptos esse pro soluta oratione, non simpliciter tamen, sed quae vacilis sit aliqua re: indeq; vocata merito foret nuda, tenuisq; v; P symposio: secit enim . ita illic loqui Alcibiadem cum Socrate. cum eum ii leni esse dixis et Madyy. adde

sam orationem fgnificari oportuisset, opus non fuisset addere ψ verbo enim eui hoe additum eth, id sonasse significatum esset. λ u nanque illa ipsa olatritalia quando vocatu , de qua eo loco agitur . quare cum hic nisi allor agatur solum demetrica oratione: Iuuc enim Poetica oratio ei dubitandum no videtur,quin ea hoc loco isto nominest accipienda.nam quod valet ad notionem contimaudam verbi

quod adiunctum huic est Plato etiam statim post supctiora verba, appellateca inis, quae tantum sitis propriisq; rebus vianoer id est harmonia & rhythmo enec adiunctos habeant humanos senos vocemque, . Neque etiam me fallit Aristotelem quoque ipsain aliquando de pros, vacuat a certis pedibus, orati oneloquentem usurpasse ψι κλόν- ut in iij. Iibro de arte dicendi duobus. vieinis loci . in quorum priore manifesta opponit ipsos metris: inquirenim ιδοὶ AN πονα ri ποιῶ 'na' st. ι si iis, ki ααδ α a Z λύμα. iasi t MMAMMI άgis, . Postilior vero hic est, αἰ A h. iiD καὶ Maia ita uti μινασαρα μόνα, σι trinq;:x α δ ψαν λίνων λίμ. Afi ne illi e quoque simpliciter vocat ψιλα. . , posam orationem. sed. quae in eo genere lunnilis sit: & omni pene ornatu carpat: nam elegantiae illae quas secundo in exemplo appella reperiqn unet arri in se mainnom.

sticorum diaria et urq; ipse; et fg ii Mire simpliciter Alco filii. lumn Dotinuunem, singulari sereri umero, i . ipsam philare. quo Asm tm Iselm it et uiuillo

m α πιτ α, ἔ-αι-- ἄν Qx ei cas. Cur igitur inta ψ-M : dixisset, si eanderp Iam sine ulla varietate intellexisicit quis autem negare potest, quin & ilia aliquo modo nudae, aenaisq; sit allis vero rebovi am spol minu n unu accipi debere prorsus existimo,& sanx illis ipsis de quibus hic agitur c Vt autem penitus, quod senti de

hac re, testisceri arbitror sterum ccitum, aereddunt aliquos propriς poetas,csse orationem metricam. nec possc qu piam vere voeari poetam, quamuis imito teximiem, ExprimaRquod vult, nisi viatiir hac oratione. Idem tamen Dio vocatam aliquando poesin argumentum aliquod fictum.poesinc diuidi a quibusdam etiam veteribus in duo haec quasi membra selitanae. ut alleba dicatur Luirem: altera vero δαλόγου. quiae in ca quoque existat imitatio. ι Sed hane non arbitror esse ullo modo voram poesin.nec me latet habere me multos , qui aliter de hac re sentianti; nec desuerint etiam nostia minuiti acuti lepidiq; ingenii, qui comoedias scripserint soluta mxatione.quodivropthoi veteres nune tentatant, illos nan eln hoc parum vidiste puto. nee quicquam ipsos adiuuat ut docui testimonium Ius loci, cum aliter a cipiendux ut ut ipse ol tendere conatus sum: a nisi fallat pristiti, quod ccimendi: Adiungit autem Aristoteles modum, quo epopoeia ipse aut craturi aut uti, lilibeat, pol Iiti metrix. Et, inquit, illis siue permixtis interia pluribus generibus me oriunini quod aliae species poess faciunt raut uno quodam certoque genere meae rum: quod tradicipsam usque ad sita tempora seruasse. Cum enim prisci epici .genns carmitas hexametrum amassensiqui aetate illos consecuti sunsiiudicium eoruni probabrunt: atque ira in lim constantes suerunt ut postea tanquam Iex quaedam fixa sit vi ta argumentum heroicum colun Rhexametrum carmen, inde heroicum vocatum, sumant . usque ad hoc tempus autem inquit, quia sciebat licere poetis , si superi

rum institutum, &vetitatem ipsam Diglexissent, in grandi etiam illo poemate

e variare

36쪽

variare metra: in ueniti enim poterat qui qua is sine ulla laude, hoc tamen tentum

