Pauli Aeginetae medici Opera, a Ioanne Guinterio Andernaco medico exercitatissimo summique iudicij conuersa, & illustrata commentarijs. Adiectae sunt Annotationes Iacobi Goupyli medici Parisiensis, in aliquot singulorum librorum capita

발행: 1567년

분량: 941페이지

출처: archive.org

분류: 약학

651쪽

aloes, singulorum unciae duae, thuris masculi, ueram nigri dealbi, singulorum uncia:aceto scillino excipiuntur, quum usius Incidu eodem uel communi soluta, ante balneum,& rursus post id inunguntur.

Pastillus Criogenes.

λη Vrinae, arris combusti,aristolochiae rotundar, aeruginis r iae, squam et st' momatis,uerbenacarrinalia lunainis rotuadi,singulorum uncia,aceti quantum satis est. decerpi aute debet uerbenaca, quum Sol est in ariete. Fit etiam emplastrum an hunc modum:pastilli,cerae, colophoniae, olei, par mensura,

aceti quod ad laevigandum pastillum sussicit.

Pastilla, a nigro uiridique colore dictus

melanchlorus. Yrrhalia loe squamae aeris combusti, aurip menti,aluminis scissilis,& rq tundi,itidis,chalcitidis,mistos, salis fossi-tit,atramenti sutorii,ceruta, nitri,argenti spumae, panacis radicis,cadmiae,malicorii,gallae,aristolochiae rotundar, squamae stomomatis, aeruginis rasae, singulotu uncia, aceti quod fatis est. Fit etia hoc modo emplastru:pastilli unciae duae,colophoniae,cerae, olei, singuloru unc. sex,aceti qε pastillo subigendo satis est.

Tanto imius ad chironia malignaque ulcera, O defluxiones .

Assiae, arris cremati,cerusiae, argenti spumae,aeruginis rasae, aluminis scim,rotundi, liquidi, & lateritii quod plinthitis dicitur, panacis radicis,aristolochiae longae & rotundar, malicorii,atramenti sutorii,portulacae,iridis astragalitidi chalcitidis, misyos,guttae ammoniaci, lis ammoniaci, ruginis serti, squamae arris,aloes,diphrygis,thuris gallae, sarcocollar, plumbi cremati,soliorum oleae, sotios, myrrliar,cretae sutoriae liquidae, ba-laustiorum,spinae Agyptiae, sessuris ignem non experti, nitri, rhu rubri, rhu syriaci, chrysocollis, rhus coriarii, acaciae, salis spumar, omphacii, auripigmenti, singulorum pares modi: cum aceto diebus triginta, sub caniculae fidere laevigantur.

Panissus Uymphodoti .

Phronitri uncia, nitri Alexandrini,saponis gallici, singulae unciae,salis cappadocii, mastiches,gallae, singulorum drachma quatuor,soliorum rosae, amomi,amyli, singulorum uncia,

652쪽

phylli drachma,aluminis scissilis,costi, singulorum drach duae, uini myrtei quod satis.

Pastilius ex thapsia, hemicranico dolori escax.

CVeci thapsiae drach .sedecim,myrrhae drach octo,opopana 'cis,euphorbii,singulorum drach. sex, nitri, liquoris pathenici, singulorum drachmae quatuor,piperis, agapeni,singulorum drach. duae, aceti quantu sufficit. Ubi utendum est, aceto inunctum poli horas sex abluitO:at si uoles remistiore uti,cerato pari exceptum illinito noctemque sinito.

Pastillus qui ano subjcιtur, spotheton dictus, ad

senteriam, ani dolores.

'Errae simiae,amyli, singulorum quadrans,croci sextans,aca - ciar,tragacanthar,singulae unc. castorii, thuris,lycii, sagulae semunciq: in calidioribus, etiam opii semuncia adiicitur: hesebae pulicaris siucco excipiuntur,fingunturque pastilli.

De medicamentis quibus aridis utimur, Omegmatis. Cap. XIII.

