Petri Godartij philosophiae professoris, Totius philosophiae summa in breuitate foecundissima, ordine luculentissima, & suauitate Latinitatis ornatissima

발행: 1666년

분량: 281페이지

출처: archive.org

분류: 철학

251쪽

1o8 De tertia mentis

c Nullus lapis est vivens omne animal est vivens Quanam propositiones debeant transponi, vel conuerti disces hoc duplici versu.s muli simpliciter verti, p. vero per acci. M. vult transponi, C. per imposibila duci I dest propositio illius modi in qua reperitur S, debet conuerti conuersione simplici. Ea, in qua reperitur littera P, debet conuerti

conuersione per accidens.

Pro tio illius modi in qua reperitur littera M. debet transponi. Ista liquent ex

FAp- c omnis homo est animal Es M-K Nullus equus est homo o. Ergo aliquod animal non est equus.

Fap. designat , prim b quod hic Syllogismus incipiens per literam P. reducendus sit ad Ferio. Αsignificat hanc primam propositionem esse uniuersalem assirmantem. P. autem denotat hanc pro apositionem conuertendam esse conuersione simplici, omnis homo est animal , sic aliquod animal est homo. Es M. indicat per E, propositionem esse uniuerinsalem negantem, per S. conuertendam esse conuersione simplici, non dicendo, nullus Equus est homo, sed nullus homo est equus , per M. transponendam ego propositionem. Quamobrem habes Syllogismum reductum. . νε- e Nullus homb est equus

Aliquod animal est homo Ergo aliquod animal non est equus. Propositis modi in qua littera, C, in Bocar do de

252쪽

eratione

do designat illum debere reduci per impossibile. Deductio Ad Imposibile est ea qua quis cogitur

admittere conelusionem contrariam , P. Contra.

dicentem propo fitioni a se iam concessar. Deductio M impossibile , vocatur deductio per ἰneommodum , qua indirecte ' probamus propositio

nem ab aduersario negatam.

Vt deducas ad impossibile eum qui negat pro positionem Syllogismi a te propoliti , p. in Ba-

omne animal est vivens, Aliquis lapis non est vivens, Ergo aliquis lapis non est animal. . Debes animaduertere cuiusnam figurae fit Syllogismus te reducendus, p. Baroco n. quod sit secundae figurae. Deinde assumas contradictionem conclusioni negatae, veram iudicio aduersarii, p. Omnis Ivὶ sest aut mat, Nam inter duo contradictoria non datur me diu m iudicio eius qui mentis est compos , tum asi sumes aliquam E priori Syllogismo , p. Omne animal est vivens. Vt jam concessam, & sic facit E infers hane eon clusionem, in Barbara.

Ergo omnis Ivis est vivens. Quanam, propositio retineri, v. reticeri,aut quoin modo debeat cum contradictione admissa ordinaridoeent hi versus. . Maior sit minor, o fit eontradictis maior. Excipe Celantes in quo pemertitur ordo. Seruat maiorem, variarque secunda minorem

is ,

253쪽

116 De tortia mentis

Tertia maiorem variat seruatque mὶnorem. MAIOR sit minor oec. Idest In prima figura in modis indirectis maior propositio Syllogismi reducendi fit Syllogismi reducti, S. contradictio admissa fit maior. Sicιna Α- , Omne a ηἰmal est vivens. RA- omnis homo est animalii p. Ergo aliquod vivens est homo. Ita dicendo in maiori nutam vivens est homo, quae est contradictio conclusionis Syllogismi reis ducendi. In minori omne animal est vivens, quae est maior Syllogismi reducendi, & sic habes hunc Syllogismum reductum in CE is e Nutim vivens est homo et A. c Omne animal est vivens RENT . c Erga nullum animal est homo. Cuius conclusio est contraria minoris admisse. Excipe Celantes ἱn quo peruertitur ordo. Id est in isto modo coniradictio fit minor & mi. nor fit maior, sic

Dicendo sic omne quadrupes est animal quae est mἰnor Syllogismi reducendi, & fit major reducti, dc aliqua planta est quadruper quae est contradissio Conclusionis Syllogismi reducendi quae fit minor Syllogismi reducti, & sic habetur hic Syllogisaeus reductus in Nullum animal est planta omne quadrupes est animat. E Uonulla planta est quadrupes

