Pauli Aeginetae medici Opera, a Ioanne Guinterio Andernaco medico exercitatissimo summique iudicij conuersa, & illustrata commentarijs. Adiectae sunt Annotationes Iacobi Goupyli medici Parisiensis, in aliquot singulorum librorum capita

발행: 1567년

분량: 941페이지

출처: archive.org

분류: 약학

551쪽

483 PAVLI AEGIMETAE Diphryges.

DI phryges mixtae est secultatis: habet enim quippia astri4-

gens & mediocriter acre, ideoq; malignis ulceribus p -- sens est remedium .

DIpsaci spinae radix in secundo ordine desiccat, nonnullam uera abstergendi uim simul obtinet.

gorae,immodice refrigerans: siquidem modicum, stupore inducit: copiosius. assumptum,interi init. ii tari Gui dra 'mi . io -t 4 DRacunculus simile quidam aro habet, sed eo acrius, am rius, calidius,tenuiusque est. Ite astrictipnis nonnihil habet coniunctum.Radix ipsius pot/uiscςra purg/t,& pervicacium seu malignorum ulcerum excellentissimum est remediu: λ-lia respondent: semen ualentius est.

Dryopteris, filicula.

N inicula dulcis, actis, S leuiter amara est: radix acerba est, cauerum uim habet exedentem,qua & pilos abolet . Drys, quercus. Vercus & solia & fructus siccante & tepida ui pollent, M quamobrem uulnera recen ta gluti'api, inflamma tionibus incipientibus medentur: at quod sub glandis corio membranosum, fructus carne ambit,cum ualentius astringat, ad fluxum muliebrem,aliosq; fluidos morbos exhibetur.

Quae ab E incipiunt.

Π Beni ligni uis est excalfacto G,detersoria,& subtilis tunis' - etiam caliginem oculprum abstergere creditur,aliisq; ocunariis mistetur medicinis Encephalos, cerebrum. CErebrum leporis coctum detritum, comissumsi; insantisi

dentionibus utile esse sertur: nonnulli uero tremoribus succurrere manducatum,literis prodiderunt. At galli cerebrsicum nino potum ad uenenatos morsus effcax esse Dioscor des pro

552쪽

des pronuntiat,& sanguinis e cerebri membran7s eruptionem dcohibere Cameli cerebrum Galeno autore siccum cum aceto potum,comitiales persanat. Idem facit mustelae cerebrum. Hi rundinum eum melle in oculorum suffusiones efficax est. Cerebrum ouillum similiter praeparatum, infantium dentitionibus exacte opitulatur. Elaea , olea. si Leg ramusculi quantum astringunt, tantum etiam resti ' gerant,fructus qui exacte ematuruit,moderate calidus est immat urus maiorem tum astringendi tum testigerandi uini repraesentat.

Elea, hoc en olea, Aethiopica.

C te arthiopicae lachryma ammoniaco tenui similis, uires nabet extersorias,quare ad cicatrices,albugines,hebetudinesq; oculorum ea utuntur,& ad dentium dolores,si cauis ipsorum inijciatur,efficax est: nonnulli uero syluaticam esse hae oleam asserunt.

Elaon, oleum. i. OLeum ex obuis drupis dulce calidumq; mediocriter est magis humectant: at quod ex immaturis oliuis exprimitur, Graeci omotribes appellant, tantae astrictionis particeps est, quantae etiam frigiditatis. Elotum uero oleu morsu ac rosione caret. uetus quato diutius reseruatum, tanto magis calefacit,

discutitq;,praesertim si iam inde ab initio tenue extiterit: iudicatur autem id,si purum sit, pellucidum, si paucum magn*m corporis partem inungat, & ex facili cutem penetret combi , baturq; huiusmodi nimirum est Sabinum: quod aute ex agresti olea funditur,abstergit simul & astringit, squalidissimumq;

id est,pro oleorum ratione.ricininum uero aequales ueteri uim res obtinet ureliqua uero nempe sectiminum aut raphaninum S quae eius sent generis pro substantiis ex quibus constant,uires quoq; diuersas prae se serunt. E omeli. μὰ . c Leum in syHa ex trunco quodam arboris emanat cras sius melle &dulcius,quod instar duorum cyathorum po tum cu aquae hemina,crudos humores biliososq; ex aluo educit . qui uero id bibunt,torpescunt,quod extimescendum non

est,sed excitari ipsi debent.

