장음표시 사용
31쪽
Ga indaganda videtur quas ut rite determinetur, ad historiam recurramus. Iudaei jam a prima pueritia locos s. paginarum ac historias memoriae alte imprimere soliti, comparationes a factis ritibus et personis insignibus ductas, admodum amabant, atquo dicta suae aetati adplicabant, . . Amos , o Coll. I. aCCab. I, 41. Cujus generis exempla in hilone plurima OCCureunt. Iesus et apostoli hoc dicendi otscribendi genere saepe utuntur i. e. multo V.F. locos typice aut symbolice interpretantur pro conditione nempe eorum, quibuscum loquebantur, quosque edocebant: - Καὶ γενομ' τοις Ιουδαιοις ὁ ' υδaῖος, Da Ιουδαίους κερδήσω ' τοῖς ni π νομον es υπονομον, να τους πο νομον κερδῆσω ' τοῖς νομοις ώs νομος μ' ὁ ἄνομος Θεῶ, χλ εννο uos ιστῶ ὶν κερδήσω νομους Ἐγενομyν τοῖς EGενέσιν ἁ doενῆς, να τους Gενεῖς,ερδῆσ09.2 is πῶσι γέγονα et πάντα, να πάντως τινάς σωσω V Ex quibus omnibus peculiaris librorumcis. oratio nata est haeC:
32쪽
ci Et Iudaei, et librorum Ss auctores, Similo aliquid referentes, verborum loco Suorum non raro Verbi V. F. utuntur, id quod praetor alia testantur: Luc. 1. 2. Coll. Deut 23, 4. et Iudith 15 ab Rom. 1O. B. Coll. Deut 5Ο, 14.
3 Iudaei typologiam amabant. ΜaXimi momenti facta futuri temporis in factis aevi praeterlapsi depicta putabant, quare eventum typidemonstrare assidue conabantur ' . Ejusmodi dxλ13γορουμεν vide Gai. 4, 21 - 1 Rom. 9,
γ Auctores . . recentiora suae aetatis facta cum antiquioribus factis, in historia patria narratis, Comparant, e non locos in V. F. do his loquentes ad illa applicant. Conferamus praeter alia Ierem. 51, 15 cum alth. 2, 1 - 18. atthaeus hic cis Calmeti Commentar ad atth. Cap. 2. V. 15. 13. ea, quae tunc in Ephraim captivitate contigerunt, Cumbethlehemiticarum matrum ploratu, liberorum caedem lugentium, comparat. era est alterius ad alterum relatio, ex rerum similitudine petita. Ex quibus sequitur, illam loquendi rationem: τοτε πλypsios', aut καΘώς εστ γεγραμμενον in his ac similibus locis nonnisi formulam esse
33쪽
citandi, cui respondeat sensus etiam hic valet, quod scriptura dicit. M Auctores n. F. Iocis . . ad veritates
tum side cum morum illustrandas Saepe tum tur, V. g. I. COT. 9, 9 - Io Coll. Deut 25, .Hebr. 4, 1 - . Coll. sal. 94, 1 - 1 I. aliaque id genus. Et unus idemque locus v. F. Tebus variis . . ob similitudinem intercedem tem adplicatur. Conferamus omissis aliis Isai.
Allegorices mysticum interpretandi genus interpretibus antiquissimi et antiquioris aevi Contra ethnicos et haereticos subsidio fuit,
eoque in multis auctoritas S. paginarum On-SETVata St. Non raro quoque pro conditioris eorum, quibuscum disputabant, eo usi sunt .-Μysticum sensum interprete S ΡΟSuerunt,
quum saepius locum quendam interpretari nescirent; ' quum grammaticum sensum Deum
' secum enim adloquerentur Ethnicos, qui mysticis poetarum
fabellis assueverant, Hellenistas latonicorum ideis imbutos, Christianos in fide parum adhuc exercitatos, atque nutantes, ne vilesceret illorum oculis christiana religio, spirituali sensu scripturam exponere cogebantur quippe Iiter durior est per se sola, atque spinosior, quam ut ejus ope in illorum animos sese insinuarent, atque apud eos fidein nostram in existimationem adducerent. V Nonarentura Argonensis De optima egendorum ecclesiae patrum methodo. art. III. cap. V. p. 23 . Editionis Taurinensis.17 2. 8.'' Alle Erscheinunge fi thron ahin, dio allegorisch mystifcheranterpretation in de Art, te si in de altesten Κirche iblich war, und durch Origenes in bestinanite e-Selge gebrachi tarde, ais das sicli solbs un Iare Gestand-nis angusehen, das man die hellige Schriste in telen
34쪽
offendere putarent . In eo peccaverunt, quod literae aequo plus inhaerentes historicum
interpretandi genus in subsidium non Vocabant. ysticum denique SeiaSum acceperunt, quum in nonniallis prophetarum locis interpretandis incerti S Sent.
