장음표시 사용
151쪽
Ara non ut est eausa efficiens
13 A Ρ'o L o G I Α- rum, aut Argyropoeia argentum noni generare potest. Propositionem probas hac ratione si ars esset effectrix generationis vina e tura, nullum inter hanc δί illam esseti
Responsum est supra primo argumento, Artem tantum esse adiutrice'& impellentem, omnia autem feri per causas naturales, ut pr*cipue age ives, & naturam aliquando ex se solam visceribus terrae, ex sua materia metes la producere & eandem naturam ex . materia, quam iam produxit, argentum & aurum generare, sed selaim id ip raestare non posse, nisi adiutrice dc impellente arte, quae igne & igneam vim habetibus reliqua metalla in materiam argento & auro proximam dis 1bluens, post Concoquit, &a causaessiciente perficit, si de potentia ad a.dctum promoueatur. Adduxi etiam Exemplum de vitro, quod est cota
152쪽
pu naturale materia & forma Constans, quod ex omni materia in cin item versa, Vt ignis conflatur, quod nusquam natura sola efficere potuis.set, nisi ab eiusdem causis naturalibus ars materiam praeparasset. Quod igitur ais, naturam solam efficere, quae ars efficere non possit,si de causa efficiente praecipua intelligas, facile tibi concedam : si de causa adiutrice, mi nime. Praecipue vero in his, quae socilam mistionis rationem & nomen ob tinent, ut fusilibus 5 liquidis,quae igne miscentur.
, Quod imperfectum inchoatumque est, in specie nulla reperitur. Atqui unumquodque metallum sua specie est perfectum. Ergo, Metalla reliqua dici imperfecta aut inchoata non possunt, 't in am, gentum aut aurum mutari pos
153쪽
Huic argumento ex seperius dictis respondemus, persectionis nomenes a se aequivocum. Si enim forma dc speci.
impetis. es uniuiculuique metalli spectetur,
est,ud numquodq; est perfectum. Si mista ora, sola auri est perfecta:at reliquorum imperfecta. sed in naturalibus corporibus, ea, quorum humidum est indesinitum & definiri potest, imperfectu dicitur. Concoctio enim, inquit Artistoteles, est quaedam perfectio S se ctus immaturi priusquam matur scant, imperfecti habetur, quoad maturitatem, quae est perfectionis species. Quod autem uua immatura sub specie naturali reponatur, propositionem tuam, Eraste, euertit. Uuamquidem acerbam,immaturam uuae maturae proximam & finitimam esse nemo dubitat. Sed argentum vinum vul
gare paulo ab humiditate & frigidi
tale vindicatum, aut quod a metallis arte eductum est. magis in natura ii re
154쪽
AM1YR. ET CHRYSOP. I3 Ii rerum specie persistit, magisque est materia argento & auro proXIma, qua Vua acerba uuae maturae: quippe quod 'haec, si desit causa essiciens, statim putrescat, si au te eadem praesens sit causa, maturescere nisi longo temporis in teruallo non possit. At argentum vi. Mereurius uum nusquam corrumpitur, etiamsi Causa praeteriti, quae Illi ortum dedit, fuerit absens. Hinc ipsum PliniuS li- . quorem aeternum appellauIt. VI au aeteramessiciente semini argentifico aut auri fico insita, & calore igneo externo iuuante eX eodem argento vivo statim argentum aut aurum concresciti nium Argumentum. Natura produxit omnes species propter fines ususque certos & hominibus necessarios.
Atqui ferrum usui hominum aeque necessarium est ut aurum. Natura ferrum aut reliqua metalla non produxit, ut ex his aurum essice iret,sed ut usui essent hominibus.
155쪽
38 8 in P O LYO G I. MResponso. uri Argumentum hoc etsi verum sit , nighil tamen ad propositam attinet quae stionem: An Ais sit, nec concludit, sil propter usus Varios,natura produxit se num Quodq; metallu, ex alio aliud ge- '.' is nerari non posse. Diuersae enim sunt, Conchisiones, & diuersa concludendu
Qui dicunt viliora metalla eadem io' tantilan Iatione ab assicio aut auro dif- ferre, qua aeger a sano homine differt, . inscite dicunt. At Carbonaru ita sen-λ' tiunt. E. Inscite dicunt. ἰ BPropositionem ex eo confirmas,' quod unumquodque metallu ab alio. - sua prppri specie differt Assumtionis , ' probationem retices, sed ex eo Colligendam dicis, quod semen argentifi-. Cum aut aurificum quidam dixerunt esse medicinam metalloru, cuius Gestatuit ordines,prios aetnae morem quae alteraret tantum, secundam p0xum quae palliando tantum perficeret, po--α. Acriorem & tertiam, quae omne eXtra
156쪽
. AR G TR. E T CHRY S OP. 13 3riam ab argenti viui ncitura substatiam excerneret & vere perficeret.