553쪽

st raris Elaterium. E Laterium siuccus sylvestris cucumeris fructus appellatur, in secundo ordine calefaciens: quod menseis prouocari figius appositu propter summam amaritudinem necat, euacuatione m etiam ex naribus cm lacte instillatum molitur: ab inserioribus partibus inditum,pituitam,nonnunquam etiam sanguinem extrahit. h

Bies arbor calefacit siccatq; ut nigra populus similiter: de resina ipsius in resinarum sermone agemus. ElatIne.

Ε Latine herba est parietariae similis, mediocri stigiditate &

astrictione donata.m Mi' in I

- Elaphobosius. N Laphoboscus uirtutis est calefactoriae & siccae in secundo

Habstessu substantia tenuis.

Elelisuacus, faluia.

SAluia euidenter calefacit&leuiter astringit. Helenium, mula campana.

HElenium calidum est & siccum cum excrementitia humiditate,quare & eclegmatis temperatum insarctos thoraci humores educit,ac ex eo in particulis ruborem excitant.

Eleostlinon palustre apium. ΕLeoselinon in aquosis natum locis idem potest quod hortense apium,licet maius ipso existat. Ebur

FBoris ex ungue ramenta si obducantur, reduvijs prosunt: item ossium dentiumq; ipsius quum sint siccat facultatis &abstersoriae, huiusinodi nuscentur medicamentis. Hi Hel 1ma,a genti recrementum. HElcysma,argenti est excrementumuiribus plumbagini responden s. quippe astringit imul atq; extrahit, quo sit ue inplastris quas phaeas appςllant & iis quae cicatricem ducut,

admisceatur.

Hesleborus veratrum. V Ex trum utrunq; calefacit, R desiccat in tertio abscessi, item acre est & absteriorium,unde etiam ad leprose cutis

554쪽

LIBE M VII. ἰ . v uitia eonuenit: nigrum uero si fistulis inseratur tribus diebus

eallum exterit', Helech s . Ta Elechrysen alii chrysanthonalii amaranthum appellant,

in coronatius est frutex,coma aurum reserente,quae cu uino pota urinae angustiis,serpentium mollibus,coxarum dolori,&ruptis accommodata est,ex mulso pota mense is educit, sanguineinq; concretum distoluit,& dellillationibus auxiliatur .

Heixine, paruigria. a i ' - - Elxinem alii perdicium,alii parthenium, quida sideritim, ita quidam heracliam nuncupant,uis eius est abstergere e leuiter astringere,cum humiditate subfrigida . non Helxine. LIElxine quae & cisampeius dicitur,uim habet discutiendi.

- Ebvius quae ct meline dicitur,panicum.

PAnicum simile est milio, siccans restiferansq; extrinsecus inductum,caeterum & alui fluores desceat. Empetron. EMpetron, quod ab aliis prasiosdes nominatur, pituitam Rbilem purgat. est etiam salsum,quare abstersionibus accom

modatur.

. Epithymum EPi thymum in tertio abscessu siccat & ealefacit, thymo es

ficacius s

uimedium.

Epimedii uirtus est mediocriter frigida cu humiditate aquoisse,quod si obducatur,mammas erectas conseruat, dicitur etiam sterilitatem potu facere.

Epimetis.

N Pimetis,quae etiam ab Italicis rusticis uocatur unedon,malus est sylvestris,cuius fructus acerbus di stomacho inimicus est,capitiq; dolorem mouet.

