장음표시 사용
251쪽
: οδ In Thucyd. Narrat estilentia
multae. In quo aduertendum primo anni pestilentis ratione exorditum ab Autumno,quo tempore maxime grassari Vt
dictum esto consueuit pestis ; deinde,qued eisdem verbi
choat, & absoluit annum ἀρκμυρον νάφατα πολλα. Sub atcturum aquae multae,quasi scilicet per multos Variarum teri pestatum anfractus deuolutus, quassi periodo peracto in ea constiterit aeris temperie , qua coeperit, nempe humida, ut merito superate hac qualitate reliquas, in totum humidus, S australis, &uentis carens dici potuerit hic annus: ex ea enim parte,quae πλεοm l, idest , magis abundatin mixtis,nomen singula accipiunt, ut videmus etiam in Elementis,quacum fere nusquam hic reperiantur pura,&impermixta, tacmen abeo,quod magis in mixto abunda nomen sibi vendicat: & sic tolli etiam alia in dictis Hippocratis contradictio potest, quae est in primis verbis: dicit enim fuisse austrinam
constitutionem,scilicet flasse austrum,&. tamen subdit prγtinus more suo, qui delectatur cola iungere contraria, quae tamen apud ipsum pugnantia non sint, αππια ιρια τutat, per totum Ventorum caretia: nam dici potest ex maiori parte caruisse,& quod qui flarint eo anno, solum austri fuerint, vel cum Galeno dicendum non significare integra ventorum cessationem, sed exiguam spirationem, ita ut ad stri quidem spirarent: sed adeo leuiter,& exiguo cum mQtu, ptiui. si prorsus nulli flare Viderent,sicque frequenter scriptores iis voeabula lentusurpare priuantia uocabula pro his, quae diminutum pro dimia aliquid significant: sic sex. de locis aff. απνουν dicit appellato,i , ita Ηςr clide Pontico, primam suffocationis uterinae spe Medieo, . ciem, in qua spiratio quidem non omnino abolitur, sed ita est exigua, ut deprehendi nequeat: quare etia libro titulum
dedit απνουν . Sic απνοια dicitur apud eundem a. meth.cap hnon nulla spiratio, quia animal esset mortuum, sed ita e bgua,Vt nulla videatur: silc απε ιια eodem loco,&alia innumς ra sunt apud medicos vocabula, quae sic accipiuntur, Vt q. ysunt nihil, etiam pro parum sumantui. Cardanus in liboli' de Prouidentia ex anni constitutione, de hac ita verba is j tVt Velit prima illa verba Hippocratis esse titulum. Ait eni*ΤLegere oportet tertium Epidemicoru sub hoc sensu, CRηδtotus annus fuisset pluuius,& austrinus, id est,calidiusc. baique humidior, au strinis ventis fiantibus; sed ita ut Omm
252쪽
fio tranquillus, M sine Ventis sentiretur, Ut totum illud pro sonatur loco tituli,hoc modo, quod ab aliquo interprete se
toaevM SILENS . MO X recitat Verba reliqua Hippocratis usquein finem, & addit. Vocat autem annum ex toto silenatem, licet stib aequinoctio Boreae,&. Etesiae flauerint per aestatem', quoniam clim essent uenti ordinatij, & necessarij, vmen in primo addidit, non ita diu,in secundo, paruς dispe sim; liquet autem, quod ab hiemis sine praedictionem in
choat, & extendit ad A utumnum ut ad totum annum dest solum prima pars hiemi& . Maxime iam. Ati hanc particulam in explicutione poeticae Aristotelis, ubi aggreditur poesis speetes enumerare, dicens, εποποία &S E popeia iam. M adius in te pres notat,ut orationis inquit illeo principio accommodatam, ut tractationis Ostenderet initium .. eandem obseruat Castesuetrius, veluti particulam, quae ad praeuadam te pro
missa uideatur uia munire, quo munere hic ei fungi dici potest,cum hinc incipiat,quae est pollicitus,expoliri ere Titii di ides, pestilantis, s morbi impressionem,&stragem editam. α-ονωρ -ρ- Immune ab alijs morbis. JNotandum hic scriptoris artificium mirabile, qui annum maxime pestilentem' appellat in σον, id est , sine morbis , quod contrarium significasset , nisi addita verba sententia: Vim reconditam aperirent, nam tantam innuit, fuisse vim morbi pestilentis, ut ad illam comparatiae caetera: egritudi nes, non morbi dici mererentur, sed ασθεμαι,idest,imbecillitates,& ideo annus ανοσγ,idest, sine morbis,quod ad illas attinet dici meruit,quare minime possum probare Porti Ver sonem,qui vertit omnium superiorum saluberrimu, quo modo, enim saluberrimus, si pestilens,qui insalubertimus i ςq; etiam laudare possit in Acacium, qui vertit alio m morporum contagione liberum, nam alij morbi, ut plurimum QR sunt contagiosi, licet quidam, sed de comunibus mOD phi ,& consuetis loquitur, quorum nulla est contagio: sivςro etiam in sua notione verbum accipiamus, Ut fuerit an pestem Ru caetera saluber, id referendum in pestis naturam, quam lubres. praecedere, &subsequi anni falubres consueuΗunt: sic
Wψpp testatur annum, qui subsequutus est, fuisse salubrem
253쪽
rro In Thucyd. Narrat Pelidentia.