Priorem propositionem iam tibi coacessi, assumptionis authore esse Getabilim in sua summa perfectionis. Sed unae da , hos tres medicinς ordines a metapho- mςdirinis . rastatuit. Nam ceu qui sanus est, colo' at isti rem aegri abiecit, omnia sani homi- metaphonis munera exequitur: sic metalla viliora in argentu vel aursi mutata colo. te splendidu acquisierunt, & examina eadem perferunt, quae argetum &aurum. Ex eorunde enim ppessione sor mas diiudicari dixi: sed unicam latum forma omnia metalla habere, ne somniauit quidem Geber, qui metallotarum genera in sex species diuisit. Tibi autem, Eraste, assentior,improprie di es, ctu esse, viliora metalla a nobiliotibus differre, ut aeger homo a sano, si eXP-prijs accidentibus eorum formae diiudicandet sint: sin accidentia eo rum Communia tantum inspectanda sint, non omnino insaite ab iisdem I
157쪽
et ci A P o Idictam existimabo.
Septimum Argumentum. Materia unius formae fieri non potest materia alterius formae, nisi prius hoc non nituntur, sed Communem di- icunt esse omnium metallorum male
Ex reliquorum metallorum materia argentum aut aurum essicere non po
Propositionem sic probas.Caro aut sanguis suillus aut quiuis alius nusquaanimae nostrae erit coueniens alimentum, priusquam in Chylum album, drinde in nouum aliumque sanguine permutetur. Assiimtionem ex hoc probas, quod Chemici hoc non moliuntur , ut plumbi aut Caeterorum me- . tallorum materia ita transmutetur, ut fiat argento aut auro materia conueniens & proxima. f
Propositionem priore cocedo. In su- materia in aliam formae proximς futu- .rae materiam mutetur. At Chemici
158쪽
perioribus enim dixi,hanc esse naturae' legem inuiolabilem, ut nusquam ait - tius speciei individuum sit alteri spe ciet conueniens, nisi illud in hoc mu tatum fuerit. At assumtionem tua ne- go, imo nihil aliud moliuntur Argyropoeiae aut Chrysopoeiae periti, quam ut
reliquorum metallorum materia in materiam argento & auro proximam devergat, eaq ue a causa efficiente moueatur & perficiatur. Obtauum Amumentum. Si materia unius speciei in materiam alteri speciei proximam mutari opor teat, tota illa mutanda erit. Atqui cum Chemici metallorum materiam in argentum vivum, alij in metallum aliud mutant, non vota mu
Materia metallorum inalterius me talli aut argenti vivi materiam muta- ta, Non erit prOXima argento,aut auro materia. Nusquam formam argenti vel auri obtinebit. Priore propositionem Confirmas argumento adducto
de suilla carne aut sanguine, qui nul
159쪽
A p o L o G I Λquam erit proxima humano corpori materia, nisi pri us in chylu & sangui ne humanum mutatus sit. Assumptione probas a sensuum testimonio. Metalla enim mutata in alia metalla aut in argentum vivum videntur esse eade materia: nam metalla fusa videntur esse argentum vivum, hoc autem sine igne
. Falleris multum, Eraste, in similitus . dine carnis & sanguinis suilli mutandi in sanguinem humanum, & metallorum mutandorum in argentu viuum. Illius enim sanguinis mutatio est per corruptionem seu interitu eiusdem, di ortum Chyli & sanguinis humani, in qua mutatione omnia accidentia pereunt, & fit, ut dicunt, resolutio usq; ad primam materiam, priusqua fiat san- Mutatio guis humanus, nec quidquam sensilis nox lj xv materiae prioris percipitur non secus
eorrupti a C in ligno mutato in cinerem, qui est 'At mutationem, sed proxima vitro materia.
. C. A metallorum non est per corruptioia simplieem. nem, sed simplicem di lutionem de
160쪽
secretione eius materiae, quae ab argeti vivi natura est aliena: Argentilaute vi uum quod cospicitur post dissblutio . cnem, non est per ortum aut generatio nem, sed per simplicemistionem sub alia noua proportione misti corporis. , In hac mutatione no fit resolutio m teriae metallorum usq; ad primam ma teriam, sed conspiciuntur sensilia quς-dam accidentia communia prior i materiae metallorum, &posteriori male riae argenti vivi, in utraq; tamen mutatione fit interitus prioris formae & ortusposterioris. Argenti enim viui ma non est forma metallorum. Haec in Argyropoeiae & Chrysopoeiae Confirmatione luculetius dicta fiant, quae hie repetere superuacaneum putaui. Hac igitur distinctione etsi tota metallorumateria mutata non fuerit, no desinet propterea argentum vivum ex eadem distatutu esse materia argento & auro proxima, quod a causa essiciente proin . xima perfici poterit. 3Nonum Argumentum. Si materia metalloru esset materia ar- .