장음표시 사용
51쪽
Hristallum Venetum unicum est , nec alibi aetas, ignis,aquarum,& ratione conficiendi, perfici potest: Speculis aptissimum Vitrum ubique reperitur, sed operibus longe impar Veneto,i ita degenerat, ut cesset vitrum esse. Vtrumque rebus opticis deligitur Diabile potius, quam scissile,&dignoscitur quando forfice circum is j uis seciditur, nam friabile optimum Scissile non obtemperat C. rfici, sed resilit in frustula praeter mentem artificis Vi i. . trum aptum est perspicillo cauo tantum: Christallum, &Cauo,&ConueXo Fusores Muranenses norunt qua tem
perie esse debeant lentes Telescoph; Ea concoquitur magis, deinde materia, quae est ad oram aut ad fundum mortari j minime apta, idcirco ad aliud conuertunt opus donec semi hausto mortario materiam praebeat concoctam, repurgatam lene digestam, sed cum illis negotium sit cum igne, sic umi fornace, iudicare potes quamst difficile adeuinare, nec mirum si Telescopia rara,cu tot cautelis indigeant, quas unico centextu colliga&subiicia ri, his Deligitur primo vitrum,tenue, pellucidum, candicans quati vilia& quod minimum habet viridis,&faui, sine arenula sines' ' naeuis, sine venulis, sine ebullitione. Ratis bonae reperiuntur aptissima cauis tantum perficiendis. Tale erat spicillum cauum Galilari utrimque excavati ad peripheriam quam delineauimus in Tabula. Misce.
52쪽
6 Hieronymi Arturi se. Miscetur Christallum cum vitro, contemperatur, ex qua materialpeeulorum mer fere pars maior,& communior haec eadem materia apta cauis, sed conuexis rarissime. Christallum, quod dicemus artificiale, proprie natum videtur huic artificio Illud probatur quod est durissimum, tersum nitidum, candicans sine a renula sine ebullitione Nigricans modo sit optime repurgatum ,reddit opus perfectissimum,est enim materies aliquatam bene repurgata ut silens fuerit crassiti ei unius digiti, citius tamen, leuius oculis transverberetur, quam alia tenuissima. Experimen tu capies si scripturς superimponas varia diuersa vitra illud prς habeto, quod rarius erit,&Clarius,&nigriores referat literas, ita ut nil intercedere videatur inter scripturami oculos aut quoddam rarissimum recreans, non fatigans visum. In male digesta, in concocta materie aegre solentingredientia coire,&contemperari, eX quo Venae quaedam, seu radii aut undae apparent diligenter introspicientibus, aut ad respectivam intuentibus Vesticae etia quaedam aliquando turgere videntur seu flatus vitro inclusi quae vitia interuertunt opificium nostium. In die stam vitri massam fuisse dignosces, cum particulam scistam, aut latus vitreae lamina videris instar glacie aut induratae picis splendere, nec continuo sed quasi undis aut radiis quibusdam partiri,&coluisse materiem, O coaluisse. Reliquum quod non capis, disces ab expertis, alioquin sumptu, errore,& labore tuo tibi perdiscendum
53쪽
Decbrissalis naturali, vulgo Montano. CAPUT VI.