in epistola quadam ad Dionysium , qua illi uxorem suam
custodiendam tradit, υλι ὸντο ἐτρο ἐsi ταν χαἱMφύα εχον saluber annus est, se pristina naturam retinet, idest, ea quae fuerat ante pestilentiam, hanc uero epistolam testatut Mercurialis in suis annotationibus tuisse scripta anno, qui subsequutus est magnam illam pestiletiam, se Hieronymus Rubeus medicus insignis in Rauenatis historiae lib. I i. ubi dicit diligentiatua Vrbem a peste custoditam, ita ait. itaque Dei munere factum est , ut haec Ciuitas,atque adeo prouin. cia intacta a tanto malo perstiterit, & saluberrimus ut acci dit in pestilentic annus fuerit, ubi notat hanc pessis natura. ἐδερ. Annus J Obseruatu dignu,ς pestilentis costitutionis narrationu ab hoc ipso vocabulo exorditur et Hippocrates,
ετρο νοτι im,S c.Vt vel ex hoc argui argumenti assinitas possit.
Hoc vero loco non putabam necesse milis esse disputare, sMereulia baec pestis ea esset,quae describitur ab Hipp. in 7 .Epid, ut ita pius a nobis dictum , cum scilicet, quamuis pauci essient, I, et suo asseuerarent, nullum tamen legissem qui id ex profeseydidiano so inficiaretur, aut negaret, sed nuper, cum legerem do sit e dem ctissimi viri Hieronysiai Mercurialis praelectiones pisanas,
oestu. Vigesi maseptima, quae est pramus aegrotus tertij l, , , sh bri Epid inuem eum nostrae opinioni apertissime repugna arescripta tem,& negantem pestem in tertio ab Hipp.descriptam esezςfutatur. hanc Thucydidiam, ita enim ipse. Vtrum autem hςc consti
tutio fuerit peculiaris alicuius regionis, ut quae in Thaso, α quae in Cranone,vel Perintho in antecedentibus libris c0mmemorate,haud multum interest disputare,quamquamqtius suspicor fuisse pluribus regionibus communem, hau tamen eam, quae a I hucydide lib. 1.&Lucretio libae. destri pia est, quamq; originem duxisse narrat ex Aethiopia,Vn ς ob cadauera in pulta exhalationes corruptae, inquin menta totam Graecia peruolarunt. Cuius viri quia mag gest apud omnes, & summo merito eximiae virtutis,ac erudirtionis,auctoritas, faciendum mihi est, ut paucis meam co* firmem sententiam, ne meae omnia interpretationis fundymenta labefactet, atque peruertat,cum fere tota incomp)N tione horum duorum auctorum grauissimoru sita fit, λ qinitatur. Primum igitur auistorum testimoniis utemura M'coiecturis,dc rationibus agemus.Dauid igitur Chyi Rχ
254쪽
i elissimus Chronologicu qui potissmum persecutus est Chrono . istoriae Thucvdidiς tempora diligentissimE, secundo an logiorumno belli Pelopbnnesiaci pestilantiam Atticam proponit in Thucydide,& Hippoc Epid. 3. qui eandem scripserit, cui