Nulli enim haberemus nominare communi Sephronis ac Xenarchi mismos, Socraticas fabulas: neque siquis per trimetra, aut elegos aut an quaedam huiscemodi tenera carminum nrutationem non si rat, nisi quod homines coniuncentes cum metro , πιι , hos quidem ἰM οπιιοῖς . hos au-

Locus sane hic obscurus merito existimatus est ac difficilis: In sensuq; ipsus esticIendo, inagnopere inter se discreparunt supetiores interpretes': quomodo aut ipse accipiendum putem,indicabo, dio omni meo diligentiaq; adhibita in sententia,quam opinor fuisse auctoris,explicanda,non in aliorum Wpinionibus tentandis, ac summa cura refellendis. Quamuis. autem caligine multa tectum hunc locum illi arbitrati sintdion tamen maculas semnes nisi fallor viderunt: nam prae ter id , quod negotium ipsis exhibuisiqui scrupulus t spero opera mea euillsus est, er; tum hi scripturae existit, ut satis certo tenetur ex eo, quod sequitur. Omnis velo haec pars inscitia eorum, qui scribunt libro , olim contaminata stat: restant tamen insta non uno loco vestigia certa verae lectionis . cum hipc prorsus illa deleta sint. M autem ,

ut suspicor, tegi debere intelligent iacilς acu viri loco omni perte qas diligen; et

ponderato. Sed ne amplius suspensum animum te ris teneam, legi meo iudicia hie debet. o Mum ria in ramis, restituta his verbis particula negandi, qme incuri desecurat: nam cum eadem particula dinde renit etiam, infra eo loco in e usis Jibris ὁμσι se δε και ει me απται me τὼ ν μυι reris, restiti illa, in non nullis calamo exaratis , in quibus αἰ seu imitur, , Ss etiam cum ea lena. tertium sua itides, sede exturbata est et in quibusiam ex is axibus, in gliis tamen suum locux tutata est. intelligo autem , cum inqxur . . - Μηρ πρψαμ v i it enim est in metiribus, cum alij deteriores habeant salici Mὐ His ποι-τta: i sequalectione accuratius cum eo peruenem, dii tabo adisserit aut im omnibus Ius locis an sint appellandi poetae, qui non inutintur,qOmnis y sibi 'tali se quod ipse non probat. Vnde nunc institutum multitudinis, consuetius invii laudat, in illis nomine aliquo complaci dis, qui versibus νtemes non imitantur 1 Sed adiliis nunc partibus relictis, toto animo incumb mus in hunc ipsem locum, en in manibus habemus, explicandum. Cum igOrat raulo amo 'su sitisse; h votcabulo iuncto ἐπιωα, quo signi Mauit poci heroi m , in latiqnemque grati, dium personarum: iritelligeretque non omnino illud accommodatuid esse si , quam volebat, exprimendae , nunc se purgat: docetque quod fecerit. necessita; equadam coactum te secisse, quod verum nomen, appos tumque, ipsi explan ndae, impositum ei noli sit: nam quin causam alic ius rei assex xlὲ dubitari non polin, quia initio huius partis particula pusita est id decur laca,ita autem est ea, quam indicaui, id est. quod res caret suo propulaici ue nominς , D'cet igitur homines vWhgo r edi huic malo adhibere volente i ludenws ςsssicere X speciopoeinarium, si non veta ratione. aliqua saltem appellaxentur, qumdistingueret ipsM , m dum illum excogit alle, quem usiirparite quod si illi hoc non lectilent . necle, nec alios qui de illla agerent accurate, nomen hin rossulisse6uod comptineretur conqui ijsdem p nialibus incumbvii ii WV uiui kli Unirvaim, nam iussi, o, hie locus: quod nisi fallor facile nunc intel synt,qui diligeotar verba perpendenu