ARidorum medicamentoru quae sane& cataplasmata

ab insipergendo. uocantur, alia ulceribus congruunt, alia cuti applicantu ex iis quae ulceribus faciunt, quaedam cauis carnem inducunt,quaedam excrescentia reprimunt, quaeda cicatricem generant,quaeda urunt exeduntque, nonnulla sanguinem coercent. Quae igitur carni generandae sunt,uel repurgando sordida,carnem creant, ut quae constant ex eruo,

aris lol ochia, iride, panace, myrrha, thure, aloe: uel humiditate circunfluam desccando,ueluti quae fiunt ex aere,diphryge,squama,charta combusta,piceae cortice,& spina,quae & ipsa cicatricem obducunt.uel acrimoniam rosionemq; obtundendo,qua, Ita sunt ex pompholyge,amylo,cerusa, fece combusta, Ostreis crematis,terra sanata, S consimilibus, & quae compositoru ex his utreis habent. Ex reprimentibus lenia quide sunt,quae constant squama aeris,quae misy,chalcitide combustis, & galla:ualentiora fiunt,quae atramento setorio,aerugive, misy, chalcitide,ignem non expertis. Urentia uero exceden tiaque fiunt excalce, auripigmento, sandaracha,& faece uini combusta,quam uocant specten, hoc est saeculam: atque haec omnia componuntur,caeterum in tenuissimu redacta pollinem, si ulceribus: inspergantur

653쪽

inspergantur minus roduni si spissiora, magis, idque urendo faciendoci; crusta. Sanguine reprimetia aut astringendo, aut refrigerado,aut siccando,aut oppledo illuna coercent, quoru materiam capite de pastillis sumus exequu ti. At eorum que cuti admouentur,alia abstergunt exteruntq; , ut ex cimolia,pumi-cedomento,sermento hordei,peponu carne, & salis flore confectaealia extenuant & discutiunt, qualia sunt ex ueratro, alcyonio, sivisure,herbamliculari,sinapi,pyrethro, semine roris- , - - i/Jςpiς testa atq; hqciassumpta ealee & auii pigmeto cu liquore aliquo,pilis aboledis idonea,& smegmata nut. varda eapiti admouetur,ut fluxu ex eo mete desiccetauauimodi sunt ex nitro,salesialla,malicorio,& id genus aliis praeparata.OIa uero smegmata cuti no inuste accomodari debet.

Ceptaticus padrus,capiti conueniens. ERuorum quincunx,iridis sistuncia, mannet thuris sescumcla,aristolochiae,squamet stis,singulorum sescuncia. Alius.1 3 eorticis drach. sex,thuris drach. quatuor, pumicis tam tundem, iridis drach. duae, resinae siccae drach. sex, aristolo-ehit drach. duae.

Ex aloe, dia aloes, dicitur.

A Loesdrach sex,erui drach. octo,mannae thuris drach.quatuor,gallae drach. tres,aluminis scissi drach. duae.

Dialecies hoc est,exface uini combusta,Mannethonis.

C Admiae combustae & illotar nneia,terrae famiae uncia,faecis uini combustae unc. quatuor, lapidis specularis unci quatuor,thuris unciquatuor,quida & amyli uncias quatuor addui.

. Melitera Oribasii. C Halcitidis,squamae aeris,gallae, balaustiorum, aristolochiae longae singulornm uncia, malicorii, aluminis scissi sim

lorum semuncia.

ΛIedicamentum ex ostreis, dia ostrem dicitur.

Admiae, thuris, singulae unciae ostreorum combustorum unciae tres et

medicamentum ex thure,dia Libanu. R Rgenti spumae, thuris, squamae aeris, mali punici, amyli, 'certae, pares modi. P i Aphroditatium.

654쪽

Aphroditarium. ΓΗuris, squamae aeris, mali punici, amyli, cerulae, paria

pondera.