profecto in supputatione temporum m agis credendu, qua Medico, cuius opinioni, & auboritati Hericus Stephanus , ut ambo Porti pater, S filius assentiuntur, iidem testatur alij complures tum chronologici,tum Medici, ut etiam Geodigius Acacius Baro. in suis annot in Thucydide, qui ita ait. Hunc eundem morbum Lucretius lib.6. versibus,& Hippo. lib. 3. Epid.mor. sin. 3. medice describit. petrus Sybillenus Egrante Reipu. Physicus,in praefatione, seu epistola ad librustum de peste,tamquam exploratissimum id, atque certiissimum, citat his uerbis. Legimus apud Thucydidem lib. 2. Medieota&apud Hipp.lib. 3. Epid. secundo belli Peloponnesiaci anm testi o-no adeo saeuam, & inusitatam luem Athenis & in Vicinia grassari cςpisse, &c.ide sentire videtur Hieronymus Gemuseus in Dialogismo, de libris Galerii & Hippocratis, quem
praeposuit editioni Basiliensi operum Galeni Graece . ubi histo , quae S ipsa ad Omnes pertinet, nam & Thucydides eandem rationem attigit,velutin locis aliquot etiam meminit Galenus. Clarissime omnium testatur Massarias in libro primo de peste, ubi ai porro si memoria repetamus pestilentiam celebre Thucydidis , cuius Galenus frequenter meminit, quam eam de esse nos existimamus cum ea uae describitur ab Hippo mi Sed iam ad argumenta aggrediamur, & come tutas. Primum ergo sciendum tepore Thucydidice pes is floruisse
Hipp. imo eam curasse,& eius curatae causa fuisse cotonatu.
Vum dicat in eius vita Soranus, κατα-ους πελοποννουσιακους
ideir, Peloponnesiaci belli temporibus ω- it,ΠvuS anno a. Olym p. octuagesimς,qui annoS omoum viquead Olympiadis octuagesimaeo tauae animi in sec dutempore fuisse pestem volunt , quadragintaduo, MN
Ri s fuit etiam Thucydidis,ut scribit Aulus Gethlib. t 3 cδp- 3 ubi dicit, Hellanicum initio belli Peloponnesiaci fuissu A stu Eu
' Emin Thucydidem quadraginta 'SI hoc testin, Onio Pa- cturis. y Rae ius in lib. t i. haec scripta erat: Thucydidesdjcit Dd a hanc
255쪽
' Ir In Thucyd. Narrat. A lentia
hane pestem Athenas ex Aethiopia delatam 1 uentis, hane ipsam ex Aethiopiam prosectam testatur Galenus curati ab Hipp in libro de Theriaca ad Pisonem,
πνεκται idest, quare laudo magnopere maxime admiran. dum Hipp. quod pestem illam ex Aethiopia ad Graecos de latam non alio pacto curauit, quam aerem mutando,&abierando,ut no amplius talis,qualis,erat, respiravetur,& qua
sequuntur, quod tamen et negat ipse Mercurialis, legiturq: Decretum Atheniensita, qJob depulsam Civitatibus Gra. ciae pestem, ex Barbarorum finibus in Graeciam profectam,
ire Prytaneo, & sacra Eleusinia, aliosque honores decernit Hippocrati. preterea Galeni alius nobis fauet locus in a. de diffresp cap. 7. nam cum ante egisseide egrotis in hoc 3.lib. descriptis,& mox etiam polliceretur se propqsitum demon straturum in his ipsis huius libri grotis; quod scilicet, mugna esset in delirantibus respiratio, quasi uideretur Thucy clidis auctoritas aduersari,qui apertius enarrasset symptomata peste correptorum, quae interdu quasi nota miaicis Hi pocrates omittebat,ut difficultatem respirationis,coparare prius constituit Hippocratis, Sc Thucydidis scripta , quod si non de eadem re, & peste ambo essent scripti libri prose la Galeni esset opera, laborq; futilis,& superuacaneus, ver
