장음표시 사용
441쪽
39 DissERTATIO QUINTA Ceraunius nempe Juppiter Seleucensibus haud aliter
N A N T I s denique nominibus Romanis cultus , sicut praeter Inisiptiones antiquas & unam quidem Jovi SANCTO BRONTONTI, firmant cliam obvii &se uentes Nummi chim epigraphe JOVI TONA T I, aut sequens JoV x FULGERATOR I inter a reos Diocletiani obviuλ.
Hinc & nota Jovis Ales Fulmen passim tenens in aliis
Numinis, juxta Manilium, Lib. i. Asyeti molitans gestat fulmina mundi Digna Iove o mis, quod iam instruit armis. ε& idem Fulmen Providentiae Deorum in iisdem symbolum: sicuti clare liquet ex nummis, quibus Fulmen
in si ulptum, cum inscript. PROVIDENTI EDE R U M. Neque vero J E M solum C E α A U N Lo N, sed MI N E R v A Μ quoque Fulmine armatam cisibent nobis antiqua numismata ;. quale supra expressum ANTIGONI Tutoris, in cujus aversa parte Pallas
depicta fulmen vibrans, scilicet juxta Poetam, Ipsa Jovis rapidum jaculata ὸ nubibus ignem. Quo reserri etiam debent alii nummi, in quibus minia Fulmen unguibus tenet , idem utique huic Deae, quod Jovi Aquila ministerium praestans. Nempe juxta Etruscorum libros, certa Numina praeter Jovem pos sidentia fulminum jactus; inter quae potissimum MLAd lib. ii. nerva, ut ex iisdem & Varrone pluribus docet Servius.' i' respexisse etiam videtur praeclarus Nummus & e
442쪽
DE PRAEs T. ET USU NUMIS M. . 39s maximorum quidem genere, qui occurrit in Gara Ca dinalis Buoncompagni, sub Severo percussiis, in quo Dinare licet VulcanumJovi fit ura temperantem,ante autem stantem Minervam. His vero Numinibus, i nubias seu Fulminum jactus possidentibus, adscribe diis etiam H E R C U L Ε s ; cujus ut alia mittam exem-ola , fulminantis figura occurrit in nummo Bruttim In Cararum. Ut non mirum sit ejus ac aemulatorem MViς Alexandrum, Fulmen manu tenentem olim ab Apel- .le depictum: quamquam eo nomine a Lysippo reprehensum, ut alicubi Plutarchus refert. Horum itaque: . dei Numinum exemplo, non Ptolemaei solum & Seleuci dicti Graecis CERAUNI, sed Romanorum etiam Caesares, TON A N T E s & F U L MI N A N T E S, ut
, . Caesar dum ma ius ad alium Fulminat Euphratem besio. nlibi autem de eodem Naso, Deit in vi fulmina rara mam. z raut de Jove ac Domitiano Martialis,
Aspice Tarpeium Pallantinumque Tonantem', scut tonare etiam ROMA apud Claudianum, Seu Curium Roma tonat. Hinc inline etiam nonnunquam armati C AE s A R E Sin selectis eorum Nummis, tanquam JoV' Latii ; qua-C A u G u s r u s cum Corona radiata Fulmine & Stebla, ac inscr. Divus Ausus Tu S P ATER , In aversa vero parte, Castrum, & inseri . Aucius TA EMERIT A. Ita inter ejusdem Augusti Nummos a Nervrestitutos, unum videas cum Fulmine ac inscriptione Di vus Aucius Tus. Sic iterum in Gaza Medic , in I . T R Ai A N υ s visitur dextra Fulmen, sinistra haltam puram tenens, retro Victoria coronam capiti ejus im
443쪽
3 6 DissERTATIO QUINTA ponens, cum solita epigraphe, S. P. QUR. OPTIMO P R INCIDI. Cui geminum eadem siti peditat inter nummos Hadriani, in qua figura dextra Fulmen, sinibstra hastam tenet, cum inscriptione Divus TRAJANusAu G. PARTH. PATEα. Qua ratione nempe Fulmen in dextra Julii Caesaris collocat antiquum Epigramma ,
Ut Pupiter novus alius in Ausoniis audiens. Ut mittam quod de Caio refert Tranquillus, quod plerumque aurea barba Fulmen tenens sit conspessiis. Ex his vero possunt cliam illustrari frequentes in aliis LAGIDARUM & SELEU cIDARUM Nummis Aquilae Fulmini insistentes, & duae nonnunquam cum cxpansis alis&Fulmine, ut in quodam PTOLEMAEI numismate, ut nihil de ALEXANDRI EPIR TAE, PYRRHI, AGATHOCLIS, HIERONYMI, aliorumque id genus Regum aut Tyrannorum Nummis dicam, cum signato in iis Fulmine, tanquam manifesto Providentiae ac Imperii symbolo. Quo spectant etiam cum aureus Nummus A N T O N I N I PI I,
