장음표시 사용
521쪽
rint expertae Cui uero iam inde a paruulo potissimum uerembrae gibbatae protuberant,uit tu longum esse neq; celeriter mortent, sed morbu accersire,& insanabile Hippocrates prodidit. A t quibus recens hic gibber ex casti prouenerit,machinae quidem peY scalam,& rectam aegri susipesionem ac uteri inflationem adhibitar,ridiculae sunt. Gla autem Hippocratis adaptatio sufficiet. Conuenit enim,inquit,lignum magnum quod tanta longitudinem,ac latitudinem habeat,ut homine excipiat, auescamnum huic aequale,prope parietem deponere,ac iuxta huc ita extendere,ut in longitudinem pede non amplius ab it, Muestimenta quaedam super ipsum explicare,ne hominis corpus
infringatur, erit autem hic lotus antequam super lignit scatunumve insideat,) deinde loro pectus ipsius bis circundatum, per alas iuxta dorsum uincire, initia lori ligno oblongo pistillo simili deligare,atq; hoc super pauimentum iuxta ligni, aucscamni stibiecti extremum constituere,&ministro post aegri
caput stanti ex superiore parte continendum tradere , ut imo quidem extremo contra iixo, altiore supra caput tractowpportuna fiat intensio: altero aute loro pedes simul & superiores talorum partes deligantes,& rursus alto,superiora ilium & tu bos ita ut huius in lumbis fiat connexio, iterum extr ema ho-xum ligamentorum cottingemus: alii autem ligno pistillo respondenti,similiter praedicto illigantes,statuemus in ligni avescamni extremo quod iuxta pedes est,irgnum pistillum repraesentans, ad prioris similitudinem,deinde famulis iubebimus ud per ligna retractionem in diuersa moliantur. Quidam uero asellis dictis hanc efficiunt. sunt autem hi axes qui contra rectum lignum uertu tur: utroq; huius magni ligni, aut scamni latere iuxta extrema ad pedes,caputq; sita, lora inuoluantur. Quum aut se intensio ipsa administratur, manus palma gib- herum constringemus: si au t usus postulat, etiam super ipsum
insidebimus,nullum ueriti periculum. At si ne sic quide spina
instauretur,& aeger pressionem ferat,utile est parietem adiace-tem in longum canalis modo exculpere e regione gibberi, ut sculptura cubiti longitudinem habeat,neq; altior sit aegrotantis spina,neq; multo humilior,imo sculptura prius praeparata esse oportet. huius enim causa etiam lignum ab initio prope parietem poni maluimus. deinde asseris mediocris alterum finem ad ima comprimemus,donec sensibiliter spina dirigatur
522쪽
uetum,ut inquit Hippocrates, sola intensio citra asserem aur-siisq; per asserem sola curatio, id quod requiritur potest efficere. Quod si hoc uerunt est, non alienum etiam in lordosi & scotiosi per initia intensionem praedictam,sine costrictione uidelicet,moliri : post adaptationem uero,iamina lignea quae latitudine treis digitos aequet, longitudine gibbero respondeat &aliquam ex sanis uertebris comprehendata oro lineo, aut stuppa propter duritie inuoluta,uel tebris ipsis imponi & conuenieter deligari debet, uictus adhibebitur tenuis. At si post harequaedam gibberi reliquiae remanserint, laxantibus emollientibusq; remediis cum laminae appressu perdiu utendum est.aliqui uero plumbeam laminam usurparunt.
De coxa luxata. CV. CX VIII. a V*m corporis ossa interim paulum excedat nis
terim toto loco excidant,coxae humeriq; articulus soli luxationi opportunus est,qua tota sede promo- etur, atq; ex his,magis coxae articulus,quoniam sinum S rotundum,& prosundum possidet,ad haec, elatioribus margi-ginibus munitus sit. At si quandoq; articulus ob uim quandam uehemente sinu suo exciderit etiam multae luxationis secundum minoris,maiorisci; rationem driae, proueni ut, quatuorvi modis,imo locis coxa luxatur,uel enim in interiore parte, uel exteriorem, uel priorem,uel posteriore,prolabitur: uerum intro quide & extra continue,& multo frequentius intro in anteriora autem & posteriora,rarius. Quibus itaq; in interiore partem coxa prolapsa est,iis crus affectu,si cum sano conseras, longius spectatur,& genu prominentius,&ad inguina crus inflectere nequeut,& in regione scroti &ani intermedia tumor manifestus occurrilitanquam femoris capite illic desidente.