monstrabimus igitur, quod etiam in Epidemicis libris, bos ipsum docebit per aegrotos in ipsis descriptos, manifeste β tem,& plane monstrabitur cum paucula prius quaeda piη risu erimus de Hippocratis consilio , arbitrantur enim Vς;
res omnia, quae aegrotis contigerunt conscribere
facit Thucydides, non ita vero se res habet, imo hos
256쪽
prile g. Mart. Fab. Paul. Lib.I. 21 3
est in quo maxime contraria sunt Hippocratis, Thucydidis oue scripta, quod vero intelligat per libros, Epidemicos ter
sum, hunc, quem dicimus, apparet manifeste exsequenati capite, ubi ex septem libris Epidemicis, qui attribuuntur Hippocrati, quinque ut spurios reijcit, solum vero primum, tertium retinet tamquam legitimos,ex quibus se pollice tur aegrotos descripturum, dc ab Anaxione exorditur, qui est in tertio. Cumq; in primo nulla sit uniuersalis pestis descriptio, nepe eius qin Thaso,Vt in secundo eius, quae in Cranone, consentaneum est rationi in tertio contineri eam, quae fuisset omnibus fere populis communis,qualis fuit illa Thucydidis, quae multas regiones late depopulata est, ipse enim
mei Galenus in commentario primo,com,3. in 3. Epid. ait, κοινου λεπομενου λοιμου τnν διήγησὶν is δ' etποιεν αι. idest,communis enim,quae multis gentibus fuit,
pestis narrationem in hoc libro instituit. neque vero credibile est eum omisisse illam pestem,cuius gratia fuis et coronatus, nam in decreto dicitur peste ab illo fuisse multis Graeciae Ciuitatibus depulsam dimissis per regiones discipulis, qui quid agendum ex illius praecepto docerent, ob id coronam illi decretam, qui fuere potissimum duo illius filii Thessalus,& Dracon , & Polybus eius Gener. quam historiam omnem recenset pluribuq Thessalus in oratione, qua habuit ad Athenienses, ut eos a suscipiendo contra suam pat lam Co,bello dehortaretur,quod commemoratis beneficijs impetrauit: ubi etiam commemorat omnes honores ipsi Hipp. Sc filijs habitos ob depulsam pestem. Alia adhuc ex si leno sumi potest coniectura,&argumentum, qui I. de dist. seb.cap. . dicit, quecumque 3. Epid. scripsit Hipp. in pestilenti constitutione, ea quoque omnia in alia huic simili astitutione euenime, sed haec constitutio ea est,quam alibi hucydidiae esse dixit qua simillima,quod 9. de simpl. med lac cap.de terra Samia,quam ibi uocat magnam, Sc in com- λςnt rio in Epid.; .vocat diuturnam. Quod vero simiam-ζδdem, facile percipitur, quia scilicet,& hic, & ibi dicit τρv , idest, hac.f. quς fuit meo tepore, hic enim, ait.
φην γενομένω.t.1 hac magna peste,quae similis ei fuit, quς Thu
257쪽
μῆν Κρῆadest,ia hoc symptoma omnes apprehedit, qui fuerunt in hanc quς nunc euenit longa p te,& iupra conteitu
- tempore euenit it c longissima pestis per excreta a uestiriculo fere omnes podidit,ex quibus nesari iam no potest,
quinhscpestis sit illa, quς Ibucydidis fust similis,& tui.