in Cimeliarchio illustrissimi Coiberti nobis inspectiis , in quo figura sedens spectatur cum Fulmine & h sta, inscript. autem IMPERATORI, tum alii sub Caracalla aut Maximiano fgnati, in quibus non jam Aquila aut Noctua, sed Leo radiatus Fulmen ore gestat. Aliud vero statuendum de Alcibiadis symbolo, quem in Clypeo nullum aliud insigne gentilitium e . pressum gestasse refert Plutarchus, praeter Amorem
At vero Deorum Cognominibus non solum, sed Nominibus etiam occurrunt nonnunquam insigniti;
444쪽
aliique possunt consuli, & cujus Nummum in superioribus adtulimus cum Elephante λυχνοφορω Adnotavit id jam olim Lucianus, qui Deorum appellationes observat ab hominibus petitas , cujus rei exemplo sint Di o N Y s I, Hephaestiones, Zenones, Posidonii; quae nec in nominum tum sed cognominum etiam vis
ses & privatos etiam Deorum nominibus olim appel-pΠςψ iatm docet , quod & observat etiam alicubi Servius: Antiqui Reges nomina sibi plerumque vi icabant D - Ad Ene rum, &c. Immo quo honore prostibula etiam sua & pu- blicarum libidinum victimas decorarunt Graeci, ut de
notum. Nec mirum sacris vulgaris hujus Deae assidue operatas, ab eadem nominis decus reportasse, quum a Deo scilicet, a quo honorem adepti, nomina jam
lim mutuatos veteres, ex Plutarcho noVerim ; unde a- De Oracul.
lium Athenaeum , alium Apollonium, alium etiam Dio N Y s 1 U M dictum observat: qui locus mire haec& superiora simul illustrat. Transiere vero illius insi
niae exempla ad Romanos , unde in antiquis monumentis, ac Nummis vel inprimis, obviae inscripti nes, ROMULO AUGUsTO, HADRIANO HERCULI COMMODIANO, JovIO GALERIO ; si ut aliunde JovIUM DIOCLETIANUM, &MA-xi MIANUM HERCULEUM dictos accepimus. Eadem nempe ratione SII v I Us 2ENE As jam olim
445쪽
dictus apud Poetam , unus ex divi AEneae posteris, - ct qui te nomine reddet
Ita reseret huc etiam debent frequentes in iisdem nummis vel JuNo, vel CER Es , vel VENus AuGusTA, cum Dearum nempe habitu & Augustarum ei te , ut pro terea ex obviis earundem statuis licet hic passim obses vare. Ut mittam frequentia in lapidibus veterum potita a Diis Deabusque Mercurii, Saturni, Phoebi, Dianae, Paludis , aliaque id genus nomina , aut Cypriae cujusdam Reginae, quam Λ Τω seu Latonam dictum mm In Imagin. morat Lucianus. Unde equidem liquet, incautius alia EF.-Me- cubi adseruisse τ -- Salmasium, apud Graecos pauca, nulla nomina extare, quae sola solidaque Dei aut Deae appellationecenserentur: nullos cnim dictos Apol-tines,Punones,Veneres, Tychen seu Fortunam, sed immut iis nominibus, Aposiodoros, Herodoros, Aphrod a, 9-chios, &Q quae certe cum loco supra indicato sui saeculi cruditissimus Clemens, tum copiosa monumentorum veterum supellex nimium refellunt, dum eadem ipsa ac solida Deorum Dearumve nomina, ut modo etiam audivimus, viris mulieribusque frequenter tribuunt. Immo sicut hominibus Deorum, ita Diis quoque ac Deabus indita virorum ac mulierum cognomina, utJ o V I sAGAMEMNONIs Spartae, & STRATONICIDIs
VENER is, ab uxore Antiochi Soteris apud Tacitum, & in Marmoribus Arundellianis. Sic apud Leucadem , Aetium, aliisque in locis, frequentata Templa
licarnanensem. Ita Romae JovIs AUGUsTI, APOLLINIs AUGUsTI, & similium non obscura appellatio in antiquis elogiis. Ipsum vero DIONYsa cognomen, praeter adlegatum in Nummis ANTI
446쪽