R. Hia,a supprimendum sanguinem, ulcera δε- '

pascentia, excrescentia. G Allae erude drachmae siex,gallae cobus et restinctaeq; uino aridet drachmar duodecim,squamaegris nigri,si non iit, rubri, drachmar octo,airmenti sutorii,draciamς uigintiquatuor, alu minis scilli drachmar uiginti septem: ter utur diebus sat multis. medicamentum Xanthon, hoc est,falsum ... C Halcitidis combustae drachmae quadraginta, atramenti su- torii usti drachmar uiginti, misyos cremati drachmae decem ris usti drachmae quinque medicamentum a murino colore Varon dictum. MIstos quincunx,gallaru triens, chalcitidis sextas, squam ae.eris tan tunde,atrameti sutorii uncia ruginis raue sextas. Medicamentum hesiocors,adurens. A Vr; pigmenti libra, calcis uiuae librae duae: aqua laevigata εδ per dies canicuis, deinde siccatis utitor . a Antheron. Yperi drachmar octo, myrrhaedrachmς duodecim, sanda rachae drachmar tres , rosarum floris drachmar duae, croci drachma,crocomagmatis,aluminis scisti,iridis illyricae. singuiorum drachmae duae,

Nedicamentum ex charta, quod Graeci dicunt dia cis tu ad nomas oris potissmum O naturabu ulcera. . A Eris squamae, chartae combustae, singuloru drachmς octo,

auripigme ti,iliaris uiui,singuloru drach. duodecim,p lumbi eremati drach sex Ad humidiores quide sepedonas,sicco utitor:adsiccas,rocaceo macerabis,nonuqua & melle cu rosaceo.

Medicamentum G Hrto fluestri, dia Oxyrum sines appellatumM eadem.

R IJus coriarii unetae duodecim, myrti sylvestris soliorum, sandaraches, singulorum drachmae octo, salicis foliorum secorum,malicorii, singulorum drachmae sex, aluminis scissi, chrysocolis,aloesichalcitidis crudae. squama auripigmenti,sa- . . in

655쪽

Iis communis,singulorum drachmgquatuor. Medicamentum massatioti. - . N Itri,opii,chrysocollar,lapidis asii, salidarachar,m istos, chalcitidis, aluminis scisti, diphrygis , aequalia pondera: sicco

utitor

Smegma aridum, quod asclepios dicitur.

Accarum lauri, nitri alexandrini , salis torrefacti, calis cap- padocici,stillae ammoniacae,aphronitri, pumicis, singulorulibra,veratri nigri,herbae lanariae, pyrethri, faeculae quae eii uini faex cobusta, herbae pediculariae, sinapi,iunci rotundi, aluminisseisii, iunci quadrati floris, iridis, gallae, singulorum unciae sex, sampsuchi libra,viticis seminis,pulegii,salinae labarum,& lupini,singulo tum n nciae sex, chamaeleuntis nigri,sulfuris, guminis thuris,piperis, cucumeris sylvestris radicis, matrubii, cimoliae, doniae, siepiae testae, stenugraeci,phylli,costi, cumini, euphorti,spicae nardi, singulorum unciae tres. Alexander aut e praeterhaee adiicit salis ex nitri fontibus, alis Tragasei, singulorum libram, adarces uncia, aluminis liquidi nardi gallici, cnici, coccignidii, graminis aridi,brioniae siccae, singulorum treis uncias.

Smegma peponatum.

- Huris,malliches, stillae ammoniacae, singulae unciς. tragacanthi festucia, siucci uuae acerbae dodrans. peponis seminis recenti, quadras, imitet sextarii quinq;, ouoru unius & uiginti album ina, iridis triens quida S ueratri nigri sextante miscent.

Aliter Critonis. T O menti modius, similae sextarii quatuor, trifolii, glandis

unguentariae,iridis illyticae, singularu librae quatuor,guitae ammoniaci,costi,singulorum libra,ouorum tenuia aquata, peronu carnis sextarii duo, uuae acerbae icci tantunde. macera ntur: redactaq; in pastillos siccantur,deinde contusa incretaq; in usum adhibetur. ALITER. Tragacanthae, thuris, mastichae guttae ammoniaci,singuloru drachmae dece Ompalicii drach. quinque,similaginis sextarii quinque, candidi otiorum liquor, uncia peponu carnis unciae decem:praeparatur ut 'pra dicta cst.