37쪽

neque enim indicandi modo ut interpretes acceperunt,iummus doctat iv Id. Ua

ειον, sed - LM respondςt, quod infra rosixtim est, η ' in. . nullosni'aii comi ini vocabiliti possemus appellate1ophronis de Xenarchi mimos , dosod i ea; fabellax: neqὸoeticini si quis utens trimetris, aut vers biis es A,aut huiuscemodi aliaqqibu ς Imitationem non eisiceret: deum tisi; prorsus essemus facultate II osur dendi cominum quapiam voς nisi e uisisset studium imul tudinis qi K nm Ral u 'remedium attulit finxitque huiuscemodi nomina ἰHMiti cis Mox , & eadem c tione alia : hisci sim verbis fgnificantur de qui illo genere metri utentes imi antur aliquid, ec Qui non imitantuli nam qui etiam nihil exprimunt,nec imitantur,neg ri noli potest qui stilis versibus viantur: contra autem poetae nomen n6n cadit in os,qui p imitantur . quare non est commune amborum,ut ili mi. Sopii ron de Xenarctilis ambo mimorum scriptorci fuerunt, testantibus hoc pastini veteribus scruptoribus. Σα,κρατι - λιιιι quod in uit,usItrofaetelligi debere fastiis, quas extremo vitae tempore, in custodia publica quum esset, versibus complexus in Socrat , de quibus & Laertius invita ipsius,& Pilitarchus in libesto, quo tradit quo animo decet adoleseentem aecedere ad lectionem poetarum': nec non 8c Plato Ipie in Phaedonee cum enim plures notiones sint hulus vocis hoc , ut testatur Alexander iii prumum Topicorum, valet quoque sabulam, hoc ipsum etiam ipso prodente linam λἰγet o Maetiri&λιωκυ in ij. libro de arte dicendi, non alia de causa nostro ab auctore appellati suti intelligi autem sermones Platonis ab Aristotele nullo modo priro : dc quia illi non rei tinent ad veram poeticam desiis etiam de causis,qua nunc omnes commemorare neeestarium non puto. Nam quod alid vis diceret, eum labella haec

Socratis siue plii illae fuerint, nam plures ipsas suisse videtur e Plutarcho percipi:

Praeterea Athenaeu, citat Socratem in poemasti, hexametrum it, integrura poni , dc Partem consequencs versus alteritis versibiis longi u scillis seri ta seret. si lar enoxis eius carminis mentionem sedi siet , nihil oportuisse addi intra . . M ... , Miltius vervacaneuru es ineptum surarum sitae, occurritur facile bule dispes illati: Soer ies enim elego carmine fabellas conscripserat: alij vero esse possunt, qui eodem g nere veniis aliam materiam se bant, ut fecit Anaromasiu&.elegia quadam complo xiis Themees laudes, voeatae Galenes: Scipsitis compositionem, quam misit ad Ne lon- . illis vero omninnis iii hoc in re ipso numiat, qu diilli quoque eodetas here versus ut iretur. Est inte tholestam repugnatq; huic meae opinioni, quod asti id suidaiul egitur, S tironemniimos se ipsiste prosa oratione: cum tamen tuo testi-mqnia ipsius, quae citantur ab Athenaeo de Demetrio, contra mihi videor & ex senere verborum,dc e compositione ipserem, cognoscere oratioticin illan, pedibus ii segredi, grandioremq; insilio esse , quam reqtiliat soluta oratR . quare nullo modo pi in id verum esse . nam eum multa in eo volumine nottata sint, sane erudita nc certa, constat tamen in eo non parum negligentia aliquando repperiri. Xenarchus ceria, qui cum eo coniungitur in illo sitne opete, comicus poeta fuisse traditur. Sed quid opus est coli lectitris 3 cum testimentio huius nostri auctoris confirmetur Sophronismi mox certis pedum intensum astrictis suisse.hoe aut mille prodidit in opere, quod

lere autem liti ve is ille voluit tal tum errorem quorundam, qui nollent huiusce modi scripta continere in se imitationein, ae gemis quoddam fabellarum est ei sun