DE PRAEs T. ET USU NUMIS M. 390cHUΜ, novissimum, juxtaJosephum, genus a Seleuco ducentium , unum quoque e PTOLEMAEIS G
stisse, ex Eusebio aliisque liquet; sed qui minus recte, in Chronico Eusebiano, & vulgo apud Chronologos
Dio NYs I Us pro DIONYsUS vocatur. Verum ejus nomen, ut alterius Antiochi de quo egimus, Δ I O-N Υ Σ Ο Σ, sicuti in Porphyrii fragmentis, aliisque Gra cis Excerptis apud eundem Scaligerum vocatur: quam- In Eulcb. quam in nonnullis etiam, sed minus accuratis & gra-r Viorum errorum plenis, Δ IoNΥΣΙΟΣ dicitur. Mus dem quoque mentionem reperio apud Lucianum, Non te-
sub eodem adductum olim in extremum capitis perbculum Demetrium Platonicum, ob neglecta Bacchantium selemnia , ut vel inde colligas, quam bene nomi- 'nis illius mensuram implerit hic Dionysus. Rusdem
s us, ct MVthridates Ponticus ipse quoque Dionysin. Quid audio, Ptolemaeum Quartum dictum Dionysum, qui Eusebio in Chronico ac Porphyrio in fragmentis Undecimus , & in alia Graeca Scaligeri collectione Duode- pag. mcimus, hinc vulgo penultimus Lagitu um statuitur ;quibusdam etiam recentioribus, etsi minus recte, po-uremus, Cleopatrae nempe Caesaris & Antonii Frater, quod & adserunt Graeca quaedam Scaligeri Excerpta, In Euseb. sed ineruditab cujus Parens revera citatis paullo ante auctoribus traditur. Neque vero alius Dionysus occurrit in serie Lagidarum, & quartus Ptolemus vulgo Philopator, cujus frequens apud Veteres mentio,
447쪽
co D IssrRTATIO QUINTA quem alias Ga um etiam dictum & Tr phonem apud Plibilium legas & Etymologici Auctorem, nusquam vero, quod sciam, Dionysum. Vel itaque Clementis illud
μνημιονιυν quod miror non observasse viros
doctos, qui illam notis suis & animadversionibus iblustrarunt , vel quod malo de gyptio Sc longe eruditissimo scriptore opinari, corrupti ibi Hus codices, δα
loco τεταῆ vel aut restituendum.
Confusa enim vulgo haec posteriorum Lagidatum hi storia , dum in constituendo Ptolemaei Latituri seu Soteris succes re dissentiunt Chronologi , quem alii hunc Dio NYsu 11 ejus filium statuunt, alii rursus aut serorem Cleopatram diversam ab Antonii Cle patra) aut duos Ptolemaeos Alexandros Euergetis N potes eidem praemittunt. Nisi placeat forte opinari tuendae vulgari apud Clementem lectioni, sicut Ga tum , ita Dionisum quoque dici potuisse quartum Ptol maeum: Gasius enim dictus juxta Etymologici Auch rem, quod instar Gallorum Matris Dear, notis seu stigmatibus foliorum hederae esset compunctus, cos enim in Dionysiacis continuo hedera coronatos: Γάλλ' ο
co itaque Hederae usu, & simili in Dionysum seu Ba
chum studio, DI O N Y S I quoque, alioru m, quos Ciam meravimus, Regum exemplo , cognomen mereri potuisset. MITHRIDATEM vcro, DI O N Y S u hi quinque dictum, recte observavit Clemens, quod notav rat olim Tullius , Mithridatem Deum iEum, murem, Com servatorem Asiae, Atam DION Y su Μ, B A CCHuM, LAiarum nominabant, ac praeter Appianum, innuit etiam
Or xxxvii. alicubi Dio Prusaeus. Caussas quoque illius appellati Lib. i. qis eidem tributae tradentem audies Plutarchum in
448쪽
Quaestionibus Convivalibus. Neque aliter P T OLE' M MI de quo egimus exemploi, qui non Dionysias sta i ilum, sed, o seu Iunior Bauchus dimis, ut praeter Porphyrium , aliaque Graeca Scaligeri Excc pia liquet praeterea ex Menandro Protectore , ita M. A N T O N Ius omni ejusdem Dei cultu adsumpto,
hedera, pampino, MINOR DIONYsUSolim nuncupatus: quem cultum praeter 'Plutarchum & i Di nem, aliquot nummi adhuc hodie eidem tribuunt, &Augustum vitio ci vertisse accepimus. Immo ut ille χι, i ii.