Γ Pipactis,quae & elleborine appellatur, aduersus uenena α - iocinoris affectus bibitur. Erebinibus cicer. Icer quod quidem cosuetum legumen est,flatus creat,

555쪽

4: PAVLI AEGI NETAE

R emplasticum,& rosionis expers.

Quae a Z incipiunt.

Zea a Z Ea tritico uiribus respondet,medium inter calorem,& s citatem obtinens, liuiter exiccat. necnon tam opplendi ouam uocantemplasticen, obtinet. -- Zingiber. Ingiberis radix impense quidem calefacit, sed non primo κ' statim occursis,quod ineuictae cuiusdam & crassioris hum, ditatis particeps sit,propter quam etiam lacile perforatur, firmam autem conseruat caliditatem. 'Dthvs. Ythus compositae est substantiae,etenim aeris est,ceu ex puc tredine procreatus, ct frigidus, ex qualitate acide, eoque praui suc ci habetur.

FErmentum & ipsum contrariis constat qualitatibus, qui pe acoris cuiusilam stigidi ac e putredine nati caloris, tum eius qui ex salis & sarinae natura contrahitur, compos est:quare non mediocriter calefacit atque discut it .

Zomos, Piscium ius.

REcentium piscium ius esculentum aluum per se, &cum uino potum deijcit,priuatim uero in hunc usum conficitur ex phycidibus,scorpionibus, i ut idibiis, percis, &saxatilibus Mhis teneris simpliciter cum aqua,oleo,anetho,& sale. Item eorum quae testacea cute integuntur,tellinarum, hiatularu ,conchula ru,& ueteris galli cum sale diutissime excocti iustulum, uentrem subducit,econtrario gallinae ius comprimit.

Quae ab H incipiunt, quod Latini in E i

longum uertunt. v

MEnta in tertio ordine calida, tenuis, acris cum humidit te semicocta existit, cuius causa etiam in uenere incitat ssed amari quoq; nonihil obtinet,quo lumbricos enecat. Qua uero acriba est recentes sanguinis reiectiones coercet. Hedysarum.

556쪽

π Edysarum aut peieci nos amarum est,ieuiterque astringit, unde potum stomacho gratum redditur, caeterum uiscera obstructa repurgat.

Melitropium.

HEliotropium maius,quod & scorpiurum uocant, calidam, siccam, & abstergenteni uim prae se fert, cuius decoctum potu educit pituitam, bilemq;: applicatum uero semen ipsus myrmecias & huius notat uitia persiccat. Minus autem heliotrophium haec abolet & latas tineas interimit, si cum semisne suo adjecto,nitro,hysibpo,&nasturtio bibatur. Electrum, Succinum . U Lectra populi albae lacryma dicunt,quae iuxta amne Erida ' num destillat,& in spissitudine coit,aureo colore,qa si leuigatu bibatur,stomachi & alui fluxiones, & sanguine copeicit. Hemer alles. Ta Emerorallis radix uiribus lilio respondet, perinde ac illud ambustis opitulatur. Hr uriata lHemionitis. Ta Emionitis astringens simul & amara est, idcirco lienosis

cum aceto pota succurrit.

Hepar, Iecur. I Ecur rabidi canis totam comestumq;,ijs qui ab eo commorsi sunt subuenire sertur.Caprilli iecoris in assati sanies lusciosos iuuare instillata: uaporemque eius decocti oculis recipi tu bent: idem quoq; iecur escinianducatum uero comitiales coarguere I dem praestate & hircinum serunt. Adhaec lacertae te cur dentibus corrosis impositum,dolore sopit. Item supinum, medicamini hepatico quod constat eupatorio inijcitur. Atininum tofium comitiales,si ieiuni id manducent,adiuuat. Apriaecur recens inarefactum tritumque cum uino, ad serpentium morsus bibitur. At mergi iecur siccum epotu, calculas eiicit.

C Erige, um , senecio herba. Enecio mixtas habet uires,re gerat S modice discutit. Eryngium.