Quibus aut in exteriora promota est, iis contrariae notae eue utuntdiquidem crus breuius apparet, & inter scrotum & anuin sinum dehiscit,iuxta clunes in tumorem attollitur, & genu interius demergitur,crus insectere aegri possunt. Si in priore partem prolapsa est,crus sine dolore genu extendunt, non audad interiorem partem inclinare possitnt, incedere conantes. Vrina his supprimitur,inguina intumescunt,nares rugosiae excarnesq; apparent,calci inter ambulandum innituntur. Porro
quibus in posteriora excidit, ni aut poplitem, aut genu extendunt s
523쪽
dunt, neq; insectere possunt prius quam inguina flexe intiatque his crus breuius,inguina laxiora apparent,& per nares femoris caput eminet.Quibus sane iam inde a pueri tia,aut certe long ore teporis spatio articulus prolapsus curae non fuit,et Iraesidium nihil promouerit,mebro iam in orbe coacto. Qulus aut continenter excidit, hi curationem Hippocratis atrament,quapropter statim reponi luxata debent,uetustae siquidecoxae luxationes,nullo modo cosanescunt Communiter ita que in quatuor luxationibus instauratio congruet, tum quae conuersione articuli & circunductu fit, tum quae intensione. Si enim affectus recens fuerit, & aeger iuuenis, nonnunquam femur continentes circumagentesque huc illuc , articulum reposuimus. Quod si in interiorem partem luxatio declinauerit, etiam crure tantum subito de ualenter ad inguina quam intime flexo,id quod requiritur effecimus: sin aute his non cesserit, intensione utendum, primu per manus adhibita, quae crus ab inferiore parte trahant ac per semur tibiamq; constringant,ex superiore autem parte,sub alis corpus circundeta Quod si etia ualentior desideretur intensio, lanibus contextis aut implicitis,uel lotis crus deligare,omnino quidem supra talum: ut aut genu nihil patiatur,hoc quoq; superius, oportet: at pectoris regione uinc: re necesse non est,uerum, ut dictu est. manibus subter alas coprehendatur,toriq; mollis & ualidi medium iuxta reg onem inter scrotum S anum adaptatum in humeros reducemus anterius per inguiua & clauiculam: posterius,per summas partes, duoq; lori initia ministro trademus,
deinde oes simul trahentes,ut aegrotantis corpus eleuetur,intensionem molientur. hic quidem intendendi modus cois est quatuor se moris luxation udisserentijs,priuatim aut in singulis modus quo ossa uecte in sede sitiam copelluntur,Graeci mo-cliam dicunt,euariat. Intensio enim homine si quidem in interiorem partem articulus exciderit lori per regione quae scrotu& anum interiacet, traiecti medium inter femoris caput ipsamq; regionem a scroto ad anum tendentem dispensari conuenit, referri autem lorum per inguina adiacentia & clauiculam expedit. Ad adolescens quida duabus ulnis a Sctu semur,
qua crassius est,circundatum, in exteriora ualenter.extrahet.
Atque hic modus inserendi aliis expeditior eii, cui si articulus non cesserit,esiis quoq; utedum.ualiis quidem magis, sed hoc. . essi acto-
524쪽
emeacioribus. intendi etenim homine silper lignu gradius aut
. scanum oportet,in quo εt spinae gibbero uitiatos intendimus. Insculpetur aut per totu sere oblongae quaeda ceu fosse, quae latitudine altitudinemq; triti digitoru, non maiore habeat,dissidentes inuice no magis qua digitos quaternos, ut uecte lux taextremu in ipsis resiste te,in quan cunq; partem coueniat restituatur, membru. Per mediu autem lignu aut scamnum,aliud
impingatur lignu pedalis logitudinis, ligonis manubiij modo
crassum,ut sub hoc intesio homine, lignu mediu inter regionea scroto ad annm porrecti & se moris caput cosistat. Simul. n. corpus iis qui a pedibus trahut porrigi prohibebit, eoq; ne usis quide saepe uenit in contraria ex silperiore parte intesio: simul aut intensio quoq; homine ipsiim lignnm Amoris caput seras propellet. ac intesio ad superius dictu modu administrabitur, praesertim pedis. Quod si ne sic o uide in sedem suam redierit, Impactum lignu rectum auferri debet ex latere autem huius situs utrinque singula ligna infigentur,tanquam postes, no minus quam pedalis longitudinis . his aliud lignum adaptabitur gradus scalae modo,ut tritum lignorum figura H litera repraesentet,nam paulo inserius semmis, medium lignum accomodabitur. Deinde in sanum latus iacente homine unum quide crus inter hos postes subter gradum quodammodo ducemus, affectum autem crus ex seperiore parte seper hunc ponemus, ut ipsi femoris capiti accommodetur,substrato prius ei multiplici vestimento, ne semur contundatur. aliud autem lignum mediocriter latum tantam habens longitudinem ut a femoris capite usq; ad talum subiectum pertineat, intrinsecus crurialligabitur. Vbi iam facta est haec intenso,aut per pistillum,ut in gibbero prius diximus, detrahere ad ima crus cum alligato