Smegma quod capitis defluxiones exiccet.

t r I tri Alegandrini rus unciae quinq; , salis communis torreo lacti sescuncia,salis cappadocii uncta: haec aceto quam acer

656쪽

D2 PAULI AEGINE TAE

rimo macerata in patinam fictilem coniiciuntur,atq; in fumo uruntur, tum redigantur in carbones inde refrigeraris laevigatisque ad abstergendum uti totiuinum in balneo instillans .

Sapo Constantini.

R Osaxum siccarum,aloes,gallae,malicorii,malabathri,sarco collae,singulorum tres unc. bal austiorum myrrhae, sandarachae,spicae nardi, singulorum unc duae, coui uncia, saponis gallici libra, excipiuntur iure lupinorum.

Tuluis pilos abolens unde psilotrum dicitur,

ad podagram. MAstiches,thuris masculi, herbae pedicularie, ueratri albi

spumae argenti, singulorum unc. tres,phylli, amyll, uer tri nigri,lapidis asi floris, singulorum uncia, alcyonii, pumicisiosti,cimoliae,sampsuchi,singulorum une tres spicet nardi uncia. Nonnulli etiam aloes, unciam addunt. contulum in uale puluerem reservato: ubi necessitas inciderit, oryzae cremor &ptisanae in ollam coniicituripostquam inferbuerit, pulueris ia- ponis,gallici,auripigmentis,aluminis scissiciandarach et, singu-Iorum,sescuncia additur,calcis uiuae recentis libra. Vtitor unguento mense ter. nono uidelicet lunae die,decim onono,& uigesimonono, idq; usque ad annum: post hunc, semel mense, quum vigesimum nonum luna diem agit.

De medica etis liquidis qua illinuntur, ad oris vi

tia unde stomatica dicuntur , ac guttur accommodatis. Cap. XIIII. anto rarior molliorque est summa oris tunica, te

quae corpus totu obtegit, tanto et magis stomaticoru medicaminu usus euariat. Quit igitur instamatio incipit,ea requiruntur medicameta quae humoris influxu repellat, cuiusnodi sunt,arida quide,omphacisi galla omphacitis,succus rhu,hypocistidis,aluminis,cortex piceae, & thuris, balaustia,&generatim ola quae astringui, ita ut insuaue ingratamq; dc lethale uim non repraesententiliquida uero, succus mororii tum quae batina,tu quae sycamina dicuntur,ite nucu uiridium comcis,& mali punici,praesertim acidi,& malom cotoneoru,musta aminaruq; mel aut per initia solii ut medicamenta adhaereant temperatur. at quu humor substiterit,misceri debet quae concoquant

657쪽

eoquant & mediocri rer dissipet, cuius generis est crocus,myre rha,& dulcis radiculae succus at per totu id teporis quod statu S declinatione intercedit, recte usurpatur mixtu aliquod ambobus, repellente puta & discussorio:& per initia quide supe

bunt repellentia,deinde discutientia in morbi declinatione solis uti discutietibus absq; astrictione oportet,qualia sunt nitru aphroni tru, Or: ganu ,hyssi pum,thymus,nepita,tris belaia,con similaq;. liquor tunc sapa esto, tu quae ex mulso decocto, tum quae ex caricis S palmulis conficitur, ipsumq; dulce multu cum elle ubi uero ueluti reliquiae quaeda inflamationis remanserint, etiam sulfur igne non expertum miscebimus: succu aute rimum cu melle incoquemus,du liquidioris mellis spissitudo fiat, inde sic arida in tenuissim si polline pertrita inspergemus, pollea modice coquemus,quoad ola, exacte in unitate cogantur,quo facto in vitreum uas medicamentum uansfundemus.

Dia moron simplex.