254쪽

operationer a Ir

DA- comne quadrupes est animal R I- Aliqua planta est quadrupes i. c Ergo aliqua planta est animal. Cuius conclusio est contra dictio maioris admissae ab aduersario in priori Syllogisino reducente. Seruat maiorem &c. Id est in secunda figura. Maior seruatur, & contradictio fit minor sieCA- Omne animal est vivens MEs Nullus lapis est vivens rTREs. Ergo nullus lapis est animal. Dicendo in maiori syllogismi reducti omneam. mal est vivens quae est maior Syllogismi reducendi omnis lapἱs est animal. Quae est contradictici eonis

clusionis Syllogismi reducendi i de sic liabebitat hie Syllogismus reductus In BAR- Omne animal est vitueran A. Omnἰs lapis est anἰmaln Erra Omnis lapis est vivens.

Quae eonelusio est contraria minoris concessae. In tertia figura contradictio fit maior, & minot

a emaenet.

DA- i omne animal est vivens RAP- c Omne animal est sensitiuum Ti. Ergo aliquod sensitiuum est vivens.' Dicendo hae ratione nullum sensitoium est vivens quae est contradictio conclusionis Syllosismi reducendi , & maior propositio Syllogismi reducti, omne animal e ensitiuum, quae est minor utriusquq

Syllogismi, & ita habebitur istς Syllogismi in

255쪽

etsi De tema mentis

Cain s Nullum sensitiuum est vivens LA- omne animal est sensitiuum RENT. LErgo nullum animal est vivens. Quae conclusio est contraria maioris concessae.

DE EXAMINE SYLLOGISMORUM. EXPEND VNTVR Syllogismi praeceptis

communibus , tum propriis.

REGULAE GENERALES SYLLOGISMORVM.

SYL LOCI S MVS constet tantum tribus teris minis implicite , v. explicit ε rith ad concludendum ordinatis. Vnde vitiosus est hic Syllogisi

e omnis mus rodit Q Aliqua Syllaba est muse Ergo aliqua Syllaba rodit. Nullus terminus sit in consequente , qui nonsuerit in antecedente. Vnde hic Syllogismus non valete omne animal est vivens Q Omnis homo est animal f Ergo omnis homo pictus est vivens

MEDIvM nunquam ingrediatur conclusionem, probaretur enim idem per seipsum s tum quia est mensura qua probatur attributum conclusionis sub. lecto inesse, v. non inesse, mensura praecedere dc bet conclusionem.

256쪽

operatione. 2I3MgnivM debet distributive sumi in altera praemissarum, id est sumi uniuersaliter quare hic Syllogii aus non concludit. Aliquod animal est quadrupesae omnis homo est animalc Ergo aliquis homo est quadrupes

Ima nullus terminus ae ribuatur in consequente fui non fuerit d ributus in antecedente. Signum uniuecsaluatis a firmans, omne, distriis buit solum subiectum, p. in ista propositione. Omne animal est vivens. ΟMua , distribuit animal, non vivens. Signum Vniuersalitatis negans distribuit subiectum , & attributum; ut in 'illa propositione nuIIum animat splanta, Nullum, distribuit anἰmat simul, & ptantam. Signum particularitatis Aliquis , Nonnullus, quia est assirmans nihil distribuit.

Signum particularitatis negans distribuit subiectum, & attributum , ut non asiquod animal est lapii Non Aliquod distribuit lapidem animal. Ex puris negativis, aut particularibus nihil concluditur vi sermata Hinc non valent isti Syllo

gismi. Nullus Equus est planta, Nullum vegetans est equus Ergo nullum vegetans est planta.

e Aliquis homo Est albuse Quilibet Althiops est homo Ergo quilibet AEthiops est albus.

CONCLvs Io sequatur debiliorem partem ; si enim altera praemissarum sit negans,autparticularis conclusio sit negans velparticularis si una praemis

257쪽

operatione. MFIn secunda figura maiorsit uniuersalis, quia ma-,us extremum distribueretur in consequente, non distributum in antecedente, P. έ Aliquod vivens non est planta rq omnis arbor est planta: Ergo aliqua arbor non est vivens. Ex puris ormantibus nihil sequitur υἰforma. Vnde non valet dicere Beatitudo est iucunda Voluptas corporis est iucunda Ergo voluptas corporis est beatitudo. Is tertia figura sit minor Urmans, unde vitiosus est hic Syllogismus. r omne saccarum est dulce

χ Nullum facearum est lac Ergo nullum lac est dulce.