sus hec non sit illa, in qua dicit euenisse omniailla,qus descii bintur ab Hipp in s. cum re ipsa probet eas inter se compa rando, neque potest etate iuersationi locus,quod ibi v6.eet pellem nanc magnam, hic pestem longam, nam apud Giscos μακρρ'idem est quod pluribus ego exemplis in variis nostris lectionibus demonstraui, sed quid multis foedat tandem grauissimi viri Mercurialis auctoritas, ipsius - ..n Mercurialis testimonio,idest, suis ipsus scriptis, quae antea hiε es, edidit,& postea rursus emendata a seipsbdiuulgando copro&testimo bauit in libro enim 3. Variarum lect capta .vbi Uitdecollanio. tione cuiusdam loci Thucydidis non ita expressi a Lucretio , ut Alo a ad uerb um, quem librum multis annis antea ediderat, superiore uero anno a seipso emendatum, & ad
erum post illas Pisanas pr lectiones rursus comprobauit, ita ad uexbum inquit, pestrema capitis parte. Num autem perstis,li illa fuerit, aqua Athenas Hippocratem lignorum,& herbarum odoratarumloce ijs liberassein ipsius uita, in Atheniensium decreto, M apud Galenum legitur , ima multum interest scire, attamen ipsissimam fuisse credes: quoque possiimus, eo prς sertim quod Thucydidem Ilipystcrate iam ςtate prouecto historiam suam condidisse coitat,& in suis annotationibus in hunc ipsum tertium Hipp. 6ῖς tur eadem esse utriusque symptomata, ita enim inqui mero S. Quς in pestifera bac constitutione contigit se syssi plomata nurat Hippocrates, eadem quoq; Thucydidς igilla Atheniensi,quam & ipse a.libro, dc Lucreti l , natat' descripserunt, euenisse narrat, unde utrasque uere pestistet misi e conuci potest. Vtrum autem ea fuerit,in qua depς ς
datantu na gloris sibi comparasse Hipp.prodiderunt v xx' strabo, Plutarchus,dc Plinius, no oportet diligenter bQς' loco perquirere. Hic uidetur fateri eadem esse, cum ς ς'
258쪽
siteatur si plomata, Mnon esse non audeat negare, sed' hiissimis uerbis hoc fatetur in hoc ipso libro, nam in pruie hi ue explicatione, ita loquitur in prooemio. Huiu Dimiai Hippocratis narratio diu ei sa est a narratione alimul historicorum,quod omnia contingentia narrent, Hippocrates autem, ut ait Galenus nequaquam Omnia, qui lib. a. dedissici respincap.7 com parans historiam Thucydidis,quide scripsit libro a.Athenaensem pestem, M Hippocravis, qui de
eadem Iocutus in lib. Epidem ait eum cuncta, etianii uiolis perspecta enaciasse, Hippocratem uero pauca ex his, quς ad totam affectionem pertinent, circa quam aegrotus est periclitatus,icripsi ste, multa vulgaria praetermississe, multaq; ab alijs praetermissa, 5 neglecta recitasse, quod ad usum artis Mercuria ualde conducerent. Uerum tantum abest, ut hac de causae sit accuAndus vir prestantissimus,& omnium nostri temporis medicorum coryphaeus, ac princeps ut uel maxime sit non solum excusandus, scd summopere laudandas,hinc sumpta occasion quod in tanta scriptorum,S lucubrationum eraditissimarum varietate,cum plurae ipse scripserit in arte mindica,qua aliisortasse legerint, nusquam, nisi in his euiusculis ostenderit,ac sibi contradixerit, quae memoriolae potius
humanae imbecillitati condonanda, qum uitio ulli ascribbenda, cum medici caeteri, etiam praeitalitissimi non semel aut bis, sed frequentissime sibi contradixissis reperiantur, ut si lenus, & alij, quem admodum est uidere in eorum libris qui pugnantia loca ueterum medicorum aggressi sunt concitare: imo haec ipsa in ipso horum locorum contradictio,i pdgna conciliari pote ut dicamus, ubi negat esse eandem resipicere ad recidiuam, quam descripsit Hippocrates quae
ςsi anni spatio interiecto acciderit, ali dici quintammodo pinςst luisse pestis, ab ea quam scribit Thrcydides, qui prio- xk ijennij grassantis symptomata persequitur,dici enim polost eadem esse, dc non esse quodammodo. Ma gnifi-s J Citat hunc locum Demetrius in li-- eata Thuta dicit maxime facere hic , πο cydidis Ois, idest, aiperita-
0mpositionis, quae est in hoc periodo, sud mem' ': ,' .
T cium ex tribus idea constet διανοίη dc νε σι meri aspesti tentia, dictione,*compositione. In hac postrema rixM.