Λη Ororum succi sextarii tres, prius excoquuntur dum ter-- tia portio fuerit absumpta, adiectoq; mellis sextario, rui sus incoquuntur ad melleam spissitudinem. Dia moron compositum. Ororum succi heminae sex,usque ad strigmenti crassitudi L 1nem coquuntur, deinde admixto laruis croci drachma, myrrhae duabus, succi uuae acerbae una , aluminis scissi ternis obolis,mellis hemina, quousque spissescant incoquuntur.

De moris batinis, quae rubi fructus uui.

T Tem quod ex moris batinis constat, eodem modo praeparatur maiore ui actrictoria praeditum .

Dia caryon, quod eri ex nucibus inplex .

V Iridium nucum corticis contusi succi heminae quinq;,mellis hemina, coquuntur ad dimidias. DIa caiyon compositum. D Er initia quidem & in uigore oris inflamationu,misceri desceri debet croci,& aluminis,singulet drach. myrrhae duo,in

declinatione uero ad discutiendum, nitri drachma, sulfuris tantundem,cum praedicta nucu in corticis succi, & mellis mesura.

. medicamentum ex succo mali punici. A1 Ali punici cui nuclei sunt adepti dulcis succi sextarii qua

658쪽

or,mali punici acidi succi sextarii duo,mellis sexta ius,myrrhae amineae drachmar octo,crocomagmatis, gallae singulorum drachmae octo aluminis scissilis drachmae quatuor, iridis illyricae drachmae octo, omphacij drachmar octo:conficitur quemadmodum quod moris constat.

Aliter idem,

. Ali punici dulcis cum corio seo combusti succi sextariiam sex, mellis generosi sextarius,aluminis scissi uncia, myrrhae semuncia.

Medicamentum ὰ musto, dia glaucous dicunt .

MVsti sextarii sex,gallae aluminis scissilis, singuloru drachismae duae,croci,myrrhae,singulae drachmg . Si lenire uoles, dulce esto mustum strepellere, austerum. quod autem neutruest,mediam inter haec uim obtinez.

Aegyptia flomatica.

' d Ellis pondo, olei bes, resinae terebinthinae sextans, eroci ι'' drachmar quatuor:in cacabo liquefiunt.

Medicamentum dia besasa ex ruta fluestri.

ANisi seminis,apii seminis,lunci odorati floris,ameos semiis nis,aluminis scissi,iridis illyricae, besala, quod nonulli ha

mala uocant est autom ruta sylvestris cinnamomi, murrhaetroglodytidos,croci,gallae inguloru uncia,aristolochiae lon e cassice,crocomagmatis, rosarum siccarum, singulorum uncia, costi. hirundinum cineris recentis,singulorum unci ς tres, nar di Indicar,amomi,singulorum semuncia , mellis quod satis est.

Dulce utilesque potiones.

DVlcium simul & utilium potionu aliae ex uino conficium tur,coniectis in id quibusdam speciebus, exempli gratia, IJpere,absinthio,casamo,aliisq; compluribus, unde etia appelationem nonnunqua sortiuntur,aliquando melle admixto interim no: aliae ex aqua in qua decoquantur mala, uel rosae,uel similia quaedam,nempe uua acerba,mala punica, myrti baccae, eoq; mel optimu despumatum miscetur,tum quod firmum sit, tum quod dulce,interdum etiam utile: si illud excipias quod a cibyra in paruis vasculis asportatur, asterum : item hydrom lum uinosum,quod etia sine melle fieri nouimus. quemadmodum apomeli ex melle solo & aqua,citra alterius cui dasu . stratue

