장음표시 사용
41쪽
Telescopi Pan ILA Locis perisberi egoisti GaDei qua designata erat in Dadam
42쪽
so Hieronymi sinuri se mense Sereni . Archi cu LMaximiliani. Centrum diametrum diuidens. re ueri heria lentu. Eratque utraque periplaria diuisa ingratas, utputo addenoranda refractionum inclinationes , caterum nil obseruauipraeterproportionem viriVqueperipheria.
VT Princeps vidit me easdem habere proportiones
quas Elector Coloniensis miserat, interrogauit qua ratione posset hoc instiumentum pei fici Possem ego Serenissime Princeps, respondi, modo haberem ferramenta iuxta has proportiones:dati sunt Artifices,&interpretes cum mandatis, ut praecipienti praesto essent Inter multos in ea regione vix unus repertus est qui intelligeret quid, aut quomodo esset faciendum. Interim saeuiens pestis monebat mutare solum. Itaque salutato Principe prono flumine Viennam devehor, ubi totum me dedi huic studio, ut ferramenta perficerem, nulli labori, aut sumptui parcens Seio Principes: potentes viros assequi non potuisse quod ego fato, siue sorte quadam sum assequutus, in Hispania Artem,t proportionem eandem circa quam laborarunt,&adhue laborant Mathematici: Oeniponti eandem proportionem tanti Principis authoritate confirmatam. Nunc Vero qua ratione arte ferramenta parauerim, dicam ut possint, similia habere qui
43쪽
spicillis utrimque planis qualia abscinduntur ex spe culis. Nunc vero cum lens quae in constructione nostri Tesescopi ex una parte sit plana, ex altera convexa, de ratione perficiendi plani dicendum est, quod est dissicillimum. Sciendum cum dico planum, aut planam superficiem, perfectum quoddam denotat quantum ratione excogitari possit. Quae liui diu Romae,in Venetiis laminam planam, multas examinaueram, quibus specula adfricantur, sed re vera ex ipsa lamina , atque ex speculo in eadem et borat vitrum deprehendebam hoc pacto. Tenuissi insera m fidicula per lamina diametrum distenta , subiicie ποῦ
bam oculum,ut inaequalitatem rimarer, reperi saepius raniniam ad centrum lamina declinare ferrum , aliquando ad la o tu tumeseere,aliquando exaesum, aut attritum. Sed cur in centro sepius quam alibi deficiat ferrum, id accidit violentius in centro premente pertica qua cum speculum circumducitur,quam ad latera.Itaque vixunam ex multis
reperi sine vitioi quae perfecte plana dici posset. Sed
quia, cumrerrum incentro lamina non deficit sedabundat,& sensim extuberat, fidiculatio indicat vitiu,tunc de zγώ praebendes cauitatem, si in oblongum speculi suspectae
44쪽
3a Hieronymi Sinuri c. lamina adlaborati eandem diducas fidiculam, quod ego
saepius sum expertus, opificibus illis aegre ferentibus D e- praehenditur etiam speculorum in qualitas ex imaginum reflexione, cum scilicet maiores, aut minores aut distortae apparent, cum obscurae, in latere imaginum umbrς re-fflectuntur. Specula etiam vitiosa quanto magis remoueris, ostendent imaginem tuam oblongam, crassiorem aut minorem, aut distortam. Huius lamine: planae diameter sumitur ex proportione planarit operis,oficiendi.Nam specula grandiora ampliorem ex-' TS poscunt lamina, sed prolente Telescopii cuius diameter ἴ-ρrubra conspicitur in figura lentis, sufficiet lamina cuius dia- iρ M meter sit semidiameter nostrae proportionis, Idque accurate obseruandum, alioquin in minori ambitu quam lenti proportionali, aliquid convexitatis,4 in maiori ambitus uelamina,aliquid cauitatis contrahet lens, si experientiae credis. In hoc peccant multi qui ignorant quam proportionem habere debeat lens cum sua forma sue plana, I si ii caua vi opus perficiatur. Pari ratione nullo certiori
ιi.nda modo perficies planum quam tenui liniri ad tricando illud alteri plano quadruplo maiore aut ad minus triplo,& tunc Mori etiam indigebit dexteritate, hac ratione 5 fortuna perfeci meum, quod cum argenti pondere aequali metiam maiore non permutarem. Sed antequam alteri lamina tuam committas fac ut limis Maliis curis qua proxime accedat ad persectionem, alioquin corrumperet alteram laminam, nec ipsa perficeretur Fgo post cura limarum, accurata norma &fidicula supertens explorabam quid superesset, iterum limis sub iliori biis admotis tolli curabam, abradi S coticula perfricari donec inaequalitates delerentur, postremo
45쪽
Telopi Pars II. IIcommisi plano quod erat ex aere, o cessit feliciter.