ligno oportet,ut niolentia hac femoris caput in propriam sedem reuertatur. Caeterum est& alius reponendi modus sine intensione per lignum,ab Hippocrate commendatus. Manus enim,inquit,aegrotantis molliter costis allisare oportet, & pedes utrosq; ualido loro molli per talos & super genu deuinci - re, ut quatuor digitorum spatio inuicem distent: intenso auteaffecto crure duobus digitis magis quam alterum, hominem suspendere,ut caput cubitos duos a terra ab sit. Adolescens uero aliquis peritus ulnis suis semur affectum coprehendens qua crassistinaum est, ubi & caput se moris, subito pendere ex bomine
525쪽
mine cogetur. Acile nanque articulus ingredietur. Hic repo nendi modus aliis quidem simplicior est, ut qui non multo arpatatu peragatur,sed ueluti miserabilem ipsum, plerique m dici aversantur Porro si in exteriora membrum fuerit lax tum,homo sit perius intendi debet, lotum autem iuxta regi nem inter scrotum & anum per oppositas parteis serri conu nit,inguina dico &clauiculam, medicum autem ab exteriore parte introrium agitare iuxta conueniente foueam ex iis quae insculptae sunt,ministro quodam uectem ad sanum clunem ne cedat,obijciente. Sin autem in priora promotus est articulus, homine intense uir quidam ualidus dex tret manus palmam aD sectis inguinibus imponens, altera comprimet, simul ad ima , genu uersus constringet. At si in posteriora prolapsum est a ticulamentum,non opus est quidem hominem in sublime uGque intendi,sed in solido iacere, quemadmodum etiam si in exteriora articulus exciderit. Sicuti autem in gibbero dicebatur, super lignum aut scamnum homo pronus intenditur, uinculis non perilia,sed in crure,ut nuper dictu est, porrectis. Iam uero uti conuenit constrictione per asserem adhibitatiuxta clunium regionem,ubi & articulus excidit. atque haec sane de coxendite ex causa soris adueniente luxata, dicta sint. quoniam uero propter copiam humiditatis , ueluti humurus, sic etiam coxa prolabitur,ustione utendum est, quemadmodum in capite ipsius comprehendimus.
De Genu articula. Cap. CXIX. Enu in treis parteis promouetur,interiorem nimirum
exteriorem,& iuxta poplitem. in priorem enim prol bi opposita patella prohibetur. Eiuste igitur intentionis utentes modis,interim per manus solas, interim etia sunbbus decenter deligabimus,reliquamq; adseremus curationem, hoc spectantes ut particula dilutius immobilis conseruetur .
De tali articulo, ubi etiam de pedis digitis agi
T εli articulus si paulum excessit, modica ei tam intem
tione curatur e si toto loco mutatus est, uehementiore indiget auxilio . Tentandum itaq; Shic per manus ualidiore intensione uti. Quod si non reponitur, homine humizesupinato extensioq; longum aliquem & ualidum palum in
526쪽
ter duo semora iuxta regionem scroto&ano interiectam humi per ima rectum defigemus, ut corpus aduersus eum reniatens, ad pedis intentione non cedat,imo prius deligetur,quam homo decumbat. Quod si magnum illud lignu adest,quod pedale aliud lignum per medium habere defixum diximus, super
hoc intensionem moliemur,ministro uno semur cotinente retrahenteq;, alter manibus aut loro pedem trahet, medicus i Icatum manibus diriget, alterumq; pedem alius ad ima continebit. A repositione deligari tuto per debet fasciis,ad stiperi rem pedis parte mi, aliiς ad talum distributis, citra adhibita ne posterior tendo iuxta calcem constringatur. In hoc casu usq; ad dies quadraginta in quiete homini perseuerandu est . nam
incedere ante absolutam curationem tentantes, particulam
reddunt inutilem. At squis ex saltu, ut heri solet, calcis os peruerterit,uel etiam aliam quampiam inflammationis aste-ctionem exci rarit, blanda quadam intesione, conformatione, fomentis inflammationi contrariis, & fasciis firmis id dirigendum est,homine similiter usque dum consanuerit, in lectulo Perseuerante. Caeterum digitorum peruersio, ut in manibus dicebamus, non difficulter moderata tensione emendatur. In omnibus autem luxatis peruesisque,postquam instaurata sunt& conquierint,inflammationem in articulis,ut uerisimile est, remanentem,aut tumorem,quae etiam diu membra a functionibus impediunt,mollientibus remedis S persanabimus,quorumateriam nullius qui in artis operibus uersatur, ignorat.