T. Ryngium calefacit quidem non mani sest V, siccitatis autem liaud obscurae, nec modicae particep, .

557쪽

PAVLI AEGINETAE Quae a TH incipiunt. Thalasson Udor, marina, aqua.

Ad ua marina acris,calfactoria mediocriter,desiccans,& pota stomacho quide contraria est, uentrem aute turbat, Pituitamq; educit: si calida superfundatur,extrahit, & discutit.

I Halietrum siccandi uim sine rosione habet, hinc u ςra in-

. . ueterata cicatrice obducit . Mustet m

TIIapsia acris est, &ualenter cum humiditate calefacit: ex alto igitur trahit insigniter, attractumque eadem discutit. Ian. 1 Theionjulphur. SVlphur trahendi & ipsum uim obtinet,calidum & substan tia

tenue,ut aduersius pleraq; virulenta animalia resistat,praesertimturturem marinum draconemque , uel siccum insipersium, uel saliuae quoque mistum,uel urinae pueri,uel oleo,uel melli: item scabiosa corporis uitia mirifice persanat.

Thermos, lupinum. LVpinum,esculentu quide oppledi uiribus posset: amarum

uero,abstergit,dissipat, & sine rosione desiccat,tineas occ dit inductu,& potu, ite uiscera purgat cu ruta & pipere potum. nam cutis uitia extergit,tumores dissipat,cu oxymelite appli-eatu: sylvestre aut amarius est & omni ex parte latiuo ualetius.

Thelypteron. 3 uelipeteron,quam nonnulli nympheam uel ptelin appellant,filici similis facultate, quae cum uino pota latas & tere. tes uentris tineas interimit, foetum in utero corrumpit: solia ipsius manducata aluum emolliunt .

- tu rumpat,menseis prouocet.ab inferioribus partibus ine ctum coxarum dolores finit, cruenta uacuans, ac alioquin s

pra infra si biliosa instar acetabuli potum, expurgat. Thrido, lactuca. T Actuca olus est non summe frigidum humidumve, sed pro

'sontanae aquae temperamento, quapropter calidis inflammationibus

558쪽

mationibus conuenit praeterea sitim potu restinguit, & peniturae fluorem uenerisque insomnia collibet: Sylvestris lactuca hac annus 6c refrigerat & humectat, uerit succulentior existit. Thymus. Immus in tertio ordine calefacit S desiccat, glutinosos crassosque humores incidit.

Thmbra, satureia.

c Atureia agrestis quidem eadem quae thymus praestat, hos o telis aut in omnibus quide imbecillior sed ad cibu laudatior.

a Hymelaea, unde granii cmdiu fit, simileis ei uires obtineo.

. . iniae ab Iinc piunt.

: Idaea radiae. et a radix gustu acerba S uirib M sanguinis eruptionibus cia rheumaticis affectibus,tum pota, tum extruasecus imposita accommodatur. . . . . Hidrossudor. H Vdor per se contrahere essicax est, miscetur autem in palaemostris exercitantium soribus, quibus astringendi uis dunt xat inest,ac redditur totum dis cultorium Mammis igitur imfiammatione tentatis ericax est rein edium,& feruori ipsarum testinguendo: benefacit etiam bubonibus: at si suerint sicci res,cum cyprino,aut rolaceo emolliri debent . I s, uiscum. , , si TY Iscum calefacit cu acrimonia, humores ex alto valide etia' cit,& thapsiae modo discutit,hac tame multo est ignauius ,r Iou, uiola. V Iob: Alia a i ea frigidaq; substantia praepollenti constat. Ios, aerugo. A Erugo acrem gustu qualitatem prae se seri, item discutit,

consumit,inciditq; non teneram modo,sed duram quoquet carnem .at si momentum ipsius cerato copiosiori misceas, medicamentum siet quod citra rosionem abstersat.