que ut arbitror,pronuntiata eum stomacho. nam interrogatio quoque qua utitur,

valde apta est mi eos perturbandos, ac demum de illa senten ita deijciendos. Cum igitur vocet ipsos illos mimos quis dubitare potest, quin illi nullo modo soli ita oratione scripti forent. eodem etiam pacto concedere oportet disputationes ἐllas Socratis mandatas litteris a Gilissibus ipsius, imitationes suisse,& genus quorudam fabularum. non tamen, iiisi fallor proprie potas quia sine pedibus certis ac d finitis oratio illa est et . nam hoc idem testimonium optimi doctoris valere quoquae

arbitror ad pinbandum,non significare hic ε σακρατικοῦ sermones illos Socratis,

38쪽

IN I. LIB. ARIST DE POETICA. 1s

qui memoriae proditi sunt a familiaribus ipsus: illos enim cum dilucide ostendere illic velit, vocat ipsos δαλόν . , non eodem igitur pacto appellasiet, ipsos in hoc libro, si ipsos illos intellexisset. Adiungit autem eruditus magister futurum fuisse,ut

omnes itidem facultas omnibus eriperetur appellandi communi nomine studium illorum,qui auxilio trimetrorum aut elegorum aut aliorum etiam huiuscemodi versuum imitationem non fucis lent,nisi quod statim exponit homines occurritient huic egestasi, & viam illam excogitassent: quς autem ratio illa suerit,'aperit dicens , Nisi quod homi nes; copulantes cum genere illo metri πειμι, quod valet pangere & po ma condere, hos quidem vocant ἰλ uotia : hos verb, ἰγisa an . sunt autem omnes iunctae voces,concrct ut apparet,ex illo verbo,quod dixit: quodque significat operam studiumq; quorundam,qui versas pangant: nec non ex illo ipso genere carinianis,quo uterentur: nam quod inquit ι α τ tio. τρουν, significat ipsos uti trimetr s, tanquam instrumento quodam, ut supra locutus ei cum ait δὶα ει' e . Vid tur autem titae inti dixisse, intelligens multitudinem,&non certas aliquas diserta que personas: fgnificat demum, ita loquens, consuetudinem ipsam, ut exemplis confirmari potest: nam in iij.quoque libro de arte dicendi, ubi itidem de iunctis nomianibus disserit, communem usum loquendi eodem pacto appellat: inquit enim οἰ δ'

Apparet etiam versus, quos Latini vocant elegos, auctorem

una plus syllaba appellare elesios: nam iterum hic usus est eo nomine, semel iuncto illo cum altero,seinei vero di istincto,quibus ambobus in locis idem seruauit. ωρ - κ τά iatram, πιιηπὶς, ΣΜὰ κοινη κ τά m μιτρον meo γρωγ

Non ut res, qui siunt secundum imitationem, poetas, sed communiter secundum metrum appellantes: etenim si ut piam medicinae praecepta cori tinens, aut artu mustica proprium versibus ediderint, sic et dare u com

puerunt.

Uge est explanallo eius, quod dixerat, consuetudinem scilicet opem tulisse Eme egestati sermonis: multitudinemctu qua sis magnam partem constet ex hominiabus imperitis, tamen & ipsam vidisse discrimen horum, aliquid vetabus pangent urquos enim cognouit verius adbibere ad aliquam materiam minime aptum poetae,ilulo modo vocavit: & non, ut narrat ipse aperie, poetas i, ita enim appellabat eos, quia toti in imitando versarentur: illos vero communiter spectato genere metri, quo ut rentur, vocabat : ipsum enim illud nomen eo modo,quo docuit, iungebat: cum ver

bo , inquam, illo, quod Graecis valet pangcre. κω vero quod 'inquit id est communiter, positum est.nisi fallor, ad id ostendendum, quod supra dixi: nam inridic, Sciat; tu a , coinmunia nomina sunt illis: quorum alteri generibus iisdem metri utentes imitantur: alteri verbnon imitamur . Ma s autem adhuc molem illum populi illustrate volens, inquit. Etenim si aliquid; irinod ad artem medendi pertineat, taue ad studium tahendi aliqui versibus cometexi sint it,iscare consuerunt. Priseis autem temporibus, ante quam ars Inventa foret: veraque ratio condenJῖ poema e gnita: cuius tamen, tanquam ς emplar aliquod edtaerat Homerys multo plures huic errori amnes suisse verisimile est: Nec tamen, illa prolata , cuncti, qui huius laudis consequendae studios suere,veram viam tenuetistit: mi illi enim mortales temergres aggrediuntur,&casu potiusAR'dam,quim nidi0 ducunt auxero, uxopinor, valet edere. ' l.