659쪽

LIBER UI I. cor

stantiae misturam. I mo etiam ex uino consectae potIones, quas S propomata Graeci nominant, mellis despamati sex latium unum,ia uini quaternos recipiunt, componunturq; citra coctionem. At quae ex aqua & liquore fiunt,siquidem coquantur unu mellis ad treis liquoris,cuius duae sere partes inter coquedum sint absumptae, sextarios assumunt: sin minus, unum mellis ad binos liquoris,carteru quae non coquuntur, diu satis insolare prorsus oportet,& praesertim omphaco meli. Ex aqua uero temperatus potiones coquere conuenit, quod propter imbecillitate facillime mutentur. Omnes aute in fictilia uasa exigua oblita transsundedae stat, iisq; tuto operculatis in apricis locis usq; dum excoquantur reponendae attenuantibus aut &probe aqua temperatis uti conuenit. Omphaco meli postquam usti modo inser erit crassumq; euaserit,tunc operiri uas debet. his igitur quae uino constant, quu febris abest, potissimuutimur uel solius uoluptatis gratia, praeter eas quae sica monia aut grano gnidio aut eiusmodi purgatibus medicamelis componuntur, uel propter eiusmodi affectus in quibus & medic mentis in illas coniectis, per os uti licet. Ex aqua aut aut succo aliquoru confecturae febricitantibus coueniunt, inter dum ceu hedysmata hoc est dulciaria, quu morbus uino uti no permittit:interdu ceu assectui csimodae,quEadmodu apomeli ad saliuam educenda ,aut urinas citandas,aut alvu emollienda, aut extenuandu humore:hydro malu autem & hydrorosatum siti culosis,febre ardeti pressis,resolutis,&stomacho uitiosis.Om. phaco meli, myrtites, rhodostacton, hoc est, mel rosaceum, &rhoetes,coeliaco astectui,dysenteriis,uomitionibus,alijsq; fluidis viiij scongruunt. Iam uero his collutionibus subinde in Romaticis affectibus utimur.

Hydromalum ex malorum cotoneoruin succo.

M A lorum eo toneoru nucleis exemptis colusoru succi sextarij duo,mellis sextarij tres,aquae sextarii sex, incoquuntur despumando ad tertias ALIVD. Maloru cotoneoru --sulatim concisori u nucleis ablatis pondo quinq;,in aquae sontanae sextarijs dece incoquuturdia in tabescanti ablata ab igne, refrigerataq; eximuntur, expresom succo proiiciuntnr, aquae modo dimidia mellis mensura temperatur,iterumq; incoquitur despumado,quoad octaua portito absumpta fuerit. Non ul

660쪽

cox PAVLI AEGINETAE.

li uero ex dulcibus etia malis similiter hydromalu eoponunti Hydrorofatum . D Osarum unguibus exemptis lib. quatuor , aquae sextaria quinque mellis sextarii duo. Maodomalum.

Vcci malorum cotoneorum sextarius, rosarum trepondo , O mellis sextarii tres,aquae sextarii quinque . Verum quoniarosae non eodem tempore cum malis inueniuntur, conuenit eas cum melle quando colliguntur componere, ac ubi mesa prouenerint,totam compositionem moliri.

Ompbacomelitis praeparatio.

7 Vae acerbae succi sextarii, tres mellis sextarins: mixta die-V bus quadraginta insolantur,uel discoquuntur.

Q omodo myrtites fiat.

Yrti baccarum succi sextarii tres mellis sextarius, ad icr-tias decoquuntur.

vomeli ex commentarjs Philagris.

FAuorum melle scatentium alborum pondo, aquae sentanae trepondo & dimidium. confractis fauis unicisq; aqua cum melle incoquitur, dum & spuma ipsius & id quod ueluti cerosum sup matat,particulatim relinquatur,atque tunc refrigerata diligenter transfunduntur.

M odostacti compositio.

R Oarum quibus ungues sint exempti sicci sextarios duos mellis sextarium incoquito desputans quoad quarta pars fuerit absumpta.

Oboetis confectio.

MAli punici succi sextarii tres,mellis unus,ad tertias dec

quuntur,

- . De collyrassct adglutinamentis. Cap. XVI

UAria oculariu medicameloru materias existit, etenim liquores, succi, semina, fructus, particulae stirpium, tametallica his inseruntur . ex quibus alia acrimonia leniunt,& ueluti oppolent ostruuntq;, utpote pompholyx, spodium,amylu,plumbu,terra sanaia,quae aster dicitur,cadmia,eaque omnia lota,& cadidus oui liquor. Quibus ita utendu est,uz caput prius uacuationem experiatur: nam si repletu fuerit,

metus

SEARCH

MENU NAVIGATION