De luxatis cum ulcere . cap. CXXI. IN luxatis cum ulcere multa requiritur prudentia. Dum
enim haec inseruntur, extrema pericula, nonnunquam &mortem inserunt. inflamatis enim extensione iis qui adiacent neruis & musculis,dolores ualidi,conuulsiones, & febres acutae Obor untur,praesertim in cubiti gibbero,genu, & superpositis partibus. Nam quo principalibus stini uiciniora, hoc maius periculum concitant. Hippocrates itaq; horu repositionem,ualentioremque deligaturam omnino auersaturi solis autem quae inflammationem abigunt leniuntq; praesidiis, per initia uti prςcipit Sic enim ipsis superesse sorsan licebit. Quod autem ipse in solis digitis consulit, id nos reliquis etiam articulis facere tentabimus, ac inter init statim quit pars adhuc inflammation
527쪽
nflammatione caret, prolapsum articulum mediocri intensione reponemus. quod si secundum auimi institutum euenerit . persistemus,sola ratione quae inflammationem arcet, utentes s inflammatio quspiam, aut conuulsio, aut aliquid praedictorum contigerit, rursus eij cere ipsos necessarium est, siquidem citra uim porrigantur. at si hoc quoque discrimen metuamus, non enim porrigentur sorsan inflammata satius est per initia in maioribus quidem articulis repositione supersedere. ubi uero inflammatio declinauerit, id autem fit post septimum nonus ve diem praefati etiam periculum, quod ex repositi ne suturum sititum quod si non repositum fuerit,claudi omnino superuiuent,conabimur tutd,administratione obire,utentes,propter comoditatem, etiam uecte. Porro ulceris curationem ut in fracturis cum ulcere dictum est,administrabimus,
De luxatione cumfractura facta. cap. CXXII.
AT si luxatio sine ulcere cum fractura euenetit,communi intensione & per manus consormatione utendum est,ut in simplicibuas stacturis docuimus: cum ulcere autem rursus. ex fracturis cum exulceratione & luxationibus priuatim expostris,congruam administrationem petemus.
528쪽
PAVLI AEGINE TAEI IBER SEPTIMUS,
De temperamentis, que per gustatus quali- tates deprehenduntur. Cap. I.
E sΕNsILI vri corporum temperamento, coniecturam ex odoratu ali
quam sumere,haud est securum. Naminodora, substantiss crassa quide sunt, sed quanto sint calore, & frigiditate praedita non ita constat. odora uero,&tenuia quodamodo sunt & calida, sed quatenus id sint,neutiqua ostenditur, eo-substantia habeant inaequalem. Multo adhuc minus ex coloribus exacte quid licet colligere, cum in singulis calida,frigida,humida & sicca reperiantur. Verum in gustatu omnes similiter particular corporu gustabiliu, ut hoc uocabuli usurpe,linguae obijciuntur,sensumq; mouent: ut manifesto ex ipse quoq; temperamentoru uires deprehendamus.Quod igitur astringit,cogere,obturare,desare,repellere,incrassare atq; ante haec omnia,refrigerare,siccareq; est idoneum. Aciduincidere,diuidere,extenuare,aperire,& perpurgare citra calefactione potest. Acre, similem acido effectu praeuat,extenuando purgandoq;, sed acidum refrigerando euariae aere,calefaciendo:praeterea illud repellit,hoc attrahit, dissipat, rumpit,crustas inducit. pari modo etiam amarum, meatus ex-
529쪽
purgat, abstergit,extenuat, incidit succorum spissitudinem, sine calore manifesto. A quotan frigidum, incrassat, cogit, contrahit,obturat,sensum aufert,stuporemq; inducit. Salsum contrahi t,stringit,condit,siccat, citra insignem caliditatem frigiditatem ve. Dulce laxat,concoquit, emollit, rarefacit: oleosum . humectat,emollit & laxat.