Cosccusio sit θηcialis : unde non valet isse Syllogismus. I Omnis homo est substantia, omnis homo est rationalis Ergo omnis substantia est rationalis

DE SPECIEBUS SYLLOGISMORVM. SYLLOGISMVS multiplex est ratione figuis

rae, & modi de quibus supra. Modi S1 l logi smoru m, praesertim sunt

PERFECTI, in quibus n. consequentiae bonitas naturali lumine apparet ; ut sunt soli quatuor primae figurae qui iurecti dicuntur, quia constant propositionibus directis, ita ut maius extremum at tribuatur in maiori, & conclusone ; minus extro mum in utraque subiiciatur ἱ ut

258쪽

Dis De tertia mentis

BAR- t omne rationale est admirativum 2A omnis homo est rationalisna. Ergo omnis homo est admirativus IMpgR EcTI sunt in quibus consequentiae bo nitas obscurius apparet , quod indirecte concludant e non enim maius & minus extremum disponuntur in conclusione; ut in praemissis. Licet modi secundae, & tertiae figurae indirect Econcludant, tamen non simpliciter dicuntur ι,-- ii, quia non ita indirecte concludunt, quam quinque ultimi modi primae figurae, nam in iis maius extremum est sibiectum conclusionis , minus extremum est attributum. Vnde fit quod inferius dicatur de superioris species de differentia; subiectum de forma I ut patet iu

vA- , omne animal est vivens RA - omnis homo est animal

11 p. Ergo aliquod vivens est homo.' Syllogismus ratione materiae est. Demonstrativus f. scientificus. Demonstratio, est a priori per quam probatur effectus per causam , ut admirativum de homine per

rationale.

Vel a posteriori, per quam probatnr causa per e

fectum, ut rationale per admirativum. Demonstratis esto Π, QvIA, quae probat causam per effectum, v. effectum per causam remotam

vi si quis probet non esse Tibicines apud Scythas, quod non sint vites. Demonstratio δε ἰῆ n, Propter Quid, quae sola apicem tenet inter demonstrationes, cum sit vera, &unica demonstratio pariens mentis quietem. Est

259쪽

operatione. Li

syllogymm constans propositionibus reciprocis, s quarum attributum conueniat omni subiectoperse, & quatenus ksumi ut haec ε omne rationale est discursivum ex sensibus ἰ omnis homo est rationalis Ergo omnis homa est discursiuus ex sensibus. Systogismus probabilis , Topicus, Dialecticu opinativus, est is qui constat praemissis probabilibus, v. altera praemissarum probabili; veI Omne animal diligit sibi simile. γ Omnis homo est animal. Λ Ergo omnis homo diligit sibi simile.

omne quod supernatat est leue . Suber supernatat: Ergo suber est leuis. SYLLocis Mus Sophisticus, est is qui constae

propositionibus apparenter veris r estque v. PsE V DOGRAPHus qui mentitur demonstrationem. p.

Naturalissimum est optimum, Voluptas est naturalissima : Ergo voluptas est optima.

SopuIs Ticus simpliciter est is qui praesesere syllogismi Topici speciem ; vie Quod a pluribus probatur est rectum, 8 Fraus inter vendendum 1 pluribus probatur

c Ergo fraus inter vendendum est recta Solisma salsis constat prositionibus. PROBABILE, est quod videtur omnibus, vel plerisque, v. sapientibus, atque his; v. omnibus

260쪽

i18 De tertia mentis

v. plerisque,v. maxime notis, & claris.' SILE fmus iterum est Communis V r Communec cuius medium est cExpositorius c. c Singulare Absolutus absolutae K cuius propositiones sunt Modalis modales

- . positionibus. Λ . . . Complexus L c complexas. Complexus, est is cuius tota Vis pendet ab una propositione; estque v. Conditionalis, cassatis, ausiandi us , copul-μus, or per analogiam. Conditionalis; est is qui affectus est particula conditionali s I, NISI. Eo non utetur peritus Logicae nisi dum argu mentabitur ex hypothesi admissa ab aduersiaris, nec quidquam enim aliter ursormae concludit, P.

o Si homo est animal est sensitiuus P Sed homo est animal, c Ergo homo est sensitiuus Ea squidem ratio dicendi obscurior est,& seruata ea dem serma , potest sequi falsum, ut si dicase si homo est animal est equus c Sed homo est animalc Ergo homo est equus.

Syllogismus causalis, est is qui constat proposi - tionibus affectis particula causali Ioao in ut si quia

ita loquatur.

SEARCH

MENU NAVIGATION