Memoratu haud indignum esse videtur, Origenem ceterosque allegoristas in doctrinis
ss paginarum SSentialibu nunquam non Concordes fuisse, ullamque Contradictionem in rebus, ad de morumque do C trina pertinentibus, eveni SSO. Ceterum cavendum, ne omisso sensu lititorali, quod auctoribu S. Thoma P. I. . . art. o. et S. Hieronymo in cap. 5. Matth.
35쪽
omne senSus Scripturae super unum literalem fundantur, ex quo Sol trahi potest argumentum, non autem ex iiS, quae per allegoriam dicuntur', ad mysticum, qui potius firmi r
tionum momentis evincendus St, temere traΠS-
volemus, quum ad arbitrium potius Confictus, quam ad spiritus s. consilium referendus videretur .
At homines, quod saepe fieri solet, tramite
iusto deserto ad eXtremas inclinant partes Unde factum St, ut, quum a nonnullis antiquioris aevi interpretibus s. scriptura undique fere mysteriis impleta esset, interpretes quidam TeCentioris temporis eo tenderent, ut typicum Seu mysticum sensum omnino repudiarent ' . Audiamus praeterea I. Herm. JaUSSOIIS Hermeneutica . Leodii 1818. Vol. II pag. 65 sq. laac d ro disserentem: Sensus iste mysticus ab exorbitantibus interpretibus nimium Ytensus fuit quare aliquibus Suspectus factus, tandem a nonnullis in Germania ejectus fuit, habituSque Si pro mera adplicatione rei praeterlapsae ad aliam propter analogiam, quae inter illas interceSSis Set. At Sensum mysticum ut meram adplicationem prop-
36쪽
ter analogiam haberi non posso, Vincitur, quod scriptore SS. . . Praesertim atthaeus, te ius v. F. in alio sensu de Christo adlegantes, ad illos provocent tanquam ad probationes eorum, quae dicunt. - Allucinati sunt graviterii exegetae, qui cuivis sensui iterati sensum mysticum subesse rati, Commentaria sua sensibus mysticis arbitrariis impleverunt atque ita thoologi nonnulli, in studio scripturae s. haud versati, hisce interpretibus Consultis quandoque argumenta hujusmodi sensus mystici adversus incredulos et catholicos strinxerunt,
quae nihil probabant, ac plus mali, quam boni, Egerunt, Cum inimici nostrae religionis sibi ita persuadeant, Catholicos hujusmodi argumentis
fidem suam superStruere. - Non minus a
vero aberrarunt illi, qui opinionem in scholis
Iudaeorum, et X X aggerat Conceptu de scriptura . notam Secuti, quod nempe verba scripturae S. tantum Significent, quantum poSsent,
arbitrati sunt, inter plures sensus literales vel mysticos possibiles nobiliorem sensum tenendum esse. Adtendenti enim patet, ita viam pandi, scripturam . quibuscumque ensibus, mysteriis, vaticiniis et allegoriis arbitrariis implendi, plusque mali ecclesiae Christi praestandi, quam boni, cum increduli et Acatholici hujusmodi arbitrarias expositiones explodant.' Si hermeneutices historiam interrogaveris, invenies, patres, praesertim qui ex schola Antiochena prodierunt, in sensu literati inve-
37쪽
23stigando atque explicando totos fuisses . dom
quoque celebrem Calmetum indefessa cum diligentia et summa posterorum laude fecisse scimus. Interim orator in sacris, si placumrit, in populari fidelium institutione sensum mysticum cum pericopa aliqua propter finem homileticum copulare non prohibetur, sed C Veat, ne in universum magis παραφραξειν et ἀλλ'γυριν, quam interpretari videatur.
Hoc interpretandi genus a perfecto Systemato Dogmatices non solum biblicae, verum etiam ecclesiasticae proficiscitur, totamque ogmaticae doctrinae summam dogmati schen Lohrbogriss in locos interpretando transfert, nec curat, quid loci secundum literam atques contextam orationem eloquantur. Dogmaticum itaque interpretandi genus eorum potissimum est, qui animum eo maXim intendunt, ut in interpretando non tam verba pro eorum significatione et grammatica ratione interpretentur, quam sententia potius et opiniones clariores reddere conentur, ita ut des capitibus fidoi tmorum disputent. Hoc genus ad intelligendas res theologicas utique haud levis esse momenti, ad interpretationem Vero qua talem non pertinere, haud difficile est intellectu.