De ordine oe interuallo temperamentorum . CV. II.
Moderatum sane medicamentum ita ut temperatura
ei respodeat cui admouetur,inde quod necisiccet,neclium ecter,nec refrigeret,nec calefaciat, ipsum neque sic cuin neq; humidum,nem frigidu,neq; calidii nominare conuenit. Quod aute siccius est,aut humidius,aut calidius, aut Diagidius,a praepollente appellatur facultate . Praestat autem in unoquoq; excessu,quatuor,quantu ad usium spectat, ordines Latuisse: calidum quidem nominantes in primo ordine quod utique nos calefacit,sed non euidenter, ut illius rationali quadademonstratione indigeat. Simili ratione,frigidum, & siccum, S humidum quodcunq; demonstrationem requirat,nondum actionem ualidam neq; euidentem sortitum. At quae manifestola siccare uel liuirectare uel calefacere uel refrigerare posisunt,ad secundum huiusnodi ordinem reserentur. quae uehem e later iam sed non summe id iaciunt, tertio annumerantur . quae uero sic calefaciunt ut crustas inducant, quarti sunt ordinis similiter quae refrigerant,ut iam sensu priuent, haec quoq; ad quartum relegantur. Porro siccius medicamentum nullum est inuenire quarti ordinis, si non urat. Nam si quod silmmὰ exiccat,id plane urit: huius notae simi, chalcitis, misy & calx . Tert ij uero ordinis siccantium potest aliquod esse etiam non urens, quemadmodum qu quehementer astringunt omnia, Equorum numero est omphacium,rhus,& alumen.
De particularium semiplicium medicamentorum facultatibus. Cap. III.
Abrotanum . Auror num S calefacit & siccat in tertio abscessii, d,s uti edi incidendiq; saeuitate praeditum, modice uero astringit, totiq; corpori cum oleo infricatum, rigores
circuitu remeantes perlanatistomacho minus amicum est. crematum
530쪽
Inatum maiores in siccando uires acquirit, quam quod tu nemnon est expertum. Capillorum denuuia quas alopecias uocant cum tenui quodam oleo inunctum explet. -
alloctam. Λ Gallochum,lignum est Indicum riuiae ligno similae, odo
ratum. Mansium animae suauitatem commendat. Item in sumtum adhibetur. Radix eius pota drachmae pondere,flaccidum ex seperflua humiditate stomachu reselutuniq; cofirmat. Ad haec iocinorosis,dysentericis,pleuriticisque opitulatur. Agaricum. a Garicum radix est,in arboris truco prognata, corpore sun 'goso,quae ex aeria terrestriq; substantia coaluerit,uis eius est discutere & crassos humores incidere. Viscerum maxime obstructionibus purgando medetur. Ageraton. A Geraton uim habet discutiendi,& leniter etiam inflamma Ationem quodammodo arcet.
xyItex qui Ersce agnus uel lygos appellatur,in tertio ordine V tum salefacit tu siccat,substantia tenuis est, eoq; fatus abolet,castitati conseruaniue facere creditur, non modo c6 manducatus potusq; uerum etiam in cubitu siubstratus. Semen ipsius etiam iocinor is & lienis inserctus liberat epotum. Frixu autem minus est flatulentum,& facile in membra distribuitur.
Agrestis, gramen. GRamen Parnas admodu utile est . Siccat & modice resti-
gerat: tenuiumq; partium S subacerbuexistit. eoq; cruenta uulnera glutinat:Decoctum eius calculos confringit.
O Vatuor sint anchula,non eiusdem omnes facultatis. - Nam onoclear appellatae radix astringendi uim habet& quiddam subamarum,ad lienis renumque dolores efficax, cataplasmatis autem modo cum polentis applicata erysipelatis Iuccurrit: solia minus radice refrigerant deiiccantque, hinc edalui profluuiu bibuntur. Quae dici turlycopiis, astringens quodammodo efficacius, similiter erysipelatis conuenit. Onochelos uero seu Alchibiadios nuncupata medicatior quodamodo, G a viperatum