259쪽
ars In Thucyd. Narrat. Feflistia
maxime excellit Thucydides,in qua hanc formam maxime
inuehunt in orationem: primum, W-, idest numeri longitudo: quare laudat pinonem numerum id eticientem: secudo, τα μακκ των κωλω, idest, longitudo merii brorum, cuius etiam exemplum proponit initium Thuc, didice historiae Θουκυδ ic ut αθκνα-ρ, dcc. tertio, ἐκ λὲγ ν , id est, ex circumducto dicere, quod eo fit tempore, cein re aliqua exponenda pluribus partibus eius narrationi, inculcatis, nullae ipsarum abibluuntur, ted animuS eius, qui audit usque ad extremum suspensus tenetur: quo in loco, retandem in longum protracta, sententia perficitur, Mabs l. uitur , Ut cum pendeat quodammodo a principio finis,mul tis interiectis circum agi merito dicatur auditor . Cuius etiaexemplum proponit ex Thucydide in hoc ipso secundo isi bro, ubi Acheloi fluui j ortum,cursumq; describit,
nit hunc locum Thucydidis , sed quia non contentus signi ficasse Thucydidem delectari hac asperitate, addit etiam ipsum fugere το το ομαλἐρ, lene,& aequabile dicendi genus compositionis, elegantissima usus comparatione, noerit alienu ipsamet Demetri j verba recitare,qu sta habeat: Hωρ δυσώω ἔ
qui enim fortasse aspera,& auribus molesta literarum Ginsmentati03 eIcessus vero,&exuperantia ostendens magnin
dinem helois, i uitas enim, & aurium oblectatio, non I rde in granditate locu habent, nisi alicubi in paucis, S ληφ dides ubique serefugit laeve, Naequabile compositis' '
260쪽
Q semper magis offendeti ad aliquam rem similis videtur.
aut per asperas vias ambulant,Vt cum dixerit, quod
sicilius enim , es iucundius ita quis dixisset, m ανοσον-τὰρ Eveteto, αρδνετυροανεν, uerum sustulisset ipsiis granditate, x magnificentiam. In quo etiam animaduertendum, multa interiecta uerba omissa a Demetrio, uel quia id nihil ad rem faciebat, cum ex primis, & ultimis numeri ratio costendi clausulam tantum uellet notare, uel, ut supra dictum est, quia uitio memoriae lapsus est.
τι, Aliquo morbo laborabat.J Vel ex hoc Thucydidis loco ueritas cognoscitur illius Theorematis inter 'dedicos celebris,ct decantati, quod scilicet pestis quasi Pro ἡ Thteus uertit sese in omnes morborum facies; & coniungitur oes mor- cum omnibus morbis a putredine ortu ducentibus, suoq; borum fis inquinamento, ac uideleteria inficiens, ex sanabilibus reddit insanabiles, & pestilentes. Idem multi Gallico quoque
tribuunt, ut quasi Chamaeleon ad omnes alias morborum ideas,&species sese qua sit colores accommodet,atque conuertat: quare facile latet in multis, qui nunquam perissiaderi possunt se Gallico laborare, cum notorio genere morbi se teneri uideant, nescientes, Gallicam labem cum morbo aliquo facili complicatam longe dissicillimum curatu illum reddere,&sub illius quasi larua,& imagine latitare. Conuertebantur. J Vritur Medicorti uocabulo, qui solutionem morbi a natura faciam quoquo modo siue ad salutem,siue ad malum Crisim uocant,&rem ipsam πεδι iudicari, unde αποκρίνομαι, quasi per iudicationem expellor,& soluor Huc imitatus Agathias lib. a. hist.ubi peste i)m,in qua Leutharius perijt, persequitur. Vsus est hoc uo
q m illis morborum genera incidebant, omnia uero ad per Ritiem iudicabantur. Quod uero morbi alijs n'rbis super' O . .: dientibus iudicentur,& ad bonum, & ad malum,tam est iii,' hios UVd medicos notum,&exploratum,quam quod est explo, bis iudicagylium um: neque solum superuenientibus fit ista crisis, sed xvr pyin permutatione μεταυῆναι quae quomodo differant in si lenus ostendit 7. Aphor. 1 I. ubi dicit, E e ουν