Osiridis seu Bacchi habitu, ita usdem Regia conjux Cleopatra, cum stola Isidis in publicum prodiens, o
currit apud eundem Plutarchum. Solemnis nempe haec Regum Asiae aut AEgypti insania, ut Liberi Patris .cultum & nomen adsumerent. Hinc in pompa Ptolomaei apud Athenaeum, Alexandri & Ptolemaei statuae LA. v cum aureis coronis hederaceis praelatae: Hinc ANTI CHus EPIPHAN Bs hedera revinctus in praeclaro nummo Gam Mediceae; unde illustratur Hippolytus
in libello de Antichristo, ab insignis doctrinae Gudio nostio primum vulgato, qui hunc Epiphanem obse vat inter aliaJudaeis imperasse,
AM Patri. Hinc caput quoque ANTIOCHI D L N Y S I, cujus supra meminimus, radiatum simul ac hodera coronatum in praeclaro nummo Gazae Famesi me, ut Solem nemee & Bacchum eodem symbolo e primerent. Conjuncta nempe Solis & Bacchi numina, ut vel ex Macrobio liquet, qui Solem & Bacchum Tib. t. si- eundem probat; quod firmat etiam alicubi Servius,
uuis eunam Solem, em em Liberum, eundem Apollinem v HGςψyg eani, ac insuper Dio Chrysostomus, qui tradit Rho-oiat. x xi
eius, Solent, Apollinem Dionysum' seu Bacchum
449쪽
cundem reputare , quibus consentanea etiam legas Lib. iii. pud Arnobium. Eodem alias Bacchi hederati, ut cum
Tertulliano loquar, habitu insignitus etiam ocPrrit Lib. t. ANTIGONUs apud Herodianum, quem Megie it' rum illustrat Nummus Mediceus hujus Antigoni, priami Asse Regis inter succest,es Alaxandri, in quo caput ejusdem barbatum ac hedera revinctum visitur, in aversa autem parte figura nuda navi insidens. Similem hujus Antigoni nummum hic damus e Cimeliarchita. Eundem morem aemulatum filium ejus D E ME T R. I uM1upra innuimus; sicut M. Antonii exemplo, C AIuM quoque Imperatorem, modo Liberi Ρatris, modo Hesculis, modo Jovis etiam habitum simul cum eorum n Pig. 1 o. minibus sibi vindicasse, tradentem novi Dionem in Lςs Excerptis Constantinianis, &quod Philo pluribus Gς--μφ' tiam commemorat. Eandem etiam vesaniam in E L AGABALO notat Lampridius se m es L 1 B ERUM QI7 E se vocans, eo πque habitu, q-Di 4nguntur, quos toltabatur. DIONYs I itaque totidem seu Ba chi, Caius ac Elagabalus ; haud aliter ac Antiochuri Ptolemaeus, Mithridates, Antigonus, Antonius modo enumerati, quibus addi potest Verseus postremus Rex Macedonum , hedera itidem redimitus in antiquo
marmore apud 'Ursinum. Ut non mirum videri debeat eos ad exemplum hujus Dei sese libenter composuisse,
450쪽
DE PRAEs T. ET UsU NUMIs M. MIsuisse, cujus florensjuventa, insignes triumphi, longae peregrinationes, vitae hilaritas, hos illi vel cultores vel aemulos cum Reges tum Augustos conciliarunt. Immo hinc factum, ut sub ejusciem tanquam juvenis de pulchri imagine multi olim fuerint privata religione culti & consecrati. Unde nova illa nupta apud Apuleium defuncto in flore aetatis conjuge. d MO- finim, quam ad habitum D EI LIBERI formaverat,
Immo nec superbis Deorum cum Nominibus tum mavia Cognominibus contenti hi Asiae aut AEgypti Reges, ni ipsa quoque D EI appellatione nempe Coeli- D . a intibus nihil reliquum facerent) vivi &in terris etiamnum agentes fi uerentur. Adeo ut impletum videatur in succes tribus votum Alexandri, qui ut tradit aurem a nanis. Orator, Deus esse noluisset post mortem, nisi aliorum Dio Chlycmorum Rex esset. Quo nomine exagitat eosdem pri
clarus auctor, quod moriendi necessitati obnoxii, Immortalis Dei appella tionem inepte sibi vindicarent. Hinc illa ΘΕΟΥ nomenclatio, cognominis loco ab ANT1oc Mo Seleuci Nicatoris Nepote primum usurpata, ut vesaniam illam arguit adhuc hodie ejusdem