Ristalli naturalis siue Montanis quod ex montibus abscinditur tres sunt species,quemadmodum adamantis, videlicet album, flavum,&nigricans, postremupiaefertur a peritis ob sum quem habet praesertim in opticis, ego quoque praefero, quae durius, rarius, leuius,ae bene tersum, vividius fulget Mirum quod Telescopio nullum christallo artificiali meliorem praebeat usum. Sed α admiratio haec dimouebitur ratione , .experientiari ist
suadente Christallum hoc diaphanum citius trans. ι, str
uerberari nec ea ratione, loco, modo tempore fran Hioralis. gi radios quemadmoduin subtiliori Christalli artificialis diaphano, sed latius,&ideo maiorem excipere refractionem; Quod si emendare tentaveris augendo,aut minue do crassitiem christalli, tam in cauis quam in lente, ex ea crassitie a laterib. emicant ath radij, qui interturbat refractionem, ut optime notavit perspectiva communis. Immutanda ergo esset omnis ratio, proportio formarum, cum crassitie christalli pensanda, uec omnia quam male cohaereant, iudicare potest qui parum in arte versatus tuerit: Nihilominus existimo plurimam habere vimiusum perficiendi&augendi Telescopium, si quis diues, potens artis peritissimus,4 in opticis exercitatus huic rei animum adiiceret. Perspicilla ex christallo clarius,&nitidius discernunt, η' 'suadeo illos qui casaturam, cilia huiusmodi opificia ex ' .hrisia ercent,Vti, nec sumptui parcere. D Mimano
54쪽
1 Hieron)mi Arturi escia R., ..uι. Eadem est ratio elaborandi christallina spicilla, aevi. z.ώλι trea nisi quod laboriosius perficiuntur. Nam minutissῆ-s Q , mota iri forma adfricantur, deinde tenuissimo miris β' puluisculo absterguntur, vi levigantur in eadem serma. nonnulli id faciunt in lamina plumbea postremo Tripoli poliuntur in alia lamina plumbea seu corio.
satis dictum. In proximo Venetiarum Murano fornaces sunt plurima ibi ef rmantur, sed quia ut plurimum nec sunt bene rotunde nec aequa es, hic loci moneo eidem qui supra christallinae Artita tradere, is torno ferreo ad id parato, cuspide adamantina aequabit, Imo suadeo,ut ad eam latitudinem, crassitiem, planitiem, conueritatem proxime perducat, ut postea minimo labore possis perficere, idem suadeo de cauospicillo, ut alibi fusius dicam. Aliter tibi perdilcend altera haec ars sine qua- ars tua vulgaris, di Telescopium nunquam perficietur.
sum est ut diximus, cum de plano sermo esset, ut sit determinata etiam portio lentis in eadem forma adlaborandae, adloquiniustra tempus conteretur,&opus haec
55쪽
mensura dabit refractionem proportionalem, quae si excedat aut deficiat, totum confvnndit opus , nam cum refractio extra centru fiat in subtiliori diaphano, ut in spicillis inueniendum est quomodo fiat in crassiori lente, de rarim in tubo, nam si radij refracti in lente quaererent subtilius V diaphanum , non longe a lenin protraherent Vim suam, μυηλ, quippe dii Funderentur,in diffluerent antequam rem vi sam sub maioriangulo referrent. In lente ergo crassiori '.' '''Vis, siue refractio caui spicilli tam violenter una perducito mur. radios ad refrangendum,ut coarctato lentis foramine pa ' ἡ
ralleli transmittantur, inviuidlus tu maiori angulo re ibi δενι- motiora referant obiecta. His intellectis facile erit intelli mis. λ', gere demonstrationem.
56쪽
ε Hieronymi Sinuri scimia filo. Estolentis latitudo fg quae ad laborata informa praescri-
ram μ' - pta suscepit proportionem A. B. quae est sectio peripheriae
ha i , prima indimensione nostri lemidiametri: a punctis A. B. corrige ad a summitate convexitatis ad punctum D est crassiti es-ta , . Vixri quam poscit proportio formae,&latitudo lentis nam z. ' si latitudo esset maior, crassities vitri eadem, prius ex- Curtit tμ fricarentur, aut exederentur latera quam perficeretur
da tin proportio illa iuribeant A puncto D in H. esto basis vitrea sustinens convexu
is. i. tom insequandoque, refixa ab opere lente, necessum
57쪽
Gysopi Pars II. . ssum est iterum operi adiicere, ut adhuc magis exedatur ex parte qua plana est, scilicet cum lens aut christallum fuerit minus pellucidum aut delendo alicui vitio. Tota igitur lentis,scrassities erit a puncto H.ad summi prasiribiturtatem conuexi. Et quoties volueris inuenire hanc, si I .ue alteram spicillorum crassitie statue primo latitudinem statis.ndi christalli, sit latitudo C. E. inter haec puncta duces portionem peripheria forma utcumque inciderit cen trum , deinde huic portioni, siue arcui subduces diame uniis adti-trum D crassities quae erit a D ad summitatem conuexi. ρμ' talis, eam exposcet talis latitudo A B cui addes partem alteram christalli pro basi,vi fundamento violentioris re fractionis ut dictum est. Huius latitudinis, & crassitiei erat Iens Galilan, quae oeulorum vi tam est proportionalis, ut nil aliud perfectius in Arte inueniri possit.Duplex refractis aliquid ultra molitur de qua in calce libri
VVlgares artifice, Ient capulis utcumque paratis spicilla pice affigere. Veneti speculorum opifices a paucis annis spicilla gypse assigunt, quemadmodum reipecula.