38쪽
Nonnullos antiqui aevi interpretes, quos dogmaticos vocant, magis peritiam subtiliter disputandi, quam paginas SS. interpretandi ostendisso, ullo sine dubio nemo est, qui ignoret.
Sane igitur habemus , cur ejusmodi interpretes oratoribus in sacris potius, quam Scripturae s. interpretibus, qui proprie dicuntur, adnume-Temui . Genus interpretandi dogmaticum ex inopia cum studii paginarum s. solidioris et accuratioris , tum ex inopia cognitionis, quae almram et rationem ecclesiasticae Dogmatices per- Spiceret, enatum est. Interpretem, ingenio ac tiori praeditum, latere non potest, gradationem quandam Mummae doctrinarum chr. Ausetulangdes christit chen Lehrbegri fias in novi foederis tabulis reperiri, eo quod lux lumenque revelatae doctrinae nonnullis in locis omnino sensim sensimque orta Sunt. Sic V. g. Vangelium s. Joannis d divinitate Iesu clare proprieque loquitur quae doctrina a s. Paulo aliquoties tantum attingitur, in tribus autem primis evam geliis et epistolis, quae catholicae dicuntur, non ex instituto tractatur. Quum demum XegeSeOS sit, ex auctore quolibet Hon plura, quam quas dicat, sibi sumere, sane errant, qui doctrinae summam alterius auctoris in alium transferre conentur. ulti, quod est dolendum, qui Dogmatices biblicae compendia conscripserunt, di-
' Cis. Richardi Simonis histoire critique des principauX Commentateur dii nouueau est. etc. c. I. pag. III sq.
39쪽
stinctam doctrinae revelatae gradationem, quo debebant studio, haud satis secum reputarunt. Quilibet porro s. paginarum locu Completam doctrinae summam haud Xprimit, sed, quod saepius accidit, eam tantummodo tangit. Quare hoc interpretandi genus errorem incur-xit, quod completam Dogmatices biblicae summam ejusmodi locis supponit. In multis doctrinis discrimen biblicam inter et ecclesiasticam Dogmaticen magnum intercedit. Qui Dogmaticen ecclesiaSticam, qua Par est ratione, Cognitam perspectamque Jhabuerit, intelliget, in hac incrementum dogmatum quoddam institutioni vero divinae haud adve Sum, OCCurrere. Quam ob rem interpreti vibtio jure meritoque verti possit, si nonnullis paginarum Ss locis ecclesiae Dogmaticen numeris suis perfectam supponere studeat. Si jam antiquum sonat axioma a Veritate dogmatica non valet consequentia ad veritatem hermeneuticam. Errant igitur, qui cuivis codicis . loco Dogmaticen ecclesiasticam inferunt, errant, et quidem eo magis, quo Dogmatice, quam CClesiasticam vocant, perfectior est, atque TOPO-nit doctrinas , quas . scriptura haud clare eloquitur, sed in se tantum continet.
Natura biblica Dogmatices in eo potissimum Cernitur, quod summam christianae doctrinae tam accurate Xplicat, quam S. Scriptura eam complectitur: ecclesiastica vero Dog-
40쪽
matico summam biblicae doctrinae plenius copiosiusque explanare atque confirmare Studet. Do Ctrina christiana ea est, quae dogmatum Suorum incrementa quaedam capere possit, ita ut haec ipsa incrementa origini et auctoritati religionis haud adversentur Doctrina enim christiana ex semet ipsa petere, ut incrementis explicari et divina, eaques innata quasi vi tute, in dies magis offloresceres potest. Nihil casui, nihil fortunae, nihil hominibus, nihil opinionum commentis eam debere, equidem Concedo ast quis indignum osso dicat, si sibi debet quidquam, si proprio virtuti, si singulari
cuidam et domesticae providentiae, si auctori
Dei Qua in ro, quid falsum, quid institutione divina indignum Quin imo pro divinari
Pientia, nec non ex ipsa Christi sententia orino tantum potuit, sed etiam debuit, ut, quod beneficium singularis quaedam Dei benignitas instituto christiano conclusit atquo abdidit, in
dogmatum etiam ubertate et copia sensim seeXSereret magis, et luculentius existeret. Hoc Dei consilium, haec Christi fuit mens , ut religio divinitus accepta, quum Commune omnibuS bonum esset, omnibus etiam hominibus inno-tOSCeret, omnesque beatos efficeret. - Christus plures per annos familiariter usus iis, quo erudiendo et instituondo sibi discipulos et amicos adlegaverat, non tamen idoneos eos judicavit, quibus omnia sua dogmata enuntiaret, Sed Cum