Hippocamplis. hi lapocampus maritium animal , cuius .coacremati es. PAVLI AEGIN. I

559쪽

49ῖ PAVLI AE GINET AE

nis cum liquida pice alopecias explet.

Hippolapathum, grandis rum . IIIppolapatum in palustribus locis nascitus, lapatho com Hippomarathron,grande forniculum.

I Ippomarathrum cachryi proximum,magis quam foenicu. tum desiccat,unde & aluum,fluente sistit,& calculos constingit , mens eisque mouet semen ipsus coriandro simile , r spondet quidem ei uiribus,sed imbecillius est.

Hippopotamus. TT Ippopotami quod est equi fluviatilis, testiculus aridus po

tus ad serpentium morsus efficax est.

Hipposielinon, grande apium .

HIpposelinon cum apio domestico uirtute conuenit, nisi esset imbecillius. DHippuris cauda equina.

T Tsppuris astringentem cum amaritudine qualitatem possib et,eoq; ualenter simul & sine rosione desiccat, ac uulnera maxima committit, intestinorum ramicibus opitulatur, diuitiis fluidis cum uino pota medetur.

Hippophaes, lappago.

TTIppophaes,quod alii hyppophyes uocantiquo uesteis ex-- - poliunt surculosus frutex est,e cuius radice thapsiae modo liquor colligitur, qui cum erui farina instar drachmae datus, bilem ac pituitam purgat: item totus ipse frutex siccatus ad pu gationes accommodatur. Iris. TRis agatim calefacit,extergit,& maturat, tenuis substantia, tussi utilis,humores in pectore contumaces faciles ad excretionem facit,torsionibus uentris medetur, sordida ulcera purga eum multa pota aluum inanit.

T satis domestica qua tinctores ututur, siccadi uireis & astringendi habet. his etiam magna uulnera in duris glutinat corporibus,san uinem erumpentem compescit, laxos cedentest; tumores discutit, ac omnibus malignis ulceribus resistit. Syi-ucstris autem quum magis rodat,magisque ideo siccet, ualen- tius

560쪽

LIBER VII. 47s

tius aduersus humidas putredines pugnat, ad caetera deterior. xit quae mordeat . caeterum ob virium uehementiam lienosis quoque utiliter adhibetur.

YSopyrum phasiolum ve semen amarum ac modice acerbum occupat,ob quod crassos glutinososq; humores & abstergito incidit,sic ut corpora contrahat stringatq; ,hinc etia quq al deiident expurgat,excreation ibus sanguinis no aduersatur. Itea, salix.s Alicis & solia & sos facultate constant quae citra rosionem

siccet,habent etiam nonnullam astrictionem,cortex autem paulo siccior est cuius perusti cinis ex iis habetur quae uehementer exiccet,quippe clauos& myrmecias,cu aceto exterit.

Ichthycolla, luten piscium.

TChthyocollar uis est opplere & siccare. recte miscetur em--plastris capitis & glutinantibus ,& iis quet ad lepras tollendas & erugationem faciei conficiuntur.

Quae a Cincipiunt.

. Cancanas. CAncaui radix modice siccat, & sine rosione ad opplendum infarciendumq; accommodata, quare ex uino tincta man-saque tragacanthae S dulcis radicular modo , arteriat scabrue ciem iuuat. Cancamlim. CAncamum lachryma est arboris in arabia,myrrhae similis, odore grato,qua etiam ad sessium utuntur.uis eius est o esos extenuare,abstergere,& aperire obstructa.

Cadmia. Admia utram siccat,sed quae botrytis, quas acinosa appel-

latur, tenuioris est siubstantiae,placitis autem dicta crastioris.Caeterum concremata cadmia sine morsu desiccat, abstectgit, caua ulcera tum in oculis tum in toto corpore explent, &praesertim humidiora in naturis mollioribus , in durioribus efficacium magis usius est.

Caralia. Acalia uiribus & usu cum cancano conuenit. Ii Calamagrostis,

SEARCH

MENU NAVIGATION