39쪽

is PETRI4 VICTORII COMMENT.

Nihilautem commune est Homero σ Empedocli praeter metrum vapropter hunc quidem poetam tu meu Iocare, hunc vero phsiologum p

risu quam poetam.

Exempluin ponit duorum, qui, s coniungi debeant aliquo nomIne, quod pariter

ambobus conueniat, egeant hac ipsa ration cum poetae ambo vere vocari non posisn t,nec alio ullo nomine,communi utrisque,Ostendi. eorum enim alter imitatur: alter vero rationem rerum naturalium exponit quod idem est, ac praecepta es cuius a

iis tradere. Homerus enim & Empedocles huiuscemodi sunt: ille nanque imitatus est summo studio,quaecunq; poematibus suis complexus est: hic vero ratione quamdam sitam vetabus persecutus est: naturamq; subtiliter euoluit. Nihil igitur commune ipsos Inter se habere dicit excepto metro: ambo nanque versibus complexi sunt materiam diuetiam: & eodem sane genere versuum sunt complexi . Quoi si illud habuissent, potuisset aliquis facile ipsos inde appellare: idem enim illo pacto coligisset,ut qui vocabulo, quod exprimeret commune illud, ipsos ostendisset, aptum ambobus significandis copulandisq; nomen Inuenisset: sed hoc emcI,quum nullum id si nullo modo potest. Qui igitur communi aliquo vocabulo vocare ipsos volet, δε-ia. neces lario vocabit, cum in hoc solo ipsis inter se conueniat. Hoc veri, exposito, adiungit tanquam corollarium,& quod e supeHore disputatione elicerent. Quare eorum alter dignus est, qui appelletur poeta: alter vero,si suo ac proprio nomine vocandus est, physiologus; naturaliumq; rerum explicator,est appellandus,non poeta: si nanque Empedocles poeta recte vocari posset, conueniret ipsi cum Homero in imitatione quoque,& non in eodem senere metri solum: Idem etiam, quod hic traditur ab Aristotele, a Plutarcho In libello, quo instruxit adolescentes ad lectionem

Poetarum,commemoratum est: assirmat enim Empedoclis carmina & Parmenidis rnec non TherIaca Nicandr visententias etiam utiles ad vitam, quas versibus ichi ps t Theognis,orationes esse, quae mutuatae sint ab arte poetarum, tanquam vel, c

Ium, tumorem illorum ac metrum,ut pedestris solutaeq; orationis humilitatem sug rent.Respondent autem Homero & Empedocli apud Graecos , Virgilius & Lucr cus apud nostros,quamuis unus idemq; luculentum exemplum utriusque rei sit,ssi uerso in opere, Virgilius: in Aeneide enim Homerum resert: in Georgicis vero Empedoclem,quamuis longe aliam materiam versibus explicarim: conuenit tamen irsis magnopere inter se, quia ambo ab imitatione absunt quae, si genere aliquo carminis expressa suetiqessicit poetam: quamuis multis luminibus poeticis opus suum ex polluerint . quod ad locutionem iacit, Asianis hic verum valet ac ratione factummoque enim de aliqua re nunc agitur,quq materies sit huius excellentis virtutis eodem pacto multo insta hoc ipso in libro locutus est,ubi docet,quid maxime 'variet tragoedias, ut vere diuerta vocari pollint,faciat: inquit enim Aptatius, Mia τραγωδεν αο τι- αuria λιHuάδἐν ι ω M-: dc quae sequuntur . eodem pacto nos quoque passim patrio sermone loquimur. σμαως-καν si ς,ἄφνω. - μίτραρο νων,ου ποιμι Em miram, m-

Si iure autem oesi quis omnia metra permisiens non efficiat imitatis-

nem ceu Chaeremon Centaurum conficit, opus mixtum ex omni genere ver

fom, non oportet iam hunc poetam vocare. De his quidem euur hunc in modum ex Patum sit.