Deligitur ferrum siue lamina omnis vitia, quod in femro reperiri soleat, exsors,4 si cadendo aliquod retegatur,rehcienda, quodlibet enim vitium quamuis minimum tam in planis quam in cauis ad convexa spicilla,aut intem uertit aut certe retardat opus. Talem laminam qualem descripsi si potueris nancisis aut perficere, putate pretiosum aliquod nactum ob singulares sus, quos habet lamina hae praesertim in Telescopio Si praescripto maior sit cariorem habeas, non enim ipsis lamina sed manus ambitus proportionalis perficit opus ut saepius repetitum inuenies Sequitur ratio ad laborandi lentem ex parte, quae plana sit futura, huius lamina usus, nam inde exordiendum et sed quia in tradenda arte non idem est ordo, ac in exercenda, in tractatu seu capite decimo, qua arte mi m& cautela lens persciatur, omnia habebis quae doceant I quoque perficere planam superficiem puta assigere len em ari.
tem,arei, a sim iri, Tripoli Vti rodere, tergere, euigare atque polire vitrum, quare eo te conferaS.
De praeparatione formae quaepescit cou-
Exiis que in prima figuri u in declaratione tradita, ut,
sat tibi innotuit proportio Galilaei, linea curia ita s, siue diametri quantitas iectionis portio, Liam errar non possis. Nunc res dissicillima agitur fabricitati ius forme iii θήriis
46쪽
malleo,lima, torno formam perficere, sed si semel experiantur sagmam tantum ad datam lineam aptare, sentient quam laboriosum futurum siti reliquum.
. Deligatur ergo ferrum quale praescripsi, cum verba fa- am tacerem delamina plana, deinde utcumq; fieri potest mal
leo formae proportionali diligenter cudatur ut Pi i me
accedat proportioni Si vitiu retegitur in ferro ac ciatur,.&aliud quaeraturi Post hec cura limam ipse forma maiorem fabricari ad linea proportionis, ut m sequenti figura ita ut pars etiam transuersa inferior eandem seruet pro portione quamuis breuem, exiguam. Huius limae ope Ta, quae non sit admodum rudis aut aspera, sed lenior ipsa Cote , inaequalitates arrodantur saepe explorans sagma quomodo cedat negotium, ubi videris proxime accedere perfectionem, sagma utcumque conuenire, commit- res torno qui magis adhucperfici cat, centrum constituat, Vtcumque leuiget.
mam, Postremo quaerendus artifex aliquis christallinae artis atur peritissimus, is habebit in sua ossicina omnia quaesum ciat nuici otio , modo artem tuam ipse bene possideas viragma. doceas illum. Ac primum paratur agma examinans, ita imposterum dicetur ex aere, aut ferro accurate abscissa, quae ambiat convexum porportionale. Deinde massa plumbi liquefacta, curabit artifex,nouit enim suam artem,ut Coalescat forma requisitae quamproxima, &fuso ferreo firmiter adfixa, Maisahq praegrandi rotave satur, tunc scalpello cuspidato perinde ac torno , plumbum illud violento rotae raptu circumuolutum ab artifice diligenter ad lineam saginae adaptatur. His peractis,larma adlaboranda, capulo ligneo tenaci bitumine siue
47쪽
Telescopi Pars II. Is glutino , quale utuntur illi artifi
ces, assigitur, nec opus est ut capulus totam formam complectatur, sussicit tertiam aut quartam partem, qua centrum Clauditur, occupare Ut manibus constringi possit. Diligens operarius postremo adsidet sursum deorsumque linea recta sensim deuoluens formam , atquedum plumbum raptim versatur, tenuissimosinixi guttatim cadente, perficit. Nulla alia faciliori aut certioriVia Vnisatanis
absumatur, toties repetitur Opus endasον- scalpelli, quoties necessum erit, D
donec ad aptetur ad linea fagma:
Vbi absolutu fuerit opus examinabis forma altera sagina explo v βεκ
ratrice, an recte quadret, nam uacohaerere debet formae ut videatur pars inde abscissa, forma remanebit tersa, nitida, levigata instar speculi. DSagma
49쪽
aee globulo ferre a peripheriam alitii comparaum d cauum sticitam Telescopis
V X Armamentario quaeraturglobulus ferreus utcun- que rudis, modo bene rotundusi aliquanto maior data peris heria Galilari, aut etiam aequalis datae duodeci Gobμ mar peripheriae nostrae diuisionis in semidiametro Tabulae,deinde utraque sagma scilicet examinatricem.&eX-fctam νε- ploratrice A. parata, detureidem artifici nui supra. Ipse
plumbo excavato ad portionem Lagma eadem facilitate dis amp.rii elaborabit qua solet globulos christallinos Musaeis o nandis , donec data, agme, conueniat, quod breui fiet cum globuli cortex tantum arrodendus sit.