Vt pice, siue bitumine vol ueris vir, capulum ligneum et '
opus est habeas Vt gypso vero, lapideam quandam lumi ιLtiis, binam lapis hic colore niger,i tenuis bene complana -m,pio
58쪽
Hieronymi Arturi M. christallo, sed qualicunque utaris, siue lapide, siue -- Io, imprimis quaerenda est summa aeca talitas, & rectitudo
quae torno accurate probata sit. Capulus iste qualis delineatur capiendarienti notatur linea circularii vi Cuan mmμε fixa fuerit les,crure circini posito inlinea, altero crure ex-
ατ amine aequalitatem ne crassior, aut eleuatior, nec pro-. zzz mineat magis ab una parte quam ab altera, quod scrupu-
ς-μ 'i ' lose obseruandum est, ut centrum lentis conueniat cum dis T centro capuli. Percentrum enim lentis transit radius ir- cipi μ' refractus, quod si tantillum distorqueatur, ut qualicumque inaequalitate accidere solet, frustraberis omni tuo opere, labore. Capulo lentem excipienti ego tam concinno insererem lapidem, ut in figura, ut gypso facilius,in liberius uti possem,& ne lapis unquam dissiliat, aut titubet in opere, circulis ferreis te maioribus affabre circumductis, clauderem lapidem, ita,ut semidigito e ligno promineat atqueetiam maiorem ambitum , siue circulum quam lisnum, Occupet. Cur
60쪽
Hieron mi Sirturi . Cur autem praeseram gypsum ratio est, quia facilius sine discrimine, maiori cum otio, delectu adfigere potes lentem, examinare rectitudinem, corrigere, emendare, &refigere ad arbitrium. Id ipsum autem nec pice, nec bitumine unquam poteris, quia igne primo,&semper opus emolliendae pici calor autem liquatae picis, siue bituminis maxime obest christallo aliquam transmittit pinguedinem, quae obtenebret diaphanum , deinde ipsum christallum siue lens quoque calefacienda est non sine discrimine, tenacius coeat, madhaereat. Praeterea Hyeme prae frigore ita induratur pix, ut lens dissiliata capulo: Hstate prae calore, praecipue cum politur, molleicit,&di fuit, nectens consistere potest. Denique si multum calefacias, non facies sine detrimento: si parum,antequam lens recte apposita, adaptata sit, pix, siue bitumen iam refrigeratur. Vtere igitur gypso ubi lens siue plano, siue conuexo adlaboretur.
Caeterum in spicillo cavo, alijs spicillis necessum est. At pice uti, parte aliqua lateriti pulueris cerniculo probati
permixta,ad pinguedinem temperandam vi cum calefeceris affixeris, siue refixeris, dexterrime id facias Bitumen, cui admiscetur mastix&alia, ego reprobo in chri-stallo artificiali, quiaviolento indiget igne; secus in operibus christalli Montani. diua arte o quibus cautes lenspersiciatur.
rruncata, rotunda,&ad proportione convexitatis formae excavata sit, orificium interius,qua coiturusticu orificio
LEns affixa iam est committenda forma: Adsit lapis mollis cieres altitud mi semicubi talis Rus summitas