Vt sicilius probet non eam vim habere certum aliquod metrum,ut omnes,qui eo

si sint, statim reddat poetas: nec omes,qui versibus opus aliquod pangunt, fiericata

40쪽

IN L LIB. ARIST. DE POETICA 1

ea de causa poetas, adiungit, rem augens. Si quis omnia etiam genera versuum arimpiat, unoq; in opere ipsa permisceat, non adhibita imitatione . quod ne quis absurcium penitus ac procligi, simile putet, docet Chaeremonem suo quodam in opere id fecisse: quod opus ea de causa videtur Centaurum appellaste: centauri enim mixtam so am iunctamin e duabus naturis credebantur habere: si quis inquam omne genus carminis confundat absque imitatione, non tamen eo nomine illum poetam merito appellandum: aliud enim quod inde abest, adhuc requiritur. Hoc autem si

gnificauit auctor, cum inquit : ipsius enim verbis utar. ου κώδου καὶ rdiu ia

mre: valet enim uri in hoc loco, non eo adhuc peruenisse hune ipsum, qui hoc tenotauit,quamvis aliquid,quod propclum sit poetarum adhibuerit, ut oporteat ipsum iure oetimo vocari poetam: quotienim in extremo positum est πtαηαμ siore, ossi cium lignificat, actumq; culpa vacuum. Vnde a grammaticis, hoc ostendere volemtibus, haec pars orationis AH -αΘἰris,e appellatur. Exemplum vero Chaeremonis

positum est solum ad declarandum fieri polle poema E vario genere carminis: neque enim vacuuillud fuisse ab imitatione puto, id quod videt ut statim Aristoteles ipse

docui ite. Arbitror autem,quae ab excusis olim libris aberat, restitiai supra debere particulam negandi: legique prorsus oportere g nanira τώ μι δεσιν Ut sensus hi quem exl licui,& quem verum esse puto,inde eliciatur: in quodam etiam calamo exarato iuam suo loco mansisse animaduerti. Adnotaui etiam scripta exemplaria, quibus ne satio illo loco abest, non retinuisse etiam ipsam infra, ubi libri quoque excusi eam

seruarunt: quaedam enim habent ις άπαν ν δ μι u,rit. τι τυ πο --: alia vero uia

ποιητἰώ Ireπαμμινον, sine prunomine: qua sane ex lectione sensus sine dubῖo verus, non tamen hic aptus nis fallor elicitur: quis erum non intelligit, euna, qui opere in suo quidpiam imitatur, quamuis utatur in eo cuiusquemodi genere carminis, i men appellandum este poetam: nec studium illud commiscendorum versuum eclpere ei nomen poetae quod illi largitur tribuitq; Imitatio eni se toto animo dedit.Centaurum autem, non hippocentaurum, indicem fuisse eius operis scripsi, secutus ui ctoritatem scriptorum librorum, in quibus ita legi: de praeterea testimonium Ath naei,qui ita illud citat. De Chaeremone enim loquetis in xui.libro inquitae δε κω iaeae,in c, in , - -Rapsodiam autem sabulam hanc ipsam, male vocatam ab Athenaeo θα ax, videtur Aristoteles appellasse, quia mixta erat, de quasi consuta ex vario genere carminum: rapsediet nanque proprie nominabantur scripta epicorum, ducto hoc nomine ab Homeri operibus,quet cum diuulsa essent aediisseminata, operamidioq; grammaticorum in unum corpus redacta sunt: inde enim materiae similes, atque eodem gen e carminis oplicata: quibus Idem non contigisse coeperunt eodem modo vocari. Cum autem Iam ostendisset, speciem quandam poesis inueniri,qua utatur tantum oratione nuda spoliataq; adventicijs ornamentis, id est rhythmo atque harmonia: simulq; docuit et qua ratione consuetudo di cultati non pari occurristet: nec non declara flet non eodem modo dici Homerum

vi Empedoclem poetas, testatur finem ventile huius disputationis, qui; similitudine habuit digressionis ciliusdam: dictaq; de ea iam esse, quς satis videri debeant. AMIungit aute ad propositum reuertens, superioremi diuisionem ab luere studens, Lertiam,quae restabat, rationem, liuersam a superiorious duabus, hoc pacto.

SEARCH

MENU NAVIGATION